Андреј Тимофеев Работилница на UNDP Скопје, 13 април 2009
Ажурирана проценка и опции за политиките
Technical Forum on Equalization Framework 2
План за презентација
• Моментална ситуација • Среднорочни реформски опции• Реформски опции за фискалната година• Дискусија
Technical Forum on Equalization Framework 3
НАЈНОВИ ИНФОРМАЦИИ ОД ПРОЦЕНКИТЕ
Technical Forum on Equalization Framework 4
Децентрализацијата досега
• Фаза -I (од јули 2005): – Надлежности за одржување на објектите во образованието,
социјалната заштита, културата и управувањето со против-пожарната заштита со наменски дотации
– Локалните расходи како дел од БДП зголемени од 1,72 процент (2004) на 2,6 процент (2006), најмногу заради удвојување на трошоците за добра и услуги
• Фаза -II (од септември 2007):– Во 76 општини (од декември 2010) наменските дотации се
променети во блок дотации, вклучувајќи ги платите– Локалните расходи се зголемиле од 2,26 проценти (2006) на
5,53 проценти (2010), најмногу заради тоа што трошоците за плати се зголемени седум пати
Technical Forum on Equalization Framework 5
Извори на локални буџетски приходи (% од БДП)
Technical Forum on Equalization Framework 6
Проблеми поврзани со главното буџетско финансирање
• Сопствените извори кои претставуваат повеќе од половина од главниот буџет, покажуваат многу големи разлики
• Критериумите кои се користат за определување на трансферите (број на жители, површината на земјиштето, бројот на населби) не содржат информации за капацитетот за приходи (даночна база) и се само индиректно поврзани со расходните потреби
• Одредувањето на вкупната сума за дотации врз база на собирањето на ДДВ не е поврзана со целите на политиките, приоритетите или макроекономските трендови кои влијаат врз цената на услугите на локално ниво.
Technical Forum on Equalization Framework 7
Модел на рамка за воедначување
•Потребна е формула за доделување дотации бидејќи
општините се различни; инаку секоја општина би примала
иста сума дотации.
•Од тие причини, природно е формулата за дотации да се
фокусира на разликите помеѓу општините.
•Општините се разликуваат по големината на даночната база,
потребата од услуги и чинењето на општинските услуги.
Technical Forum on Equalization Framework 8
Disparities in the principal budget (MКД по глава на жител), 2010
Technical Forum on Equalization Framework
Разлики помеѓу руралните општини (2010)
9
Сопствен приход
ДДВ дотации
Дотации за
патишта
Капитални дотации
Вкупен приход
Просек 1,309 1,450 385 152 4,177
Минимум 161 507 0 -2 1,155
Максимум 5,597 4,218 1,116 2,122 22,092
Коефициент на варијација 0.85 0.62 0.73 2.71 0.84
Technical Forum on Equalization Framework
Разлики помеѓу урбаните општини (2010)
10
Сопствен приход
ДДВ дотации
Дотации за
патишта
Капитални дотации
Вкупен приход
Просек 1,884 938 227 167 3,942
Минимум 670 460 71 0 2,499
Максимум 4,669 3,330 955 1,411 9,541
Коефициент на варијација 0.43 0.62 0.80 2.28 0.42
Technical Forum on Equalization Framework 11
Реформски опции (1)
• Постојниот систем може да биде реформулиран во однос на фискалните разлики.
• Расходните потреби може да бидат дефинирани како расходни потреби по клиент (пер капита) прилагодени со коефициент на чинење.
• Големината на трансферот, еднаква на агрегираната фискална разлика, може да биде дефинирана во повеќегодишна рамка заснована на макроекономски проекции.
Technical Forum on Equalization Framework 12
Реформски опции (2)
• Проценетите диспаритети во приходите можат (делумно) да се намалат со дотациите за општа намена.
• Пресметката на капацитетите за приходи може да се направи врз база на прокси варијабла (на пр. собирање на данок на личен доход, стамбениот фонд итн)
• Пресметување на расходните потреби преку специфични норми за одредени сектори
• Реформирање на основите за остварување приход со цел да се овозможи поголема автономија во остварувањето приходи
Technical Forum on Equalization Framework 13
РЕФОРМСКИ ОПЦИИ ЗА 2012
Technical Forum on Equalization Framework
2012 ДДВ Формула (1)
• Исти фактори, нов изглед:
Дотација = пер капита разлика во расходи * популација
14
BNMiBNMn
EFnPi
Pn
EFnBZi
BZn
EFnDi
08,027,065,0
EFnBNMiBNMn
PiPn
BZiBZn
Di
08,027,065,0
BZiBZn
EFn
BZn
BNMnBZi
BNMi
BZn
PnBZi
Pi
Di
08,027,065,0
Technical Forum on Equalization Framework
2012 ДДВ Формула (2)
• Исти фактори, ист изглед, рафинирани вредности:
• Новите вредности подобро ќе го одразат статистичкото влијание на факторите врз општинските расходи.
15
Technical Forum on Equalization Framework
2012 ДДВ Формула (3)
• Ист изглед, нов фактор: приходните разлики, веројатно со мала вредност :
16
• PR: Приходна разлика
PRiPRn
EFnwBNMi
BNMn
EFnwPi
Pn
EFnwBZi
BZn
EFnwDi
4321