Download - Biuletyn informacyjno-instrukcyjny
Miejska Biblioteka Publiczna w Krakowie
Miejska Biblioteka Publiczna w Krakowie
BIULETYNINFORMACYJNOINSTRUKCYJNY
K r a k ó w R o k 1987Nr 2/150
Zespół redakcyjnyTERESA BIEŃKOWSKAANNA JAWORSKAJOZEF KORPAŁAMARIA PIENIĄŻEKZOFIA ROGOWSKAKRYSTYNA STRZELECKAALINA SMISZKIEWICZZDZISŁAWA VOGELEWA WARGOWSKAJÓZEF ZAJĄC — przewodniczący
RedaktorSTANISŁAW KASZYŃSKI
Projekt okładki
ZYGFRYD GARDZIELEWSKI
Redakcja:
31-004 K r a k ó w , Plac Wiosny Ludówr 6, t«l«lon: 21 21 51
Maszynopis: Janina Szalarswicz; matryc*, druk 1 oprawa: Garard Pudełtk 1 Jacek Szczęsnowlcz.M BP K r akńw-Pr acownla Małej Poligrafii nr 32/87, 400 sgz.; D-8
STAMISŁAW KASZYŃSKI
10-LECIE DZIAŁALNOŚCI POLIGRAFICZNO-WYDAWNICZEJ MBP
(1977-1987)
owojezma działalność wydawnic&a Miejskiej BibliotekiPublicznej w Krakowie zmuśKała do korzystania z dru
karń lub rożnych zakładów małej poligrafii. Stale rozszerzający się zakres tego rodzaju prac uświadomił potrzebę wydatnego usprawniania procesu poligraficznego przez uruchomienie własnej pracowni małej poligrafii* V miarę konkretne kształty myśl ta przybrała już w połowie 1975 roku. Bardzo aktywnym jej orędownikiem był dyr. MB? dr Józef Zając. Hależałó niemal równolegle sprecyzować koncepcję organizacyjną pracowni, wygospodarować odpowiednie dla niej pomieszczenie, zatrudnić fachowo przygotowaną obsługę, no i co było szczególnie trudne - zakupić podstawowe wyposażenie. Prace te trwały prawie dwa lata.
PRACOWBIA MAŁEJ POLIGRAFIIZ początkiem czerwca 1977 r. przy MBP zaczęła funkcjo
nować Pracownia Małej Poligrafii, ulokowana w jednym pomieszczeniu budynku Biblioteki Głównej przy ul. Franciszkańskiej 1. Wcześniej, przez kilka miesięcy wykonywano różnorodne prace w celu dostosowania pomieszczenia do specjalnych wymogów działalności poligraficznej (malowanie, zwiększone oświetlenie, instalacja wentylatorów, doprowadzenie wysokiego napięcia oraz wody, zabezpieczenie okien i drzwi). Had sprawnym przebiegiem tych prac czuwał bezpośrednio zastępca dyr. MBP mgr Piotr Misiak, natomiast załatwianie spraw formalno-organizacyjnych oraz związanych z
3
wyposażeniem i zaopatrzeniem pracowni dyrekcja powierzyła obecnemu kierownikowi Działu Poligraficzno-Wydawniczego i Współpracy z Zagranicą mgr. Stanisławowi Kaszyńskiemu.
Po fachowym odbiorze przez kompetentne jednostki (sanepid, inspekcja pracy, straż pożarna) MBP otrzymała 27 maja 1977 r. potwierdzenie r e j e s t r a c j i (nr rejestracyjny 18/77), wydane przez Wydział Spraw Wewnętrznych Urzędu Miasta Krakowa, oraz Koncesję nr 124/SB/77, wydaną przez Zjednoczenie Przemysłu Poligraficznego w Warszawie. Koncesja ta ważna była tylko do 31 grudnia 1977 r.
Obecnie, po kilkakrotnych uzupełnieniach, MBP posiada z e z w o l e n i e nr 893/k/86 wydane 22 stycznia 1986 r. przez Departament Produkcji MKiS (l.dz. DPT-YII-K-893/86) na czas określony do 31 grudnia 1995 r.
W pierwszych miesiącach swej działalności (II półrocze1977 r.) Pracownia Małej Poligrafii, zatrudniająca Krzysztofa Brasławskiego jako operatora (etat), oraz Kazimierza Knapika (ryczałt)- wykonała 76 różnych druków, w tym4 numery "Biuletynu In£onnaoyjno-Ins trakcyjnego" (109,110, 111,112), "Bibliografię Krakowa" za 1972 r.
Pierwsza rejestracja urządzeń PMP obejmowała tylko kserograf KS-4 (mocno zużyty, otrzymany w darze z Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie) i powielacz offsetowy "Bomayor -313".
Dzięki żmudnym zabiegom w y p o s a ż e n i e Pracowni systematycznie się wzbogacało. Obecnie obejmuje ono < kserograf KS-4, kserograf KS-2, uniwersalną kopiarkę kserograficzną UK-500 M (2 egzemplarze, w tym 1 w dyspozycji Działu Terenowego), powielacz offsetowy "Eomayor-313", powielacz offsetowy "Romayor-314" (do uruchomienia), powielacz "Cyklos M-206", krajarkę do papieru "K-525", maszynę do bigowania i perforowania, maszynę do szycia drutem oraz małą prasę.
