![Page 1: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/1.jpg)
Acute KNO-heelkunde
Gijs van Wermeskerken
Milou Heiligers
februari 2013
![Page 2: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/2.jpg)
Acute KNO
1. Epistaxis
2. Sudden deafness
3. Peritonsillair abces / halsabces
4. Mastoiditis
![Page 3: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/3.jpg)
Epistaxis
![Page 4: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/4.jpg)
Epidemiologie
• Incidentie epistaxis varieert met leeftijd
•Piek bij kinderen en ouder volwassenen, 71% > 50 jaar
•M > V, 58% : 42%
•Meer in wintermaanden door drogere lucht en meer BLWI
•80 % idiopathisch
![Page 5: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/5.jpg)
Oorzaken
Lokaal:
•Idiopathisch
•Inflammatie (infectieus, polyposis)
•Trauma (neuspeuteren, aangezichtsletsel, corpus alienum)
•Neoplasma (benigne; juveniel angiofibroom, maligne)
•Vasculair (Rendu-Osler-Weber, M. Wegener)
•Iatrogeen (operatie, maagsonde)
•Anatomisch (septumdeviatie/perforatie)
•Medicamenteus (cocaine, neusspray)
![Page 6: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/6.jpg)
Oorzaken
Systemisch:
•Hematologisch (trombocytopenie, hemofilie, van Willebrand)
•Medicamenteus (anticoagulantia)
•Orgaanfalen (uremie, levercirrhose)
•Omgevingsfactoren (temperatuur, luchtvochtigheid)
•Overig (hypertensie, atherosclerose en alcohol)
![Page 7: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/7.jpg)
Vasculaire anatomie van de neus
Bloedvoorziening :
• a. sphenopalatina (80% van bloedvoorziening) afsplitsing van a. maxillaris – a. carotis externa
• a. ethmoidalis anterior/ posterior (20% van bloedvoorziening) afsplitsing van a. ophtalmica – a. carotis interna
• locus Kieselbachi (80%)
![Page 8: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/8.jpg)
Indeling epistaxis
Ahv vasculaire anatomie zijn de bloedneuzen in te delen in 2 groepen:
1.Anterieure epistaxis:
– Rhinoscopia anterior: focus meestal tpv locus Kiesselbachi
2.Posterieure epistaxis:
– Inspectie keel: bloed tegen farynxachterwand
– Vanuit a sfenopalatina
– Vaak moeilijker te zien waar het bloedt. Afslinken en neusendoscopie met star optiek
![Page 9: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/9.jpg)
Huisarts en epistaxis
Huisarts onderscheidt 3 soorten neusbloedingen:
1. Een enkele keer een kleine neusbloeding: aanpassing medicijnen, neuszalf, xylomethazoline
2. Regelmatig kleine neusbloedingen: als bovenbeschreven conservatieve middelen niet helpen, doorverwijzing naar KNO arts (zonder spoed)
3. Een hevige neusbloeding die niet te stoppen is met dichtdrukken van de neus: huisarts brengt tampon in en indien dit de bloeding niet tot staan brengt doorverwijzing naar KNO arts.
![Page 10: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/10.jpg)
Inventarisatie huisarts
Anamnese:
•Hevigheid, duur en frequentie van neusbloeding
•Trauma?
•Neus corticospray gebruik?
•Neuspeuteren
•Anticoagulantia
•Hypertensie
Lichamelijk onderzoek:
•Inspectie neus en keel
•Bloeddruk
![Page 11: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/11.jpg)
Huisarts en behandeling epistaxis
Allereest conservatief (bij milde bloeding)
- Wegsnuiten stolsels
- Lokaal druk op neus
- Koelen met ijs
- Toedienen xylomethazoline
- Wacht 10 minuten
![Page 12: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/12.jpg)
Huisarts en behandeling epistaxis
•Indien epistaxis niet tot staan: tampon inbrengen,
8 cm merocel bij anterieure bloeding en 10 cm
merocel bij posterieure bloeding bij een man.
•Opnieuw 10-20 minuten wachten, indien geen
verbetering contact opnemen met KNO-arts.
![Page 13: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/13.jpg)
Overdracht naar KNO arts
•Leeftijd patient
•Duur bloeding
•Anterieure of posterieure bloeding?
•Anticoagulantia?
•Hypertensie?
•Wat tot nu toe gedaan en resultaat daarvan?
![Page 14: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/14.jpg)
KNO arts en behandeling epistaxis
•Controle van vitale parameters (tensie, pols, kleur huid en eventueel Hb en/of INR)
• Inspectie neus en keel, focus bloeding?
