ตลาคม - ธนวาคม 55
ปท 2 ฉบบท 10
การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
เรองเดนในฉบบ• ฟนฟระบบนเวศ-แมกกนอย•ประเมนความเปราะบาง-เมองภเกต
ปรบตว รบมอ
M-BRACE
2
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
2
สารบญ CityFocus...3 โครงการฟนฟระบบนเวศและสงเสรม
วฒนธรรมชมชนพนทแมนำกกนอยสายใน5 การประเมนความเปราะบาง-เมองภเกต
รอบรวกจกรรม7 การประชมแลกเปลยนประสบการณระหวาง
เมองเครอขายครงท1
10 เมองเชยงรายตด1ใน15รางวลดานสงแวดลอม@กวางโจว
11 สารพดจดมาเลา หาดใหญ-ศกยภาพแหงเครอขายการเรยนร
โดยดร.ผกามาศถนพงงา12 DidUKnow?กบภาษา Climate วนละคำ
กจกรรมลนรางวล
ปรบตว รบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
สวสดคะ กลบมาพบทานผอานอกครงกบสารปรบตว...รบมอ...การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ฉบบท 10 เพอทำาหนาทเปนสอกลางการนำาเสนอองคความรและขาวคราวความเคลอนไหวดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ทงจากโครงการ ACCCRN และ M–BRACE มารายงานทาน ผอานเชนเคย
ฉบบน City โฟกส นำาเสนอโครงการ “ฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชนพนทแมนำ�กกนอยส�ยใน” โครงการยอยเพอเสรมสรางศกยภาพการรบมอของเมองภายใต ACCCRN เมองเชยงราย ซงมวตถประสงคเพอปรบปรงพนทแมนำากกนอยสายในโดยเนนการมสวนรวมและใหสอดคลองกบความตองการของชมชน และในสวนของโครงการ M-BRACE ฉบบนมความกาวหนาจากการดำาเนนโครงการฯ ในพนทจากทมวจยทศกษาเรองความเปราะบางของเมองเพอนำามาเปนขอมลพนฐานในการวางแผนนโยบายและแผนยทธศาสตรการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของทง 2 เมอง
รอบรวกจกรรม นำาขาวคราวความเคลอนไหวจากกจกรรมการดำาเนนโครงการในพนททง 4 เมอง มารายงานทกทานอกเชนเคย และสำาหรบ ส�รพดจดม�เล� นำาบทความสะทอนผลสำาเรจของเครอขายความรวมมอของชาวหาดใหญสวนหนงจากการดำาเนนโครงการ ACCCRN ในพนท โดย ดร.ผกามาศ ถนพงงา และปดทายกบคำาศพทนารดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศใน Did you Know? กบภ�ษ� Climate วนละคำ� พรอมชวนทานผอานรวมชงรางวลกบเกมสนกๆ แบบมสาระกบ กจกรรมลนร�งวล และสงคำาตอบมาตามทอยทแจงไวทายเลม พรอมรวมสงขอเสนอแนะเกยวกบโครงการฯ และสารปรบตวรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ มาไดท [email protected] หรอ www.facebook.com/ACCCRN-THAILAND และ www.facebook.com/MBRACE
ขอใหทกทานเพลดเพลนกบสาระภายในเลม แลวกลบมาพบกนใหมในฉบบหนาคะ
สารปรบตว...รบมอ...การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ปท 2 ฉบบท 10 ประจำ เดอนตลาคม - ธนวาคม 2555
ทปรกษา ดร.ผกามาศ ถนพงงา
กองบรรณาธการ กรณา คำสงหนอก กรองจต กตกาศ วรรโณบลควรอาจ สวรรณภาหอมชน รจนา นลมานนท อำมาตย ไชยทววงศ ศรลกษณ บอสราง ขวญเรอนยอดคำ กนกวรรณพาลกา ไพจตร ประดษฐผล วราภรณ บรรกษ จตลดดา ศรพล
จดทำ โดยโครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Asian Cities Climate Change Resilience Network - ACCCRN)
โครงการเสรมสรางการรบมอของเมองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Mekong Building Climate Resilient Asian Cities - M-BRACE)
โดยความรวมมอระหวาง สถาบนสงแวดลอมไทยเทศบาลนครเชยงรายเทศบาลนครหาดใหญเทศบาลนครภเกตเทศบาลนครอดรธานISET
3
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
ภายใตยทธศาสตรการรบมอตอการการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงราย นำามาสการดำาเนนโครงการ “ฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชน พนทแมนำ�กกนอยส�ยใน” ทเกดขนโดยเลงเหนวาทรพยากรนำาเปนสงทเมองควรใหความสำาคญเปนลำาดบตนๆ ประกอบกบลำานำากกสายใน หรอทเรยกวา “แมนำ�กกนอย” ซงเปนทางนำาเดมของแมนำากกสายใหญททอดตวอยในพนทเมองของเขตเทศบาลนครเชยงราย ซงในอดตประชาชนในพนทเคยไดใชประโยชนทงในดานอปโภค และการคมนาคม แตภายหลงไดมการพฒนาพนททางตอนเหนอของลำานำาเพอสรางโรงแรม มการขดลอกทางนำาลดจากแมนำากกนอยตอนบนลงแมนำากกสายใหญ ทำาใหแมนำากกนอยสายในซงเปนลำานำาสวนใหญ ทเหลออยไมมนำาจากแมนำากกสายใหญไหลผานอกตอไป
ทำาใหปจจบนแมนำากกนอยสายในนเหลอประโยชนเพยงเปนทางระบายนำาฝนทไหลหลากจากพนทตอนเหนอของเมองเชยงราย และเปนแหลงรองรบนำาเสยจากอาคาร บานเรอน พนททงหมดถกปลอยทงใหรกราง เตมไปดวยวชพช สภาพทางนเวศถกทำาลายดวยการทงขยะ และเปนแหลงเพาะพนธยง ซงหากปลอยไวโดยขาดการดแล ไมไดรบการฟนฟทเหมาะสมทนเวลา จะสงผลกระทบตามมาอยางแนนอน
