Download - เทคนิคการควบคุมงานระบบไฟฟ้าหลัก
เทคนคการควบคมงานระบบไฟฟาหลก
วนท 17 ตลาคม 2552
พนฐานระบบการจายไฟฟา ของประเทศไทย
ระบบไฟฟาแรงดนสง
ระดบแรงดน 69 kV , 115 kV
ระบบไฟฟาแรงดนปานกลาง
ระดบแรงดน 22 kV , 33 kV สาหรบ กฟภ.
ระดบแรงดน 12 kV , 24 kV สาหรบ กฟน.
ระบบไฟฟาแรงดนตาระดบแรงดน 400 / 230 V สาหรบ กฟภ.
ระดบแรงดน 415 / 240 V สาหรบ กฟน.
ชนดสายไฟฟาแรงดนปานกลาง
สายหมฉนวนแรงสงสองชนไมเตมพกด (Spaced Aerial Cable : SAC) เปนสายหม
ฉนวนซงใชกบระบบแรงดน 11 ถง 33 กโลโวลต ตามมาตรฐาน IEC 60502-2 ลกษณะ
สายเปนตวนาทาดวยอะลมเนยมตเกลยวชนดอดแนนและหมดวยฉนวนซงทาจากครอส
ลงคโพลเอทธลน (Cross-Link Polyethelene: XLPE) ไมม Shield หม ไมเหมาะสมท
จะใชในบรเวณทสายอาจสมผสกบโลหะหรอสงทตอลงดน (เชน ตนไม) เปนเวลานานๆ
เพราะจะมกระแสรวไหลผานจดสมผส เมอเปนระยะเวลานานและจะทาใหฉนวนของ
สายตรงจดสมผสเสยหายได
ชนดสายไฟฟาแรงดนปานกลาง
สายหมฉนวนแรงสงเตมพกด (Preassembly Aerial Cable หรอ Fully-Insulated
Aerial Cable : FAC) เปนสายอะลมเนยมหมดวยฉนวน XLPE และม Shield ตาม
มาตรฐาน IEC 60502-2 สายชนดนจดอยในประเภทหมฉนวนแรงสงเตมพกด
สายนจะผลตเปน ลกษณะสาเรจรปพรอมกบสายเมสเซนเจอร (Messenger) จาก
โรงงานผผลต โดยสายเสนเฟสทงสามเสนและสายเมสเซนเจอรจะพนควบเขา
ดวยกนโดยใชบายดงเทป (Binding Tape) สาย FAC นจะใชในบรเวณทระยะหาง
ระหวางสายไฟฟ ากบสงกอสรางนอยเกนกวาทจะใชสายชนดอน
ชนดสายไฟฟาแรงดนปานกลาง
สายครอสลงคโพลเอทธลน (Cross-Link Polyethelene : XLPE ) เปนสายทองแดง
หมดวยฉนวน XLPE และม Shield ตามมาตรฐาน IEC 60502-2 สายชนดนจดอย
ในประเภทหมฉนวนแรงสงเตมพกด ใชสาหรบตดตงในระบบแรงสงใตดน
รปแสดงชนดสายไฟฟาแรงดนปานกลาง
สายไฟฟาอลมเนยมตเกลยวเปลอยแกนเหลก (All Aluminum Conductor Steel Reinforced ACSR)
สาย AAC ใชสาหรบสายสงไฟฟาเหนอดน หรอในระบบจาหนายของการไฟฟา โดยตดตงบนลกถวย โดยระยะการวางลกถวยยาวกวา การใชสาย ACC
รปแสดงชนดสายไฟฟาแรงดนปานกลาง
สายหมฉนวนแรงสงไมเตมพกด(Partial Insulated Cable : PIC)
สายหมฉนวนแรงสงสองชนไมเตมพกด(Space Aerial Cable : SAC)
รปแสดงชนดสายไฟฟาแรงดนปานกลาง
สายหมฉนวนแรงสงเตมพกด(Fully-insulated Aerial Cable : FAC)
สายหมฉนวนแรงสงเตมพกด(Cross-linked Polyethylene : XLPE)
การเดนสายไฟฟาแรงดนปานกลาง
