BEBEK BAKIMI ĠLE ĠLGĠLĠ ANNELERĠN SIK SORDUĞU SORULAR
Prof. Dr. Nuray DumanDokuz Eylül Üniversitesi
Yenidoğan BD
Bebeğimi ilk olarak ne zaman doktora götüreyim
?
Ne zaman doktora götüreyim?
Taburculuktan 2 gün sonra
Emzirme baĢarılı mı?
Kilo kaybı gereken kadar mı?
Bebek yeterince gaita/idrar çıkarıyor mu?
Sarılık ne durumda?
Yeni çıkan ya da gözden kaçan bir fizik inceleme
bulgusu var mı?
Bebeğimi ne sıklıkta emzireyim
?
Bebeğimi ne sıklıkta emzireyim?
Doğar doğmaz ilk saatte baĢlanmalı
Her istediğinde emzirilmeli
Günlük sekiz emmenin altına düĢülmemeli
Dört saatten daha fazla aç bırakılmamalı
Ġlk 6 ay sadece anne sütü verilmeli
1-2 yaĢına dek anne sütüne devam edilmeli
Bu günlerde çok sık emmeye baĢladı. Acaba sütüm yetmiyor mu
?
Bebeğim bu günlerde çok sık emmeye baĢladı. Acaba sütüm yetmiyor mu?
Bebekler 2-7 gün süren büyüme hamleleri
gösterirler ve bu dönemde çok sık emerler
– 8-12. günler
– 3-4. hafta
– 3. ayda
Sütün yetmediğinin göstergeleri …
Günde 6'dan az idrar yapma,
3-4'den az sarı renkli gaita yapma,
YeĢil, kahverengi ve siyah gaita,
Günde 8'den az meme emmesi,
Devamlı meme emme isteği,
Yutma sesinin duyulmaması,
5'inci günde sütün gelmemesi,
4-6 saatten fazla uyuma,
Doğum kilosuna 10'uncu günde ulaĢmama,
Meme uçlarında ağrı
Günde 15-30 gramdan az ağırlık artıĢı
Sütümü nasıl saklayabilirim
?
Sütümü nasıl saklayabilirim?
Buzdolabının rafında 24 saat,
No-frost buzdolabı buzluğunda 3-4 ay,
Derin dondurucuda 6 ay,
Tek kapılı buzdolabı buzluğunda 1-2 hafta
Her emzirmeden sonra az miktarda kusuyor, bu normal mi
?
Her emzirmeden sonra az miktarda kusuyor, bu normal mi?
3 aydan küçüklerin %80'i günde en az bir kere kusar
Ciddi reflüye 1/300-1/1000 oranında rastlanır
FıĢkırır tarzda veya bol miktarda olmadıkça ve kilo alması
normal ise önemli değildir
– Sessiz ve sakin bir ortamda acele etmeden emzirme,
– Emzirme sonrası gaz çıkarma,
– Biberonla beslenenlerde ara gazı ve emzik deliğini ayarlama
– Beslenme sonrası sert oyunlar oynamama
– Yatağın baĢının biraz yükseltilmesi
Sık sık hıçkırık tutuyor, ne yapmalıyım
?
Sık sık hıçkırık tutuyor, ne yapmalıyım?
Hıçkırık diafragmanın lokal irritasyonu ile oluĢan ritmik klonik kontraksiyonlardır
Bebek değil anne-baba endiĢelidir
Beslenme sırasında baĢlarsa pozisyon değiĢtirilmeli, gazı çıkarılarak rahatlatılmalı
Beslenmeye bir süre ara verilebilir ancak uzun sürerse emzirilmelidir
Bebek çok acıkmadan emzirmeye baĢlanmalı
Uzun sürerse birkaç kaĢık su verilebilir
Emzik verebilir-vermeli miyim
?
Emzik verebilir-vermeli miyim?
Bebek için bir rahatlama yoludur
Beslenme dıĢı emme gereksinimi karĢılar
SIDS sıklığını azaltır
Emzirme süresini azaltmaz
Beslenme amaçlı olmayan emme davranıĢı normal olarak karĢılanır ve 5 yaĢına kadar olumsuz uzun dönem soruna yol açmadığı kabul edilir
Beslenme yerine ya da beslenmeyi geciktirmek için kullanılmamalıdır
Emzik verebilir-vermeli miyim?
Ġlk ay meme karmaĢasına yol açabilir
6 aydan sonra 1.2-2 kat artmıĢ otitis media riski
Gastrointestinal enfeksiyonlar ve oral kandida kolonizasyonu artabilir
Dental maloklüzyonlar genellikle düzelir
Ġyi temizlenmeli, üzerine bir Ģey sürülmemeli
Ġstemiyorsa zorlanmamalı
Ağzından düĢtüyse geri verilmemeli
Asla bebeğin giysisine iliĢtirilmemeli
Bebeğimi hangi pozisyonda yatırayım
?
Bebeğimi hangi pozisyonda yatırayım?