4
Wśród p 1 1 a y o h p o t r n i w naszej działalności poligraficznej należy umieścić zakup pełnoformatowej krajarki do papieru, automatycznej matrycarki do wykonywa* nia matryc offsetowych, oraz automatycznej kopiarki kserograficznej typu "Hank-Xerox". Pozyskanie tego sprzętu ze względu na jego pochodzenie zagraniczne i wysokie koszty dewizowe jest bardzo trudne, ale jego posiadanie wydatnie usprawniłoby nasze prace poligraficzne, a takie wyraźnie poprawiło ich jakość.
Systematyczna i odpowiednia jakościowo praca poligraficzna jest stale zagrożona n i e d o s t a t k a m i w z a o p a t r z e n i u w podstawowe materiały. Szczególnie zaś dotyczy to kartonu i papieru, matryc metalowych i kolodionowych, farb oraz niezbędnych chemikaliów. 1 tym zakresie sytuacja pogarsza się systematycznie z roku na rok, co przy jednocześnie zwiększającym się zapotrzebowaniu na te prace stanowi poważne zagrożenie.
Bównie istotnym czynnikiem utrudniającym prawidłowe funkcjonowanie Pracowni Małej Poligrafii są a w a r i e sprzętu i urządzeń. Nawet w wypadku u ług ekspresowych, oczekiwanie na ich realizację zakłóca rytm pracy, opóźnia a czasem wyklucza terminowe wykonanie druków lub kopii kserograficznych. Równocześnie do niektórych maszyn (np. maszyna do bigowania, maszyna do szycia drutem) w ogóle nie można znaleźć w Krakowie wykonawców niezbędnych napraw
Posiadanie własnej Pracowni Małej Poligrafii, mimo wymienionych trudności, zachęciło nas do podjęcia dodatkowych prac usprawniających funkcjonowanie bibliotek i rozszerzających obsługę czytelników.
Już od 3 października 1977 roku czytelnicy Biblioteki Głównej mogą korzystać z e k s p r e s o w y c h u s ł u g k s e r o g r a f i o s n y o h , płatnych obecnie 10 zł za kopię formatu A4 i 15 zł za kopię formatu 13
5
DZIAŁALNOŚĆ WYDAłTKICZO-POLIORAPICZSA MBP W LATACH 1977 - 1986Tabela 1
BokIlość truków Opreo.redako.
str.A4(prze-liczeń)
Kopie kaero. Karty katalogowe Zuiyoie materiałówOgółom w tymi
ponad 16 a.
Ogółem w tympłatne
Hakład(ega.)
Zuftyoiepapier(kg)
karton(kg)
matrycemetaloweA4
matryckolod. kartonu
1 2 3 4 : .5 ■ & V 6 10 ~ r r - ' Y21977 76 5 923 524 254 - 553,8 5941978 113 6 668 3.683 1.369 - - - 343,6 38,6 5191979 130 8 1.024 5.203 999 - mm 406,0 37,3 6911980 128 9 1.002 6.303 1.426 - - - 489,5 47,9 7491981 74 4 430 4.832 582 - mm •» 163,9 15,7 3101982 117 8 812 5.094 2.065 - - mm 361,0 70,3 6031983 117 18 1.900 5.071 3.131 34.200 180 155,0 707,4 263,1 1.2551984 141 8 863 4.806 2.806 46.138 170 91,1 331,7 35,8 5611985 *4 7 641 4.515 2.379 51.570 145 141,3 358,9 46,5 4921986 107 10 1.234 4.391 2.092 64.758 298 208,0 703,4 39,3 880ŁĄCZK Ę 1.097 83 9.497 44.422 17.103 196.666 793 595,4 4.419,2 594,5 6.654
(początkowo opłata wynosiła odpowiednio 6 ,1 0 i 8,60 zł). Kopie można zamawiać codziennie do godz. 20.00 u dyżurnych bibliotekarzy w Czytelni Głównej, Czytelni Czasopiam, Czytelni Bibliologicznej i w Wypożyczalni Muzycznej. Gotowe kopie czytelnicy mogą odbierać w tych eamych miejscach następnego dnia do godz. 1 2*00.
W 10-leciu 1977-1986 Pracownia zrealizowała zamówienia czytelników na łączną ilość 17*103 kopie A4, co daje rocznie średnią ponad 1 .7 0 0 kopii (zob. tab. 1 , kol. 6).
Innym, dodatkowym zadaniem przyjętym przez PMP jest d r u k k a r t k a t a l o g o w y c h , rozpoczęty w 1983 r. Do tego celu wykorzystano dwa wysłużone Już powielacze "Mini-Graph". Ze względu na brak oryginalnych matryc produkcji OSA, w styczniu 1983 r. zespół w składzie mgr Stanisław Kaszyński,Waldemar Kaczmarski i Jacek Szczę- snowicz opracował technologię wykorzystania do tego celu krajowych matryc kolodionowych.
