Download - DocumentAB
Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
ÇEK 352Gelir Dağılımı ve Yoksulluk
Orhan Burak Özkan
Konu
Avrupa Birliği’nin genişleme sürecinde
birliğine dahil etmiş olduğu üye ülkeler ile
Avrupa Birliği’ne aday ülkelerin
---yoksulluk ve gelir dağılımı---
konusunda karşılaştırmalı
analizi üzerine bu çalışma oluşturulmuştur.
Seçilen Ülkeler
• Bulgaristan (AB Üyesi)• Çek Cumhuriyeti (AB Üyesi)• Hırvatistan (1 Temmuz 2013)• Polonya (AB Üyesi)• Romanya (AB Üyesi)• Slovenya (AB Üyesi)• Slovakya (AB Üyesi)• Türkiye (AB’ye Aday Ülke)• Yunanistan (AB Üyesi)
Nüfus artışı ekonomik büyümeyi etkiler mi?
Solow Büyüme Modeli
Solow Büyüme Modeli’ne göre büyümeyi tetikleyen faktör tasarruf oranı yüksekliğidir.
Nüfus artış oranı = n (+) K/L = k (-)⇒Tasarruf oranı s (+) Ekonomik Büyüme = g (+)⇒
Romer Büyüme Modeli
Paul Romer’e göre ise; Solow’un tam aksine,
kaldırılabilir nüfus artışı oranı, büyümeyi tetikler.
Nüfus Artış Oranı = n (+) AR-GE (+) ⇒
AR-GE (+) Ekonomik Büyüme = g (+)⇒
Nüfus artışının, gelir dağılımı ve yoksulluk üzerindeki etkisi nedir?
Nüfus Artışı n (+) Hasıla ya da Gelir/Kişi Sayısı Y/N (-)⇒
Yüksek Vergilendirmenin sonuçları ne olabilir?
‘’Critics argue higher income taxes create a disincentive to work,leading to less output. This is because higher tax makes work lessattractive and reduces the opportunity cost of leisure. Therefore, peoplework less and enjoy more leisure.This is known as the substitution effect.
Higher corporation tax may discourage investment. However this isdisputed by other economists. Higher Tax reduce incomes and thismay encourage people to work more, to maintain their income.This is known as the income effect.
Evidence suggests that higher income tax has little incentive on thesupply of labour, suggesting Labour supply is relatively inelastic.However, it also depends at what level income tax is set. There iscertainly a level where higher income tax will reduce incentives to work.’’
Dış ticaret haddi ile fakirlik arasındaki ilişki nedir?
PX/PN (-) Lokal Para Birimi Değeri (-)⇒
Kamuya Yönelik Sosyal Transfer ve Yardımların
Gelir Dağılımı ve Yoksulluk ile
ilişkisi nedir?
Sosyal Transferlerin Marjinal Değerleri Karşılaştırması
Sosyal Transfer Öncesi ve Sonrası Okula Kayıt Oranı
0
20
40
60
80
100
Brezilya Zambiya Arjantin Meksika G. Afrika Nikaragua
Sosyal Transfer Öncesi
Sosyal Transfer Sonrası
Bütçe Faiz Ödemelerinin Yoksulluk üzerindeki etkisi nedir?
