Download - 2554 สถานภาพแนวปะการัง อช.หมู่เกาะสุรินทร์
Save Coral Reef
สถานภาพแนวปะการง
อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร
ปพ.ศ.2554
คณะทปรกษา
นายธำารงคเจรญกลผวาราชการจงหวดพงงา
นายสมานสะแตผอำานวยการสำานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดพงงา
นายพทธพจนคประสทธหวหนาอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร
นายมรกตจนทรไทยผชวยหวหนาอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร
นายโสภณเพงประพนธอดตหวหนาอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร
นายวสตรศรสงวนอดตผชวยหวหนาอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร
คณะผจดทำา
กรองแกวสอำาพน
เสาวภาอาศนศลารตน
ภาพปกหนา
ณฐพลพลบำารงวงศ
ภาพถาย
เครอขายเฝาระวงทรพยากรทางทะเล
(อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร)
โครงการพฒนาเครอขายรวมระหวางชมชนมอแกนและอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรเพอดแลรกษาทรพยากรธรรมชาต
ทางทะเลในพนทอนรกษภายใตแผนปฏบตราชการประจำาปงบประมาณพ.ศ.2554จงหวดพงงา
สำานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดพงงา
กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
พมพท
โรงพมพอำานวยการพมพ73/12ถนนเทศบาลบำารง
อำาเภอเมองจงหวดพงงา
โทร.076-460655
ปทพมพ
ตลาคมพ.ศ.2554จำานวน120เลม
อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร
กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช
PLIMO
ProtectLocalIntelligenceand
MarineOrganism
email:[email protected]
1
บทสรปผบรหารExecutiveSummary
การสำารวจสถานภาพแนวปะการงบรเวณหมเกาะสรนทร ป พ.ศ. 2554 เปนการดำาเนนงานภายใตโครงการ
พฒนาเครอขายรวมระหวางชมชนมอแกนและอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรเพอดแลรกษาทรพยากร
ธรรมชาตทางทะเลในพนทอนรกษ (ภายใตแผนปฏบตราชการประจำาปงบประมาณพ.ศ.2554จงหวดพงงา)
มวตถประสงคหลกเพอเพมศกยภาพผานกระบวนการเรยนรในเชงทฤษฎและปฏบตการสำารวจทรพยากรทาง
ทะเลเพอการเฝาระวงและตรวจตราแนวปะการงในเขตพนทอนรกษใหแกเครอขายรวมฯและเพอสำารวจขอมล
สถานภาพของทรพยากรในแนวปะการง และบนทกการเปลยนแปลงเพอนำามาใชวางแผนการจดการทเหมาะ
สมผานกระบวนการดำาเนนงานอยางมสวนรวม
ตามแผนการปฏบตงานสำารวจและตดตามสถานภาพแนวปะการงอทยานฯ ไดดำาเนนการสำารวจสถานภาพ
แนวปะการงทงหมด2ชวงเวลา(เดอนกมภาพนธและเมษายนพ.ศ.2554)จำานวน17สถานดวยวธReef
Watch เพอตดตามการฟนตวและเกบขอมลรปทรงของปะการงทยงพบอยหลงเหตการณปะการงฟอกขาว
ในปพ.ศ.2553จากอณหภมผวนำาทะเลสงขนเปนระยะเวลานานโดยมการประชาสมพนธกจกรรมตางๆภาย
ใตโครงการฯ เพอรบสมคร “อาสาสมครรกษทะเล” เขารวมทำางานกบอทยานฯตลอดระยะเวลา 6 เดอน
(เดอนพฤศจกายนพ.ศ.2553ถงเมษายนพ.ศ.2554)
การสำารวจดวยวธReefWatchทจดขนเพอใหความรเรองปะการงและกระตนจตสำานกเรองการอนรกษให
กบบคคลทวไปไดรบความสนใจจากมอแกนนกทองเทยวและไกดบรษททวร(รวมจำานวน23คน)โดยอาสา
สมครทเขารวมกจกรรมทกคนไดรบการอบรมใหความรเรองชววทยาปะการง การจำาแนกปะการงเมชวต
ปะการงตายรปทรงปะการงสตวอนๆทเปนตวชวดความสมบรณในแนวปะการงและแนวทางการอนรกษ
และเฝาระวงแนวปะการงกอนการออกสำารวจรวมกบอทยานฯทกครงโดยผลการสำารวจสถานภาพปะการง
ทไดถกนำามาใชวเคราะหแลกเปลยนกบหนวยงานตางๆทเกยวของเพอหาแนวทางดแลปะการงทเหมาะสม
นอกจากนนอทยานฯไดจดแสดงผลการสำารวจสถานภาพแนวปะการงหลงเสรจสนการสำารวจทกครงรวม
ถงวธการปฏบตตวทเหมาะสมของนกทองเทยวขณะทำากจกรรมในแนวปะการง บรเวณอทยานแหงชาตหม
เกาะสรนทรบรเวณอาคารนทรรศการอาวชองขาดใหแกผทสนใจหาความรอกดวย
จากการสำารวจสถานภาพแนวปะการง ระหวางเดอนพฤศจกายนถงเดอนเมษายนพ.ศ.2554พบวาสถานภาพ
แนวปะการงสวนใหญยงคงเสอมโทรมถงเสอมโทรมมากกลาวคอมอตราสวนของปะการงตายมากกวาปะการง
มชวตมากกวาสองเทาถงสามเทาตามลำาดบองคประกอบหลกของแนวปะการงในแนวสำารวจสวนใหญประกอบ
ดวยปะการงแขงตายและเศษปะการงกลมรปทรงปะการงแขงหลกทพบทกสถานคอกอนเคลอบและเหด
อยางไรกตามระหวางการสำารวจสามารถพบปะการงแขงทเกดใหมหลงเหตการณปะการงฟอกขาวทผานมาโดย
สวนใหญพบปะการงกลมเขากวางโคโลนขนาดเลก(เสนผานศนยกลางไมเกน10เซนตเมตร)ขนกระจายทวไป
บรเวณหมเกาะสรนทรในขณะทอณหภมผวนำาทะเลเฉลยอยท28.5องศาเซลเซยสคณภาพนำาทะเลเบองตนไม
พบสงผดปกตใดๆยกเวนมวตถลอยนำาทมกพบในบรเวณทอยใกลแหลงชมชน
2
ขอเสนอแนะแนวทางการจดการแนวปะการงสำาหรบการทองเทยวบรเวณหมเกาะสรนทร
1. เปดใหมการใชประโยชนในแนวปะการงบรเวณทเหมาะสมกบแตละกจกรรมทไมสรางความเสยหายเพมเตม
กบปะการงโดยไมเขาไปดำานำาจอดเรอรบสงนกทองเทยวหรอทำากจกรรมใดๆบรเวณทมพบวามการฟนตว
ของปะการงโดยเฉพาะในกลมทไมทนทานตอการฟอกขาวและตายไปมากเชนปะการงรปทรงกงกานแผนโตะ
และบรเวณทนำาตนนอยกวา2เมตร
2.จำากดและควบคมจำานวนนกทองเทยวทเหมาะสมในแตละจดทเปดใหมกจกรรมทองเทยวทงนเพอปองกนไม
ใหเกดการใชประโยชนดานนนทการทเกนขดความสามารถในการรองรบไดของแตละพนท
3.ไมเปดใหมการใชประโยชนใดๆในชวง6เดอน(พฤศจกายนถงเมษายน)ในบรเวณทมการฟนตวของปะการง
และไมไดกำาหนดเปนจดดำานำาเพอควบคมปจจยแวดลอมทมผลตอการเจรญเตบโตของปะการงและเปดโอกาสให
ปะการงเจรญเตบโตไดอยางเตมท สมบรณแขงแรงพรอมทจะสบพนธเพอรกษาไวเปนแหลงพนธสำาหรบแนว
ปะการงทเสยหายบรเวณอนๆ
4.จดทำาแนวทนรองนำาลกบรเวณรองนำาชองขาดสำาหรบเรอสญจรเพอปองกนความเสยหายจากการกวนตะกอน
และการกระแทกของใบพดเรอและตวเรอกบปะการงทกำาลงฟนตวและตวออนปะการงทเพงลงเกาะ เนองจาก
เปนบรเวณทมการฟนตวของปะการงสง มการลงเกาะของตวออนปะการงเขากวางซงมความเปราะบางตอสง
รบกวนตางๆ
5.เจาหนาทอทยานฯและบรษททองเทยวตองใหความรเกยวกบระบบนเวศแนวปะการงและผลกระทบรวมถง
ใหคำาแนะนำาและบอกวธปฏบตตวทถกตองกบนกทองเทยวกอนดำานำาทกครงและดแลใหนกทองเทยวปฏบตตาม
วธการดำานำาอยางอนรกษคอสวมใสเสอชชพไมเหยยบยนเตะหกจบเกบปะการงหรอใหอาหารไลตอนสตว
อนรวมทงไมกวนตะกอนทพนทะเลขนมาปกคลมปะการงทกครงททองเทยวดำานำาในหมเกาะสรนทรโดยเฉพาะ
จดดำานำาเกาะมงกรอาวสเทพอาวเตาอาวผกกาดทมการฟนตวของปะการงตำากวาจดอน
6.เจาหนาทอทยานฯและบรษททองเทยวควรบอกเลาสถานการณณปจจบนทเกดขนจรงกบแนวปะการงกบ
นกทองเทยวใหรบทราบกอนตดสนใจเพอนกทองเทยวจะไดรบทราบขอมลทถกตองและเตรยมความพรอมกอน
มาทองเทยว
7. แนวทางการประชาสมพนธเพอการทองเทยวดำานำาควรมงเนนใหความรและปลกฝงจตสำานกใหกบนกทอง
เทยวโดยการนำาเทยวทใหนกทองเทยวเหนผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอทรพยากรในแนว
ปะการงวาเปนอยางไรและนกทองเทยวจะมสวนรวมไดอยางไรทจะชวยแกหรอบรรเทาปญหาใหรนแรงนอยลง
8. จดกจกรรมสำารวจแนวปะการงดวยวธ ReefWatch ใหกบเจาหนาทบรษททองเทยวและนกทองเทยวท
สนใจเพอใหเกดบทบาทรวมในการดแลรกษาและเปดโอกาสใหไดรบทราบสถานการณทเกดขนตอสถานภาพ
ปะการงหมเกาะสรนทร เปนประจำาอยางตอเนองโดยเจาทอทยานฯ เปนผใหความรและอบรมนกทองเทยว
กอนปฏบตจรง
9.จดหากจกรรมสรางสรรคบนบกเพอทดแทนกจกรรมดำานำาดปะการงในกรณทคลนลมแรงเรอไมสามารถสญจร
ไปยงจดดำานำาตนทกำาหนดไวได เชน เดนเสนทางศกษาธรรมชาต ชมนทรรศการพระราชกรณยกจสมเดจพระ
เทพรตนราชสดาฯ ชมวดทศน สาธตวธการจำาแนกเตาทะเล วธการฟนฟแนวปะการง จดกจกรรมทางนำาทไม
รบกวนแนวปะการง
10.ควบคมปรมาณของเสยจากกจกรรมตางๆและทำาการบำาบดกอนปลอยลงสธรรมชาต
3
สารบญContents
บทสรปผบรหาร 1
บทท1| สถานภาพแนวปะการง 4
บทท2|ความหลากหลายของรปทรงปะการง 48
บทท3| เครอขายเฝาระวงแนวปะการง 108
เอกสารอางอง 112
ภาคผนวก 118
4
สถานภาพแนวปะการงบทท 1
5
การสำารวจสถานภาพแนวปะการงหมเกาะสรนทร ในปพ.ศ.2554หลง
ปรากฏการณฟอกขาว (เรมเมอปลายเดอนเมษายนถงเดอนมถนายนป
พ.ศ.2553) ผานไป 8 เดอน โดยอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรเร ม
ดำาเนนการตดตามการฟนตวของปะการงและสงมชวตอนๆ ในแนว
ปะการงอกครงดวยวธReefWatchครงท1ในเดอนกมภาพนธและ
ครงท2ในเดอนเมษายนบรเวณแนวปะการงเดมทเคยมการสำารวจในป
พ.ศ.2552-2553 และแนวปะการงใหมทเปดใหมการใชประโยชนใน
กจกรรมทองเทยวเพอวเคราะหสถานภาพของแนวปะการงองคประกอบ
