Download - 2013 DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
1
2013 DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
YMM. A.Şeref ACAR YMM Mustafa DÜNDAREKSPER YMM DENETİM HİZMETLERİ AŞ
ANKARA, Aralık 2013
231.12.2013 TARİHLİ DEĞERLEME
31.12.2013 TARİHLİ MALİ TABLOLAR VUK HÜKÜMLERİNE GÖRE DÜZENLENECEĞİNDEN DEĞERLEME İŞLEMLERİ DE BU KANUN
HÜKÜMLERİNE GÖRE YÜRÜTÜLECEKTİR.
Bağımsız Denetime Tabi Şirketler Ayrıca, 6102 Sayılı TTK Hükümlerine göre Muhasebe ve Raporlama Standartlarına Göre
Finansal Tabloları da Düzenleyeceklerdir.
3
Dönem Başı Bilançosu
-------------/--------------Yevmiye Defteri Kaydı--------------/---------------
Defteri Kebir Hesaplarını Sınıflama
GENEL GEÇİCİ MİZAN
Kesin Mizan
ENVANTER İŞLEMLERİ
Gelir TablosuDönem Sonu Bilançosu
4
Ferdi teşebbüslerde, mükellefin sahip olduğu bina ve arazi hakkında aşağıda yazılı esaslar cari olur:
1- Fabrika, ambar, atelye, dükkan, mağaza ve arazi -işletmede ister kısmen, ister tamamen kullanılsınlar- değerlerinin tamamı üzerinden envantere alınır.
2. Ticaret hanları gibi oda oda veya kısım kısım kullanılabilen binalarla evlerin ve apartmanların yarısından fazlası işletmede kullanıldığı takdirde envantere ithal edilir.
3. Envantere alınan gayrimenkullerin kullanış tarzlarında sonradan vaki olacak değişiklikler, hesap yılı içinde nazara alınmaz.
(VUK, m.187)
ENVANTER ÇIKARMAK, bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve borçları saymak, ölçmek, tartmak ve değerlemek suretiyle kesin bir şekilde ve müfredatlı olarak tesbit etmektir. Şu kadar ki, ticari teamüle göre tartılması, sayılması ve ölçülmesi mutat olmıyan malların değerleri tahminen tesbit olunur. Mevcutlar, alacaklar ve borçlar işletmeye dahil iktisadi kıymetleri ifade eder. (VUK, m.186)
5
ENVANTERBilanço günündeki
Mevcutları, Alacakları, Borçları;
Saymak, ölçmek tartmak ve değerlemek Suretiyle kesin bir şekilde ve müfredatlı Olarak
tespit etmektir
6
MUHASEBEDE DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
1- Envanter işlemleri (sayım, tarım vb.),2- DEĞERLEME İŞLEMLERİ3-DÖNEMSELLİK KAVRAMI GEREĞİ YAPILMASI İŞLEMLER,4- AMORTİSMANLARIN HESAPLANMASI5- GELİR VE GİDER HESAPLARININ DÖNEM SONU İŞLEMLERİ,6- DÖNEM SONU İŞLEMLERİNE YÖNELİK HESAPLARIN KAYITLARA YANSITILMASI,6- FİNANSAL TABLOLARIN DÜZENLENMESİ,
7
DEĞERLEME
Değerleme, vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespitidir.Tanım uyarınca değerlemeA) Tespit B) TakdirŞeklinde yapılmaktadır. Tespit, mükelleflerce VUK’nunda yer alan değerleme ölçüleri kullanılarak yapılan değerleme işlemi, Takdir ise, mutat değerleme ölçüleri kullanılarak değerleme yapılamadığı takdirde idare tarafından yapılan takdir işlemidir.
8
EMSAL BEDELEmsal bedel ölçüsünün kullanılması gereken durumlarda bu ölçüye göre değerleme yapılması zorunludur.
A- Yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia ile maliyetlerin hesaplanması mutad olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, deşe ve ıskartalar.
B-Emtianın maliyet bedeline nazaran değerleme günündeki satış bedelleri % 10 ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği hallerde maliyet bedeli yerine VUK’nun 267. maddesinin ikinci sırasındaki usul hariç (MALİYET BEDELİ HARİÇ) olmak üzere, emsal bedeli ölçüsü uygulanabilir.
9
KAT KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE ARSA SAHİBİNE VERİLEN BAĞIMSIZ BÖLÜMLERE DÜZENLENECEK
FATURA BEDELİ
EMSAL BEDEL ÜZERİNDEN FATURA DÜZENLENMELİDİR.
(30 no’lu KDV GT, özelge)
10
TAKDİR KOMİSYONU KARARI İLE GİDER YAZILMASI GEREKENLER
1- Kırılan, çürülen veya bozulan mallar,
2- İşletmeden bedelsiz çekilen mallar,3- İşletmeye konulan mallar,
4- Kaza sonucu zayi olan mallar, (Sigortasız ise)
11
ZAYİ OLAN MALLARLA İLGİLİ OLARAK SİGORTADAN ALINAN TAZMİNAT
Sigortadan tazminat alındığı takdirde, Vergi Usul Kanununun 330
uncu maddesi kapsamında sigortadan alınan tazminat ile zayi olan
MALLARIN net defter değerlerinin kıyaslaması sonucu bulunacak
müspet farkın gelir hesaplarına intikal ettirilmesi gerekmektedir.
(VUK, m.330)
12
KULLANIM SÜRESİ DOLAN İLAÇLAR
Takdir Komisyonu Kararına gerek yoktur. ANCAK;
İmha edilecek emtianın niteliğine göre, ilgili mevzuat gereği görevli olan bakanlıkların veya yetkili kurumun görevlileri ve
bu emtiayı imha etmeye yetkili müessese ile mükellefin temsilcilerinin de yer aldığı bir komisyon nezdinde imha işleminin yapılması ve bu durumun komisyon tarafından
tutanakla tespit edilmesi gerekmektedir.
13
FİRE SAYILMAYAN İKTİSADİ KIYMETLER
Fire; kendiliğinden meydana gelen bir azalmayı ifade etmekte olup, bu durumda fiziken mevcut olan bir
emtia bulunmadığından, değerlenecek bir emtiadan da söz etmemiz mümkün değildir.
Fire, fiziken mevcut ise bu fire de olsa değerlemeye tabidir.
14
İMALAT ARTIKLARININ TESLİMİNDE KDV UYGULAMASI (97 NOLU KDVK GT)
İmalathane ya da fabrikalarda, imalat sırasında elde edilen metal kırpıntı, döküntü ve talaşların teslimi KDV Kanununun 17/4-g maddesine göre vergiden müstesnadır. Aynı Kanunun 30/a ve 32 nci maddelerine göre bu işlem kısmi istisna kapsamına girmektedir. Yukarıda belirtilen imalat artıkları, işletmelerin asıl üretim konusunu teşkil etmemekte, asıl ürünlerin imalatı sırasında fire veya atık olarak ortaya çıkmaktadır. Satışa konu olsalar dahi, işletmenin amacı bu fire ve atıkları imal etmek olmadığından, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında bunlara ayrıca bir maliyet izafe edilmemektedir. Bu durumda, yukarıda sayılan imalat artıkları için yüklenilen bir KDV de söz konusu olmayacaktır. Bu nedenle sözü edilen imalat artıkları için, "Yüklenilen KDV" hesaplanmak suretiyle teslim edildikleri dönemde KDV Beyannamesinin 30. satırında beyan yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
15
FİRE SAYILMAYAN İKTİSADİ KIYMETLER
Üretilen malın bünyesine giren ilk madde ve malzemelerde üretim sırasında ortaya çıkan ve hurda değeri bulunduğu ifade edilen kıymetler nevine göre üretim artığı, tali ürün veya yan ürün vasfına sahip olmaları veya ekonomik bir değer taşımaları durumunda "fire" kapsamında değerlendirilmeleri mümkün bulunmamaktadır.
