3ท า
ท า รง าร า นย า ร ารย าน านร ย
ง ร าร น นนน ย า าน งาน ง น น นน ารย
สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ) ไดเผยแพร “รายงานทดอารไอ” (ชอเดมวา “สมดปกขาวทดอารไอ”) มาตงแตเดอนสงหาคม 2536 โดยคดสรรกลนกรองงานวจยตางๆ มาน�าเสนออยางเรยบงายเพอจดประกายใหเกดการวพากษวจารณ “รายงานทดอารไอ” มโอกาสรบใชสงคมไทยมาตลอด ทงเปนรายสะดวก และปรบมาเปนรายเดอนในระยะตอมา อยางไรกตาม ตงแตฉบบท 118 เปนตนไป “รายงานทด อารไอ” จะมาพบผ อ านเปนรายสะดวก พรอมทงยงคงน�าเสนอเรองราวตางๆ อยางเรยบงายแบบเปนมตรตอความสนใจใครรของผอานทวไปเชนเดม
น า ย าร าน ย
ย รง
รร า าร ร ารรา ร ยง ย งอ รร า ารนา า นาน
ออwrongdes ign
รายงานทดอารไอ ทา
ท า ร ารดา อ ทาร
สบเนองจากทแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสของ
ประเทศ ฉบบท 3 (พ.ศ. 2560-2564) มเปาหมายเพอการยกระดบระบบ
โลจสตกสของประเทศไปสการเปนศนยกลางทางการคา การบรการ และ
การลงทนในภมภาค ดวยการขบเคลอนผาน 3 ยทธศาสตรหลก ไดแก
(1) การพฒนาเพมมลคาระบบหวงโซอปทาน (2) การพฒนาโครงสราง
พนฐานและสงอ�านวยความสะดวก และ (3) การพฒนาปจจยสนบสนนดาน
โลจสตกส โดยการวจยและพฒนาทเกยวของกบนวตกรรมและเทคโนโลย
ดานโลจสตกสไดถกก�าหนดเปนกลยทธหนงในการตอบสนองเปาหมาย
การพฒนาระบบโลจสตกสและโซอปทานของประเทศ โดยอาศยการพฒนา
วทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม ผานกระบวนการสงเสรมการ
ลงทนวจยเพอพฒนาองคความรในกลมเทคโนโลยทประเทศไทยสามารถ
พฒนาไดเอง และกลมเทคโนโลยแหงอนาคตส�าหรบเปนฐานเศรษฐกจใหม
พรอมทงสรางกระบวนการถายทอดเทคโนโลยสผประกอบการใหสามารถ
ประยกตใชเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ เพอทดแทนการน�าเขา และ
เพมประสทธภาพระบบโลจสตกสและโซอปทานของประเทศ
นอกจากน ในชวงทผานมากมนกวชาการหลายทานไดสงเคราะห
งานวจยดานโลจสตกสและโซอปทานเปนระยะๆ ดงนนเพอใหเกดความตอ
เนองของการสงเคราะหองคความรดานโลจสตกสและโซอปทาน ส�านกงาน
กองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ซงเปนหนวยงานน�ารองบรหารจดการงาน
วจยแบบมงเปาในกลมเรองโลจสตกสมาตงแตป พ.ศ. 2554 จงยงคงตอง
ศกษาทบทวนวรรณกรรมตอไป รวมทงบรณาการงานวจยระหวางนกวจย
และหนวยงานผใชประโยชน เพอใหทราบถงสถานภาพของงานวจยดาน
โลจสตกสและโซอปทาน ตลอดจนความสอดคลองกบความตองการใช
ประโยชนจากงานวจย เพอน�าไปสการวางกรอบการวจยดานโลจสตกส
และโซอปทานใหสามารถรองรบการเปลยนแปลงไดอยางสอดคลองกบ
4 รายงานทดอารไอ
สถานการณในปจจบน และสามารถใชเปนฐานขอมลประกอบ
การตดสนใจในการก�าหนดประเดนการวจยตอไปในอนาคต
รวมถงจดท�าแผนยทธศาสตรการวจยดานโลจสตกสและ
โซอปทานทสามารถตอบสนองเปาหมายของการพฒนา
ประเทศได
การศกษาเพอจดท�าแผนยทธศาสตรการวจยดาน
โลจสตกสและโซอปทานระยะ 3 ป (พ.ศ. 2562-2564)
ครอบคลม (1) การรวบรวมและทบทวนผลงานวจยดาน
โลจสตกสและโซอปทานในชวงป พ.ศ. 2555-2561 จาก