การเดนสายไฟฟาแรงดนปานกลาง
อปกรณปองกน สาหรบ ระบบสายเดนในอากาศ
ฟวสคตเอาต (Drop-out Fuse)เปนอปกรณปองกนกระแสเกน ในระบบสายเดนในอากาศ
อปกรณปองกน สาหรบ ระบบสายใตดน
MEDIUM VOLTAGE SWITCHGEAR
เปนอปกรณสาหรบควบคมการตดตอระบบไฟฟา แรงดน 12 / 24 kV ซงแบงตามประเภทของฉนวน ได 2 ประเภท1. METAL CLAD AIR INSULATED SWITCHGEAR
2. METAL ENCLOSED GAS INSULATED SWITCHGEAR
SWITCHGEAR แบงได 3 ชนด1. DISCONNECTING SWITCH
2. LOAD BREAK SWITCH
3. CIRCUIT BREAKER
อปกรณปองกน สาหรบ ระบบสายใตดน
METAL CLAD AIR INSULATED SWITCHGEAR
อปกรณปองกน สาหรบ ระบบสายใตดน
METAL ENCLOSED GAS INSULATED SWITCHGEAR
การตดตง MEDIUM VOLTAGE SWITCHGEAR
ทวางเพอปฏบตงาน
1. ตองมทวางเพอปฏบตงานอยางเพยงพอทจะปฏบตงานไดสะดวกและปลอดภยในการบารงรกษาอปกรณ
2. ทวางเพอปฏบตงานตองมความสงไมนอยกวา 2.00 ม. กวางไมนอยกวา 0.90 ม. และการเปดฝาตไดอยางนอย 90 องศา
3. คอนกรต อฐ ผนงกระเบอง ใหถอวาเปนสวนทตอลงดน
การตดตง MEDIUM VOLTAGE SWITCHGEAR
ระยะระหวางต-ผนง และ ต-ต
1.501.200.902501 - 2,500
1.801.501.202501 - 9,000
3.002.501.8025,001 - 75,000
2.801.801.502501 - 25,000
กรณท 3กรณท 2กรณท 1
ระยะตาสดแรงดนไฟฟาวดเทยบกบ
ดน
การตดตง MEDIUM VOLTAGE SWITCHGEAR
กรณ 1 มสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยทางดานหนงของทวางเพอปฏบตงาน และอกดานหนงของทวางเพอปฏบตงานไมมสวนทงสวนทมไฟฟาและเปดโลงและสวนตอลงดน หรอมสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยทงสองดานของทวางเพอปฏบตงานแตไดมการกนดวยวสด
ทเหมาะสมเชน ไม หรอวสดฉนวนอนสายไฟฟาหมฉนวนหรอบสบารหมฉนวนทมแรงดนไฟฟาไมเกน 300 V ใหถอวาเปนสวนทไมมไฟฟา
การตดตง MEDIUM VOLTAGE SWITCHGEAR
กรณ 2 มสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยทางดานหนงของทวางเพอปฏบตงาน และอกดานหนงของทวางเพอปฏบตงานเปนสวนทตอลงดน
การตดตง MEDIUM VOLTAGE SWITCHGEAR
กรณ 3 มสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยทางดานหนงของทวางเพอปฏบตงาน (ไมมการกนตามกรณท 1) โดยผปฏบตงานจะอยในระหวางนน
การตดตง MEDIUM VOLTAGE SWITCHGEAR
ทางเขาถงทวางเพอปฏบตงาน
• ทางเขาถงทวางเพอปฏบตงาน ตองมอยางนอย 1 ทาง ทมความกวางไมนอยกวา 0.60 ม. และความสง
ไมนอยกวา 2.00 ม.
