KOUDE OORLOG & DEKOLONISATIE IN AZIË
1.3 Koude oorlog
1949
1949: Twee gebeurtenissen met grote gevolgen
Geslaagde Russische kernproef: SU beschikt (na VS) ook over atoomwapens
Mao Zedong grijpt de macht in China: nationalistische regering vlucht naar Taiwan, communistische Volksrepubliek China wordt uitgeroepen
gevolgen
Paniek in de VS – ‘red scare’, McCarthyism
regering-Truman onder druk – ‘soft on communism’
Angst voor domino-effect: verspreiding van communisme in Azie
Korea oorlog (1950-1953)
1945 Einde WO2, Japan verslagen. Korea verdeeld door VS en SU op de 38e breedtegraad: zuiden vrije verkiezingen, noorden communistisch.
1950 Noord-Korea valt Zuiden binnen met steun van
China, Zuid-Korea krijgt steun van de VN => leger o.l.v. VS drijft Chinese troepen terug.
1953 Enorme verliezen aan beide kanten, oorlog eindigt onbeslist => Oorspronkelijke situatie hersteld.
gevolgen
Oorlogsangst in het Westen Vijandbeeld van 1 communistisch blok
(SU/China) Wijziging buitenlands beleid VS:
Containment-politiek moet wereldwijd worden toegepast
Defensiebudget VS verdrievoudigd om ‘Soviet-(world) design’ te voorkomen
Ontwikkeling van kernwapen versterkt wapenwedloop tussen de VS en SU
1.4 Dekolonisatie in Azië
Dekolonisatie
[def.] proces waarbij kolonies in Afrika en Azië zelfstandig worden van het Europese moederland, in de periode na de Tweede Wereldoorlog
verband met Koude Oorlog: zowel VS als SU en China proberen nieuwe staten in hun invloedssfeer te brengen d.m.v. economische, politieke en militaire steun aan marionetten-regeringen
Koloniën in Azië voor de oorlog: Brits-Indië, Birma en Maleisië, Frans Indo-China en Nederlands-Indië
Vooroorlogse situatie
Tijdens en na de oorlog
Japanse bezetting van Zuidoost-Azië (1942-1945): nationalisme onder inheemse bevolking groeit uit tot krachtige beweging
Japan capituleert (augustus 1945): ontstaan machtsvacuum
Nationalisten in Vietnam en Indonesië roepen de onafhankelijkheid uit
Engeland verleent onafhankelijkheid aan India (1947), Birma (1948) en Maleisie (1957)
Nederland erkent onafhankelijkheid van Indonesië onder druk van de VS (1949)
Hoewel de VS fel tegenstander is van koloniale overheersing, steunen ze de Franse strijd om het behoud van Indochina - vanwege de ideologische achtergrond van de onafhankelijkheidsbeweging in Vietnam…
… en Indochina?