ฐานขอมลของ สกว. ส�านกงานคณะกรรมการวจยแหง
ชาต (วช.) และส�านกงานนโยบายและแผนการขนสงและ
จราจร (สนข.) (2) การรวบรวมนโยบายและแผนยทธศาสตรท
เกยวของกบดานโลจสตกสและโซอปทาน และ (3) การจดท�า
แผนยทธศาสตรการวจยดานโลจสตกสและโซอปทาน ระยะ
3 ป (พ.ศ. 2562-2564)
าร า
คณะผวจยไดวเคราะหประเดนความทาทายดาน
โลจสตกสและโซอปทาน ทบทวนสถานการณโลจสตกสและ
โซอปทานของประเทศ วเคราะหนโยบายและแผนยทธศาสตร
ทเกยวของ วเคราะหชองวางงานวจยดานโลจสตกสและ
โซอปทาน และก�าหนดกรอบทศทางการพฒนางานวจยใน
อนาคต โดยอาศยกระบวนการมสวนรวมของผใชประโยชน
จากงานวจยจากภาครฐ ภาคเอกชน และนกวชาการ ในระดบ
ภมภาค และสวนกลาง โดยสามารถสรปสาระส�าคญไดดงน
(1) ปจจยทมผลตอความทาทายดานระบบโลจสตกส
ของประเทศไทยประกอบดวยปจจยภายนอก และปจจย
ภายใน
ปจจยภายนอกไดแก 1) การกดกนสนคาน�าเขา
ของสหรฐอเมรกา (Trump War) โดยเฉพาะจากจน ผล
กระทบจากก�าแพงภาษดงกลาวจะท�าใหเกดการเบนทศทาง
การไหลของสนคาไปยงประเทศอนแทนเพอระบายสตอก
สนคา ซงอาจสงผลกระทบตอสนคาไทยทอยในโซอปทาน
ของสหรฐอเมรกาและจน เชน สนคาแผงวงจร ชนสวน
คอมพวเตอร และพลาสตกขนตนทจนใชเปนสวนประกอบ
ในการผลตสนคาทสงออกไปสหรฐอเมรกา แตสหรฐอเมรกา
กอาจน�าเขาสนคาอเลกทรอนกสและอปกรณไฟฟาจากไทย
โดยตรง จงเปนประเดนทาทายส�าหรบผประกอบการทอยใน
โซอปทานดงกลาวในการเตรยมพรอมรบการเปลยนแปลงท
อาจจะเกดขน 2) การออกจากสหภาพยโรปของสหราช
อาณาจกร (Brexit) (ตามทรฐบาลสหราชอาณาจกรไดออก
แถลงการณวา สหราชอาณาจกรจะออกจากสหภาพยโรปใน
วนท 29 มนาคม พ.ศ. 2562) คาดวาการเจรจาการคาระหวาง
ไทยกบสหราชอาณาจกรจะมอปสรรคหรอขอจ�ากดนอยลง
เนองจากระดบของขอตกลงทางการคาอาจลดลงเหลอเพยง
ระดบของลกษณะตลาดรวมคอ ยงคงไวซงการท�าการคา
เสรการคาสนคา บรการ และเงนทน แตสหราชอาณาจกร
สามารถด�าเนนนโยบายและมาตรการทางการคากบประเทศ
ทสามไดเอง จงอาจเปนโอกาสของไทยในการเจรจาสงออก
สนคาเกษตรไดเพมขน ซงจากเดมถกจ�ากดปรมาณน�าเขา
โดยสหภาพยโรป รวมทงสนคาอตสาหกรรมทอาจมโอกาส
สงออกเพมขน 3) การเปดเสรทางการคาและรวมกลม
ทางเศรษฐกจของประเทศตางๆ อาจท�าใหประเทศไทย
มโอกาสทางการคาและการลงทนมากขน ในขณะเดยวกน
กอาจท�าใหเกดมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษดวย
เชน การออกระเบยบมาตรฐานสนคาและบรการ มาตรฐาน
ดานสงแวดลอมและสทธมนษยชน เปนตน 4) การกอสราง
เสนทางการคา Belt and Road Initiative (BRI) เสน
ทางการคานจะท�าใหจนมบทบาทส�าคญดานเศรษฐกจและ
โลจสตกสของโลก เนองจากจนเปนประเทศคคาทส�าคญของ
ไทย โดยในระหวางป พ.ศ. 2555-2559 ประเทศไทยมการสง
ออกไปยงประเทศจนคดเปนรอยละ 11.05 ของมลคาการสง
ออกทงหมด และมการน�าเขาจากประเทศจนคดเปนรอยละ
20.25 ของมลคาการน�าเขาทงหมด การกอสรางเสนทางดง
กลาวยอมสงผลตอประเทศไทยอยางหลกเลยงไมได 5) การ
เขาสยคดจทล (Digital era) โดยปจจยส�าคญทสงผลตอ
การพฒนาดานโลจสตกสและโซอปทานคอ การเตบโตของ
การพาณชยอเลกทรอนกส (E-commerce) ระหวางป พ.ศ.