ของแนวปะการงความหลากหลายของรปทรงตางๆของปะการงแขงและ
ผลกระทบจากการใชประโยชนตางๆในแนวปะการง
สถานภาพแนวปะการงลาสดเมอเดอนเมษายน พ.ศ.2554 บรเวณหม
เกาะสรนทรทศตะวนออกและทศตะวนตกทระดบความลกตงแต2-9
เมตรอยในสภาพเสอมโทรมมาก (เฉพาะอาวสบปะรดแนวปะการงอย
ในสภาพเสอมโทรม) องคประกอบหลกของแนวปะการงในแนวสำารวจ
ประกอบดวยปะการงตายปะการงแขงและเศษปะการง
1.1 สถานภาพแนวปะการง
tหมเกาะสรนทร
ความเสยหายทพบในแนว
ปะการงสาเหตหลกเปนผลก
ร ะ ทบ จ า ก ป ร า ก ฏ ก า รณ
ปะการงฟอกขาวขยะในทะเล
การเหยยบยน และเตะหก
ปะการ งจากกจกรรมทอง
เทยว
6
p แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณหมเกาะสรนทรดวย
วธReefWatch
7
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการง บรเวณเกาะสตอรค ดวย
วธReefWatch
1 เกาะสตอรค
เกาะสตอรคต งอย ทางดานทศเหนอของเกาะสร นทรเหนอ มแนว
ปะการงข นหนาแนนทางทศตะวนออกของเกาะความกวางประมาณ
100 เมตร ลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงเปนแนวปะการงท
ข นกระจายเปนหยอมๆ บนพ นราบท ประกอบดวยทราย เร มตนท
ความลกของนำาประมาณ 1.5 เมตร จากน นจงเปนแนวปะการงข น
หนาแนนจนคอยๆลาดชนถงแนวทรายแนวปะการงส นสดท ความ
ลกประมาณ20เมตร(คณะวนศาสตร,2548)
8
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจบรเวณพนราบและบรเวณลาดชน
ของแนวปะการง(Reefflat,Reefslope)ท ระดบความลก3-5เมตร
มอตราสวนปะการงมชวตและปะการงตาย เทากบ 1 : 4 ในเดอน
เมษายนจดอย ในสถานภาพเส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงแขง เศษปะการง ดอกไมทะเล ดอกไมทะเลเลก พรมทะเล
ทราย หน สาหราย ปะการงออน และกลปงหา (สดสวนดงแสดงใน
กราฟดานลาง)
แนวปะการงเกาะสตอรคถกใชประโยชนในกจกรรมทองเท ยวและเปน
แหลงวางไขและอาหารท สำาคญของเตาทะเลความเสยหายของแนวปะ
การงเกาะสตอรคเปนผลกระทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาวการ
กระแทกจากเรอจมเม อปพ.ศ.2553 และขยะทะเลจากการทำาประมง
เชนอวนซ ง
9
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการง บรเวณอาวจาก ดวยวธ
ReefWatch
อาวจากอย ทางดานทศตะวนออกของเกาะสร นทร เหนอ มแนว
ปะการงข นหนาแนน ความกวางประมาณ 200 เมตร ลกษณะพ น
หนาตดของแนวปะการงเปนแนวปะการงบนพ นราบ เร มตนท เมตร
ท 40ท ความลกของน ำาประมาณ3เมตรและคอยๆลาดชนลงแนว
ปะการงส นสดท ความลกประมาณ15เมตร(คณะวนศาสตร,2548)
2 อาวจาก
10
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบของแนวปะการง
(Reefflat)ท ระดบความลก3-5เมตรมอตราสวนปะการงมชวตและ
ปะการงตาย เทากบ 1 : 3 ในเดอนเมษายน จดอย ในสถานภาพ
เส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงแขงเศษปะการงดอกไมทะเลฟองนำาทรายหนและสาหราย
(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวจากถกปดเปนเขตฟ นฟสภาพหลงปรากฏการณ
ปะการงฟอกขาว ความเสยหายของแนวปะการงสวนใหญเปนผลกระ
ทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาว ขยะทะเลท วไป จากการทำา
ประมงเชนเชอกตะกราและการลกลอบจบสตวนำา
11
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการง บรเวณอาวไทรเอน ดวย
วธReefWatch
3 อาวไทรเอน
อาวไทรเอนอย ทางดานทศตะวนออกของเกาะสร นทรเหนอ มแนว
ปะการงข นหนาแนนลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงคอยๆลาด
เอยงจากฝ งออกมา
12
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณไหลของแนวปะการง
(Reef edge) ท ระดบความลก 3-5 เมตร มอตราสวนปะการงมชวต
และปะการงตาย เทากบ 1 : 4 ในเดอนเมษายนจดอย ในสถานภาพ
เส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงแขง เศษปะการงและดอกไมทะเล (สดสวนดงแสดงในกราฟ
ดานลาง)
แนวปะการงอาวไทรเอนถกใชประโยชนเปนจดจอดพกเรอประมงและ
เปนแหลงวางไขและอาหารท สำาคญของเตาทะเลความเสยหายของแนว
ปะการงอาวไทรเอนเปนผลกระทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาว
การกระแทกจากท นซเมนตขนาดใหญสำาหรบถวงซ งของเรอประมงเม อ
มคล นรนแรงขยะทะเลท วไปและจากเรอประมงเชนอวน
13
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณแหลมแมยายเหนอ
ดานในดวยวธReefWatch
4 อาวแมยายเหนอดานใน
อาวแมยายเหนอดานในอย ทางดานทศตะวนออกของเกาะสร นทร
เหนอ มแนวปะการงข นหนาแนน ความกวางประมาณ 100 เมตร
ลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงบรเวณรมฝ งมล กษณะเปนแนว
ปะการงบนพ นราบข นกระจายอย บนทราย เร มท ความลกของนำา
ประมาณ2 เมตรและหกชนลงเม อหางจากฝ งออกมาประมาณ50
เมตร แนวปะการ งส นสดท ความลกประมาณ 20 เมตร (คณะ
วนศาสตร,2548)
14
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบและบรเวณไหล
ของแนวปะการง(ReefflatandReefedge)ท ระดบความลก3-5
เมตร มอตราสวนปะการงมชวตและปะการงตาย เทากบ 1 : 3 ใน
เดอนกมภาพนธ และ 1 : 4 ในเดอนเมษายน จดอย ในสถานภาพ
เส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงแขงดอกไมทะเลพรมทะเลฟองนำาเศษปะการงทรายและ
สาหรายโดยในเดอนกมภาพนธพบสาหรายในปรมาณทมากกวาเดอน
เมษายน(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวแมยายเหนอดานในถกใชประโยชนเปนจดจอดพกเรอ
ประมงแนวปะการงอาวแมยายดานในถกปดเปนเขตฟ นฟสภาพในการ
สำารวจไมพบความเสยหายใดๆ ท เปนผลกระทบจากกจกรรมทองเท ยว
ความเสยหายของแนวปะการงอาวแมยายเหนอดานในสวนใหญเปนผล
กระทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาว และขยะทะเลจากการทำา
ประมง
15
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณอาวแมยายใตดาน
นอกดวยวธReefWatch
5 อาวแมยายใตดานนอก
อาวแมยายใตดานนอกอย ทางดานทศตะวนออกเฉยงใตของเกาะ
สร นทรเหนอมแนวปะการงข นหนาแนนบรเวณพ นลาดชนลกษณะ
พ นหนาตดของแนวปะการงบรเวณรมฝ งมล กษณะเปนแนวปะการง
บนพ นราบข นกระจายอย บนทรายและคอยๆลาดชนกอนจะหกชน
ลงส พ นทรายท ม แนวปะการงข นกระจายเปนหยอมๆ
16
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบ และบรเวณไหล
ของแนวปะการง(Reefflat,Reefedge)ท ระดบความลก2-5เมตร
มอตราสวนปะการงมชวตและปะการงตาย เทากบ 1 : 1 ในเดอน
กมภาพนธและ1:3ในเดอนเมษายนสถานภาพเปล ยนจากสมบรณ
ปานกลางเปนเส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงแขงดอกไมทะเลกลปงหาเศษปะการงทรายสาหรายและ
หน(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวแมยายใตดานนอกถกใชประโยชนในกจกรรมทองเท ยว
และเปนจดจอดพกเรอประมงแตเน องจากผลการสำารวจเม อปพ.ศ.2553
ระบวาปะการงไดรบผลกระทบจากการฟอกขาวนอยเม อเทยบกบบรเวณ
ใกลเคยงจงมแนวโนมสามารถเปนแหลงพนธ ใหกบแนวปะการงท เสย
หายจากการฟอกขาวในบรเวณอ นๆแนวปะการงอาวแมยายใตดานนอก
จงถกปดเปนเขตฟ นฟสภาพช วคราวคอจะเปดใหมการใชประโยชนใน
กจกรรมทองเท ยวเฉพาะเม อคล นลมทะเลแรง
ในการสำารวจพบความเสยหายสวนใหญเปนผลกระทบจากปรากฏการณ
ปะการงฟอกขาว และจากกจกรรมทองเท ยว เชน การเหยยบยน หรอ
เตะหกปะการง
17
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณอาวกระทงดวยวธ
ReefWatch
6 อาวกระทง
อาวกระทงอย ทางดานทศตะวนตกเฉยงใตของเกาะสร นทรเหนอม
แนวปะการงข นหนาแนนลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงบรเวณ
รมฝ งมล กษณะเปนแนวปะการงบนพ นราบออกมาจากฝ งและคอยๆ
ลาดชนลง
18
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบของแนวปะการง
(Reefflat)ท ระดบความลก3-5เมตรมอตราสวนปะการงมชวตและ
ปะการงตาย เทากบ 1 : 6 ในเดอนกมภาพนธ และ 1 : 9 ในเดอน
เมษายนจดอย ในสถานภาพเส อมโทรมมากโดยองคประกอบของแนว
ปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตายเศษปะการงปะการง-
แขง สาหราย ดอกไมทะเล ดอกไมทะเลเลก ฟองนำา ทราย ปะการง
ออน และกลปงหา โดยเดอนกมภาพนธพบปะการงออนในปรมาณท
มากกวาเดอนเมษายน(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวกระทงถกใชประโยชนในกจกรรมทองเท ยวและเปนจด
จอดพกเรอประมงในการสำารวจไมพบความเสยหายใดๆท เปนผลกระ-
ทบจากกจกรรมทองเท ยวความเสยหายของแนวปะการงอาวกระทงสวน
ใหญเปนผลกระทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาว ขยะทะเลท วไป