Stokta bekleme esnasında paslanma, kırılma, bozulma veya üretiminde kullanılacağı aracın veya modelinin üretimden kalkması v.b. nedenlerle kullanım özelliğini yitirmesi nedeniyle hurda malzeme olarak satışı düşünülen hammadde / malzemelerin de "fire" kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bu nitelikteki kıymetlerin Vergi Usul Kanununun 278 inci maddesi gereğince değeri düşen mallar kapsamında değerlendirilmek suretiyle, değer tespiti için Takdir Komisyonuna müracaat edilmesi ve komisyon kararı uyarınca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
16
60 NO’LU KDV SİRKÜLERİ"Malın tamamen yok olmaması, ancak değerinde önemli derecede düşüklük meydana gelmesi halinde malın zayi olması hükümleri geçerli olmayacaktır. Bu durumda malların zayi olması değil, düşük bedelle veya zararına satışı söz konusu olacağından, bu malların iktisabı dolayısıyla yüklenilen KDV'nin indirim konusu yapılabileceği tabiidir." açıklamasına yer verilmiş, - Üretim esnasında renginde problem olan giyeceklerin, - Yangın sonucu tamamen yok olmayan ve ekonomik değeri olan yedek parça ve malzemelerin daha düşük bir fiyatla satılması halinde, bunlar nedeniyle yüklenilen KDV'nin tamamı indirim konusu yapılabileceği örnek verilerek açıklanmıştır.
Ancak, üretim sırasında ortaya çıkan kıymetlerin üretim artığı, tali ürün veya yan ürün vasfına sahip olmamaları ve ekonomik bir değer taşımamaları durumunda ise bunların "fire" kapsamında değerlendirilecektir.
17
DÖNEMSELLİK İLKESİ VDO İLİŞKİSİDönemsellik ; işletmelerin sınırsız kabul edilen ömrünün belli dönemlere bölünmesi ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanmasıdır.
Gelir ve giderlerin tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmesi, hasılat, gelir ve karların aynı döneme ait maliyet, gider ve zararlarla karşılaştırılması dönemsellik ilkesinin sonucudur. VUK uyarınca defterlerin hesap dönemi itibariyle tutulması gerekmektedir.
18
DÖNEM KAPANDIKTAN SONRA GELEN FATURA VB BELGELER
Örneğin, (A) işletmesinin 2013 yılına ilişkin yapmış olduğu bir gidere ilişkin fatura işletmeye 10 Şubat 2014 tarihinde gelmiş ve söz konusu fatura 12 Şubat 2014 tarihinde 2014 yılı defterlerine kaydedilmiştir.
2014 yılında kaydedilen bu gider faturası 2013 yılına ilişkin olduğundan 2013 yılına ilişkin vergi matrahı hesaplanırken Beyannamede ticari kardan indirilmelidir. Beyanname üzerinden indirilen bu tutarın 2014 yılı beyannamesinde (Geçici Vergi Dahil) ise ticari kara ilave edilmelidir.
19
FATURASI 2013 YILINDA DÜZENLENEN ANCAK, 2014 YILINDA İHRAÇ EDİLEN MALLAR
ihracat işlemlerinde KDVK, ÖTVK, GVK ve KVK yönünden vergiyi doğuran olay, satışa konu olan malın fiilen ihraç edildiği tarihte gerçekleşmekte olup, satış akdi bu tarihte tamamlanmış olmaktadır.
Dolayısıyla, 2014 yılı geliri olarak kayıtlara alınacaktır.
20
HASILAT VEYA GİDERİN DÖNEM KAPANDIKTAN SONRA DÜZELTİLMESİ
1- Geçmiş yılda gider yazılan damga vergisinin iade alınması,2- Düzenlenen serbest meslek makbuzunun ödenmeden iade edilmesi,3- Geçmiş yıla ilişkin stopaj tarhiyatı. Vb…
Bu işlemlerin sonucunda dönemsellik ilkesi gereği ilgili dönemde meydana gelen VDO’ın düzeltilmesi gerekmektedir.ANCAK, VUK DA VDO’NUN DÜZELTİLMESİ İLE İLGİLİ BİR DÜZENLEME BULUNMAMAKTADIR.
21
ÖRNEK (VDK)2009 yılına ilişkin olarak 2013 yılında yapılan vergi incelemesi sonucunda ücret stopajı nedeniyle tarhiyat yapılmış ve 2013 yılında uzlaşma ile kesinleşmiştir
İdarenin görüşü:2009 yılı gelir vergisi ya da kurumlar vergisi beyannamesinin düzeltilmesi şeklindedir.
22
GİB ÖZELGE
T Tahsil edilen vekalet ücretinin ilgili kuruma iade edildiğinin geçerli belgelerle ispat edilmesi halinde, daha önce gelir yazılan vekalet ücretinin serbest meslek kazancının tespitinde gider yazılmak suretiyle hasılattan indirim konusu yapılması mümkündür.SONUÇ: DÜZELTMEYE KONU İŞLEMİN GERÇEKLEŞTİĞİ VERGİLENDİRME DÖNEMİ KAZANCINDAN İNDİRİLMELİDİR.
23
ASLI KAYBOLAN BELGELERE İLİŞKİN GİDER KAYITLARI
Kaybolan FATURA VB. belgenin yerine kayıtlara uygun noterden tasdikli bir örneğinin (Bu örnek üzerine, “Zayi olan aynı tarih ve sayıyı taşıyan fatura aslı yerine kullanılmak amacıyla tasdik edilmiştir.” şeklinde noterce şerh düşülmesi gerekir.) kullanılması mümkün bulunmaktadır. Diğer taraftan muhtelif sebeplerle kaybolan faturanın yerine geçen noter onaylı örneğinin kanuni defterlere kaydedilmesi şartıyla söz konusu faturada bulunan KDV indirilebilecektir.
24
DEĞERLEME SONUCU DOĞAN KUR FARKLARI KDV YE TABİ MİDİR ?
Yurt içi teslim KDV dahil toplam bedelin dövize endeksli olarak belirlenmesi durumunda vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarih ile ödeme tarihi arasında ortaya çıkan kur farkı bedeline iç yüzde oranı uygulanarak,
- Dövize endeksli toplam bedele KDV'nin dahil edilmemesi durumunda vergiyi doğuran olay ile ödeme tarihi arasında ortaya çıkan kur farkları üzerinden lehine kur farkı ortaya çıkan mükellef tarafından düzenlenecek faturada KDV hesaplanması ve kur farkının ortaya çıktığı dönemde her iki mükellef tarafından genel esaslar çerçevesinde işlem yapılması gerekmektedir.
25
DEĞERLEME SONUCU DOĞAN KUR FARKLARI KDV YE TABİ MİDİR?
Yurt dışı teslim İhraç edilen mallar nedeniyle doğan kur farkları için KDV hesaplanmayacaktır.Ancak, İHRAÇ KAYITLI TESLİMLER NEDENİYLE, mallara ait bedelin dövize endeksli olarak belirlenmesi durumunda, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarih ile ödeme tarihi arasında ihracatçı lehine ortaya çıkan kur farkları için ihracatçı tarafından düzenlenecek faturada KDV hesaplanarak beyan edilmesi gerekmektedir. Söz konusu KDV imalatçı tarafından genel esaslara göre indirim konusu yapılabilecektir. İmalatçı lehine kur farkı ortaya çıkması halinde 25 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin D bölümüne göre işlem yapılması gerekmektedir.
26
DEĞERLEME SONUCU DOĞAN KUR FARKLARI KDV YE TABİ MİDİR?
25 Seri No.lu KDV Genel Tebliği;ihracatın gerçekleşmesinden sonra ihracatçı tarafından kendilerine intikal ettirilen vergi iadesi, kur farkı ve kaynak kullanımı destekleme primi ödemelerinin karşılığında imalatçının keseceği faturalarda; bu ödemelerin tek tek belirtilmesi ve ödemelere ait hesaplanan katma değer vergisinin ayrıca gösterilmesi ile asıl mala ilişkin fatura ve ihracata ait gümrük çıkış beyannamesine atıfta bulunularak bu verginin tahsil edilmediğini belirten bir şerh konulması, bilahare sözü edilen ödemelere ait düzenlenen faturada gösterilen verginin, faturanın ait olduğu döneme ilişkin beyannamede gösterilerek, bu verginin aynı beyannamede indirim konusu yapılması suretiyle söz konusu ödemelerin de vergiden arındırılması uygun görülmüştür.
27
KOSGEB'İN GERİ DÖNÜŞÜMSÜZ OLARAK SAĞLADIĞI DESTEKLERDE
KDV HESAPLANMAYACAKTIR
• KOSGEB tarafından nitelikli eleman istihdamı ve yurtiçi fuarları finansal programı gibi geri dönüşümsüz olarak firmalara yapılan ödemeler bir teslim ve hizmetin karşılığı olarak ortaya çıkmadığından KDV'nin konusuna girmemektedir.