2557-2560 ตลาดการพาณชยอเลกทรอนกสขยายตวเฉลย
สงถงรอยละ 11.4 ตอป (ศนยวจยกสกรไทย, 2560) การ
เตบโตของการพาณชยอเลกทรอนกสท�าใหความตองการ
ขนสงแบบถงมอผรบ (Door-to-Door) เพมสงขน โดยปรมาณ
5ท า
การขนสงสนคาทางไปรษณยและอนๆ ระหวางประเทศเพม
จาก 1 พนตนในป พ.ศ. 2556 เปน 3 พนตนในป พ.ศ. 2559
และการขนสงสนคาภายในประเทศทางถนนมแนวโนมเพม
ขนอยางตอเนองระหวางป พ.ศ. 2556-2559 (สศช. 2561)
6) การน�าเทคโนโลยมาใชในเชงโลจสตกส ปจจบนมการ
ใชเทคโนโลยในการผลตและขนสงสนคา เชน ระบบอตโนมต
(Automation) หนยนต (Robotic) การประมวลผลแบบกลม
เมฆ (Cloud Computing) อนเทอรเนตของสรรพสง (Internet
of Things: IOT) อากาศยานไรคนขบ (Drone) เปนตน และ 7)
การก�าหนดใหระบบโลจสตกสและโซอปทานทเปนมตร
ตอสงแวดลอม (Green logistics/Green supply chain)
เปนขอก�าหนดทางการคาระหวางประเทศ การท�าตามขอ
ตกลงดงกลาวจงเปนหนงในประเดนทาทายของประเทศไทย
ในสวนปจจยภายในทตองพจารณาคอ 1) Thai-
land 4.0 ทม งเนนการเปลยนแปลงโครงสรางเศรษฐกจ
เพอเปลยนผานประเทศไทยจากการขบเคลอนเศรษฐกจ
ดวยอตสาหกรรมหนกไปส “Value-based Economy” หรอ
“เศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม” 2) การสงเสรม
10 อตสาหกรรมเปาหมาย เปนกลไกขบเคลอนเศรษฐกจ
ประเทศในอนาคตเพอใหหลดพนจากกบดกประเทศรายได
ปานกลาง (Middle Income Trap) ซงประกอบดวยการตอยอด
5 อตสาหกรรมเดมทมศกยภาพ (First S-Curve) ไดแก
อตสาหกรรมยานยนตสมยใหม อตสาหกรรมอเลกทรอนกส
อจฉรยะ อตสาหกรรมการทองเทยวกลมรายไดดและการ
ทองเทยวเชงสขภาพ อตสาหกรรมการเกษตรและเทคโนโลย
ชวภาพ และอตสาหกรรมการแปรรปอาหาร รวมถงพฒนา 5
อตสาหกรรมอนาคต (New S-Curve) ซงไดแก อตสาหกรรมหน
ยนตเพอการอตสาหกรรม อตสาหกรรมการบนและโลจสตกส
อตสาหกรรมเชอเพลงชวภาพและเคมชวภาพ อตสาหกรรม
ดจทล และอตสาหกรรมการแพทยครบวงจร 3) การพฒนา
ระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก (Eastern Eco-
nomic Corridor: EEC) เปนการตอยอดการพฒนาพนท
บรเวณชายฝงทะเลภาคตะวนออกใหเปนเขตเศรษฐกจชนน�า
ของอาเซยน และยกระดบการพฒนาประเทศไปสประเทศไทย
4.0 โดยมการวางแผนลงทนดานโครงสรางพนฐานเชอมโยงการ
เดนทางทงทางถนน ทางราง ทางน�า และทางอากาศ 4) การ
พฒนาเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนในพนท 10 จงหวด
ไดแก ตาก มกดาหาร สงขลา สระแกว ตราด หนองคาย
นราธวาส เชยงราย นครพนม และกาญจนบร เพอเปนชอง
ทางส�าคญในการเชอมโยงทางการคากบประเทศเพอนบาน
และกระจายความเจรญสภมภาค และ 5) การปรบเปลยน
โครงสรางองคกรดานงานวจย คอการออกแบบและจดตง
กระทรวงการอดมศกษา วจย และนวตกรรม โดย สกว. เปน
องคกรจดสรรเงนทนวจย/ส�านกงานคณะกรรมการนโยบาย
วทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