• ตองมบนไดถาวรทเหมาะสมในการเขาไปยงทวางเพอปฏบตงานในกรณทบรภณฑตดตงแบบยกพน ชน
ลอย หรอในลกษณะเชนเดยวกน
• แผงสวทและแผงควบคมทมความกวางเกน 1.80 ม. ตองมทางเขาทงสองขางของแผงสวท
TRANFORMER
หมอแปลงไฟฟา เปนอปกรณททาหนาทแปลงแรงดนไฟฟา จากแรงดนปานปลาง
หมอแปลงไฟฟาทใชอยทวไป สามารถแบงตามชนดของฉนวนได 2 แบบ• หมอแปลงชนดแชในนามน Oil immerse Transformer• หมอแปลงชนดแหง Dry type Transformer
เปนแรงดนตา เพอใชกบอปกรณไฟฟาทวไป
TRANFORMER
หมอแปลงชนดแชในนามน Oil immerse Transformer
หมอแปลงชนดแชในนามน แบบมถงพก Conservator
TRANSFORMER
หมอแปลงชนดแชในนามน Oil immerse Transformer
หมอแปลงชนดแชในนามน แบบปดผนก Seal Tank
การตดตง TRANSFORMER
หมอแปลงชนดแชในนามน Oil immerse Transformer
การตดตง TRANSFORMER
หมอแปลงชนดแชในนามน Oil immerse Transformer
การตดตง TRANSFORMER
การตดตง TRANSFORMER
การตดตง TRANSFORMER
การตดตงTRANSFORMER
หมอแปลงชนดแชในนามน Oil immerse Transformer
การตดตงหมอแปลงชนดแชในนามน ภายนอกอาคาร • หากตดตงหมอแปลงใกลวสดทตดไฟหรออาคารทตดไฟได หรอใกลทางหนไฟ ประตหรอหนาตาง ควรมการกนผนงเพอปองกนนามน ในกรณหมอแปลงเกดการระเบด
• ดานขวตอไฟฟาแรงสงจะตองอยหางจากอาคารหรอสวนทเปน
คอนกรตไมนอยกวา 1.8 ม.
TRANSFORMER
หมอแปลงชนดแหง Dry type Transformer
หมอแปลงชนดแหง แบบ Dry Type
TRANSFORMER
หมอแปลงชนดแหง Dry type Transformer
หมอแปลงชนดแหง แบบ Cast Resin HOUSING หมอแปลงชนดแหง
TRANSFORMER
หมอแปลงชนดแหง Dry type Transformer
การตดตงแผงควบคมหมอแปลง
TRANFORMER
หมอแปลงชนดแหง Dry type Transformer
FORCE AIR COOLING FANของ หมอแปลง
การตอ FLEXIBLE BUSBARดานแรงตา ของ หมอแปลง
TRANSFORMER
หมอแปลงชนดแหง Dry type Transformer
การตอสายแรงสง เขาหมอแปลง แบบ BOLT ON
การตดตง TRANSFORMER Dry type Transformer
หองหมอแปลง
หองหมอแปลงสาหรบหมอแปลงฉนวนของเหลวตดไฟได และฉนวนของเหลว
ตดไฟยาก
• หองหมอแปลงตองอยในสถานท ทสามารถขนยายหมอแปลงทงลกเขาออกได
และสามารถระบายอากาศสอากาศภายนอกได หากใชทอลมตองเป นชนดทนไฟ
หองหมอแปลงตองเขาถงไดโดยสะดวกสาหรบผทมหนาทเกยวของเพอตรวจสอบ
และบารงรกษา
• ระยะหางระหวางหมอแปลงกบผนงหรอประตหองหมอแปลง ตองไมนอยกวา
1.00 เมตร ระยะหางระหวางหมอแปลงตองไมนอยกวา 0.60 เมตร บรเวณทตง
หมอแปลงตองมทวางเหนอหมอแปลงหรอเครองหอหมหมอแปลงไมนอยกวา 0.60
เมตร
การตดตง TRANSFORMER Dry type Transformer
• การระบายอากาศ ชองระบายอากาศควรอยหางจากประต หนาตาง ทางหนไฟ และ
วสดทตดไฟไดมากทสดเทาทจะทาได อณหภมภายในหองหมอแปลงตองไมเกน
