Download - AL- ANDALUS
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Al-Andalus
GAIA
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Iberiar penintsula 711. urtean hasi ziren
konkistatzen, Tariq eta Musaren
armadak Guadaleteko
borrokan bisigodoak menderatu zituenean.
Iberiar penintsula musulmandarrek konkistatu zuten
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Iberiar penintsula musulmandarrek konkistatu zuten
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Taifen erresumak Granadako erresuma
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Islamdarren okupazioaren eboluzioa
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Denboraren marra
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Hasieran, Al-Andalus Damaskoko kalifatuaren mende zegoen emir batek gidatu zuen. Kordoba izan zen lurraldeko
hiriburua.
Al-Andaluseko historia
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
929. urtean Abderraman III.a kalifa indepente izendatu zuten. Garai hari kalifatu independentea deitu zitzaion.Gobernua zuzentzeaz gain, kaliferriko erlijio-agintari gorena ere bazen.20080907141308!Coras_del_Em
irato_de_Córdoba20080907141308!Coras_del_Emirato_de_Córdoba
756. urtean Kordobako Abderraman I.ak emir izendatu zuen bere burua. Emir independentea zenez ez zegoen kalifaren agindupean, baina haren erlijio-aginpidea onartzen jarraitu zuen.
Al-Andaluseko historia
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
- 1031n, kalifatua erresuma edo taifa ezberdinetan banatu zen eta boterea ahuldu egin zen.
- Errege kristauek Al-Andalus lurraldeari errazago eraso egitea izan zuen ondorio.
Al-Andaluseko historia
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Horregatik, musulmandarrek Ipar Afrikan eskatu zuten laguntza eta haiek Al-Andalus berriro elkartu zuten: almorabideek lehenengo eta almohadeek ondoren.
Al-Andaluseko historia
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Kristauek Tolosako Nabas-eko borrokan (1212) almohadeak garaitu zituzten. Granadako erresuma baino ez zen geratu. Erresuma hori
gaztelakoen eskuetan gelditu zen.
Al-Andaluseko historia
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Antso VII.a Nafarroakoak, Al-Nasir zegoen lekurantz jo zuen. Berarekin zeramatzan berrehun zaldun nafarrek, bere hegaleko beste lagunekin batera,
azken defentsa hartu zuten mendean.Nafarrek hauen kateak apurtzeko lehendabizikoak zirenez, Antsok kateak
eraman zituen Nafarroako armarriari jartzeko asmotan.
Al-Andaluseko historia
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Granadako erreinua baino ez zen geratu islamdarren
esku.
Azkenik, 1492. urtean Errege Katolikoek Granada
konkistatu zuten.
Al-Andaluseko historia
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Borda Azoka
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
- Herritar gehienak nekazaritzan aritzen ziren. - Ureztapena asko garatu zen eta gauza berriak ereiten hasi ziren ...
Kotoia
Indigoa
Ureztapena
Ekonomia – Teknika eta landare berriak
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
caña-de-azucarcaña-de-azucarcaña-de-azucar
ArrozaAzukre-kanabera
Alberjinia
Orburua
Ekonomia – Landare berriak
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Hirietan kalitate handiko artisautza produktuak lantzen ziren ...
Ekonomia – Kalitate handiko eskulangintza
Keramika Larru ongintza Bitxigintza
Armak
Zeta
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Al-Andalus merkataritza zentro aktiboa izan zen. Lantzen zituzten artisautza produktuak saltzen zituzten eta morroiak eta urrea erosten zuten. Txanpona erabiltzen zuten: dinarea eta dirhema.
Kalifaldiko urrezko dinar-a Kordobako
zilarrezko dirhema
Ekonomia – Merkataritza aktiboa
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Kalitate handiko eskulangintza - Eslulanak ala artelanak ?
Metalezko pitxarraLiburu baten koadernaketa
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Keramikazko platera Egurrezko kutxa
Kalitate handiko eskulangintza - Eslulanak ala artelanak ?
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Emir baten pintura Alhambran
Gizartea eta eguneroko bizitza
Entzunaldia Alhambran
Eguneroko bizitzaren eszena
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Erdi Aroko hiri islamdarraren berreraiketa ideala
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Talde boteretsuena konkistatzaileek eta haren ondorengoek osatzen zuten:
Arabiarrek lur onenak eta gobernuko kargu onenak mantendu zituzten.
Berbereak gehiago ziren baina haien egoera okerragoa zen.
Gizarte heterogeneoa
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Gainerako herritarrak erlijio irizpideen arabera antolatzen ziren.