และจากเรอประมงเชนอวน
19
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณอาวไมงามดวยวธ
ReefWatch
7 อาวไมงาม
อาวไมงามต งอย ทางทศตะวนตกของเกาะสร นทรเหนอมความกวาง
ของแนวปะการง ประมาณ 120 เมตร เร มต งแตบรเวณชายฝ งซ ง
เปนพ นทราย ท ความลกของนำา ประมาณ 1 เมตร และคอยๆ ลาด
ชนลง ปะการงรมฝ งข นกระจายเปนหยอมๆ บนพ นทราย ปะการง
ข นหนาแนนบรเวณพ นราบและลาดชนแนวทรายดานนอกมปะการง
ข นกระจายเปนหยอมๆแนวปะการงส นสดท ความลกประมาณ14
เมตร(คณะวนศาสร,2548)
20
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบของแนวปะการง
(Reefflat)ท ระดบความลก3-5เมตรมอตราสวนปะการงมชวตและ
ปะการงตาย เทากบ 1 : 7 ในเดอนเมษายน จดอย ในสถานภาพ
เส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงแขง เศษปะการง ดอกไมทะเล ฟองนำา ทราย และสาหราย
(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวไมงามถกใชประโยชนในกจกรรมทองเท ยว ความเสย
หายของแนวปะการงอาวไมงามเปนผลกระทบจากปรากฎการณปะการง
ฟอกขาว กจกรรมทองเท ยว เชน เหยยบยนบนปะการง และขยะทะเล
เชนขวดแกวถงพลาสตกจากการทำาประมงเชนอวนเชอก
21
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการง บรเวณอาวปอ ดวยวธ
ReefWatch
8 อาวปอ
อาวปออย ทางดานทศตะวนตกของเกาะสร นทรเหนอมแนวปะการง
ข นกระจายเปนหยอมๆ บนพ นทราย ลกษณะพ นหนาตดของแนว
ปะการงบรเวณรมฝ งมล กษณะเปนแนวปะการงบนพ นราบออกมา
จากฝ งและคอยๆลาดชนลง
22
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบและบรเวณไหล
ของแนวปะการง(Reefflat,Reefslope)ท ระดบความลก4-10เมตร
มอตราสวนปะการงมชวตและปะการงตาย เทากบ 1 : 13 ในเดอน
กมภาพนธและ1:11ในเดอนเมษายนจดอย ในสถานภาพเส อมโทรม
มาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
เศษปะการงปะการงแขงทรายดอกไมทะเลดอกไมทะเลเลกพรม-
ทะเลและฟองนำาโดยเดอนกมภาพนธพบปะการงออนและสาหราย
ในปรมาณทมากกวาเดอนเมษายน(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวปออย ในเขตฟ นฟสภาพแนวปะการงความเสยหายของ
แนวปะการงอาวปอเปนผลกระทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาว
คล นใตนำาและขยะทะเลจากการทำาประมงเชนอวนตาขายสายเบด
23
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณอาวทรายแดงดวย
วธReefWatch
9 อาวทรายแดง
อาวทรายแดงอย ทางดานทศตะวนตกเฉยงเหนอของเกาะสร นทร
เหนอ มแนวปะการงข นกระจายเปนหยอมๆ บนพ นทราย ลกษณะ
พ นหนาตดของแนวปะการงรมฝ งมล กษณะเปนแนวปะการงบนพ น
ราบออกมาจากฝ งและคอยๆลาดชนลง
24
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบของแนวปะการง
(Reefflat)ท ระดบความลก 7 เมตรมอตราสวนปะการงมชวตและ
ปะการงตาย เทากบ 1 : 17 ในเดอนเมษายน จดอย ในสถานภาพ
เส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
เศษปะการงทรายปะการงแขงดอกไมทะเลฟองนำาและปะการงออน
(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวทรายแดงอย ในเขตฟ นฟสภาพแนวปะการง ความเสย
หายของแนวปะการงอาวทรายแดงเปนผลกระทบจากปรากฎการณ
ปะการงฟอกขาวขยะทะเลท วไปและจากเรอประมงเชนกระปองถง
กระสอบ
25
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณอาวสเทพนอยดวย
วธReefWatch
10 อาวสเทพนอย
อาวสเทพนอยอย ทางดานทศตะวนตกเฉยงเหนอของเกาะสร นทรใต
มแนวปะการงข นหนาแนน ลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงข น
กระจายเปนหยอมๆอย บนพ นราบประกอบดวยทรายและคอยๆ
ลาดเอยง กอนจะชนลง แนวปะการงข นหนาแนนโดยเฉพาะบรเวณ
ลาดชน
26
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจบรเวณพนราบและบรเวณลาดชน
ของแนวปะการง(Reefflat,Reefslope)ท ระดบความลก3-5เมตร
มอตราสวนปะการงมชวตและปะการงตาย เทากบ 1 : 3 ในเดอน
กมภาพนธและ1:15ในเดอนเมษายนจดอย ในสถานภาพเส อมโทรม
มาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ทราย เศษปะการง ปะการงแขง ดอกไมทะเล ฟองนำา สาหราย และ
ปะการงออน โดยเดอนกมภาพนธพบสาหรายในปรมาณทมากกวา
เดอนเมษายน(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวสเทพนอยถกใชประโยชนในกจกรรมทองเท ยว ในการ
สำารวจไมพบความเสยหายใดๆ ท เปนผลกระทบจากกจกรรมทองเท ยว
ความเสยหายของแนวปะการงเกาะมงกรเปนผลกระทบจากปรากฎการณ
ปะการงฟอกขาว และขยะทะเลจากการทำาประมง เชน อวนขนาดใหญ
เชอกตาขาย
27
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการง บรเวณอาวบอน ดวยวธ
ReefWatch
11 อาวบอน
อาวบอนอย ทางดานทศตะวนออกของเกาะสร นทรใตมแนวปะการง
เดยวกบแนวปะการงของอาวเตา แนวปะการงข นหนาแนนบรเวณ
ดานนอกอาว เม อเขามาดานในอาวแนวปะการงจะข นกระจายเปน
หยอมๆ บนพ นทราย ลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงเปนพ น
ราบกอนจะคอยๆลาดเอยงเลกนอยและหกชนลง
28
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจบรเวณพนราบบรเวณไหลและ
บรเวณลาดชนของแนวปะการง (Reef flat, Reef edge and Reef
edge) ท ระดบความลก 3-6 เมตร มอตราสวนปะการงมชวตและ
ปะการงตาย เทากบ 1 : 2 ในเดอนกมภาพนธ และ 1 : 3 ในเดอน
เมษายนสถานภาพเปล ยนจากเส อมโทรมเปนเส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงแขง ทราย เศษปะการง ดอกไมทะเล ฟองนำา พรมทะเล
สาหราย หน กลปงหา โดยเดอนกมภาพนธพบสาหรายในปรมาณท
มากกวาเดอนเมษายน(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวบอนอย ใกลแหลงชมชนมอแกนความเสยหายของแนว
ปะการงสวนใหญเปนผลกระทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาวการ
กระแทกจากเรอ และขยะทะเลจากชมชนและการทำาประมง เชน ถง
พลาสตกสายเบดเชอกอวน
29
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณอาวสบปะรดดวย
วธReefWatch
12 อาวสบปะรด
อ าวส บปะรดต งอย ด านท ศตะว นออกของเกาะส ร นทร ใต ม แนว
ปะการ งเด ยวก บแนวปะการ งของอ าวเต า แนวปะการ งหนาแน น
ข นกระจายเป นหย อมๆ บนพ นทราย ล กษณะพ นหน าต ดของ
แนวปะการ ง เป นพ นราบก อนจะค อยๆลาดเอ ยงเล กน อยและ
ห กลาดช นลง
30
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบ และบรเวณไหล
(Reef flat, Reef edge) ท ระดบความลก 3-5 เมตร มอตราสวน
ปะการงมชวตและปะการงตายเทากบ1:2ในเดอนเมษายนจดอย
ในสถานภาพเส อมโทรม
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงแขง ทราย เศษปะการง หน ปะการงออน กลปงหา ดอกไม
ทะเลฟองนำา(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวสบปะรดถกใชประโยชนในกจกรรมทองเท ยว ความ
เสยหายของแนวปะการงสวนใหญเปนผลกระทบจากปรากฎการณ
ปะการงฟอกขาวและขยะทะเลจากการทำาประมงเชนอวน
31
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณอาวเตาใตดวยวธ
ReefWatch
13 อาวเตาใต
อาว เต า ใตอย ทางด านทศตะวนออกของเกาะสร นทร ใต มแนว
ปะการงข นหนาแนนโดยเฉพาะบรเวณลาดชนความกวางประมาณ
80 เมตร ลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงเปนพ นราบ มแนว
ปะการงรมฝ งข นกระจายอย บนพ นทราย และข นหนาแนนบรเวณ
ลาดชนแนวปะการงเร มตนท ความลกของนำาประมาณ1เมตรส น
สดท ความลกประมาณ18เมตร(คณะวนศาสร,2548)
32
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจบรเวณพนราบบรเวณไหลและ
บรเวณลาดชนของแนวปะการง (Reef flat, Reef edge and Reef
slope) ท ระดบความลก 3-6 เมตร มอตราสวนปะการงมชวตและ
ปะการงตาย เทากบ 1 : 3 ในเดอนกมภาพนธ และ 1 : 6 ในเดอน
เมษายนจดอย ในสถานภาพเส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
เศษปะการง ปะการงแขง ดอกไมทะเล ฟองนำา สาหราย และทราย
(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงอาวเตาใตถกปดเปนเขตฟ นฟสภาพหลงปรากฏการณ
ปะการงฟอกขาว ความเสยหายของแนวปะการงอาวเตาใตเปนผลกระ-
ทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาวและขยะทะเลเชนกระปองถง
พลาสตกจากการทำาประมงเชนสายเอนลอบแผนไมจากซากเรอจม
33
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการง บรเวณแหลมอาวผกกาด
ดวยวธReefWatch
14 แหลมอาวผกกาด
