Download - Architectuur als taal v1 1.1
1
Architectuur als taal
Presentatie HU
7 maart 2012
Architectuur als taal
Wat is architectuur?
Waarom architectuur als taal?
2
Waarom architectuur?
4
Informatiesysteemontwikkeling
In de loop van de tijd zijn informatiesystemen steeds complexer geworden: Monolytische systemen op mainframes Data-extracties naar PC’s Desktops met lokale applicaties Decentrale verwerking Complete rekencentra met mainframes, mini’s, PC’s, koppelingen met
extranetten, internetten, clouds etc.
De gevolgen zijn dat: Veranderingen complexe analyses vereisen Veel redundate services/producten worden gebruikt De ICT-serviceverlening verstard is
5
Informatiesysteemontwikkeling
Ontwikkelingen: Budgetten dalen en kosten stijgen Contingencyfactoren veranderen sneller en TTM daalt
Algemene uitdagingen voor architectuur zijn: Kortere TTM Lagere kosten
6
Groei in volwassenheid
Inzicht Overzicht
Sturing Fasering
Architectuur
De belofte van Architectuur
7
InzichtOverzicht
SturingFasering
Architectuur
De belofte van Architectuur
o Betere mogelijkheid tot fasering van ambities
o Mogelijkheid tot het maken van synergie keuzes
o Lagere beheer- en exploitatiekosten
o Kortere time-to-market van nieuwe diensten
o Betere vertaling van strategie naar implementatie
o Betere regie in geval van uitbesteding
o Betere besluitvorming over welke projectportfolio
o Beter risicomanagement
o Bestuurbaar maken van ICT projecten
8
Wat is Architectuur?
Een discipline of een functie (de architectuur functie) binnen een organisatie
Eigen taak, bijdrage en verantwoordelijkheden binnen de organisatie Eigen niveau van ophanging. Rollen , TVB
Een Proces Manier van werken Aanhaking op andere processen Ingebed in organisatie Betrokken Stakeholders
Een Product Architectuur producten (documenten, presentaties) Inzicht in de huidige en toekomstige situatie Richtinggevende documenten
9
Definitie architectuur (DYA®)
Architectuur is een consistent geheel van principes en modellen dat richting geeft aan ontwerp en realisatie van de processen, organisatorische inrichting, informatievoorziening en technische infrastructuur van een organisatie (DYA).
10
Definitie Architectuur(IEEE-Std-1471-2000)
Fundamental conception of a system in its environment embodied in its elements, their relationships to each other and to its environment, and the principles guiding its design and evolution. (IEEE-Std-1471-2000).
11
Architectuurprincipes
Een architectuurprincipe is een richtlijn of uitgangspunt voor een ontwerper, bouwer (tijdens het ontwerp) of beheerder (tijdens beheer) die richting geeft aan keuzes in de verandering.
Principes zijn algemene kaders en richtlijnen die bedoeld zijn om langdurig toe te passen.
12
Principes
Statement
De principe als een statement. Bij voorkeur in 1 regel, communiceerbaar.
Rationale
In hoofdlijnen de opbrengsten van het hanteren van het principe.
Implicaties
Wat zijn de implicaties van het principes.
Referenties
Wat zijn de referenties naar andere documenten, bronmateriaal etc.
13
Voorbeeldprincipe
Alle informatie wordt eenmalige opgeslagen en meervoudig gebruikt
Act as one
De organisatie, processen en informatie zijn service gericht opzet.
14
Hierarchie van principes
Enterprise principes
Domein principes Business -> Globale inrichting IT -> Veelal strikter richting standaarden
Project / Programma principes
15
Architectuurmodel
Visualisatie en beschrijving van bestaande (IST) en gewenste situatie (SOLL).
Modellen zijn bedoeld voor inzicht, samenhang en sturing.
Modellen ter ondersteuning van de communicatie.
16
Verschillen en overeenkomsten
Beleidsuitgangspunten: Richtinggevend Concreet Voorschrijvend Tijdsgebonden
Architectuurprincipes: Richtinggevend Abstract Inperkend qua vrijheden Tijdloos
Architectuurmodellen:
• Geven de samenhang der dingen weer (beeldvormend).
• Zijn een eerste stap naar het toepassen van de architectuurprincipes.
• Geven op hoofdlijnen een nadere invulling aan de beleidsuitgangspunten en architectuurprincipes.
17
Referentiearchitectuur
De verzameling van architectuurprincipes en architectuurmodellen
Scope: Business architectuur Informatie architectuur Technische architectuur Beheer, beveiliging
18
Businessdoelen
Business-architectuur
Technischearchitectuur
Informatie-architectuur
Algemeneprincipes
Beleidslijnen(concrete principes)
Modellen
Prod/dienst
Proces Orga-nisatie
Gege-vens
Appli-catie
Middle-ware
Plat-form
Net-werk
IST / SOLL
Migratie
Domeinen
Ontwerp
Realisatie
Abstract
Concreet
DYA® ArchitectuurWerkmodel
19
20
Project Architectuur
Domein/Programma Architectuur
Enterprise Architectuur
Organisatie
Domein
Project
Project
Programma Project
Strategisch,• Visie• Abstract• Wat• Denken
Tactisch,• Vertalen• Kiezen• Sturen
Operationeel,• Executie• Detail• Hoe• Doen
Architectuur Niveaus
Gelaagde Architectuur – Organisaties en Ketens
Netherlands
Gemeenten OOV SectorSociale Keten Ministeries
Europe
CFI IBGGSD UWV CWI
Provincies
UK Denmark Germany
Onderwijs Waterschappen
Austria France ..
