3
► Jak zdywersyfikować źródła finansowania?
► Jaka jest zdolność firmy do pozyskania bardziej korzystnej formy
finansowania?
► Jak zminimalizować koszty pozyskiwanego finansowania?
Optymalizacja i dywersyfikacja finansowania
► Właściwy dobór instrumentów finansowania może zagwarantować przedsiębiorcom lepszą pozycję konkurencyjną na rynku
Prezentacja bankowych
i alternatywnych
instrumentów finansowania
dłużnego
Ewa Mochocka, Starszy Menedżer w Dziale Doradztwa Transakcyjnego EY,
Zespół Doradztwa w Procesach Pozyskania Finansowania
i Restrukturyzacji
5
Fakty
Sytuacja na rynku bankowym Konsolidacja sektora
► Fuzje i przejęcia na polskim rynku w ciągu ostatnich lat skutkują postępującą konsolidacją sektora bankowego
► Dane KNF wskazują, że w ciągu ostatnich 4 latach liczba banków komercyjnych działających w Polsce spadała z 50 do poniżej 40
► Spodziewana jest dalsza konsolidacja (BPH, Raiffeisen) – dominującą pozycję może zająć zaledwie kilka banków, a niektóre znikną z rynku
► Trend konsolidacyjny wynika z dużego rozdrobnienia rynku, konieczności poszukiwania oszczędności i efektów skali w sytuacji niskich stóp procentowych
► Kredyt Bank => BZ WBK
► BZ WBK => Santander
► AIG Bank Polska => Santander
► Nordea Bank => PKO BP
► BGŻ => BNP Paribas
Przykładowe transakcje
6
► 2015:
► opłata obowiązkowa: 0,189%
► opłata ostrożnościowa: 0,05%
► Łącznie 2015: 0,239%
► 2016:
► opłata obowiązkowa: 0,167%
► opłata ostrożnościowa: 0,079%
► Łącznie 2016: 0,246%
Opłaty bankowe w celu przeniesienia opłat na rzecz BFG na klientów:
► Prowizja z tytułu pokrycia opłaty obowiązkowej BFG
► Prowizja z tytułu pokrycia opłaty ostrożnościowej BFG
► W 2016 roku - zmiana ustawy o BFG - stawki opłat na rzecz BFG mają być ustalane
i uiszczane kwartalnie, a nie rocznie - dostosowanie do norm unijnych
► W 2017 roku – dalsze zmiany w zakresie stawek opłat: odrębne stawki dla
restrukturyzacji i gwarantowania depozytów, uwzględnienie ryzyka podmiotu w procesie
ustalania i pobierania składek; nowe terminy ustalania kwot składek i płatności
Sytuacja na rynku bankowym Bankowy Fundusz Gwarancyjny – opłaty
7
Definicja (wg danych NBP):
Podatek nakładany na banki (najczęściej naliczany od zysków lub aktywów). Istnieją
rozbieżne opinie na temat wpływu podatku na stabilność systemu bankowego.
1 lutego 2016 roku weszła w życie odpowiednia ustawa w tej sprawie. Na jej mocy banki,
firmy ubezpieczeniowe, pożyczkowe i SKOK-i będą płaciły rocznie 0,44 procent podatku
bankowego od wartości aktywów. W przypadku banków i spółdzielczych kas
oszczędnościowo-kredytowych podatkiem obłożone są aktywa powyżej 4 mld zł.
► Nowe wymogi regulacyjne Basel III (wg danych KNF):
► Wejście w życie 31 marca 2019
► Zapewnienie lepszej jakości i wielkości funduszy własnych oraz wzrost bezpieczeństwa banków poprzez podwyższenie wielkości kapitałów w relacji do poziomu aktywów
► Zwiększenie znaczenia zarządzania płynnością (krótkoterminową i długoterminową)
► Dodatkowy bufor zabezpieczający do wykorzystania w okresie recesji i zagrożeń oraz bufor antycykliczny – akumulacja kapitału w okresie szczególnego wzrostu portfela kredytowego
Sytuacja na rynku bankowym Podatek bankowy i inne nowe regulacje
8
Jak to może wpłynąć na warunki finansowania z banków?
Sytuacja na rynku bankowym Wpływ na klienta
► Wpływ na strategię działalności poszczególnych banków komercyjnych
► Przykładowe skutki pozytywne – zintensyfikowanie działań marketingowych i walki konkurencyjnej o klienta
► Przykładowe skutki negatywne
► Wzrost kosztów finansowania bankowego (przerzucanie na klienta zwiększonych opłat, podatku)
► Skrócenie dostępnych tenorów finansowania bankowego
► Zwiększenie wymogów w różnych aspektach (np. w zakresie wartości wkładu własnego, zabezpieczeń, poziomów kowenantów finansowych)
9
Finansowanie działalności spółki Kluczowe obszary
Finansowanie
inwestycji
Finansowanie
działalności operacyjnej
Finansowanie
eksportu
► Tradycyjne instrumenty
bankowe
► Faktoring
► Leasing
► Gwarancje, akredytywy
► Wybór źródeł finansowania
► Leasing
► Niestandardowe źródła finansowania
– EBI/EFSI
► Finansowanie w korzystnych strukturach
z punktu widzenia zalewarowania –
Project Finance
► Finansowanie bardziej ryzykownych
przedsięwzięć, biznesów – fundusze dłużne,
mezzanine, obligacje
► KUKE
► BGK
► Inne
Finansowanie
działalności
i rozwoju
spółki
Zarządzanie długiem
Dobór odpowiednich
instrumentów i ich proporcji
Refinansowanie istniejącego
zadłużenia
10
► Kredyt obrotowy - kredyt o charakterze nieodnawialnym przeznaczony na sfinansowanie niedoboru kapitału obrotowego; może być również odnawialny
Instrumenty finansowania bankowego Instrumenty finansowania obrotowego
► Kredyt odnawialny (rewolwingowy) - kredyt obrotowy o charakterze odnawialnym, dla którego bank określa maksymalny limit zadłużenia
► W rachunku bieżącym (tzw. debet / overdraft) - wymaga posiadania konta w banku; środki
udostępniane do wysokości udzielonego limitu (tzw. debet) – opłaty bankowe: prowizja za
gotowość do udzielenia limitu kredytowego, odsetki od ujemnego salda, dodatkowe odsetki
od przeterminowanego ujemnego salda
► W rachunku kredytowym (linia kredytowa) - rozwiązanie jednorazowe, nie wymaga
posiadania konta w banku. Ma charakter limitu debetowego, ale udzielany jest w odrębnym
koncie – nie jest więc spłacany automatycznie przy wpłacie środków na rachunek bieżący firmy
► Nie trzeba go spłacać pod koniec miesiąca, ale pod koniec 12 miesiąca, od kiedy przyznano
limit
► Udzielony limit może być wielokrotnie wykorzystywany w całości lub części w terminie
zawartym w umowie
► Odsetki od wykorzystanej części kredytu, a nie od całej kwoty limitu
12
131
143
149
120
125
130
135
140
145
150
155
2013 2014 2015
mld
P
LN
Faktoring Definicja
*Dane dotyczące całego rynku
Źródło: Polski Związek Faktorów
Wartość obrotów polskiego rynku faktoringu 2013-2015,
mld PLN*
*Dane dotyczące klientów firm zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów,
stanowiących około 90% rynku mierzonego wartością obrotu w 2015 roku
Źródło: Polski Związek Faktorów
Liczba przedsiębiorstw korzystających z usług faktoringu,
2013-2015*
5438
6314
7095
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
7 000
8 000
2013 2014 2015
Lic
zba p
rzedsię
bio
rstw
Faktoring to rodzaj działalności finansowej polegającej na wykupie przez firmę faktoringową (faktora)
nieprzeterminowanych należności handlowych przedsiębiorstwa (faktoranta). Faktoring jest formą krótkoterminowego
finansowania, może również obejmować dodatkowe usługi takie jak prowadzenie kont rozliczeniowych odbiorców,
monitorowanie i egzekwowanie płatności oraz przejęcie ryzyka niewypłacalności odbiorcy.