อาวผกกาดอย ทางดานทศใตของเกาะสร นทรใต มแนวปะการงข น
หนาแนนความกวางประมาณ80เมตรลกษณะพ นหนาตดของแนว
ปะการงรมฝ งข นอย บนพ นทรายถดออกมาจากแนวโขดหน เร มตน
ท ความลกของนำาประมาณ 1 เมตร และคอยๆ ลาดเอยงกอนจะชน
ลงเปนหนาผาสงแนวปะการงส นสดท ความลกประมาณ16 เมตร
(คณะวนศาสตร,2548)
34
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบ และบรเวณไหล
ของแนวปะการง(Reefflat,Reefedge)ท ระดบความลก5-9เมตร
มอตราสวนปะการงมชวตและปะการงตาย เทากบ 1 : 4 ในเดอน
กมภาพนธและ1:17ในเดอนเมษายนจดอย ในสถานภาพเส อมโทรม
มาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
เศษปะการงปะการงแขงสาหรายดอกไมทะเลฟองนำาและทรายโดย
เดอนกมภาพนธพบสาหรายในปรมาณทมากกวาเดอนเมษายน(สดสวน
ดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงแหลมอาวผกกาดถกใชประโยชนในกจกรรมทองเท ยวใน
การสำารวจไมพบความเสยหายใดๆ ท เปนผลกระทบจากกจกรรมทอง
เท ยว ความเสยหายของแนวปะการงแหลมอาวผกกาดเปนผลกระทบ
จากปรากฎการณปะการงฟอกขาว และขยะทะเลจากการทำาประมง
เชนอวนเชอก
35
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการง บรเวณหนกอง ดวยวธ
ReefWatch
15 หนกอง
หนกองต งอย ทางด านทศตะวนออกของเกาะส ร นทร ใต มแนว
ปะการงข นหนาแนน แนวปะการงทศเหนอมความกวาง ประมาณ
100เมตรลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงชายฝ งข นอย บนโขด
หน เร มท ความลกของนำา ประมาณ 50 เซนตเมตร จากน นจงเปน
แนวปะการงข นหนาแนนและคอยๆลาดชนถงแนวทรายมปะการง
ข นกระจายเปนหยอมๆแนวปะการงส นสดท ความลกประมาณ12
เมตร(คณะวนศาสร,2548)
แนวปะการงทศใตมปะการงข นกระจายเปนหยอมๆ บนพ นราบ
ประกอบดวยทรายและกองหนและคอยๆลาดชนถงท ล ก
36
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบของแนวปะการง
(Reefflat)ท ระดบความลก3-6เมตรมอตราสวนปะการงมชวตและ
ปะการงตาย เทากบ 1 : 7 ในเดอนกมภาพนธ และ 1 : 8 ในเดอน
เมษายนจดอย ในสถานภาพเส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงแขงเศษปะการงทรายดอกไมทะเลเลกดอกไมทะเลฟองนำา
สาหราย หน ปะการงออน และกลปงหา โดยเดอนกมภาพนธพบ
สาหรายในปรมาณทมากกวาเดอนเมษายน (สดสวนดงแสดงในกราฟ
ดานลาง)
หนกองถกใชประโยชนในกจกรรมทองเท ยวในการสำารวจพบความเสย
หายท เปนผลกระทบจากกจกรรมทองเท ยวเชนการเหยยบย ำาปะการง
ในชวงนำาลงบรเวณนำาต น ความเสยหายของแนวปะการงหนกองเปน
ผลกระทบจากปรากฏการณปะการงฟอกขาวและขยะทะเลเชนขวด
แกวถงพลาสตกจากการทำาประมงเชนอวน
37
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณเกาะมงกรดวยวธ
ReefWatch
16 เกาะมงกร
เกาะมงกรต งอย ทางดานทศตะวนตกเฉยงเหนอของเกาะสร นทรใต
มแนวปะการงข นหนาแนนทางทศตะวนออกของเกาะ ความกวาง
ประมาณ170เมตรลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงคอยๆลาด
เอยงจากฝ งออกมาเร มท ความลกของนำาประมาณ1เมตรส นสดท
ความลกประมาณ15เมตร(คณะวนศาสร,2548)
38
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ บรเวณพนราบ และบรเวณไหล
ของแนวปะการง (Reef flat and Reef edge) ท ระดบความลก 4
เมตร มอตราสวนปะการงมชวตและปะการงตาย เทากบ 1 : 14 ใน
เดอนกมภาพนธ และ 1 : 10 ในเดอนเมษายน จดอย ในสถานภาพ
เส อมโทรมมาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
เศษปะการงทรายดอกไมทะเลพรมทะเลดอกไมทะเลเลกปะการง
แขงสาหรายหนและปะการงออนโดยในเดอนกมภาพนธพบสาหราย
ในปรมาณทมากกวาเดอนเมษายน(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงเกาะมงกรถกใชประโยชนเปนแหลงวางไข และอาหารท
สำาคญของเตาทะเล แนวปะการงเกาะมงกรถกปดเปนเขตฟ นฟสภาพ
หลงปรากฏการณปะการงฟอกขาว ในการสำารวจไมพบความเสยหาย
ใดๆ ท เปนผลกระทบจากกจกรรมทองเท ยว ความเสยหายของแนว
ปะการงเกาะมงกรเปนผลกระทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาว
การกระแทกจากเรอจมในแนวปะการงนำาต นและขยะทะเลจากการทำา
ประมงเชนอวนสายเบดเชอกตาขายถงกระสอบ
39
t แผนทจดสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณเกาะตอรนลาดวย
วธReefWatch
17 เกาะตอรนลา
เกาะตอรนลาอย ทางดานทศใตของเกาะสร นทรใตแนวปะการงทศ
ตะวนออกเฉยงเหนอ มปะการงข นหนาแนน ความกวาง ประมาณ
100 เมตร ลกษณะพ นหนาตดของแนวปะการงรมฝ งข นอย บนพ น
ราบ เร มท ความลกของนำา ประมาณ 1 เมตร และคอยๆ ลาดเอยง
กอนจะชนลงแนวปะการงส นสดท ความลกของนำาประมาณ16เมตร
(คณะวนศาสร,2548)
แนวปะการงทศตะวนออกเฉยงใต ล กษณะพ นหนาตดของแนว
ปะการงรมฝ งข นกระจายเปนหยอมๆบนพ นราบประกอบดวยทราย
และแผนหนและคอยๆลาดเอยงกอนจะชนลงเปนหนาผาสง
40
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจ ฝ งทศตะวนออกเฉยงเหนอ
บรเวณพนราบของแนวปะการง(Reefflat)ท ระดบความลก2-8เมตร
มอตราสวนปะการงมชวตและปะการงตาย เทากบ 1 : 12 ในเดอน
กมภาพนธและ1:6ในเดอนเมษายนจดอย ในสถานภาพเส อมโทรม
มาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
ปะการงออน ปะการงแขง เศษปะการง สาหราย พรมทะเล ฟองนำา
ดอกไมทะเล ดอกไมทะเลเลก และทราย โดยเดอนกมภาพนธพบ
สาหรายในปรมาณทมากกวาเดอนเมษายน (สดสวนดงแสดงในกราฟ
ดานลาง)
41
สถานภาพแนวปะการงในแนวสำารวจฝ งทศตะวนออกเฉยงใตบรเวณ
พนราบของแนวปะการง (Reef flat) ท ระดบความลก 5-7 เมตร ม
อตราสวนปะการงมชวตและปะการงตาย เทากบ 1 : 6 ในเดอน
กมภาพนธและ1:13ในเดอนเมษายนจดอย ในสถานภาพเส อมโทรม
มาก
องคประกอบของแนวปะการงในแนวสำารวจประกอบดวยปะการงตาย
เศษปะการงปะการงแขงทรายดอกไมทะเลฟองน ำาสาหรายกลปงหา
และปะการงออนโดยเดอนกมภาพนธพบสาหรายในปรมาณทมากกวา
เดอนเมษายน(สดสวนดงแสดงในกราฟดานลาง)
แนวปะการงเกาะตอรนลาเปนแหลงวางไขและอาหารท สำาคญของเตา
ทะเล แนวปะการ ง เกาะตอรนลาถกปด เปนเขตฟ นฟสภาพหล ง
ปรากฏการณปะการ งฟอกขาวความเส ยหายของแนวปะการงเกาะ
ตอรนลาเปนผลกระทบจากปรากฎการณปะการงฟอกขาว และขยะ
ทะเลเชนกระปองถงพลาสตกจากการทำาประมงเชนอวนเชอก
42
p แผนทแสดงสถานภาพ
แนวปะการงบรเวณหมเกาะ
สรนทรสำารวจดวยวธReef
Watchเดอนเมษายนปพ.ศ.
2554
สถานภาพแนวปะการ งบร เวณหม เกาะส รนทรส วนใหญมสภาพ
เส อมโทรมมากยกเวนบรเวณอาวสบปะรดท มสภาพเส อมโทรม
43
q ตารางจดสำารวจและสถานภาพแนวปะการงบรเวณหมเกาะสรนทรเดอนกมภาพนธและเมษายนปพ.ศ.
2554
สถานท
องศาพกดสำารวจ
(WGS1984)พนท
สำารวจ
(ตร.ม.)
เขตสำารวจ
อตราสวน
ปะการงมชวต ตอ ปะการงตาย
(สถานภาพแนวปะการง) วธการสำารวจ
ละตจด (°N) ลองตจด (°E) ก.พ. 2554 เม.ย. 2554
เกาะสตอรค 9.476340 97.906150 580 RF,RS - 1:4 ReefWatch
9.475290 97.906250
อาวจาก 9.454892 97.896625 850 RF - 1:3 ReefWatch
9.453810 97.897750
อาวไทรเอน 9.439110 97.902470 535 RE - 1:4 ReefWatch
9.440030 97.90216
แหลมแมยาย 9.424280 97.897670 800 RF,RE 1:3 1:4 ReefWatch
(เหนอดานใน) 9.425100 97.896450
แหลมแมยาย 9.414290 97.877980 1,450 RF,RE 1:1 1:3 ReefWatch
(ใตดานนอก) 9.412980 97.880230
อาวกระทง 9.430355 97.856994 855 RF 1:6 1:9 ReefWatch
9.429731 97.858422
อาวไมงาม 9.438238 97.853833 755 RF - 1:7 ReefWatch
9.438066 97.855197
อาวปอ 9.444330 97.857090 525 RF 1:13 1:11 ReefWatch
9.443590 97.857690
อาวทรายแดง 9.454250 97.861530 655 RF - 1:17 ReefWatch
9.454540 97.860370
อาวสเทพนอย 9.421640 97.854320 475 RF 1:3 1:15 ReefWatch
9.422420 97.854710
อาวบอน 9.406740 97.873050 250 RF,RE,RS 1:2 1:3 ReefWatch
9.406420 97.873340
อาวสบปะรด 9.402297 97.875542 700 RF,RE - 1:2 ReefWatch
9.401333 97.876370
หมายเหต:เขตสำารวจ-REคอReefEdge(ไหลปะการง)-RFคอReefFlat(แนวราบ)
-RSคอReefSlpe(แนวลาดชน)-SRคอSubmergeRock(กองหนใตนำา)
เกณฑการจดสถานภาพแนวปะการงขนกบอตราสวนปรมาณปกคลมพนทของปะการงมชวตตอปะการงตายดงน
¢สมบรณดมากคอ≥3:1¢สมบรณดคอ≥2:1¢สมบรณปานกลางคอ1:1
¢เสอมโทรมคอ1:≥2¢เสอมโทรมมากคอ1:≥3
44
q ตารางจดสำารวจและสถานภาพแนวปะการงบรเวณหมเกาะสรนทรเดอนกมภาพนธและเมษายนพ.ศ.2554(ตอ)
สถานท
องศาพกดสำารวจ
(WGS1984)พนท
สำารวจ
(ตร.ม.)