Po niespełna dwu latach, z powodu całkowitego zużycia powielaczy "Mini-Graph", zakupiono elektryczny powielacz "Cyklos M-206" (prod. CSRS), przystosowany do druku na formacie A4, który nadal wykorzystywany jest do tego celu. Podstawą druku jest matryca, na której rozmieszczono 6
kart katalogowych. W latach 1983-1986 nakład wydrukowanych w taki sposób kart katalogowych wzrósł prawie dwukrotnie z 34.200 do 64.758, a łącznie wydrukowano w tym okresie 19 6 .6 6 6 kart katalogowych, zużywając na ten cel prawie 600 kg kartonu (zob. tab. 1 , kol. 7 ,8 ,9 ).
Podstawowym czynnikiem utrudniającym pełną i terminową realizację druku kart katalogowych, jest potęgujący się brak kartonu i niedostatek zatrudnienia w PMP. Jednak żywotny interes bibliotek i czytelników wymaga skutecznego pokonania tych tradności.
Przeciętne s a t r u d n i e n i e w PMP nie prze-
7
WYBRANE DHtJKI ZWARTE PRZYGOTOWANE V DZIALEWYDAWNICZO-POLIGHAPICZNYM KBP V LATACH 1977-1986*
—bm— H M (wykaz nr 1) 1
EKSPLOZJA TALENTÓW. Katalog wystawy. Oprać. J. Wojciechowski. MBP Kraków 1978, 28 s.Gołaszewska Marla. OSOBLIWOŚCI ESTETYKI SOCREALIZMU. UJ - KBP Kraków 1983, 16 a,Kaszyński Stanisław. STOWARZYSZENIE BIBLIOTEKARZY POLSKICH W KRAKOWIE 1919-1979. SBP - MBP Kraków 1980, 36 s.Korpała Józef. BIBLIOTEKI PUBLICZKĘ JAKO INSTYTUCJB WYCHOWANIA SPOŁECZNEGO. KBP Kraków 1981, 20 s.LITERATURA PI?KSA DLA BIBLIOTEK. SPIS PODSTAWOWY. Oprać, zespół. MBP Kraków 1981. 16 s.85-LECIE URODZIE MARII BIELAWSKIEJ. Oprać. S. Kaszyński. WBP Tarnów - KBP Kraków 1986, 20 s.PROP. DR HAB. TADEUSZ GOŁASZEWSKI. 65 LAT ŻYCIA I TWÓRCZOŚCI. Oprać. S. Kaszyński. UJ - KBP Kraków 1983. 24 a.PRZYKŁADOWY KATAL03 RZECZOWY DLA MAŁYCH BIBLIOTEK PUBLICZNYCH. Oprao. Beata Zalewska. MBP Kraków 1979. 32 s.Sinica Marian. IIBKTÓRE ASPEKTY KULTURY LITERACKIEJ STU- DEBTÓW PEDAGOGIKI KULTURAISO-OSWIATOWBJ. UJ - MBP Kraków 1978, 20 s.SYLWETKI WSPÓŁCZESBYCH KOMPOZYTORÓW POLSKICH. Oprać, zespół. KBP Kraków 1984, 52 8.Wojciechowski Jacek. PROBLEMATYKA DZIAŁAMOŚCI BIBLIOTEK WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY - W POLSKICH CZASOPISMACH BIBLIOTEKARSKICH. MBP Kraków 1979, 16 s. (w j. ros.)Wojciechowski Jacek. PUHKCJE PROZY LITERACKIEJ. MBP Kraków 1983, 134 8.WYKAZ BIBLIOTEK PUBLICZNYCH WOJ. KRAKOWSKIEGO. Wg stanu na31 H I 1984. Oprao. 3. Kaszyński, MBP Kraków, 32 a.Zając Józef. PRZEWODNIK METODYCZNY, SPECJALIZACJA! BIBLIOTEKI PUBLICZNE. WSP - MBP Kraków 1985, 18 s.
•poza roosnlkiaa "Bibliografia Krakowa" i "Biuletyn**"
8
kraczało 2 etatów i tak też jest obecnie. Od początku 1986 roku kierownictwo Pracowni powierzono kol. Jackowi Szczę- snowiczowi, który równocześnie jest operatorea zespołu kserografów, natomiast kol. Gerard Pudełek pracuje jako maszynista offsetowy. Ważnym elementem obowiązków pracowników PMP jest konieczność opanowania obsługi wszystkich maszyn i urządzeń znajdujących się w Pracowni, oraz wykonywania wszystkich prac introligatorskich poza "Bibliografią Krakowa". Pracownicy PMP zmuszeni są także systematycznie uczestniczyć w procesie zaopatrzenia pracowni w papier, karton i inne niezbędne materiały.
S f e k t y dziesięcioletniej działalności wydawniczo- poligraficznej MBP szczegółowo ukazuje tab. 1 oraz wykaz nr 1. W latach 1977-1986 przygotowano i opracowano redakcyjnie oraz graficznie 9.497 stron A4 różnych materiałów, które zostały wykorzystane w 1.097 drukach, w tym 83 drukach liczących ponad 16 stron. Łączny nakład wszystkich druków powstałych w PMP w omawianym 10-leciu wyniósł 417.179 egzemplarzy. W tym samym ozasie dla potrzeb służbowych MBP oraz dla czytelników wykonano 44.422 kopie kserograficzne A4. Wykonanie tych zadań pochłonęło prawie 4»5 tony papieru, 0,6 tony kartonu, 6.654 matryce metalowe A4.