40 องศาเซลเซยส การระบายความรอนทาไดโดยวธใดวธหนงดงน
ใชระบบหมนเวยนอากาศตามธรรมชาต
ตองมชองระบายอากาศทงดานเขาและออก พนทของชองระบายอากาศ
แตละดาน ตองไมนอยกวา 1 ตารางเมตรตอ1000 กโลโวลตแอมแปร (kVA) ของหมอ
แปลงทใชงาน และตองไมเลกกวา 0.05 ตารางเมตร ตาแหนงของชองระบายอากาศดาน
เขาตองอยใกลกบพนหอง แตตองอยสงไมนอยกวา 100 มลลเมตร ชองระบายอากาศ
ออกตองอยใกลเพดานหรอหลงคา และอยดานททาใหมการถายเทอากาศผานหมอ
แปลง ชองระบายอากาศเขาและออก
หองหมอแปลง(ตอ)
การตดตง TRANSFORMER Dry type Transformer
ระบายความรอนดวยพดลม
ชองระบายอากาศดานเขาตองมขนาดไมเลกกวาตามทคานวณไดใน แบบระบาย
ความรอนตามธรรมชาตดานอากาศออกตองตดตงพดลมทสามารถดดอากาศ
ออกจากหองไดไมนอยกวา 8.40 ลกบาศกเมตรตอนาทตอหนงกโลวตตของคา
กาลงไฟฟ าสญเสยทงหมดของหมอแปลงเมอมโหลดเตมท
ระบายความรอนดวยเครองปรบอากาศ
เครองปรบอากาศตองมขนาดไมนอยกวา 3,412 บทย (BTU) ตอชวโมงตอ
หนงกโลวตตของคากาลงไฟฟ าสญเสยทงหมดของหมอแปลงเมอมโหลดเตมท
หองหมอแปลง(ตอ)
การตดตง TRANSFORMER Dry type Transformer
• ผนงและหลงคาหองหมอแปลง ตองสรางดวยวสดทมความแขงแรงทางโครงสราง
เพยงพอกบสภาพการใชงานและไมตดไฟโดยมอตราทนไฟไมนอยกวา 3 ชวโมง
ผนงของหองหมอแปลงตองสรางดวยวสดทมความหนาดงน
ก. คอนกรตเสรมเหลกมความหนาไมนอยกวา 125 มลลเมตร หรอ
ข. อฐ คอนกรตบลอก มความหนา ไมนอยกวา 200 มลลเมตร
ค. มความหนาสอดคลองกบตามมาตรฐานการปองกนอคคภย
• พนหองหมอแปลง ตองสรางดวยคอนกรตเสรมเหลกหนาไมนอยกวา 125 มลลเมตร
และตองรบนาหนกหมอแปลงและบรภณฑอนๆ ไดอยางปลอดภยพนหองตอง
ลาดเอยงมทางระบายฉนวนของเหลวของหมอแปลงไปลงบอพก บอพกตองสามารถ
บรรจของเหลวอยางนอย 3 เทาของปรมาตรของเหลวของหมอแปลงตวทมากทสด
แลวใสหนเบอร 2 จนเตมบอ ถาบอพกอยภายนอกหองหมอแปลงตองมทอระบาย
ชนดทนไฟขนาดเสนผานศนยกลางไมเลกกวา 50 มลลเมตร เพอระบายของเหลวจาก
หองหมอแปลงไปลงบอพก ปลายทอดานหมอแปลงตองปดดวยตะแกรง
หองหมอแปลง(ตอ)
การตดตง TRANSFORMER Dry type Transformer
หองหมอแปลง(ตอ)
• ประตหองหมอแปลงตองทาดวยเหลกแผนหนาอยางนอย 1.6 มลลเมตร มวธการ
ปองกนการผกรอน ประตตองมการจบยดไวอยางแนนหนา ตองมประตฉกเฉน
สารองไวสาหรบเปนทางออกและเปนชนดทเปดออกภายนอกไดสะดวกและรวดเรว
• ตองมธรณประตสงเพยงพอ ทจะกกนามนตวทมากทสดได และตองไมนอยกวา
100 มลลเมตร
• เครองปลดวงจรทตดตงในหองหมอแปลง ตองเป นชนดสวตชสาหรบตดโหลด
เทานน
• เครองหอหมสวนทมไฟฟ าทงหมดตองเปนวสดไมตดไฟ
• สวนทเป นโลหะเป ดโลง และไมใชเป นทางเดนของกระแสไฟฟ าตองตอลงดน
ตวนาตอหลกดนตองเปนทองแดงมขนาดไมเลกกวา 35 ตารางมลลเมตร
การตดตง TRANSFORMER Dry type Transformer