Według konwencji ottawskiej (1988), firma faktoringowa wykonuje co najmniej dwie z czterech czynności:
► Finansowanie faktoranta
► Prowadzenie rozliczeń związanych z wierzytelnościami
► Pobieranie wierzytelności
► Przejęcie ryzyka niewypłacalności dłużnika
Dłużnik musi zostać poinformowany o przeniesieniu własności wierzytelności.
Źródło: Polski Związek Faktorów, KUKE Finance S.A.
13
Faktoring eksportowy
22%
Faktoring importowy
1% Faktoring krajowy
77%
Faktoring Rodzaje faktoringu
*Dane dotyczące podmiotów zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów
Źródło: Polski Związek Faktorów
Wartość obrotów przypadająca na faktoring pełny oraz
faktoring niepełny 2014-2015, mld PLN*
*Dane dotyczące podmiotów zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów
Źródło: Polski Związek Faktorów
Podział faktoringu w 2015 roku*
Rodzaje faktoringu
Pełny
(bez regresu)
Podział ze względu na rodzaj
instrumentu Podział ze względu na
wykorzystanie
Odwrotny
(zobowiązań) Krajowy Importowy
Niepełny
(z regresem) Eksportowy
Finansowanie
zobowiązań
i płatności
przedsiębiorstwa.
Dłuższy termin
płatności / zniżka
za wcześniejszą
spłatę.
Wykup należności
bez przejęcia
ryzyka
niewypłacalności
odbiorców.
W przypadku
braku płatności
obowiązek zwrotu.
Faktor przejmuje
ryzyko
niewypłacalności
kontrahentów, od
których należności
są objęte umową
faktoringu.
Wsparcie
importera poprzez
udzielenie
poręczenia lub
gwarancji spłaty
zobowiązań
importera.
Finansowanie
działalności
eksportowej
poprzez wykup
należności od
zagranicznych
odbiorców.
Wykup należności
od odbiorców
krajowych.
54
68
59 65
0
20
40
60
80
2014 2015
mld
PLN
Faktoring pełny
Faktoringniepełny
14
Faktoring Zalety i wady
Występowanie przedstawionych zalet i wad faktoringu jest bezpośrednio związane z wybranym przez przedsiębiorstwo
rodzajem faktoringu - określone wady i zalety są ściśle związane z konkretnym produktem.
Poprawa płynności finansowej firmy przy
jednoczesnej możliwości oferowania odbiorcom
korzystnych warunków płatności.
Zalety faktoringu
Finansowanie, które nie wpływa na wysokość
wskaźników zadłużenia.
Przejęcie przez faktora, w przypadku faktoringu
pełnego, ryzyka niewypłacalności kontrahenta –
również weryfikacja odbiorcy zostaje przejęta przez
faktora.
Wsparcie w zarządzaniu należnościami – faktor
zajmuje się monitorowaniem i egzekwowaniem
należności.
Niższy wymagany poziom zabezpieczeń niż
w przypadku innych źródeł finansowania
krótkoterminowego.
Na ogół wyższy łączny koszt w porównaniu
z kredytem w rachunku bieżącym.
Wady faktoringu
Konieczność poinformowania kontrahenta
o przeniesieniu praw do należności – w niektórych
przypadkach może wymagać renegocjacji umów.
Zmiana sposobu komunikacji z kontrahentem.
Konieczność zwrotu otrzymanych zaliczek
w przypadku braku zapłaty przez kontrahenta –
faktoring niepełny.
15
Faktoring Koszty
W momencie wystawienia faktury przez faktoranta, faktor udostępnia na ogół do 90% wartości
danej faktury. Pozostałe 10% wartości faktury wypłacane jest w momencie uregulowania faktury
przez kontrahenta.
► Opłata naliczana przez faktora jednorazowo przy rozpoczęciu
współpracy w ramach danej umowy. Wysokość opłaty zależna od
wartości należności/zobowiązań objętych faktoringiem i innych
parametrów instrumentu
Opłata
aranżacyjna /
przygotowawcza
► Oprocentowanie naliczane od wartości należności/zobowiązań
objętych faktoringiem w formule stawka referencyjna + marża w
wysokości zależnej od specyfiki klienta oraz od wielkości finansowania
► Koszt odsetkowy na ogół porównywalny do kosztu odsetkowego
kredytu obrotowego
Oprocentowanie
► Opłata naliczana od każdej faktury objętej faktoringiem
► Opłata ta może przyjąć formę stałej wartości od pojedynczej faktury
lub zostać uzależniona od wartości danej faktury
Opłata za fakturę
Przykładowy
koszt
1% – 2%
Przykładowa
marża
1% – 3%
0,1% - 0,3%
od wartości
faktury
Mogą również wystąpić dodatkowe koszty związane z faktoringiem, takie jak koszt ubezpieczenia należności czy
zwiększona opłata w przypadku przeterminowania należności.