Posiadanie przez MBP własnej pracowni umożliwia szybki druk na ściśle określony termin różnych opracowań infoima- cyjnych, bibliograficznych i instrukcyjno-metodycznych, oraz kwartalnika "Biuletyn Informacyjno-Instiukcyjny" i rocznika "Bibliografia Krakowa". Cenną korzyścią jest również możliwość szybkiego kopiowania kserograficznego różnych materiałów, oraz druk kart katalogowych. Miejska Biblioteka Publiczna w Krakowie należy do stosunkowo nielicznego grona bibliotek publicznych posiadających własną pracownię poligraficzną. Zarówno pod względem zakresu prac i ich jakości oraz wyposażenia pracownia nasza należy do
9
• WYBRANE PUBLIKACJE DOI. DZIAŁALNOŚCI — WYDAWNICZO-POLIGRAFICZNEJ MBP (1977-1987)
-■ - (wykaz nr 2) —
Kaszyński Stanisław: USŁUGI RSPROGRAFICZNE OLA CZYTELNIKÓW MBP. "Biuletyn" 1977 nr 112 s. 33-35Adamiec Witold: NOWE PUBLIKACJE BIBLIOTEK WOJEWÓDZKICH. BIULETYN INFORMACYJNO-INSTRUKCYJNY (KRAKÓW). "Bibliotekarz*1979 nr 6 s. 172-173 (przedruk: "Biuletyn" 1979 nr 118 s. 78-79)LIST DYREKTORA BIBLIOTEKI NARODOWEJ PROF. DR. HAB. WITOLDA STANKIEWICZA z 6 III 1979 r. "Biuletyn" 1980 nr 121 II s. okładkiBieńkowska Teresa: SPIS ZAWARTOŚCI "BIULETYNÓW" nr 99-120. "Biuletyn" 1980 nr 121 s. 48-57Żmigrodzki Zbigniew: 0 STOWARZYSZENIU - WDZIĘCZNA KSIĄŻECZKA. "Bibliotekarz" 1980 nr 1 s. 18Kaszyński Stanisław: NOWE W BIBLIOTECE. "Dziennik Polski"1980 nr 175 s. 3Adamiec Witold: NOWE PUBLIKACJE BIBLIOTEK WOJEWÓDZKICH. "Bibliotekarz" 1980 nr 2 s. 46-47 (przedruk "Biuletyn" 1980 nr 123 s. 78)Ziembińska Zofia: BIULETYN INFORMACYJNO-INSTRUKCYJNY MIEJSKIEJ BIBLIOTEKI PUBLICZNEJ W KRAKOWIE ZA LATA 1953-1979. "Biuletyn" 1980 nr 124 a. 43-56Zieliński Andrzej R.: JAK CZYTAMY, CZYLI 0 ODBIORZE DZIEŁA LITERACKIEGO. "Bibliotekarz" 1983 nr 4 s. 95-98 (przedruk "Biuletyn" 1983 nr 4/136 s. III okładki)LIST MARII BIELAWSKIEJ z 12 III 1984 r. "Biuletyn" 1984 nr 4/140 s. 72-73LIST DOC. DR. JÓZEFA KORPAŁY z 15 III 1985 r. "Biuletyn"1985 nr 1/141 s. 40-41Kaszyński Stanisław: f SŁUŻBIE CZYTELNIKA. "Próby. Zeszyty Metodyczne". KDK Kraków 1985 z. 3-4 8. 28-32LIST STANISŁAWA STOCHLA z 4 II 1986 r. "Biuletyn" 1986 nr 4/148 s. 78Skoczek Tadeusz: POZA OFICYNA. BIBLIOGRAFIA KRAKOWA. "Student" 1987 nr 1 a. 13Bieńkowska Teresa: SPIS ZAWARTOŚCI BIULETYNÓW MBP nr 121- 150 (lata 1980-1987). "Biuletyn" 1987 nr 2/150 s. 55-76
10
wyróżniających się w skali kraju, co oczywiście wcale nie znaczy, ii niczego w jej funkcjonowaniu nie można usprawnić czy polepszyć. Takie zabiegi są nieustannie czynione, ale ich urzeczywistnienie jest przedsięwzięciem trudnym i wymagającym zespołowej troski.
Działalność wydawniczo-poligraficzna MBP od samego początku budziła znaczne z a i n t e r e s o w a n i e innych bibliotek, przyjeżdżających delegacji, a także autorów fachowych publikacji, Hajpełniej wypowiadał się na ten temat Witold Adamiec na łamach "Bibliotekarza". Pozytywne opinie formułowali także wybitni polscy bibliotekarze, m. in. prof. dr hab. Witold Stankiewicz, doc. dr Józef Korpa- ła, Maria Bielawska, Stanisław Stochel i Zbigniew Żmigrodzki. Wybrane publikacje dotyczące tej kwestii przedstawia wykaz nr 2.