หองหมอแปลง(ตอ)
• ระบบทออนๆ ทไมเกยวกบระบบไฟฟา ไมอนญาตใหเดนทอผานเขาไปในหองหมอ
แปลง ยกเวนทอสาหรบระบบดบเพลง หรอระบบระบายความรอนของหมอแปลง หรอทได
ออกแบบอยางเหมาะสมแลว
• หามเกบวสดทไมเกยวของกบการใชงานทางไฟฟา และวสดเชอเพลงไวในหองหมอ
แปลง
• ตองมเครองดบเพลง ชนดทใชดบไฟทเกดจากอปกรณไฟฟา (Class C) ขนาดนาหนก
บรรจสารไมนอยกวา 6.5 กโลกรม ตดตงไวทผนงดานนอกหองหมอแปลงไมสงกวา 1.50
เมตร จากระดบพนจนถงหวของเครองดบเพลง หมายเหต ชนดของเครองดบเพลงทใชกบ
อปกรณไฟฟา
• ควรมปายเตอนแสดงขอความ “อนตรายไฟฟาแรงสง” และ “เฉพาะเจาหนาทท
เกยวของเทานน” ใหเหนอยางชดเจนตดไวทผนงดานนอกหองหมอแปลง
MAIN DISTRIBUTION BOARD
สวนประกอบหลกของ MAIN DISTRIBUTION BOARD
1. โครงต ( ENCLOSURE )
2. บสบาร ( BUSBAR )
3. เซอรกตเบรคเกอร ( CIRCUIT BREAKER )
4. เครองมอวด ( INSTRUMENT / METERING )
5. อปกรณประกอบ ( ACCESSORIES )
MAIN DISTRIBUTION BOARD
1. โครงต ( ENCLOSURE ) แบงตาม FORM ไดดงน
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 1
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 2
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 2 TYPE 1
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 2 TYPE 1
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 2 TYPE 1
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 2 TYPE 2
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 3 TYPE 3a
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 3b TYPE 1
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 3b TYPE 2
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 4a TYPE 1
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 4a TYPE 2
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 4a TYPE 3
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 4b TYPE 4
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 4b TYPE 5
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 4b TYPE 6
MAIN DISTRIBUTION BOARDFORM 4b TYPE 7
GENERATOR
ขนาดหองเครอง GENERATOR
GENERATOR
GENERATOR
แสดงการตดตง ผนงกนเสยงหองเครอง GENERATOR
GENERATOR
GENERATOR
OUTDOOR GENERATOR
การตดตง GENERATOR
การตดตงภายนอกอาคาร
• ตองมการปองกนจากสภาวะอากาศ เชนนาฝน และความรอน รวมถงปองกนแสงอาทตยโดยตรงอกดวย
การตดตง GENERATOR
การตดตงภายในอาคาร
1. หองเครองกาเนดไฟฟา
• ขนาดของหองเครองกาเนดไฟฟาควรมขนาดทใหญเพยงพอเพอการ