Muladiak Lehen kristauak
izanik islama hartu zutenak
Mozarabeak kristau
erlijioarekin aurrera egin
zuten kristauak
Juduak
Gizarte heterogeneoa
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Hiri andaluziarraren irautea egungo Kordoban: mapa orokorra
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Hiri andaluziarraren irautea egungo Kordoban: airetiko argazkia
Herritar gehienak landan bizi ziren, baina hiriak oso garrantzitsuak ziren, bizitza ekonomikoaren, sozialaren eta kulturalaren zentro zirelako
Kristauenak baino hiri handiagoak ziren: Kordobak 100.000 biztanle inguru zituen.
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Hiriaren alde garrantzitsuena medina zen, bertan zeuden alkazarra (jauregia) eta meskita nagusia.
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Testua: Granada
Granada bidaiari musulman batek ikusia
Granada herrialde zoragarria eta handia iruditu zitzaidan, Al-Andalusen daudenen artean zabalenetakoa.
Bertan dago Al-Andaluseko errege musulmandarraren hiria eta bizitoki erreala: kokapen zoragarria dauka, eraikin ederrak, atsegina da, zoragarri kokatua.
Mota guztietako artisauak daude eta Damaskokoaren antzekoa da; iturriko ura dago, baratzeak, lorategiak eta mahastiak dauzka.
Ospe handiko pertsonak biltzen dira bertan, poetak, jakintsuak eta artistak; gure garaiko gizon-emakume onenak daude bertan; monumentu handiak eta leku atseginak daude.
ABD AL BASIT, 1465
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Bainu arabiarraren berreraiketa
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Familia aberatsaren etxebizitza
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Hitz musulmanak
Andaluztar ondarea sakona da gure eguneroko bizitzan: gaztelanian hizkuntzan arabiar jatorria duten 4.000 hitz inguru daude.
Espainiako hegoaldean eta ekialdean etxebizitzetan, gastronomian eta beste zenbait ohituratan nabaria da ondarea.
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Merkataritza • almacén, • almoneda, • quilate, • arroba, • quintal, • azumbre, • fanega
Teknikak eta ofizioak
• Alfarero• Albañil• Alarife
Nekazaritza • albaricoque, • alfalfa, • acelga, • algarroba, • naranja, • limón, • noria• aljibe, • alberca , • albañil, • acequia
Musulmanen huzkuntzak, arabierak utzi dizkigun hitzak
Beste batzuk Beste batzuk • algarroba,• aceite,aceite,• achaque,achaque,• adobe, adobe, • adoquín, adoquín, • albarán, albarán, • alcachofaalcachofa• alcaldealcalde• albornozalbornoz• aldabaaldaba• almohadaalmohada
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Alpujarrak, Granada
Andaluziar etxebizitzen irautea egungo etxebizitzetan
Andaluziako etxe tradizionala, Kordoba
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Igeltsua
Azulejoa
Marmola
Egurra
Arkitektura elementuak - Materialak
Material txiroekin eraikitzen zen
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Arkitektura elementuak - Arkuak
Erdi puntukoa
Polilobulatua
Ferra-arkua
Ferra-arku zorrotza
Elementuak: ferra-arkuak eta poliobulatuak; egurrezko estalki lauak eta kupulekin itxitakoak.
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Arkitektura elementuak - Estalkiak
Laua
Mozarabiar kupula
Nerbio-kupula
Apainketa handiarekin eta oso ederrarekin estaltzen zen.
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Arkitektura elementuak - Apainketa
Geometrikoa
Kaligrafikoa
Begetala
Apainketa ederrarekin
apaintzen zen.
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Arkitektura elementuak - Apainketa
Giro atseginak eta freskoak, urarekiko gustua
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Meskita - Eskema orokorra Otoitz egiteko gela
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Laranjaondoen patioa Mihrab
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Aljaferiaren jauregia, Zaragoza
Taifen erresumak
Malagako alkazaba
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Giralda, Sevilla
Nazarien erresuma - Almorabideak eta almohadeak
Urre-dorrea, Sevilla
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Alhambra, GranadaAlhambrako lehoien patioa, Granada
Alhambra
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Alhambrako eskema, Granada Lindarajako begiratokia Alhambran
Alhambra
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Ubidearen jauregia Generalifen, Granada
Alhambra gauez
Alhambra
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Ondoko koadro-laburpena osatu
AL-ANDALUS GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 6. GAIA
Kultura ondarea
Al-Andalus Erdi Aroko kulturaren guneetako bat izan zen.
Jakintsuen artean Aberroes eta Maimonides aipatzekoak ziren.
Averroes,(Kordoba 1126 – Marraketx 1198)
filosofo eta jakintsu
andaluziarra, lege islamikoaz, matematikaz eta
medikuntzaz aditua.
Maimonides kristauentzat Rabí Moisés Egiptoarra (Cordoba 1135 –
Egipto 1204) medikua, rabinoa
eta Erdi Aroko judutar teologorik garrantzitsuena
izan zen.