•Onderscheid maken tussen anterieure en posterieur bloeding
•Verdoving van de neus met cocaine oplossing
Behandeling anterieure epistaxis:
– Chemocaustiek
– Electrocaustiek
– Eventueel tamponade met merocel tampon van 8 cm
![Page 15: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/15.jpg)
KNO arts en behandeling epistaxis
Behandeling van posterieure epistaxis:
•Electrocoagulatie m.b.v. NE (eventueel onder narcose)
•Tamponade met 10 cm merocel
•Ballon catheter
•Bellocq tampon
•Ligeren a ethmoidalis of a maxillaris interna
Indien persisterende recidief posterieure epistaxis met septumdeviatie, septumcorrectie verrichten
![Page 16: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/16.jpg)
16/32
Venectasieën Locus Kiesselbach
![Page 17: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/17.jpg)
17/32
Locus Kiesselbachi Na afslinken en
verdoven met cocaïneoplossing
Aanstippen met trichloorazijnzuur
![Page 18: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/18.jpg)
18/32
Chemocaustiek met trichloorazijnzuur
![Page 19: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/19.jpg)
19/32
Electrocoagulatie
![Page 20: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/20.jpg)
20/32
Tamponade met behulp van een merocel tampon
![Page 21: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/21.jpg)
21/32
Merocel tampon
over de bodem ingebracht…
…en na opzwellen met
bijvoorbeeld Otrivin of Nacl.
Merocel neustampon
het aantal ingebrachte tampons goed noteren !
![Page 22: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/22.jpg)
Balloncatheters
![Page 23: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/23.jpg)
Balloncatheter in situ
![Page 24: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/24.jpg)
Bellocq tampon
![Page 25: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/25.jpg)
Inbrengen bellocq tampon
![Page 26: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/26.jpg)
Take home message
•Oorzaken epistaxis goed uitvragen (anticoagulantia, hypertensie, etc.)
•Onderscheid ant/post
•Met degelijk o.z. en tijd zijn veel bloedneuzen conservatief in HA praktijk te behandelen
– Uitsnuiten, koelen, 10 min. dichtdrukken
– Adequate tamponade
– Hoge RR corrigeren
•Breng altijd tampon in voor doorverwijzing naar KNO arts
![Page 27: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/27.jpg)
27/32
The Quest for the Royal Crust
![Page 28: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/28.jpg)
Sudden deafness
Definitie
•Perceptief gehoorverlies door onbekende oorzaak
•Gehoorverlies onstaat binnen 24 uur, niet fluctuerend van aard
•Gemiddeld > 30 dB verlies in 3 opeenvolgende frequenties
![Page 29: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/29.jpg)
Sudden deafness
Definitie
•Meestal unilateraal
•Bijkomende symptomen: • Tinnitus (75 %)
• Drukgevoel op oor
• Vertigo (30%)
![Page 30: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/30.jpg)
Sudden deafness
Epidemiologie
•8/100.000 personen
•KNO arts ziet 3 a 4 patiënten per jaar
•Huisarts ziet 1 patiënt per 6 jaar
•M = V
•Heterogene groep qua leeftijdsopbouw en medische VG
•Vaker BLWI (30%) of koortslip (6%) in maand voorafgaand aan gehoorverlies dan in gemiddelde populatie
![Page 31: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/31.jpg)
Sudden deafness
Etiologie
• Labyrinthaire doorbloedingsstoornis
•Virale labyrinthitis
•Autoimmuun gemedieerd ziekteproces
•Spontane labyrinthaire membraanruptuur
![Page 32: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/32.jpg)
Sudden deafness
Diagnostiek in HA praktijk
DD:
• Cerumenprop
• OME
• Sudden deafness
Wat pleit voor sudden deafness:
A) Tinnitus soms vertigo
O) Otoscopie: g.a.
Stemvorkproeven:
- Rinne bdz. pos
- Weber lateralisatie na contralaterale oor
![Page 33: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/33.jpg)
Perceptief gehoorverlies
Conductief/geleiding
•Uitwendige oor
•Middenoor
Perceptief/zenuwSHH
•Binnenoor
•Nervus vestibulocochlearis
![Page 34: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/34.jpg)
Stemvorkproeven
Rinne
Weber
![Page 35: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/35.jpg)
Sudden deafness Diagnostiek door KNO arts
•KNO onderzoek
•Audiometrisch onderzoek: T/S
•Hematologisch o.z.
•Serologischonderzoek: Borrelia,Lues,virusserol.
