Download - Asfalt en bitumendag 2010
Asfalt en bitumendag2010
Een goed of een slecht wegdek ...wie betaalt de rekening?
Jacob Groenendijkmet dank aan Nico van den Berg
KOAC-NPC
Inhoud
Energieverbruik van een weg in verschillende levensstadia
Energieverbruik van een autoRolweerstand en wegdekkwaliteitVerschillen tussen asfalt en beton?Conclusie
Vlakke wegen zijn goedkoper en milieuvriendelijker
Energieverbruik van een weg
Wanneer “gebruikt” een weg de meeste energie?
1. Bij productie?
2. Bij transport?
3. Bij aanleg?
4. Tijdens gebruik?
5. Bij onderhoud?
6. Bij sloop?
Energieverbruik (vlgs. Chappat en Bilal)
Bron:
Verkeerstype volgens LCPC-Setra klassificering
Ene
rgie
verb
ruik
(M
J/m
2 )
Cumulatief tgv verkeer
Doorgaand gewapend beton
Ongedeuveld beton
Warm asfalt
Hoge stijfheid asfalt
Koud asfalt
Energieverbruik voor aanleg en 30 jaar onderhoud en tgv verkeer
Energieverbruik voertuig
• Waar wordt de energie verbruikt?• Inertie (energie benodigd om het voertuig te versnellen
en vertragen)• Interne wrijving (verliezen in motor en aandrijving)• Luchtweerstand (verliezen door wrijving met de lucht;
toename evenredig met v2)• Rolweerstand (verlies door vervorming van band,
schokdempers en wegdek; onafhankelijk van v)
Weerstand
Verdeling energieverbruik
0
2
4
6
8
10
12
14
60 km/h 90 km/h 130 km/h
stad buitenweg snelweg
bra
nd
sto
fver
bru
ik (
l/10
0km
)
inertie
luchtweerstand
interne verliezen
rolweerstand
Band-wegdek contact
• Een compromis tussen:• Veiligheid
– Grip– Comfort
• Schoon – Rolweerstand– Slijtage band en weg
• Stil – Geluid binnen en buiten het voertuig
Rolweerstand komt voort uit:
• De cyclische vervorming van de band
• De vervorming van het wegdek
• Micro slip tussen band en wegdek
• Luchtweerstand rond de band
• Vervorming van schokdempers
Wat is rolweerstand?
12
34
5
1
2
3
4
5
Mogelijkheden voor ingrepen
• Optimaliseren van • Rubbereigenschappen van de band
– Door bandenfabrikanten • Eigenschappen van het wegdek
– Door (asfalt)producenten / aannemers• Micro-, macro- en megatextuur
– Door producenten / aannemers• Luchtweerstand rond wiel
– Door autobouwers? / velgkiezers?
Vlakheid/textuur vs brandstofverbruik
Bron: H. Bendtsen, Technical note 023, DRI
Megatextuur
Braille-stopstrepen
Verschillen asfalt en beton?
Cementbranche: 1. asfaltweg minder stijf dan betonweg, dus wiel op asfalt moet uit
diepere kuil klimmen
1. asfalt visco-elastisch, dus energieverlies in wegdek
Asfaltbranche:1. niet materiaal is bepalend, maar totale constructie en VOORAL
VLAKHEID en TEXTUUR
Overdreven beeld
Cementindustrie heeft het volgende beeld bij asfaltwegen
Asfalt Beton
IRI asfalt versus betonwegen
HMA = Asfalt
PCCP = Beton
Gegevens uit Oregon
Rolweerstand – RMS textuurdiepteCRR=FR/N = weerstandskracht/normaalkracht
Bron: I. Lopez Arteaga, TU/e, 7e Silent Roads symp. 2010
Rolweerstand – RMS textuurdiepteCRR=FR/N = weerstandskracht/normaalkracht
Bron: I. Lopez Arteaga, TU/e, 7e Silent Roads symp. 2010
Rolweerstand – RMS textuurdiepteCRR=FR/N = weerstandskracht/normaalkracht
?
Bron: I. Lopez Arteaga, TU/e, 7e Silent Roads symp. 2010
Conclusie
• Hoe vlakker de weg, hoe minder energie verloren gaat in vervorming van banden en schokdempers.
• Dus maak en houd de wegen vlak, want dat spaart brandstof tijdens de gehele levensduur van de weg.
• Verder:– Besparing energiegebruik aanleg– Optimalisatie macrotextuur– Optimalisatie stijfheid/energieverlies verharding
Bovendien:
Een vlakkere weg geeft:• meer rijcomfort• minder vermoeiing bestuurder• minder voertuigslijtage• minder ladingschade• langere levensduur wegOh ja:
Niet te hard rijden Banden op goede spanning