Download - 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст
![Page 1: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/1.jpg)
Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст.
![Page 2: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/2.jpg)
Суседская (сельская) абшчынаЛепш прылады працы
Больш прадукцыйнасць працы(колькасць вырабленай прадукцыі за
адзінку часу)
Асобныя сем’і маглі сябе пракарміць
Суседская абшчынаВыбірала старасту.
![Page 3: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/3.jpg)
Зямля у абшчыне
• Абшчына валодала зямлёй;• Сем’і карысталіся
зямельнымі надзеламі,
Але!Сем’і валодалі
прыладамі працы
![Page 4: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/4.jpg)
Назва абшчыныНазва абшчыны – “верв”.Ад слова “вяроўка”(ёй адмяралі зямлю).
![Page 5: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/5.jpg)
Развіццё земляробстваЛяднае
Двухполле ці трохполле:• 1 частка – адпачывае;• 2 частка – азімыя/яравыя;• (3 частка –азімыя/яравыя).Частка – агародныя культуры.
![Page 6: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/6.jpg)
Прылады працы:
Драўляная саха з металічным наканечнікам;
Рала з металічнымі нарогамі;
Рыдлёўкі;Жалезныя матыкі і г.д.
![Page 7: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/7.jpg)
Вырошчвалі культуры:
Жыта;Ячмень;Грэчка;Боб;Сачавіца;Капуста;Рэпа і г.д.
![Page 8: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/8.jpg)
Іншыя заняткіЖывёла- і птушкагадоўля;Паляванне(дае мяса і футра);Збіральніцтва;Рыбалоўства;Бортніцтва(мёд замест цукру і воск на свечкі; на імпарт у Візантыю).
![Page 9: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/9.jpg)
Рамёствы
Хатнія промыслы → спецыялізаваныя рамёства.• Асабліва вылучаліся
кавалі;• З Х ст. – ганчарства.
![Page 10: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/10.jpg)
Забеспячэнне князя і дружыны
Князь і дружына не выраблялі прадукцыю
Але!Ім патрэбны прадукты, у т.л.:
Прадметы раскошы;Сродкі для войнаў і г.д.
Князь збіраў даніну
![Page 11: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/11.jpg)
Збор даніны Палюддзе – збор даніны князем.Спачатку – асабістая прысутнасць князя, ён адначасова вяршыў суд.
Але!Развіццё дзяржавы
Больш абавязкаў у князя
Даніну сталі прывозіць у спецыяльныя месцы – пагосты.З прыняццем хрысціянства частка даніны – царкве.
![Page 12: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/12.jpg)
ГрошыШлях «з вараг у грэкі»
Актыўны гандаль
Выкарыстанне грошаў:• IX – X стст. – срэбны арабскі дырхем
(2,5-4 г, скарбы ў Падзвінні і Падняпроўі);• Кан. Х – кан. ХІ стст. – срэбны
заходнееўрапейскі дэнарый (1,8-1,9 г, у асноўным – з Англіі і Германіі).
Больш за ўсё скарбаў – на Полаччыне.
![Page 13: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/13.jpg)
Безманетны перыядХІІ – ХІІІ стст. – безманетны перыяд.Замест манет – срэбныя зліткі (грыўні):oЛітоўскія (заходнерускія) – 100 г;oКіеўскія – 165 г;oНаўгародскія – 200 г (радзей у нас).
З грыўнямі нязручныя дробныя аперацыі
Прамы тавараабмен/выкарыстанне шкурак пушных звяроў.
![Page 14: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/14.jpg)
Феадальныя адносіныРаспад першабытнага грамадства
Князь і знаць захопліваюць больш земляў
Свабодныя земляробы – у залежнасць
Развіццё феадальных адносін (найбольш актыўна – у ХІІ ст.)
![Page 15: 21. Гаспадарчыя адносіны ў ХІІІ ст](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052300/58707b381a28ab57368b5209/html5/thumbnails/15.jpg)
Катэгорыі залежных сялян:Чэлядзь – спачатку – рабы, пасля –
усе залежныя, якія жылі ў сядзібе свайго гаспадара;
Халопы – поўнасцю страцілі асабістую свабоду;
Смерды – мелі асабістую свабоду, але працавалі на зямлі князя;
Закупы – сяляне, якія ўзялі пазыку (купу) у багатага чалавека і сталі ад яго залежныя.