ซงการดำาเนนโครงการไดอาศยความรวมมอของหนวยงาน ทเกยวของในพนท เชน เทศบาล หนวยงานราชการ สถาบนการศกษา นกวชาการ ชมชน ฯลฯ มารวมประชมกนเพอหาแนวทางการพฒนาแมนำากกนอยสายใน เพอใหสอดคลองกบวฒนธรรมและวถชวต ใหมความเหมาะสมกบบรบทของพนทและศกยภาพของลำานำา
ทงนโครงการฯ ทจดทำาขนนนจะชวยในการเสรมสรางใหเมองเกดศกยภาพในการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในหลายดาน กลาวคอ
การเสรมสรางการมสวนรวมของชมชน โดยเปดโอกาสใหชมชนโดยรอบแมนำากกนอยสายในรวมแสดงความคดเหนในการปรบปรงพนท ประชาชนเกดการเรยนรดานการทำางานกบภาครฐ เชน เทศบาล ตลอดจนมความตระหนกและรสกรวมเปนเจาของในการเปนสวนหนงของการดแลพนท ซงเครอขายการมสวนรวมของชมชนนบเปนพลงทแขงแกรงของเมอง
ฟนฟระบบนเวศในเมอง เพมพนทสเขยว การเปลยนพนทรกรางใหกลายเปนสวนสาธารณะ เปนพนทสาธารณประโยชน แหลงพกผอนหยอนใจ และลานกจกรรมของชมชน เปนตน
ทำาใหเมองมแหลงระบายนำาเวลาเกดนำาทวม ซงจะทำาใหนำาทวมขงในเมองนอยลง
โครงการฟนฟระบบนเวศ...และ...สงเสรมวฒนธรรมชมชน...พนทแมนำากกนอยสายใน
แมนำากกนอยระหวางการปรบปรงพนท
แมนำากกนอยกอนการปรบปรงพนท
City Focus...ฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชน“แมกกนอย”
4
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
วตถประสงคศกษา สำารวจ วางแผน และออกแบบการฟนฟระบบนเวศพนทแมนำากกนอยใหสอดคลองกบความตองการของชมชน ประกอบดวย การปรบปรงคณภาพนำา การใชนำา การประมง การปองกนนำาทวม การสญจรทางนำา การควบคมพาหะนำาโรคและสงอนตรายตางๆ การฟนฟและอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ โดยเนนการมสวนรวมจากชมชนโดยรอบ เพอใหเกดการอนรกษอยางยงยน
พนทการดำาเนนโครงการฯ 5 ชมชน รอบแมนำากกนอยสายใน ไดแก ชมชนเทดพระเกยรต ชมชนเกาะลอย ชมชนกองยาว ชมชนรวเหลกเหนอ และชมชนรวเหลกใต
ผลการดำาเนนโครงการฯ• จากการวเคราะหและสงเคราะหขอมลทไดรบจากการสำารวจความตองการของชมชนโดยรอบ พนทนำารองซงมระยะทางประมาณหนงในสของแมนำากกนอยสายใน (550 เมตร) ไดรบการพฒนาเชงนเวศ (ดงภาพตวอยาง) ดวยความรวมมอของประชาชนในพนท ซงจะเกดประโยชนในเบองตนกบประชาชนในพนทประมาณ 2,100 คนใน 3 ชมชน และจะเปนผลใหเกดการสนบสนนเปนอยางดในการดำาเนนการขนตอไป
• เกดการอนรกษระบบนเวศและสงแวดลอมอยางยงยน ซงจะสงผลตอคณภาพชวตทดขนของประชากรในเขตเมองทกระดบ
• เทศบาลนครเชยงรายและประชาชนในพนทมความเขาใจรวมกนถงแนวทางการพฒนาเชงนเวศสำาหรบพนทแมนำากกนอย รวมทงมแนวทางในการพฒนา พรอมแบบแปลน และแผนงานการกอสรางสำาหรบพนททงหมดของแมนำากกนอยทสามารถนำาไปพฒนาตอใหสมบรณไดในอนาคต
อยางไรกตามผลทไดรบจากการดำาเนนโครงการฯ สามารถนำาไปสการขยายผลเพมขนาดโครงการฯ ไดในอนาคต ทงยงสามารถเปนพนทตนแบบของการพฒนาพนทใหสอดคลองกบระบบนเวศโดยการมสวนรวมของชมชนใหกบเมองอนๆ อกดวย
หากผ อานทานใดสนใจรายละเอยดเพมเตมสามารถดาวนโหลดรายงานการผลการดำาเนนโครงการฉบบเตมไดท http://www.thaicity-climate.org/acccrn
ภาพตวอยาง 1 ทศนยภาพการออกแบบและฟนฟภมทศนบางสวนของลำานำา
ภาพตวอยาง 2 ทศนยภาพการออกแบบและฟนฟภมทศนบางสวนของลำานำา
คณสำานก สรนทรแปง ประธานชมชนรวเหลกใต
บทบาทและการมสวนรวมกบโครงการ ACCCRN
กอนหนานทางชมชนกไดมการประชมและรวมมอกนในการพฒนาแมนำาโดยการกำาจดวชพชอยเปนประจำาและไดมการเสนอโครงการใหกบเทศบาลในการปรบปรงรองนำากกใหดขน แลวพอโครงการ ACCCRN เขามากยงทำาใหชมชน และทางเทศบาล รวมถงหนวยงานตางๆ ไดมารวมมอกนมากขน
แลวกอนหนา ACCCRN ไดมโครงการ หรอ กจกรรมอนอกไหมทเขามาพฒนาแมนำากกนอย
ม แตมกจะเปนการกำาจดวชพชในวนสำาคญ อยางเชน วนแมแหงชาต วนพอแหงชาต และกอนหนานเคยมขาวแจงวาจะมการพฒนาเปนตลาดนำา แตกเงยบไปแลว
จากชมชนส...โครงการฟนฟระบบนเวศฯ แมกกนอยสวนหนงของบทสมภาษณถอดบทเรยนจากการดำาเนนโครงการในพนท
ในอนาคตประธานอยากเหนแมกกนอยเปนอยางไรอยากเหนวารองนำากตองมนำา สภาพนำาใสสะอาด มสตวนำา
ทใหชาวบานหากนได ไมมวชพช เพราะวชพชจะเปนทอยอาศยของสตวเลอยคลาน อยากใหชาวบานไดใชประโยชนจากแมนำากกนอย
5
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
การดำาเนนโครงการ M-BRACE เมองภเกต
การดำาเนนโครงการ M-BRACE ในพนทเมองภเกตปจจบนอยระหวางการตดตามผลการศกษาเรองความเปราะบางของเมองซงกจกรรมการประเมนความเปราะบางของเมองนน มวตถประสงคเพอนำาผลการศกษาทไดมาเปนขอมลพนฐานเบองตนในการวางแผนนโยบาย และแผนยทธศาสตรการรบมอของเมองตอผลกระทบจากการพฒนาเมองและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโดยใหสอดคลองกบบรบทของเมอง
