![Page 1: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/1.jpg)
![Page 2: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/2.jpg)
โครงการบางระก าโมเดล 2560 และการขยายผลในป 2561 (การบรหารจดการน าเพอสนบสนนการเพาะปลกขาวนาป 2561
พนทลมต าในเขตชลประทาน )
………………………………………………………………….. ความเปนมาของโครงการ
นโยบายของรฐบาลในการบรหารจดการนาแบบชมชนมสวนรวมและการใชนาอยางมประสทธภาพ เพอผลผลตทางการเกษตร และจากการท พลเอกฉตรชย สารกลยะ รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณไดลงพนท ตดตามสถานการณและแกไขปญหาอทกภยในพนทจงหวดสโขทยและจงหวดพษณโลก เมอวนท 20 กนยายน 2559 ไดสงการใหกรมชลประทานและหนวยงานในกระทรวงเกษตรและสหกรณ บรณาการรวมกนในการปรบแผนการเพาะปลกพชนาป ในพนทลมตา ใหวางแผนการสงนาสาหรบการเพาะปลกขาวในเดอนเมษายน และให สามารถเกบเกยวผลผลตไดภายในเดอนกรกฎาคม เพอไมใหพนทดงกลาวไดรบผลกระทบจากอทกภยและใชเปน พนทแกมลงธรรมชาตเพอรองรบนาในฤดนาหลาก กรมชลประทานจงไดดาเนนการจดทาเปน โครงการบรหารจดการนาแบบชมชนมสวนรวมในทงหนวงนาบางระกา หรอ “โครงการบางระกาโมเดล 60” โดยมวตถประสงคโครงการ ดงน
1. สรางการบรหารจดการนาแบบชมชนมสวนรวม การบรณาการของหนวยงานภาครฐ และการ ใชนาอยางมประสทธภาพ โดยใชพนทลมตาทอยระหวางลมนายมและลมนานานในเขตจงหวดสโขทยและจงหวดพษณโลก ทมความเหมาะสมเปนพนทนารองจดทาเปนพนททงหนวงนา เพอปอองกนและบรรเทาอทกภยทเกดขน เปนประจาทกป
2. สรางการบรหารจดการนาทไมใชสงกอสราง โดยใชการบรหารจดการนาทเหมาะสมกบวถชวต ของเกษตรกรในพนทลมตา โดยการปรบปฏทนการเพาะปลกของเกษตรกรในพนทลมตา ทาการปลกขาวนาป ใหเรวขน เพอใหเกษตรกรทาการเพาะปลกเรมเดอน เมษายน – กรกฎาคม และเกษตรกรสามารถเกบเกยวผลผลตไดกอนฤดนาหลาก ในพนทลมตาเขตชลประทาน สานกงานชลประทานท 3 กรมชลประทาน พนทประมาณ 265,000 ไร (ในเขตโครงการสงนาและบารงรกษายมนาน 205,000 ไร, โครงการสงนาและบารงรกษาเขอนนเรศวร 40,000 ไร และ โครงการสงนาและบารงรกษาพลายชมพล 20 ,000 ไร คลอบคลมพนท 2 จงหวด 5 อาเภอ 20 ตาบล 93 หมบาน สามารถหนวงนาไดสงสดประมาณ 400 ลานลกบาศกเมตร เพอไมใหเกดผลกระทบกบลมนาเจาพระยา
![Page 3: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/3.jpg)
แผนบรหารจดการน าในพนททงบางระก า ป 2560
1. การบรหารจดการนาเพอเรมตนฤดกาลเพาะปลกขาวฤดนาป 2560
20 ม.ค. – 31 ม.ค. 60 ดาเนนการสงนาเขามาในคลองสงนาและคลองสาขา เพอเตรยมการสงนาเขาสระบบกระจายนาใหเกษตรกรสามารถเรมทาการเพาะปลก 1 เม.ย. 60
1 เม.ย. - 10 พ.ค. 60 ดาเนนการสงนาใหกบพนทลมตาทมความเสยงตอการเกดอทกภย เพอสงเสรมและกระตนใหเกษตรกรทาการเพาะปลกในชวงเวลาดงกลาว
2. การบรหารจดการนาและปอองกนอทกภย เพอการเพาะปลกขาวนาป
10 พ.ค. - 15 ส.ค. 60 บรหารจดการนาเพอการเพาะปลกขาวนาปและปอองกนอทกภยไมใหเกดผลกระทบเพอใหการเกษตรสามารถเกบเกยวผลผลตไดกอนฤดนาหลาก
3. การบรหารจดการนา เพอระบายนาเขาพนททงหนวงนา
15 ส.ค. - 31 ต.ค. 60 เตรยมพนทรองรบปรมาณนาหลากจากอทกภยลมนายมและลมนาสาขา รวมทง ปรมาณฝนตกชกในพนทในระดบควบคมไมใหกระทบตอการสญจรของราษฎร สามารถชะลอการระบายนาไดสงสดประมาณ 400 ลาน ลบ.ม.