16
Pojazdy osobowe, dostawcze i
ciężarowe do 3,5 t 41,2%
Transport ciężki 31,7%
Maszyny i urządzenia (w tym
IT) 25,3%
Nieruchomości 1,2%
Inne 0,6%
Leasing Definicja i statystyki
Leasing opiera się na umowie cywilnoprawnej, w której finansujący (leasingodawca) przekazuje przedmiot leasingu
korzystającemu (leasingobiorcy) w zamian za opłaty leasingowe. Finansujący dokonuje świadczenia jednorazowo poprzez
przekazanie składnika majątku w użytkowanie korzystającemu, który w zamian za użytkowanie przekazuje
na rzecz finansującego opłaty – raty leasingowe. Przejęcie praw własności może nastąpić po zapłaceniu ostatniej raty
leasingowej, jeżeli to przewiduje umowa.
Umowa leasingu jest umową nazwaną w Kodeksie cywilnym.
Łączna wartość aktywnego portfela
branży leasingowej na koniec czerwca 2016
Źródło: Związek Polskiego Leasingu
97,2 mld PLN
Źródło: Związek Polskiego Leasingu
Podział leasingu według przedmiotu finansowania – czerwiec 2016
17
Leasing Koszty
► Opłata naliczana przez leasingodawcę warunkująca udzielenie leasingu. Opłata ta stanowi
część wartości przedmiotu leasingu
► Opłata początkowa często ma dość znaczną wartość odpowiadającą wartości kilku opłat
leasingowych
Opłata wstępna
► Opłata pobierana przez leasingodawcę za udzielenie leasingu. Wysokość prowizji uzależniona
jest od wartości przedmiotu leasingu Prowizja
► Opłata leasingowa stanowi cykliczną płatność i składa się z części kapitałowej oraz odsetkowej.
Częstotliwość oraz harmonogram spłat ustalany jest indywidualnie w porozumieniu pomiędzy
leasingodawcą a leasingobiorcą
Opłata
leasingowa
► Depozyt ten służy zabezpieczeniu interesu leasingodawcy w przypadku nienależytego
wykonywania umowy leasingu przez leasingobiorcę. Depozyt ma charakter zwrotny i może być
zaliczony na poczet płatności końcowych rat lub opłaty końcowej
Wpłaty na
Depozyt
Gwarancyjny
► Występuje przy leasingu finansowym
► Opłata końcowa stanowi cenę sprzedaży leasingowanego przedmiotu po zakończeniu umowy
leasingu
Opłata końcowa
18
Leasing Leasing zwrotny
Leasing zwrotny (sale and lease back) polega na sprzedaży przez korzystającego własnego środka trwałego na rzecz
finansującego i następnie zawarciu umowy leasingu tego środka trwałego.
Celem takiej transakcji jest uwolnienie przez korzystającego środków pieniężnych zamrożonych w aktywie, a więc
poprawienie płynności, przy jednoczesnej możliwości dalszego korzystania ze środka trwałego w zamian za ponoszone
opłaty leasingowe.
Leasing zwrotny może przyjąć formę zarówno leasingu finansowego, jak i operacyjnego.
Korzystający Finansujący 1
Przeniesienie własności środka trwałego
Środki pieniężne (przychody ze sprzedaży środka trwałego)
Korzystający Finansujący 2
Opłata leasingowa
Możliwość korzystania ze środka trwałego
1
2
Umowa sprzedaży środka trwałego
Umowa leasingu
19
Logika doboru źródeł finansowania Koszt i ryzyko
Niskie Wysokie Ryzyko dla
finansującego
Niskie
Wysokie
Koszt
finansowania
Dobór źródeł finansowania inwestycji zależy od indywidualnych potrzeb przedsiębiorcy oraz jego zdolności kredytowej.
Na bazie oczekiwań i możliwości może zostać wypracowana optymalna struktura finansowania.
Wzrost ryzyka jest zawsze związany ze wzrostem kosztu finansowania.
Senior Debt
Unitranche
Debt
Junior Debt
Mezzanine
Distressed
Debt
Private
Equity
1
2
3
4
5
6 Finansowanie dłużne
o różnym stopniu
ryzyka.
1
Finansowanie
hybrydowe łączące
cechy długu i kapitału
własnego.
4
2
3
Finansowanie
podmiotów w sytuacji
problemów
płynnościowych.
5
Finansowanie projektów
o dużym potencjale
wzrostowym.
6
20
Międzynarodowe multilateralne instytucje finansowe
► Między innymi:
► Europejski Bank Inwestycyjny (EBI)
► Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOiR)
► Bank Rozwoju Rady Europy (CEB)
► Nordycki Bank Inwestycyjny (NIB)
► Instytucje te mogą zaoferować często korzystniejsze warunki finansowania,
w szczególności niższy koszt finansowania (przede wszystkim EBI, NIB) oraz dłuższy
okres finansowania
► Pozyskanie finansowania z tych instytucji nie wymaga przeprowadzania procedury
zgodnej z prawem zamówień publicznych
► Proces pozyskania finansowania rządzi się wewnętrznymi procedurami tych instytucji
► Obszary kredytowania wynikają z misji przyświecającej działalności tych instytucji oraz
z przyjętych polityk
► Proces pozyskania finansowania z tych inwestycji może być prowadzony równolegle do
procesu pozyskania finansowania z banków komercyjnych
21
Międzynarodowe i krajowe instytucje finansowe – przykłady i statystyki
► Europejski Bank Inwestycyjny
udziela preferencyjnych
kredytów dla projektów, które
przyczyniają się do realizacji
celów UE
► Możliwe finansowanie projektów
inwestycyjnych (publicznych
i prywatnych) oraz finansowanie
MŚP
► Średni okres spłaty od 5 do
15 lat
► Atrakcyjne oprocentowanie
dzięki ratingowi Banku na
poziomie AAA
EBI
315 mld EUR Ma wynieść całkowita
wartość inwestycji w ramach EFIS do 2018 r.
EFIS ARP
► Agencja Rozwoju Przemysłu
udziela pożyczek na realizację
projektów inwestycyjnych
► Oferta skierowana przede
wszyskim do dużych
przedsiębiorstw
► Możliwość finansowania spółek
w restrukturyzacji
► Duży nacisk położony jest na
projekty zwiększające
innowacyjność polskich
przedsiębiorstw
23 mln PLN Wynosiła średnia wartość pożyczki
udzielonej przez ARP w 2015 r.
► Europejski Fundusz na rzecz
Inwestycji Strategicznych został
utworzony w celu wsparcia
finansowania projektów
związanych z rozwojem
istotnych gałęzi gospodarki
► Projekt zakłada wsparcie dla
MŚP, rozwoju energii
odnawialnej i inwestycji
infrastrukturalnych
i innowacyjnych
► Wielkość funduszu to
22,3 mld EUR, docelowo ma być
zwiększona do 127,2 mld EUR
324 Podjęte pozytywne
decyzje o udzieleniu finansowania przez EFIS
w 27 krajach UE.