การประเมนความเปราะบางคออะไรคำาวา การประเมนความเปราะบาง หรอ
Vulnerability Assessment คอ การประเมนโอกาสทบคคล ชมชน เมองหรอระบบจะไดรบผลกระทบและมความออนไหวสงตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพอใหเกดความเขาใจในสภาพปญหาและความตองการตางๆ โดยพจารณาถงปจจยแวดลอมทางดานสงคม การเมอง เศรษฐกจ และสภาวะแวดลอม ของพนทนนๆ
ระดบความเปราะบางของแตละพนทจะมความสมพนธของปจจย ดงตอไปน
กลาวคอ พนทหนงจะมความเปราะบางตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศอยางไรขนอยกบ exposure หรอ การเปดรบ ซงกคอโอกาสทจะไดรบผลกระทบหรอความเสยงนนๆ
แตการเปดรบเพยงอยางเดยวยงไมเปนตวกำาหนดเสมอไป เพราะยงมปจจยอนมากำาหนดอก นนคอ Sensitivity หรอ ความออนไหว ตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศซงเปนปจจยภายในของระบบหรอภาคสวน แตแมวาจะมการเปดรบและมความออนไหวสง กไมจำาเปนจะตองมความเปราะบางสงเสมอไป เพราะข นอย กบการม Adaptive Capacity หรอ ความสามารถในการปรบตว เพอลดความเสยหายทเกดขนไดมากนองเพยงใดดวย
ทำาไมจงตองประเมนความเปราะบาง การดำาเนนกจกรรมการประเมนความเปราะบางของเมองภเกต มวตถประสงคเพอนำา
ผลการประเมนฯ ของเมองมาเปนขอมลพนฐานในการเตรยมการประเมนความเปราะบางของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพอนำาไปสการวางแผน นโยบายและแผนยทธศาสตรการรบมอของเมองภเกตตอผลกระทบจากการพฒนาเมองและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดอยางเหมาะสม
ความเปราะบางตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองภเกตประเดนสำาคญในการประเมนความเปราะบางของเมองภเกต มาจากกจกรรม
แลกเปลยนขอมลและขอเสนอแนะจากตวแทนจากภาคสวนตางๆ ของเมองผานกจกรรม Climate workshop, การประชม VA1 และ VA2 workshop โดยนำาประเดนการพฒนาเมองและการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนมาเปนประเดนหลก ซงจากผลของกจกรรมตางๆ สามารถแบงประเดนเพอประเมนความเปราะบางของเมองออกไดเปน 3 ประเดน คอ การใชประโยชนทดน การบรหารจดการนำา และบทเรยนจากสถานการณอทกภยทผานมา
ทงนกจกรรมการประเมนความเปราะบางของเมองภเกตนน ไดเปดใหผเชยวชาญและนกวชาการของเมองเขยนโครงรางงานวจยศกษา และแผนการดำาเนนงานมาเสนอเพอเขารวมกจกรรม (มหาวทยาลยราชภฏภเกต และมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตภเกต) โดยเมองภเกตมการดำาเนนโครงการทงสน 3 โครงการ ไดแก
1) โครงการวจยศกษาผลกระทบการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนของเมองภเกต
2) โครงการวจยศกษาแนวทางการบรหารจดการนำาของเมองภเกต เพอนำามาประเมนความเปราะบาง
3) โครงการวจยศกษาการประเมนความเปราะบาง กรณนำาทวมพนทเมองภเกต จากการบรหารจดการตนนำา กลางนำา และปลายนำาคลองบางใหญ
City Focus...ประเมนความเปราะบาง“ภเกต”
6
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
และจากผลการศกษาสรปไดวา การพฒนาและการขยายตวของเมองภเกตอยางรวดเรวนน เปนตนเหตความเสยงของเมองในอนาคต รวมทงเปนประเดนสำาคญทจะนำามาใชเปนขอมลพนฐานเบองตนสำาหรบการเตรยมความพรอมเพอประเมนความเปราะบางของเมองภเกตตอการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศไดอยางเหมาะสมกบบรบทของเมองตอไป
อนงเมองภเกตมการเปลยนแปลงและพฒนาอยางรวดเรว เนองจากมลกษณะภมประเทศเปนเกาะขนาดใหญทสดของประเทศไทย (มเนอท 570.034 ตร.กม.) และมทศนยภาพทมความสวยงาม จงมการสงเสรมในเรองการทองเทยวใหเปนเศรษฐกจหลก โดยเฉพาะแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ตงแตฉบบท 7-9 (2535-2549) รฐบาลกำาหนดใหเมองภเกตมยทธศาสตรหลกดานการทองเทยวและเปนเมองทา จากเหตผลดงกลาวทำาใหเมองภเกตมการเปลยนแปลง พฒนาและเกดการขยายตวทางดานเศรษฐกจรวมถงโครงสรางพนฐานอยางรวดเรว ซงการเปลยนแปลงและขยายตวของเมองภเกตน จะกอใหเกดความเสยงทสำาคญของเมองใน 3 ประเดน คอ
1. ประเดนการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนการเปลยนแปลงและขยายตวของเมองภเกตทสำาคญ คอ
ดานการใชประโยชนทดนของเมอง ซงเปนการขยายตวไปอยางไมมรปแบบและทศทาง เนองจากนกลงทนทงชาวไทยและตางชาตทประกอบธรกจอสงหารมทรพยและธรกจดานอตสาหกรรมทองเทยวไดเขาไปบกรกพนทสเขยว และพนทสาธารณะ เชน ปาไม พนทรกรางและพนทแกมลง เปนตน นอกจากนประเดนดานกฎหมายในการควบคมการใชประโยชนทดนยงคงมชองวาง และผปฎบตไมมความเขมงวดในการดำาเนนการควบคมใหเปนไปตามผงเมองรวม
2. ประเดนการขาดแคลนนำา ทมแนวโนมจะมความรนแรงขนในอนาคต
