Download - 2. Tregtia Banakiere
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 1/28
TREGTIA BANAKIERE DHE FINANCIMI ITREGTISË NDËRKOMBËTARE PËRMESFAKTORINGUT DHE FORFAITINGUT
1
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 2/28
1. TRAMBA DHE TREGTIA BANAKIERE
“Tramba kurrë nuk do ta zëvendësojë paranë, sepse paraja është zbuluar para
shumë kohës pikërisht për ta zëvendësuar trambën”
Proverb i lashtë kinez
"Ai që dëshiron të bëjë trambë, zakonisht e di se çfarë është më e mirë për atë"
Proverb afrikan
"Tramba ka qenë rreth e rrotull që na fillet e para të ekzisten!ës njerëzore #jo
është një mën$rë e zjuar dhe e lehtë për të marrë atë që ju duhet na
tretimi i asaj që ju keni Tramba është një jë e zjuar veçanërisht në
ekonominë e sotme" %&i!hael 'alton (ohnson)1
*ipas +arter e-s .eekl$ 2, pothuajse një e treta e të jitha bizneseve të vola në
*htetet e +ashkuara dhe /0 përqind e korporatave të listuara në 1*2
2urone3t janë të përfshirë në ndonjë formë të tretisë banakiere 4
trambës, si! është5 6ero3, &attel, 7+&, ational *emi!ondu!tor, 8hr$sler,
9ilton 9otels, *hell :il, ;ood$ear Tire, ;eneral 2le!tri!, <air!hild
8amera, *pauldin, 'oulass Air!raft, 8lear 8hannel 8ommuni!ations,
etj
'epartamenti Amerikan i Tretisë %The =* 'epartment of 8ommer!e) thotë se
këmbimi në formë të trambës %barter a!!ounts) lloaritet rreth >0 përqind
në total e tretisë në botë
"ë fakt, nritja e nivelit të këmbimit?trambës është rritur kohët e fundit, sepse
ajo futë në punë burime të paanazhuara për punë Tramba, jo vetëm që i ruan
paratë e atshme, por ju mundëson që ta zjeroni biznesin tuaj edhe me
konsumatorë që nuk pauajnë në kesh (u do të jeni shumë partnerë ? tretarë
të atshëm të !ilët janë ati për të bërë marrëveshje me ju” %&i!hael 'alton
(ohnson)@
Tramba i rritë sit!"t " r"!a #ë $ara të %atsm"
elësi i suksesit të shitjeve është referimi5 marketinu?Bfjalë ojeC %-ord?of?mouth
marketin) ë qoftë se keni kr$er një punë të mirë për një klient që ju e keni
1 Michael Dalton Johnson është një ndërmarrës i suksesshëm dhe botues që është shpërblyer me një përvojëtë menaxhimit të biznesit mbi 30 vjet !i është themelues i """salesdo#com$ një "ebsite arsimor për
pro%esionistë të shitjes& http'(("""%orbescom(sites(dealmakers(&013(01(&)(sales*do#*teaches*ne"*barter*tricks(3 http'(("""%orbescom(sites(dealmakers(&013(01(&)(sales*do#*teaches*ne"*barter*tricks(
&
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 3/28
shërb$er nëpërmjet trambës, pad$shim, ata do tCju referojnë tek miqtë, familjet,
klientët dhe bashkëpunëtorët që pauajnë në kesh
Tramba " $ërmirës&# rr!"'ë# " ("sit
2kzistojnë d$ mën$ra kr$esore për rritjen e rrjedhës së keshit %parasë së
atshme) 4 me më shumë shitje dhe më shumë reduktim të kostove Tramba i
bënë të d$jaD Tramba ju lejon të pauani për atë që ju duhet me atë që ju keni 4
duke ju lejuar për të ruajtur kapitalin punues për nevoja të tjera #ur e keni
përdorur trambën, në vend të keshit për blerjen e produkteve dhe shërbimeve të
nevojshme, ju i zvoëloni shpenzimet tuaja të keshit, duke pauar për to me të
ardhura të krijuara na shitjet e reja me trambë
A ëstë bi)#"si i !*a! s")&#a+, Tramba m*#' ta )-&%ë+&!ë s")&#a+it"ti#
" bi)#"sit t*a!.
;jatë periudhave kur biznesi juaj është zakonisht më i nadalshëm, kompania
juaj mund të for!ojë edhe më shumë pozi!ionin e përjithshëm finan!iar, duke
pranuar përparësitë e tretisë nëpërmjet këmbimit?trambës
dërsa tramba ishte me të vërtetë e praktikuar për një kohë të jatë para se të
zbulohej paraja si vlerë e këmbimit, tretia e tanishme “banakiere”E zë fill
pikërisht na rinjallja, na rivendosja e trambës ? tretisë mall me mall ? pas
Fuftës së '$të +otërore > ë atë kohë, vendet e +llokut të Findjes, ekonomitë e
të !ilave mena3hoheshin me plane pesë vjeçare, ballafaqoheshin me munesë të
të mirave materiale, të !ilat duheshin të importoheshin, por ato nuk kishin me
çka tCi pauajnë ato, ndërsa nuk kishin mundësi të marrjes së kredive <illimisht
ato u kth$en kah tramba ndërmjet veti, por prapseprap ballafaqoheshin me
munesa të shumta të mallrave, të !ilat mund të siuroheshin vetëm në
Perëndim
ë këtë kohë, roli i ndërmjetësve finan!iarë ishte shumë i voël, por meqenëse
ishin shpikur shumë teknika të tretisë mall?mall %banakiere), bankat austriake
filluan të ndërmjetësojnë %sepse shumi!a e refujatëve na 2vropa Gendrore dhe
Findore ishin strehuar në Austri, më pak në Hvi!ër), ndërsa Iiena ishte bërë
qendra kr$esore finan!iare në Perëndim, e spe!ializuar në tretinë banakiere
+ ,ountertrade
3
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 4/28
<undi i viteve CJK?të solli sinjalet e para paralajmëruese të krizës së bor3heve, e
!ila doli në sipërfaqe në vitet CLK?të Pasi që fuqia kredituese e vendeve të
+otës së Tretë binte në kontinuitet, ndërsa ajen!itë që mbulonin kreditë e
eksportit e ndërprenë mbështetjen e t$re, vendet në zhvillim, në munesë
të valutave të forta, filluan të dalin sheshazi si for!a të reja, me ndikim në
botën e tretisë banakiere
Iitet CLK?të të shekullit të kaluar shënuan një pasq$rë të veçuar të një roli shumë
të rëndësishëm të luajtur na bankat në treëtinë banakiere, si dhe
pozi!ionimin e Fondrës si qendër e d$të e rëndësishme në Perëndim për
këtë lloj tretie <undi i viteve CLK?të dhe fillimi i viteve CMK?të treon një