4. การบรหารจดการนา เพอระบายนาออกจากพนททงหนวงนา
1 พ.ย. - 25 พ.ย. 60 ระบายนาออกจากพนททงรบนา และกกเกบเปนตนทนเพอใหเกษตรกรเรมทาการเพาะปลกขาวฤดนาปรง ป2560/2561 ตอไป
![Page 4: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/4.jpg)
ผลสมฤทธการด าเนนการของ “โครงการบางระก าโมเดล 60” การดาเนนการประสบผลสาเรจตามวตถประสงคของโครงการ 5 ประการ ดงน
1. สามารถใชพนทโครงการรองรบนาหลากในชวงวกฤตของแมนายม เพอลดผลกระทบจากอทกภยทจะเกดขนในเขตชมชนและสถานทราชการจงหวดสโขทย
2. สามารถใชพนทเปนพนททงหนวงนา เพอชะลอการระบายนา ลดกระทบกบพนทลมนาเจาพระยาตอนลาง โดยชะลอการระบายนา ไดสงสดประมาณ 400 ลานลกบาศกเมตร
3. ประหยดงบประมาณภาครฐ ในการใหความชวยเหลอผประสบภยพบตดานเกษตร ซงในปนมพนทเสยหาย จานวน 10,400 ไร (คดเปน 4% ของพนทเปอาหมาย)
4. ประหยดงบประมาณในการปอองกนอทกภยทจะเกดความเสยหาย ตอพนทการเกษตร ในปนสามารถลดงบประมาณในเชงปอองกน จากการเกบเกยวผลผลต ไดทนกอนฤดนาหลากทวม
5. สงเสรมใหเกษตรกรมรายไดเสรมจากการทาอาชพประมง ซงเปนวถชวตของเกษตรกรในพนท สามารถสรางรายไดเสรมจากการทาอาชพประมง ไดวนละ 300-500 บาท/ครวเรอน และสงเสรมดานผลตภณฑขาว และ ปลา จากผลผลตของโครงการบางระกาโมเดล
ปจจยความส าเรจในการด าเนนโครงการ 1. การสงนาเขาพนทเพาะปลกจะตองเรมสงนาเขาระบบตงแตกลางเดอนมนาคม เพอให
เกษตรกรเรมทาการเพาะปลกไดตงแตวนท 1 เมษายน 2560 เพอใหสามารถเกบเกยวไดภายในเดอน กรกฎาคม 2560 กอนถงชวงฤดนาหลาก ในเดอน สงหาคม 2560
2. ในชวงฤดฝนจะตองมการปอองกนการเกดอทกภยในพนท โดยควบคมระดบนาในพนทใหเหมาะสมไมใหทวมพนทการเกษตรและเสนทางสญจร เกษตรกรสามารถใชชวตประจาวนไดตามปกต
3. หลงจากเกบเกยวผลผลตแลวจะใชพนทเปนแกมลงชวคราวเพอรองรบการระบายนาเขาไปเกบโดยจะบรณาการ รวมกบกรมประมงเพอปลอยพนธปลาใหเกษตรกรมอาชพเสรมในการทาอาชพประมง และสงเสรมดานผลตภณฑขาว ปลา และการแปรรปผลผลต เพอสรางรายไดใหกบเกษตรกรและชมชน
4. การบรณาการรวมกนจากหลายภาคสวนราชการและประชาชนในพนทในการทางานรปแบบประชารฐ ซงในป 2560 ใหความรวมมอเปนอยางด เปนไปตามแผนงานและระยะเวลาทกาหนด และเกดผลสมฤทธตามวตถประสงคของโครงการ
![Page 5: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/5.jpg)