Faiz Ödemeleri = i (+) Toplam Kamu Geliri = TR⇒ G (-)
Toplam Kamu Geliri = TRG (-) Sosyal Transfer = ST⇒ P (-)
Sosyal Transfer = STP (-) Yoksulluk = POV (+)⇒
GINI Regresyon Analizi
Y = β1 + β2X2 + β3X3 - β4X4
Y = GINI Katsayısı
X2 = GSYİH Yıllık Büyüme Oranı
X3 = Net Uluslararası Ticaret Haddi
X4 = Kamu Kesmi Faiz Ödemeleri (Kamu Gelirindeki %’si)
Y = 47.778 - 0.292X2 - 0.254X3 + 0.572X4
Fakirlik Riski Taşıyan % Regresyon Analizi
Y = λ1 + λ2X2 + λ3X3 + λ4X4
Y = Yoksulluk Riski Taşıyan Nüfus (Toplam Nüfusun %’si)
X2 = GINI Katsayısı
X3 = Sosyal Transferler ya da Yardımlar (Kamu Gelirindeki %’si)
X4 = Vergi Geliri (GSYİH’deki %’si)
Y = 64.503 + 0.325X2 - 0.968X3 - 1.613X4
Fakirlik Riski Taşıyan % Regresyon Analizi’ni biraz genişletelim
Y = ζ1 + ζ1X2 + ζ3X3 + ζ4X4 + ζ5X5 + ζ6X6
Y = Yoksulluk Riski Taşıyan Nüfus (Toplam Nüfusun %’si)
X2 = GINI Katsayısı
X3 = Sosyal Transferler ya da Yardımlar (Kamu Gelirindeki %’si)
X4 = Vergi Geliri (GSYİH’deki %’si)
X5 = Net Uluslararası Ticaret Haddi
X6 = Kamu Kesmi Faiz Ödemeleri (Kamu Gelirindeki %’si)
Y = 78.947 + 0.286X2 – 0.924X3 – 1.887X4 – 0.156X5 + 0.271X6
Belçika
YILLAR GINI POVERT TAXGDP SOCCON INTPAYR NETBART
2000 27.6 13 27.33 33.93 14.34 100
2001 27.5 13 26.94 34.33 13.87 99.8
2002 29.2 14.4 25.94 35.59 12.66 101.3
2003 28.3 15.4 25.31 34.4 11.35 100.51
2004 26.1 14.3 25.89 34.99 10.62 99.11
2005 28 14.8 26.01 34.17 9.66 99.43
2006 27.8 14.7 25.72 34.29 9.26 99.09
2007 26.3 15.2 25.05 35.06 8.98 101.15
2008 27.5 14.7 25.36 35.1 8.61 99.64
2009 26.4 14.6 23.94 37.34 8.44 103.03
2010 26.6 14.6 24.61 36.12 7.81 100.81
2011 25.9 14.1 24.72 36.24 6.3 101.02
Regresyon Analizlerinde Kullanılan Data Kaynakları
• eurostat• indexmundi
Maastricht Kriterleri• Toplulukta en düşük enflasyona sahip (en iyi
performans gösteren) üç ülkenin yıllık enflasyon oranları ortalaması ile, ilgili üye ülke enflasyon oranı arasındaki fark 1,5 puanı geçmemelidir.
• Üye ülke devlet borçlarının GSYİH’sına oranı %60’ı geçmemelidir.
• Üye ülke bütçe açığının GSYİH’sına oranı %3’ü geçmemelidir.
• Herhangi bir üye ülkede uygulanan uzun vadeli faiz oranları 12 aylık dönem itibariyle, fiyat istikrarı alanında en iyi performans gösteren 3 ülkenin faiz oranını 2 puandan fazla aşmayacaktır.
• Son 2 yıl itibariyle üye ülke parası diğer bir üye ülke parası karşısında devalüe edilmiş olmamalıdır.
Kişi Başına Satın Alma Gücü Standardı
Kişi Başına Satın Alma Gücü Standardı (AB 100 Olarak Alındığında)
PPP - Satın Alma Gücü Pariteleri
GEO/TIME 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
European Union (27 countries) 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100
Bulgaria 33.4 33.4 33.9 35.1 36.6 38.1 40.1 42.7 44.5 44.6
Czech Republic 48.6 54.4 52.2 53.2 57.4 60.8 61.9 73.1 69.8 73
Greece 78.2 77.2 81.5 82.6 85.3 85.9 88.5 89.7 92.7 91.8
Poland 59 55.5 49.5 48.8 55.5 58.1 60 67.6 57.1 60.7
Romania 36.8 37.1 37.3 38.1 46.9 49.9 55.8 55.5 49.8 50.9
Slovenia 72.4 73 74.6 72.7 73.1 74.7 77.5 81.1 84.5 83.4
Slovakia 42.3 43.6 47.7 51.2 52.8 55.1 59.9 65.7 68.1 67.6
Croatia 57.8 59.1 60.1 61.1 63.2 65.4 64.4 67.8 69 69.9