zhvillim të hovshëm të tretisë banakiereN në veçanti kjo është vërejtur në
2vropën Findore
&e shkatërrimin e +llokut komunist të Findjes, vendet e 2vropës Findore dhe
Gendrore si dhe vendet e ish +ashkimi *ovjetik kanë filluar luftën e
vështirë për të krijuar ekonomitë e treut, ndërsa me qëllim që të
lehtësojnë tretinë e lirë, ato kishin nevojë për një valutë të fortë dhe, ato
tashmë, si vende të tilla në tranzi!ion, ideolojikisht nuk e përkrahnin
tretinë banakiere ë të njëjtën kohë, qeveritë e kët$re vendeve filluan të
kuptojnë dhe ta pranojnë si fakt të pamohueshëm se ekonomitë e treutnuk krijohen brenda natës dhe, kështu ato kanë qenë të det$ruara të
tolerojnë një tretim të pashmanshëm në formë të tretisë banakiere
brenda kuadrit të establishuar të tretisë midis vendeve të 2vropës
Findore, ndërsa ato shiqonin dhe kërkonin na Perëndimi mundësinë e
finan!imit të përbashkët %(oint Ienture) dhe formave tjera të finan!imit,
që të mirëmbajnë funksionimin e industrisë dhe të tretisë së t$re në
tranzi!ion
ë parim, vendet e 2vropës Findore janë pozi!ionuar kundër tretisë tradi!ionale
banakiere, ndërsa tretarët banakierë në Perëndim interesin e t$re e
shohin në rejionet e tjera, siç është Afrika dhe Azia
- .he /orld o% ,ountertrade
+
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 5/28
FINANCIMI I TREGTISË NDËRKOMBËTAREPËRMES FAKTORINGUT DHE FORFAITINGUT
/(a ëstë Fa(t&ri#%*,*ot, problemi më i madh kur tretohet me vende të jashtme është se si të merren
paesat na blerësit %importuesit) #ompanitë finan!iare tretarëve ju
ofrojnë mbështetje finan!iare në kompensim për provizion dhe aran!i
2kzistojnë d$ lloje të formave të finan!imit5 <aktorinu dhe <orfaitinu0
<aktorinu është pro!es i blerjes së faturave na biznesi me një diskont të
!aktuar <aktori ofron shërbime finan!iare për kompanitë e vola dhe të
mesme të !ilat kanë nevojë për para kesh Për këtë firma faktor e ka
provizionin rreth 0O të faturës së blerë
<aktorinu është formë e finan!imit afatshkurtër e !ila konsiston në blerjen e
faturave në shuma më pak se QK, KKK në afate kohore prej MK?Q>K ditësh
Pas narkimit të mallrave dhe shërbimeve tuaja, firma faktor i blenë
faturat dhe e pauan kompaninë tuaj në kesh <aktorinu e furnizon
biznesin e voël me asete likuide, sepse bankat kanë kritere tepër strikte
kur ju huazojnë para, prandaj ato e kanë shumë vështirë të marrin hua na
bankat
<irma <aktor, respektivisht banka komer!iale ose ndonjë firmë tjetër e
spe!ializuar, mund ta ndihmojë eksportuesin duke e finan!uar përmes
blerjes së faturave ose kërkesave të pranueshme <aktorinu eksportues
ofrohet sipas kontratës midis <aktorit dhe eksportuesit, me çCrast <aktori i
blenë kërkesat e jashtme afatshkurtra të arkëtueshme të eksportuesit, për
para kesh dhe me diskont na vlera nominale, normalisht pa kërkesa?
adresim karshi eksportuesit, duke marrë përsipër rrezikun për mundësinë
e blerësit për të pauar, duke marrë përsipër mbledhjen e paesave
%kërkesave të paueshme)
http'(("""atuttascuolait(siti(a#nese(%actorin#and%or%aitin#htm
-
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 6/28
<aktorinu paraqet diskontimi e kërkesave të jashtme të arkëtueshme, %zakonisht
diskonti është >?E?0 O më pak se vlera nominale e faturës) të !ilat nuk e
involvojnë çekun 2ksportuesi i transferon të drejtat e tij në kërkesat e
arkëtueshme, të jashtme, tek shtëpia faktor për një paesë në kesh me
diskont na vlera nominale <aktorinu zakonisht bëhet pa adresim
%kërkesa) ndaj eksportuesit <irma faktor e merr përjejësinë e aftësisë së
paesës së konsumatorit %importuesit)
/(a ëstë F&raiti#%*,
<orfaitinu3 është formë e finan!imit afatmesëm të tretisë ndërkombëtare,4
respektivisht <orfaitinu është mën$rë e ofrimit të kredive afatmesme të
importit 7mportuesi i përatitë 'ëftesa bor3hi %ose një seri të
instrumenteve të kreditit?bor3hit, siç janë urdhërpaesat e lëshuara sipas
letërkredisë,15 kambialet,11 ose instrumente tjera, të tretueshme pa
vështirësi12) të !ilat janë të arantuara na banka #ëto i dërohen
eksportuesit, të !ilat pastaj ia shet për para në kesh <orfaitin?bankës,
ndërsa <orfaitin?banka, pasi që eksportuesi tCi liferojë %dërojë) mallrat,
ajo këto 'ëftesa bor3hi mund tCi shesë në treun sekondar %ndonjë banke
tjetër ose investitori) Poseduesi i 'ëftesave të bor3hit nuk i adresohet
%sCkërkon asjë) na eksportuesiN ai thjeshtë 'ëftesat ia prezanton bankëssë importuesit dhe kur importuesi pauan, banka e importuesit i bartë
fondet %paratë) tek <orfaitin?banka Prandaj, rreziku i kreditimit
plotësisht bie në poseduesin e 'ëftesave të bor3hit
2
http'(("""tradeportor#(library(%html John 4 Moran$ Jr 54or%eitin# a user6s #uide "hat it is$ "ho uses it and "hy78$ ,redit 9esearch4oundation$ &00& 2 :ocioni në !n#lisht 5%or%aitin#8 vjen n#a 4ren#jishtja 5a %or%ait8$ me kuptimin ezakonshëm' 5i plotë8 ;outri#ht<$ 5të për%shira të #jitha8 ;all in< = duke e përquar idenë e disa llojeve tëmarrëveshjeve në pako) :ë 4ren#jisht quhet >%or%ait6$ ndërsa në ?jermanisht >4or%aitierun# 10 Dra%ts dra"n under time letters o% credit11 @ills o% exchan#e1& John 4 Moran$ Jr 54or%eitin# a user6s #uide "hat it is$ "ho uses it and "hy78$ ,redit 9esearch4oundation$ &00&
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 7/28
2ksportuesi, 'ëftesat e bor3hit, <orfaitin?bankës ia shet me diskont <orfaitin?