ขอสรปและขอเสนอแนะรวมทงแนวทางในการขบเคลอน ในป 2561 การดาเนนการในปทผานมา ยงคงตองมการปรบปรงแกไขการดาเนนการ ในป ๒๕๖๑
ซง กองทพภาคท 3 และกรมชลประทานไดจดการประชม AAR เพอถอดบทเรยนและรถงปญหาการดาเนนการท ผานมา เมอวนท 10 กนยายน 2560 ณ มณฑลทหารบกท 39 ไดขอสรปและขอเสนอแนะรวมทงแนวทางในการขบเคลอน ในป 2561 ดงน
ขอเสนอแนะของเกษตรกร
1. ตองการใหสวนราชการทเกยวของเรงซอมแซม ถนน และทางสญจร ของหมบานทไดรบความเสยหาย ใหสามารถใชงานไดโดยเรว และอยากใหปรบปรงยกระดบเพอไมใหเกดนาทวมถนนเพอใหสามารถใชสญจรได
ในชวงเกดอทกภย รวมทงปรบปรงทอลอดถนน อาคารชลประทาน และสงกดขวางทางนา 2. ตองการให สวนราชการ มการชวยเหลอในเรองคาใชจายในครวเรอน(เบยยงชพ) หรอการสงเสรมอาชพ ในชวงระยะเวลาทนาทวมและไมสามารถประกอบอาชพเสรมได 3. ตองการใหรฐชวยราคาผลผลตขาว หรอชวยในการอบแหงขาว ลานตากขาว เน องจากในชวงทเกบเกยวจะเปนชวงฤดฝน ทาใหขาวมความชนสง สงผลใหราคาขายตา 4. ตองการใหกรมประมง ชวยสงเสรมใหประกอบอาชพประมงได เชน การปลอยปลา การแปรรปผลผลตจากปลา และปรบปรงกฎหมายทเกยวของใหเหมาะสมกบชวงเวลาในการสงเสรมอาชพประมง เพอไมใหผดกฎหมาย 5. ตองการใหสวนราชการ และมหาวทยาลย ชวยยกระดบเรองผลผลตในการแปรรป เชน ขาว ปลา เพอใหสามารถแปรรป เปนขาวบางระกาโมเดล นาปลา ปลาราผง ปลารากอน ปลายาง ปลาแดดเดยว และมชองทางจาหนายไดหลากหลาย 6. ตองการใหสวนราชการ หรอภาคเอกชน เขามาชวยเหลอในชวงการเกดอทกภย เนองจากขาดแคลน อาหาร นาดม หองสขา การสญจร
![Page 6: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/6.jpg)
การขยายผลการบรหารจดการน าโครงการบางระก าโมเดล 60 “โครงการบางระก าโมเดล ป 2561” (การบรหารจดการน าเพอสนบสนนการเพาะปลกขาวนาป พนทลมต าในเขตชลประทาน ป 2561 )
“โดยในป 2561 นายกฤษฎา บญราช รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ และนายววฒน ศลยกาธร รฐมนตรชวยวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ใหขยายผลโดยเพมพนทอก 117,000 ไร รวมเปนพนททงสน 382,000 ไร สามารถรองรบปรมาณนาไดมากกวา 550 ลาน ลบ.ม. โดยกรมชลประทานไดวางแผนการปลกขาวตามปฏทนการสงนาฤดนาป ตงแต 1 เมษายน – 31 กรกฎาคม 2561 ซงในวนท 31 มนาคม 2561 นายววฒน ศลยกาธร รฐมนตรชวยวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ จะมาเปนประธานในพธเปดการสงนาโครงการบางระกาโมเดลในป 2561”