22
Instrumenty rynków kapitałowych Obligacje (1/2)
► Możliwe emisje publiczne
i niepubliczne (tzw. private
placements)
► W zakresie emisji publicznych
– w Polsce działa od września 2009
roku rynek obligacji Catalyst
► Catalyst prowadzony jest na platformach
transakcyjnych Giełdy Papierów
Wartościowych w Warszawie i BondSpot.
► Na catalyst notowane są:
► Obligacje komunalne
► Obligacje korporacyjne
► Listy zastawne
► Obligacje skarbowe
► Obligacje spółdzielcze
Uczestnicy Catalyst
Obszar handlu
detalicznego
rynek
regulowany +
ASO
GPW
B
O
N
D
S
P
O
T
Banki
Domy maklerskie
Obszar handlu
hurtowego
rynek
regulowany +
ASO
► Catalyst jest dostosowany do emisji
o różnych wielkościach i różnej
charakterystyce, a także do potrzeb
różnych inwestorów – hurtowych
i detalicznych, instytucjonalnych
i indywidualnych
► Catalyst tworzą cztery platformy obrotu,
dwie prowadzone przez GPW, a dwie
przez BondSpot
Emitenci Doradca
23
Instrumenty rynków kapitałowych Obligacje (2/2)
► Różne cele emisji obligacji na rynku Catalyst
– obligacje komunalne i korporacyjne
Gmina Wałbrzych
27 mln PLN pozyskanych z emisji obligacji zostanie przeznaczone
na finansowanie planowanego deficytu budżetu w 2012 r. oraz spłatę
wcześniej zaciągniętych zobowiązań.
Capital Park S.A.
W ramach emisji z 2015 deweloper pozyskał dodatkowe 11,1 mln PLN
na nowe inwestycje.
Kruk S.A.
Celami emisji z początku 2015 o wartości 45 mln PLN (seria U2 i U3)
było finansowanie nabycia pakietów wierzytelności przez podmioty
należące do Grupy Kapitałowej KRUK S.A.
Zalety Catalyst
► Dostęp do kapitału i inwestorów
► Zwiększenie wiarygodności (obowiązki
informacyjne)
► Promocja
► Ułatwienie pozyskiwania kapitału
w przyszłości
Firmy Samorządy
Liczba serii 398 59
Wartość
emisji (mld
PLN)
64,87 3,31
Podstawowe parametry rynku
Źródło: dane za rok 2016, Biuletyn Statystyczny
CATALYST 2016
24
Finansowanie bardziej ryzykownych projektów Private debt
Fundusze inwestujące w dług o podwyższonym ryzyku to interesujące rozwiązanie w przypadku finansowania projektów
bardziej ryzykownych mających ograniczony dostęp do tradycyjnych źródeł finansowania bankowego, w przypadku
których sponsor jest gotów zaakceptować wyższy koszt.
► Bardziej elastyczne podejście
niż w przypadku finansowania
bankowego, umożliwiające
dopasowanie struktur
finansowania i zabezpieczeń
do potrzeb projektu
► Ocena zdolności kredytowej
opierająca się w dużej mierze
na analizie przyszłych
przepływów pieniężnych
► Mniej sformalizowane podejście
do dłużnika oraz potencjalnie
krótszy proces pozyskania
finansowania
► Możliwość podporządkowania
finansowaniu bankowemu
► Wyższy koszt pozyskania
finansowania niż w przypadku
finansowania bankowego
► Bieżący monitoring inwestycji
mogący zakładać większą
ingerencję w działalność
dłużnika
Zalety
Wady Przykłady transakcji
Spółka Rodzaj Finansujący
Finansowanie
mezzanine na
rozwój
Finansowanie
mezzanine na
rozwój
Obligacje
Finansowanie
mezzanine oraz
pożyczka
długoterminowa
Finansowanie
wykupu
► Aasa
► Mogo Finance
► Solaris
► Nowy Szpital
► Organika
► Mezzanine
► Mezzanine
► Mezzanine
► CVI
► CVI
► ARP
25
Finansowanie eksportu i ekspansji zagranicznej KUKE – gwarancje dla eksportu
Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A. oferuje ubezpieczenia eksportowe gwarantowane przez Skarb
Państwa oraz ubezpiecza długoterminowe projekty eksportowe o charakterze inwestycyjnym. Akcjonariusze KUKE to
Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Rozwoju i Bank Gospodarstwa Krajowego.
Oferta
Ubezpieczenie na start – dla
nowych i małych firm.
► Sprzedaż na eksport < 1 mln
EUR w ciągu ostatnich 12
miesięcy
► Sprzedaż na rynku krajowym
< 5 mln PLN w ciągu
ostatnich 12 miesięcy
Ubezpieczenie należności Gwarancje
ubezpieczeniowe Finansowanie
Ubezpieczenie na rozwój – dla
wszystkich firm realizujących
sprzedaż w kredycie kupieckim
Ubezpieczenie na „trudne”
rynki – ubezpieczenie dla firm
prowadzących działalność na
rynkach o podwyższonym ryzyku
politycznym (np. Rosja, Ukraina)
Gwarancje kontraktowe –
zabezpieczające realizację
każdego etapu kontraktu, np.:
► Gwarancja zapłaty wadium
► Gwarancja należytego
wykonania kontraktu
► Gwarancja zwrotu zaliczki
► Gwarancja usunięcia wad
i usterek
Gwarancje spłaty kredytu
► Dla kredytów na realizację
kontraktów eksportowych
► Stanowi zabezpieczenie
ryzyka banku
► Możliwe dla kredytów < 2 lat
(suma okresu spłat i wypłat)
Faktoring:
► Faktoring pełny
► Faktoring niepełny
► Faktoring odwrotny
Finansowanie kontraktu
eksportowego – kredyt dla
importera umożliwiający
realizację kontraktu
eksportowego
Zabezpieczenie kredytu
bankowego – cesja polisy
ubezpieczeniowej na należności
może być wykorzystana jako
zabezpieczenie bankowe
93 kraje Objęte programem
ubezpieczenia należności.
517 mln USD Ubezpieczonego przez KUKE
obrotu w 2015 roku
Tworzywa sztuczne
16%
Branża elektroniczna
13%
Branża spożywcza
11% Branża
chemiczna 9%
Branża budowlana
8%
Branża drzewna
8%
Pozostałe 35%
Struktura sektorowa ubezpieczonego obrotu w 2015 r. (kredyt < 2 lat)
Źródło: KUKE
26
Fundusz Ekspansji Zagranicznej wspiera finansowanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych polskich firm,
współfinansując wraz z polskim partnerem zagraniczną spółkę projektową poprzez którą polski partner realizuje
projekt ekspansji zagranicznej. Fundusz Ekspansji Zagranicznej inwestuje w projekty polegające na powieleniu
modelu biznesowego spółki na rynku zagranicznym, przejęciu zagranicznego partnera lub konkurenta, przejęciu
dostawcy, lokowaniu produkcji bliżej odbiorców lub dostawców czy budowie sieci sprzedaży i dystrybucji.
