Download - บางระกำ
ºÒ§ÃÐ¡Ó ºÒ§ÃСÓàÃ×èͧ áÅÐÀÒ¾: µÔ³ ¹ÔµÔ¡ÇÔ¹¡ØÅ
Healthy Planet : สขคดทองเทยวชมชนเพอการเรยนร
Healthy Planet : สขคดทองเทยวชมชนเพอการเรยนร
ชมชนเหลานอาจจะไมมหาดสขาวทอดยาว
ทะเลไมใสจด แถมยงไมมตลาดโบราณรอยป
แตนอกเหนอจากความสขในวนนแลว
สงทพวกเขามอกแนๆ คอ ‘อนาคต’
เราอยากออกแบบอนาคตของชมชนเราใหเปนไป
แบบไหน ลองเดนตามเราเขาไปชมตวอยางสาธต
ไดจากหนงสอทมคำนยามแปลกๆ อยสกหนอย
ของหนงสอเลมน เปน Healthy planet ทบงบอกลกษณะสขภาวะทด
ของชมชน เปนสขคดทองเทยวชมชนเพอการเรยนร
เปนหนงสอทองเทยวเชงเรยนรวธการสรางความสข
ของคนในชมชน
บางระกำชวตปลอดภย
เรองและภาพโดย ตณ นตกวนกล
Healthy Planet สขคดทองเทยวชมชนเพอการเรยนร
บางระกำ ชวตปลอดภย
เรองและภาพ ตณ นตกวนกล
เลขมาตรฐานสากลประจำหนงสอ
978-616-7374-10-9
บรรณาธการอำนวยการ
ดวงพร เฮงบณยพนธ
กองบรรณาธการ
สำนกสนบสนนการสรางสขภาวะในพนทและชมชน
จดพมพและเผยแพรโดย
สำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)
979/116-120 ชน 34 อาคารเอส. เอม. ทาวเวอร
ถนนพหลโยธน แขวงสามเสนใน พญาไท กรงเทพฯ 10400
โทรศพท 0 2298 0500 ตอ 1707
โทรสาร 0 2298 0230
www.thaihealth.or.th
พมพครงท 1
กรกฎาคม 2553
เมอ ไม นาน มา น เวลา ท เรา นก อยาก จะ ไป เทยว ทไหน
สก แหง เรา มก จะ ม จนตนาการ ดาน ด เกยว กบ สถาน ท
ท เรา กำลง จะ ไป...ทะเล ส ฟา ใส หาด ทราย ทอด ยาว ส ขาว จด
ภเขา เขยว ครม หมอก โรย เรย ยอด ไม อาหาร ทอง ถน รสชาต
แปลก ลน แต ถกปาก ชาว บาน จตใจ ด หาบ คอน ตะกรา
ฉก ยม บรสทธ ตอนรบ นก ทอง เทยว ฯลฯ
เมอ เรวๆ น เวลา ท เรา นก อยาก จะ ไป เทยว ทไหน
สก แหง เรา มก พก พา อารมณ โหย หา อดต กอน ลงมอ
คนหา ขอมล พกด ตำบล เปา หมาย ท จะ พา เรา พบ...อาคาร
บาน เรอน ยค คณ ป คณยา ตลาด เกา แก กาแฟ โบราณ
ของ เลน สงกะส ขนม กน เลน หนา ตา เชยๆ แต อรอย เพราะ
ปรง แตง ดวย รสชาต อดต ฯลฯ
จนตนาการ และ ความ คาด หวง ทำนอง น บางท ก
สม ดง ใจ แต หลาย ครง ก คลาด เคลอน ไป จาก ภาพ ท เคย
คด เอา ไว
คลาด เคลอน เพราะ ขอ เทจ จรง หลาย ประการ
เปลยน ไป
แลว ทก วน น เรา ยง ม จนตนาการ และ อารมณ ความ
คำนำ
รสก ชนด ใด อก เมอ คดถง การ ทอง เทยว ศกษา บาน เมอง
ของ เรา เอง
ความ จรง ม อย วา ปจจบน น ชมชน ทก ตำบล หยอม
ยาน ใน ประเทศไทย ลวน กำลง เปลยน ไป และ ก แนนอน วา
ความ เปลยนแปลง ท วา น หา ได ม แต ความ หมาย เชง ลบ
หลาย ป ท ผาน มา ผคน ใน ชม ชน ระดบ ตำบล
หลาย ตอ หลาย แหง ใน ประเทศ ของ เรา ได อาศย ตนทน
ทรพยากร เดม เทา ท ชมชน ม ผนวก กบ ออกแรง ขบ เคลอน
เปลยนแปลง สรางสรรค ชมชน ท พวก เขา เปน เจาของ ให
เปน ชมชน ท สามารถ ผลต ความ สข และ คณภาพ ชวต ท ด
ปอน กลบ คน ส วถ ชวต ของ สมาชก ใน ชมชน ดวย กนเอง
คน เลก คน นอย เหลา น ลงมอ ทำ มา นาน หลาย แหง
ประสบ ความ สำเรจ ใน ระดบ นา อจฉา
แต เรา จะ อจฉา ได อยางไร ถา ไม ได ไป สมผส จบ ตอง
และ มอง เหน ดวย ตา รอนๆ ของ เรา เอง
ชมชน เหลา น อาจ จะ ไมม หาด ส ขาว ทอด ยาว ทะเล
ไม ใส จด แถม ยง ไมม ตลาด โบราณ รอย ป
แต นอก เหนอ จาก ความ สข ใน วน น แลว สง ท พวก เขา
ม อก แนๆ คอ ‘อนาคต’
เรา อยาก ออกแบบ อนาคต ของ ชมชน เรา ให เปน ไป
แบบ ไหน ลอง เดน ตาม เรา เขาไป ชม ตวอยาง สาธต ได จาก
หนงสอ เลม น
คณะผจดทำ
8 บางระกำชวตปลอดภย
01
คำถาม หนง สำหรบ การ ม ชวต ท ปลอดภย คอ อะไร
หาก ถาม นก โภชนาการ คำ ตอบ ก อาจ จะ คอ การ กน
อาหาร รอน กน อา หา รสกๆ ท สะอาด การ ลาง มอ จน เปน
9ตณนตกวนกล
นสย ฯลฯ ถา หน ไป ถาม นกการ ศาสนา เรา อาจ ได คำ ตอบ
ใน ทำนอง วา จง ทำบญ สราง กศล อย ตลอด หาก ถา ม
นกกฎ หมาย คำ ตอบ ท ไดยน อาจ จะ คอ ทำ ตา มกฎ หมาย
เคารพ สทธ ของ ผ อน ฯลฯ ถาม ยาม รกษา ความ ปลอด ภย
คำ ตอบ ท อาจ จะ ได รบ ก คอ จอด ใน ท ควร จอด หน หนง
ผม เคย ถาม คน ตด ตง เสา อากาศ โทรทศน คำ ตอบ ของ ชาง
อาวโส คน นน ก คอ ให ตด ตง สายดน
หลาย คน อาจ ให มม มอง อาจ เลอก นยาม หรอ
สรรหา คำ ตอบ ให ตว เอง และ ตอบ ไป ตาม ทศนคต ของ ตน
แต สำหรบ คน ท บางระกำ แลว ชวต ปลอดภย ของ พวก เขา
ก คอ…
ตำบล บางระกำ ตง อย ทาง ทศ ใต ของ อำเภอ บางเลน
ระยะ หาง จาก อำเภอ บางเลน ประมาณ 20 กโลเมตร
ทาง รถยนต ท สะดวก ทสด จาก กรงเทพฯ คอ ขบ รถ
ไป เอง โดย ใช เสน ถนน บรม ราช ชนน ตรง ไป พทธ มณฑล
เมอ ถง สะพาน ขาม แยก ให สงเกต ปาย ศาลา ยา ไว ซง ปาย
จะ อย ตรง กลาง ตด กบ ปาย เลยว ซาย ไป ทาง ดาน หนา พทธ-
มณฑล และ เลยว ขวา เปน ทาง กลบ รถ
ตรง ไป ปาย ศาลา ยา สะพาน ขาม แยก โคงๆ เบอง หนา
จะ พา ลง หนา มหาวทยาลย มหดล วทยาเขต ศาลา ยา (ซง
ตง อย ใน เขต อำเภอ พทธ มณฑล) จาก นน ให เลยว ซาย
ม ปาย บอก ทาง ไป บางเลน ขบ ตรง ไป ประมาณ 3 กโลเมตร
10 บางระกำชวตปลอดภย
เมอ เขา เขต อำเภอ บางเลน แลว ให เลยว ขวา ตรง ทาง แยก
สถาน ตำรวจ ภธร พทธ มณฑล(ทาง ซาย มอ คอ ประต ทาง
เขา มหาวทยาลย มหดล อก ทาง หนง) จาก นน ก ขบ ตรง
ตลอด ไม ตอง เลยว เปน ระยะ ทางประมาณ 17 กโลเมตร
ถง ทาง แยก แรก ม ทาง เลยว ขวา ทาน ไม ตอง เลยว
ให ขบ ตรง ไป อก ประมาณ 1 กโลเมตร ม ทาง แยก ตรง น ให
เลยว ซาย จะ เหน ปาย ‘ยนด ตอนรบ เขา ส เขต ตำบล ลำ พญา’
ซง เปน ทาง แยก เลยบคลอง ให เลยว เขาไป แลว ขบ ตาม ทาง
ประมาณ 3 กโลเมตร จะ ม สะพาน ขาม แมนำ ทา จน ให ขบ
ขาม ก จะ เขา เขต ตำบล บางระกำ ม ททำการ องคการ บรหาร