28
İKTİSADİ KIYMETLERİN DEĞERLEMESİ
HER İKTİSADİ KIYMET, VUK’NUNDA KENDİSİ İÇİN BELİRLENEN DEĞERLEME ÖLÇÜSÜ İLE DEĞERLENECEKTİR.
VUK’da Değerleme Ölçüsü Belirlenmeyen veyahut belirlenmiş olmasına rağmen kendi ölçüleriyle değerlenmesine imkan bulunmayan iktisadi kıymetlerden; bina ve arazi vergi değerleriyle, diğerleri, varsa borsa rayici, yoksa mukayyet değerleri, o da
yoksa emsal bedeliyle değerlenecektir.değerlenecektir.
29
ŞÜPHELİ HALE GELEN ALACAKLAR
Ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla; 1. Dava veya icra safhasında bulunan alacaklar; 2.Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar; şüpheli alacak sayılır.
Alacak Şüpheli Hale Geldiğinde karşılığın ayrılması gerekmektedir. İzleyen yıllarda ayrılan karşılıkları Gelir İdaresi kabul etmediği gibi, Yargı’nın kararlarında bir uyum bulunmamaktadır.
30
ŞÜPHELİ HALE GELEN ALACAKLAR
Kamu idare ve müesseselerinden kaynaklanan bir alacağın zamanında tahsil edilememesi durumunda, bu alacağın tahsilinin imkânsız hale geldiği düşünülerek ya da tahsili mümkün olamayacağı kanaati ile dönemsellik ilkesi gereği söz konusu alacakların şüpheli alacak olarak değerlendirilip karşılık ayrılması, kamu idare ve müesseselerinin borçlarını ödememesi düşünülemeyeceğinden söz konusu olamaz.
BU NEDENLE KARŞILIK AYRILAMAZ. (özelge)
31
SGK’NIN ÖDEMEDİĞİ BEDELLER
Fatura bedelinden reddedilen miktar kadar ödemesi durumunda, ödenmeyen kısmın faturayı düzenleyen tarafından hasılattan çıkarılması, Vergi Usul Kanununun alacaklarda amortisman (şüpheli alacaklar veya değersiz alacaklar) hükümlerine göre mümkün bulunmaktadır. Özel sağlık kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen faturalarda hizmet bedellerinde bir değişiklik olması halinde, değişikliğin gerçekleştiği dönem içinde KDVK’ nun 35 inci maddesi kapsamında gerekli düzeltme işleminin yapılmasına Gelir İdaresince Kabul edilmiştir.
32
DEĞERSİZ ALACAKLAR
• VUK, M.322; Kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline
artık imkan kalmıyan alacaklar değersiz alacaktır. Değersiz alacaklar, bu
mahiyete girdikleri tarihte tasarruf değerlerini kaybederler ve mukayyet
kıymetleriyle zarara geçirilerek yok edilirler.
• İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin bu madde hükmüne
giren değersiz alacakları, gider kaydedilmek suretiyle yok edilirler.
33
DEĞERSİZ ALACAKLAR
Serbest Meslek Erbabı Tahsil Edemediği KDV’yi
Değersiz Alacak YAZABİLİR Mİ?
34
AVANSLARAntalya Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 23-02-2008 tarihli ve B.07.1.GİB.4.07.17.02/VUK.ÖZ.08.06/ sayılı özelgede karşılığında mal temin edilemeyen sipariş avansları için belirli şartların yerine getirilmesi halinde şüpheli alacak karşılığı ayrılabilİir.
Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 23.08.2011 tarihli ve B.07.1.GİB.4.16.17.02-VUK-11-25-183 sayılı özelgede de Otel işletmesinden yaz sezonunda alınacak hizmet karşılığı hizmet alımı gerçekleşmeden verilen ve tahsil edilemeyen avanslar için şüpheli alacak karşılığı ayrılabilir.
35
YABANCI PARA CİNSİNDEN OLAN AVANSLARIN DEĞERLEMESİ
1. Görüş:Gerçek Borç ve Alacak olup döviz kuru esas alınarak değerlemeye tabi tutulmalıdır.
2. GÖRÜŞGERÇEK ALACAK VE BORÇ DEĞİLDİR.MUKAYYET DEĞERLE DEĞERLENMELİDİR.
36
GAYRİMENKULLERİN DEĞERLEMESİGAYRİMENKULLER MALİYET BEDELİ İLE DEĞERLENİR.
MALİYET BEDELİNE EKLENECEK ZORUNLU HARCAMALAR
MALİYET BEDELİNE EKLENMESİ İHTİYARİ OLAN HARCAMALAR
Satınalma bedeli,Tapu Harcı,Makine ve tesisata ait gümrük vergileri, nakliye ve montaj giderleri,Mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsanın tesviyesinden doğan giderler,Yatırımın tamamlandığı dönemin sonuna kadar ortaya çıkan kur farkları ve faizleri,
Özel Tüketim Vergisi Çevre Fonu Eğitime Katkı Payı,Yatırımın tamamlandığı dönemden sonra ortaya çıkan kur farkları ve faizleri, (Seçim değiştirilemez.)Binek Otomobil alımında ödenen ve indirilemeyen katma değer vergisi,
37
GAYRİMENKULLERİN DEĞERLEMESİFONKSİYONUNU
ARTIRAN HARCAMALAR
KULLANIM ÖMRÜNÜ VEYA KIYMETİNİ
ARTIRAN GİDERLER
BAKIM ONARIM
GİDERLERİ
Bir motorlu kara nakil vasıtasının kasa veya motorunun yenisi ile değiştirilmesi veya alımında mevcut olmayan yeni bir tertibatın eklenmesi için yapılan giderler.Bu giderler de maliyet bedeline eklenir. Ancak, bu giderler, ilgili iktisadi kıymetin kalan itfa süresi içinde amortisman yoluyla itfa edilir.
Bir geminin iktisap tarihindeki süratini fazlalaştırmak, yolcu ve eşya yükleme ve barındırma tertibatını genişletmek veya değiştirmek suretiyle iktisadi kıymetini devamlı olarak artıran giderler. Bu giderler ilgili iktisadi kıymetin maliyet bedeline dahil edilerek asıl kıymetin tabi olduğu amortisman oranı üzerinden amorti edilir.
Doğrudan gider kaydedilir.
38
KOSGEB VB TEŞVİKLER GELİR MİDİR?
• BU KONU TARTIŞMALIDIR.
• Yatırımla ilgili olanların 176 NOLU VU GT: « yatırımcı adına tahakkuk ettirilen destekleme primleri, sabit yatırımların maliyet bedelini azaltıcı bir unsur olduğundan, mükelleflerce bu primler, tahakkuk ettirildikleri tarihte gerçekleştirilmiş olan sabit yatırımların maliyet bedelinden indirilebilir. «
• Yatırımla ilişkilendirilmeyenlerin gelir yazılması gerekmektedir.
39
YATIRIMLARA İLİŞKİN ALINAN TEŞVİKLER
Duran Varlıklarla ilgili olarak doğan lehe doğan Kur Farklarının veya teşvik primlerinin İlgili İktisadi Kıymetin Aktifleştirildiği Dönem Sonuna Kadar Olanların Maliyet Bedelinden Düşülmesi Zorunludur. İzleyen Dönemlerde Doğan Söz Konusu farkların veya teşvik primlerinin maliyet bedelinden düşülmesi veya Doğrudan Gelir Yazılması İhtiyaridir. Aleyhe doğan farklar da maliyet bedeline eklenebileceği gibi gider de yazılabilir. Maliyet bedeline eklenmesi halinde, iktisadi kıymetin kalan ekonomik ömrü süresi içinde maliyete eklenen bedel için amortisman ayrılır.
ANCAK, SEÇİLEN YÖNTEM DEĞİŞTİRİLEMEZ.
40
SAN-TEZ PROJE DESTEKLERİ
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından hibe edilen ve 5746 sayılı Kanun uyarınca özel bir fon hesabında tutulması gereken Teknogirişim Sermaye Desteği kurum kazancının tespitinde gelir olarak ve Ar-Ge indirimi tutarının tespitinde Ar-Ge harcaması olarak dikkate alınmayacaktır. Ancak bu fonun, elde edildiği hesap dönemini izleyen beş yıl içinde sermayeye ilâve dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğratılmış sayılmaktadır.