เมองภเกตในปจจบนมแหลงนำาดบเพอนำามาเปนแหลงนำาตนทนในการผลตนำาประปา 2 แหลงสำาคญ คอ สำานกงานการประปา (การประปาสวนภมภาค, การประปาของเทศบาลนครภเกต) และขมเหมองเอกชน ซงจากการศกษา พบวา การขยายตวทางเศรษฐกจดานการทองเทยวอยางตอเนอง ทำาใหการผลตนำาประปาเพอการอปโภคและบรโภคของเมองภเกตในปจจบนไมเพยงพอตอความตองการของทกภาคสวน โดยเฉพาะชวงฤดรอน (เดอน พ.ย.- เม.ย.) ซ งเปนฤดกาลทองเทยว เนองจากมนกทองเทยวเดนทางเขามาสเมองภเกตเปนจำานวนมาก เชนในป 2554 มจำานวนนกทองเทยวเดนทางเขามาโดยประมาณถง 8.9 ลานคน (ทมา: กรมการทองเทยว พ.ศ. 2555)
3. ประเดนนำาทวมเมองภเกตมการพฒนาและการเปลยนแปลงการใช
ประโยชนทดน ซงเปนสาเหตหลกททำาใหปญหานำาทวมของเมองใหมความรนแรงขน (พนททเกดนำาทวมบอยทสด คอ พนทบรเวณยานเมองเกาภเกต ชมชนสามกอง ชมชนถนนรษฎา ชมชนโกมารภจจ และบรเวณแยกโรงเรยนสตรภเกต) เนองจากดานกฎหมายในการควบคมการใชประโยชนทดนตามผงเมองมชองวาง ทำาใหมการกอสรางตางๆ เกดขนอยางรวดเรว เชน ถนน คอนโดมเนยม หมบานจดสรร และโรงแรม เปนตน เกดการบกรกพนทปา พนทรองรบนำาของเมองและการบกรกพนทคลองรวมทงปญหาเกยวกบการระบายนำา จากการศกษาอนาคตของเมองภเกต (ประมาณ 10-30 ป) มแนวโนมวาจะไดรบผลกระทบจากความแปรปรวนของ ปรมาณนำาฝนรายปเพมมากขนกวาในปจจบน ซงจะสงผลใหเกดสถานการณนำาในอนาคตอยางแนนอนหากไมมการรบมออยางเพยงพอ
7
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
เมอเรวๆ น คณะทำางานโครงการ ACCCRN และ M-BRACE ภายใตการดำาเนนงานของสถาบนสงแวดลอมไทย รวมดวย ISET จดการประชมการแลกเปลยนเรยนรระหวางเมองเครอขาย (City to City Networking and Learning) ณ สถาบนสงแวดลอมไทย โดยมจดมงหมายเพอเสรมสรางศกยภาพและสรางเครอขายเมองในการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยมผแทนจากคณะทำางานเมองเครอขายของทง 2 โครงการ ไดแก เชยงราย หาดใหญ อดรธาน และภเกต รวมดวยผแทนจากเมองทงสงมารวมแลกเปลยนประสบการณ ปญหา และอปสรรค การดำาเนนงานเพอใหแตละเมองนำาองคความรทไดไปปรบใชกบเมองของตนเองและใหขอเสนอแนะแกเมองเครอขายอน รวมทงเพอใหนำาไปกำาหนดยทธศาสตรเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมอง
และยงไดรบเกยรตจากผเชยวชาญดานผงเมอง ดร.ธงชย โรจนกนนท จากกรมโยธาธการและผงเมอง มารวมแสดงความคดเหนและเสนอแนะแนวทางการดำาเนนงาน รวมดวยผแทนจากสนนบาตเทศบาลแหงประเทศไทย ทนบเปนภาคสำาคญในการเปนศนยกลางรวมผลกดนองคความรดานการรบมอใหเกดการนำาไปใชในระดบทองถนและเผยแพรองคความรทเกดขนใหกบ อปท. ทวประเทศ
อยางไรกตามการประชมนนบเปนครงแรกทผแทนคณะทำางานจาก 4 เครอขายของทง 2 โครงการ มาพบปะพดคยแลกเปลยนถงแนวทางการดำาเนนงานในพนท ตลอดจนใหไดขอเสนอแนะเพอนำาไปพฒนาการดำาเนนงานของแตละเมองใหเกดการรบมออยางยงยนตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคต และขยายผลสเมอง อนๆ ตอไป
เมอเรวๆ น คณะนกวจยจากสถาบนสงแวดลอมไทย และองคกร ISET นำาคณะทำางานโครงการ ACCCRN และผบรหารจากเมองเกนเธอ (Can Tho) และดานง (Danang) รวมดวยผปฏบตงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจากสถาบนนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและยทธศาสตรการศกษาแหงชาต (NISTPASS) ประเทศเวยดนาม เดนทางลงพนทจงหวดอยธยา กรณผลกระทบจากอทกภยป 54 และเขาพบ นายวทยา ผวผอง ผวาราชการจงหวดพระนครศรอยธยา วาท ร.ต.สมทรง สรรพโกศลกล นายกเทศมนตรฯ และนางสมทรง พนธเจรญวรกล นายกองคการบรหารสวนจงหวดพระนครศรอยธยา รวมพดคยแลกเปลยนจากบทเรยนอทกภยครงใหญทผานมา พรอมลงพนทรอบเกาะเมองอยธยา และนคมอตสาหกรรมบางปะอนซงเปนพนทหนงทไดผลกระทบอยางหนก ซงปจจบนแกปญหาโดยใชมาตรการปองกนนำาทวมดวยการสรางกำาแพงกนนำาคอนกรต หรอ Flood Wall ขนาดใหญเพอปองกนโรงงานจากนำาทวมซงอาจเกดขนอกในอนาคต
นอกจากนยงรวมประชมกบ ดร.ธงชย โรจนกนนท สถาปนกชำานาญการพเศษ ผเชยวชาญดานผงเมองจากกรมโยธาธการฯ และคณะทำางานโครงการ ACCCRN – ประเทศไทย ณ สถาบน สงแวดลอมไทย โดยการพดคยไดใหความสำาคญในเรองอทกภยและความเกยวโยงระหวางการเปลยนแปลงในการใชประโยชนทดน โดยรวมหามาตรการการปองกนและแนวทางการวางแผนดานผงเมองทเหมาะสมเพอรองรบกบสภาพอากาศทรนแรง และไมสามารถคาดการณได ทงยงถอดประสบการณจากบทเรยนราคาแพงทไทยไดรบเมอครงมหาอทกภยทเกดความเสยหายตอชวตและทรพยสนของประชาชนอยางมหาศาล เพอทเวยดนามจะไดเรยนรและนำาประสบการณทไดไปบรณาการในประเทศตนใหสามารถปองกนความเสยหายทอาจเกดขนไดในอนาคต