สวน ตำบล บางระกำ อย ทาง ลง สะพาน พอด
11ตณนตกวนกล
ท ทำ กา ร อบ ต. ตงอย ใน เขต วด สข วฒนา ราม
ใน เขต พนท หม 8 ทดน ผน น ได รบ การ บรจาค ทดน จาก
เจา อาวาส ให จด สราง เมอ ป พ.ศ. 2539 เมอ วน ท 2
มนาคม พ.ศ. 2539
องคการ บรหาร สวน ตำบล บางระกำ จด เปน องคการ
บรหาร สวน ตำบล ขนาด เลก ม พนท รบ ผด ชอบ 15
หมบาน ประมาณ 30 ตาราง กโลเมตร หรอ ประมาณ
20,000 ไร
โดย ลกษณะ ภมประเทศ เปน พนท ราบ ลม ม แมนำ
ทา จน ไหล ผาน แบง ตำบล ออก เปน สอง ฝง คอ ฝง ตะวน ตก
และ ฝง ตะวน ออก พนท สวน ใหญ เปน ส เขยว ม ความ
อดม สมบรณ ม อาณาเขต ตดตอ ดงน
ทศ เหนอ จรด ตำบล ลำ พญา ตำบล คลอง นก กระทง
ตำบล บางปลา
ทศ ใต จรด ตำบล บางแกว ฟา ตำบล บาง พระ
อำเภอ นครชยศร
ทศ ตะวน ออก จรด ตำบล นรา ภรมย ตำบล คลอง โยง
อำเภอ พทธ มณฑล
ทศ ตะวน ตก จรด ตำบล บานหลวง ตำบล ดอน พทรา
อำเภอ ดอนตม
ณ วน ท 27 เมษายน พ.ศ. 2553 อบต.บางระกำ
ม ประชากร ทง สน 1,412 ครว เรอน รวม 4,658 คน
แยก เปน ชาย 2,244 คน หญง 2,417 คน ม ความ
07
10
12
13 14
20
19
18
1516
05 06
04
03
02
22
01
17
23
21
11
08
09
01 บานดอกมะล02 บานปนแกว03 บานสวนครว04 บานฝนทพย05 บานสวนมะพราว06 บานมะกรด07 บานกลวยไม08 บานไร09 บานสมนไพรไทย10 บานเฟองฟา11 บานตนขาว12 บานลลาวด
á¼¹·ÕèáËÅ‹§»¯ÔºÑµÔ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ
ºÒ§ÃСÓÊÌҧÊØ¢
13 บานกหลาบ 14 บานผกบง15 บานตะไคร16 บานพดซอน17 บานไขหงษ18 บานรมนำ19 บานรวงขาว 20 บานจกรยาน21 บานผกชหอม22 บานสวนผก23 บานเรอนไมชายนำ
ºŒÒ¹âÎÁÊàµÂ�
01 ปยชวภาพบางระกำทำรวย02 การจดการขยะโรงเรยน03 เอกลกษณไทย (กลองยาว)04 สขภาพองครวม/นวดแผนไทย05 ภมปญญาปองกนโรค06 กลวยไมปลอดภย07 ศนย ศสมช. หม 708 การจดการขยะครวเรอน09 หมบานสะอาดบางขะโมย10 บรหารจดการแบบมสวนรวม/สถาบนการเงนชมชนบางระกำ/กองทนสวสดการชมชนฯ/จตอาสา11 ศนยพฒนาเดกเลก/เอกลกษณไทย (องกะลง)/เยาวชนรกถน/การจดการขยะโรงเรยน12 การจดการขยะโรงเรยน13 การจดการนำชมชน14 ภมปญญาชาวนา15 ศนยสาธตการตลาดหม 1116 พอเพยงแบบบางระกำ
01
02
03
04
05
06
07
08
09 13
14
15
16
12
11
10
07
10
12
13 14
20
19
18
1516
05 06
04
03
02
22
01
17
23
21
11
08
09
01 บานดอกมะล02 บานปนแกว03 บานสวนครว04 บานฝนทพย05 บานสวนมะพราว06 บานมะกรด07 บานกลวยไม08 บานไร09 บานสมนไพรไทย10 บานเฟองฟา11 บานตนขาว12 บานลลาวด
á¼¹·ÕèáËÅ‹§»¯ÔºÑµÔ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ
ºÒ§ÃСÓÊÌҧÊØ¢
13 บานกหลาบ 14 บานผกบง15 บานตะไคร16 บานพดซอน17 บานไขหงษ18 บานรมนำ19 บานรวงขาว 20 บานจกรยาน21 บานผกชหอม22 บานสวนผก23 บานเรอนไมชายนำ
ºŒÒ¹âÎÁÊàµÂ�
01 ปยชวภาพบางระกำทำรวย02 การจดการขยะโรงเรยน03 เอกลกษณไทย (กลองยาว)04 สขภาพองครวม/นวดแผนไทย05 ภมปญญาปองกนโรค06 กลวยไมปลอดภย07 ศนย ศสมช. หม 708 การจดการขยะครวเรอน09 หมบานสะอาดบางขะโมย10 บรหารจดการแบบมสวนรวม/สถาบนการเงนชมชนบางระกำ/กองทนสวสดการชมชนฯ/จตอาสา11 ศนยพฒนาเดกเลก/เอกลกษณไทย (องกะลง)/เยาวชนรกถน/การจดการขยะโรงเรยน12 การจดการขยะโรงเรยน13 การจดการนำชมชน14 ภมปญญาชาวนา15 ศนยสาธตการตลาดหม 1116 พอเพยงแบบบางระกำ
01
02
03
04
05
06
07
08
09 13
14
15
16
12
11
10
14 บางระกำชวตปลอดภย
หนา แนน เฉลย 150 คน ตอตา ราง กโลเมตร อาชพ ของ
คนใน พนท สวน ใหญ จะ ทำ นา,ทำ สวน ทำ ไร และ เลยง
สตว อาท ปลก ผก บง ชาย เฟอย, มะล, กหลาบ, กลวยไม
เปนตน สวน อาชพ เสรม ท ทำกน มาก ไดแก จกสาน ไมไผ,
ทำ นำ พรก, กะป และ อฐ วท. (ชอ อยาง เปน ทางการ คอ
อฐ ประสาน เปนอฐ ท มชอ เรยก อก หลาย ชอ นอกจาก
เรยก วา อฐ วท. แลว ยง มชอ เรยก อก เชน บลอก ประสาน,
อฐ ดน ซเมนต, อฐ คง ทอง และ อฐ ดนแดง เปนตน ตาม แต
ผ ผลต หรอ แหลง ทมา ของ อฐ)
ม ปม นำมน และ กาซ 6 แหง ม โรงงาน อตสาหกรรม
1 แหง ม โรง ผลต นำ ประปา 1 แหง
ม โรงเรยน ประถม ศกษา 3 แหง โรงเรยน
มธยมศกษา 1 แหง ท อาน หนงสอพมพ ประจำ หมบาน
และ หอง สมด ประชาชน 5 แหง
ปจจบน (พ.ศ. 2553) ม นายก องคการ บรหาร สวน
ตำบล ชอ นายณฐวฒน ชนอนทรงาม “ประชาชน ใน ทอง ท
บางระกำ ม ความ สข พอ ประมาณ” นา ยกฯตอบ ดวย ทาท
ออนนอม
ใบหนา เปอน รอย ยม
เทา ท เดน ทาง ผาน เขา มา ใน ตำบล บางระกำ มอง
สภาพ แวดลอม เรอง ดน นำ พบเหน ผคน ตาม รายทาง ได
พด คย สนทนา วสาสะ แลว ผม เชอ วา ชาว บาน ใน ทอง ท ม
ชวต อยาง ปลอดภย
15ตณนตกวนกล
16 บางระกำชวตปลอดภย
อยางไร จง เรยก ได วา ม ชวต ปลอดภย นน หรอ
เรา ไป ตดตาม กน
02
ณฐ วฒน ชน อนทร งาม นายก องคการ บรหาร
สวน ตำบล นา ยกฯหนม คน เกง กลาว “ผม เชอ วา ถา ให
ประชาชน รสก วา เปน เจาของ ชมชน เขา จะ รก ชมชน ของ
ตว เอง ไมใช เอะอะ อะไร ภาค รฐ หรอ หนวย งาน ราชการ
ก ไป ทำให ความ รก หรอ ความ ภมใจ ความ เปน เจา เขา
17ตณนตกวนกล
เจาของ จะ ไม เกด”
ขณะ พา ผม ออก พนท นา ยกฯณฐ วฒน พด ถง ชมชน
ของ ตน อยาง ภมใจ “ผม จะ พา คณ ไป ก คอ ท น ครบ ตวอยาง
ของ คนใน ชมชน ท รวม มอ รวมใจ กน ตาม ผม มานะ ครบ”
ศาลา ประจำ หมบาน ครบ ท แหง น คอ ทของ บา น
บางขะ โมย นา ยกฯณฐ วฒน เลา วา ทา ง อบ ต. ม แนวคด
กลาว คอ หาก ชาว บาน ตองการ สง ปลก สราง ใด ม ขอแม วา
ทา ง อบ ต. จะ จด สราง ศาลา ให แต ชาว บาน ตอง เรย ไร เงน ซอ
ท กนเอง จะ ม เนอท ขนาด เทาใด จำนวน เงน เทา ไหร อบต.