•Immunologisch onderzoek: ANCA,ANF
•Beeldvormend onderzoek: MRI
![Page 36: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/36.jpg)
Sudden deafness
Therapie
•Maximaal resultaat als start therapie binnen 48 uur! Tot 14 dagen zinvol te behandelen
•prednison oraal 1mg/kg lichaamsgewicht gedurende 7 dagen
![Page 37: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/37.jpg)
Sudden deafness
Beloop
•Prospectief dubbelblind gerandomiseerd onderzoek:
• 78-86 % herstel met prednison
• 38-44 % herstel met placebo •Antiviraal middel heeft geen verhoogd percentage van herstel getoond
Wilson et al. Arch Otolaryngol 1980
Moskowitz et al. Laryngoscope 1984
![Page 38: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/38.jpg)
Sudden deafness
Prognose
•< 40 jaar verhoogde kans op herstel
•Spontaan herstel groter bij verlies in mid frequenties
•Als start behandeling binnen 3-4 dagen sneller en meer herstel van gehoorverlies dan start na 4 dagen
![Page 39: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/39.jpg)
Sudden deafness
Take home message
Conclusies
•Verdenking sudden deafness:
SPOED verwijzing
•Stemvorkproeven essentieel voor Dx in HA praktijk!
![Page 40: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/40.jpg)
![Page 41: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/41.jpg)
Peritonsillair abces / halsabces
![Page 42: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/42.jpg)
Tonsillen
•Onderdeel ring van Waldeyer
• Infect met virale genese, evt secundaire bacteriële component
![Page 43: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/43.jpg)
Vergrote tonsillen
![Page 44: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/44.jpg)
Peritonsillair abces Tonsillitis
•Trismus
•Unilateraal
•Peritonsillaire zwelling
•Tonsil verdrukt
•Shift uvula
•Geen trismus
•Bilateraal
•Ontstoken tonsillen
•Geen peritonsillaire zwelling
•Uvula centraal
![Page 45: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/45.jpg)
Peritonsillair abces - pathogenese
• Infect vanuit tonsil wordt infiltraat > abces
•Uitbreiding mn supra- en retrotonsillair, infect blijft meestal binnen spierloge (m. constrictor pharyngeus)
•Behandeling:
- drainage (punctie / incisie)
- augmentin (cave EBV) (po / i.v.)
- rehydratie
- zo nodig tonsillectomie à froid / chaud
![Page 46: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/46.jpg)
Peritonsillair abces - complicaties
• Uitbreiding abces naar parapharyngeale ruimte
![Page 47: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/47.jpg)
Diep halsabces
•Parapharyngeaal abces
•Retropharyngeaal abces
![Page 48: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/48.jpg)
Parapharyngeaal abces
•Dysfagie
•Koorts
•Pijn
•Oedeem parotis
•Trismus
• Laterale pharynxwand verplaatst
•Zwelling hals met erytheem
Focus uit: tonsillen
pharynx
oor
dentitie
parotisloge (diepe deel)
![Page 49: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/49.jpg)
Diep halsabces
•Parapharyngeaal abces
•Retropharyngeaal abces
![Page 50: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/50.jpg)
Retropharyngeaal abces
•Dysfagie
•Koorts
•Kwijlen
•Nekstijfheid
•Posterieure pharynxwand verplaatst
•Hot potato voice
•Stridor –cave luchtweg, mediastinale uitbreiding
Focus uit: tonsillen
pharynx
sinus
dentitie
wervelkolom
vanuit parapharyngeale ruimte
![Page 51: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/51.jpg)
Behandeling abces
• Luchtweg zekeren
•Drainage peroraal of uitwendig
• IV antibiotica
•Focusscreening
![Page 52: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/52.jpg)
Casus
Geachte Collega,
Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling in de hals, progressief met koorts. Daarnaast zijn er toenemend snurkklachten en er is een kuur amoxicilline gebruikt bij de verdenking op een otitis media.….
Jongen van 1,5 jaar oud…
![Page 53: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/53.jpg)
Casus
Geachte Collega,
Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling in de hals, progressief met koorts. Daarnaast zijn er toenemend snurkklachten en er is een kuur amoxicilline gebruikt bij de verdenking op een otitis media.….
O/ Een zieke jongen, met milde inspiratoire stridor en suprasternale intrekking. Ik voel een grote klierzwelling in de hals links van ruim 6 cm, vast aanvoelend zonder huidverkleringen. Het hoofd staat geroteerd naar rechts (torticollis),….
![Page 54: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/54.jpg)
Casus
![Page 55: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/55.jpg)
Casus
Nader onderzoek in de vorm van een CT hals toont uitgebreide abcesvorming para- en retropharyngeaal linkszijdig. De trachea kent een duidelijke shift naar rechts.
Concluderend snel progressieve abcedering obv lymafadenitis met uitzakking richting mediastinum.