ซงการเดนทางศกษาดงานในครงนเปนสวนหนงในกจกรรมภายใต โครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ หรอ Asian Cities Climate Change Resilience Network (ACCCRN) ซงมวตถประสงคใหทง 10 เมองใน 4 ประเทศ ไดแก ไทย เวยดนาม อนโดนเซย และอนเดย ทดำาเนนโครงการไดเกดการแลกเปลยนประสบการณ ความรและบทเรยนทงจากการดำาเนนโครงการ รวมถงประเดนดานอนๆ ทแตละเมองสนใจ
ทานผอานสามารถตดตามชมสกปวดโอการลงพนทในครงนไดท http://www.thaicity-climate.org/acccrn หรอ http://www.youtube.com/watch?v=HRql7ctbebU& feature=youtu.be
รอบรวกจกรรม
ACCCRN/M-BRACE จดการประชมเพอเปนเวทแลกเปลยนเรยนรระหวางเมองเครอขาย
ACCCRN – เวยดนามลงพนทเมองอยธยากรณศกษามหาอทกภย 54 พรอมแลกเปลยนประสบการณ
กบคณะทำางาน ACCCRN – ประเทศไทย
8
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
ผลสำาเรจในการดำาเนนโครงการในพนททผานมา ภายใตโครงการ ACCCRN คณะทำางาน ACCCRN เมองเชยงรายและเมองหาดใหญ ตางพรอมใจเปดตวโครงการยอย หรอ Intervention Project ใหมในพนท ซงเปนโครงการทดำาเนนการขนในพนทเพอเปนการเสรมสรางศกยภาพใหเมองมองคความรและทกษะการเรยนรเพอใหเกดการปรบตว การวางแผน ปรบเปลยนแนวความคด และนำาไปสความสามารถในการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคต
สำาหรบเมองเชยงรายมงสการพฒนาเมองอยางยงยนโดยคำานงถงการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกบ “โครงการการพฒนาแผนการรบมอและแผนพฒนาเศรษฐกจของเมองเชยงรายภายใตบรบทการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” ซงมวตถประสงคเพอพฒนาและดำาเนนยทธศาสตรในการสรางการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในเมองและกระบวนการวางแผนการพฒนาเศรษฐกจของเมอง
โดยบรณาการทกดานผาน 6 กจกรรมหลก ตวอยางเชน ก�รพฒน�และว�งแผนก�รบรห�รจดก�รทรพย�กรนำ� ก�รสงเสรมเกษตรในเมอง ก�รพฒน�แบบจำ�ลองเหตก�รณก�รพฒน�เมองโดยเชอมโยงระหว�งเมอง สภ�พภมอ�ก�ศและนำ� ก�รประส�นง�นเครอข�ยคว�มหล�กหล�ยก�รเรยนเพอรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ เปนตน
ACCCRN เชยงราย – หาดใหญเปดตวโครงการในพนทอยางตอเนอง...สานตอเปาหมายการเสรมศกยภาพ
การรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
สวนเมองหาดใหญตอยอดการสรางเครอขายความเขมแขงการรบมออทกภยสการสรางรบมอของเมองในระยะยาวกบ “โครงการเสรมสรางความสามารถในการรบมอและปรบตวตอการเกดอทกภยเมองหาดใหญในระยะยาว” โดยมวตถประสงคเพอเสรมสรางการปรบตวและกระบวนการวางแผนยทธศาสตรการรบมอใหดขนผานกลไกการประสานงานระหวางองคกรปกครองสวนทองถน ภาคประชาสงคม และหนวยงานรฐบาล ทมหนาทในการเตอนภย ปองกน และบรรเทาอทกภย
ผานกจกรรมสำาคญ เชน ก�รพฒน�ระบบนำ�ทวมโดยก�รใชแบบจำ�ลองท�งคณตศ�สตร (Flood Model) แบบจำ�ลองสถ�นก�รณพฒน�เมองและวเคร�ะหคว�มเสยงจ�กก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ วเคร�ะหพนทรบนำ� และท�งนำ�ผ�น รวมถงก�รพฒน�ขอเสนอเชงนโยบ�ยและผลกดนเข�สก�รจดทำ�ผงเมองรวมห�ดใหญ เปนตน
หากโครงการฯ บรรลตามเปาหมายทวางไว นบเปนความสำาเรจอกขนหนงของทง 2 เมอง ในการมความพรอมทจะรบมอตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคตได ทงยงสามารถขยายผล และสรางเครอขายการดำาเนนงานไปพนทอนซงทางทางทมงานจะนำาเสนอในความกาวหนาในการดำาเนนงานของทง 2 โครงการ ใหทานผอานไดตดตามเปนลำาดบตอไป
เมอเรวๆ น นางพชราภรณ อนทรยงค รองเลขาธการสำานกนายกรฐมนตร นายณฐพงศ ศรชนะ รองผวาราชการจงหวดสงขลา รวมดวยคณะผตดตาม เดนทางเยยมชมศนยเรยนรเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเมองหาดใหญ โดยม นายสมพร สรโปราณานนท ประธานคณะทำางานพรอมทงคณะทำางาน ACCCRN เมองหาดใหญ ใหการตอนรบและรวมพดคยเกยวกบการดำาเนนโครงการ ACCCRN รวมถงแผนการดำาเนนงานเพอรบมออทกภยทผานมา ทงยงมการแนะนำาบทบาทของ “ศนยวจยภยพบตทางธรรมชาต มอ.” และคณะประเมนสถานการณนำาจงหวดสงขลา เพอแสดงใหเหนถงศกยภาพของเครอขายการทำางานในพนท ซงการเดนทางเยยมชมของคณะรองเลขาธการสำานกนายกฯ ในครงนนำาความยนดมาสคณะทำางานเปนอยางมาก
ACCCRN-หาดใหญ เปดศนยเรยนรฯ ตอนรบ คณะรองเลขาธการสำานกนายกรฐมนตร
9
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
9
ผแทนจากคณะทำางาน ACCCRN-ประเทศไทย เดนทางเขารวมการประชม ACCCRN Knowledge Forum ณ เมองบนดาร ลมปง ประเทศอนโดนเซย ซงจดขนเปนครงท 4 เพอแลกเปลยนเรยนรประสบการณระหวางคณะทำางานในการดำาเนนโครงการ ACCCRN จาก 4 ประเทศ ไดแก ไทย เวยดนาม อนโดนเซยและอนเดย ภายใตประเดน “Interventions and Impact: Are We Building Resilience?”