จะ ไม เขาไป เกยวของ เมอ ชาว บาน ตกลง กน เสรจ สรรพ
แลว ทง ใน เรอง แบบ ขนาด รป ทรง อะไร ทงหมด ทา ง อบ ต.
จะ ออก งบ ประมาณ จด สราง ให ตาม แบบ ท ยน มา
“ท เหน น เปน ศาลา ประจำ หมบาน ของ บา นบางขะ โมย
หม 1 ครบ” นา ยกฯบอก
“อม สวย ท เดยว ไม นา เชอ หาก ไม บอก วา คอ
ศาลาฯ ผม มอง ไม ออก เลย ครบ” ผม ยม อยาง ชนชม พลาง
กลาว ตอ ถง ความ สงสย ท ตาม มา “วา แต ทำไม ถง เรยก
หม น วา บาง ขะ โมย ครบ”
นา ยกฯยม “เทา ท ฟง มา จาก ผ เฒา ผ แก คอ วา เมอ
กอน แถว บาง ขะโมย น ไม ได เปน ชมชน เปน ทาง ผาน ทาง
พก ของ ชม โจร บรรดา เสอ นกป ลน ทง หลาย เมอ 70-80 ป
กอน หลง จาก หมด บรรดา เสอ แลว ม การ โยก ยาย อพยพ
ผคน มา อย อาศย จง มชอ เรยก อยาง ท ไดยน กน มา จนถง ทก วน น”
“ด ครบ ชอ เหมอน การ รกษา ราก เหงา ของ เรา ไว เหมอน ผม จะ
ถาม ทาน นา ยกฯ อย เหมอน กน วา ทำไม ถง ได ชอ วา บางระกำ”
“ชอ ตำบล น มชอ ซำ กน หลาย แหง ครบ ท พษณโลก ก ม แต เปน
ชอ อำเภอ บางระกำ ชอ อบต. บางระกำ ชอ เทศบาล ตำบล บางระกำ
ท อยธยา ก ม อบต.บางระกำ อำเภอ นครหลวง ท บาน ผม น ทมา ของ
ชอ ก คอ วา งายๆ ครบ ม ตน ระกำ มาก ใน ตำบล ของ เรา โดย เฉพาะ ท
วด บางระกำ หรอ วด สข วฒนา ราม นน แหละ ครบ”
นายก องคการ บรหาร สวน ตำบล คน น เปน คน บางระกำ
แต กำเนด อย หม 4 จบ การ ศกษา ระดบ ปรญญา โท ศลป ศาสตร-
มหา บณฑต คณะ มนษยศาสตร สาขา รฐประศาสนศาสตร จาก
มหาวทยาลย ขอนแกน เดม ม อาชพ รบ ราชการ ตำรวจ ตอ มาลา ออก
มา สมคร เปน ผใหญ บาน ท บาน เกด จาก นน เมอ ม ตำแหนง กำนน
วาง จง สมคร เขา รบ การ คด เลอก ได รบ เลอก และ ดำรง ตำแหนง
จน กระทง ตดสน ใจ เขา รบ สมคร เปน นา ยกฯ จน ได รบ ความ ไว วางใจ
จาก คนใน พนท
“ผม ให ความ สำคญ กบ คน ครบ คน บางระกำ ของ เรา ไม ได
รำรวย แต ก ไม ได ยากจน จน ขาดแคลน แต เรา มก ขาด โอกาส หลาย
อยาง โดย เฉพาะ ผ ดอย โอกาส ทาง สงคม คน พการ ผ สง อาย จน
กลาย เปน ปญหา เชน ไมม ทดน ทำ กน ไร เงน ทน เพราะ ไมร จก การ
เขา ถง แหลง เงน ทน จง มก ก เงน จาก นอก ระบบ จน ม หน สน ลนพน ตว
พวก วาง งาน เพราะ ไมม งาน ให ทำ นอกจาก งาน สวน งาน ไร พอ วาง
งาน ก เลน การ พนน หน เขาหา ยา เสพ ตด บาง ผม ไม อยาก ให ลกลาม
กลาย เปน ปญหา ใหญ โต จง รวม กบ สมา ช ก อบ ต. และ ผใหญ ใน พนท
พรอม กบ ชาว บาน หลาย คน ท หวงใย ชมชน ของ เรา ชวย กน คด
แรก เรม ทำ อยางไร ให คน รจก พอ รจก ใช จาย นอกจาก
การ สราง ราย ได เพม เตม และ ปลก ฝง ความ คด เรอง หลก เศรษฐกจ
พอ เพยง ของ ในหลวง ทาน
ลำดบ แรก เรา เรม ทำ ‘กองทน สวสดการ ชมชน ตำบล
บางระกำ’ ครบ
20 บางระกำชวตปลอดภย
03
แนวคด ของกอง ทน น ก คอ ‘การ ชวย เหลอ เกอกล’
ซง ก คอ การ ชวย เหลอ โดย รวม มอ กนเอง ของ คน
ใน ชมชน กลาว คอ ทก คน ท เปน สมาชก ตอง สง เงน ออม
วน ละ 1 บาท เดอน หนง ก จะ ได 30 บาท เงน กองทน
น จะ นำ เงน ไป จด สวสดการ ตางๆ ชวย เหลอ สมาชก โดย
ม หลก เกณฑ วา ตอง ออม ตดตอ กน เปน เวลา 180 วน
จง จะ ม สทธ ได รบ สวสดการ ทก คน ม สทธ สมคร ออม แมแต
เดก แรก เกด
สวสดการ ท ได รบ อาท เมอ คลอด บตร จะ ได รบ เงน
ขวญ ถง 1,000 บาท กรณ เจบ ปวย จำเปน ตอง พก รกษา ตว
ท โรง พยาบาล จะ ได รบ เงน ชวย เหลอ คน ละ 100 บาท
21ตณนตกวนกล
ป ละ ไม เกน 10 คน นอกจาก น ยง สามารถ ก เพอ การ ศกษา
และ รกษา พยาบาล โดย ไม เสยด อก เบย ราย ละ ไม เกน
10,000 บาท และ ตอง ชำระ คน ภายใน 1 ป
หาก เสย ชวต ก จะ ได รบ เงน ชวย เหลอ ตาม ระยะ
เวลา การ ออม กลาว คอ ได รบ เงน ชวย เหลอ ตงแต 5,000-
20,000 บาท
นอกจาก น ผ สง อาย ยง ได รบ บำนาญ ตงแต เดอน ละ
300-500 บาท คน ดอย โอกาส คน พการ ผ ม ราย ได นอย
จะ ไดรบ เงน ชวย เหลอ อก เดอน ละ 30 บาท
เดก นกเรยน เมอ เรยน จบ แลว จะ ได รบ เงน ฝาก คน
ทก คน
พระ ภกษ และ สามเณร ก ม สทธออม เชน กน
ถาม วา ได รบ เงน ทน จาก สมาชก เพยง อยาง เดยว
คำ ตอบ คอ ไมใช ทา ง อบ ต.บางระกำ สนบสนน เงน ทน อก
ป ละ 100,000 บาท
ปจจบน ม สมาชก ทง สน 2,011 คน ม คณ สม เกยรต
สนทร อำไพ เปน หวหนา ผ ดแล ม คณ ศศ ประภา ภมร สตร
เปน เจา หนาท ประจำ ม จต อาสา อก หลาย ทาน ผลด เปลยน
หมนเวยน กน เขา มา ชวย เหลอ
ใน เวลา เดยวกน ม การ จด ตง ‘สถาบน การ เงน ชมชน
บางระกำ’ อก ดวย โดย ใช สถาน ท ตง เดยวกน กบ กองทน
สวสดการ ชมชน
ทมา ของ สถาบนฯน กำเนด มา จาก โครงการ กองทน
22 บางระกำชวตปลอดภย
หมบาน ละ 1 ลาน บาท ของ รฐบาล ใน ชวง ป พ.ศ. 2544
4 ป ตอ มา จง รวม กน หารอ กบ ธนาคาร เพอ การเกษตร และ
สหกรณ การเกษตร (ธกส.) จด ตง สถาบน การ เงน ชมชน
บางระกำ ภาย ใต คำขวญ ท วา