เปน Think Tank/การตงสถาบนวทยาศาสตร เทคโนโลยและ
นวตกรรมแหงชาต (องคกรมหาชน) โดยเนนการวจยและ
นวตกรรมเพอตอบโจทย 10 อตสาหกรรมเปาหมาย1
(2) สถานการณโลจสตกสและโซอปทานของไทย จ�าแนก
เปน 4 ดานหลกๆ คอ
(2.1) การพฒนาโครงสรางพนฐานดานโลจสตกส
ไดแก 1) การพฒนาการขนสงทางราง อาท การพฒนา
โครงสรางพนฐานรถไฟทางค 5 เสนทาง การกอสรางทางรถไฟ
สายใหม 2 เสนทาง และการจดหาหวรถจกร/ลอเลอน/แคร
บรรทก 2) การพฒนาการขนสงทางอากาศ อาท การพฒนา
โครงสรางพนฐานของทาอากาศยานสวรรณภมระยะท 2 เพอ
เพมขดความสามารถในการใหบรการการขนสงทางอากาศ รวม
ถงการพฒนาสนามบนอตะเภาเพอสนบสนนโครงการพฒนา
พนทเขตเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก 3) การพฒนาระบบ
โครงสรางพนฐานการขนสงทางถนน อาท โครงสรางพนฐาน
ซงแมจะมความสมบรณแตกยงพบวาขาดขอมลทใชในการ
บรหารจดการและตดสนใจในระดบนโยบาย โดยเฉพาะอยาง
ยงการขนสงทางถนนระหวางประเทศทก�าลงจะเกดขนและการ
เปลยนรปแบบการขนสง (Modal Shift) และ 4) การขนสงทาง
ล�าน�า ซงการพฒนายงไมสามารถท�าใหเกดการเปลยนรปแบบ
การขนสงมายงทางล�าน�าได
(2.2) การเพมขดความสามารถในการบรหารจดการ
โซอปทาน ไดแก 1) การพฒนาโครงสรางพนฐานและสง
อ�านวยความสะดวกดานโลจสตกสการเกษตร อาท การสง
1 การปรบองคกรการวจยใหมอยในขนตอนครม.เหนชอบในหลกการจงยง
ไมสามารถระบ Agenda-based Research และผลกระทบตอการวจยดาน
โลจสตกส และ โซอปทาน
6 รายงานทดอารไอ
เสรมและพฒนาสถาบนการเกษตรอยางตอเนองทงในรปแบบ
สหกรณ กลมเกษตรกร และวสาหกจชมชน เพอใหมองคความ
รดานการบรหารจดการและเทคโนโลยสารสนเทศ 2) การเพม
ขดความสามารถใหแกผประกอบการอตสาหกรรมไทยและ
ธรกจบรการทมศกยภาพสง อาท การพฒนาประสทธภาพ
โลจสตกสอตสาหกรรมในกลมอตสาหกรรมเปาหมาย เชน
อตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมปโตรเคมและพลาสตก
อตสาหกรรมยานยนตและชนสวนยานยนต อตสาหกรรม
เครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส และอตสาหกรรมภาค
การขนสง (Logistics Service Provider: LSP) เปนตน และ 3)
การสงเสรมใหภาคอตสาหกรรมประยกตใชระบบเทคโนโลย
สารสนเทศ (ICT) ในการด�าเนนงาน อาท Enterprise Re-
source Planning (ERP), Warehouse Management Sys-
tems (WMS), Barcode และ RFID
(2.3) การเชอมโยงขอมลระบบโลจสตกสและโซ
อปทานระหวางประเทศ ซงปจจบนไทยมระดบการพฒนาการ
เชอมโยงขอมลในระดบ 2 (เชอมโยงขอมลระหวางหนวยงาน
ภาครฐดวยกนทเปนผใหบรการออกใบอนญาต/ใบรบรองน�า
เขาและสงออกสนคาในลกษณะ G2G (Government to Gov-
ernment) ซงยงคงมความจ�าเปนในการยกระดบการเชอมโยง
ขอมลระบบโลจสตกสและโซอปทานระหวางประเทศใหสงขน
(G2B/B2B)
(2.4) การพฒนาบคลากรดานโลจสตกสและโซ
อปทาน ในระยะทผานมา พบวาสถาบนการศกษาตางๆ ม
การผลตบคลากรดานการบรหารจดการทวไปเปนสวนใหญ
