1
Açık Akciğer Biopsisine YaklaşımPatern Analizi
Prof.Dr.Leyla MEMİŞ
Gazi Ün.Tıp Fak.Tıbbi Patoloji ABD
2
• İnterstisyel akciğer hastalıkları akciğerin, interstisyel inflamasyon,granülomatöz
inflamasyon veya fibrozis kombinasyonu ile değiştiği yaklaşık 200 antiteyi içerir.
Trawis WD,Colby MN,Koss MN et all: Atlas of nontumor pathology:Non-neoplastic disorders
of the lower respiratory tract.2002
3
• İdiopatik interstisyel pnömonili hastaların yönlendirilmesinde en önemli nokta doğru tanıdır.
• Kevin R. Flaherty, Talmadge E. King, Jr., Ganesh Raghu, Joseph P. Lynch, III, Thomas V. Colby, William D. Travis, Barry H. Gross, Ella A. Kazerooni, Galen B. Toews, Qi Long, Susan Murray, Vibha N. Lama, Steven E. Gay and Fernando J. Martinez
• Idiopathic Interstitial Pneumonia What Is the Effect of a Multidisciplinary Approach to Diagnosis?
4
Tanısal Yaklaşım
• Klinik bulgular, • Yüksek rezolüsyonlu Bilgisayarlı
Tomografi (HRCT) • Açık akciğer biopsisi
Bu yöntemlerin tümü tanıda rol üstlenir.
5
Kronik İnterstisyel Pnömoniler Kroniktir.
• Tipik semptomlar 3-6 aydan daha uzun sürelidir
• Ve sıklıkla yıllardır bulunmaktadır.
6
Tanısal Yaklaşım• İdiopatik intertisyel pnömonili hastaların bir
kısmında klinisyen ve torasik radyoloğun doğruluğundan emin bir tanıda anlaşması ile açık akciğer biopsisine gerek duyulmaz.
• Diğer olgularda kesin tanıyı koymak için mümkünse açık akciğer biopsisi uygulanmalıdır.
• Kevin R. Flaherty, Talmadge E. King, Jr., Ganesh Raghu, Joseph P. Lynch, III, Thomas V. Colby, William D. Travis, Barry H. Gross, Ella A. Kazerooni, Galen B. Toews, Qi Long, Susan Murray, Vibha N. Lama, Steven E. Gay and Fernando J. Martinez
• Idiopathic Interstitial Pneumonia What Is the Effect of a Multidisciplinary Approach to Diagnosis?
7
• Akciğer grafisinde bilateral retikülonodüler infiltrasyon izlenmelidir.
• ‘Lines and dots’ patern • Buzlu cam görünümü
Yüksek rezolüsyonlu Bilgisayarlı Tomografi (HRCT)
8
• bilateral retikülonoduler infiltrasyon.
• ‘Lines and dots’ patern ;inflamasyon ve fokal parankimal skar birlikteliğini gösterir.
9
Buzlu cam görünümü; aktif interstisyel hastalığı
ve alveoler alanlarda makrofaj toplulukları ile fibromikzoid bağ dokusunun varlığını gösterir.
10
• Tanısal cerrahi patoloji açısından en faydalı yol olan histolojik patern tanımlaması küçük biopsilerde bile uygulanabilir.
Trawis WD,Colby MN,Koss MN et all: Atlas of nontumor pathology:Non-neoplastic disorders of the
lower respiratory tract.2002
11
Diffüz interstisyel akciğer hastalıklarının çoğunun tanısında transbronşial
biopsinin rolü sınırlıdır.
12
Transbronşial biopsinin yararlı olduğu hastalıklar:
• Sarkoidozis• İnfeksiyon• Tümör• Lenfanjioleiomyomatozis• Alveoler proteinozis• Amiloidozis• Eozinofilik pnömoni
13
Açık Akciğer Biopsisi
• Lingula ve sağ orta lob önerilmez• Tanımsal olmayan fibrotik alanlar
seçilmez• Biopsi büyük boyutlu ve derin olmalıdır ( büyük çapı en az 5 cm ) • Mümkünse birden fazla lob
örneklenmeli.