Bebekler gözlem altında olmadıkları zaman sadece
sırtüstü yatırılmalıdır
SIDS riski, yüzüstü ve yan yatanlarda daha fazladır
Yatak sert, çarĢaf gergin olmalı
Yatak içinde oyuncak, battaniye, giysi vb olmamalı
Örtü kullanılacaksa göğüs hizasını geçmemeli
Yastık kullanılmamalı, kundaklanmamalı
Giysileri rahat olmalı, tek parça giysi tercih edilmeli
BACK TO SLEEP, TUMMY TO PLAY
Bebeğimi hangi pozisyonda yatırayım?
Pozisyonel plagiosefali önlenebilir
Bebek uyanıkken ve gözlem altındayken yüzüstü bırakılmalı
Haftalık baĢın sağ-sol değiĢimi yapılabilir
8. ayda %20’den 2 yaĢında %3’e geriler
Nadiren özel aparat gerekebilir
Bebeğim az-çok uyuyor, normal mi
?
Bebeğim az- çok uyuyor, normal mi?
Uyku düzeni her bebekte farklıdır
Ġlk günler uyku süresi oldukça uzundur
Ġlk 3 günden sonra etrafa ilgisi giderek artar
Ġlk ay genellikle uyku düzeni oluĢmaz
Az ya da çok uyduğu söylenen bebeklerin büyük
bir kısmı günde ortalama 14-16 saat uyur
Ancak uyanma sıklığı farklılık gösterir
Dördüncü aya ulaĢtıktan sonra bebeklerin %90'ı
gece 6-8 saat uyur
Bebeğim niçin çok ağlıyor
?
Bebeğim niçin çok ağlıyor?
Bütün bebekler günde ortalama 2 saat ağlar
Açlık, uykusuzluk, fiziksel ağrı, altının ıslak
olması, üstünün değiĢtirilmesi, çok soğuk veya
sıcak olması, kucaklanma isteği ve kolik ağlama
sebeplerindendir
Kucaklama, emzirme, emzik verme, ninni veya
hafif bir müzik dinletme, gezdirme, yumuĢak
hareketlerle sallama, sırtını veya karnını ovma
denenmeli, baĢarısız olunursa kısa bir süre için
yakınlardan yardım istenmeli
Göbek bakımını nasıl yapalım
?
Göbek bakımını nasıl yapalım?
Bebek doğduğunda göbek alkolle silinerek steril gaz bezle kapatılır
Bundan sonra göbeğe baĢka bir iĢlem ya da düzenli bakım gerekmez
Kuru ve temiz tutulmalıdır
Enfeksiyon yönünden izlenmelidir
Nasıl banyo yaptıralım, vücut temizliğinde önemli noktalar nelerdir?
?
Nasıl banyo yaptıralım?
Banyo, hem bebeğin sağlığı, hem de anne-bebek iletiĢimi açısından önemlidir
Doğumu izleyen ilk saatlerde banyo önerilmemekte, göbek düĢene kadar da silme banyosu yeğlenmektedir
Yeni beslenmiĢ olmamalı
Banyo malzemeleri ve su bebek soyulmadan önce hazırlanmıĢ olmalı
Önce baĢ sonra vücut yıkanabilir
Hangi sıklıkla ve nasıl banyo yaptıralım?
Uygun su sıcaklığı 37-38 °C, dirsekle bakılabilir
Tüm süreç boyunca bebek suyun yanında asla
yalnız bırakılmamalı
Banyo sırasında üĢümemesine dikkat edilmeli ve
süresi 2-3 dakika ile sınırlanmalı
Sıklık değiĢebilir, günaĢırı banyo uygun olabilir
Bebeklere uygun ürünler olsa da sabun ve
Ģampuan aĢırı kullanılmamalı
Vücut temizliğinde dikkat edilecekler
Kulak ve buruna temizleme amaçlı çubuk sokulmamalı, sadece görünen kirler alınmalı
Tırnakları uzadıkça uçları yuvarlatılmıĢ bebek makası ile kesilmeli, uyku sırasında kesim yapılabilir
Kız bebeklerde vajinanın iç yüzeyi temizlenmemeli, her zaman önden arkaya doğru silinmeli
Erkeklerde sünnet derisi geriye itilmemeli
PiĢik kremi kullanılacaksa %10 çinko oksit, parafin içerenler kullanılmalı, talk pudrası kullanılmamalı
Bebeğin cildi kuru ise parfümsüz bebek losyonu kullanılabilir
Oda sıcaklığı nasıl olmalı ve bebeğimi nasıl giydirmeliyim
?
Oda sıcaklığı nasıl olmalı ve bebeğimi nasıl giydirmeliyim?
AĢırı sıcak ya da soğuk olmamalı
Gece-gündüz farkı olmalı
Bir yaĢına kadar eriĢkinlerden bir kat fazla giymeli
Bebek tenine değen giysiler yumuĢak pamuklu
kumaĢtan olmalı, dikiĢler batmamalı
Ġlk birkaç ay ayrı yıkanmalı ve iki kez durulanmalı
Parfümsüz, enzimsiz deterjan ya da bebek çamaĢır
sabunu kullanılmalı
Bebeğimizin bulunduğu odada klimayı çalıĢtırmamızın sakıncası olur mu
?