Bank
Gospodarstwa
Krajowego
inwestor
TFI BGK S.A.
akcjo
na
riusz
zarządzanie
funduszami
Fundusz
Ekspansji
Zagranicznej
FIZ AN
Inwestycje w projekty
zagraniczne Zagraniczna
Spółka
Projektowa
Polski Partner
Inwestycje w projekty
zagraniczne
Źródło: Bank Gospodarstwa Krajowego
Finansowanie eksportu i ekspansji zagranicznej BGK – fundusz ekspansji zagranicznej
27
BGK – fundusz ekspansji zagranicznej Szczegóły oferty
Dostępne instrumenty finansowe
► Fundusz oferuje inwestycje
w akcje i udziały
zagranicznej spółki
zależnej. Gdy spółka
zacznie osiągać
zadowalające wyniki
istnieje możliwość ich
odkupienia przez partnera
polskiego
► Fundusz oferuje również
udziały konwertowalne na
pożyczki. Następuje
przeniesienie spłaty
z partnera polskiego na
zagraniczną spółkę
projektową
► Fundusz oferuje pożyczki,
których zabezpieczeniem
są aktywa projektu
zagranicznego. Zazwyczaj
nie występuje regres do
partnera polskiego
► Fundusz oferuje również
finansowanie pożyczkami
niezabezpieczonymi,
podporządkowanymi
i konwertowalnymi
(mezzanine)
► Oprocentowanie ustalane
jest w zależności od ryzyka
projektu Akcje i udziały
Pożyczki Fundusz oferuje współfinansowanie zagranicznego
projektu inwestycyjnego kapitałem lub pożyczką bez
regresu. Finansowanie udzielane jest na bilans
zagranicznej spółki zależnej.
Cechy finansowania
Finansowanie oferowane jest w kwocie do wysokości
zaangażowania w inwestycję partnera polskiego, bez
określonego minimum. Przy finansowaniu do 12,5 mln
EUR w jeden projekt dostępna jest uproszczona
procedura aplikacyjna.
Fundusz oferuje podział ryzyka inwestycyjnego, przy
oczekiwaniu zwrotu z inwestycji na poziomie
rynkowym. Finansowanie udzielane jest na okres od
5 do 7 lat na inwestycje w większości krajów świata
z wyłączeniami sektorowymi.
Zarządzanie projektem pozostaje w rękach polskiego
partnera. Współpraca z Funduszem odbywa się na
poziomie rady nadzorczej zagranicznej spółki
projektowej.
28
Refinansowanie istniejącego zadłużenia w otoczeniu niskich stóp procentowych Niski poziom stóp procentowych to doskonała okazja do obniżenia kosztów finansowania przedsiębiorstwa poprzez
refinansowanie istniejącego zadłużenia.
Refinansowanie to również okazja do zmiany struktury zabezpieczeń oraz kształtu kowenantów w taki sposób aby
umożliwiały większą elastyczność w działaniu spółki.
Przesłanki do refinansowania
► Otoczenie historycznie niskich stóp procentowych
oraz potencjalne ryzyko ich wzrostu w średnim
okresie
► Możliwość wynegocjowania z finansującymi
korzystniejszej struktury zabezpieczeń i kształtu
kowenantów
► W przypadku, gdy sytuacja spółki jest lepsza niż
w momencie pozyskiwania istniejącego zadłużenia
poprawa warunków finansowania będzie wykraczać
poza zwykłe obniżenie stóp
► W średnim terminie możliwe odwrócenie trendu
kolejnych obniżek stóp procentowych
► Refinansowanie stwarza możliwość uporządkowania
struktury długu i ograniczenia liczby wierzycieli
0
1
2
3
4
5
6
sty
10
ma
j 10
wrz
10
sty
11
ma
j 11
wrz
11
sty
12
ma
j 12
wrz
12
sty
13
ma
j 13
wrz
13
sty
14
ma
j 14
wrz
14
sty
15
ma
j 15
wrz
15
sty
16
ma
j 16
wrz
16
WIBOR 3M MIN MAX
30
7 praktycznych porad w zakresie minimalizacji kosztów finansowania
Dezagregacja kosztów marży podmiotu finansującego
Stworzenie rzeczywistej konkurencji 1 3
Minimalizacja pozamarżowych kosztów dodatkowych 4
Analiza alternatywnych instrumentów finansowania i ich kosztów 2
31
7 praktycznych porad w zakresie minimalizacji kosztów finansowania
Dywersyfikacja źródeł finansowania na bazie powyższych analiz
Minimalizacja podstaw do żądania dodatkowych kosztów w trakcie finansowania 5 7 Analiza kwalifikowalności do wykorzystania preferencyjnych dłużnych źródeł finansowania 6
32
Stworzenie rzeczywistej konkurencji
► Porównywanie ofert finansowania
wielu finansujących, przy
równoczesnym utrzymaniu informacji
o fakcie dokonywania takiego
szerokiego porównywania – aż do
momentu ustalenia kluczowych dla
spółki parametrów
1 Na czym polega?
► Dobór odpowiednich podmiotów
do negocjacji – uwzględnienie
podmiotów oferujących analogiczne
instrumenty, ale również podmiotów
oferujących instrumenty
alternatywne – mogą być niezbędne
negocjacje równolegle z kilkoma
grupami finansujących
► Określenie kluczowych
parametrów do negocjacji
► Stworzenie długiej i szerokiej listy
i nie skracanie jej do momentu
ustalenia kluczowych parametrów
Praktyczne aspekty
33
Analiza alternatywnych instrumentów finansowania i ich kosztów
► Wzięcie pod uwagę różnych
instrumentów finansowania
spełniających podobny cel np.