banka e pauan eksportuesin menjëherë, duke i mundësuar atë që
eksportuesi ta finan!ojë prodhimin dhe, nëse është e nevojshme, edhe
transportin e mallrave për eksport dhe, mundësinë që importuesi të
pauajë më vonë
'isa <orfaitin?banka vetë i mbajnë 'ëftesat e bor3hit %në pronësi të vetën),
pastaj i mbledhin paesat sipas dinamikës së për!aktuar %mën$rë tipike
për tCu pauar janë intervalet kohore prej jashtë muajsh në kohëzjatje
prej @?0 vjet), ose mund tCi shiten ndonjë investitori që ka shprehur
interesim për të përfituar na këto letra me vlerë
Përfitimet na <orfaitinu janë relativisht më të larta, sepse nuk ka kërkesa %na
eksportuesi) nëse mallrat nuk dërohen, ose importuesi nuk pauan, e
kështu me radhë
'ëftesat prezantohen për koleksion %paesë) kur ato vijnë në tajminun e
paraparë, pa adresim %pa kërkesa) për eksportuesin, në favor të të !ilit
edhe janë lëshuar 'ëftesat #jo munesë e adresimit %kërkesave) e dallon
edhe <orfaitinun e 'ëftesave të bor3hit na diskontimi i çekut,16 për të
!ilin eksportuesi është i hapur që tCi adresohet %kërkojë ndihmë) në rast të
mospaesës &e një fjali, <orfaitinu mund të përmblidhet kështu5
“<orfaitinu është finan!im afatmesëm, i aranzhuar na eksportuesi për
kreditimin e importuesit, por pa kërkesa?pa adresim %non?re!ourse17)
karshi eksportuesit
13 .rade*dra%ts1+ a AnonrecourseA basis' non*recourse means that there is no comeback on the exporter i% the importer doesnot pay
2
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 8/28
<orfaitinu1 është metodë e finan!ave tretare, përmes së !ilës, psh 8redit
2urope +ank I 10 blenë obliimin e bor3hit që rrjedhë na furnizimi
%pajisja) me mallra dheRose shërbime, në bazë joobliative ndaj
eksportuesit ë transaksionin e <orfaitinut, eksportuesi pajtohet që të
transferojë të drejtat e tij që të kërkojë paesën e mallrave ose të
shërbimeve të dëruara te importuesi në bazë të kontratës së shitjes, si
kompensim për paesë në kesh na 8redit 2urope +ank I
*i këmbim për paesën, 8redit 2urope +ank I i merr përsipër instrumentet e
bor3hit të eksportuesit dhe pranon riskun e plotë të paesës na
importuesi 2ksportuesi, kështu është i liruar na çfarëdo rreziku në
transaksion dhe është përjejës %mban det$rim) vetëm për kualitetin dhe
siurinë e mallrave dheRose të shërbimeve të ofruara
<orfaitinu është një zjidhje finan!iare, e disejnuar posaçërisht konform me
nevojat e eksportuesit, të !ilat mund të përshkruhen siç vijon5
Fi#a#8im 1559 i ma++ra-" $ër im$&rt*"si#: #ë ba)a !&b*rim&r";
B&r<i )a(&#ist ëstë i "-i'"#t*ar si (ambia+: #&ta $r"mt*"s"
&s" +"tër (r"'iti;
Pa%"sa ëstë " %ara#t*ar #%a ba#(a +&(a+" #ë &rmë të a-a+it 1:
%ara#8isë ba#(ar" &s" #ë &rmë të =>C të (&#irm*ar: "t!.
S*mat " i#a#8*ara m*#' të ra#%&"# #%a US?155:555 '"ri #ë
US?155 mi+i&#ë " më s*më;
N&rma " i#t"r"sit m*#' të $ër8a(t&"t #ë #&rmë i(s": $&r m*#'
të !"të "'" +"(sibi+";
Përmb@++!" " s$"!të " tra#sa(si&#it;
1- Bric @ishop$ 54inance o% Cnternational .rade8$ ublished by @utter"orth*Eeinemann$ &00+1 ,redit Burope @ank :F :iederlassun# Deutschland është bankë holandeze$ me zyre qendrore në!msterdam12 ?aranci pa#ese që i epet palës së tretë në kambiale ose në nota premtueseG zakonisht epet n#a bankat
:ënshkrim C Hambialit C cili #aranton ;vërteton< Hambialin
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 9/28
%!i'!" " 'i)a!#*ar #ë -"a#ti (arsi i#t"r"sa-" të i#a#8imit të
"(s$&rt*"sit;
Kër(&"t '&(*m"#ta8i&# i t!"stë
E +ir&# "(s$&rt*"si# #%a $r&b+"m"t a'mi#istrati-" '" të
(&+"(si&#it të b&r<it.
)
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 10/28
K*r '*"t ë F&raiti#%* të $ër'&r"t,
<orfaitinu përdoret për transaksionet në tretinë ndërkombëtare ormalisht,
*htëpia <orfaitin nuk do të prStë që të tretojë me transaksione në vlerë
më pak se QKK,KKK Tradi!ionalisht, <orfaitinu është normë e fiksuar,
finan!im afatmesëm %një deri në pesë vjet), por <orfaiterat janë bërë
shumë fleksibël rreth termeve të !ilat ata i pranojnë 'isa shtëpi do të
pranojnë letrat me përmbajtje deri në QK vjet, ndërsa në raste të tjera, për
periudha më të shkurtra, edhe më pak se QLK ditë Treu i letrave të tilla në
përjithësi ranohet midis një dhe dhjetë vjet, varësisht na
vendiRimportuesi i finan!uar dhe na arantuesi
Paesat do të bëheshin normalisht në çdo jashtë muaj në prapambetje
%vonesë),13 por shumi!a e <orfaiterave do tCi akomodojnë paesat që janë
bërë në tremujor, në jashtëmujor dhe në fund të vitit #jo mund të
përfshijë edhe pushimet e ripaesave të kapitalit dhe të interesave14 uk
ekziston nevoja që të kemi transaksion të atshëm që <orfaiteri të shesë
*humë struktura të shtëpive të tilla bëjnë marrëveshje midis t$re dhe
këshillohen për terme të kredisë5 !ilat instrumente të bor3hit të kërkohen
dhe të ndihmohet në për!aktimin e çmimit
F&rait"ri: 8i+at i#&rmata '*"t ti ("të,
<orfaiteri duhet të dijë se kush është blerësi dhe ta dijë kombësinë e tij, çfarë
mallrash janë shiturN detajet rreth vlerës dhe valutës që janë për!aktuar
me kontratëN data dhe koha e validitetit të kontratës, duke përfshirë
periudhën e kreditit si dhe numrin dhe tajminun e paesave %duke
përfshirë çfarëdo norme të interesit tashmë të për!aktuar me blerësin) Ai
jithashtu duhet të dijë se çfarë eviden!e e bor3hit do të përdoret %!ilado,dëftesa bor3hi, kambiali, letërkrediti) si dhe identiteti i arantuesit të
paesës %ose Avalisti)
1 Cn arrears1) ,apital and interest repayment holidays
10
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 11/28
11
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 12/28
TREGTIA BANAKIERE25
F&rma të #'r@sm" të tr"%tisë ba#a(i"r"
Tretia banakiere përfshin marrëveshjen re!iproke për këmbim të mallrave dhe
shërbimeve, respektivisht tretia banakiere është këmbim i mallrave dhe
shërbimeve të !ilat pauhen, në tërësi ose pjesërisht, me mallra dhe
shërbime tjera21
ë aportin e #omisionit të #ombeve të +ashkuara për Fijin e Tretisë
dërkombëtare, në sesionin e saj të QQ?të %QMJL), thuhet siç vijon5
“Transaksioni në tretinë banakiere, ashtu siç kuptohet zakonisht, është