‘เสรม สราง ประหยด พฒนา ชมชน’
โดย เรม ดำเนน การ ใน วน ท 29 กนยายน
พ.ศ. 2548
“สถาบนฯน จะ ม เฉพาะ การ ฝาก เงน และ ถอน เงน
ไมม การ โอน เงน ครบ” นา ยกฯบอก “มด อก เบย สำหรบ
เงน ฝาก ออม ทรพย 0.75 เปอรเซนต และ สำหรบ เงน ฝาก
ประจำ 3-12 เดอน 1 เปอรเซนต”
สถาบน น อำนวย ความ สะดวก และ มอบ โอกาส
แก คนใน ชมชน จำนวน มาก
23ตณนตกวนกล
04
ออก จาก ท ทำ กา ร อบ ต.บางระกำ แลว ตด กน เปน
อาณาเขต วด สข วฒนา ราม เรา ไป เยอน กน หนอย นะ ครบ
วด สข วฒนา ราม เปน วด ราษฎร เกา แก สงกด คณะ
สงฆ ฝาย มหา นกาย ตง อย รม ฝง แมนำ นครชยศร อย ทาย สด
ของ อำเภอ บางเลน เดมท เรยก ชอ วา วด บางระกำ เขาใจ
วา แต เดม แหง น ม ตน ระกำ มาก สราง เมอ พ.ศ. 2415
โดย ม คณ ป จย คณยา เจยม สาย อบล เปน ผ บรจาค ทดน
สราง วด แหง น ตอ มา ทาง วด ก ซอ เพม ขน มา เรอยๆ และ
ได รบ วสงคามสมา เมอ ป พ.ศ. 2497
ภายใน วด ม สถาน ท เคารพ กราบ ไหว และ ทอง เทยว
พก ผอน หยอน ใจ หลาย แหง ใน ชวง หลาย ป มา น ทาง วด
24 บางระกำชวตปลอดภย
ม พธกรรม ท เดนๆ ม ผคน พา กน มา รวม เส มอๆ
พธกรรม ท สำคญ คอ การ ‘ลอด โบสถ’
การ ลอด โบสถ โดย ความ เชอ แลว นน ถอวา เปนการ
สะเดาะ เคราะห และ แก กรรม บาง ก เชอ วา ป นการ หนน ดวง
เสรม บารม ให ชวต ด ขน ขจด ปด เปา สง อปมงคล ถอน คณ ไสย
มนต ดำ เดรจฉาน วชา หาก ลม ปวย เรอรง รกษา ไม หายขาด
เสยท หาก ได มด แลว จะ หาย จาก โรค ภย ไข เจบ ฯลฯ
ทงหมด น เปน ความ เชอ เกยว เนอง และ โยงใย กบ พธ ลอด
โบสถ ของ คน ไทย จำนวน มาก
ทางเดนลอดโบสถ
ดานนอก
ทางเขา
25ตณนตกวนกล
ทาง วด สข วฒนา ราม ก ม พธกรรม น และ ม คน แห กน
มา ลอด โบถส อย ทก วน
ทาง วด จะ เตรยม ทง สถาน ท และ พธกรรม แสดง
ปรากฏ อย ราย รอบ โบสถ
หลง เดน ลอด โบสถ สะเดาะ เคราะห แลว เรา ก เดน
ชม กน ตอ ภายใน วด
ทาง ดาน หนา จะ ม วตถ มงคล ให เชา บชา กน
26 บางระกำชวตปลอดภย
ออก มา ดาน นอก ท เหน เดน เปน จด สงเกต หนง
ท ชดเจน ก คอ
ตนตาล
ตนตาล ตน น มอาย มากกวา รอย ป เรม สราง วด ก ม
ตนตาล ตน น แลว หาก นบ อาย ของวด ตนตาล ตน น ตอง
มอาย มากกวา 130 ป ขน ไป
นอกจาก น วด สข วฒน าราม ยง ม แหลง ทอง เทยว
พก ผอน ไดแก
27ตณนตกวนกล
28 บางระกำชวตปลอดภย
05
พพธภณฑ วถ ชาวนา ลม แมนำ นครชยศร
ระหวาง น ม หลวง พ พระ ดนย อรณ ภ พระ ผ ดแล
พพธภณฑ เขา มา รวม สมทบ ให ความ ร พรอม กบ พ สมร
มล ทอง โล ย เจา หนา ท อบต. และ คนใน ทอง ถน เกา แก
29ตณนตกวนกล
30 บางระกำชวตปลอดภย
31ตณนตกวนกล
พพธภณฑ นอกจาก จด เปน นทรรศการ ให ความ ร
ดาน การ ทำ นา แลว ยง รวบรวม เครอง ใช ไมสอย ใน การ
ทำ นา ทำ ไร ของ แถบ ลม นำ นครชยศร หรอ แมนำ ทา จน
ไว ดวย ไม วา จะ เปน ไถ เดยว ไถ ค คราด ลก ทบ แอก กา
ครก กระเดอง สฝด และ เครอง ทำการ เกษตร อก มากมาย
ตลอด จน ขาว ของ เครอง ใช เกา แก ตะเกยง เจา พาย
ธนบตร เหรยญ กษาปณ ทง ของ ไทย และ ตาง ประเทศ
ทาง นา ยกฯณฐ วฒน กลาว วา การ จด ตง พพธภณฑ
รวม กน ของ ชาว บาน ทาน เจา อาวาส คน เกา แก ใน ทอง ถน
ก ดวย หวง วา จะ เปน แหลง เรยน ร ของ ชมชน เกยว กบ การ
ทำ นา แบบ ดงเดม ท สา มา รถ ผล ต อาหาร เลยง ชาว โลก
มา ได อยาง ตอ เนอง อน หมาย ถง กระบวนการ เทคโนโลย
เปน ภมปญญา ของ ชาว ลม นำ นครชยศร โดย แทจรง ไว อก
ทาง หนง
32 บางระกำชวตปลอดภย
ภาพมมสงวดสขวฒนารามถายจากสะพานขามแมนำทาจน
33ตณนตกวนกล
06
ออก จาก พพธภณฑ แลว มอง ไป อก ดาน หนง ของวด
กำลง จด สราง พพธภณฑ เรอ ไทย ภาค กลาง ม เรอ เกา แก
หลาย สบ ลำ เตรยม จด แสดง อย
ถด ออก ไป ภายใน เขต พนท ของวด เชน เดยวกน ม
วง มจฉา หรอ อทยาน มศยา นานา พนธ อย ภายใน บรเวณ
ทานำ วด สข วฒนา ราม
34 บางระกำชวตปลอดภย
วง ปลา แหง น เปน ท อาศย ของ ปลา นานา ชนด เชน
ปลา สวาย ปลา เทโพ ปลา เทพา ปลา ตะเพยน ปลา กด
ปลา ลน หมา ฯลฯ ซง มา อาศย อย หนา วด มา นาน ตงแต
สราง วด มา ใหมๆ และ จด ให เปน ‘เขต อภยทาน’ เพอ
อนรกษ ไว ให เปน สมบต ของ อนชน รน หลง สบ ตอ ไป
ทก วน เสาร-อาทตย นก ทอง เทยว จะ ลอง เรอ ชม
สอง ฝง แมนำ ทา จน จาก ตลาด นำ วด ลำ พญา ตำบลลำ พญา
เพอ มา ให อาหาร ปลา และ ฟง ดนตร ไทย เดม จาก นกเรยน
วด สข วฒนา ราม ท บรรเลง ขบ กลอม นก ทอง เทยว บรเวณ
ทานำ วด สข วฒนา ราม
35ตณนตกวนกล
ให อาหาร ปลา ได ถง ละ 5 บาท หยอด และ หมน
กนเอา เอง ถง อาหาร ปลา จะ ออก มา
36 บางระกำชวตปลอดภย
37ตณนตกวนกล
38 บางระกำชวตปลอดภย
07
กลมสตร
จด ได วา เปนก ลม ท ม บทบาท สง ทง ใน ดาน งาน
อาสา ท กระจาย เปนก ลม อาสา สมคร สาธารณสข
กลม จต อาสา กลม ทำ อาหาร กลม นวด แผน ไทย
กลม ผ สง อาย รอย มา ลย ฯลฯ
พเพญศร เขมทอง นอกจาก เปน