B1ULETYH HTPORMACYJSO-IHSTRDKCYJIITKwartalnik "Biuletyn Informacyjno-Instrukcyjny" MBP w
Krakowie swymi początkami sięga 1953 roku, kiedy to ukazał się jego p i e r w s z y n u m e r zatytułowany wówczas "Biuletyn Bibliograficzno-Informacyjny". Charakteryzując ten "Biuletyn" Z. Ziembińska pisze:"Jakże skromnie i ubogo przedstawiały się pierwsze numery. "Biuletyn" liczący na początku kilka stron, bez okładek i spisu treści, nawet nie paginowany, pełnił mimo to w latach 50-ych szereg ważnych funkcji" (zob. wykaz nr 2 , poz. 8).
Do połowy 1975 roku, czyli w okresie 22 lat, w y d a - n o 105 numerów tego czasopisma. Począwszy od połowy 1975 roku "Biuletyn Informacyjno-Instrukcyjny" ukazuje się jako kwartalnik, wydawany regularnie w marcu, maju, październiku i grudniu. Zgodnie z zezwoleniem GP.11-441/1875/82 Prezesa Głównego Orzędu Kontroli Publikacji i Widowisk z 20 17 1982 r. kwartalnik "Biuletyn" ukazuje się w nakła
11
dzie 400 egzemplarzy i objętości 80 stron formatu A5. Każdy numer w roku różni się okładką, zaprojektowaną przez toruńskiego artystę grafika Zygfryda Gardzielewskiego.
W wydawaniu "Biuletynu" uczestniczy współpracująca z nami Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. J. Słowackiego w Tarnowie, a w skład obecnego s e a p o ł n r e d a k c y j n e g o wchodzą: Teresa Bieńkowska, Anna Jaworska, Józef Korpała, Maria Pieniążek, Zofia Rogowska, Krystyna Strzelecka, Alina śmiszkiewicz, Zdzisława Vogel, Ewa Wargowska i Józef Zając - przewodniczący. Funkcję redaktora "Biuletynu" od połowy 1975 r. pełni Stanisław Kaszyński.
Od początku ukazywania się "Biuletynu" a u t o r z y zamieszczanych w nim artykułów nie otrzymują honorarium, ani jakiegokolwiek innego ekwiwalentu. Najczęściej wywodzą się oni z zespołu redakcyjnego, choć piszą takie inni bibliotekarze i przedstawiciele różnych instytucji współpracujących z MBP. Analizując zawartość poszczególnych numerów łatwo dostrzec przewagę materiałów informacyjnych nad niezbędnymi w codziennej pracy bibliotek opracowaniami instrukcyjno-metodycznymi. Zespół redakcyjny od kilku lat czyni starania, by te proporcje zmienić, ale nie zawsze, jak widać, to się udaje. Robocze posiedzenia zespołu redakcyjnego odbywają się 1 -2 razy w kwartale i zwykle poświęcone są analizie zawartości ostatniego numeru oraz zatwierdzeniu materiałów do najbliższych dwóch numerów.
S a k ł a d 400 egzemplarzy "Biuletynu" dzielony jest następującot biblioteki wojewódzkie i niektóre naukowe- 60, W BP w Tarnowie - 100, Dział Terenowy - 100, Dział Instrukcyjno-Metodyczny (dla bibliotek w Krakowie i Biblioteki Głównej) - 120, Dział Informacyjno-Bibliograficzny - 10, rezerwa redakcji— 10. Listy z bibliotek spoza Krakowa, zawierające prośby o dodatkową wysyłkę "Biuletynu" potwierdzają jego praktyczną p r s y d a t n o ś ć , tkwiącą m.in. w aktualności artykułów, ich różnorodności i w starannym
12
DrJóztf Korpata
Biblioteki publiczne
jako instytucje
wychowania społecznego
DZIENNIK URZĘDOWI
8*Ov^ wm y - z s»t*ww> fStbOcsfc»it«**Trjr Zarr. ti C w ou t/ !Oałsw«
S4tón£<afcv« tf££uwyfiatt»
S io w a r^ y s z e n ie Bibłio iakarzy P o lsk lcn w Krakowi© 191© — 1979
Krttkó*# weo
opracowaniu, łącznie * doborem materiału ilustracyjnego.m»» trudności staramy aię» by ukazywał się on systema
tycznie, a druk i oprawa nie przekraczały łącznie 2 tygodni. W odniesieniu do większości numerów to nam się udaje.
Całość prac związanych z przygotowaniem poszczególnych numerów "Biuletynu" wykonuje jego r e d a k t o r , zatrudniony na jednej czwartej etatu. Do jego obowiązków należy opracowanie redakcyjne tekstów, niezbędna konsultacja z autorami, korekta, retusz, przygotowanie ilustracji.