โดยรวมแสดงความคดเหน ขอเสนอแนะ รวมทงหาแนวทางการรบมอรวมกนเพอเสรมศกยภาพการรบมอใหกบเมองและทำาใหหนวยงานทเกยวของและองคกรรวมในการดำาเนนโครงการ ไดมการพบปะ พดคย แลกเปลยนประสบการณ และรวมเรยนรจากเมองในเครอขาย
ขอแสดงความยนดกบเทศบาลนครเชยงรายและคณะทำางาน ACCCRN เมองเชยงราย ทไดรบการคดเลอกจากคณะกรรมการภายใตรางวล Guangzhou International Awards for Urban Innovation 2012 ซงจดขนเปนครงแรกทเมองกวางโจว สาธารณรฐประชาชนจน ใหเปน 1 ใน 15 เมองดานสงแวดลอมยงยนจากการสงโครงการระบบนเวศเมองและการอนรกษความหลากหลายทางชวภาพสความยงยนและการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Urban Ecosystem and Biodiversity Conservation towards Sustainable City and Climate Change Resilience) เขาชงรางวล ทงหมด 250 โครงการ ใน 150 เมอง จาก 56 ประเทศทวโลก
ซ งรางวลดงกลาวจดขนโดยมวตถประสงค เพอสงเสรมนวตกรรมเมอง (Urban Innovations) และการพฒนาเมองอยางยงยน (Sustainable Urban Development)
คณะทำางาน ACCCRN-ประเทศไทยรวมแลกเปลยน ประสบการณใน ACCCRN Knowledge Forum ครงท 4
เมองเชยงรายรวมเวทกวางโจวกาวสเมองสงแวดลอมยงยน
ชมชนรอบแมกกนอยรวมทำาแผนทสเขยวเชอมโยงระบบนเวศเมอง
เมอเรวๆ น สถาบนสงแวดลอมไทย เทศบาลนครเชยงรายและชมชนโดยรอบพนทแมกกนอย (หรอแมนำากกนอยสายใน) รวมระดมสรางแผนทสเขยวชมชน ซงเปนสวนหนงในกจกรรมโครงการ “ฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชนพนทแมนำากกนอยสายใน” ภายใตโครงการ ACCCRN พนทเมองเชยงราย ซงมวตถประสงคเพอการสรางแผนททมการเชอมโยง ระบบนเวศของเมองในมตสงแวดลอม และศลปวฒนธรรมของเมองเขาดวยกน เพอสะทอนภาพเมองทดำารงอยอยางเปนมตรตอสงแวดลอม โดยการใชสญลกษณรปภาพเปนตวกำาหนด ถอเปนเครองมอทสำาคญในการนำาเสนอภาพของเมองตอชมชนรวเหลกใตและชมชนเกาะลอย
อกทงแผนทยงสามารถนำามาใชเปนเครองมอในการเรยนรพนทอยางเปนระบบโดยการสำารวจและวเคราะหปญหาของเมอง เพอเขาในสถานการณสงแวดลอมของเมอง นำาไปสการจดทำาแผนพฒนาเมองและกจกรรมการพฒนาเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและสงแวดลอมอยางสมดลในอนาคต ทงยงเปนการเสรมทกษะการเรยนรดานสงแวดลอมใหกบชมชน ไดอกดวย
10
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
10
สารพดจดมาเลา
M-BRACE อดรธาน จดประชมประเมนความพรอมของเมองคณะทำางาน M-BRACE เมองอดรธาน จดการประชมเชงปฏบต
การประเมนความพรอมของเมองดวย แบบประเมนความพรอมดวยตนเองสำาหรบองคกรปกครองสวนทองถน (LG-SAT) เพอสรางความรความเขาใจวตถประสงคและวธการใชแบบประเมนดงกลาว พรอมใหทกภาคสวนของเมองรวมกนระดมสมองแลกเปลยนความคดเหนและขอมลของเมอง
แบบประเมน LG-SAT น เกดจากสำานกงานวาดวยกลยทธระหวางประเทศเพอลดภยพบตแหงสหประชาชาต (UNISDR) ไดพฒนาเครองมอและโปรแกรมเพอใหรฐบาลแตละประเทศดำาเนนการตามกรอบการดำาเนนงานเฮยวโงะ หรอ The Hyogo Framework For Action (กรอบการลดความเสยงและลำาดบความสำาคญของการรบมอจากภยพบต) ซงพฒนาขนมาเพอเปนเครองมอและกลไกในการประเมนความพรอมขององคกรปกครองสวนทองถน ใหสามารถเขาใจจดดอยและความทาทายในเรองการลดความเสยงจากภยพบต โดยแบบประเมนนมคำาถามหลก 41 ขอ ซงสอดคลองกบสาระสำาคญของสงทตองทำาทง 10 ประการ จะทำาใหเหนระดบความพรอมทเมองควรม
ทงน สำาหรบเมองอดรธานอยระหวางการดำาเนนการประเมนความเปราะบางของเมอง ดงนน ทางโครงการ M-BRACE จงนำาแบบประเมนความพรอมฯ มาใชเปนเครองมอหนงในการเชอมโยงระหวางทกภาคสวนของเมอง และเปนการรวบรวมขอมลเพอหาชองวางทเปนจดออนของเมองทจะตองไดรบการปรบปรงและแกไขเพอเตรยมพรอมรบมอตอภยพบตทเกดตามธรรมชาต และทอาจเกดจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ซงผลทไดจากการประชม หนวยงานของเมองและโครงการฯ สามารถนำามาปรบใชเปนขอมลพนฐานในการประเมนความเปราะบางของเมอง และนำามาปรบปรงเมองอดรธานใหมความพรอมในการรบมอกบภยพบตไดอยางครอบคลมและเหมาะสม ทงยงนำาผลทไดไปเปรยบเทยบกบเมองอนทใชแบบประเมนฯ เดยวกนนเพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน ไดอกดวย
สำาหรบการดำาเนนการประชม LG-SAT ของเมองอดรธานจดไดวาประสบความสำาเรจ เนองจากการประชมทำาใหเหนชองวางและจดออน ของเมองทตองไดรบการแกไข เชน ระเบยบปฏบตดานการดแลอาคารและการวางแผนการใชประโยชนทดน การปกปองสงแวดลอมและยทธศาสตรเกยวกบระบบนเวศ เปนตน สำาหรบการประชมครงตอไปจะจดขนทเมองหาดใหญ
M-BRACE จดประชมสรางเครอขายนกวชาการ ดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