41
FİNANSAL KİRALAMA13 Aralık 2012 TARİHLİ FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ KANUNU YAYIMLANDI. BU KANUN KAPSAMINDA YAPILAN KİRALAMALAR FİNANSAL KİRALAMA HÜKÜMLERİNE GÖRE DEĞERLENECEKTİR.
Finansal kiralama sözleşmeleri ve bu sözleşmelerin devrine ve tadiline ilişkin kâğıtlar ile bunların teminatı amacıyla düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden, bu kâğıtlarla ilgili yapılacak işlemler harçtan müstesnadır.
Satıp geri kiralama yöntemi ile yapılan kiralama sözleşmeleri kapsamında kiralanan taşınmazların sözleşme süresi sonunda kiracı adına tapuya tescili tapu harcından müstesnadır.
42
FİNANSAL KİRALAMA Satıp geri kiralama yöntemi ile gerçekleştirilen kiralama sözleşmeleri kapsamında kiracı tarafından sözleşme süresi sonunda geri alınmak kaydıyla kiralanan taşınmazların kiralayana satışı sırasında devredenden (Taşınmazın herhangi bir şekilde kiracı tarafından geri alınmamasının tespiti durumunda ilgililerden (a) bendindeki oran ile bu bentteki oran arasındaki farka tekabül eden harç tutarı 213 sayılı Kanun hükümlerine göre gecikme faizi ile birlikte alınır.) Binde 3,96”
43
SAT GERİ KİRALAMADA KDV SORUNU
KDVK, m.17/4-y
y) (6495 Sayılı Kanunun 29 uncu maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 02.08.2013)21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında; Finansal Kiralama Şirketlerince Bizzat Kiracıdan Satın Alınıp Geriye Kiralanan Taşınmazlara Uygulanmak Üzere ve kiralamaya konu taşınmazın mülkiyetinin sözleşme süresi sonunda kiracıya devredilecek olması koşulu ile kiralanmaya konu taşınmazların kiralayana satılması, satan kişilere kiralanması ve devri."
44
SAT GERİ KİRALAMADA KDV SORUNU
TAŞINMAZ NEDENİYLE
İNDİRİLEN KDV DÜZELTİLİR.
02.08.2013 TARİHİNDEN ÖNCEKİ SÖZLEŞMELER YARARLANABİLİR Mİ?
NET GÖRÜŞ BULUNMAMAKTADIR.YARARLANIRSA, KDV DÜZELTMESİ YAPILMASI GÜNDEME GELEBEİLECEKTİR.TEMEL SORUN: YASA YAPILIRKEN BU HUSUSLARIN DİKKATE ALINMAMASINDAN KAYNAKLANMAKTA OLUP, YASAL BOŞLUK BULUNMAKTADIR.
45
NEDENİ ?
Eksik Olan Hüküm:İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve teslimin yapıldığı döneme kadar indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır.
46
FİNANSAL KİRALAMAFinansal kiralama kanunu dışında yapılan aşağıdaki kiralamalar da değerleme açısından vuk mük.m. 290 uyarınca finansal kiralama kabul edilmektedir.Finansal Kiralama: Kira süresi sonunda mülkiyet hakkının kiracıya devredilip devredilmediğine bakılmaksızın, bir iktisadî kıymetin mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan tüm riskler ile yararların kiracıya bırakılması sonucunu doğuran kiralamalardır.
47
FİNANSAL KİRALAMADA KUR FARKI VB.
Yabancı para cinsinden yapılan finansal kiralama sözleşmelerinde kiracının sözleşme tarihinden sonra oluşan anapara kur farkları ile kiracı tarafından ödenen faizlerin, ilgili kıymetin maliyetine intikal ettirilmesi ve maliyete eklenen bu farkların ilgili kıymetin amortisman süresi içinde itfa edilmesi gerektiği Gelir İdaresince kabul edilmektedir.
48
STOK DEĞERLEME• Stoklar maliyet bedeli ile değerlenecektir.
238 Sıra No’lu VUK GT,Emtianın satın alınıp işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşan kur farklarının maliyete intikal ettirilmesi zorunludur.İşletmelerin finansman temini maksadıyla bankalardan veya benzeri kredi müesseselerinden aldıkları krediler için ödedikleri faiz ve komisyon giderlerinden, dönem sonu stoklarına pay vermeleri zorunlu bulunmamaktadır.
49
DEPOZİTO KARŞILIĞINDA VERİLEN STOKLAR
Bu mallar işletmenin varlığı olup, değerlemeye tabidir. Bu mallar bir yıldan fazla kullanılabilmekte ise (TÜP GİBİ) demirbaş olarak kaydedilmelidir.Ayrıca, bu malların NAZIM HESAPLAR’da da izlenmesi gerekmektedir.Geri getirilmek üzere, depozito karşılığı verilen ambalaj maddeleri bir kısmı değişik nedenlerle geri gelmez ise bu ambalaj maddelerinin amortisman konusunu teşkil eden kıymetlerden olması durumunda Bu ambalaj maddeleri mal olarak değil, demirbaş olarak aktifleştirilmek suretiyle değerlenmeleri gerekir.
50
SU DAMACANALARI
Damacanaların depozito olarak değerlendirilmesi halinde, teslim damacanaları da ihtiva edecek şekilde su teslimi sayılacak, düzenlenecek faturada damacanalar için ayrıca KDV hesaplanmayacaktır. Ancak, söz konusu damacanaların işletme açısından ticari mal olarak değerlendirilmesi halinde teslime ilişkin faturada damacanalar ayrıca gösterilerek % 18 oranında KDV hesaplanacaktır.
51
AMORTİSMAN• VUK, hükümlerine göre ayırmak zorunlu değildir. Ancak, TMS ve UFRS
uyarınca zorunludur.
Gayrimenkul (mütemmim cüzü ve teferruatı dahil) ve gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetler (maden ocakları, petrol kuyuları, makine ve tesisat, gemiler ve diğer taşıt araçları, patent, telif, ihtira,imtiyaz v.b gayri maddi haklar) alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin,
İşletmede bir yıldan fazla kullanılabilir olması, Yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunması Envantere dahil olması, Kullanılmaya hazır olması, İktisadi kıymetin değerinin belli bir tutarı aşması. (2013 800 TL)
52
AMORTİSMAN AYRILIRKEN ORANIN BELİRLENMESİ
Mülkiyeti İşletmeye Ait ise veya Finansal Kiralamaya Konu ise
Maliye Bakanlığı’nca ilgili iktisadi kıymet için belirlenen
amortisman oranı uygulanarak amortisman hesaplanacaktır.
53
AMORTİSMAN AYRILIRKEN ORANIN BELİRLENMESİ
Mülkiyeti İşletmeye Ait OLMAYIP KİRALANMIŞ İSE,
Özel Maliyet Bedeli (Kira veya işletme hakkı süresi)
54
BENZİN İSTASYONLARI
MÜLKİYET SAHİBİ Mİ, KİRACI MI BUNA GÖRE AMORTİSMAN ORANI
BELİRLENECEKTİR.
55
ÖZEL MALİYET BEDELİ (adi kiralama)
Kiracı tarafından kiralanan gayrimenkul için yapılan ve gayrimenkulün normal tamir, bakım ve temizleme giderleri dışında kalan, gayrimenkulu genişletmek ve değerini devamlı olarak artırmak amacıyla yapılan giderler Özel Maliyet Bedeli Olarak Aktifleştirilecektir.
Kira süresi belli ise kira süresi içinde, kira süresi belli değilse 5 yılda eşit olarak amortisman ayrılacaktır. Opsiyonlu kira sözleşmelerinde ise opsiyon dikkate alınmayacaktır. Ancak, kira süresinin uzamasından sonra yapılan özel maliyet bedeli harcamaları ise yapıldığı yıl itibariyle kalan kira süresi içinde itfa edilecektir.