një transaksion i përbërë në të !ilën një palë %subjekt) furnizon, ose
siuron furnizim të mallrave, ose të vlerave të tjera ekonomike, na pala e
d$të dhe, në kthim, pala e parë bie dakord për të blerë ose prokuruar për të
blerë na pala e d$të, mallra ose vlera të tjera ekonomike, në mën$rë që
të arrihet një raport i dakorduar në mes të performan!ës %transaksioneve)
re!iproke N'ërsa s*më tra#sa(si&#" #ë tr"%ti#ë ba#a(i"r"
$ërsi!#ë b+"r!"# " #'ërs!"++ë të ma++ra-": tra#sa(si&#"t "
t!"ra $ërsi!ë *r#i)imi# " sërbim"-" &s" sit!"# " #!ë
abri(" &s" &b!"(t"-" të #%!asm" të $r&'imit: të
s&ër*ara m" #!ë )&tim $ër të b+"rë 'isa &s" të%!ita $r&'*(t"t " $r&'*ara zakonisht i referohen si blerje
prapavajtëse) ose blerjen e ma++ra-" të $r&'*ara m" -+"rë të
ma'" m" #!ë )&tim ë 'isa $!"së $r"! $!"së-" $ërbërës" i
r""r&"t (&m$"#simit) Tretia banakiere sot është një jë e
zakonshme midis vendeve në zhvillim, midis vendeve të zhvilluara dhe
at$re në zhvillim dhe midis vendeve të zhvilluara Për më tepër, kjo treti
zë vend pavarësisht na ajo nëse ekziston ose jo korniza institu!ionale,
dmth marrëveshja qeveritare për këtë”
Iëllimi i tretisë banakiere është në rritje ë vitin QMJ> vlerësohej se tretia
banakiere përdorej, na biznesi dhe qeveritë, në Q0 shteteN në vitin QMJM në
&0 ,ountertrade$ sipas Maurice D Ievi$ Cnternational 4inance$ &00-$ %q +-*+-)&1 /ikipedia
1&
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 13/28
>J shteteN në fillim të viteve MKCtë tretia banakiere përdorej në rreth QKK
vende të ndr$shme të botës22
#ohët e fundit, më shumë se LK vende rreullisht e përdorin ose kërkojnë
këmbimin tretar banakier H$rtarët e oranizatës “;eneral Areement on Tariffs
and Trade %;ATT) kanë konfirmuar atë se tretia banakiere përmban rreth 0O të
tretisë botërore 'epartamenti për Treti dhe 7ndustri në +ritani të &adhe ka
sujeruar se kjo është rreth Q0O, ndërsa studiues të shumtë thonë se kjo duhet të
arrijë në @KO, tretia lindje?perëndim ka qenë më shumë se 0KO në disa zona
tretare të 2vropës Findore dhe vendeve të +otës së Tretë 'ominon bindja e
ekspertëve se vlera e vëllimit tretar në përmasa botërore të tretisë banakiere
arrin midis >KO deri >0O>@
&eqë tretia banakiere është një parim i rëndësishëm tretar, vlerësimet aktuale
të vëllimi të saj shkojnë duke filluar na QKO deri në >0O të të jithë tretisë
botërore &ejithatë, për shkak të nat$rën së fshehtë të shumë marrëveshjeve në
tretinë banakiere, të të kuptuarit e vërtetë të shkallës aktuale dhe nat$rës së
tretisë banakiere është edhe jo i lehtë %'erren 1oun, >KK/)>E
Akterët e involvuar mund të jenë firmat ose qeveritë, ndërsa marrëveshjet
re!iproke mund të marrin forma të ndr$shme, siç janë5 tramba, blerja banakiere
%paralele), ofseti, blerja prapavajtëse dhe tretimi i transferueshëm
&& Fertariu, $ (1))&<$ A.rends and Developments in Cnternational ,ountertrade$A @usiness !merica$;:ovember &<$ %q &*&3 Okaroafo$ am$ ;1989< ADeterminants o% ID, Mandated ,ountertrade$A Cnternational Mana#ement9evie"$ ;/inter<$ 1&+ %q +&+ 'erren 1oun, The e3tent <T*2QKK !ompanies are usin !ountertradestratei!all$ as method of internationalization, >KK/
13
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 14/28
Tramba2
<orma më e thjeshtë e tretisë banakiere përfshin këmbimin direkt të mallrave
dhe shërbimeve të një vendi me mallra dhe shërbime të vendit tjetër ë
këtë këmbim sCka para nëpër duar, prandaj nuk nevojiten letër kreditë, ose
çeqet ;jithashtu, meqenëse mallrat dhe shërbimet këmbehen në të
njëjtën kohë, nuk ekziston nevoja për finan!im të tretisë20 ose siurime të
kredisë2
*hembull i marrëveshjes barter %trambë) është tretimi i $llit të futbollit polak,
#azimierz 'e$na për makina për fotokopje dhe veshje fran!eze të
brendshme rash23 #a edhe shembuj të tjerë domethënës që reflektojnë
përmbajtjen e formës së thjeshtë të tretisë banakiere 4 trambës %Aneksi
Q)
B+"r!a ba#a(i"r" $ara+"+"24
Tramba kërkon “koin!iden!ë të d$fishtë të kërkesave?dëshirave”, në atë se d$
palët në transaksion duhet të duan atë që pala tjetër ofron dhe atë ta duan
në të njëjtën kohë dhe në të njëjtën sasi që ofrohet Për shkak se kjo
koin!iden!ë zor se mund të ndodhë, forma e tretisë banakiere, që quhet
blerje paralele %banakiere) është në esen!ë më e përhapur se sa forma
barter %trambë)
+lerja banakiere65 %paralele) nënkupton këmbimin e mallrave midis d$ palëve, të
!ilat, nëpërmjet d$ kontratave, pajtohen të bashkëveprojnë si blerës
%pur!haser) dhe si furnizues %supplier) të njëri tjetrit, ndërsa blerjet e të
jitha mallrave bëhen në kesh
&- @arter & .rade %inancin#&2 ,redit insurance& hotocopiers and 4rench lin#erieG Hazimir Dejna$ kampion olimpik në %utboll IKF$ 1)2& në Munich dhevendi i tretë në Hupën e @otës në v 1)2+$ ka luajtur %utboll edhe në !n#li$ në Manchester ,ity$ 1)2*1)1Bmi#roi në E@!$ në vitin 1)1ku luajti në an Die#o ockers$ ndërsa vdiq në vitin 1))$ në an Die#o$Hali%orni&) ,ounterpurchase30 ,ampbell 9 EarveyLs 4inance ?lossary$ &00+
1+
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 15/28
#ontrata e parë është kontratë orijinale e shitjes, duke për!aktuar kushtet në të
!ilat blerësi i parë blenë na furnizuesi i parë #ontrata e d$të, kontrata
paralele, profilizon kushtet në të !ilat shitësi orijinal %i parë) pajtohet të
blejë mallrat e palidhura na blerësi i parë %orijinal) ë parim, kjo është
marrëdhënie e imponuar kontraktuare midis d$ palëve të !ilat pajtohen,
në disa pika, që të kujdesen për biznesin e njëri tjetrit
+lerja banakiere %paralele) jithashtu mund të involvojnë kombinimin e kët$re d$
mundësive #jo do të thotë atë se shitësi pajtohet që të marrë produktet në
një datë në të ardhmen na kompania e propozuar na blerësi
&e një fjali, blerja banakiere %paralele) paraqet këmbimin e mallrave midis d$
palëve, sipas d$ kontratave të ndr$shme, në kushte monetare
+lerja banakiere %paralele) shpeshherë involvon vetëm kompensimin par!ial me
produkte dhe balan!imin me kesh #ëto forma të marrëveshjeve banakiere
quhen marrëveshje kompensimi.