ผใหญ บาน หม 9 แลว ยง เปน หวหนา
กลม สตร อาสา พฒนา บางระกำ อก
ตำแหนง
39ตณนตกวนกล
กลม สตร อาสา นน ม กจกรรม หลาย อยาง อาท ดาน
การ แปรรป อาหาร ดาน การ นวด แผน ไทย การ ทำ ผา ใย บว
การ ทำ ปลา นล แด ดเดยว การ ทำ นำยา ตางๆ กลม จกสาน
กลม ไข เคม กลม นำ ผล ไม กลม ดอกไม จนทน ฯลฯ
อาย นน ไม ได เปน อปสรรค สำคญ ตวอยาง เชน
คณ ปา ปทมา ศร คช ชะ ขาราชการ บำนาญ
ใน ฐานะ หวหนา กลม ผ ส งอา ย ได กลาว
วา ปลาย ป 2547 ได เชญ ชวน ผ สง อาย เขา
รวม อยาง สมคร ใจ ไมม การ บงคบ ผ สง อาย
นน จะ ตอง อาย 60 ป ขน ไป ปจจบน
ม ประมาณ 200 คน รวม กน ทำ
กจกรรม กน ใน วน ท 10 ของ ทก
เดอน ทง การ พด คย ไตถาม สาร ทกข
40 บางระกำชวตปลอดภย
สกดบ การ ออก กำลง กาย รวม กน การ ตรวจ สขภาพ การ
ทอง เทยว ใน ท ตางๆ
ทาง กลม ม การ เกบ กน คนละ 20 บาท เมอ สมาชก
ปวย ก ม การ ไป เยยมเยยน หาก เสย ชวต ก รวม กน เปน
เจา ภาพ
นอกจาก น ยง ม กจกรรม คละ เคลา ไป กบ กลม
แม บาน สตร ดวย พร อมๆ กน เชน การ ปรง และ การ แปรรป
อาหาร การ นวด เปนตน
โดย ทา ง อบ ต.บางระกำ สนบสนน งบ ประมาณ
บาง สวน ทง ตอ กลม สตร และ ผ ส งอา ย หนวย งาน ราช กา ร
อนๆ รวม สนบสนน อก ทาง เชน กศน., ศนย พฒนา สงคม
หนวย ท 18 จงหวด นครปฐม เปนตน
41ตณนตกวนกล
08
นา ยกฯณฐ วฒน ชน อนทร งาม แนะนำ ให รจก กบ
พสมศกด วนบรรจบ ใน ฐานะ หวหนา กลม โฮม สเตย ของ
บางระกำ ท น
โฮม สเตย คอ อะไร?
ตาม แนวคด นน โฮม สเตย ถอวา ผ ท เขา มา พก เปน
แขก ของ บาน มใช นก ทอง เทยว น คอ หวใจ ของ การ พก แบบ
โฮม สเตย ท จำ ตอง ดำรง ไว
กลาว อยาง งายๆ คอ การ ไป พก อาศย อย กบ ชาว บาน
นอกจาก เปนการ ประหยด ใกล แหลง เรยน ร ยง เปนการ
เขาใจ วถ ชวต ความ เปน อย ของ ผคน
แนวคด น เกด ขน ในยโรป หลง สงครามโลก ครง ท 2
สน สด ลง ความ ยอยยบ ซาก ปรก หก พง
ของ บาน เรอน ความ เบอ หนาย ของ
ผคน สง ผล ให ผคน เรม ทอง เทยว ไป
ตาม ชนบท จาก ชมชน เมอง
จน เกด สถาน ทพก ท รจก กน ด
ใน ปจจบน อาท รสอรท ฟารม-
เฮาส เปนตน
สำหรบ ใน เมอง ไทย
เ ร ม ต น จ าก กล ม น ก -
ทอง เทยว ตาง ชาต ท เขา มา
42 บางระกำชวตปลอดภย
ทอง เทยว ใน เมอง ไทย เรา คง ไดยน คำ วา เกส ต เฮาส เปน
อยาง ด จด เรม ตน มา จาก สถาน ทพก อยาง งายๆ และ
ประหยด ได พฒนา มา เปนการ ทอง เทยว ใน เชง อนรกษ
ตาม กระแส การ อนรกษ สง แวดลอม สถาน ท แรกๆ ใน
เมอง ไทย อาท หมบาน คร วง จงหวดนครศรธรรมราช
บาน แมทา จงหวดเชยงใหม (กลม เกษตร ทาง เลอก)
บาน ผใหญ วบลย เชน เฉลม (เกษตร ยงยน) ป 2539
เปนตน มา ได ม การ เคลอนไหว ขน ใน กลม นก ธรกจ ผ
ประกอบ การ ดาน การ ทอง เทยว โดย นำ เสนอ รป แบบ การ
ทอง เทยว ผสม ผสาน ระหวาง Adventure Ecotourism
และ Home Stay
ปจจบน ภาค รฐ ใหการ สนบสนน และ กระแส ท ตาม มา
คอ การ ทอง เทยว เชง นเวศ (Ecotourism) ได รบ ความ นยม
เพม ขน ทง ใน กลม ชาว ไทย และ ชาว ตาง ประเทศ ม การ
จด กจกรรม การ ทอง เทยว ใน แหลง ชมชน เพอ การ ศกษา
เรยน ร วถ ชวต วฒนธรรม หตถกรรม ของ ทอง ถน โดย ม
Home Stay ท ม ความ หมาย มากกวา
เปน ทพก เนองจาก เปน รป แบบ
43ตณนตกวนกล
การ ทอง เทยว อยาง หนง ซง ยด เอา รป แบบ ทพก เปน
ศนยกลาง และ จด ให ม กจกรรม ใน ดาน ตางๆ ตาม ความ
ตองการ ของ นก ทอง เทยว รวม อย ดวย ทงน หนวย งาน ท
สนบสนน กจกรรม Home Stay กจกรรม ทพก Home
Stay จง เปน ทาง เลอก หนง ของ การ ทอง เทยว เชง ชมชน
หรอ การ ทอง เทยว ใน ชนบท เทานน หาก จะ กำหนด รป แบบ
ของ กจกรรม ทพก Home Stay เปน รป แบบ เฉพาะ ใน
ประเทศไทย และ การ กำหนด ชอ เฉพาะ เพอ เปน อมเมจ
(Image) ดาน การ ตลาด เชน เดยว กบ T-House ของ
ประเทศ เนปาล ทก วน น โฮม สเตย จง กลาย เปน ชอ เฉพาะ
ของ กจกรรม ทพก ใน ลกษณะ Home Stay ใน ประเทศไทย
ทงน เพอ สราง ความ เขาใจ ให กบ นก ทอง เทยว ท จะ ตอง
พก รวม กบ เจาของ บาน พรอม ท จะ เรยน ร วฒนธรรม
ผ มา พก ควร ฝก ตน ให เปน คน อย งาย รบ ประทาน
งาย ปฏบต ตาม กฎ ระเบยบ ของ ชมชน เคารพ ใน สทธ ของ
เจาของ พนท และ ไม ทำ ใน สง ท ขด แยง กบ ขอ ปฏบต ของ
ชมชน ไม ลบหล ความ เชอ ของ ผคน ใน ทอง ถน
พ สม ศกด ของ เรา กลาว สนๆ วา
“ของ เรา กำลง รเรม กน ครบ ท ผาน มา เพง ม มา พก
2 กลม เปนก ลม ทมา ด งาน ครบ”
44 บางระกำชวตปลอดภย
โฮมสเตยรมนำหนงในหลายหลงทมบรการแกผมาดงานมาฝกอบรมหรอนกทองเทยวคดหวละ250-350บาทตอคนไมรวมคาอาหารหรอรวมอาหาร1-2มอแลวแตตกลงกน
45ตณนตกวนกล
ตดตอพสมศกดไดท0861240908
46 บางระกำชวตปลอดภย
47ตณนตกวนกล
48 บางระกำชวตปลอดภย
09
การ ม ชวต ท ปลอดภย ของ คนใน ชมชน วด ได จาก
อะไร สำหรบ ผม แลว อยาง นอย ก วด ได จาก สถาน อนามย,