56
ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ MALİYET BEDELLERİ
3100 SY Kanun , M.7/1
Mükellefler kullanmak üzere satın aldıkları ödeme kaydedici cihazlar için (5281 sayılı Kanunun 43/11. maddesiyle değiştirilen ibare. Yürürlük: 31.12.2004) %100'e kadar amortisman oranı seçebilirler, amortisman ayırma imkanı bulunmayanlar ise alış bedellerinin tamamını vergiye tabi kazançlarının tespitinde indirim konusu yaparlar.(*)
57
YENİLEME FONU
Satılan ya da elden çıkan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi, İşin mahiyetine göre zaruri bulunur veya Bu hususta işletmeyi idare edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa bu takdirde, satıştan tahassül eden kar, yenileme giderlerini karşılamak üzere, pasifte geçici bir hesapta azami üç yıl süre ile tutulabilir. Her ne sebeple olursa olsun bu süre içinde kullanılmamış olan karlar üçüncü yılın vergi matrahına eklenir. Üç yıldan önce işin terki, devri veya işletmenin tasfiyesi halinde bu karlar o yılın matrahına eklenir.
58
ENFLASYON DÜZELTMESİNDEN DOĞAN FARKLAR
• Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tabi tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kar dağıtımı sayılmaz
59
ENFLASYON DÜZELTMESİNDEN DOĞAN FARKLARIN ZARARLARA !!! MAHSUBU
Tasfiyeye giren ŞİRKETİN 2003 ve 2004 yıllarında enflasyon düzeltmesi yapılması nedeniyle oluşan sermaye düzeltmesi olumlu farklarının, DÜZELTME SONUCU OLUŞAN GEÇMİŞ YIL ZARARLARINA MAHSUP EDİLMESİ MÜMKÜN BULUNMAKTADIR. Ayrıca bu işlem kâr dağıtımı sayılmayacağından kurumlar vergisi kesintisi yapılması da söz konusu olmayacaktır.
60
ÖRTÜLÜ KAZANÇ VE ÖRTÜLÜ SERMAYE
DÖNEM SONU İŞLEMLERİ SIRASINDA GÖZÖNÜNDE BULUNDURULMALIDIR.
61
VUK, m.283 VE m.287m.283; AKTİF GEÇİCİ HESAPLARGelecek bir hesap dönemine ait olarak peşin ödenen giderler ile cari hesap dönemine ait olup da henüz tahsil edilmemiş olan hasılat, mukayyet değerleri üzerinden aktifleştirilmek suretiyle değerlenir. Zirai işletmelerde henüz idrak edilmemiş olan mahsuller için yapılan giderler (Hazırlık işleri giderleri gibi) de bu madde hükmüne göre aktifleştirilerek değerlenir.
m.287; PASİF GEÇİCİ HESAPLARGelecek hesap dönemlerine ait olarak peşin tahsil olunan hasılat ile cari hesap dönemine ait olup henüz ödenmemiş olan giderler mukayyed değerleri üzerinden pasifleştirilmek suretiyle değerlenir.
62
Peşin satış teşvik primi karşılığında düzenlenen FATURANIN GELİR KAYDI
ÖZELGE
Ticari kazancın tespitinde tahakkuk esası cari olduğundan ...... A.Ş.'den, (yapılan işleticilik anlaşması ve protokol gereği 5 yıl süre ile ticari faaliyetinize destek olmak üzere) alınan 125.000-TL + KDV peşin satış teşvik primine ilişkin gelir kaydının fatura tarihi itibariyle yapılması gerekmektedir.
63
Peşin Ödenen Teminat Mektubu Komisyonu
ÖZELGE
Ticari faaliyetleri kapsamında alınan bir yıl vadeli teminat mektubu için ödenen komisyon bedelinin ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel gider kapsamında değerlendirilmesi ve söz konusu komisyon bedeli tek seferde peşin olarak ödendiği tarihte tahakkuk ettiğinden bu yılın kurum kazancının tespitinde mukayyet değerleri üzerinden gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
64
İNTİFA HAKKI ÖDEMESİNİN GV STOPAJI KARŞISINDAKİ DURUMU
Gelir İdaresi; Özel mal varlığına konu taşınmazın kiralaması işlemi , gayrimenkul sermaye iradı olup GVK, m.94 /5 uyarınca
tevkifata tabidir.
Danıştay;Özel mülkiyete konu olan ve ticari işletmenin aktifine kayıtlı
olmayan taşınmazlar üzerinde intifa hakkı tesisi işlemlerinden elde edilen gelir nedeniyle kira tevkifatı
yapılamaz.
65
İNTİFA HAKKININ KDV KARŞISINDAKİ DURUMU
60 NO’LU KDV SİRKÜLERİ;….., gelir vergisi açısından gayrimenkul sermaye iradı olarak tanımlansa dahi bir işletme veya müessesenin belirli bir bedel ve süre dahilinde başkasının kullanımına bırakılması şeklindeki işletme hakkının kiralanması işlemleri Kanunun 1/3-f maddesine göre KDV'ye tabi tutulacaktır.
66
İNTİFA HAKKININ KDV KARŞISINDAKİ DURUMU
60 NO’LU KDV SİRKÜLERİ;ÖRNEK; Belediye veya bir devlet üniversitesine ait arsanın kiraya verilmesi KDV Kanununun 17/4-d maddesine göre KDV'den müstesnadır. Ancak arsanın, bu kurumların iktisadi işletmesine dahil olması veya bu kiralama işlemi nedeniyle bir iktisadi işletme oluşması halinde, söz konusu kiralama işlemi Kanunun 1/1 inci maddesine göre KDV'ye tabi olacaktır.
67
KULLANMA AMAÇLI ALINAN BİLGİSAYAR YAZILIMLARI
• Gayrimaddi hak iktisabı mahiyeti taşımadan, sadece kullanma amaçlı olarak iktisap edilen bilgisayar yazılımlarının uyarlama vb. harcamaları dâhil maliyet bedelinin amortisman listesinin, "4.3. Bilgisayar Yazılımları" sınıflandırması uyarınca aktifleştirilerek 3 yılda ve % 33,33 amortisman oranı ile itfa edilmesi gerekmektedir.
68
YURT DIŞINDA ALINAN BELGELERİN DEFTERLER KAYDI
253 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği: Yurt dışından alınan belgelerin defter kayıtlarında gider olarak göstermeleri sırasında belgelerde yazılı bedelleri, belgelerin düzenlendiği günde Merkez Bankasınca belirlenen döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevirerek kayıtlarında gösterecekler, ancak inceleme sırasında inceleme elemanınca lüzum görülmesi halinde, mükelleflerin bu belgelerini tercüme ettirmek zorundadırlar.
69
ORTAKLARDAN ALACAKLAR
1- Merkez Bankası Reeskont Faiz Oranı üzerinden faiz hesaplanması, (27.12.2013 RG % 11,75)2- Hesaplanan faiz tutarı üzerinden % 18 oranında KDV hesaplanması,3- Fatura düzenlenmesi,4- Ortak nezdinde icra takibine başlanır ise şüpheli alacak addolunarak karşılık ayrılması mümkündür.
70
FAİZ ORANIREESKONT VE AVANS İŞLEMLERİNDE UYGULANAN YILLIK
İSKONTO VE FAİZ ORANLARI
Vadelerine En Çok Üç Ay Kalan Senetler Karşılığında
Reeskont İşlemlerinde Avans İşlemlerinde
27.12.2013 tarihinden itibaren %10,25 % 11,75
21.06.2013- 26.12.2013 %9,50 %11
20.12.2012-20.06.2013 % 13,50 % 13,75
71
6111 SY. KANUN (M.11)(Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia,
kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar)
OLUŞAN KKEG
Geçmiş Yıl Karlarından veya
Yedeklerden Mahsup Edilirse!!!!
ÖZELGE DE!!!KAR PAYI DAĞITIMI SAYILIR.................
72
DEFTERLERİN YAZDIRILMASI
• Yeni TTK ile birlikte defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerine riayet edilmesi edilmektedir. Bu nedenle tasdikletilmiş defterlerin yapraklarının yeterli olup olmadığının mutlaka yıl sonu gelmeden kontrol edilmeli, yeterli değilse yıl bitmeden ek tasdik işlemi yaptırılmalıdır.