กรมชลประทาน ไดดาเนนการบรหารจดการนาในโครงการบางระกาโมเดล 60 ซงในป 2560 ดาเนนการปรบปฏทนการเพาะปลกของเกษตรกรในพนทลมตา ทาการปลกขาวนาป ใหเรวขน เพอใหเกษตรกรทาการเพาะปลกเรมเดอน เมษายน – กรกฎาคม และเกษตรกรสามารถเกบเกยวผลผลตไดกอนฤดนาหลากในพนทลมตาเขตชลประทาน สานกงานชลประทานท 3 จากพนทประมาณ 265,000 ไร เพมขนอก 117,000 ไร เปน 382,000 ไร สามารถรองรบปรมาณนาหลากได 550 ลานลกบาศกเมตร มพนทครอบคลมในเขตโครงการสงนาและบารงรกษายมนาน 290,000 ไร โครงกาสงนาและบารงรกษาเขอนนเรศวร 52,000 ไร และโครงการสงนาและบารงรกษาพลายชมพล 40,000 ไร คลอบคลมพนท 2 จงหวด 5 อาเภอ 20 ตาบล 93 หมบาน ปรมาณนาทไดรบการจดสรรทงสน 115 ลานลกบาศกเมตร โดยเรมดาเนนการสงนาตงแตวนท 15 ม.ค. 61 เขามาในคลองสงนาและคลองสาขา เพอเตรยมการสงนาเขาสระบบกระจายนาใหเกษตรกรสามารถเรมทาการเพาะปลกตงแต 1 เม.ย. 61 เปนตนไป
การวางแผนการสงนาสาหรบพนทลมตา ไดดาเนนการบรณาการทกภาคสวนกบหนวยงานตางๆ ทเกยวของ อาท กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงมหาดไทย กองทพภาคท 3 และกลมเกษตรกรในพนทลมตาบางระกา เพอกาหนดเปอาหมายการทางาน ระยะเวลา และมอบหมายการดาเนนงานของแตละหนวยงานเพอใหโครงการบรรลวตถประสงค โดยมแผนการบรหารจดการนาและกรอบระยะเวลา ดงน
1. การบรหารจดการนาเพอเรมตนฤดกาลเพาะปลกขาวฤดนาป 2561 15 ม.ค. – 31 ม.ค. 61 ดาเนนการสงนาเขามาในคลองสงนาและคลองสาขา เพอ
เตรยมการสงนาเขาสระบบกระจายนาใหเกษตรกรสามารถเรมทาการเพาะปลก 1 เม.ย. 61 1 เม.ย. - 10 พ.ค. 61 ดาเนนการสงนาใหกบพนทลมตาในเขตชลประทาน ทมความ
เสยงตอการเกดอทกภยตามเปอาหมายทกาหนด 2. การบรหารจดการนาเพอสนบสนนการเพาะปลกขาวฤดนาป 2561 10 พ.ค. - 15 ส.ค. 61 บรหารจดการนาเพอการเพาะปลกขาวนาป 2561 และปอองกน
อทกภยไมใหเกดผลกระทบเพอใหการเกษตรสามารถเกบเกยวผลผลตไดกอนฤดนาหลาก 3. การบรหารจดการนา เพอเตรยมพนทลมตารองรบนานองโดยธรรมชาต
15 ส.ค. - 31 ต.ค. 61 เตรยมพนทรองรบปรมาณนาหลากจากอทกภยลมนายมและลมนาสาขา รวมทง ปรมาณฝนตกชกในพนทในระดบควบคมไมใหกระทบตอการสญจรของราษฎร สามารถรบนานองโดยธรรมชาตไดสงสดประมาณ 550 ลาน ลบ.ม.