Bebeğimizin bulunduğu odada klimayı çalıĢtırmamızın sakıncası olur mu?
Klima kullanılabilir ancak doğrudan bebeğe üflenmemeli ve oda ısısının 22 oC' nin altına düĢmesi engellenmeli
Sıcak gecelerde uyku esnasında sadece pike; klima çalıĢıyorsa battaniye gerekebilir
Bebekler de sıcakta büyükler gibi ince giydirilmeli, hafif bol ve açık renkli giysiler tercih edilmeli
Göz rengi değiĢir mi
?
Göz rengi değiĢir mi?
YaklaĢık 8-9. ayda, iriste pigmentasyon artıĢına
bağlı olarak kalıcı göz rengi oluĢur
Koyu renkler değiĢmez
Gri veya mavi ise aynı kalabilir, yeĢile dönebilir,
kahverengi olabilir
Zaman zaman gözleri ĢaĢı oluyor, bu normal mi
?
Zaman zaman gözleri ĢaĢı oluyor, bu normal mi?
Foveal fiksasyon sağlanamadığı için ilk aylarda
zaman zaman olabilir
Sürekli ve daha sonraki aylarda görülmesi
halinde göz hekimine yönlendirilmelidir
Bebeğim Ģu anda görebiliyor mu
?
Bebeğim Ģu anda görebiliyor mu?
Bebekler yanları görebilme özelliği ile doğar ve yavaĢ yavaĢ merkezdeki tek bir noktaya odaklamayı öğrenir
Kendisine 20-40 cm uzaklıktaki objelere bakmayı sever, fakat birinci ayın sonunda 90 cm uzağa kadar odaklanabilir
Bebeğimin bacakları eğri mi
?
Bebeğimin bacakları eğri mi?
Bebeklerin bacakları yürümeye
baĢladıktan 6-9 ay sonra düzelir
Evde köpeğimiz/kedimiz var. Bebeğimiz açısından sakıncası var mı
?
Evde köpeğimiz/kedimiz var. Bebeğimiz açısından sakıncası var mı?
Tüm aĢı ve bakımları yapılmıĢ olmalı
Hayvanlar yeni bebekle beraber davranıĢ
değiĢiklikleri ve kıskançlık gösterebilirler
Bebek eve gelmeden bebeğin yıkanmamıĢ bir
giysisi getirilip koklatılmalı
Bebeğin odasına yalnız girmesine izin verilmemeli
Evcil hayvana da zaman harcanmalı
Çocuk için alınacaksa 5-6 yaĢına kadar beklenilmeli
Bebeğimizle ne zaman yolculuk edebiliriz
?
Bebeğimizle ne zaman yolculuk edebiliriz?
Emniyet koltuğu varsa ilk günden itibaren kısa yolculuklar yapılabilir
Uçak için çok gerekliyse bir haftalık olduktan sonra ama en iyisi 6 haftalık olduktan sonra yolculuk yapılmasıdır
ĠniĢ ve kalkıĢta emzirilmelidir
Arabaya bebek koltuğu almak gerekir mi
?
Arabaya bebek koltuğu almak gerekir mi?
Bebekler araçta her zaman bebek koltuğunda
taĢınmalı, asla kucağa alınmamalı
BaĢ kontrolünün olmadığı ilk aylarda baĢ
sarsılmayacak Ģekilde desteklenmeli
Bebek, koltuğa yüzü arka cama bakacak Ģekilde
yerleĢtirilmeli
En güvenli yer arka koltuğun ortasıdır
Araç içinde ani frenle düĢerek ya da uçarak bebeğe
zarar verebilecek cisimler bulunmamalı
Bebeğimin güvenliği için nelere dikkat etmeliyim
?
Bebeğimin güvenliği için nelere dikkat etmeliyim?
Emmede zayıflama,
Uzun süre uyuma,
Vücudunda gevĢeklik,
Hareketlerinde yavaĢlama,
Ağlamama, tiz sesli ağlama,
FıĢkırır tarzda kusma,
Morarma gibi durumlarda
Derhal hekime baĢvurulmalıdır!..
Bebeğimin güvenliği için nelere dikkat etmeliyim?
Yüksek bir yerde,
Evcil hayvanla,
Bir yabancıyla,
BeĢ yaĢın altı kardeĢ/kuzeniyle,
On dört yaĢ altı bakıcıyla,
Açık havada,
Arabada,
Asla yalnız bırakılmamalıdır!..
Bebeğimin güvenliği için nelere dikkat etmeliyim?
Bebekler susturmak ya da oynatmak için havaya
atılmamalı ve sarsılmamalı
Bebeğin üzerinde ve karyolasında 12 cm' den uzun
kurdele, ip bulundurulmamalı
Bir bebek baĢ kontrolünü tam olarak kazanmadan
havuza girmemeli
6 ay altı bebekler 28-29 C altında suya sokulmamalı
Bebeğin olduğu hiçbir ortamda sigara içilmemeli
TEġEKKÜRLER