73
e-DEFTERE GEÇİŞ
67 NO’KU VUK SİRKÜLERİ
Elektronik defter tutma zorunluluğu bulunan mükelleflerden; A) ELEKTRONİK DEFTER UYGULAMASINA 2014 ARALIK AYI İÇERİSİNDE BAŞVURANLARIN 1/1/2015 TARİHİNDEN İTİBAREN, b) Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayından önce başvuranların en geç 2014 Aralık ayından başlamak üzere,c) Özel hesap dönemine tabi olanların 1/12/2014 tarihinden önce elektronik defter uygulamasına başvuru yapmaları ve en geç 2014 Aralık ayı içerisinde, elektronik defter tutmaya başlamaları gerekmektedir.
2 SIRA NO'LU ELEKTRONİK DEFTER GENEL TEBLİĞİ
1) Gerçek kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar kendilerine ait güvenli elektronik imza veya mali mühür ile imzalar.b) Tüzel kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar (Hesap döneminin son ayına ait defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar) kendilerine ait mali mühür ile onaylar.Hesap dönemi veya takvim yılı içerisinde elektronik defter tutmaya başlayanlar, başladıkları tarihi izleyen bir aylık süre içerisinde eski defterlerine kapanış tasdiki yaptıracaklardır.«
74
E-FATURA
KDV TEVKİFATININ E-FATURADA GÖSTERİLMESİ:
Bu işlem için harici bir program kullanarak faturanızı oluşturabilirsiniz. Ardından yükleme modülü ile faturayı portale yükleyebilirsiniz. Dilerseniz bu bilgiyi portalde fatura oluştururken NOT alanında metin olarak da gösterebilirsiniz. FATURA REDDEDİLİRSE ?Reddedilen ticari faturalar sistemde tutulur. Gönderici tarafından (anlaşmazlık konusu olan kısım üzerinde konuşulup gerekli değişiklikler yapılarak) yeni bir fatura düzenlenip alıcıya gönderilir.Eğer reddedilmek istenilen fatura temel fatura olsaydı (red cevabı verilemeyeceği için) alıcı tarafın gönderici tarafa iade faturası göndermesi gerekirdi.
75
E-FATURA
GV/KV TEVKİFATININ E-FATURADA GÖSTERİLMESİ:
TALEBİNİZ İLGİLİLERE İLETİLMEK ÜZERE DİKKATE ALINMIŞTIR.
E FATURA KULLANICI LİSTESİNDE İSMİ OLDUĞU HALDE KAĞIT FATURA GÖNDERME
Elektronik fatura uygulamasında olan mükelleflerin birbirlerine kesinlikle elektronik fatura göndermesi gerekiyor. BU DURUMDA OLAN MÜKELLEFLERİN DÜZENLEDİKLERİ KAĞIT FATURALARIN HERHANGİ BİR YASAL HÜKMÜ BULUNMAMAKTA OLUP BU FATURALAR HİÇ DÜZENLENMEMİŞ SAYILIR. Yok hükmünde olan faturayı da muhasebe kayıtlarınıza almanız mevzuata aykırılık teşkil eder. Size bu şekilde fatura gönderen karşı firma ile irtibata geçip kesinlikle elektronik fatura göndermesini talep edin.
76
E-FATURA
ELEKTRONİK ORTAMDA SAKLANMAK ZORUNDADIR.
77
ŞİRKET NEVİ (TÜR) DEĞİŞİKLİĞİ
78
İLGİLİ MEVZUAT
MADDE 180- (1) Bir şirket hukuki şeklini değiştirebilir. Yeni türe dönüştürülen şirket eskisinin devamıdır.b) Geçerli tür değiştirmelerMADDE 181- (1) a) Bir sermaye şirketi;1. Başka türde bir sermaye şirketine;2. Bir kooperatife;b) Bir kollektif şirket;1. Bir sermaye şirketine;2. Bir kooperatife;3. Bir komandit şirkete;c) Bir komandit şirket;1. Bir sermaye şirketine;2. Bir kooperatife;3. Bir kollektif şirkete;
d) Bir kooperatif bir sermaye şirketine,dönüşebilir.
6102 sayılı TTK
79
TÜR DEĞİŞTİRME
5520 S.KVK
KVK m.19/2(2) Kurumların yukarıdaki şartlar dahilinde tür değiştirmeleri de
devir hükmündedir.
KVK UYARINCA TÜR DEĞİŞİKLİĞİ DEVRİN TABİ OLDUĞU USUL VE ESASLARA TABİDİR.
80
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
TÜR DEĞİŞİMİ SONUCUNDA, İNFİSAH OLAN
ŞİRKETİN ZARARI VAR İSE BU ZARAR
İNDİRİMİNDE KVK’DA SINIRLAMAYA
UYULMAK ZORUNDADIR.
KVK’nın 20 nci maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde devralınan kurumların DEVİR TARİHİ İTİBARIYLA ÖZ SERMAYE TUTARINI GEÇMEYEN ZARARLARININ indirilmesinde aşağıdaki şartlar ayrıca aranır:
1) Son beş yıla ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerinin kanunî süresinde verilmiş olması. 2) Devralınan kurumun faaliyetine devrin meydana geldiği hesap döneminden itibaren en az beş yıl süreyle devam edilmesi. Bu şartların ihlâli halinde, zarar mahsupları nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler için vergi ziyaı doğmuş sayılır.
81
YENİ ŞİRKET ESKİ ŞİRKETİN DEVAMI
Yeni Şirket Eski Şirketin devamı niteliğindedir.1- Eski Şirket adına yapılması gereken işlemler yeni şirket adına yapılacaktır.2- Hisselerin iktisap tarihi, eski şirketteki iktisap tarihi esas alınacaktır.
82
LİMİTED’DEN AŞ’YE DÖNÜŞÜM
Gerçek kişi ortağın hisse satışında, Limited Şirket hissesini iktisap ettiği tarihten itibaren (2) tam yıl geçmiş ise doğan satış karı vergi dışı kalacaktır.
Tür değişiminin tecil ve ilan edildiği tarihten itibaren, 6183 sy m.35 uyarınca şirket ortaklarının amme alacaklarından sorumluluğu ortadan kalkacaktır.
83
YAPILMASI GEREKENLER
TTK Hükümlerine göre Ticaret Sicil Yönetmeliğinde yer alan işlemlerin yerine getirilmesi gerekmektedir.1- Yönetim Kurulunun karar alması,2- Şirket genel kurulunun yapılması,3- Mahkeme veya meslek mensubu ya da bağımsız denetçi raporu alınması,4- Yeni Şirketin sözleşmesinin düzenlenmesi ve imzalanması5- Gerçekleştirilen işlemlerin ticaret sicilinde tescil ve ilan edilmesi.6- Münfesih Şirketin yevmiye ve karar defterlerinin kapanış tasdikinin yaptırılması.
Vergi Kanunları Açısından;1- Tür değişikliğinin Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği tarihten itibaren otuz gün içinde münfesih kurumun bağlı bulunduğu vergi dairesine münfesih kurum adına kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi2- Münfesih kurumun işi terk ettirilmesi, yeni kurulan şirket için işe başlama bildirimlerinin yapılması,3- Yeni şirket adına defterlerin onaylatılması.4- Kıst amortisman uygulanmalıdır.5- Münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini münfesih kurum adına verilecek olan kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde vereceği bir taahhütname ile taahhüt eder. Mahallin en büyük mal memuru, bu hususta birleşilen kurumdan ayrıca teminat isteyebilir. ,
84
YAPILMASI GEREKENLER
Damga Vergisi ve Harç İstisnasından
yararlanmak için
ÖZELGE TALEP EDİLMELİDİR:
85
BELGE DÜZENİ
Devir işlemlerinin tamamlanmasından sonra münfesih kuruma ait fatura ve sevk irsaliyelerinden en son kullanılanlar ile kullanılmayanların bağlı bulunulan vergi dairesine bir tutanakla tespit ettirilmesi, kullanılmamış olan belgelerde yer alan eski bilgiler okunacak şekilde üstü çizilerek eski unvanın ve vergi numarasının iptali ve yeni unvanın ve vergi numarasının kaşe ile, elle veya bilgisayarla basılarak, devir alan kurum tarafından tükeninceye kadar kullanılması mümkündür.
ÖKC, POS , AKARYAKIT POMPALARINA İLİŞKİN
CİHAZLARDA YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER YAPTIRILACAKTIR.
