Download - กฎหมายปกครอง¸าร...ห3กSIฐ • ห3กSIฐ อ การปกครองโดยกฎหมายเDนใหtไ^ใ_ ปกครองโดยคนหQอGเภอใจของใคร
กฎหมายปกครองครั้งที่ 6
ทบทวนครั้งที่ผ่านมา
ลักษณะและองค์ประกอบของคำสั่งทางปกครอง
1. คำสั่งทางปกครองต้องกระทำโดยเจ้าหน้าที่
2. คำสั่งทางปกครองต้องเป็นการใช้อำนาจรัฐตามกฎหมาย
3. คำสั่งทางปกครองเป็นการกระทำที่มุ่งผลในทางกฎหมายที่มีลักษณะเป็นการกำหนดกฎเกณฑ์หรือนิติสัมพันธ์ระหว่างบุคคล
4. คำสั่งทางปกครองเป็นกฏเกณ์ที่มีผลโดยตรงออกไปภายนอกฝ่ายปกครอง
5. คำสั่งทางปกครองไม่ใช่กฏ
คำสั่งทางปกครองไม่ใช่กฎประเภท นามธรรม รูปธรรม ทั่วไป เฉพาะ
ราย ตัวอย่าง
กฎ ข้าราชการต้องใส่ชุดข้าราชการทุกวันจันทร์
คำสั่งทางปกครอง
คำสั่งให้นายดำมารายงานตัวในวันจันทร์ที่ 15 กันยายน 2557
คำสั่งทางปกครอง
คำสั่งให้นายดำ มารายงานตัวที่อำเภอทุกวันจันทร์
คำสั่งทั่วไปทางปกครอง ห้ามเข้าอาคาร 35
การกระทำทางปกครอง
การกระทำในทางข้อเท็จจริง
การกระทำที่มุ่งต่อผลในทางกฎหมาย
ภายในฝ่ายปกครอง ภายนอกฝ่ายปกครอง
การกระทำฝ่ายเดียว การกระทำสองฝ่าย
• คำสั่งทางปกครอง • กฎ
• สัญญาทางปกครอง
สรุปการกระทำทางปกครอง1. การกระทำที่ไม่มุ่งผลในทางกฎหมาย
2. การกระทำที่มุ่งผลในทางกฎหมาย
• ภายในฝ่ายปกครอง
• ภายนอกฝ่ายปกครอง
A. การกระทำฝ่ายเดียว: คำสั่งทางปกครอง, กฎ
B. การกระทำสองฝ่าย: สัญญาทางปกครอง
แต่อย่าลืม !!!
การกระทำทางปกครอง คือ ผลิตผลการใช้อำนาจรัฐตามกฎหมายของฝ่ายปกครอง
การกระทำทางปกครอง คือ ผลิตผลการใช้อำนาจรัฐตามกฎหมายของฝ่ายปกครอง
หลักการกระทำทางปกครอง ต้องชอบด้วยกฎหมาย
หลักการกระทำทางปกครองต้องชอบด้วยกฏหมาย• สืบสาวมาจาก "หลักนิติรัฐ"
มาทำความรู้จักหลักนิติรัฐกันเถิด
• การปกครองในระบอบประชาธิปไตยจะดำรงอยู่ได้โดยหลักการพื้นฐานสองหลักการประกอบกัน คือ หลักนิติรัฐ และหลักประชาธิปไตย
ระบอบประชาธิปไตย = หลักประชาธิปไตย + หลักนิติรัฐ
หลักนิติรัฐ
• หลักนิติรัฐ คือ การปกครองโดยกฎหมายเป็นใหญ่ไม่ใช่ปกครองโดยคนหรืออำเภอใจของใคร
• หลักนิติรัฐเกิดขึ้นเพื่อค้ำประกันสิทธิเสรีภาพของประชาชนจากการใช้อำนาจรัฐที่ไม่ชอบธรรม
• วัตถุประสงค์หรือเนื้อหาของหลักการนี้ อยู่ที่การคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนเป็นหลัก
รัฐ อำนาจรัฐ
หลักการแบ่งแยกอำนาจ
นิติบัญญัติ
บริหาร
ตุลาการ
หลักการแบ่งแยกอำนาจ
• นำเสนอเป็นครั้งแรกผ่านงานเขียนชื่อ "จิตวิญญาณแห่งกฎหมาย" (L'Esprit des lois) โดยมองเตสกิเออร์
• แยกองค์กรผู้ใช้อำนาจอธิปไตยออกจากกัน เป็นองค์กรนิติบัญญัติ องค์กรบริหารและองค์กรตุลาการ