Turkey 45.2 49.8 54 54.3 59.2 57.5 59.6 59.7 56.3 63.1
İşsizlik Oranları
Yıllık Enflasyon Oranları
Bulgaristan 11.9 2.4 3
Çek Cumhuriyeti 6.3 1 1.4
EU 4.1 1.2 4.5
Hırvatistan 6.1 2.4 1.3
Polonya 4.2 3.5 2.6
Romanya 7.8 5.6 6
Slovakya 4.6 1.6 1
Slovenya 5.7 0.9 2.1
Türkiye 10.4 6.3 8.7
Yunanistan 4.1 1.2 4.5
2008 2009 2010
Doğal Nüfus Değişimi (1000 kişi üzerinden)
Nüfus Sayısı
Reel GSYİH Büyüme Oranları
GINI Katsayıları
Yoksulluk Yüzdeleri
Sosyal Transferler Öncesi 18 Yaş Altı Yoksulluk Yüzdeleri
Sosyal Transferler Öncesi 18 – 64 Yaş Aralığı Yoksulluk Yüzdeleri
Sosyal Transferler Öncesi 65 Yaş Üstü Yoksulluk Yüzdeleri
Hanehalkı Ortalama Tüketim Harcama Rakamları (€)
GEO/TIME 2005
European Union (27 countries) 24,454
Bulgaria 3,030
Czech Republic 7,146
Greece 27,081
Poland 6,428
Romania 2,863
Slovenia 17,738
Slovakia 6,550
Croatia 11,500
Turkey 6,960
Polis Tarafından Kaydedilen Suçlar
GEO/TIME 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Bulgaria 148,915 147,022 146,929 143,921 142,093 137,800 136,410 134,685 126,673 138,105
Czech Republic 391,469 358,577 372,341 357,740 351,629 344,060 336,446 357,391 343,799 332,829
Greece 369,137 439,629 441,138 441,839 405,627 455,952 463,750 423,422 417,391 386,893
Poland 1,266,910 1,390,089 1,404,229 1,466,643 1,461,217 1,379,962 1,287,918 1,152,993 1,082,057 1,129,577
Romania 353,745 340,414 312,204 276,841 231,637 208,239 232,658 281,457 289,331 299,889
Slovenia 67,618 74,794 77,218 76,643 86,568 84,379 90,354 88,197 81,917 87,465
Slovakia 88,817 93,053 107,373 111,893 131,244 123,563 115,152 110,802 104,758 104,905
Croatia 68,378 78,351 77,905 80,377 85,416 79,946 81,049 75,857 74,571 73,497
Turkey 337,079 411,952 455,921 495,886 528,576 668,559 978,383 946,207 986,319 :
Hayat Boyu Öğrenme Oranları
Okuldan Erken Ayrılma Oranları Toplam Yüzde (18 -24 Yaş Arası)
Okuldan Erken Ayrılma Oranları Erkek Yüzde (18 -24 Yaş Arası)
Okuldan Erken Ayrılma Oranları Bayan Yüzde (18 -24 Yaş Arası)
2011 Yılı HDI
• Türkiye (Aday ülke) 93.• Bulgaristan (Üye ülke) 55.• Çek Cumhuriyeti (Üye ülke) 27.• Yunanistan (Üye ülke) 29.• Polonya (Üye ülke) 39.• Romanya (Üye ülke) 50.• Slovenya (Üye ülke) 21.• Slovakya (Üye ülke) 35.• Hırvatistan (1 Temmuz 2013) 46.
Sonuç
• Reel GSYİH Büyüme Oranı
• Kamu Kesmi Faiz Ödemeleri
• Sosyal Transferler
• Nüfus Büyüme Oranı
• Uluslararası Ticaret Haddi
• Vergi Geliri
Verilen bu değişkenlerin, yapılan regresyon analizinde, yoksulluk ve gelir dağılımı
üzerinden etkin olduğunu gördük.
AB genişleme sürecinde AB’ye üye olan ülkelerin, üye olacak Hırvatistan’ın ve aday ülke Türkiye’nin yoksulluk ve gelir dağılımı üzerine karşılaştırmalı analizi sonucunda;
Türkiye Açısından Sonuç
Ekonomik istikrar sağlanılması üzerine stabilite sağlayıcı politikalar
Gelir dağılımı ve fakirlik üzerine daha üretken politikalar
Eğitime verilen desteğin ve katılımın arttırılması (AR-GE’yi ekonomik büyüme ve kalkınmayı tetikleyici faktör olarak varsaydığımızda)
Kaynaklar
indexmundi.comeconomist.comepp.eurostat.ec.europa.eufitbrains.commedias2.cafebabel.companos.org.ukeconomicshelp.orgchronicpoverty.org
Teşekkürler!