Duży wkład w tworzenie kwartalnika wnosi od 10 lat p. Janina Szelerewicz, doświadozona i sumienna maszynistka, przepisująca wszystkie publikowane na jego łamach teksty.UWAGI KOŃCOWE
Całość spraw wydawniczo-poligraficznych MBP w połowie 1975 roku dyrekcja powierzyła Samodzielnemu Oddziałowi o jednoosobowej obsadzie. W zakresie obowiązków tego oddziału mieściły się równocześnie zadania związane ze współpracą z bibliotekami zagranicznymi, oraz ze statystyką.Stały wzrost prac wydawniczo-poligraficznych jak i ich ranga w codziennej działalności Biblioteki Głównej i pozostałych bibliotek spowodował powołanie z początkiem 1986 r. D z i a ł u W y d a w n i o z o - P o l i g r a f l o z - n e g o 1 W s p ó ł p r a o y z Z a g r a n i o ą .Działająoa w ramach tego Działu Pracownia Małej Poligrafii, mieszcząca się nadal w dawnym budynku MBP przy ul. Franciszkańskiej 1, za kilka tygodni zostanie przeniesiona do wygodniejszych pomieszczeń przy Placu Wiosny Ludów 6 (parter). Umożliwią one lepsze rozmieszczenie sprzętu oraz utworzenie niezbędnego magazynu podręcznego papieru.Uwzględniając dotychczasowe p r o b l e m y i doświadczenia wydawniczo-poligraficzne MBP celowym wydaje się ponowienie pod adresem Ministerstwa Kultury i Sztuki sugestii centralnego zainteresowania się tym zespołem spraw. Dotąd zagadnienia te nie były przedmiotem ani jednego szkolenia, ani jednej roboczej narady czy konferencji. Wskazane jest też zainicjowanie wymiany doświadczeń między bibliotekami prowadzącymi tego typu działalność. A należy powiedzieć, że ciągle towarzyszą jej skomplikowane problemy prawne, organizacyjne i zaopatrzeniowe. Systematyczne, życzliwe współdziałanie zainteresowanych pozwoliłoby sprawniej wypełniać te trudne zadania i z coraz większym pożytkiem dla bibliotek i czytelników.
14
TERESA BIEŃKOWSKA
SPIS ZAWARTOŚCI "BIULETYNÓW" MBP nr 12 1 - 150 /1980-1987/
SPIS TREŚCI BIULETYNÓW INFORMACYJNO-BIBLIOGRAFICZNYCH I INSTRUKCYJNO-METODYCZNYCH ZA LATA 1953- 1970 nr 1-98SPIS ZAWARTOŚCI BIULETYNÓW nr 99-120
HISTORIA MBPBieńkowska Teresa; Ważniejsze daty z historii
MBP w KrakowieTaworska Anna: Katalogi Biblioteki Uniwersytetu
Ludowego im* Adama Mickiewicza w KrakowieTaworska Anna: Nasza pierwsza "rodzinna" foto
grafiaSłomczyńska Alicja: Analiza księgozbioru im.
Ernesta Bandrowskiego zachowanego w zbiorach MBP w Krakowie. Fragm. pracy magisterskiej
rogel Zdzisława: Z dziejów Pałacu Larischałając Józef: Refleksje jubileuszowe krakowskioh
bibliotekarzy
JUBILEUSZ 40-LECIA (zob. też SYLWETKI I WSPÓŁPRACA Z ZAGRANICĄ)
aworska Anna: Jubileusz w nowej siedzibie 1986/4/148Bażyński Stanisław: U progu jubileuszu. 40-le-
cłe Miejskiej Biblioteki Publicznej w Krakowie. £ W tym odbitki pism gratulacyjnych 1 notatek prasowych 3 1986/4/148
ista pracowników odznaczonych z okazji 40-le-cia 1986/4 /14 8
iejska Biblioteka Publiczna wznawia działał - nośó. Po przeprowadzce do Pałacu Larischa.[Przez] (koź). Odb. z Gaz. Krak. 1986 nr 236 1986/4/148
a razie wszyscy cieszą się z tego co jest.Miejska Biblioteka w nowym lokalu. [Prze*](bog). Odb. z Echa Krak. 1986 nr 198 1986/4/148
rzakazanie Miejskiej Bibliotece Publicznej od-
1971/100
1979/121
1981/1/125
1981/4/128
1986/1/145
1980/4/1241986/4/148
1980/4/124
15
restaurowanego Pałacu Larischa. Z udziałem Tadeusza W. Młyńczaka. Wysokie odznaczenia dla najbardziej zasłużonych. Odb. Gaz. Krak. 1986 nr 238
W Pałacu larischa królują książki. Bibllobusy dotrą na p e r y fe r y jn e osiedla. [Przez] (jas). Odb. Dz. Pol. 1986 nr 235
ffystawat "40 lat Miejskiej Biblioteki Publicznej w Krakowie". Katalog i odb. art. "Tam trzeba pójść". Gaz. Krak. 1986 nr 208
Wystawa ekslibrisów Jerzego Bapleracza zorganizowana w nowej siedzibie MBP. Odb. z Dz. Pol.1986 nr 241
Zając Józef: Satysfakcja. [Historia przejęcia Pałacu Larischa]