และเมอบคลากรเขาสตลาดแรงงานแลวพบวา สวนใหญ
เปนการพฒนามาตรฐานฝมอแรงงานในแรงงานระดบปฏบต
การ (Operator) เทานน อาท คนขบรถบรรทก หรอคนขบรถ
ยกสนคา (Fork Lift) หรอบคลากรในคลงสนคา (Warehouse)
ในขณะทการด�าเนนงานดานโลจสตกสตองการแรงงานท
มทกษะสงและมความรเฉพาะทาง (Advance Skill) เชน
บคลากรในทาอากาศยาน บคลากรทาเรอ บคลากรในระบบ
ราง บคลากรในคลงสนคาสมยใหม เปนตน โดยตองการ
บคลากรทมความรและสามารถใชอปกรณอตโนมตดาน
Software รวมถงบคลากรระดบ Supervisor ผบรหารระดบ
กลางและระดบสง
(3) ยทธศาสตรชาต แผนพฒนาประเทศ และนโยบายท
เกยวของ
แผนภาพท 1 แสดงการสงเคราะหยทธศาสตรชาต
แผนพฒนาประเทศ และนโยบายทเกยวของกบการพฒนา
ดานการขนสง โลจสตกสและโซอปทานของประเทศไทย
อนประกอบดวยยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2561-2580)
แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ.
2560-2564) แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสของ
ประเทศไทย ฉบบท 3 (พ.ศ. 2560-2564) นโยบาย Thailand
4.0 เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zones:
SEZs) และระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก (EEC)
แผนยทธศาสตรกระทรวงคมนาคมเพอสนบสนนการพฒนา
ระบบโลจสตกสของประเทศ ฉบบท 3 (พ.ศ. 2560-2564)
(ราง) ยทธศาสตรการวจยและนวตกรรม 20 ป (พ.ศ. 2560-
2579) แผนยทธศาสตรวจยดานโลจสตกสและโซอปทานแหง
ชาต ฉบบท 1 (พ.ศ. 2554-2555) และแผนยทธศาสตรวจย
ดานโลจสตกสและโซอปทานแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2555-
2559) ซงพบวา มแนวทางส�าคญในการพฒนาดานโลจสตกส
และโซอปทานของประเทศไทย ดงน
· การจดการโซอปทานเพอเพมมลคา
· การพฒนาโครงสร างพนฐานด านขนส งและ
โลจสตกสเพอเพมประสทธภาพการขนสง
· การจดการโลจสตกสและโซอปทานทเปนมตรกบ
สงแวดลอมเพอใหเกดความมนคงและยงยน
· การเชอมโยงดานโลจสตกสและโซอปทานระหวาง
ประเทศอยางเปนระบบ
· การสรางนวตกรรมเพอการออกแบบและปรบ
เปลยนโซอปทาน
· การพฒนาบคลากรดานโลจสตกสและโซอปทาน
(4) การวเคราะหชองวางงานวจยดานโลจสตกสและโซ
อปทาน
การวเคราะหชองวางงานวจยดานโลจสตกสและโซ
อปทานไดมาจากการสงเคราะหผลงานวจยดานโลจสตกส
และโซอปทานในชวงป พ.ศ. 2555-2561 จ�านวน 247 เรอง
จากฐานขอมลของ สกว. วช. และ สนข. ซงสามารถชใหเหน
ถงแนวทางการพฒนาหวของานวจยดานโลจสตกสและโซ
7ท า
าท
ารรา
า
ทา
รา
ออ
รด
ทอาร
อทา
ทม
า: ส
งเค
ราะห
โดย
คณ
ะผวจ
ย
8 รายงานทดอารไอ
าท
ทา
ราร
ดา
อทา
ร
9ท า
อปทานในอนาคต เพอใหงานวจยมความสมบรณมากยง
ขน และสามารถน�ามาปฏบตไดจรงอยางมประสทธภาพ ซง
จ�าแนกกลมงานวจยได 5 กลมงานวจย คอ 1) โครงสรางพน
ฐานดานโลจสตกส (Logistics Infrastructure) 2) การจดการ
หวงโซอปทาน (Supply Chain Management) 3) การเชอม
โยงระหวางประเทศ (Connectivity) 4) การออกแบบและ