ศนย พฒนา เดก เลก และ ระบบ จต อาสา ของ ชม ชน นนๆ
ท บางระกำ น สถาน อนามย ได ทำงาน เชง รก ไม ได
รอ คน ปวย ม การ ออก พนท ให ความ ร ดาน ขอมล ขาวสาร
การ ตรวจ สขภาพ ประชาชน และ แนะนำ วธ การ ปองกน
ตงแต โรค พนๆ ท คน ทำการ เกษตร มก จะ เปน กน อาท
ปวด เขา ปวด ขอ โรค ไข เลอด ออก โรค เบา หวาน
โรค ความ ดน โลหต สง
49ตณนตกวนกล
ผนำ กลม ดาน การ อนามย และ อาสา สมคร
สาธารณสข คน สำคญ คอ พมชยอรณภ
การ ปฏบต การ สำคญ ท พ ม ชย เรยก วา ‘ระบบ เคาะ
ประต ตรวจ สขภาพ’ ทำให เกด ผล ชดเจน ชาว บาน ได พบ
วา ตน ปวย ดวย โรค ใด กอน ท จะลาม ปาม ราย แรง เกน รกษา
รวม ถง รจก ปองกน รกษา ตว เอง อก ทาง ดวย
“ป ท ผาน มา พบ คน เปน โรค เบา หวาน เพม มาก ขน
ครบ มอง ทาง หนง เหมอน คน เรา ปวย มาก แต มอง อก ทาง
ก เพราะ การ ลงพน ท พบ โรค กอน ท โรค จะ มา พบ เรา”
50 บางระกำชวตปลอดภย
อก ทาน หนง ท ดแล สถาน อนามย ก คอ พชยกฤต
ยศจฑาธษด
“เรา มการ ออก พนท กระจาย ทว ทก หม ครบ เมอ
กอน เรา ใช ระบบ ตง รบ เดยว น เรา รก ออก พนท พรอม กบ
ทา ง อบ ต. เสมอ ปญหา ท สถาน อนามย มก พบ กน ก คอ
งบ ประมาณ เรา เสนอ โครงการ ได แต มก กลายเปน วา ผด
ระเบยบ”
51ตณนตกวนกล
10
ระบบ จต อาสา แทบ จะ กลาย เปน หวใจ หลก ของ การ
พฒนา ชมชน ไป แลว ใน ทก วน น ชมชน ใด ม ระบบ จต อาสา ท
เขม แขง เรา มก จะ เหน การ พฒนา ท ยงยน ของ ชม ชน นนๆ
ท บางระกำ น ก เชน เดยวกน เกยว กบ ระบบ จต อาสา
ของ ท น ม พ ไพรชเสงประชา เปน ผรบ ผด ชอบ
ระบบ จต อาสา ท น ไดแก ทา งดา น อพ ปร., ดาน กภย,
ประมง อาสา, อาสา ดแล สง แวดลอม, อาสา เกษตร,
อาสา ดแล ผ สง อาย และ ผ พการ, อาสา พฒนา ชมชน ฯลฯ
ผลด เปลยน หมนเวยน กน
“ผม วา คน ไทย เรา ม จต อาสา กน ใน สาย เลอด นะ
ครบ การ ไหว วาน รองขอ หรอ ไม ตอง พด คน ไทย เรา ก มก
ชวย เหลอ กน อย แลว”
พ ม ชย เสรม วา “งาน ออ สอ มอ นอย (อสม.นอย หรอ
อา สาม สมค ร รน เยาว) ท เรา ทำ กได ผล เรา เรม จาก ให เดก
100 บาท เทยว ไล เกบ เศษ ขยะ ตาม ทาง สาธารณะ ชวง
เชาๆ เยนๆ ของ ทก วน เมอ ได มา ก นำ มา เกบ รวบรวม
แลว นำ ไป ขาย แบง กน ใน หม เดก ให นำ ไป ออม ใน กองทน
สวสดการ เดกๆ สมคร กน มา มาก นอกจาก น ยง มาส มค ร
นวด ใน ชวง ปด เทอม เรา สอน ให อยาง นอย ก ไป นวด ตา ยาย
พอ แม ลง ปา ท บาน เปน เทากบ สมาน ความ รก สาม มค ค
ใน ครอบครว อก ทาง หนง”
52 บางระกำชวตปลอดภย
จน ทก วน น เรา ไม ตอง จาง เดก กน แลว เดกๆ ตาง
ตงใจ มา กนเอง โดย เฉพาะ ใน ชวง ปด เทอม น จะ ม เดก มา
รวม กน มาก
11
ผม จง ถาม ไป ถง ศนย พฒนา เดก เลก ท พ ม ชย บอก วา
ได รบ รางวล อนดบ 1 ของ จงหวด นครปฐม
พ ชย กลาว ถง เหตผล ท ศนย พฒนา เดก เลก บางระกำ
ได รางวล เพราะ ม หลก การ ทำงาน ท ด นน ประกอบ ดวย
หลก กา รสำคญๆ ดาน ตางๆ ดงน
- ดาน การ วางแผน โดย การ แสดง ถง ภาวะ ผนำ
ของ ผ บรหาร ดวย การ เปน แกน หลก ใน การ บรหาร และ
ดำเนน งาน รวม กบ บคลากร เปน ผ ประสาน งาน ให กบ
หนวย งาน ท เกยวของ กำกบ ดแล การ ดำเนน งาน อยาง
53ตณนตกวนกล
ตอ เนอง รวม ทง สราง ความ ตระหนก และ ความ ร ความ เขาใจ
แก บคลากร ใน การ ปฏบต งาน
- ดาน การ ดำเนน งาน ตาม แผน โดย การ กำหนด ผรบ
ผด ชอบ ใน การ มอบ หมาย ภารกจ ท สอดคลอง กบ ความ ร
ความ สามารถ ของ ผ ปฏบต การ มอบ หมาย ให ม คณะ
กรรมการ ประสาน งาน เพอ เปน ตวกลาง ใน การ ประสาน
กำกบ ดแล ให ภารกจ เชอม โยง กน อยาง สมบรณ การ สง
เสรม การ ทำงาน เปน ทม โดย บคลากร ทก คน ม สวน รวม
ใน การ กำหนด เปา หมาย รวม ดำเนน การ รวม ตรวจ สอบ
54 บางระกำชวตปลอดภย
และ ปรบปรง พฒนา งาน ให เหมาะ สม
- ดาน การ ตรวจ สอบ และ ประเมน ผล
โดย การ กำกบ ตดตาม อยาง เปน ระบบ ม
การ นเทศ งาน ปฏบต งาน อยาง ตอ เนอง
- ดาน การนำ ผล การ ประเมน มา
ปรบปรง ให เหมาะ สม โดย การ ให บคลากร
ใน โรงเรยน ม สวนรวม และ ปรกษา หารอ
แกไข ขอ บกพรอง ตางๆ ท พบ ใน การ ปฏบต
ภารกจ เพอ นำ ผล การ ปฏบต มา กำหนด
เปน ยทธศาสตร การ บรหาร จดการ สถาน-
ศกษา ให ด ยงๆ ขน
55ตณนตกวนกล
นอกจาก น ความ รวม มอ และ แรง สนบสนน สำคญ
นอกจาก จาก ทา ง อบ ต. และ ตว นา ยกฯณฐ วฒน เอง แลว
“เรา ได รบ การ สนบสนน ท ด จาก ราชภฏนครปฐม
ครบ”
พ ชย กลาว ตอ “โครงการ ท เดนๆ ของ เรา ก คอ
ธนาคาร ของ เลน หลก ก คอ ให เดกๆ นำ ของ เลน มา ฝาก
ท ธนาคาร ธนาคาร จะ หมนเวยน ให ม การ หยบ ยม ไป เลน
กน ตอ ได ไม วา จะ ท บาน หรอ ท ศนย เทากบ ชวย พอ แม
ผ ปกครอง ประหยด คน ท ม มาก หรอ อยาก แบง คน อน เลน
ก ทำได เลน เบอ แลว อยาก เปลยน ใหม หรอ เลนกบ
เพอนๆ”
เหน ชวต ท ปลอดภย ใน บางระกำ หรอ ยง ครบ พ นอง!