4. การบรหารจดการนา เพอระบายนาออกจากพนทลมตาในเขตชลประทาน 1 พ.ย. - 30 พ.ย. 61 ระบายนาออกจากพนทลมตาในเขตชลประทาน เพอใหเกษตรกร
เรมทาการเพาะปลกขาวฤดนาปรง ตามปฎทนการเพาะปลกของกรมชลประทาน
![Page 7: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/7.jpg)
ไดมการลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอระหวาง กองทพภาคท ๓, จงหวดพษณโลก จงหวดอตรดตถ, จงหวดพจตร, จงหวดสโขทย, กรมชลประทาน,กรมทางหลวง,กรมทางหลวงชนบท,กรมประมง กรมสงเสรมการเกษตร ,กรมการขาว ,กรมเจาทา ,กรมสงเสรมการปกครองทองถน ,กรมทรพยากรนาบาดาล กรมทรพยากรนา ,กรมปอองกนและบรรเทาสาธารณภย ,ตวแทนภาคประชาชน และ มลนธอทกพฒน/สถาบนสารสนเทศทรพยากรนาและการเกษตร(องคการมหาชน) ฯลฯ
วตถประสงค โครงการ
1. เปนพนทรองรบนาหลากโดยธรรมชาต ในฤดนาหลากของลมนายม เพอลดผลกระทบจากอทกภยทจะเกดขนในเขตชมชนและสถานทราชการจงหวดสโขทย
2. เปนพนทรบนานองโดยธรรมชาต เพอชะลอการระบายนา ลดผลกระทบกบพนทลมนาเจาพระยาตอนลาง สามารถชะลอการระบายนาไดสงสดประมาณ 550 ลาน ลบ.ม.
3. ประหยดงบประมาณภาครฐ ในการใหความชวยเหลอผประสบภยพบตดานเกษตร
4. ประหยดงบประมาณในการปอองกนอทกภยทจะเกดความเสยหายตอพนทการเกษตร
5. สงเสรมใหเกษตรกรมรายไดเสรมจากการทาอาชพประมง ซงเปนวถชวตของเกษตรกรในพนท
![Page 8: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/8.jpg)
ผลความกาวหนาการเพาะปลกในพนท ปจจบนเกษตรกรในพนทโครงการบางระกาโมเดล พนท 382,000 ไร เรมทาการเพาะปลกตงแต 1 เม.ย 61 ไดเกบเกยวผลผลตแลวจานวน 374,524 ไร คดเปน 98% และอยระหวางเกบเกยวเพยง 2% คาดวาจะแลวเสรจกอน 31 ส.ค 61 มความพรอมทจะเปนพนทรองรบปรมาณนาหลากหากเกดสถานการณนาวกฤต ชะลอการระบายนาไดสงสดประมาณ 550 ลาน ลบ.ม. ตามวตถประสงค
การบรหารจดการน าในพนทโครงการบางระก าโมเดล เพอเตรยมรบสถานการณนาของลมนายมกรณวกฤต กรมชลประทานไดดาเนนการเพมการระบายนาในแมนายมโดยการผนลงแมนานาน และในแมนายมสายเกา ไดพรองนาเหนอประตระบายนาตางๆ ในระดบทตากวาระดบวกฤต 2-3 เมตรเพอรองรบปรมาณนาทจะผนมาจากแมนายมผาน ปตร.บานหาดสะพานจนทร อ.สวรรคโลก จ.สโขทย พรอมตดตงเครองสบนาในเขตชมชน และเครองจกร รถขดเขาดาเนนการชอมแซมคนดนเชงปอองกนในพนทททมความเสยง ซงหากเกดกรณวกฤตปรมาณนามากเกนกวาความสามารถการระบายทจะผานแมนายม ในเขต อ.เมอง สโขทย จะใชพนทลมตาในโครงการ บางระกาโมเดลเปนพนทรองรบประมาณนาหลาก เพอปอองกนอทกภยในเขตชมชนเมองสโขทย
![Page 9: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: โครงการบางระก าโมเดล - RIDwater.rid.go.th/hwm/wmoc/download/bangragam61.pdf · 2018-09-21 · โครงการบางระก าโมเดล](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041820/5e5db877e6c6855edb662c76/html5/thumbnails/10.jpg)
กจกรรมทส าคญในการด าเนนการโครงการบางระก าโมเดล ป 2561 ทผานมา