ปรบเปลยนโซอปทาน (Supply Chain Disruption) และ 5)
บคลากรดานโลจสตกสและโซอปทาน (Human Resource)
ซงแตละกลมงานวจยตางมชองวางงานวจยทมความจ�าเปน
ตองพฒนาเปนโจทยวจยตอไป
(5) กรอบทศทางการพฒนางานวจยในอนาคต
กรอบทศทางการพฒนางานวจยในอนาคตไดมาจาก
การน�าผลการวเคราะหชองวางงานวจยดานโลจสตกสและ
โซอปทานในขอ (4) มาสงเคราะหรวมกบผลทไดรบจากการ
ประชมรบฟงความคดเหนจากผทรงคณวฒ นกวจย เจาหนาท
ทเกยวของ และผใชประโยชนงานวจย (User) ตามหลกการ
วเคราะห PESTEL โดยกรอบทศทางการพฒนางานวจยใน
อนาคตประกอบดวยโจทยวจย 3 ดานหลก คอ 1) โจทยวจย
เพอรองรบการเปลยนแปลงและความทาทายในอนาคต หมาย
ถง ประเดนวจยทยงไมมการศกษาในอดต แตมความจ�าเปนตอ
การรองรบการเปลยนแปลงทอาจเกดขนในอนาคต 2) โจทย
วจยเพอลดชองวางของงานวจย หมายถง ประเดนวจยทยงไมม
การศกษาในอดตแตมความจ�าเปนส�าหรบการแกปญหาทเกด
ขนในปจจบน และ 3) โจทยวจยทมความจ�าเปนและตองการ
พฒนาตอเนอง หมายถง ประเดนวจยทมการศกษาแลวในอดต
แตยงมความจ�าเปนเพอการพฒนาทตอเนอง
(6) การจดท�าแผนยทธศาสตรการวจยดานโลจสตกส
และโซอปทาน ระยะ 3 ป (พ.ศ. 2562-2564)
จากการศกษาทบทวน การสงเคราะห และการ
วเคราะหขอมลทเกยวของตามกระบวนการจดท�าแผนจนได
ผลการศกษาตามขอ (1) ถง (5) ดงกลาวขางตน น�ามาสการ
จดท�าแผนยทธศาสตรการวจยดานโลจสตกสและโซอปทาน
ระยะ 3 ป (พ.ศ. 2562-2564) ทมสาระส�าคญตามทปรากฏ
ในแผนภาพท 2
ทงน แตละยทธศาสตรมรายละเอยดดงตอไปน
10 รายงานทดอารไอ
ท ท าร อ รา า า า ร
ยทธศาสตรท 1: การวจยเพอสรางและพฒนาบคลากร และการปรบปรงกฎหมายดานโลจสตกสและโซอปทาน
วตถประสงค: เพอศกษาปจจยพนฐานทสนบสนนการด�าเนนการดานโลจสตกสและโซอปทานและการอ�านวยความสะดวก
ทางการคา น�าไปสการเพมประสทธภาพและประสทธผลของการบรหารจดการโลจสตกสและโซอปทาน
ตวชวด: 1.1 จ�านวนงานวจยทเกยวของกบการสรางและพฒนาบคลากร
1.2 จ�านวนแรงงานทมทกษะตรงตามความตองการในแตละสาขาอาชพเพมขน
1.3 จ�านวนงานวจยทเกยวของกบการปรบปรงกฎหมาย
1.4 จ�านวนกฎหมายทควรไดรบการปรบปรง
11ท า
ท ท าร อ าร ร ร า ารอา า ด
หมายเหต: ล�าดบความส�าคญ มากทสด หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2562
มาก หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2563
ปานกลาง หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2564
12 รายงานทดอารไอ
ท ท าร อ าร ด าร อ ทา
ยทธศาสตรท 2: การวจยเพอจดการหวงโซคณคาทมงเนนการสรางมลคาเพมและการเพมผลตภาพ
วตถประสงค: เพอยกระดบศกยภาพการจดการโลจสตกสและโซอปทานของผประกอบการรายยอย เชน เกษตรกร และ
ผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม น�าไปสการเพมความสามารถในการแขงขน
ตวชวด: 2.1 จ�านวนงานวจยทเกยวของกบการจดการหวงโซคณคา