86
KDV MUHTASAR BEYANNAMELER
TÜR DEĞİŞTİRMENİN TESCİL VE İLAN
EDİLDİĞİ TARİHE KADAR MÜNFESİH
KURUM ADINA KIST DÖNEM
BEYANNAMELERİ VERİLECEKTİR.
Yeni Kurulan AŞ’nin İşe Başlama
Tarihinden İtibaren de KDV ve Muhtasar
Beyannameler Verilecektir.
87
FORM BA VE BS
Nev'i değişikliği durumunda, devralınan kurumun devrin gerçekleştiği döneme ilişkin bildirimleri bunlar adına, devir alan kurum veya 3568 sayılı Kanuna istinaden yetki almış meslek mensupları tarafından, takip eden ayın son günü akşamına kadar verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca devir alan kurum tarafından devrin gerçekleştiği tarihten ay sonuna kadar olan dönem için, Ba-Bs bildirim formlarının aynı şekilde takip eden ayın son günü akşamına kadar bildirilmesi gerekmektedir.
88
DEFTER TASDİK vb. İŞLEMLER
89
TTK ( 1 OCAK 2014 )
1- İşletme unvanının İşletmede Açıkça Yazılması ; (TTK, m.39): Tescil edilen ticaret unvanı, ticari işletmenin görülebilecek bir yerine okunaklı bir şekilde yazılır.
90
TTK ( 1 OCAK 2014 )
2- Ticari Belgelerde Bulunması Zorunlu Hususlar: tacirin sicil numarası (VARSA MERSİS) ticaret unvanı, işletmenin merkez adresi ile tacir internet sitesi oluşturma
yükümlülüğüne tabi ise tescil edilen internet sitesinin adresi. (BAĞIMSIZ DEN)
de gösterilmek zorundadır.
91
E-FATURADA BU BİLGİLER NEREDE YAZILACAKTIR?
TTK UYARINCA BULUNMASI ZORUNLU BU BİLGİLER E-FATURADA NOTLAR BÖLÜMÜNDE YAZILACAKTIR.
92
ELEKTRONİK TEBLİĞ ADRESİ ALINMASI
Tebligat Kanunu m. 7/A-f.2 ve Elektronik Tebligat Yönetmeliği m. 7/1 uyarınca, elektronik yolla tebligat yapılması zorunlu olan şirketler şu şekilde belirlenmiştir;
•Anonim şirketler•Limited şirketler•Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler
• pttkep.gov.tr
93
• ANONİM, LİMİTED VE SERMAYESİ PAYLARA BÖLÜNMÜŞ KOMANDİT ŞİRKETLERİN TEBLİGAT ÇIKARMAYA YETKİLİ MERCİLER NEZDİNDEKİ İŞLEMLERİNDE ELEKTRONİK TEBLİGAT ADRESLERİNİ BİLDİRMELERİ ZORUNLUDUR.
• ELEKTRONİK YOLLA TEBLİGAT, MUHATABIN ELEKTRONİK TEBLİGAT ADRESİNE ULAŞTIĞI TARİHİ İZLEYEN BEŞİNCİ GÜNÜN SONUNDA YAPILMIŞ SAYILACAKTIR.
94
DEFTER TASDİKLERİ
2014 yılında kullanılacak defterlerin tasdikinde hem VUK
hem de TTK hükümleri dikkate alınacaktır.
95
DEFTER TASDİKLERİ
2014 YILINDA KULLANILACAK DEFTERLER İÇİN TİCARET SİCİL TASDİKNAMESİ ALINARAK
NOTERE İBRAZ EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.
96
TASDİKİ ZORUNLU DEFTERLER Türk Ticaret Kanunu Vergi Usul Kanunu
1. Yevmiye defteri, 2. Defteri kebir,3. Envanter defteri, 4. Pay defteri,5. Yönetim kurulu karar defteri 6. Genel kurul toplantı ve müzakere
defteri 7. Müdürler kurulu defteri
1. Yevmiye defteri 2. Envanter defterleri; 3. İşletme defteri4. Çiftçi işletme defteri;
---- 5 . İmalat ve İstihsal Vergisi defterleri; (Basit İstihsal Vergisi defteri dahil) 6. Nakliyat Vergisi defteri; Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri; Serbest meslek kazanç defteri; Bu defterler yerine kullanılacak olan defterler
97
DAMGA VERGİSİ DEFTERİ
Damga Resmi Kanununa göre yolcu bileti ücretleri, sigorta primleri ve ilan ücretleri gibi mevzular üzerinden resim istifa etmeye mecbur olan gerçek ve tüzel kişiler bu ücret primlerle istifa ettikleri damga resimleri için tarih sırasiyle bir kayıt tutmaya mecburdurlar. Tüccarlar bu kayıtları muhasebe defterlerinde tuttukları hesaplarda gösterebilirler. Kayıtların muhasebe defterinde gösterilmemesi halinde ayrı bir "Damga Resmi defteri" tutulur. Devlet müesseselerinin resmi defter ve kayıtları Damga Resmi defteri yerine geçer.
98
DAMGA VERGİSİ DEFTERİ
16 ve 43 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliğleri kapsamında sürekli damga vergisi mükellefiyeti tesis ettirmek zorunda olan mükelleflerin, damga vergisi defteri tutması ve bu defteri notere veya ticaret sicil memurluğuna tasdik ettirmesi; söz konusu defterin Vergi Usul Kanununa göre tasdiki mecburi olan diğer defterler gibi tasdikinin zamanında yapılmaması durumunda, mükellef adına Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca ceza kesilmesi gerekmektedir.Ayrıca, sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunan şubelerin de damga vergisi defteri tutmaları gerekmektedir.
99
İŞLETME HESABI-BİLANÇO ESASI
•Defter Tasdiki sırasında VUK m.177 hükümlerinin gözönünde bulundurularak haddi aşan mükellefler için Bilanço Esasına Göre Defter Onaylatılması gerekmektedir.
100
DEFTERLERDE BULUNMASI GEREKEN HUSUSLAR
Yevmiye defteri
a) Madde sıra numarası,b) Tarih,c) Borçlu hesap,ç) Alacaklı hesap,d) Tutar,e) Her kaydın dayandığı belgelerin türü ile varsa tarihleri ve sayıları.
Defteri kebir
a) Tarih,b) Yevmiye defteri madde sıra numarası,c) Tutar,ç) Toplu hesaplarda yardımcı nihai hesapların isimleri.
Envanter defteri
Taşınmazların, alacakların, borçların, nakit para tutarının ve varlıklar ile borçların değerleri
101
BASİT USULE DÖNEBİLECEK MÜKELLEFLER
GVK m.46
2012 ve 2013 takvim yıllarına ait alış ve satış tutarlarının her ikisi de Gelir Vergisi Kanununun 48 inci maddesinde yer alan hadlerin altında gerçekleşmiş ve 51 nci madde kapsamına girmemekte ise Basit Usule dönülebilecek ve bunlar için defter tasdikletilmeyecektir.
102
BASİT USULE DÖNEBİLECEK MÜKELLEFLER
GVK, Geç.m.81
46 ncı maddenin altıncı ve yedinci fıkralarında
yer alan şartların tespitine 01.01.2012
tarihinden itibaren başlanır.
103
BASİT USULE DÖNEBİLECEK MÜKELLEFLER
93 no’lu GVK SİRKÜLERİ
-İşe başlanılan yıla ilişkin kıst dönem, iki yıllık süre hesabında dikkate alınacak olup, kıst dönemde ve takip eden dönemde elde edilen alış, satış ve/veya hâsılat tutarları Gelir Vergisi Kanununun 48 inci maddesinde yer alan ilgili yıl hadleri ile karşılaştırılacaktır.- Gerçek usulde vergilendirildiği veya vergilendirilmesi gerektiği faaliyetini 1/1/2012 tarihi ve sonra terk eden mükellefler terk tarihini takip eden yılın başından itibaren iki yıl geçmedikçe basit usulden yararlanamayacaklardır.-Gerçek usulden basit usule geçecek mükelleflerin gerçek usuldeki ticari kazançlarının, işletme hesabı esasına göre veya bilanço esasına göre tespit edilmesinin bir önemi bulunmamaktadır.