Os"ti i#'*stria+61
jë pjesë e madhe e tretisë banakiere përmban marrëveshjet re!iproke për të
blerë materiale ose komponentë na kompania blerëse ose vendi blerës
Për shembull, prodhuesi i avionëve mund të pajtohet që të blejë motorë
ose pajisje navia!ioni na blerësi i avionëve të tij #a mundësi që
komponentët të mos jenë vetëm për avionët e shitur të kompanisë ose të
vendit respektivN për shembull, prodhuesi i avionëve ushtarak mund të
pajtohet të blejë motorë për të jithë avionët e tij na prodhuesi i jashtëm
nëse vendi i prodhuesit të motorëve pajtohet që blejë numër të
konsiderueshëm të avionëve të tij
B+"r!a $ra$a-a!tës"62
31 K%%set' kompensim$ balancim3& @uyback
1-
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 16/28
#jo formë e tretisë banakiere shkon me pajisjet kapitale që përdoren në miniera
dhe në prodhimtari ë marrëveshjen e blerjes prapavajtëse66 shitësi i
pajisjeve kapitale pajtohet të blejë produktet e prodhuara me pajisjet që ai
i ka shitur %furnizuar blerësin) më parë Për shembull, prodhuesi i
makinave minerare mund të pajtohet që të blejë outpute të minierës për
një periudhë të !aktuar, fjala vjen, QK ose Q0 vjet #$ është një aran!i për
blerësin e pajisjeve %makinave) se do të mund të pauajë për pajisje
kapitale, çfarëdo që të ndodhë me çmimet e produkteve që ai i shet,ose i
ofron, nat$risht se kjo e siuron kontinuitetin e prodhimit
#ur blerësi i pajisjeve pauan pjesërisht me produktet e tij e pjesërisht në kesh,
pastaj, sikurse dhe në rastet tjera të marrëveshjeve në tretinë banakiere,
kjo marrëveshje quhet &arrëveshje kompensuese67
Tr"%timi i tra#s"r*"sëm6
Tretimi i transferueshëm njan kur importuesi ka marrë kredi për shitje të
diçkaje në një vend tjetër në kohën e shkuar dhe k$ kredit nuk mund të
konvertohet në paesë finan!iare, por mund të përdoret për blerje në
vendin ku krediti mbahet Pronari i kreditit e transferon titullin e kreditit
të tij në një kompani ose vend na i !ili ai bën blerje Për shembull, firma
britanez mund të ketë kredi në Poloni për pajisje prodhimi që ajo i ka
furnizuar ëse firma jen produkte në <ran!ë, të !ilat edhe donë që tCi
blejë, firma britanike mund ta pauajë firmën fran!eze me kreditin e saj në
Poloni &eqenëse, është shumë vështirë për palët e ndr$shme që ta jejnë
vendndodhjen e njëri tjetrit për tretim të transferueshëm, atëherë
shumi!a e t$re janë të aranzhuar na brokerat *humi!a e t$re janë të
dislokuar në Austri PseU *epse ajo jindet në mes të 2vropës perëndimore
dhe lindore dhe në të kaluarën shumë na marrëveshjet ishin pikërishtmidis kët$re d$ anëve të 2vropës
33 @uyback a#reement3+ ,ompensation a#reement3- "itch tradin# an#lisht s"itch' kalim$ trans%erim ;%ondesh<N
1
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 17/28
ëndësia relative e formave të diferen!uara të tretisë banakiere që ne tashmë i
kemi elaboruar, mund të shihet në <iurën nr Q #jo fiurë treon qartë se
blerja banakiere %paralele) është formë dominonte, ndërsa tramba është
relativisht e parëndësishme
Fi%. 1 <ormat e diferen!uara të tretisë banakiere
Burimi5 .illis +ussard, 7nternational 8ountertrade, e- 1ork, QMLJ, fq QL
@lerja banakiere;paralele< --O
K%seti &+O
@lerja prapavajtëse )O
.re#timi itrans%er O
.ramba +O
12
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 18/28
A-a#ta)"t>'isa-a#ta)"t $ër b+"rësi#>sitësi# #ë tr"%ti#ë
ba#a(i"r",
“e!ipro!iteti”, i !ili është karakteristikë e ati të jitha formave të tretisë
banakiere, qëndron në disa kateori të ndr$shme, shumi!a e të !ilave janë
shumë më të dobishme për blerësin ose importuesin se sa për shitësin ose
eksportuesin
A-a#ta)"t $ër b+"rësi#>im$&rt*"si#
Avantazhet më të rëndësishme për blerësin janë5
Ialutat e jashtme mund të ruhen, më mirë të mena3hohen ose të ripërtërihen
%të siurohen të tjera), si veçori shquese e marrëveshjes së tretisë banakiere Tretia banakiere mund të jetë e vetmja mën$rë e siurimit të importit të
domosdoshëm %vital), siç janë pjesët rezervë, ose furnizimet %mjetet dhe
pajisjet) medi!inale
Tretia banakiere mund të përdoret si mjet, si rruë e efektshme e
anashkalimit %lënies mënjanë) të marrëveshjeve restriktive të tretisë midis
vendeve eksportuese, ose midis vendeve eksportuese dhe importuese, duke
fiksuar çmimin më të ulët, ose duke për!aktuar kuotat e eksportit
Trejet e eksportit mund të hapen, të zjerohen ndërsa 4 opsioni më !inik, i
!ili realisht nuk është i panjohur 4 mallrat inferiore60 mund të dampohen6
&und të siurohet ak!esi në rrjetat e marketinut të partnerëve më të
sofistikuar në tretinë ndërkombëtare
#ontratat e mëdha të prokurimit të qeverive mund të përdoren për
promovimin e eksporteve jotradi!ionale
3 Mallra të cilat blihen më pak kur njerëzit bëhen më të pasur apo më të kamur sh më pak udhëtime meautobus ;ose tren< e më shumë me aeroplan32 hitja e një malli në një vend të huaj ;eksport< me një Pmim nën koston e prodhimit të tij ;për të %ituar valutë të huaj$ për të pakësuar stoqet$ ose edhe për të %ituar një pozicion të %avorshëm në tre#unndërkombëtar
1
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 19/28
Tretimi mund të balan!ohet më mirë 4 në veçanti në rastin e 2vropës
Findore dhe në vendet që kanë sistem të importeve të prioritetshme Ialutat e
pakta të jashtme %të forta) mund të përdoren për blerje të mallrave esen!iale,
ndërsa marrëveshjet e tretisë banakiere mund të përdoren për mallra më pak
vitale
Iendet e punës ruhen ose krijohen me qëllim që të përmbushet kërkesa e
shtuar
Teknolojia e re mund të kërkohet në mën$rë direkte, si marrëveshje ofset
%sheshimi), ose në mën$rë indirekte, si pjesë e marrëveshjes për kompensim