2.2 จ�านวนงานวจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพผประกอบการรายยอย
2.3 ตนทนทางเศรษฐกจและสงแวดลอมทลดลงจากการจดการโลจสตกส
2.4 จ�านวนผลงานวจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพผประกอบการรายยอยถกน�าไปใชประโยชน
13ท า
ท ท าร อ า า ร อ ารรา อ
หมายเหต: ล�าดบความส�าคญ มากทสด หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2562
มาก หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2563
ปานกลาง หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2564
14 รายงานทดอารไอ
ยทธศาสตรท 3: การวจยเพอเพมประสทธภาพโครงขายโลจสตกสภายในประเทศและระหวางประเทศ
วตถประสงค: เพอยกระดบศกยภาพระบบโลจสตกสและโซอปทาน น�าไปสการลดตนทนโลจสตกสของประเทศโดยเฉพาะ
ตนทนการขนสงสนคา
ตวชวด: 3.1 จ�านวนงานวจยทเกยวของกบการพฒนาโครงสรางพนฐานดานขนสงและโลจสตกส
3.2 จ�านวนงานวจยทเกยวของกบการเชอมโยงดานโลจสตกสและโซอปทานระหวางประเทศ
3.3 จ�านวนงานวจยเชงนโยบายเพอการวางแผนระบบการขนสงและโลจสตกส
3.4 ตนทนในการเดนทางของประชาชนต�าลง
3.5 จ�านวนอบตเหตจากการเดนทางลดลง
3.6 ปรมาณการน�าเขา-สงออกสนคาเพมขน
3.7 มฐานขอมลตนทนโลจสตกสทแทจรง
15ท า
ท ท าร อ าร า ร รา า ดา
16 รายงานทดอารไอ
ท ท าร อ าร อ ดา อ ทา ร า ร ท
ท ท าร า อ าร า ร าร
หมายเหต: ล�าดบความส�าคญ มากทสด หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2562
มาก หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2563
ปานกลาง หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2564
17ท า
ท ท าร อ าร รา รร อ ารออ ร อ ทา
ยทธศาสตรท 4: การวจยเพอพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมดานโลจสตกสและโซอปทาน
วตถประสงค: เพอเพมประสทธภาพการจดการโลจสตกสและโซอปทานดวยเทคโนโลยและนวตกรรม รองรบการ
เปลยนแปลง (Disruption) มงสความยงยน
ตวชวด: 4.1 จ�านวนงานวจยทเกยวของกบการสรางนวตกรรมเพอการออกแบบและปรบเปลยนหวงโซอปทาน
4.2 จ�านวนงานวจยทเกยวของกบการจดการโลจสตกสและโซอปทานทเปนมตรกบสงแวดลอม
4.3 จ�านวนผลงานวจยทเกยวของกบนวตกรรมทถกน�าไปใชประโยชน
4.4 จ�านวนผลงานวจยทเกยวของกบการจดการโลจสตกสและโซอปทานทเปนมตรกบสงแวดลอมถกน�า
ไปใชประโยชน
18 รายงานทดอารไอ
ท ท าร อ าร ด าร อ ทา ท ร ด อ
หมายเหต: ล�าดบความส�าคญ มากทสด หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2562
มาก หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2563
ปานกลาง หมายถง ประเดนการวจยทควรศกษาวจยในป พ.ศ. 2564
อ ารอา อ
ณรงค ปอมหลกทอง และคณะ. 2554. โครงการศกษาทบทวนผลงานวจยดานโครงสรางพนฐานและการบรหารจดการระบบการขนสงและโลจสตกสของประเทศไทย. กรงเทพฯ: ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย.