MBP - OPRACOWANIA OGÓLNEHampel Jerzyi Punkty biblioteczne w sieci miej
skiejKaszyński Stanisław: 10-lecie działalności po-
ligraficzno - wydawniczej MBP (1977-1987)Poźniak-Sekiewicg Bożena: Zbiory fotograficzne
MBPWojciechowski Jacek: Działalność bibliotek pu
blicznych i zakładowych w Krakowie. Tekst przedstawiony na posiedzeniu Komisji Kultury Rady Narodowej m. Krakowa
Zając Józef: Biblioteki publiczne w Krakowie jako podsystem społeczno-przestrzennej struktury wielkiego miasta
Zając Józef: Wystąpienie na sesji Rady Herodowej m. Krakowa. Dot. trudnej sytuacji lokalowej MBP
- o -
Pleszar Halina: Prace magisterskie 1979* 1980 przygotowane w oparciu o warsztaty pracy placówek MBP
SPRAWOZDANIA. I KROBIKI MBP KRAKÓWZając Józef: Sprawozdanie z działalności biblio
tek publicznych województwa miejskiego krakowskiego w roku 1979 [oraz] Kronika za rok1979 /w oprać. Działu Informacyjno-Bibliograficznego, Instrukcyjno-Metodycznego i Terenowego/
1986/4/148
1986/3/147
1986/4/148
1986/4/148
1984/3/139
1987/2/150
1983/1/133
1985/4/144
1981/4/128
1985/3/143
1981/1/125
1986/4/148
1980/1/121
16
ając Józef: Sprawozdanie z działalności bibliotek publicznych województwa niejakiego krakowskiego w 1960 roku Coraz] Kronika za rok1980 /w oprao. J.w./
ając Józefi Analiza działalności bibliotek publicznych województwa miejskiego krakowskiego w 1981 roku Coraz] Kronika za rok 1981 /w oprać. J.w,/
ając Józef: Sprawozdanie z działalności bibliotek publicznych województwa miejskiego krakowskiego w 1982 roku Coraz] Kronika za rok 1982 /w oprao. j.w./
ając Józef: Analiza działalności bibliotek publicznych województwa miejskiego krakowskiego w 1983 roku Coraz] Kronika za rok 1983 /w oprać, j.w./
ając Józef: Działalność Miejskiej Biblioteki, bibliotek publicznych Krakowa i woj. krakowskiego w 1984 r. Coraz] Kronika za rok 1984 /w oprać, j.w./
ając Józef: MBP w Krakowie w czterdzieści lat po jej ustanowieniu. [Sprawozdanie oraz Kronika za rok 1985]
ając Józef: Działalność Miejskiej Biblioteki Publicznej i sieci bibliotek publicznych w Krakowie i województwie w 1986 r. C oraz] Kronika za rok 1986
Z ŻYCIA BIBLIOTEKidura Zofia: Sprawy socjalne pracowników. Działalność Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej
rplom: Miejska Biblioteka Publiczna - laureat wysokiej kultury pracy - przyznany przez Krakowską Radę Zw. Zaw.
>łątajowa Jadwiga: "Solidarność" w Bibliotece>we ekslibrisy MBP w Krakowierganik Henryk, Ślusarski Witold: Społecznicy, kupcy, gospodarze - wszyscy jakby nie w swoich rolach ... Odb. z Gaz. Krak. 1981 nr 36. CPolem.] Wojciechowski Jacek: Zostawcie bibliotekę w spokoju. COdpow.] Cyganik Henryk. Odb. z Gaz. Krak. 1981 nr 69 Dot. Bibliotek Filialnych w D o b r a n o - w i c a c h i w I g o ł o m i
1982/1/129
1983/1/133
1984/1/137
1985/1/141
1986/1/145
1987/1/149
1984/3/139
1980/ 1/1211981/1/1251983/2/134
1981/2/126
1981/1/125
17
Ziemianin Adam: Biblioteka rozpłynęła się we mgle. Odb. z Echa Srak. 1983 nr 236 Dot. biblioteki w I g o ł o m i
Stochel Stanisław: Książka pod chłopską strzechą. Monografia biblioteki wiejskiej w K w a- c z a 1 e, najstarszej biblioteki w województwie krakowskim. Informacja o publikacji
Mrożek Sławomir: 0 życiu - o tym, dlaczego ludzie czytają książki. Odb. z "Życia Literackiego" 1953Przypomnienie art., który dot. punktu bibliotecznego w P i a s k a c h W i e l k i c h
Rokicińska Aleksandra: W cieniu bibliotek znamienitych. Rozm. Bogusława Pałczyńska. Rozmowy przy herbacie. Odb. z Echa Krak. 1980 nr 25. Dot. Biblioteki Dzielnicowej w P o d- g ó r z u
Czytelnicy w P r o s z o w i c a c h mają nową bibliotekę. Po wielu przeprowadzkach . Odb. z Echa Krak. 1984 nr 26
Batko Zofia: Miejska Biblioteka Publiczna w W i e l i c z c e 1945-1985
BIBLIOTEKI WOJEWÓDZTWA TARKOWSKIEGOT a r n ó wIwaneczko Maria: Działalność kulturalno-społe