7mportuesi %zakonisht na vendi i zhvilluar) mund të ketë avantazhe na
kapa!iteti i shtuar i shitësit që të imponoj kërkesat e ofsetit %sheshimit)
Iartësia stratejike mund të reduktohet, veçmas në marrëveshjet ofset të !ilatinvolvojnë prodhuesit lokalë të komponentëve kr$esore
Disa-a#ta)"t $ër b+"rësi#>im$&rt*"si#
'isavantazhet më të rëndësishme për blerësinRimportuesin janë5
+lerësi ose importuesi zakonisht do ta ndërpres paesën e çmimit më të lartë
kur shitësi duhet të bazohet %mbështetet) në ekstra shpenzime të
konsiderueshme, siç janë komisionet për palët e treta, ndërsa duhet,
jithashtu, të marr paras$sh %lejojë) uljen e çmimeve të mallrave të !ilat ai i ka
pranuar na blerësi
Tretia banakiere mund të ulë çmimet e mallrave të tretuara, në veçanti në
marrëveshjet %aranzhmanet) midis vendeve të zhvilluara, që përfshijnë
mallrat themelore63, meqenëse mallrat janë rrallë të pashitshme, prandaj, në
përjithësi, është përdorur që të ofrojë diskonte të fshehta nën çmimin e
poshtëm të për!aktuar sipas marrëveshjeve ndërkombëtare të tretisë së
mallrave
3 @asic commodities
1)
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 20/28
*hitjet e bazuara në parimin “sa të mban krahu”64, në të !ilat mallrat e tretisë
banakiere përfundojnë te një blerës i panjohur, që mund të parandalojnë
mundësinë e krijimit të treut të përhershëm të eksportit, që na zhvillimi i
produktit, me servis të reklamuar të pas shitjes, janë zakonisht të pamundura
Praktikisht, është e pamundur të krijohet !ilido mjet krediti në marrëveshjet e
kompensimit, mejithatë krediti është i mundur në blerjet banakiere përmes
skemave të kredisë për eksport
A-a#ta)"t $ër sitësi#>"(s$&rt*"si#
Avantazhet më të rëndësishme për shitësinReksportuesin janë5
Avantazhi kr$esor është sepse shitësi ose eksportuesi ka arritur të ketë qasjenë tre, tre k$ i !ili, përndr$she, ka qenë i mb$llur për te
ë situa!ionin konkurrues 4 për shembull, në një tender të hapur 4 oferta e
lehtësirave të tretisë banakiere, marrëveshjen mund të përfundojë në favor të
shitësit
ë blerjet banakiere75, ose në marrëveshjet e tretimit paralel, ana
eksportuese e transaksionit mund të mbulohet %arantohet) përmes
siura!ionit të kreditit eksportues, në rruë normale, sepse kjo siuri është e
mundur na ana e importuesit në fjalë
*iurimi na rreziku politik %privat) është bërë shumë më lehtë i arritshëm
për marrëveshjet e tretisë banakiere, si rrjedhojë e zjerimit të trejeve
Disa-a#ta)"t $ër sitësi#>"(s$&rt*"si#
'isantazhet që qojnë më shumë peshë për shitësin?eksportuesin janë5
ë marrëveshjet e kompensimit, shitësi zakonisht do të përballet me faktin se
siura!ioni %aran!ioni) nuk është i mundshëm të siurohet na ajen!itë e
3) !rm6s Ien#th ales ;transaksionet e blerje*shitjes kryhen në rrethana tre#u kur palët nuk njihen$ ndërsaudhëhiqen vetëm n#a interesat e tyre personale<+0 ,ounterpurchase
&0
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 21/28
aran!isë së kredisë për eksporte, prandaj aran!ioni me jasë mund të
siurohet për komponentin në kesh të marrëveshjes së pjesshme të
kompensimit
dodh që shitësi të arrijë që mallrat dhe shërbimet e tij tCi shesë tek dikush
tjetër që vetë nuk i përdor, prandaj ai ato i shet më tutje tek një palë e tretë
ose përmes saj ë disa rrethana, mallrat duhet të ri?eksportohen, me qëllim
që për to të jendet treu i përshtatshëm
*hitësi mund të arrijë në atë pozi!ion kur mallrat janë me çmime të
mbivlerësuara, kur janë nën standardin e kërkuar të kualitetit, kur nuk ka
ndonjë tre të !aktuar joshës, ose kur teknolojikisht janë të dala jashtë mode
ë marrëveshjet e kompensimit, ekziston rreziku që në tretinë banakiere
mallrat edhe mund të mos dërohen %dorëzohen) në destina!ion jejës,
ndonëse janë me kompensim të bërë që më parë, prandaj krijimi i një kontoje
dorëzanie71 do të ofronte siuri për këtë eventualitet poten!ial
A-a#ta)"t " $ërbas(ëta
Avantazhet e përbashkëta janë5
Trejet janë të hapura në të d$ anët, në rastin e kundërt këto nuk do të
ekzistonin
Tretia banakiere ofron mundësinë e rritjes së tretisë midis vendeve të !ilat
valutat e t$re nuk i kanë konvertibile %valuta të forta)
Disa-a#ta)"t " $ërbas(ëta
'isavantazhet e përbashkëta janë5
Praktika e tretisë banakiere n3jerr penesa në funksionimin e treut të lirë,
ndërsa ka poten!ial të krijojë shtrembërime të ashpra, për shembull, të
çmimeve
Tretia banakiere përfshin neo!iata të zjatura pafund
+1 !n Bscro" !ccount
&1
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 22/28
'okumenta!ioni është i komplikuar, i rëndë dhe i shtrenjtëN jithashtu,
n3jerrja e “kostos” reale është akoma më e vështirësuar
Përvoja ka treuar se shumi!a e tretive banakiere ndodhin vetëm një herë
%“one?offs”72), prandaj edhe teknika e tretimit duhet të ndërtohet në atë
mën$rë që tCi nërthejë relatat e fundit të tretisë banakiere
&arrëveshja e suksesshme do të involvojë parti!ipimin e një rrethi të jerë të
ekspertëve, me aftësi të ndr$shme, ndërsa kërkon qasje në informata të
shumta rreth asaj se !ilat mallra ose shërbime këmbehen në këtë transaksion
tretar
Tretia banakiere, në fund të fundit, është infla!ioniste
+& Kne*o%%' made or happenin# only once ;Kx%ord$ %q 0)<
&&
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 23/28
E(s$a#si&#i %+&ba+ i tr"%tisë ba#a(i"r"
Pavarësisht na perspektiva e paqartë në 2vropën Findore, tretia banakiere
vazhdon të zhvillohet, veçmas në Amerikën (uore, në Afrikë dhe në
Findjen e Farët +renda rejioneve të ndr$shme, disa vende kanë qenë
më aktive në trejet e tretisë banakiere se sa vendet tjera, ndërsa disa
kanë tentuar që të shkojnë në forma të veçuara të marrëveshjeve në
tretinë banakiere
a 'isa s"mb*!