56 บางระกำชวตปลอดภย
ภาพมมกวางอนสรณสถานฯ
57ตณนตกวนกล
12
ชวต ท ปลอดภย นน เรา ได รบ การ ตกทอด มา จาก
บรรพบรษ ของ เรา ดวย
“เรา ไม ควร ลม บญ คณ ของ คน รน กอน เรา” นา ยกฯ
ณฐ วฒน ชน อนทร งาม กลาว
เรา จะ ไป ท นน ททนา ยกฯพด ถง สถาน ท
นน ก คอ อนสรณ สถาน พระ บดา 3 เหลา ทพ
58 บางระกำชวตปลอดภย
ทางเขา
จอมพลพระเจาบรมวงศเธอเจาฟาจกรพงษภวนาถกรมหลวงพษณโลกประชานาถ
59ตณนตกวนกล
พลเรอเอกพระเจาบรมวงศเธอพระองคเจาอาภากรเกยรตวงศกรมหลวงชมพรเขตอดมศกด
60 บางระกำชวตปลอดภย
อนสรณ สถาน แหง น จง เปน อก แหลง ทอง เทยว หนง
และ หวน ให ระลก ถง บญ คณ ของ บรรพบรษ
นอกจากนยงมพระอนสาวรยของสมเดจพระนเรศวรมหาราช
61ตณนตกวนกล
13
ใน ความ เหน ของ ผม ระบบ เศรษฐกจ ชมชน และ
สวสดการ คอ รากฐาน ของ การ พฒนา ทอง ถน อน หมาย ถง
การ พงพา ตนเอง และ ดแล กนเอง โดย ใช ชมชน เปน ฐาน
มใช การ ลงทน ใน สาธารณปโภค พน ฐาน ตางๆ ไม วา จะ
สราง ถนน สราง อาคาร ฯลฯ ใน ชมชน
การ สง เสรม ให ชมชน เขม แขง พง ตนเอง ทาง
เศรษฐกจ สงคม จะ ทำให คน ไม ตอง อพยพ ไป ทำงาน
ใน เมอง ใหญ มาก เกน ไป สถาบน ครอบครว และ ชมชน จะ
ฟนฟ ความ เขม แขง ขน มา ใหม เดก เยาวชน ประชาชน
ใน ชมชน ได รบ การ ดแล และ ม โอกาส พฒนา ใน ทาง ท
ด ขน โดย ควร จะ ให ชมชน จดการ ศกษา สาธารณสข
สวสดการ ทาง สงคม เอง ได เพม ขน พฒนา เกษตร ทาง เลอก
สาธารณสข ทาง เลอก พลงงาน ทาง เลอก ท ใช ทรพยากร
และ ภมปญญา ทอง ถน เพม ขน จะ ชวย พฒนา คณภาพ
ชวต ประชาชน และ ทำให แนวคด ปรชญา เศรษฐกจ
พอ เพยง ซง เปน แนวคด ปรชญา ท เปน ประโยชน ตอ การ
อนรกษ สภาพ แวดลอม และ การ สราง ความ สข ทาง จตใจ
เปน จรง ได มาก ขน
นยาม ความ หมาย ขาง ตน น ได จาก การ ตระ เวน
ไป ตาม ชมชน ตางๆ การ ชวย เหลอ ตนเอง ให ได และ มอง
ทก คน คอ เพอน คอ คน เหมอน กน จะ ทำให แนวคด น
62 บางระกำชวตปลอดภย
ขบ เคลอน ไป ได
น คอ การ ม ชวต ท ปลอดภย เขาใจ ทกข ม ความ สข
ผม ถาม นา ยกฯณฐ วฒน วา “ชวต ท ปลอดภย
เรม ตน มา จาก อะไร ใน ความ คด ของ ทาน”
“อาหาร ครบ ทง อาหาร กาย และ อาหาร ใจ อาหาร ใจ
คอ การ ม ธรรมะ ม ศาสนา ประจำ ใจ สวน อาหาร กาย คอ
การ รบ ประทาน อาหาร ท ปลอดภย และ ครบ 5 หม
อบต.บางระกำ ให ความ สำคญ กบ หลก คด น ผม ได
เหน การ พงพา ตว เอง ทง การ เสรม สราง ราย ได การ ปรบ
ชวต ให สอดคลอง กบ การ เปลยน ไป ของ สงคม ผม เหน
ชาว บาน และ เดกๆ สนใจ การ นวด แผน ไทย การ รอย มาลย
แมแต เรอง ไม ยาก ดง ท ลงสมเกยรตสนทรไพศาล ทำ มา ตลอด
20 ป ก คอ การเกษตร ปลอดภย
ทำไม ถง เรยก วาการ เกษตร ปลอดภย?