เมอเรวๆ น โครงการ M-BRACE หรอโครงการเสรมสรางการรบมอของเมองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Mekong - Building Climate Resilient Asian Cities) จดการประชมเครอขายนกวชาการ ครงท 1 ณ หองประชมสาระนเทศ จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยมวตถประสงคเพอรวบรวมกลมนกวชาการและผเชยวชาญจากหลายภาคสวนเขามามสวนรวมในการกำาหนดแนวทางในการวางแผนการทำางานเกยวกบกระบวนการกลายเปนเมอง (Urbanization) และการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคต ในดานการสอน โครงรางงานวจย การทำาวจย การเขยนงานวจย การประชมวชาการ Agenda เปนตน
การประชมครงน ทำาใหเกดกลมนกวชาการทมความสนใจ เขารวมเปนเครอขายนกวชาการในการกำาหนดแนวทางการดำาเนนงานเกยวกบกระบวนการกลายเปนเมอง (Urbanization) และการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในอนาคต นอกจากนไดพบชองวางในการพฒนาและขยายผลดานการสอนและการทำาวจยของประเทศไทยใหประสบความสำาเรจ โดยมขอเสนอแนะใหเครอขายนกวชาการรวมกนสรางองคความรใหมเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพอขยายผลในการนำาไปใชสอนในสาขาวชาตางๆ และเกดการบรณาการใหมความเขาใจทตรงกน
อนงการสรางเครอขายดานวชาการเกยวกบกระบวนการกลายเปนเมอง (Urbanization) และการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศของประเทศไทย จำาเปนตองใชเวลาในการทำาความเขาใจ และรวมกนวางแผนงานใหเปนไปในแนวทางเดยวกน ดงนนทางโครงการฯ จะมการจดประชมอยางตอเนองกบสถาบนการศกษาตางๆ เพอใหเกดการแลกเปลยนองคความร ทงยงเปนการสงเสรมใหทกภาคสวนเหนความสำาคญในงานวจยดานนมากยงขน โดยการประชมครงตอไปจะจดขนท มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน และมหาวทยาลยอนๆ ทง 4 ภมภาค เชน มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตสงขลา มหาวทยาลยเชยงใหม และมหาวทยาลยขอนแกน เปนตน
11
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
หาดใหญ - ศกยภาพแหงเครอขายการเรยนร(แปลและเรยบเรยงจ�ก Hat Yai folk fight to save city
by Dr.Pakamas Thinphanga)
โดย ดร.ผก�ม�ศ ถนพงง�ผจดก�รโครงก�ร ACCCRN / M-BRACE
สถ�บนสงแวดลอมไทย
ชวงเวลาทผานมาพนทหลายสวนในประเทศไทยตางประสบกบฝนมรสมและเหตการณอทกภยทยงคงตราตรงเปนวกฤตการณหนงในชวต เฉกเชนเดยวกบหลายประเทศในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใตประเทศไทยเปนประเทศทพงพาเกษตรกรรมเพอประโยชนในเชงเศรษฐกจ หลายทศวรรษมาแลวประเทศไทยเปลยนแปลงจากสงคมเกษตรกรรมเปนอตสาหกรรมอยางรวดเรว เมองกำาลงขยายตวขนในอตราทนาตกใจ บานเรอนและโรงงานเขามาแทนททองนา ถนนหลายเสนและทางหลวงกเขามาทดแทนคลองสายตางๆ ทเชอมโยงถงกน ฝนทตกหนกอาจนำาไปสนำาไหลบา และนำาทวมฉบพลน ซงอาจทวมอยสองสามชวโมงไปจนถงสองสามวน แตสาเหตทแทจรงของอทกภยทเกดขนในพนทหลายจงหวดของประเทศนน เกดจากการผนแปลงทดนอยางไมเหมาะสม และการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนอยางไรกฎเกณฑ และจากผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทแมจะเปลยนแปลงไปอยางชาๆ แตเราตางรวากำาลงอยในยคแหงความไมแนนอน ไมมความแนนอนวาฝนจะตกเมอไหร ตกนานแคไหน พายหมนเขตรอนจะกอใหเกดดนถลมขนทไหน แตสงทแนนอน คอ ความสญเสยอยางมหาศาลในเชงเศรษฐกจ ตนทนความเสยหายคอภาระของฝายบรหารทองถนและชมชน ไมวาจะเกดจากอทกภยระยะเวลาสนหรอภยพบตจากอทกภยกตาม โดยเฉพาะอยางยงสำาหรบผยากไรหรอกลมคนเปราะบาง
ยกตวอยางเชน ในเดอนพฤศจกายน 2553 หาดใหญมฝนตกหนกอยางรนแรงตดตอกนสามวนอยางตอเนอง นำาไปสหายนะแหงอทกภยอยางแทจรง เนองจากระดบนำาสงถงสามเมตร บานเรอนกวาสามหมนหลงคาเรอนตองจมอยกบนำาและประชากรกวาหาหมนคนถกทอดทงใหอยในบานหรอบนหลงคาบานนบเปนมลคาความเสยหายกวาหนงหมนหาพนลานบาท ซงวกฤตอทกภยในป 2553 ของหาดใหญ อาจเสมอนเปนสญญาณเตอนประชาชนรวมไปถงฝายบรหาร ไมเฉพาะแตในหาดใหญเทานน แตยงเปนสญญาณเตอนสำาหรบทวประเทศทแมวาจะมการลงทนในโครงสรางพนฐานไปเปนจำานวนมากเพอแผนการบรรเทาอทกภยแตหาดใหญยงคงไดรบผลกระทบจากอทกภยในป 2553 และมากขนกวาเดม และปจจยทมความสำาคญยงกวา กคอ การทภมทศนของหาดใหญเปลยนแปลงไปอยางมากในชวงเวลาหลายปจากกระบวนการของความเจรญแบบในเมอง จำานวนประชากรทเพมขนและการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ พนทราบนำาทวมถงและพนททางเดนนำาถกเปลยนแปลงไป มความเขาใจในธรรมชาตของนำา และการระบายนำาลดนอยลง ซงปจจยเหลานกลายเปนเรองธรรมดาสำาหรบหลายจงหวดทมแนวโนมจะเกดอทกภย