![Page 56: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/56.jpg)
Casus
Beloop
•Bedreigde luchtweg
•Dreigende mediastinitis
•Uiteindelijk geen focus gevonden na drainage abces (lymfadenitis bij normale afweer)
•Restloos genezen
![Page 57: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/57.jpg)
Take home message abces
Anamnese:
•Snel progressief ontstaan
•Therapie resistent (AB)
•Unilaterale pijn
Onderzoek:
•Trismus
•Asymmetrie mond – keelholte
•Torticollis
•Stridor
•Forse slikklachten
•Zwelling hals
![Page 58: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/58.jpg)
Mastoiditis
![Page 59: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/59.jpg)
Verleden
Hippocrates beschreef hoge mortaliteit oorinfecties
Voor antibiotisch tijdperk – meer dan 25 % van OMA kent een gecompliceerd beloop – e.g. mastoiditis, subperiostaal abces, thromboflebitis sinus sigmoideus
Van deze groep ontwikkelde 2-6% een intracraniele complicatie met een hoge mortaliteit
![Page 60: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/60.jpg)
Heden
•Mastoiditis is de meest voorkomende intratemporale complicatie van acute otitis media
• Incidentie kinderen:
< 2 jaar – 15 per 100.000
> 2 jaar – 5 per 100.000
![Page 61: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/61.jpg)
Pathogenese
Afsluiting additus ad antrum door inflammatie, evt benige verweking mastoidcellen
Purulent secreet in mastoid treedt naar buiten, resulterend in inflammatie en zwelling retroauriculaire huid
![Page 62: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/62.jpg)
Presentatie mastoiditis
Klassiek beeld
•Pijn
•OMA beeld trommelvlies
•Vernauwde uitwendige gehoorgang
•Retroauriculaire zwelling
Gemaskeerd beeld
•Verdenking bij persisterende pijn of otorrhoe ondanks AB
•Benige destructie mastoid op CT onderzoek is bewijzend
![Page 63: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/63.jpg)
Presentatie mastoiditis
Klassiek beeld
•Pijn
•OMA beeld trommelvlies
•Vernauwde uitwendige gehoorgang
•Retroauriculaire zwelling
Gemaskeerd beeld
•Verdenking bij persisterende pijn of otorrhoe ondanks AB
•Benige destructie mastoid op CT onderzoek is bewijzend
![Page 64: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/64.jpg)
Microbiologie
• Streptococcus pneumoniae 32 %
• Pseudomonas aeruginosa 29 %
• Streptococcus pyogenes 19 %
• Anaeroben 11 %
• Overig 9 %
Bacteriological findings in 65 infants & children with acute mastoiditis
![Page 65: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/65.jpg)
Behandeling acute mastoiditis
1. Trommelvliesbuisje: kweek en beluchting
2. I.V. antibiotica
3. Dagelijks oortoilet
4. Als na 24-48 uur geen klinische verbetering of complicaties aanvullende sanerende oorchirurgie
![Page 66: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/66.jpg)
Intratemporale complicaties mastoiditis
•Nervus facialis parese – goede prognose
•Ototoxiciteit - perceptief hoorverlies
•Labyrinthitis ossificans – cave tijdstip cochleaire implantatie
•Syndroom van
Gradenigo
![Page 67: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/67.jpg)
Extratemporale complicaties mastoiditis
•Subperiostaal abces – drainage transcutaan noodzakelijk
•Bezold’s abces (in 1881 beschreven) – mastoiditis uitbreiding naar infraauriculair / parapharyngeaal
![Page 68: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/68.jpg)
Intracraniele complicaties mastoiditis
•Meningitis – hoofdpijn, koorts, vomitus, fotofobie, rusteloosheid, insulten
•Cerebraal abces – otogene abcessen vaak het gevolg van thromboflebitis en versleping, minder frequent een directe doorbraak tussen mastoid en dura. Behandeling veelal antibiotisch op geleide kweek (na geleide punctie)
•Epiduraal abces
•Sinusthrombose – sinus sigmoideus, sinus transversus evt tot in vena jugularis interna
![Page 69: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/69.jpg)
Casus
![Page 70: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/70.jpg)
Casus
Jongen
•Mastoiditis met extratemporale complicatie
•Subperiostaal abces doorlopend temporaal tot aan oog
![Page 71: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/71.jpg)
Casus
Therapie I
•Abcesdrainage subperiostaal
![Page 72: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/72.jpg)
Casus
Therapie II
•Mastoidectomie
•Aanprikken sinus sigmoideus
![Page 73: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/73.jpg)
Casus
![Page 74: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/74.jpg)
Take home message
•Mastoiditis is een complicatie van otitis media acuta
• Intra- en extracraniele uitbreiding van mastoiditis is een serieus medisch probleem met name in kinderen
•De incidentie van mastoiditis neemt niet af de afgelopen 20 jaar
•Snelle interventie KNO-arts van belang
![Page 75: Acute KNO-heelkunde - wdhbreda.nl · Casus Geachte Collega, Bovengenoemde patiënt werd vandaag gezien op verzoek van de kinderartsen. Er is sprake van een enige dagen aanwezige klierzwelling](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020100/5cce51c088c993b5058cdfdb/html5/thumbnails/75.jpg)
Handsfree bellen anno nu