2. Organisatie
Blz. 9 tot en met 28Boekje Leidinggeven
Taken en taakverdeling• Verticale taakverdeling
• Horizontale taakverdeling
Verticale taakverdeling• Verticale taakverdeling: wanneer er meerdere
mensen op meerdere niveaus in de organisatie samenwerken. Voorbeeld: leidinggevende vraagt of de medewerker de etalage opnieuw wil
inrichten….. (delegeren).
Gevolg: hierarchische organisatiestructuur.(verschillende niveaus)Dept of control: het aantal niveaus in deorganisatie
Horizontale taakverdeling
• Hier gaat het om de verdeling van het totale pakket aan taken die verdeeld is over de verschilleden medewerkers…
• In elke organisatie kan zowel de verticale als horizontale taakverdeling worden toegepast….
Organisatiestructuur
• Hierin wordt de verdeling van de taken, bevoegheden en verantwoordelijkheden tussen mensen en afdeling en de relaties daartussen, weergegeven!
• Zet je dit in een schema dan noem dat een organisatieschema of wel organigram!
• Lijnfunctionaris = Degene die in dit schema de direct leidinggevende verantwoordelijkehden heeft.
• Staffunctionaris = Ondersteunt en adviseert lijnfunctionarissen op een aantal terreinen (lijnfunctionaris hoeft nu niet van alle zaken op de hoogte te zijn). Staffunctionarissen geven geen opdrachten!
Organisatievorm
• Lijnorganisatie• Functionele organisatie
Veel bedrijven zijn lijn-staforganisaties. Kent zowel en horizontale als verticale taakverdeling.
Lijnorganisaties
• Waarin een medewerker 1 direct leidinggevende heeft!
Functionele organisatie
• Waarin een medewerker meerdere directe leidinggevende heeft
Taakverdeling in organisaties
• De F-indeling (functie)
• De P-indeling (product)
• De G-indeling (op geografisch gebied)
Organisatiecultuur
• Het geheel van gemeenschappelijke opvattingen, overtuigingen, gewoontes, en gedragingen van de leden van de organisatie. Het bepaald de identiteit van de organisatie!
• Gekenmerkt door: - Normen en waarden - Rituelen - Symbolen
Normen en waarden
• De kern van de organisatiecultuur. Vaak weergegeven in de bedrijfsregels.
Type organisatieculturen
• Machocultuur: individualisten die snel kunnen beslissen. Snel beslissen! (commerciële bedrijven)
• Hardwerkencultuur: Maken van omzet is belangrijker dan het nemen van risico’s. Volhouden leidt tot succes. (productiebedrijven)
• Procedurecultuur: Hier zijn risico’s klein en werken medewerkers in vaste regels en procedures. Naleving is van groot belang. (overheid)
organisatieprincipes
• Principe van doelstelling• Specialisatieprincipes• Coördinatieprincipe• Gezags- of bevelsprincipe• Verantwoordelijkheidsprincipe• Formuleringsprincipe• Overeenstemmingsprincipe• Spanwijdteprincipe• Evenwichtsprincipe• Continuiteitsprincipe
Spanwijdte
• Het aantal medewerkers aan wie een leiding geeft direct leidinggeeft.
• Aan hoeveel mensen geeft de directeur leiding van dit bedrijf?
Omspanninigsvermogen
• Aantal medewerkers aan wie iemand effectief leiding kan geven. Aantal is namelijk beperkt!
• Afhankelijk van: - leidinggevende (karakter, competenties) - medewerkers (capaciteiten, karakters, flexibel) - werkzaamheden (complexheid werkzaamheden)Aantal leiding te geven mensen mag ook niet te klein zijn. Leidingevende gaat zich dan bemoeien met andere zaken.