104
BASİT USULE DÖNEBİLECEK MÜKELLEFLER
93 no’lu GVK SİRKÜLERİ
Gerçek usulden basit usule geçmeye ilişkin olarak bağlı bulundukları vergi dairesine bir dilekçe ile başvuruda bulunanların mükellefiyet şekli, Ocak ayı başından itibaren basit usul olarak tesis edilecektir. Başvuruda bulunan mükelleflerin 2013 takvim yılına ilişkin alış, satış ve/veya hasılat tutarları dışındaki şartları taşıyıp taşımadığı kontrol edilecektir. 2013 takvim yılına ilişkin alış, satış ve/veya hasılat tutarlarının kontrolünün ise beyanname verilmesinden sonra yapılacağı tabiidir.
105
BASİT USULE DÖNEBİLECEK MÜKELLEFLER
2013/5080 sayılı BKK
BU KARAR, YAYIMINI İZLEYEN İLK MAHALLİ
İDARELER GENEL SEÇİMİNİN YAPILDIĞI
TARİHTE YÜRÜRLÜĞE GİRER.
BU KARAR İLE 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararının eki Kararda değişiklik yapılmıştır.
106
BASİT USULE DÖNEBİLECEK MÜKELLEFLER
95/6430 sayılı BKK
AYDIN B.ŞEHİR SINIRLARI İÇİNDE AŞAĞIDAKİ FALİYETLER BASİT USULDEN FAYDALANAMAZa) Her türlü emtia imalatı ile uğraşanlar, b) Her türlü emtia alım-satımı ile uğraşanlar, c) İnşaat ile ilgili her türlü işlerle uğraşanlar, d) Motorlu taşıtların her türlü bakım ve onarım işleriyle uğraşanlar, e) Lokanta ve benzeri hizmet işletmelerini işletenler, f) Eğlence ve istirahat yerlerini işletenler.”
107
BASİT USULE DÖNEBİLECEK MÜKELLEFLER
YORUM
GVK m.46, Fıkra 6
Basit usule tabi olmanın şartlarından herhangi birini takvim yılı içinde kaybedenler,
ertesi takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilirler.
108
KAPANIŞ ONAYI
• Kapanış Onayı Yaptırılacak Defterler: Yevmiye defteri, [izleyen hesap döneminin altıncı ayı sonuna kadar] Yönetim kurulu karar defteri, [izleyen hesap döneminin birinci ayının sonu] Müdürler kurulu defteri [izleyen hesap döneminin birinci ayının sonu]
Kapanış onayı fiziki ortamda tutulan defterler için yaptırılacaktır.
109
DEFTER VE BELGELERİN SAKLANMASI VE İBRAZI
TTK md.82; Her tacir;
a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini,
b) Alınan ticari mektupları,c) Gönderilen ticari mektupların suretlerini,d) 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan
kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla
yükümlüdür.
TTK Uyarınca SAKLAMA SÜRESİ ON YIL VUK UYARINCA 5 YILDIR.Saklama süresi, ticari defterlere son kaydın yapıldığı, envanterin çıkarıldığı, ara bilançonun düzenlendiği, yılsonu finansal tablolarının hazırlandığı ve konsolide finansal tabloların hazırlandığı, ticari yazışmaların yapıldığı veya muhasebe belgelerinin oluştuğu takvim yılının bitişiyle başlar.
110
DEFTER VE BELGELERİN ZAYİİ
Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.
111
ÖLÜM, İŞİ TERK VEYA TASFİYE HALİNDE SAKLAMA ÖDEVİ
Gerçek kişi olan tacirin ölümü hâlinde mirasçıları ve ticareti terk etmesi hâlinde kendisi defter ve kâğıtları birinci fıkra gereğince saklamakla yükümlüdür. Mirasın resmî tasfiyesi hâlinde veya tüzel kişi sona ermişse defter ve kâğıtlar on yıl süreyle sulh mahkemesi tarafından saklanır.
112
ASGARİ SERMAYE TUTARINA YÜKSELTME
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERİN SERMAYELERİNİ YENİ ASGARİTUTARLARA YÜKSELTMELERİNE VE KURULUŞU VE ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ İZNE TABİ ANONİM ŞİRKETLERİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ, 15.11.2012 tarihli RG’de yayımlanmıştır.
Tebliğe göre, Sermayeleri ellibin Türk Lirasının altında olan anonim şirketler ile onbin Türk Lirasından az olan limited şirketlerin sermayelerini, 14/2/2014 tarihine kadar bu miktarlara yükseltmeleri gerekmektedir.
[Teb. Md.7/(1)]
113
ASGARİ SERMAYE TUTARI
• Sermayenin asgari tutara belirlenen sürede yükseltilmemesi halinde bu sürenin sonunda sermayesini artırmayan A.Ş ve LTD’ler infisah etmiş sayılacaklardır. (Teb. Md.7/3)
6103 sayılı Kanun’un 20 nci maddesi uyarınca da zorunlu sermaye artırımları için yapılacak genel kurullarda toplantı nisabı aranmayacak, kararların toplantıda mevcut oyların çoğunluğu ile alınacak ve şartları bulunsa bile 6762 sayılı Kanunun 389 uncu ve Türk Ticaret Kanununun 454 üncü maddeleri hükümleri uygulanmayacaktır.
114
ANA SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ
• ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERİN SÖZLEŞMELERİNİN TÜRK TİCARET KANUNUNA UYUMLU HALE GETİRİLME SÜRESİNİN UZATILMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ
• 29.06.2013 tarihli RG’de yayımlanmıştır.
6103 sayılı Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 22 nci maddesi gereğince anonim şirketlerin esas sözleşmelerini ve limited şirketlerin şirket sözleşmelerini, 6102 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNUNA UYUMLU HALE GETİRMELERİ İÇİN ÖNGÖRÜLEN SÜRE 1/7/2014 TARİHİNE KADAR UZATILMIŞTIR.
115
SERMAYE KAYBI
• 6102 sy TTK, m.376 A.Ş’ler açısından sermaye kaybı halinde yapılması gereken işlemler belirlenmiş olup, Yönetim Kurulu’na da bazı yükümlülükler getirilmiştir.
• Son yıllık bilançodan, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının Yarısının zarar sebebiyle karşılıksız kaldığı anlaşılırsa, yönetim kurulu, genel kurulu hemen toplantıya çağırır ve bu genel kurula uygun gördüğü iyileştirici önlemleri sunmak zorundadır.
• Son yıllık bilançoya göre, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının ÜÇTE İKİSİNİN zarar sebebiyle karşılıksız kaldığı anlaşıldığı takdirde, derhâl toplantıya çağrılan genel kurul, sermayenin üçte biri ile yetinme veya sermayenin tamamlanmasına karar vermediği takdirde şirket
kendiliğinden sona erer. Yukarıdaki madde hükmü, 6102 sayılı TTK, m.633 uyarınca limited şirketler hakkında da uygulanmaktadır. MADDE 633- (1) Esas sermayenin kaybı ya da borca batık olma hâllerinde anonim şirketlere ilişkin ilgili hükümler kıyas yoluyla uygulanır. Ek ödeme yükümlülüğü hakkındaki hükümler saklıdır.
116
PAY SAHİBİ OLMAYAN YK UYELERININ NAKİT BORÇLANMA YASAĞI (A.Ş ve Ltd)
• Pay sahibi olmayan yönetim kurulu üyeleri ile yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olmayan TTK, m.393’de sayılan yakınları şirkete nakit borçlanamaz. (TTK, m.395)
117
İŞTİRAKLERLE İLGİLİ BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ (Md.198)
• Bir teşebbüs, bir sermaye şirketinin sermayesinin, doğrudan veya dolaylı olarak, yüzde beşini, onunu, yirmisini, yirmibeşini, otuzüçünü, ellisini, altmışyedisini veya yüzde yüzünü temsil eden miktarda paylarına sahip olduğu veya payları bu yüzdelerin altına düştüğü takdirde; teşebbüs, durumu söz konusu işlemlerin tamamlanmasını izleyen on gün içinde,
• 1- sermaye şirketine,
• 2- TTK veya diğer kanunlarda gösterilen yetkili makamlara
bildirmek zorundadır.
Payların yukarıda belirtilen oranlarda kazanılması veya elden çıkarılması, yıllık faaliyet ve denetleme raporlarında ayrı bir başlık altında açıklanmak ve sermaye şirketinin internet sitesinde ilan edilmek zorundadır.
118AYDIN; ARALIK 2013
TEŞEKKÜR EDERİZ.