14
histolojik patern tanımlama!!
patolog patolog
15
Kronik İnterstisyel Hastalıklar
KollajenVas.hÇevresel
maruziyetİlaç
Reaks.
NSIP-C
Sarkoidozis
Lenfanjioleiomyomatozis
LCH HPLIP
NSIP-F
RBILD
COP
GIP
UIPDIP
16
Patern Analizi I
• Diffüz:İnflamatuvar reaksiyon akciğer parankiminin tüm bölümlerini tutar.
• Patchy (yama tarzı): İnflamatuvar reaksiyon akciğer parankiminin sadece seçilmiş bazı alanlarını tutar.
17
Patern Analizi I
Açık Akciğer BiopsisiMorfolojik Değişiklikler
Diffüz Yama tarzı
DIP
NSIP
LIP
UIP
GIP
COP
RBILD
18
Patern Analizi IIAnatomik Dağılım
• Plevral/Subplevral• Bronkosentrik/bronkiolosentrik• Anjiosentrik• Lenfatik dağılım• Periferal asiner• Septal değişiklikler ( kronik passiv konjesyona
eşlik eden vasküler değişiklikler)• Hava alanlarının konsolidasyonu• Diffüz interstisyel infiltrasyon Colby,Lombard,Yousem,Kitaichi:Atlas of pulmonary surgical pathology.1991.
19
Akciğer biopsisininŞematik anatomik resmiColby,Lombard,Yousem,Kitaichi
Patern Analizi II – Anatomik Dağılım
20
Subplevral/Periferal asiner
paternErken dönem
Subplevral/Periferal asiner
paternGeç dönem
21
UIP
22
UIP
23
BronkosentrikMikst patern
Bronkosentrik paternLuminal değişiklikler
24
Bronkosentrik/bronkiolosentrik
• Respiratuvar bronşiolitis• Hipersensitivite pnömonisi• Dev hücreli interstisyel pnömoni• Bronşiektazi• COP/BOOP• Küçük hava yolları hastalığı
25
26
Diffüz interstisyel infiltrasyon
27
Alveoler septal
• Nonspesifik interstisyel pnömoni • Deskuamativ interstisyel pnömoni• Diffüz alveoler zedelenme, geç dönem• Lenfositik interstisyel pnömoni
28
Lenfatik dağılımLösemi
Lenfatik dağılımSarkoidozis-Lenfoma
29
Lenfanjitik
• Lenfanjitik karsinoma• Sarkoidozis• Lenfanjioleiomyomatozis• Low grade lenfoma (MALT type)
30
Sarkoidozis
31
Patern Analizi III(İnterstisyel zedelenme paterni)
• Temporal homojenite
Aynı yaşta fibrozis
• Temporal heterojenite
Farklı yaşlarda fibrozis
32
UIP
33
Patern Analizi III
Diffüz hastalıklar
Temporal homojenite Temporal heterojenite
DIP
NSIP
LIP
34
Patern Analizi III
Yama tarzı Hastalıklar
Temporal homojenite Temporal heterojenite
UIP GIPCOP RBIP
35
Patern Analizi IVDistal akciğer parankiminin
Reaksiyon Paternleri
36
Distal akciğer parankiminin Reaksiyon Paternleri
• Diffüz alveoler zedelenme
• Diffüz alveoler kanama• Organize pnömoni paterni• Sellüler interstisyel infiltrasyon• Deskuamativ interstisyel pnömoni-benzeri patern• İnterstisyel fibrozis• Granülomatöz interstisyel pnömoni• Lenfositik interstisyel pnömoni / diffüz lenfoid hiperplazi• Bronşiolar zedelenme
37
Diffüz alveoler zedelenme
Diffüz alveoler kanama
38
COP
39
DIP
40
NSIP
LIP
41
UIP
42
UIP
43
• UIP tablosunun UIP dışı diğer hastalıklardan ayırımı en kritik noktadır.
44
Kronik İnterstisyel Pnömonilerin Ayırıcı Tanısı (Ana başlıklar)
• Akut interstisyel pnömoni
• Granülomatöz interstisyel pnömoniler Sarkoidozis Hipersensitivite pnömonisi
• Langerhans’ hücreli histiositozis