เขตสำารวจ
อตราสวน
ปะการงมชวต ตอ ปะการงตาย
(สถานภาพแนวปะการง) วธการสำารวจ
ละตจด (°N) ลองตจด (°E) ก.พ. 2554 เม.ย. 2554
อาวเตาใต 9.387590 97.882480 450 RF,RE 1:3 1:6 ReefWatch
9.386800 97.882680
แหลมอาวผกกาด 9.378450 97.873740 825 RF,RE 1:4 1:17 ReefWatch
9.378410 97.875240
หนกอง(เหนอ) 9.396090 97.895960 995
9.395900 97.894860RF,SR 1:7 1:8 ReefWatch
หนกอง(ใต) 9.395583 97.894734 1,025
9.394737 97.896000
เกาะมงกร 9.421090 97.834430 1,210 RF,RS 1:14 1:10 ReefWatch
9.422920 97.835610
เกาะตอรนลา 9.371670 97.870270 700 RF 1:12 1:6 ReefWatch
(ตะวนออกเฉยงเหนอ) 9.372930 97.870410
เกาะตอรนลา 9.367300 97.868317 340 RF 1:6 1:13 ReefWatch
(ตะวนออกเฉยงใต) 9.366990 97.86885
หมายเหต:เขตสำารวจ-REคอReefEdge(ไหลปะการง)-RFคอReefFlat(แนวราบ)
-RSคอReefSlpe(แนวลาดชน)-SRคอSubmergeRock(กองหนใตนำา)
เกณฑการจดสถานภาพแนวปะการงขนกบอตราสวนปรมาณปกคลมพนทของปะการงมชวตตอปะการงตายดงน
¢สมบรณดมากคอ≥3:1¢สมบรณดคอ≥2:1¢สมบรณปานกลางคอ1:1
¢เสอมโทรมคอ1:≥2¢เสอมโทรมมากคอ1:≥3
45
p กราฟเปรยบเทยบรอยละการ
ปกคลมพ นท แนวปะการงแตละ
จดสำ ารวจชวง เดอนกมภาพนธ
และเดอนเมษายนพ.ศ.2554
เดอนเมษายนพ.ศ.2554
เดอนกมภาพนธพ.ศ.2554รอ
ยละก
ารปก
คลมพ
นท
รอยล
ะการ
ปกคล
มพนท
องค ประกอบท ปกคล มพ นท แนวปะการ งบร เวณหม เกาะ
ส ร นทร ส วนใหญค อปะการ งตายและเศษปะการ งซ ง
ม ร อยละการปกคล มโดยประมาณรวมก นมากกว าร อยละ
50ของพ นท
46
pกราฟเปรยบเทยบปรมาณ
นำาฝนและอณหภมผวนำาทะ
ลบรเวณหมเกาะสรนทร ป
พ.ศ.2554
1.2 ปรมาณนำาฝนและคณภาพนำาทะเลเบ องตน
ปรมาณนำาฝนรวมบรเวณหมเกาะสรนทร ป พ.ศ.2554 เทากบ 2,700
มลลเมตร(เกบขอมลตงแตวนท11พฤศจกายน2553ถงวนท1กนยายน
2554)เพมมากขนกวาเมอปพ.ศ.2553ทมปรมาณนำาฝนรวมเพยงแค1,700
มลลเมตร
อณหภมผวนำาทะเลระหวางเดอนมนาคมถงเมษายนปพ.ศ.2554เฉลยตำา
กวา30.1องศาเซลเซยส(จดวกฤตของปะการง)มชวงเวลาทอณหภมผวนำา
ทะเลมากกวา30.1องศาเซลเซยสไมเกน1เดอนและฤดมรสมตะวนตกเฉยง
ใตเรมตนเรวตงแตชวงตนเดอนพฤษภาคมทำาใหปะการงหมเกาะสรนทรไมได
รบความเสยหายเพมเตม
คณภาพนำาทะเลเบองตนอนไดแกความเปนกรดเปนดางความเคมความ
โปรงใสและสภาพผวนำาทะเลมคาอยในชวง“เกณฑมาตรฐานของคณภาพ
นำาทะเลเพอการอนรกษแหลงปะการง โดยคณะกรรมการสงแวดลอมแหง
ชาต พ.ศ.2549” ยกเวนบางสถานทพบวตถลอยอยทผวนำา โดยเฉพาะ
บรเวณทเปนแหลงชมชนเชนอาวบอน(รายละเอยดดงตารางu)
47
q
ตารา
งแสด
งคณภา
พน ำาบ
รเวณ
หมเก
าะสร
นทรระ
หวาง
เดอน
พฤศจ
กายน
พ.ศ.255
3ถง
สงห
าคม
พ.ศ.25
54
พารา
มเตอ
รชว
ง
เวลา
สถาน
ท
เกาะสตอรค
อาวจาก
อาวไทรเอน
แหลมแมยายเหนอดานใน
แหลมแมยายใตดานนอก
อาวกระทง
อาวปอ
อาวไมงาม
หาดทรายแดง
หาดทรายขาวเลก
หาดทรายขาว
อาวสเทพนอย
อาวบอน
อาวเตาใต
แหลมอาวผกกาด
หนกอง
เกาะมงกร
เกาะตอรนลาNE
เกาะตอรนลาSE
รองนำาชองขาด
อาวชองขาด(หนาหาด)
อาวไมงาม(หนาหาด)
อาวบอนใหญ(หนาหาด)
อณหภ
มผวน
ำาพ.
ย.53
28.0
28.0
29.0
29.0
29.0
28.0
28.0
--
--
28.0
29.0
28.0
28.0
-28
.0-
-28
.0-
--
(องศ
าเซล
เซยส
)ก.พ.
54-
--
28.0
29.0
28.0
28.0
--
--
28.0
28.0
28.0
29.0
28.0
28.0
28.0
28.0
--
--
เม.ย.54
28.5
29.0
29.0
29.8
29.5
30.3
28.3
28.5
28.9
28.0
27.5
28.5
28.8
30.0
29.8
29.5
28.5
-30
.5-
27.5
27.0
-
พ.ค.54
--
-29
.530
.0-
--
--
--
29.5
30.0
--
--
--
--
30.0
ส.ค.54
29.5
-29
.529
.529
.8-
29.5
-29
.5-
--
29.5
29.5
29.5
29.5
29.5
--
29.5
--
-
pHผ
วน ำา
พ.ย.53
8.2
8.2
8.4
8.1
8.2
8.1
8.3
--
--
8.2
8.2
8.2
8.2
-8.2
--
8.2
--
-
ลก1
เมตร
เม.ย.54
8.2
--
--
-8.0
-8.1
8.1
8.1
-8.1
--
-8.2
--
--
8.0
-
พ.ค.54
--
--
8.0
--
--
--
-8.0
8.0
--
--
--
--
7.9
ความ
เคม
ผวน ำา
พ.ย.53
35.0
35.0
35.0
35.0
35.0
35.0
35.0
--
--
35.0
35.0
35.0
35.0
-35
.0-
-35
.0-
--
ลก1เม
ตร(p
pt)
เม.ย.54
36.0
--
--
-36
.0-
36.0
38.0
37.0
-35
.0-
--
36.0
--
-35
.036
.0-
พ.ค.54
--
--
35.0
--
--
--
-35
.5-
35.0
--
--
--
-35
.5
ความ
โปรง
ใสน ำา
พ.ย.53
>5.0
>6.0*
>6.0*
10.0*
>16.0
>5.0
>4.0
--
--
10.0
>6.0
>5.0*
>6.0*
->6
.5-
-3.0*
--
-
ก.พ.
54-
--
>5.0
>5.0
>5.0
>5.0
--
--
>4.0
>6.0
>6.0
>9.0
>6.0
>4.0
>8.0
>8.0
--
--
พ.ค.54
--
--
>6.0*
--
--
--
->5
.0*
>12.0
--
--
--
--
-
สภาพ
ผวน ำา
พ.ย.53
ทกสถ
านทท
ำาการ
วดคณ
ภาพน
ำามน
ำาใส
ไมมก
ลนวตถ
ลอยน
ำาและ
คราบ
น ำามน
ยกเ
วนทอ
าวเต
าใต
และอ
าวบอ
นพบ
ขยะล
อยอย
ทผวน
ำาบาง
ก.พ.