หากเปลยนวกฤตเปนโอกาสแลว หนวยงานทเกยวของจากหลายภาคสวนในหาดใหญ (รวมถงเทศบาล ขาราชการ กลมเอนจโอ สถานศกษา และภาคธรกจและเอกชน) ไดมารวมตวกนภายใต โครงก�รเครอข�ยเมองในเอเชยเพอรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ หรอ Asian Cities Climate Change Resilience Network (ACCCRN) โดยการสนบสนนจากมลนธรอคกเฟลเลอร ดวยการใชวธการทแตกตางเพอลดความเปราะบาง 11
ของประชาชนทอยอาศยในเมองและชมชนใหเกดความสามารถในการรบมอกบอทกภย โดยการประเมนความเปราะบางของเมอง การจดลำาดบความสำาคญความตองการพนฐานชมชน การวางแผนและพฒนายทธศาสตรการรบมอระดบเมอง การเกดคมอรบมออทกภยชมชนและเตรยมฝกซอมเมอมเหตฉกเฉน การสรางเครอขาย “บ�นพเลยง” เพอเปนตวแทนของหมบานในการตดตอประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอการรบมอกบอทกภย
นอกจากน คณะทำางานยงไดจดทำาเวบไซต www.hatyaicityclimate.org เพอใหประชาชนทวไปเขาถงขอมลการบรหารจดการอทกภยอยางทนเหตการณ การใชโทรทศนวงจรปด และตดตงมาตรวดระดบนำาในหลายจดตลอดเสนทางคลองอตะเภา ซงเปนแหลงระบายนำาขนาดใหญของเมอง แผนทเสยงภยนำาทวมในเวบไซตจะระบพนทตางๆ ทมระดบความเสยงทแตกตางกน ทงนคณะผดำาเนนงานยงมการสรางเครอขายไปยงสถานศกษา ทงโรงเรยนและมหาวทยาลยในทองท รวมไปถงภาคธรกจเพอใหความร ความเขาใจเกยวกบอทกภย โดยมวตถประสงคไมเพยงแคใหประชาชนชาวหาดใหญและภาคธรกจสามารถรบมอกบนำาไดในเบองตนเทานน แตยงสามารถตดสนใจเองไดวาจะอยหรอจะอพยพอกดวย ทงนทกคนกสามารถเขาใชงานเวบไซตไดจากโทรศพทมอถอ รวมไปถงการรวมมอกบเทศบาลนครหาดใหญและจดตง ศนยเรยนรเพอรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ-เมองห�ดใหญ หรอ Hai Yai City Climate Change Resilience Learning Center ขนเพอเปนศนยประสานงานระหวางองคกรทเกยวของตางๆ โดยสงผานขอมลดานอทกภยและสภาพอากาศ ตลอดจนความรและความเขาใจในการเตรยมรบมอกบอทกภยและผลกระทบจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศตอประชาชนทวไป
การเสรมสรางศกยภาพของบคคลและหนวยงาน คอ ปจจยหลกในการสรางความพรอมในการรบมอ ทงนจากการเดนทางไปศกษาดงานทจงหวดเชยงใหมเพอแลกเปลยนความรดานการเตรยมรบมอกบอทกภย การพฒนาแบบจำาลองอทกภย และการตอบรบแผนอทกภยฉกเฉนในระดบชมชนนบเปนการสรางเครอขายความรวมมอระดบ ทองถนใหเกดขน โดยมหลายทองทไดตดตอและรวมแลกเปลยนเรยนรกบคณะทำางานโครงการ ACCCRN ในเมองหาดใหญถงวธการเตรยมพรอมรบมออทกภย อยางไรกดเมองหาดใหญเดนมาถกทางแลวในการเสรมสรางศกยภาพในการเตรยมพรอมรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศ
(Hat Yai folk fight to save city ตพมพในหนงสอพมพ Bangkok post - พฤศจกายน 55)
สารพดจดมาเลา
FO
R
MO
RE
G
RA
PH
IC
D
ES
IG
N
FR
EE
BI
ES
:
VI
SI
T
WW
W.
DE
SI
GN
FR
EE
BI
ES
.O
RG
...กบภาษา Climate วนละค�า
สถาบนสงแวดลอมไทย16/151 เมองทองธาน ถ.บอนดสตรท ต.บางพด อ.ปากเกรด จ.นนทบร 11120 โทร. (66 2) 503 3333 ตอ 304 แฟกซ (66 2) 504 4826-8
http://www.tei.or.th
http://www.thaicity-climate.org
http://www.acccrn.org
http://www.facebook.com/ACCCRNTHAILAND
http://www.facebook.com/M-BRACE
C60 Y100 K50 C50 M10 Y100 K100
K100 WHITE COLOR
เชญชวนทกทานรวมสนกกบเกม “ศพทปรศน�” อานกตกางายๆ ดานลางแลวสงคำาตอบมาเลย 20 ทานแรก ทตอบถกจะไดรบรางวลของทระลกจากโครงการทนท
โดยสงคำาตอบพรอมชอและทอย มาไดท สถาบนสงแวดลอมไทย 16/151 เมองทองธาน ถ.บอนดสตรท ต.บางพด อ.ปากเกรด จ.นนทบร 11120
หรอสงมาท [email protected] www.facebook.com/ACCCRNTHAILAND www.facebook.com/M-BRACE
วธการเลน ลบสมองดวยวธงายๆ ดวยการคนหาคำาศพทจากภาษาองกฤษ มาเตมในตารางใหสมบรณและสมพนธกบความหมายดานลาง
ฉบบนขอแนะนำา “คมอคำ�ศพทน�รด�นก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ” ทโครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ หรอ ACCCRN ไดรวบรวมขนเพอเปนเอกสารประกอบการดำาเนนโครงการในพนท เนองมาจากองคความรดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในประเทศไทยยงเปนเรองใหม และคำาศพททเกยวของซงสวนใหญจะมาจากภาษาองกฤษ ทางโครงการจงนำามารวบรวมและใหคำานยามทเขาใจไดงาย เพอความเขาใจทตรงกนระหวางคณะทำางานในแตละพนท
ทานผอานทสนใจสามารถเขาไปดาวนโหลดไดท www.facebook.com/ACCCRNTHAILAND หรอhttp://issuu.com/acccrn-thailand/docs/climatechangevocaburary/1
กจกรรมลนรางวล
แนวนอน1. การทสภาพภมอากาศมการเปลยนแปลงในระยะยาว ซงเปนผลมาจากปรากฏการณโลกรอน 2. สภาวะของอากาศทไมด และมลมแรงจด
แนวตง1. เปราะบาง2. สภาพลมฟาอากาศ
ศพทปรศนา
Did You Know