ยงยทธ แฉลมวงษ และกฤษณะ แพทยจะเกรง. 2557. โครงการปรทศนสถานภาพความรโครงสรางพนฐานและการบรหารจดการระบบการขนสงและโลจสตกสของประเทศไทย. กรงเทพฯ: ส�านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.
ราชกจจานเบกษา. 2561. ประกาศ เรอง ยทธศาสตร (พ.ศ. 2561-2580). เขาถงไดท http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2561/A082/T_0001.PDF
รธร พนมยงค และคณะ. 2556. โครงการสงเคราะหผลกระทบตอประเทศไทยจากการจดการโครงสรางพนฐานดานโลจสตกสและการปรบรปแบบโซอปทานภายใตบรบทประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย.
วลยลกษณ อตธรวงศ และคณะ. 2554. โครงการสงเคราะหงานวจยดาน โลจสตกสและโซอปทานภาคอตสาหกรรม. กรงเทพฯ: ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย.
ศนยวจยกสกรไทย. 2560. “E-commerce แรงไมตก ดนโลจสตกสโต.” K SME Analysis, เขาถงไดท https://www. kasikornbank.com/th/business/sme/KSMEKnowledge/article/KSMEAnalysis/Docu-ments/E-Commerce_Logistic.pdf
สภานโยบายวจยและนวตกรรมแหงชาต. 2561. (ราง) ยทธศาสตร การวจยและนวตกรรม 20 ป (พ.ศ. 2560-2579). เขาถงไดท http://www2.nrct.go.th/portals/0/downloads/ราง-ยทธศาสตรการวจยและนวตกรรม 20 ป 60-79
สมพงษ ศรโสภณศลป และคณะ. 2554. โครงการสงเคราะหงานวจยดานโลจสตกสสนคาเกษตรและอาหาร. กรงเทพฯ: ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย.
ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.). 2559. แผนงานพฒนาระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก (พ.ศ. 2560-2564).
__________. 2560ก. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564). เขาถงไดท http://www.nesdb.go.th/ewt_news.php?nid=6420&filename= develop_issue
__________. 2560ข. ยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสของประเทศ ฉบบท 3 (พ.ศ. 2560-2564). เขาถงไดท http://www.nesdb.go.th/ewt_dl_ link.php?nid=6923
__________. 2561. รายงานโลจสตกสของประเทศไทยประจ�าป 2560. เขาถงไดท https://www.nesdb.go. th/ewt_dl_link.php?nid=7756
ส�านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต และส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย. 2554ก. แผนยทธศาสตรวจยดานโลจสตกสและโซอปทานแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2555-2559).กรงเทพฯ: บรษท จรลสนทวงศการพมพ จ�ากด.
__________. 2554ข. แผนยทธศาสตรวจยดานโลจสตกสและโซอปทานแหงชาต ฉบบท 1 (พ.ศ. 2554-2555).
ส�านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร. 2560. แผนยทธศาสตรกระทรวงคมนาคมเพอสนบสนนการพฒนาระบบโลจสตกสของประเทศ ฉบบท 3 (พ.ศ. 2560-2564).
Porter, M. E. 1979. “How Competitive Forces Shape Strategy.” Harvard Business Review 59 (2): 137-145.