54ทก
สถาน
ททำาก
ารวด
คณภา
พน ำามน
ำาใส
ไมมก
ลนวตถ
ลอยน
ำาและ
คราบ
นน ำาม
นยก
เวนท
อาวเตา
ใตอ
าวบอ
นแล
ะเกา
ะตอร
นลาต
ะวนอ
อกเฉ
ยงใต
พบข
ยะลอ
ยอยท
ผวน ำา
บาง
เม.ย.54
ทกสถ
านทท
ำาการ
วดคณ
ภาพน
ำามน ำา
ใสไม
มกลน
วตถล
อยน ำา
และค
ราบน
ำามน
ยกเวน
ทอาว
ชองข
าดแหล
มแมย
ายเห
นอดา
นใน
เกาะ
สตอร
คเกาะ
มงกร
และ
เกาะ
ตอรน
ลาตะ
วนออ
กเฉย
งใตพบ
ขยะล
อยอย
ทผวน
ำาบาง
พ.ค.54
ทกสถ
านทท
ำาการ
วดคณ
ภาพน
ำามน
ำาใส
ไมมก
ลนวตถ
ลอยน
ำาและ
คราบ
น ำามน
ยกเ
วนทแ
หลมแ
มยาย
ใตดา
นนอก
และ
อาวบ
อนให
ญ(ห
นาหา
ด)พ
บขยะ
ลอยอ
ยทผว
น ำาบา
ง
หมาย
เหต
: ควา
มโปร
งใสน
ำาภาย
ใตสภ
าพภม
อากา
ศ *
แดด
เลกน
อยหร
อฟาค
รม ,
ไมม
* แด
ดจด
48
ความหลากหลายของรปทรงปะการง
บทท 2
49
การสำารวจสถานภาพแนวปะการงบรเวณหมเกาะสรนทรดวยวธ Reef
Watchเพอประเมนรอยละการปกคลมพนทและสำารวจความหลากหลาย
ของรปทรงปะการงแขงมชว ตในแตละจดสำารวจโดยแบงประเภทรปทรง
ปะการงเปน7รปทรงดงน
1)ปะการงรปทรงกอน(MassiveCoral)มลกษณะเปนกอนตนแขง
เชนปะการงโขด
2)ปะการงรปทรงกงกอน(SubmassiveCoral)มลกษณะเปนกงหนา
แทงหนาเชนปะการงลายกลบดอกไม
3)ปะการงรปทรงกงสนกงยาว(BranchingCoral)มลกษณะแตกแขนง
เปนกงกานเชนปะการงเขากวาง
4)ปะการงรปทรงแผนโตะ(TabulateCoral)มลกษณะเปนกงสนสาน
กนแผขยายออกในแนวราบคลายโตะเชนปะการงเขากวางโตะ
5)ปะการงรปทรงแผน(FoliseCoral)แบงยอยไดเปนรปทรงแผนตง
เชนปะการงไฟปะการงสนำาเงนและรปทรงแผนใบไมมลกษณะแผน
แบนเชนปะการงจาน
6)ปะการงรปทรงเคลอบ(EncrustingCoral)มลกษณะขนเคลอบเปน
ผวบางคลมไปตามพนผวทปกคลมอยเชนปะการงลายลกฟก
7)ปะการงรปทรงเหด(MushroomCoral)มลกษณะคลายเหดเปน
ปะการงเดยวเชนปะการงเหดปะการงบมเมอแรง
วตถประสงคเพอตดตามการเปลยนแปลงองคประกอบของรปทรง
ปะการงในแตละพนทประจำาปพ.ศ.2554
ผลการสำารวจพบวาความหลากหลายของรปทรงปะการงแขงมชวตมความ
คลายคลงกนระหวางสองเดอน โดยกลมรปทรงปะการงแขงทพบทวไป
คอกอนเคลอบเหด
แตเม อนำาผลการสำารวจเปรยบเทยบกบผลการสำารวจเม อปพ.ศ.2553
(กอนปรากฏการณปะการงฟอกขาวจากอณหภมน ำาทะเลท สงข นและ
ยาวนานกวาปกต) เพ อตดตามการเปล ยนแปลงพบวารปทรงปะการง
ท พบมความหลากหลายลดลง หรอบางรปทรงหายไปจากพนท โดย
เฉพาะกล มรปทรงปะการงท มความออนไหวและเปราะบางตอการ
เปล ยนแปลงเชนก งส นก งยาวท สวนใหญพบแตโคโลนขนาดเลก(3-10
เซนตเมตร)ก งกอนหรอกล มรปทรงปะการงท มความสามารถในการ
ฟ นตวชาเชนแผนโตะp สภาพแนวปะการงอดต
ประกอบดวยปะการงหลายรป
ทรง แตปจจบนความหลาก
หลายลดลง
รปทรงปะการงทหายไปสวน
ใหญอย ในกล มท เ ป นองค
ประกอบหลกหรอกลมทพบ
ไมงายในแตละพนท
50
1 เกาะสตอรค
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงสนกงยาว(ขนาดโคโลนนอย
กวา10เซนตเมตร)แผนตงแผนใบไม เคลอบและเหดกลมทหายไป
จากแนวปะการงเมอเปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบทวไป
เชนกงกอนและแผนโตะ
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora
Porites sp.
Goniopora sp.
Porites sp.
Physogyra lichtensteini
51
รปทรงกงสนกงยาว
รปทรงแผนตง
รปทรงแผนใบไม
Acropora sp.
Heliopora coerulea Millepora tenella
52
รปทรงเคลอบ
อนๆ : สาหราย
อนๆ : กลปงหา, ฟองนำา
Pachyseris rugosa
กลปงหา
Goniopora sp.
ฟองนำา
53
อนๆ : พรมทะเล
54
2 อาวจาก
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงสนกงยาว(ขนาดโคโลนนอย
กวา10เซนตเมตร)แผนตงแผนใบไม เคลอบและเหดกลมทหายไป
จากแนวปะการงเมอเปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบทวไป
เชนกงกอนและแผนโตะ
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora Goniopora sp. Porites sp.
55
รปทรงกงสนกงยาว
รปทรงแผนตง
รปทรงเคลอบ
Acropora sp.
Heliopora coerulea
Acropora sp.
อนๆ : สาหราย
56
3 อาวไทรเอน
กลมรปทรงปะการงแขงทพบ คอ กอน กงกอน กงสนกงยาว (ขนาดโคโลน
มากกวา3 เซนตเมตร) เคลอบและเหดกลมทหายไปจากแนวปะการงเมอ
เปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบเดนทสดเชนกงกอนพบงาย
เชนแผนโตะและพบไมงายเชนแผนใบไม
รปทรงกอน
Porites sp. Porites sp.
รปทรงกงกอน
57
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
Acropora sp. Acropora sp.
รปทรงเคลอบ
อนๆ : สาหราย
58
อนๆ : ฟองนำา
59
4 อาวแมยายเหนอดานใน
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงสนกงยาว(ขนาดโคโลนนอย
กวา10เซนตเมตร)แผนตงและเหดกลมทหายไปจากแนวปะการงเมอ
เปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบไดมากเชนกงกอนพบ
งายเชนแผนโตะ
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora
Porites sp.
Pavona sp. Porites sp.
60
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
Acropora sp. Acropora sp. Acropora formosa
รปทรงกงกอน
61
รปทรงแผนตง
Millepora sp.
รปทรงแผนใบไม
รปทรงเหด
อนๆ : ฟองนำา, ปะการงออน
ฟองนำา ปะการงออน
62
อนๆ : สาหราย
63
5 อาวแมยายใตดานนอก
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงกอนกงสนกงยาว(ขนาดโคโลน
มากกวา3เซนตเมตร)แผนใบไมและเหดกลมทหายไปจากแนวปะการง
เมอเปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบงายเชนกงกอนแผน
โตะและเคลอบ
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora Porites sp.
64
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora divaricata
Acropora divaricata Acropora sp. Acropora sp.
รปทรงกงกอน
Pocillopora sp.
Acropora sp.
65
รปทรงแผนใบไม
ดอกไมทะเลเลก, ดอกไมทะเล
ดอกไมทะเลเลก ดอกไมทะเล
66
6 อาวกระทง
กลมรปทรงปะการงแขงทพบ คอ กอน กงกอน กงสนกงยาว (ขนาดโคโลน
นอยกวา10เซนตเมตร)แผนใบไมเคลอบและเหดกลมทหายไปจากแนว
ปะการงเมอเปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบงายเชนแผนโตะ
รปทรงกอน
Goniopora sp. Porites sp. Porites sp.
67
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp.
รปทรงแผนตง
Heliopora coerulea
68
อนๆ : ปะการงออน
รปทรงเคลอบ
รปทรงเหด
อนๆ : สาหราย
69
7 อาวไมงาม
กลมรปทรงปะการงแขงทพบ คอ กอน กงกอน กงสนกงยาว (ขนาดโคโลน
มากกวา 3 เซนตเมตร) แผนใบไม เคลอบ และเหด กลมทหายไปจากแนว
ปะการงคอแผนโตะและแผนตง
รปทรงกอน
Goniopora sp. Porites sp. Porites sp.
70
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
Acropora sp.
รปทรงกงกอน
Pocillopora sp. Pocillopora eydouxi
รปทรงแผนใบไม
71
8 อาวปอ
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงกอนกงสนกงยาว(ขนาดโค
โลน มากกวา 3 เซนตเมตร) เคลอบ และเหด กลมทหายไปจากแนว
ปะการง เมอเปรยบเทยบกบป พ.ศ.2553 คอ กลมทเคยพบงาย เชน
แผนโตะและแผนใบไม
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora Favia matthai Goniopora sp.
Porites sp. Porites nigrescens
72
รปทรงกงกอน
Pocillopora sp. Pocillopora eydouxi
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
รปทรงเคลอบ
อนๆ : ฟองนำา
73
9 อาวทรายแดง
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงสนกงยาว(ขนาดโคโลนนอยกวา10
เซนตเมตร) แผนใบไม เคลอบ และเหด กลมทหายไปจากแนวปะการงเมอ
เปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบทวไปเชนกงกอนแผนโตะ
รปทรงกอน
Porites sp.
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp.
รปทรงแผนใบไม
74
10 อาวสเทพนอย
กลมรปทรงปะการงแขงทพบ คอ กอน และกงสนกงยาว (ขนาดโคโลน ไม
เกน10เซนตเมตร)และเหดกลมทหายไปจากแนวปะการงเมอเปรยบเทยบ
กบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบไดมากเชนแผนโตะเคลอบพบงายเชน
กงกอนและพบไมงายเชนแผนใบไม
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora Porites sp. Porites sp.
Porites sp. Porites sp. Porites sp.
75
Porites sp. Porites sp. Porites sp.
76
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
รปทรงกงกอน
Pocillopora eydouxi
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
77
Acropora sp.
รปทรงเหด
รปทรงแผนตง
Heliopora coerulea
รปทรงเคลอบ
Pachyseris rugosa
78
อนๆ : สาหราย
อนๆ : กลปงหา, ปะการงออน, ดอกไมทะเลเลก, ฟองนำา
ดอกไมทะเลเลก กลปงหา ปะการงออน
ปะการงออน พรมทะเล ฟองนำา
ดอกไมทะเล
79
11 อาวบอน
กลมรปทรงปะการงแขงทพบ คอ กอน กงกอน กงสนกงยาว (ขนาดโคโลน
มากกวา3 เซนตเมตร) แผนใบไม เคลอบ และเหด กลมทหายไปจากแนว
ปะการงเมอเปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบเดนทสดเชนกง
กอนและพบงายเชนแผนโตะ
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora Favia matthai Porites sp.
Porites sp. Porites sp. Porites sp.
Porites sp.
80
รปทรงกงกอน
Pocillopora sp.
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
81
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
Acropora secaleAcropora sp. Acropora secale
82
รปทรงเหด
รปทรงเคลอบ
Pachyseris rugosa
รปทรงแผนใบไม
อนๆ : สาหราย
83
อนๆ : กลปงหา, ฟองนำา
กลปงหา ฟองนำา
84
12 อาวสบปะรด
กลมรปทรงปะการงแขงทพบ คอ กอน กงกอน กงสนกงยาว (ขนาดโคโลน
มากกวา10เซนตเมตร)แผนตงเคลอบและเหดกลมรปทรงทหายไปจาก
แนวปะการงคอแผนโตะ
รปทรงกอน
Porites sp. Porites sp. Porites sp.
85
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora palifera
รปทรงแผนตง
Heliopora sp.
รปทรงเหด
อนๆ : สาหราย
86
อนๆ : กลปงหา, ฟองนำา
กลปงหา ฟองนำา
87
13 อาวเตาใต
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงกอนกงสนกงยาว(ขนาดโคโลนไม
เกน10เซนตเมตร)แผนใบไมเคลอบและเหดกลมทหายไปจากแนวปะการง
เมอเปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบไดงายเชนแผนโตะ
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora Diploastrea heliopora Porites sp.
Porites sp. Porites sp. Porites sp.
Porites sp.
88
รปทรงกงกอน
Pocillopora sp.