dostarczających środków
finansowych na finansowanie
potrzeb obrotowych, inwestycyjnych,
finansowanie eksportu,
gwarantowanie płatności
Na czym polega? Praktyczne aspekty
► Identyfikacja alternatywnych
instrumentów finansowania
► Identyfikacja kosztów
i niekosztowych charakterystyk
poszczególnych instrumentów
► np. podobny efekt do kredytu mogą
dać inne instrumenty, mające przy
tym dodatkowe zalety
– np. faktoring, leasing, czy obligacje
– mają jednak zarazem inne cechy,
mogące w danym przypadku
stanowić dodatkowe zalety lub wady
2
34
Dezagregacja kosztów marży podmiotu finansującego
► Skłonienie finansujących do
zaprezentowania osobno
(w dezagregacji) wszystkich
elementów składowych kosztu
finansowania, często
uwzględnianych w marży lub nie
prezentowanych we wstępnej
ofercie, a dopiero w umowie
Praktyczne aspekty
► W celu uzyskania efektu
dezagregacji, niezbędne może być
poproszenie finansujących
o podanie wartości konkretnych
opłat – przedstawienie listy
wszystkich możliwych opłat tak, by
następnie mieć czytelne podstawy do
negocjacji
► Efektem może być wręcz rezygnacja
z przerzucania na klienta niektórych
elementów opłat – np. opłata na BFG
3 Na czym polega?
35
► Przegląd oferty / umowy
finansowania pod kątem
generowania dodatkowych
kosztów, jakie będą musiały
zostać poniesione w związku z jej
podpisaniem czy do momentu
uruchomienia finansowania
i ograniczenie liczby takich
elementów / zakresu obowiązków
► Koszty takie na ogół są znane / do
ustalenia – na moment podpisania
umowy finansowania
Praktyczne aspekty
► np. koszty sporządzenia wycen pod
zabezpieczenia (w celu ich
ustanowienia), koszty wypełnienia
obowiązków informacyjnych, koszty
wypełnienia warunków
zawieszających
► w celu minimalizacji tych kosztów
niezbędna jest dokładna analiza
wymogów instytucji i próba ich
racjonalizacji - minimalizacja pakietu
zabezpieczeń, minimalizacja liczby
obowiązków informacyjnych,
warunków zawieszających itp.
Minimalizacja pozamarżowych kosztów dodatkowych 4
Na czym polega?
36
► Przegląd oferty / umowy
finansowania pod kątem
generowania dodatkowych kosztów,
jakie będą musiały zostać
poniesione w przyszłości, w
związku z realizacją umowy już po
jej podpisaniu, czasem wiele
miesięcy czy lat po jej podpisaniu –
w celu graniczenia zapisów umowy
stanowiących podstawę do żądania
dodatkowych kosztów i opłat
w trakcie finansowania
► Koszty takie na ogół nie są w pełni
znane na moment podpisania
umowy finansowania
Praktyczne aspekty
► np. koszty waiverów (tj. zgody
finansującego na uchylenie jakiegoś
warunku umowy) dot. wskaźników
czy innych warunków umowy
► W tym celu powinno się dążyć do
minimalizacji liczby „trudnych’
wymogów instytucji – niezbędne
byłoby dokładne przeanalizowanie
wymogów pod kątem realności ich
realizacji – np. weryfikacja poziomów
wskaźników finansowych (czy ich
poziomy uwzględniają pewien
bufor?), weryfikacja dat wypełnienia
określonych obowiązków
informacyjnych (czy daty ustalone po
uwzględnieniu buforu czasowego?)
itp.
Minimalizacja podstaw do żądania dodatkowych kosztów w trakcie finansowania 5
Na czym polega?
37
► Identyfikacja dostępnego długu
o preferencyjnych parametrach
oraz analiza kwalifikowalności
podmiotu do uzyskania takiego
finansowania
► W szczególności wiele takich
instrumentów dla celów
finansowania realizacji projektów
inwestycyjnych
Praktyczne aspekty
► Np. Preferencyjne pożyczki
oferowane przez krajowe instytucje
finansowe, czy instrumenty
finansowania oferowane przez
międzynarodowe instytucje
finansujące
► Więcej – Prezentacja dot. Planu
Junckera
Analiza kwalifikowalności do wykorzystania preferencyjnych dłużnych źródeł finansowania 6
Na czym polega?
38
► Finansowanie działalności firmy
poprzez wykorzystanie
różnorodnych źródeł
finansowania – zarówno w zakresie
działalności bieżącej jak i
inwestycyjnej
Praktyczne aspekty
► Dywersyfikacja źródeł finansowania
na bazie powyższych analiz
► By dywersyfikacja była efektywna
i nie stanowiła jedynie mnożenia
źródeł finansowania bez
rzeczywistych dodatkowych
korzyści – powinna być
poprzedzona szeregiem analiz.
Uwaga - mnożenie liczby
finansujących może przysporzyć
również problemów z zarządzaniem
kontaktami z finansującymi,
wypełnianiem obowiązków
informacyjnych itp.
Dywersyfikacja źródeł finansowania na bazie powyższych analiz 7
Na czym polega?
European Investment Bank 39 19/10/2016
European Investment Bank
Presentation’s name
Speaker’s name (optional)
Date
Corporate Lending
Germany and Nordic Countries
Europejski Bank Inwestycyjny
&
Europejski Fundusz Inwestycji
Strategicznych
European Investment Bank 40 19/10/2016
EBI w skrócie
Największa światowa Międzynarodowa Instytucja Finansowa
Non-profit
Jako instytucja
non-profit
przekazujemy
korzystne warunki
finansowe naszym
kredytobiorcom.
1958
Utworzony w 1958 r.
na mocy Traktatu
Rzymskiego,
wraz z innymi
instytucjami UE.
Mamy ponad 50 lat
doświadczenia
w finansowaniu
inwestycji.
Rating: AAA
Najwyższy możliwy
rating kredytowy
wg. głównych
agencji i wysoki
kapitał: €221bn
umożliwiają dostęp
do taniego
długoterminowego
fundingu.
Misja
Wsparcie rozwoju
i konkurencyjności
gospodarczej firm
działających w UE,
poprzez udzielanie
długoterminowego
finansowania
kredytowego.
European Investment Bank 41 19/10/2016
EBI – Akcjonariusze
Bank kontrolowany jest przez Kraje Członkowskie UE (%), w tym
Polskę:
European Investment Bank 42 19/10/2016
Lokalizacja
Centrala Banku znajduje się w Luksemburgu
i zatrudnia ponad 2 600 pracowników.
Biura Lokalne Mamy 39 biur lokalnych na całym świecie,
w tym w Warszawie.
Eksperci W ramach naszego zespołu mamy
doświadczonych bankowców, inżynierów,
ekonomistów branżowych, ekspertów
środowiskowych i prawników.