ปฎบตงาน และสามารถเขาออกไดโดยสะดวกเพอการดแลบารงรกษา• เครองกาเนดไฟฟาทมขนาดใหญไมควรทจะตดตงไวในชนของอาคารทสงๆ
• ภายในหองเครองกาเนดไฟฟาควรจะมพนทเหลอดานขางระหวางเครอง และกาแพงหองไมตากวา 1 เมตร สวนบรเวณทายเครองไมควรจะตากวา 2.5 เมตร ความสงของหองจากพนถงใตคานสงโดยประมาณ 3.50 เมตร
• กาแพงหองเครองกาเนดไฟฟาทกดานรวมถงประตจะตองสามารถทนไฟได
ไมตากวา 2 ชวโมง• ขนาดของประตหองควรใหญเพยงพอทจะขนอะไหลผานเขาออกได
โดยสะดวก
การตดตง GENERATOR
2. การปองกนเสยง
• หองเครองกาเนดไฟฟาตองมการปองกนเสยงอยางด
• การปองกนเสยงผานกาแพงและเพดานสามารถทาไดโดยการบผนง
หองและเพดานหองดวยวสดดดซบเสยง เชน Rock Wool และ Fiber
Glass เปนตน
• การปองกนเสยงทางดานลมเขาและออกจากหองทาไดโดยการเพม
อปกรณดดซบเสยงชนดใหลมผานไดสะดวก (Sound Attenuator)
• การจดการเสยงของทอไอเสยทาไดโดยการเพมทอพกไอเสยชนดดด
ซบเสยง
การตดตง GENERATOR
3. การระบายอากาศ และความรอน
• ชองลมเขาหองเครองกาเนดไฟฟาควรมพนทอยางนอย 2 เทาของชองลมออกจากเครองกาเนดไฟฟา
• ชองลมออกจากหองเครองกาเนดไฟฟาควรมขนาดประมาณ 1.2 เทาของขนาดหมอนาของเครองกาเนดไฟฟา หรอเปนไปตามขอแนะนาของผผลต
• ไมควรจดใหชองลมเขา และชองลมออกอยบนกาแพงดานเดยวกนของหองเครองกาเนดไฟฟา
• ชองลมเขาควรจดใหอยทางดานทายของเครองกาเนดไฟฟา
• กรณทชองลมเขาอยทกาแพงดานขางของเครองกาเนดไฟฟา ชองลมเขาควรจดใหอยทางดานทายของเครองกาเนดไฟฟาใหมากทสด
การตดตง GENERATOR
4. ระบบนามนเชอเพลง
• ขนาดของ Day Tank ควรมปรมาณนามนเชอเพลงไวเพอการเดนเครองกาเนด
ไฟฟาไดอยางนอย 8 ชวโมง
• ในกรณทเครองกาเนดไฟฟาสารองใชกบอาคารทมความสาคญมาก ปรมาณ
นามนสารองควรมไวเพอการเดนเครองกาเนดไฟฟาไดอยางนอย 24 ชวโมง
โดยนามนสารองดงกลาวจะถกเกบไวท Storage Tank ภายนอกหองเครอง
กาเนดไฟฟา
• ถงนามน Day tank ควรทาความสะอาดดวยการพนทรายกอนพนสรองพน
หลงจากนนใหพนส Epoxy ทงดานในและดานนอก
• การตดตงเครองสบนามนทงแบบไฟฟาและใชมอโยก ใหทาทยดหรอหวงเกบ
สายนามน
• ทอนามนใหใชทอเหลกดาโดยดานนอกใหทาสกนสนมดวย สวนทตอเขา
เครองยนตใหใชทอออนแบบเสรมแรง
การตดตง GENERATOR
5. ระบบระบายไอเสย
• การตดตงทอไอเสยตองคานงถงความโคง โดยตองคานวณ Back
Pressure ของไอเสยทจะยอนสเครองทจะสงผลใหเครองยนตม
ประสทธภาพทลดลง
• ทอไอเสยใหใชทอเหลกดา Schedule 40 หรอสงกวา
• ทอไอเสยทอยในอาคารซงอยในตาแหนงทอาจสมผสได ตองหมดวย
ฉนวน Fiber เชน Rock Wool แลวหมดวยอลมเนยมหนาไมนอยกวา
0.5 มลลเมตร
• การตดตงทอไอเสยสวนทพนอาคารจะตองคานงถงนารวซมเขาอาคาร
ได และอณหภมระหวางชองทผานกาแพง
• ปลายทอไอเสยตองมตะแกรงเพอป องกนนกหรอหนเขา