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
89
Acropora sp. Acropora secale
รปทรงเคลอบ
รปทรงเหด
อนๆ : กลปงหา
90
14 แหลม อาวผกกาด
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงกอนกงสนกงยาว(ขนาดโค
โลนไมเกน10เซนตเมตร)แผนตงเคลอบและเหดกลมทหายไปจาก
แนวปะการงเมอเปรยบเทยบกบป พ.ศ.2553 คอ กลมทเคยพบไดงาย
เชนแผนโตะแผนใบไม
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora Goniopora sp. Porites sp.
Porites sp. Porites sp. Porites sp.
Porites sp.
91
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
รปทรงกงกอน
Pocillopora eydouxi
รปทรงแผนตง
รปทรงเคลอบ
Pachyseris rugosa
92
อนๆ : สาหราย
อนๆ : กลปงหา, ปะการงออน, ฟองนำา
กลปงหา ปะการงออน ฟองนำา
93
15 หนกอง
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงกอนกงสนกงยาว(ขนาดโค
โลนไมเกน10เซนตเมตร)แผนตงเคลอบและเหดกลมทหายไปจาก
แนวปะการงเมอเปรยบเทยบกบป พ.ศ.2553 คอ กลมทเคยพบทวไป
เชนแผนโตะแผนใบไม
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora Porites sp. Porites sp.
Porites nigrescens
94
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
รปทรงกงกอน
Pocillopora eydouxi
Acropora palifera
รปทรงแผนตง
Heliopora coerule
95
รปทรงเหด
อนๆ : สาหราย
อนๆ : กลปงหา
อนๆ : พรมทะเล
96
16 เกาะมงกร
กลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอนกงสนกงยาว(ขนาดโคโลนไมเกน10
เซนตเมตร)แผนตงแผนใบไม(เรมพบในเดอนเมษายน)เคลอบและเหดกลม
ทหายไปจากแนวปะการงเมอเปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบ
เดนทสดเชนกงกอนและพบไมงายเชนแผนโตะ
รปทรงกอน
Goniopora sp. Porites sp. Porites sp.
Porites sp. Porites sp. Porites sp.
97
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
รปทรงแผนตง
Heliopora sp.
98
รปทรงแผนใบไม
รปทรงเหด
อนๆ : สาหราย
99
อนๆ : ดอกไมทะเลเลก, ดอกไมทะเล
ดอกไมทะเลเลก ดอกไมทะเลเลก ดอกไมทะเล
อนๆ : ไฮดรอยด
100
17 เกาะตอรนลา
ในแนวสำารวจฝงทศตะวนออกเฉยงเหนอกลมรปทรงปะการงแขงทพบคอ
กอนกงกอนกงสนกงยาว(ขนาดโคโลนไมเกน10เซนตเมตร)เคลอบและ
เหดกลมทหายไปจากแนวปะการงเมอเปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลม
ทเคยพบไดทวไปเชนแผนโตะและแผนใบไม
ในแนวสำารวจฝงทศตะวนออกเฉยงใตกลมรปทรงปะการงแขงทพบคอกอน
กงกอนกงสนกงยาว (ขนาดโคโลน ไมเกน10 เซนตเมตร)แผนตง เคลอบ
และเหดกลมทหายไปจากแนวปะการงเมอเปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอ
กลมทเคยพบไดทวไปเชนแผนโตะและแผนใบไม
รปทรงกอน
Diploastrea heliopora Goniopora sp. Platygyra sp.
Porites sp. Porites sp. Porites sp.
Porites sp. Porites sp.
101
รปทรงกงกอน
Pocillopora eydouxi
102
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora sp. Acropora sp.
Acropora sp. Acropora sp. Acropora humilis
รปทรงแผนตง
Heliopora sp.
รปทรงเคลอบ
Pachyseris rugosa
103
อนๆ : สาหราย
อนๆ : กลปงหา, แสทะเล, ปะการงออน, ฟองนำา, ดอกไมทะเล
กลปงหา กลปงหา แสทะเล
ปะการงออน ปะการงออน ฟองนำา
104
อนๆ : พรมทะเล
ฟองนำา ดอกไมทะเล
105
18 รองนำาชองขาด
กลมรปทรงปะการงแขงทพบ คอ กอน กงกอน กงสนกงยาว (ขนาดโคโลน
มากกวา10เซนตเมตร)เคลอบและเหดกลมทหายไปจากแนวปะการงเมอ
เปรยบเทยบกบปพ.ศ.2553คอกลมทเคยพบไดงายเชนแผนโตะ
รปทรงกอน
Galaxea sp. Porites sp. Porites sp.
Porites nigrescens Porites sp.
106
รปทรงกงสนกงยาว
Acropora sp. Acropora tenuis
รปทรงเคลอบ
107
รปทรงเหด
อนๆ : ฟองนำา
108
เครอขายเฝาระวงแนวปะการงบทท 3
109
การรณรงคประชาสมพนธใหความรแกนกทองเทยวชมชนมอแกนและบคคล
ทวไปใหเขาใจสถานการณปจจบนในแนวปะการงเพอใหเกดการทองเทยว
อยางถกตองในแนวปะการง พรอมกบการสำารวจตดตามสถานภาพแนว
ปะการงตามภารกจหลกของเจาหนาทอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรดำาเนน
ไปพรอมกน โดยเจาหนาทอทยานฯ ทำาหนาทถายทอดใหความรแกนกทอง
เทยวชมชนมอแกนและผทสนใจเพอสรางเครอขายเฝาระวงทรพยากรในแนว
ปะการงหมเกาะสรนทร(MarineMonitoringNetwork,MMN)
การอบรมใหความรเรองแนวปะการง และการสำารวจตดตามดวยวธ Reef
Watchจดใหมขนทกวนเพอใหผทเขารบการอบรมไดทำาหนาทสำารวจรวมไป
กบเจาหนาทอทยานฯ ระหวางทองเทยวดำานำาดปะการง เปนการทองเทยว
เชงทศนศกษา(EducationTourism)ทสรางความภาคภมใจและสรางความ
ตระหนกในการอนรกษทรพยากรในแนวปะการง
สถานภาพและความหลากหลายของกลมปะการงในแนวปะการงหมเกาะ
สรนทร ป พ.ศ.2554 เปนผลเกดจากความรวมมอของผดแลทรพยากร คอ
อทยานฯ และผใชประโยชนจากทรพยากร คอ การทองเทยว และชมชนท
ทำางานรวมกนเพอดแลปกปองทรพยากรของประเทศไทย
110
pโปสเตอรประชาสมพนธกจกรรมอาสารกษทะเล
ReefWatchณอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร
111
p ประกาศนยบตรกจกรรมอาสารกษทะเล
ReefWatchอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร
112
ภาคผนวก
113
Reefwatchเปนการบนทกสถานภาพของปะการงในเวลาททานดำานำาแตละ
ครงอยางงายๆ ทานสามารถทจะเรยนรวธการและเขารวมในการสำารวจได
อยางงายดาย ในขณะททานกำาลงดำานำาลกหรอดำาผวนำาอยางเพลดเพลนนน
ทานยงสามารถบนทกรวบรวมขอมลทมคณคาเหลานอนจะเปนประโยชนตอ
พวกเราในการชวยกนรกษาแนวปะการงททานไดไปเยยมเยอนมา
ขอมลททานบนทกไวในกระดานเขยนใตนำาโดยใชวธของReefWatchจะชวย
ใหเราสามารถมองเหนถงแนวโนมของสงทจะเกดขนกบแนวปะการง ความ
รวมมอของทานมคณคาตอเรามากในการใหขอมลซงจะเปนประโยชนตอการ
ตดตามตรวจสอบสถานภาพของปะการง
ในการสำารวจ ใหจดบนทกประเทศ จงหวด (ชอเกาะ) ชอของแนวปะการง
และทศทตงของแนวปะการง(เมอผสำารวจหนหลงใหปะการงและหนหนาออก
ทะเล) รวมทงพกดทางภมศาสตรบรเวณททานดำาสำารวจ หากผสำารวจไม
สามารถระบพกดทางภมศาสตรไดใหวาดแผนทอยางคลาวๆเพอระบตำาแหนง
ของแนวปะการงททานจะสำารวจ
นอกจากนนDiveLeaderของทานยงสามารถชวยทานไดในการใหขอมล
เกยวกบพกดของบรเวณททานจะดำา รวมทงขอมลอนๆ ทเกยวของในการ
สำารวจไดแก
wชอของแนวปะการง:ชอของบรเวณททานจะดำานำา
wทศทตงของแนวปะการง:ทศทแนวปะการงหนหนาเขาหาเมอผสำารวจ
หนหลงใหแนวปะการงและหนหนาออกทางทะเล
wความกวางของแนวปะการง (เมตร) : ระยะทางวดจากขอบของแนว
ปะการงดานทอยตดชายฝงไปจนถงขอบของแนวปะการงอกดานหนง
wระดบความลกสงสดของแนวปะการงและเวลาทบนทก:ปจจยดงกลาว
มความสำาคญเนองจากระดบความลกของแนวปะการงจะแปรผนไปตามเวลา
และการเปลยนแปลงของนำาขนนำาลง
wความลกเฉลยของการดำานำา : ระบความลกเฉลยในการดำานำาแตละครง
ของผสำารวจ ขอมลนสามารถระบความลกโดยประมาณของแนวปะการงทผ
สำารวจไดบนทกขอมลไว
โดย สมาคมกรนฟนส
www.greenfins-association.com
ภาคผนวก 1
การสำารวจสถานภาพแนวปะการงโดยวธ Reef Watch
p การวดระยะทางเพอ
หาความกว า งของแนว
ปะการง
114
wลกษณะของแนวปะการงบรเวณจดดำานำา:เลอกบรเวณทผสำารวจใชเวลา
มากทสดในการดำานำาแตละครง
mพนทมความลาดเอยงเลกนอยจากชายฝง
mพนทมทงบรเวณทเปนพนราบและทลาดชน
mพนทลาดชนมากหรอมลกษณะเปนหนาผา
mกองหนใตนำา
wประเภทของแนวปะการง :โปรดเลอกเพยงหนงชนด
mปะการงอยอยางหนาแนน
บรเวณทมปะการงอยอยางหนาแนน ทงปะการงทมชวต
อยและตายแลว (อาจมบรเวณทเปนพนทรายหรอเปนหน
อยเลกนอย)
mปะการงกระจายเปนหยอม
ปะการงอยกนกระจดกระจาย มกมลกษณะเปนรปวงกลม
หรอรปไข กระจดกระจายอยตามพนทราย โดยมกพบอย
ในบรเวณทเปนLagoonหรอEmbayment
mปะการงบนหน
ปะการงทเจรญอยบนหนหรอพนหน