+lerjet banakiere, e njohur edhe si treti paralele, është një formë shumë e
popullarizuar e tretisë banakiere, ndërsa është praktikuar në mën$rë
konsekuente na shumë vende aktive në këtë sektor 7mportuesi zakonisht
është qeveria, prandaj nuk ekziston ndonjë stimul për importuesin privat
që të insiston në mallrat e blera të eksportuesit na një prodhues tjetër me
të !ilin ai nuk ka lidhje 7ndonezia ka qenë një lojtar i profilit të lartë në
këtë lëmi, ndërsa jithnjë e më shumë vendet afrikane po luajnë rol shumë
të rëndësishëm në këtë formë të tretisë banakiere +ie fjala, në vitin QMMK,
Himbabveja dhe 7rani kanë lidhur marrëveshje, në vlerë Q> milionë dollarë,
me çCrast duhani është blerë në këmbim me mallra bujqësore #jo është
vazhduar me marrëveshje ndërshtetërore të tretisë për të shq$rtuar
mundësitë tjera %në fusha të ndr$shme) për kooperim bilateral
2 narkuar me barrën e rëndë të bor3heve të jashtme dhe si importues i
konsiderueshëm i naftës, +razili ka pranuar formën e tretisë banakiere si
formë tepër të përshtatshme në tretinë botërore +razili, kohët e fundit, e
ka statusin e vendit të industrializuar, i atshëm vërtetë të ofrojë një amë
të jerë të produkteve të prodhuara në këtë vend, me çmime konkurruese;jithashtu, +razili ka disa marrëveshje bilaterale të klirinut me vendet e
2vropës Findore si dhe ka parti!ipuar në marrëveshjet për tretinë
tundëse %s-it!h deals) Për shkak të problemeve të stabilitetit të valutës
na!ionale, +razili ka bërë një hap përpara %shtim të vëllimit) në tretinë
banakiere, veçmas me kompanitë na *htetet e +ashkuara
&3
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 24/28
Iendet e 2vropës Findore dhe #ina janë në veçanti të interesuara për
marrëveshjet riblerëse %bu$?ba!k deals) Për shembull, në vitin QMMQ,
;eneral &otors ka lidhur marrëveshje të bashkë?investimit %joint venture)
me riblerje %bu$?ba!k) me 9unarinë, në vlerë prej >KK milionë dollarësh,
me çCrast ;& ishte bërë aksionari kr$esor në fabrikën e prodhimit të
automobilave në 9unari, duke prodhuar makina për treun hunarez
Ialuta e fortë do të siurohet për fabrikë na shitja e QL0,KKK motorëve të
prodhuar në këtë fabrikë për fabrikat tjera të ;& në 2vropë ;& përfiton
përmes pasjes së kostos më të ulët të prodhimit në këtë investim të
përbashkët
Kat"%&ria " ma++ra-" #ë tr"%ti#ë ba#a(i"r"
=8TA'76 ka bërë një lloari sipas së !ilës prodhimet bujqësore janë kateoria
kr$esore e produkteve që eksportohen na vendet më pak të zhvilluara në
marrëveshjet e tretisë banakiere, duke përfshirë rreth EK përqind, të
pasuara na mallrat e prodhuara në industrinë e lehtë me >> përqind,
mineralet me QE përqind dhe nafta e papërpunuar, azi dhe produktet tjera
jejëse me QQ përqind
Produktet bujqësore jithashtu fiurojnë lartë në kuotën e mallrave të !ilat
eksportohen në vendet më pak të zhvilluara na vendet e zhvilluara 4 me
>0 përqind, pajisjet kapitale dhe projektet e ndërtimit me Q/ përqind,
makinat e transportit dhe ato ushtarake me QE përqind
E(s$"rtët #ë tr"%ti#ë ba#a(i"r"
+3 Qnited :ations ,on%erence on .rade and Development ;1)+<
&+
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 25/28
'isa korporata dhe rupe shumë të mëdha multina!ionale, të !ilat kanë ndërtuar
biznese ekstensive me vende të anazhuara në tretinë banakiere,
jithashtu kanë nritur struktura 4 departamente të spe!ialistëve që të
merren me marrëveshjet e tretisë banakiere jë na kompanitë më të
njohura është kon!erni i madh shtetëror industrial austriak Ioest Alpine,
e !ila e ka kompaninë e saj vartëse %ndihmëse) në tretinë banakiere, të
njohur si 7ntertradin
+ritish Aerospa!e është një tjetër korporatë e madhe me 'ivizionin e saj për
treti banakiere
*idoqoftë, meqenëse çdo marrëveshje e tretisë banakiere i ka karakteristikat e
saja të veçuara, na aspekti komer!ial nuk është aq e leverdishme për
kompanitë e vola dhe të mesme që të kenë në firmë një ekip i !ili e kr$en
këtë punë, prandaj ato më së miri është që të kërkojnë ndihmë jashtë
kompanisë
2kspertët e jashtëm mund tCi rupizojmë në tri rupe5
• *htëpitë e spe!ializuara tretare,
•
+ankat
• #onsultantët individualë
*htëpitë e spe!ializuara të tretisë kanë aftësi të jashtëzakonshme dhe ekspertizë
ekstensive në tretinë e mallrave #omisioni që eksportuesit duhet tCi
pauajnë shtëpive tretare mund të kompensohet shumëfish kundrejt
vështirësive dhe humbjeve që ai mund tCi ketë në përpjekjet e tij personale
për të shitur mallrat e tretisë banakiere
&-
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 26/28
+ankat austriake, britanike dhe disa banka amerikane, siç është +anka
Amerikane %+ank of Ameri!a), e kishin primatin në sektorin bankar në
tretinë banakiere, veçmas në :ffset?in ndërkombëtar *humë banka