European Investment Bank 43 19/10/2016
Akcja kredytowa EIB od
powstania Banku
Odpowiadamy na zapotrzebowanie rynku i odgrywamy
antycykliczną rolę w okresie wyzwań ekonomicznych
i finansowych
European Investment Bank 44 19/10/2016
EIB w 2015 roku
Wartość udzielonych kredytów – 78 mld EUR 90% kredytów finansuje działalność na terenie UE
Kredyty w Polsce – 5,5 mld EUR
European Investment Bank 45 19/10/2016
European Investment Bank
Rodzaje finansowania
Kredyty
Kredytobiorca Project finance / PPP
Instrumenty finansowe
(w partnerstwie z KE)
Kapitał (poprzez
fundusze)
Linie kredytowe dla
pośredniczących
instytucji finansowych Banks
European Investment Bank 46 19/10/2016
„Plan Junckera”
CEL: zmobilizowanie min. 315 mld EUR inwestycji w UE w okresie 3 lat
Europejskie Centrum
Doradztwa
Inwestycyjnego
Zmobilizowanie
finansowania inwestycji
Europejski Fundusz
Inwestycji Strategicznych
Plan Inwestycyjny dla Europy: 3 filary
Poprawa otoczenia
regulacyjnego -
Reformy strukturalne
Globalny kryzys ekonomiczny i finansowy zahamował niezbędne inwestycje w infrastrukturę oraz
innowacje w sektorze prywatnym. Wartość inwestycji w Europie jest obecnie nadal około 15%
niższa niż wartość sprzed kryzysu. W porównaniu z 2007 rokiem wysokość inwestycji zmalała
o blisko 430 mld EUR w ujęciu bezwzględnym. Europa musi pokonać tę lukę inwestycyjną, żeby
odbudować konkurencyjność swojej gospodarki.
European Investment Bank 47 19/10/2016
EFIS NIE jest funduszem w rozumieniu
prawa ani oddzielną jednostką
Jest porozumieniem umownym pomiędzy
KE & EBI
Wszystkie działania EFIS są
wykonywane w ramach Grupy EBI
(na bilansie EBI)
Podlegają standardowej ocenie
(due diligence)
Każda transakcja jest zatwierdzana przez
organy zarządzające EBI oraz dodatkowo
przez Komitet Inwestycyjny EFIS
EFIS oferuje różnorodne i elastyczne
produkty i struktury finansowania
odpowiadające potrzebom klienta
EFIS ma na celu absorbcję ryzyka
w celu uruchomienia inwestycji
obarczonych wyższym ryzykiem
(dodatkowość), ale ekonomicznie
i technicznie uzasadnionych
i wykonalnych (bankowalność)
Europejski Fundusz Inwestycji
Strategicznych („EFIS”)
European Investment Bank 48 19/10/2016
Przykładowe projekty w Polsce
Przemysł • Spółdzielnia Mleczarska Mlekovita - budowa 2 nowych linii produkcyjnych mleka w proszku
w ramach fabryki przetwórstwa mleka (37,5 mln EUR)
• Modernizacja 2 zakładów produkcji szkła w Sierakowie i Jedlicach (50 mln EUR)
• NGK Ceramics – budowa zakładu produkcji samochodowych filtrów ceramicznych (65 mln EUR)
• ZF Polpharma – program B+R w zakresie leków biopodobnych (45 mln EUR)
• Grupa Azoty - program modernizacji - (550 mln PLN)
• William Demant – R&D w zakresie aparatów słuchowych
Telekomunikacja i Energetyka: • Orange – rozwój sieci 4G (190 mln EUR)
• T-Mobile - rozwój sieci 4G (200 mln EUR)
• PGE – rozbudowa i modernizacja sieci dystrybucji energii elektrycznej i budowa 2 bloków
kogeneracyjnych na gaz (2,0 mld PLN)
• Tauron - energetyka odnawialna oraz dystrybucja energii elektrycznej (295 mln PLN)
• ENEA - modernizacja i rozbudowa sieci elektroenergetycznych (946 mln PLN)
• Energa - program inwestycyjny w segmencie dystrybucji energii elektrycznej (1,0 mld PLN)
• Gaz-System – budowa gazoportu i gazociągu przesyłowego (ponad 1,0 mld PLN)
• PKN Orlen – rozwój segmentu petrochemicznego (300 mln EUR)
European Investment Bank 49 19/10/2016
Czy mają Państwo zapotrzebowanie na finansowanie zewnętrzne?
Czy prowadzą Państwo lub planują inwestycje organiczne (rozwojowe/modernizacyjne), B+R i/lub na kapitał pracujący?
Czy Państwa spółka jest wiarygodna kredytowo/ ma dobry standing finansowy?
Czy Państwa inwestycja jest opłacalna ekonomicznie i wykonalna technicznie?
Checklist
European Investment Bank 50 19/10/2016
Kryteria kwalifikowalności
Priorytety sektorowe:
• Spółki o średniej kapitalizacji / „mid-caps” (do 3000 pracowników w ramach grupy
kapitałowej): szeroki katalog wydatków inwestycyjnych oraz working capital
• Infrastruktura: m.in transportowa, energetyczna, telekomunikacyjna i cyfrowa / ICT
• Innowacje: edukacja i szkolenia, zdrowie, badania i rozwój, zaawansowane technologie
w procesie produkcji/logistyki
• Energetyka: odnawialne źródła energii, bezpieczeństwo energetyczne, efektywność
energetyczna (w tym nieruchomości komercyjnych)
• Środowisko: ochrona środowiska, rozwój miast, projekty socjalne, turystyka
• Indywidualne, zwiększające szanse na finansowanie:
• Spółki działające w regionach słabiej rozwiniętych gospodarczo
• Wpływ inwestycji na poziom zatrudnienia
• Wartość dodana płynąca z uczestnictwa EBI
• Przyciąganie/ współfinansowanie przez prywatny kapitał/ banki komercyjne/ inwestorów
• Ekonomiczna stopa zwrotu projektu
• Przyśpieszenie realizacji inwestycji
• Współfinansowanie BGK
European Investment Bank 51 19/10/2016
European Investment Bank
2015 2016
2017 2018
2019 2020
lipiec
lipiec
Wejście
w życie
Rozp.
w spr.
EFIS
Ramy czasowe
Data końcowa na
zatwierdzenie
kredytów
w ramach EFIS
i podpisanie
umów
kredytowych
Okres inwestycyjny ma osiągnąć wysokość 315 mld EUR wszystkich inwestycji.
Trzecia rocznica
podpisania
Rozporządzenia
w spr. EFIS
European Investment Bank 52 19/10/2016
Pierwszy Kontakt
• Procedura wnioskowania o kredyty w EBI jest w pełni elastyczna, podobna do
stosowanych przez banki komercyjne
• Brak szczególnych wymogów formalnych/ wniosku kredytowego
• Kontakt może być w dowolnej formie: spotkanie, email, telefon, faks
• W ramach wstępnego pakietu informacyjnego prosimy o:
• Podstawowe informacje o kredytobiorcy: działalność, strategia, struktura
udziałowa
• Roczne zaudytowane sprawozdania finansowe za ostatnie 3 lata
• Informacje o inwestycji/ -ach: opis, cel, lokalizacja, uzasadnienie, przewidywany
budżet i jego główne komponenty, okres realizacji, itp.