SVBmunicipalityAmsterdam
municipalityRotterdam
.... ..
VS ..
21
NORA
Gemma -SUWI Keten.
MARIJ
European Interoperability
Framework
CFI IBGGSD UWV CWI
Petra
E-Government interoperability
framework
The Reference
profileSAGA
OnderwijsSector arch
Wilma
Administration on the net
- ..
SVBGemeenteAmsterdam
GemeenteRotterdam
.... ..
Federal Enterprise Architecture
Gelaagde Architectuur – Architectuur raamwerken
22
Architectuur als taal
Wat is architectuur?
Waarom architectuur als taal?
23
Risico management (1)
Wat is risico management: Het bepalen van faalfactoren:
Van een change Van een project Van een programma
Het bepalen van kansen * impact Het bepalen van proactieve en reactieve tegenmaatregelen
24
Risico management (2)
Risico management omvat de objecten: Van een service Van een product Van een proces Van een project
25
Risico management (3)
Beheersing in vakgebieden: Architectuur – architect
We komen niet van A naar B, geen hergebruik, het portfolio is out-of-date
Project management – project manager We halen de doelen van tijd, geld en functionaliteit niet
Systeemontwikkeling – ontwerper / bouwer Het is niet maakbaar en haalbaar
Test management – tester Er zitten te veel defecten in
Service management – beheerder We halen de SLA normen niet
Business - gebruiker We kunnen niet wat we willen en wat we kunnen voldoet niet aan onze kwaliteitsnormen
26
Babylonische spraakverwarring
ICT-Services
Architectuur ServiceManagement
Systeemontwikkeling
ProjectManagement
TestManagement
Taal?Object?
Producten?
27
Babylonische spraakverwarring
ICT-Services
Architectuur ServiceManagement
Systeemontwikkeling
ProjectManagement
Taal: TOGAF, DYA, etc.Object: ModellenProducten: Principes,Modellen, RA, PSA,
Taal: TMAP (NEXT), Testframe, SmarTEST etc.Object: InformatiesysteemProducten: Testplannen, testcases
Taal: Prince2, IPMA, etc. Object: ProductenProducten: Projectbrief, PID, PBS, Faseplannen
Taal: ITIL, ASL, BiSL, MOF, etc.Object: CI’sProducten: SLA, RFC, etc.
TestManagement
Taal: DSDM, RUP, Agile, etc.Object: ProgrammatuurProducten: SAD, Sprint, Sourcode, etc.
Modellen CI’s
Producten
Informatiesystemen
DeployableUnits
28
Risicobeheersing vereist communicatie
29
Architectuur
ServiceManagement
Systeemontwikkeling
ProjectManagement
TestManagement
Bouw-stenen
GSA stappenplan
30
GSA Stap 1.1 ProcesContextdiagram
31
GSA Stap 1.1 ProcesDataFlowDiagram
32
GSA Stap 1.1 KSF-schema
33
GSA Stap 1.2 Applicatiebeeldvorming
34
GSA Stap 1.3 InfrastructuurBeeldvorming
3535
GSA Stap 2 Scope
Doel: Decompositie Change
Inventarisatie Object identificatie
Risicogebieden: Use Cases SBB-A SBB-I
36
GSA Stap 2.2 SBB-A
37
GSA Stap 2.3 SBB-I
38
GSA Stap 2.1 SBB versus Use Case
39 39
GSA Stap 3 Risicoanalyse
Doel: Risicobepaling Risicoweging Tegenmaatregelen
40
GSA Stap 3.2 Risicoanalyse applicaties
41
GSA Stap 3.3 Risicoanalyse infrastructuur
42
Vragen
43
Meer informatie?
De meer dan 30 artikelen van Bart de Best zijn gepubliceerd op de volgende sites:
www.sps.nlwww.glidepath.nl
www.ngn.nlwww.rh-a.nl
www.dbmetrics.nlwww.itmg.nl4444
Meer informatie?
Meer publicaties en of activiteiten van Pascal Huijbers zijn te vinden en te volgen op:
www.ngi.nlwww.informatie.nl
www.sca-alliance.comwww.via-nova-architectura.org
www.skeap.org4545
Publicaties
ISBN-13: 9789012116633
ISBN-13: 9789039524992
ISBN-13: 9789081338011
ISBN13: 9789071501470
ISBN-13: 9789071501456
WWW.LEONON.NL
Literatuur
References[Alexander, 1977] C. Alexander et al, “A Pattern Language”, Oxford University Press, 1977
[Cace, 2008] B. Cace, “Architecture Patterns for Enterprise-wide SOA”, Via Nova Architectura, 2008
[2][IBM, 2008] IBM’s developerWorks site, IBM Patterns for e-business
IEEE 1471:www.iso-architecture.org/ieee-1471
Togaf – www.opengroup.com / togaf
SKEAP – www.skeap.org
47
48
Literatuur
Beheren onder architectuur ISBN 9789081338011
Publicaties in IT Beheer Magazine www.dbmetrics.nl
Ketenbeheer in de praktijk ISBN 90 12 11663 5
Acceptatiecriteria ISBN 90 395 2499 8