• ต่างมีความสัมพันธ์แบบ "ตรวจสอบและถ่วงดุล" (check and balance) กันและกันทั้ง 3 องค์กร
นิติบัญญัติ
บริหารตุลาการ
รัฐ อำนาจรัฐ
หลักการแบ่งแยกอำนาจ
นิติบัญญัติ
บริหาร
ตุลาการ
กฎหมาย
หลักความเป็นสูงสุดของรัฐธรรมนูญ
หลักความเป็นสูงสุดของรัฐธรรมนูญ• การกระทำของฝ่ายนิติบัญญัติต้องชอบด้วยกฎหมาย
• กล่าวคือ การตรากฎหมายขึ้นใช้บังคับต้องไม่ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ
รัฐธรรมนูญ
พระราชบัญญัติ พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ
พระราชกำหนดรัฐสภา
รัฐ อำนาจรัฐ
หลักการแบ่งแยกอำนาจ
นิติบัญญัติ
บริหาร
ตุลาการ
กฎหมาย
หลักความเป็นสูงสุดของรัฐธรรมนูญ
หลักความเป็นอิสระของตุลาการ
หลักความเป็นอิสระของตุลาการ
• ตุลาการเป็นอิสระในการพิจารณาพิพากษาคดีโดยปราศจากการแทรกแซงขององค์กรอื่น
• การใช้อำนาจตุลาการจะต้องไม่ขัดต่อกฎหมาย กล่าวคือ ไม่พิพากษาตัดสินคดีไม่เกินไปกว่าเขตอำนาจของตนเอง
• ตัวอย่างเช่น ศาลรัฐธรรมนูญย่อมมีหลักอำนาจจำกัดในการตัดสินคดีตามที่รัฐธรรมนูญกำหนดไว้เป็นเรื่อง ๆ อย่างชัดแจ้ง (Enumerations Principle )
รัฐ อำนาจรัฐ
หลักการแบ่งแยกอำนาจ
นิติบัญญัติ
บริหาร
ตุลาการ
กฎหมาย
หลักความเป็นสูงสุดของรัฐธรรมนูญ
หลักการกระทำทางปกครองต้องชอบด้วยกฎหมาย
หลักความเป็นอิสระของตุลาการ
องค์ประกอบพื้นฐานของหลักนิติรัฐ
1. หลักการแบ่งแยกอำนาจ
2. หลักความเป็นสูงสุดของรัฐธรรมนูญ
3. หลักการกระทำทางปกครองต้องชอบด้วยกฎหมาย
4. หลักความเป็นอิสระของตุลาการ
5. หลักการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนเป็นใหญ่
หลักการกระทำทางปกครองต้องชอบด้วยกฏหมาย
• สืบสาวมาจาก "หลักนิติรัฐ"
• ในบางตำราเรียกว่า "หลักความผูกพันตนต่อกฎหมายของฝ่ายปกครอง"
• หลักการกระทำทางปกครองต้องชอบด้วยกฎหมาย หมายถึง บรรดาการกระทำทางปกครองทั้งหลายที่มีผลกระทบกระเทือนต่อสิทธิเสรีภาพ หรือประโยชน์อันชอบธรรมของประชาชน จะกระทำไม่ได้หากไม่มีกฎหมายให้อำนาจไว้ และกระทำเกินไปกว่าขอบอำนาจของกฎหมายไม่ได้
• ต่างจากการกระทำตามกฎหมายเอกชนตรงที่ เอกชนย่อมมีอิสระและเสรีภาพในการแสดงเจตนาทำสัญญาระหว่างกันได้โดยที่ไม่ขัดต่อกฎหมาย
• หลักการกระทำทางปกครองต้องชอบด้วยกฎหมาย หมายถึง บรรดาการกระทำทางปกครองทั้งหลายที่มีผลกระทบกระเทือนต่อสิทธิเสรีภาพ หรือประโยชน์อันชอบธรรมของประชาชน จะกระทำไม่ได้หากไม่มีกฎหมายให้อำนาจไว้ และกระทำเกินไปกว่าขอบอำนาจของกฎหมายไม่ได้
กฎหมายจึงเป็นที่มาของอำนาจและ เป็นข้อจำกัดของอำนาจของฝ่ายปกครอง