• Projekcje/ plan finansowy
• Oczekiwania wobec zaangażowania EBI (kwota, okres finansowania itp.)
European Investment Bank 53 19/10/2016
Kwota Kredytu
Przykład Rok 1 Rok 2 Rok 3
Inwestycja 1 25 100 100
Inwestycja 2 25 50 100
Suma 50 150 200
Maks. Kredyt EBI = 50% x
(Y1+Y2+Y3)
= 50% x 400 mln PLN
= 200 mln PLN
Potencjalny Kredyt EIB: 200 mln PLN
“Projekt” jest wew. określeniem definiowanym na
potrzeby kredytu EBI, zawiera kwalifikowalne wydatki
inwestycyjne i operacyjne w okresie 2-5 lat.
EBI może finansować do 50% kosztów Projektu.
Kwalifikowalne wydatki obejmują:
• Wydatki inwestycyjne na nabycie środków
trwałych, wartości niematerialnych i prawnych
• Opex (w tym koszty osobowe) w przypadku B+R
• Zwiększenie kapitału obrotowego
• Inne powiązane wydatki (odsetki w okresie
inwestycji)
Ostateczna kwota kredytu zależy od:
• Potrzeb finansowych spółki
• Kwalifikowalnych kosztów Projektu
• Zdolności kredytowej spółki
European Investment Bank 54 19/10/2016
Finansowa
Analiza sprawozdań historycznych i prognoz finansowych spółki (wraz z analizą założeń).
Forma i zakres podobny do standardów banku komercyjnego.
Techniczna/ Projektowa Sprawdzenie zgodności inwestycji z kryteriami kwalifikowalności EBI.
Określenie zakresu projektu i kwalifikowalnych kosztów.
Zwykle 1 dzień prezentacji i rozmów z managementem spółki i osobami odpowiedzialnymi za projekt.
Prawna Standardowy przegląd dokumentów korporacyjnych, struktury organizacyjnej grupy/ spółek kredytobiorców.
Przegląd istniejącej dokumentacji kredytowej (o ile ma zastosowanie).
Ocena Kredytowa
European Investment Bank 55 19/10/2016
Finansowanie krok po kroku
Krok 1
Wniosek Krok 2
Ocena
Krok 3
Zatwierdzenie
Krok 4
Podpisanie
Umowy
Krok 5
Wypłata kredytu
Krok 6
Monitorowanie
i raportowanie
Krok 7
Spłata
CYKL
PROJEKTU
EBI
Negocjacje umowy kredytowej
• Finansowa
• Ekonomiczna
• Społeczna
• Środowiskowa
• Techniczna
• Zarząd EBI
• Rada Dyrektorów EBI
• Komitet Inwestycyjny
(opcjonalnie gdy projekt
w ramach EFIS)
Proces uzyskania kredytu zwykle trwa od 3-5 miesięcy
European Investment Bank 56 19/10/2016
European Investment Bank
Kredyt z EBI
Produkt: Długoterminowy kredyt / gwarancja
Cel: Finansowanie (przyszłych) wydatków inwestycyjnych (capex, opex itp.)
Kwota: Zazwyczaj > 25 mln EUR, ale mniejsze kwoty mogą być rozważone
Okres: Elastyczny (5-12Y) – amortyzowany/ bullet (wł. okres karancji)
Status: Niepodporządkowany (senior loan), w uzasadnionych przypadkach
rozważymy kredyt podporządkowany/ mezzanine / quasi equity
Zabezpieczenie: Niezabezpieczony lub zabezpieczony (pari-passu z innymi kredytobiorcami)
Oprocentowanie: Zmienne lub stałe
Brak elementu dotacji, ale atrakcyjna marża wynikająca z non-for-profit
charakteru i dostępu do taniego kapitału
Waluty: Szerokie spektrum (EUR, PLN, USD, i wiele innych)
Umowa Kredytowa: Własny wzór - bliski standardowi LMA (Loan Market Association)
Dopasowana do indywidualnych wymogów klienta
Prowizje: Ograniczone
Główne warunki finansowania
European Investment Bank 57 19/10/2016
Korzyści z finansowania EBI
Długi okres finansowania
Stabilny, strategiczny długoterminowy partner finansowy
Brak cross sellingu i brak syndykacji/sprzedaży aktywów
Atrakcyjny koszt (zmienna/stała stopa)
Elastyczna struktura i warunki wykorzystania
Efekt katalityczny/stempel jakości – ekspertyza techniczna
Współfinansowanie z bankami relacyjnymi
European Investment Bank 58 19/10/2016
Dane Kontaktowe
Karolina Żelawska-Pałasz
Corporate Lending in Poland & Baltic States
Tel. +48-22-31-00-507, [email protected]
European Investment Bank
Warsaw Office
Plac Piłsudskiego 1
00-078 Warszawa
European Investment Bank
98-100, boulevard Konrad Adenauer
L-2950 Luxembourg
www.eib.org
60
Wsparcie doradcze w optymalizacji i dywersyfikacji finansowania
Istniejące
finansowanie
Nowe finansowanie
Przykładowe działania:
► Analiza warunków finansowania
pod kątem możliwych
optymalizacji
► Wsparcie w pozyskaniu
refinansowania
Przykładowe działania:
► Identyfikacja podmiotów
zainteresowanych udzieleniem
finansowania i warunków
finansowania
► Wsparcie w opracowaniu
dokumentów niezbędnych
finansującym (model finansowy,
memorandum informacyjne)
Finansowanie na akwizycje
Finansowanie na bilans
(Corporate Finance)
Finansowanie Projektowe
(Project Finance)
Przykładowe działania:
► Strukturyzacja finansowania, w tym
opracowanie Term Sheet (kluczowe
warunki finansowania)
► Wsparcie w pozyskaniu
finansowania
Znaczny poziom długu (Net Debt / EBITDA >3,5) ! Wysoka marża / koszt finansowania (ca. >2-3%) ! Dużo zabezpieczeń na aktywach, poręczenia ! Niewygodne lub „połamane” kowenanty Net Debt / EBITDA, DSCR !
Przykładowe symptomy dla naszego zaangażowania - refinansowanie
61
Kontakt
Ewa Mochocka
Starszy Menedżer
Dział Doradztwa w Procesach Pozyskania Finansowania i
Restrukturyzacji
Tel.: +48 22 557 66 68
Kom.: +48 660 440 042
Email: [email protected]