ลง สม เกยรต ตอบ วา “ไมม อาหาร ไมม วตถดบ ใด
ท ปลอดภย แทจรง หรอก ความ จรง แลว มน ตอง ปน เปอน
ไม มาก ก นอย จาก ทาง ใด ทาง หนง ตงแต การ ผลต การ
บรรจ การขนสง”
ลง แก หมาย ถง การเกษตร อนทรย การ ทำ ปย
อนทรย ท เขาใจ กน เพราะ แก บอก ตอวา
“ผม เรยก ของ ผม วา การเกษตร ปลอดภย การ ทำ
ปย อนทรย ให ปลอดภย” ลง สม เกยรต บอก “ปลอดภย ตาง
จาก สาร พษ นะ ครบ คอ มน ปลอดภย พอท จะ บรโภค แลว ไม
63ตณนตกวนกล
เกด โรค ไม เปน อนตราย ตอ ตว เรา และ สง แวดลอม น คอ
ความ จรง สำหรบ การเกษตร ใน พ. ศ. น ทแท จรง”
ลง สม เกยรต รวม กบ อบต. จด ตง ศนย การ เรยน ร
เศรษฐกจ พอ เพยง ตำบล บางระกำ
เรม จาก นำ หมก ชวภาพ ของ ลง
ท หมก นาน กวา 1 ป จน เปน หว เชอ
ผสม ลง ใน เมด ปย จาก นน เขา เครอง
ผสม จน ได เปน เมด ออก มา ใส กระสอบ
เรยก กน วา
‘ปย อนทรย บางระกำ’
64 บางระกำชวตปลอดภย
นำ หมก ชวภาพ สตร ของ ลง สม เกยรต นน ไม ตาง
จาก นำ หมก ท อนๆ โดย การนำผล ไม หรอ พช ผก หรอ เศษ
อาหาร 3 สวน นำตาล 1 สวน นำ 10 สวน ใส รวม กน ใน
ภาชนะ (ขวด, ถง) ท ม ฝา ปด สนท อยา ให อากาศ เขา โดย
เวน ท วาง ไว ประมาณ 1 ใน 5 ของ ขวด/ถง หมน เปด ฝา
คลาย แกส ออก และ ปด กลบ ให สนท ทนท วาง ไว ใน ท รม
อยา ให ถก แสงแดด หมก ไว 1 ป ก จะ ได นำ หมก ชวภาพ
ซง ม จลนทรย สาร อนทรย ธาต อาหาร ท เปน ประโยชน
ตอ สง ม ชวต
ลง สม เกยรต แก นำ นำ หมก ท วา น ผสม ลง ใน เมด ปย
เขา เครอง ผสม จน ไดท ดง ท กลาว ขาง ตน
“ด สำหรบ สง แวดลอม ดวย นะ ครบ” ลง สม เกยรต
อธบาย ตอ “นอกจาก ใช ทำ ปย เอา ไป ใช ซก ลาง ทำความ
65ตณนตกวนกล
สะอาด แทน สบ ผง ซกฟอก แชมพ นำยา ลาง จาน หรอ จะ
ใช ดบ กลน ใน หองนำ โถสวม ทอ ระบาย นำ กได ครบ”
กรณ ท ไม ได นำ ไป ทำ ปย ลง แก บอก วา หมก แค 3
เดอน ก พอแลว
ดวย เหตผล ทงหมด น นอกจาก เปน ทาง เลอก ของ
เกษตรกร สำหรบ ใช ใน การ ปองกน กำจด ศตร พช โดย
ไม ตอง ใช สาร เคม แลว ชาว บาน ทวไป ก นำ สตร ท วา น ไป
ใชได
ไม หวง สตร หรอ ครบ ผม ถาม
“ผม แก แลว ลกๆ โต กน หมด ผม ไมม อะไร ตอง
หวง”
ลง แก กำลง บอก วา ดวย เหต น แก จง อทศให
ผม พยก หนา ให ลง สม เกยรต “ไป ด สวน ของ ผใหญ ส โข
66 บางระกำชวตปลอดภย
67ตณนตกวนกล
68 บางระกำชวตปลอดภย
อก คน ด กวา แก ทำ สวน กลวย ไม นะ” ลง สม เกยรต วา
สวน ของ พ ส โข อย ไม ไกล จาก บาน ของ ลง สม เกยรต
สวน ของ พ ส โข ไม ใหญ โต พ ส โข เปน คน จาก ถน อน
เมอ มา อย ท บางระกำ ได รจก ปย ปลอดภย และ การเกษตร
ปลอดภย ของ ลง สม เกยรต บวก กบ แนวคด เรอง เศรษฐกจ
พอ เพยง ของ ในหลวง ทาน พ ส โข จง นอกจาก ทำ สวน เลยง
ตนเอง และ ครอบครว แลว ยง เปน วทยากร อก ดวย
“สวน ของ ผม เลกๆ ครบ ไม ได ม กำ ร กำไร
มากมาย หรอก ทำ เทา ท ทำ แบง เมอ ม ให เมอ เกน”
“ม หลก การ ดแล กลวยไม อยางไร ครบ” ผม ถาม
“กลวยไม สวน ใหญ ตองการ แสง ประมาณ 30
เปอรเซนต” พ ส โข ตอบ กอน จะ อธบาย เพม เตม “การ
บง แสง ก ใช ส แลน บง แสง ชนด 70 เปอรเซนต ตองการ
ความชน สง แต ไม แฉะ นะ ครบ นำ เปน ปจจย สำคญ ทสด
อยาง หนง ของ การ ปลก เลยง กลวยไม แต เรา สามารถ ท จะ
ควบคม ปรมาณ การ ให นำ ได ใน รป แบบ ของ การ รดนำ และ
การ รกษา ความชน กลวยไม ทก ชนด ตองการ ความชน ใน
การ เจรญ เตบโต ท แตก ตาง กน บาง ชนด ชอบ ความชน มาก
ก ตอง ใช เครอง ปลก ท เกบ ความชน ได รดนำ ให ชม เชน พวก
หวาย ฟา แลน นอป ซส แต บาง ชนด ตองการ ความชน นอย
เครอง ปลก อาจ ใช ถาน หรอไม ตอง ใส เครอง ปลก เลย เชน
พวก แวน ดา ชาง หรอ อาจ จะ ปลก เลยง โดย ใช ตด กบ ตนไม
ขอน ไม ซง พวก น ไดแก พวก เออง สาย เออง ผง เออง คำ
69ตณนตกวนกล
70 บางระกำชวตปลอดภย
เปนตน
หลก การ ใหนำ สวน ใหญ จะ รด ทง ตน ใน ตอน เชา
กอน 10 โมง เพราะ เวลา น แสง ยง ไม แรง ถา รด สาย ไป นำ
อาจ จะ ระเหย ไม หมด บาง สวน ขง อย ตาม ยอด ซอก ใบ เมอ
แดด สอง จะ ทำให นำ รอน เปน อนตราย ตอ กลวยไม ครบ
แต ถา ตน ไหน กำลง ให ดอก ก จะ รด เฉพาะ ตน และ
ราก เพราะ นำ จะ ไป ทำให ดอก กลวยไม ชำ และ โรย เรว ขน
อก อยาง หนง ท สำคญ คอ นำ จะ เปน ตว ทำ ละลาย
ปย และ ธาต อาหาร ให กบ กลวยไม ดวยเหต น โดย ทวไป แลว
เวลา ให ปย กลวยไม จะ ให ใน ชวง เชา โดย รดนำ กลวยไม ให
ตน-ราก พอ เปยก แลว จง คอย รด ปย เพอ ให กลวยไม
ดด ซม ปย ได เตม ท
ไม ยาก ใช ไหม ครบ เท คนค เลกๆ นอยๆ แค น ก
ทำให กลวยไม ได ผล ตามใจ ของ เรา แลว ลอง เอา ไป ทำ ตาม
น ด นะ ครบ สำหรบ คน ท สนใจ”
น คอ สอง บคคล ตวอยาง ของ การ ม ชวต ท ปลอดภย
71ตณนตกวนกล
บทอำลา
เยน มาก แลว ตอน ท ผม จะ เตรยม จาก บางระกำ
สง หนง ท ผม รบ ร ได ใน การ มา สมผส วถ ชวต และ แนวคด ของ
คน บางระกำ ครง น ก คอ การ รจก ประมาณ ตน ทำ ใน สง ท
ถนด เดน หนา ใน สง ท สมควร
ผม ดม นำ ดม ท กลม ชาว บาน ผลต กน ขน มา ใช กนเอง
จำหนาย กนเอง ใน ราคา ถก
น คอ วถ ชวต และ การ ม ชวต อย อยาง ปลอดภย ใน อก
มม มอง หนง...
กอน จะ ขบ รถ ออก จาก บางระกำ อยาง ม ความ สข
ผม หน ไป มอง ปาย ทาง เขา อก ครง
ชวต ท ปลอดภย ไมใช ชวต ตาม แนว อดมคต เลอ เลศ
แต อยาง ใด เลย อย ท เรา จะ ทำ หรอ ไม...เทานนเอง
เรา ใชครบ ตวเรานแหละ.
ºÒ§ÃÐ¡Ó ºÒ§ÃСÓàÃ×èͧ áÅÐÀÒ¾: µÔ³ ¹ÔµÔ¡ÇÔ¹¡ØÅ
Healthy Planet : สขคดทองเทยวชมชนเพอการเรยนรHealthy Planet : สขคดทองเทยวชมชนเพ
อการเรยนร
ชมชนเหลานอาจจะไมมหาดสขาวทอดยาว
ทะเลไมใสจด แถมยงไมมตลาดโบราณรอยป
แตนอกเหนอจากความสขในวนนแลว
สงทพวกเขามอกแนๆ คอ ‘อนาคต’
เราอยากออกแบบอนาคตของชมชนเราใหเปนไป
แบบไหน ลองเดนตามเราเขาไปชมตวอยางสาธต
ไดจากหนงสอทมคำนยามแปลกๆ อยสกหนอย
ของหนงสอเลมน เปน Healthy planet ทบงบอกลกษณะสขภาวะทด
ของชมชน เปนสขคดทองเทยวชมชนเพอการเรยนร
เปนหนงสอทองเทยวเชงเรยนรวธการสรางความสข
ของคนในชมชน