tretare %mer!hant banks) janë mbajtur %zakonisht na importuesit) si
këshilltare për marrëveshjet e bëra, por bankat komer!iale dominojnë në
bërjen e ekspertizave?analizave në lëmin e kredisë dokumentare, këmbimit
devizor %valutave të huaja), aftësisë që të mirëmbajnë kontot e dorëzanisë,
në shërbime të !ilat u ofrohen eksportuesve
'isa na emrat në zë në këtë lëmi janë5 A.T %austriake), një kompani?pjesë e
8reditanstaldt +ankverein ;roup, Flo$ds Trade V Proje!t <inan!e Ftd dhe
&idland &ontau Trade <inan!e në +ritaninë e &adhe, kompani të !ilat i
kanë zvoëluar departamentet e t$re të tretisë banakiere për shkak të
re!esionit dhe vështirësive të tjera në tretinë në 2vropën Findore
&e shtimin e tretisë ofset, tretia banakiere me një ritëm të nadalshëm është
bërë e ak!eptueshme na qeveritë perëndimore, si faktor i domosdoshëm
në siurimin e kontratave tretare Prandaj, shumë na ajen!itë e kreditit
të eksportit në Perëndim janë sht$rë të njohin vetë ekzisten!ën e t$re
%formave të tretisë banakiere), ndërsa &inistria e Tretisë dhe 7ndustrisë
%në + e &adhe) e ka krijuar një seksion?departament që ofronte këshillaspe!ialistësh në këtë aktivitet tretar, në fusha të ndr$shme
jashëm ka ndodhur edhe në vende të tjera, si në <ran!ë %A*28:)77, në *uedi
%*=#A+)7, në #inë %&:<2T70 dhe 87T787), në 7ndi %*T873 dhe
&&T874)
++ .he !ssociation pour la ,ompensation des Bchan#es ,ommerciaux+- Rshtë pronë e shumë or#anizatave industriale suedeze$ ndërsa është krijuar në vitin 1)+0+ Divizion i vePantë në Ministrinë e .re#tisë së Jashtme+2 .he ,hina Cnternatinal trust and Cnvestment ,orporation+ .he tate .radin# ,orporation+) .he Minerals and Metals .radin# ,orporation
&
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 27/28
ë botë nuk ka ndonjë oranizëm ndërkombëtar që e rreullon tretinë
banakiere Prandaj, #ombet e +ashkuara, përmes #omisionit për Fijin
për Treti dërkombëtare kanë bërë një udhëzues lijor për kontrata në
tretinë banakiere ndërkombëtare
Disa as$"(t" $ra(ti(" #ë tr"%ti#ë ba#a(i"r"
jë jë asnjëherë nuk duhet harruar5 tretia banakiere është biznes i “njerëzve”,
ndërsa nuk është biznes i “institu!ionit” #jo nuk është shken!ë, por çdo
transaksion është i veçantë
Pa rreulla të pre!izuara dhe pa ndonjë marrëveshje të përjithshme për
terminolojinë e përdorur në këtë biznes, me situata të komplikuara, ju
duhet që të siuroheni, që na fillimi, që të d$ palët duhet të marrin
afërsisht të njëjtën jë
#omponentë e tretisë banakiere do të ketë impakt kru!ial në vendimet e
për!aktimit të çmimeve në kontratat e eksportit 'isaio e paparashikuar5
%komisioni i pauar palës së tretë për tretimin e mallrave banakiere), për
shembull, mund të zvoëlojë profitin marjinal në zero, prandaj5 jithnjë
krijoje atë %disaio), në etapat më të hershme në neo!iatat komer!iale,
nëqoftëse do të ketë marrëveshje për treti banakiere
ëse tretia banakiere është e involvuar në marrëveshjen e propozuar, atëherë
hapi i ardhshëm është të siuruarit e të jitha informatave të mundshme
për lejisla!ionin e tretisë banakiere, për rreullat ose lijet në vendin
përkatës
*iç kemi theksuar më herët, që të d$ja, neo!iatat dhe përatitja e
dokumenta!ionit do të jenë pro!ese të jata dhe të komplikuara<atmirësisht, së paku, komponentët më të mëdha të shumë marrëveshjeve
4 siç është marrëveshja për shitje eksporti ? mund të dokumentohet në
mën$rë konven!ionale
-0 !n Qnanticipated Disa#io
&2
7/24/2019 2. Tregtia Banakiere
http://slidepdf.com/reader/full/2-tregtia-banakiere 28/28
&arrëveshja e tretisë banakiere shumë rrallë do tCi involvojë vetëm d$ palë?
eksportuesin dhe importuesin astet kur eksportuesi vetë do tCi
konsumojë ose tretojë mallrat e tretisë banakiere dhe kur këto mallra të
tretisë banakiere janë aktualisht të prodhuara na klientët e tij, janë pak
dhe tepër të rralla
*e!ila fazë e !ilitdo transaksion midis palëve në tretinë banakiere involvon
dokumenta!ionin përkatës rjedhimisht, ekzistojnë tri lloje të
rëndësishme të dokumenteve që janë tipike për tretinë banakiere5
&arrëveshja bazë1, e !ila është qenësore, ndërsa vepron si faktor det$rues2
midis të jitha komponentëve të ndr$shme të marrëveshjesN
&arrëveshja me shtëpinë tretare, shërbimet e të së !ilës kërkohen pikërisht
për shkak të pjesëmarrjes së mallrave në tretinë banakiereN
Fetra e kreditit %F8s), e përdorur në lidhshmëri me konton e dorëzanisë Ieç
kësaj, ranu i dizajnimit të veçuar të letër kredisë 4 siç është letër kredia e
atshme %në pritje)6, letër kredia e transferueshme7, kredi kompensimi dhe
transferi0 ? mund të ofrojnë mbulesë adekuate të transaksioneve në tretinë
banakiere
-1 4rame"ork !#reement-& @ondin# !#ent-3 tand*by Ietter o% ,redit-+ .rans%erable Ietter o% ,redit-- @ack to @ack ,redit- !ssi#nment