wความลาดชนของพนทบรเวณแนวปะการงททำาการสำารวจ:กรณาเลอก
ลกษณะของพนททจะสำารวจเพยงลกษณะเดยว
mเปนพนทราบเมอนำาลงจะไดรบแสงอาทตยมาก
mเปนพนทลาดชน
mเปนพนทราบสลบกบทลาดชน
mเปนหนาผาหรอมลกษณะเหมอนกำาแพง
mลกษณะพนทไมมรปแบบทแนนอนหรอเปนกองหนใตนำา
wรอยละของพนทปกคลมของปะการงโดยประมาณ :ใหประเมนดวยสาย
ดาและบนทกขนาดของพนทปกคลมของปะการงโดยบนทกหลงจากทผสำารวจ
ดำานำาเปนเวลา10,20และ30นาทจากนนใหหาคาเฉลยของทงสามคาเพอได
ผลเปนรอยละของพนทปกคลมของปะการงของบรเวณทงหมดททานไดสำารวจ
mปะการงแขงมชวต
เปนผสรางแนวปะการง(HermatypcCorals)
mโครงสรางแขงของปะการงทตายแลว
ซากทยงสมบรณของโครงสรางแขงของปะการงทตายแลว
mเศษโครงสรางแขงของปะการงทตายแลวทกระจายอยบนพนทราย
เศษโครงสรางแขงของปะการงทแตกหกและกระจายอย
บนพนทรายหรอพนทะเล
115
mปะการงออน
พบกระจายอยบนพนทรายสงเกตไดจากรปรางทมลกษณะ
คลายพชและมสสนสวางสดใส
mกลปงหา
มลกษณะเปนกงคลายขนนกแผออกไปทางดานขางเหมอนพด
mสาหรายทะเล
โดยทวไปมสเขยว ลกษณะเหมอนใบไมหรอใบหญา
สามารถโตไดเรววาปะการงมาก จงมกขนปกคลมบนแนว
ปะการงอยางรวดเรวและทำาใหปะการงตายได
mสงมชวตอนๆ (ฟองนำาดอกไมทะเลหอยมอเสอพรมทะเลถวยทะเล)
สงมชวตเหลานจะแยงทวางซงเปนทลงเกาะของปะการง
และยดเกาะอยแนนบนพนผวทมนอาศย
หมายเหต : พรมทะเลและถวยทะเล จดอยในตระกลเดยวกนกบปะการงแตไมสราง
โครงสรางแขงเหมอนการสรางแนวปะการง และสามารถแยงทอยอาศยของปะการงหรอ
ลงเกาะทบบนปะการงทำาใหปะการงตายได
mพนทราย
บรเวณพนทะเลทเปนทราย
mพนหน
ไมรวมถงหนปนซงเกดจากซากปะการงตายแตหมายถงหน
ชนดอนเชนหนแกรนตโดยอาจถกปกคลมดวยสาหรายซง
เปนพนผวทเหมาะสมตอการลงเกาะของตวออนของปะการง
wลกษณะของปะการงทพบโดยทวไป :ปะการงทพบโดยทวไปมกมลกษณะ
ดงตอไปน(ไมจำาเปนททานจะตองพบปะการงทกแบบในการดำาแตละครง)
mแบบกอน :เปนกอนกลมขนาดใหญหรอเลกแตกตางกนไป
mแบบกงกอน:เปนแทงสนและหนา
mแบบกงสนหรอกงยาว:มลกษณะเหมอนนวมอหรอเขากวาง
mแบบโตะ:มลกษณะแผแบนออกในแนวระนาบคลายโตะ
mแบบแผนใบไมหรอแผนตง : เปนแผนมวนหรอแผขนจากฐาน
เดยวกนคลายผกกาด
m ปะการงเคลอบ : มลกษณะเตบโตครอบคลมไปตามพนผวทมน
ปกคลมอย
mปะการงเหด : มลกษณะเปนปะการงกอนเดยวๆ มขนาดเสน
ผานศนยกลางหลายเซนตเมตร และมกพบกระจายอยทวไปตาม
พนของแนวปะการง
116
wความเสยหายของแนวปะการง
ตลอดการดำาสำารวจทานพบเหนความเสยหายหรอรองรอยของความ
เสยหายทเกดกบแนวปะการงซงอาจเนองมาจากกจกรรมเหลานหรอไม
mอปกรณประมง
อวนเบดหรอลอบตดหรอพนอยบนหรออยรอบแนวปะการง
mการใชฉมวกแทงปลา
ผสำารวจพบเหนการจบปลาแบบนหรอไม
mการใชระเบดจบปลา
ผสำารวจไดยนเสยงระเบดระหวางการสำารวจหรอพบเหน
ผลกระทบทเกดจากการใชระเบดจบปลาหรอไม
mการดำานำาอยางขาดความระมดระวง
ตนกบหรออปกรณดำานำากระแทกถกปะการงหรอมการเตะให
ตะกอนฟงบนปะการง
mการเกบเปลอกหอย
พบเหนคนเกบเปลอกหอย
mเหยยบไปบนหรอเกาะบนปะการง
พบเหนคนเหยยบบนปะการงหรอเกาะบนปะการงระหวางท
ดำาผวนำาหรอดำานำาลก
mคราบนำามน
สงเกตเหนเปนแผนฟลมบางๆบนผวนำา
mทอดสมอเรอบนปะการง
มการทอดสมอบนปะการงหรอลากสมอผานแนวปะการง
mตะกอน
ตะกอนถกเตะหรอกวนใหฟงบนแนวปะการงหรอตะกอนท
เกดจากกจกรรมบนชายฝง
mนำาเสย
นำาเสยถกปลอยออกสทะเลจากเรอหรอจากชายฝงใกลๆ แนวปะการง
117
wผสำารวจพบเหนสงเหลานหรอไม ตลอดระยะเวลาการดำานำา
mปะการงฟอกขาว : ปะการงเปลยนเปนสขาวหรอสซดจางมาก
หรอมสเหลองออนซดๆ(ยงมโพลปอย)
mสาหรายทะเลขนปกคลมทบบนแนวปะการง:โดยเฉพาะสาหราย
ทเปนใบทงสาหรายสเขยวและสนำาตาล
mปะการงตายทยงมโครงสรางแขงอย : ปะการงทตายแลว แต
โครงสรางแขงของปะการงยงมสภาพสมบรณไมถกหกทำาลาย
wการสำารวจทงหมดตลอดระยะเวลาในการดำา
วดระยะทางทดำาทงหมดและนบจำานวนสงมชวตทเปนดชนชวดความ
สมบรณของปะการงไปเรอยๆตลอดชวงการดำาโดยในทกชวงเวลา10,20,
และ30นาทใหประมาณรอยละของพนทปกคลมของแนวปะการงโดยใชการ
มองเหนในระยะ10เมตรเปนแนวตรงหรอใชการประมาณในพนทขนาด
10x10ตารางเมตร
wสำารวจชนดสตวนำาทเปนดชนชวดความสมบรณของแนวปะการงภายใน
พนท 10 x 10 ตารางเมตร
ในทกๆชวงเวลา10,20,และ30นาทใหหยดและบนทกรอยละ
ของพนทปกคลมของปะการงในชวง10นาททผานมาและจำานวนสงมชวตท
เปนดชนชวดทพบในพนทประมาณ10x10ตารางเมตร
wขอคดเหนเพมเตม กรณาใชสวนนในการเพมเตมขอมลอนๆ เชน การ
พบเหนสงมชวตทหายากหรอใกลสญพนธ หรอพบเหนดาวมงกฏหนามเปน
จำานวนมากผดปกตเปนตนรวมทงขอมลอนๆทผสำารวจไมแนใจวาอาจมความ
เกยวของหรอไม
118
เอกสารอางอง
119
สถาบนวจยจฬาภรณ และ กองทพเรอภาค 3. 2538. คมอสตวและพชในแนวปะการง หมเกาะสรนทรและสมลน.
สถาบนวจยจฬาภรณ และ กองเรอภาค 3, กองเรอยทธการ, กองทพเรอ. กรงเทพฯ. 109 หนา.
หรรษา จนทรแสง อกฤต สตภมนทร และ สมบต ภวชรานนท. 2542. แผนทแนวปะการงในนานนำาไทย
เลมท2อนดามน. โครงการจดการทรพยากรปะการง. กรมประมง. 198 หนา.
คณะวนศาสตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร. 2548. รายงานฉบบสดทายโครงการศกษาขดความสามารถใน
การรองรบไดของพนทอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร จงหวดพงงา เสนอ กรมอทยานแหงชาตสตว
ปาและพนธพช. กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม.
ปทมาภรณ หมาดนย และ ศกดอนนต ปลาทอง. 2553. คมออทยานแหงชาตลำาดบท13:การจดการสำารวจ
ตดตามทรพยากรทางบกและทางทะเล.สำานกอทยานแหงชาต, กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธ
พช, กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. สถานวจยความเปนเลศความหลากหลายทางชวภาพ
แหงคาบสมทรไทย, คณะวทยาศาสตร, มหาวทยาลยสงขลานครนทร. 251 หนา.
สถาบนวจยและพฒนาทรพยากรทางทะเล ชายฝงทะเล และ ปาชายเลน. 2553. แหลงปะการงจงหวดพงงา.
เขาลาสด เมอ เดอนกนยายน 2554. เวบไซต: http://www.pmbc.go.th/webpmbc/Coral/new/
pungha.files/frame.htm
อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร และสวนศกษาและวจยอทยานแหงชาตทางทะเล. 2553. ความหลากหลาย
และสถานภาพแนวปะการง อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร. กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช.
กระทรวงทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม. 92 หนา.
สมาคมกรนฟนส และ สถาบนวจยและพฒนาทรพยากรทางทะเล ชายฝงทะเล และปาชายเลน จงหวดภเกต.
ไมระบป. คมอกรนฟนส.โครงการกรนฟนส, กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง.
กระทรวงทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม 34 หนา.
เอกสารอางอง
กตตกรรมประกาศAcknowledgement
ขอบคณคณนพนธพงศสวรรณคณนลนทองแถมและคณลลตาปจฉม
ผเช ยวชาญดานปะการงประจำาสถาบนวจยและพฒนาทรพยากรทาง
ทะเลชายฝงทะเลและปาชายเลนจงหวตภเกตและนายทนงศกดจนทร
เมธากลอาจารยประจำาภาควชาวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลย
ราชภฎภเกตทใหความรและคำาแนะนำาตางๆ ในการทำางานดานการ
สำารวจอนรกษและฟนฟแนวปะการงมาโดยตลอด
ขอบคณอาสาสมครนกทองเทยวผประกอบนำาเทยวและชมชนมอแกน
ทใหความรวมมอในการรวมสำารวจสถานภาพแนวปะการงบรเวณหม เกาะ
สรนทรเปนอยางด
ขอบคณบรษทซาบนาทวรบรษทบาราคดาไดฟว งจำากดและบรษท
คระบร กรนวว จำากด ท เอ อเฟ อเรอโดยสารเดนทางไปหม เกาะ
สร นทรแกเจาหนาท อ ทยานฯ และขอบคณบรษทบาราคดาไดฟว ง
จำากด ท เอ อเฟ อเรอและกปตนสำาหรบการสำารวจสถานภาพแนว
ปะการงบรเวณหม เกาะสร นทร
โครงการพฒนาเครอขายรวมระหวางชมชนมอแกนและอทยานแหงชาตหม เกาะสร นทร
เพ อดแลทรพยากรธรรมชาตทางทะเลในพ นท อนร กษ
Save Coral ReefMU KO SURIN NATIONAL PARK