czna Koła Przyjaciół Biblioteki w TarnowieIwaneczko Marla: Scenariusz wystawy z okazji
jubileuszu Biblioteki Publicznej w TarnowieJaśkiewicz Bronisław: Józef Maksymilian Osso
liński i jego projekt założenia biblioteki w Tarnowie
Kronika za rok 1979Kronika za rok 1980Kronika za rok 1982Kronika za rok 1983Kronika za rok 1984Kronika za rok 1985Kronika za rok 1986Rogowska Zofia: Jubileusz, który minął. 75-le-
cie Tarnowskiej Biblioteki PublicznejRogowska Zofia: Trzeba nam życzyć nieustającej
fantazji. Rozmowa z dyrektorką Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Tarnowie. Bozm. Przemysław Konieczny
1983/4/136
1987/2/150
1981/3/127
1980/ 2/122
1984/1/137
1985/3/143
1983/3/135
1983/4/136
1983/3/1351980/1/1211981/1/1251983/1/1331984/1/1371985/1/1411986/1/1451987/1/149
1983/4/136
1986/2/146
18
Rogowska Zofia* Zamierzenia Bibliotaki Publiczna J w Tarnowie w związku z 75-leciam istnienia placówki
Szuster Urszula: Doświadczenia i dorobek bibliotek zakładowych w województwie tarnowskim
Śaiszkiewicz Alina: Scenariusz wystawy. Osiągnięcia Biblioteki Publicznej w Tarnowie w 75-leciu 1908-1983
Śmiszkiewlcz Alina: Zbiory regionalne w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Tarnowie
Tarnowscy bibliotekarze o problemach książki i jej upowszechniania. Odb. z Gaz. Krak* 1986 nr 79
Wąs Teresa: Z doświadczeń oddziału dla dzieci i młodzieży w WEP w Tarnowie
Zając Józef: Na 75-lecle Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im* J. Słowackiego w Tarnowie
(Materiały dot. czytelnictwa, działalności informacyjnej, instrukcyjno-metodycznej oraz sylwetki-w poszczególnych działach)
Bielawska Maria: Hie tylko książka ... MBP w B o c h n i
PI as za Jan: 35 lat MBP la. Jana Wiktora w B o c h n i
Werewka Swa, Brożek Jadwiga: Upowszechnianie informacji o regionie w oparciu o Kroniki J. BurIlkowskiego. Bot. B r z e s k a
Bada Helena: Działalność czytelni KBP w D ę b i c y
Bogowska Zofia: Święto Biblioteki Gminnej w I w k o w e j
Serafin Zofia: Zarys dziejów książki i Biblioteki Publicznej w I w k o w e j
Włudyka Anna: Przemówienie kierowniczki biblioteki w Wojakowej, wygłoszone ... na otwarciu Gminnej Biblioteki Publicznej w I w k o w e j
Kupiec Zofia: 40 lat Biblioteki Gminnej w S z c z u c i n i e . Wspomnienia bibliotekarza. Wstęp - Zofia Bogowska
1987/2/150
1983/4/136
1983/3/135
1986/1/145
1984/3/139
1983/3/135
1983/2/134
1980/ 1/1211982/ 2-3/
130-131
1985/3/143
1980/3/123
1985/4/144
1985/4/144
1985/4/144
1985/3/143
19
HUMOR V BIBLIOTECE Stolarczyk Anna: Uśmiech im regału
BIBLIOTEKA HA ŁAMACH PRASY Oprao* Stanisław Kaszyński
sransnaZasłużeni Cw 40-leolu Miejskiej Biblioteki Pu
blicznej w Krakowie!. I. Założyciele i organizatorzy! doc. dr Józef KORPAŁA, Genowefa DULĘBJHA, Eugenia MALIHOWSKA, Władysław WOLSKI. II* Współtwórcy rozwoju - laureaci nagród 1 odznaczeń! dr Józef ZAJĄC, dr Jacek WOJCIECHOWSKI, mgr Piotr MISIAK, Stanisław STOCHEL, Zofia BADURA, Zofia BASISTA, Zofia BATKO, Teresa BIEŃKOWSKA, Wanda FRANCZAK , Janina GŁOWICKA, Maria Danuta GOSTYŃSKA, Emilia GÓRSKA, Stanisława GROSS, Maria 13- BRAHDT, Zofia JASIEBIECKA, Anna JAWORSKA , Jadwiga KACZMARCZYK, Stanisław KASZYŃSKI, Zofia KIEŁKUCKA, Jadwiga KOŁATAJOWA, Alfreda LIPIARSKA, Wiktoria ŁUKASIEWICZ, Marianna MARSZOWSKA, Marianna MUZYKA, Józefa Marla PIENIĄŻEK, Maria FISZCZKOWSKA, Janina ROGALSKA. Teresa ROSA, Marla SAHWA, Alicja SŁOMCZYŃSKA, Jacek SŁOMCZYŃSKI, Alojzy SOLAWA, Krystyna STRZELECKA, Krystyna SUBERLAK, Jadwiga SZCZEPOCKA, Marla SZYMCZYK, Zdzisława VOGEL, Ewa WARGOWSKA, Alicja WARMUZEK, Zofia ZIEMBIŃSKA, Lucyna ŻMUDA. III. Współpartnerzy MBF: Jerzy SAPIERACZ, Aleksander NOWAK, Hieronim ŚLIZ, Józef WĄSIOŁEK, Antoni ŻUREK, Edward ŁACH
BASISTA Zofia (1927-1986) - Z kart żałobnych MBP
Zaproszenie na uroczystość odznaczenia Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski prof. dra Jana BAUMGARTA
BIELAWSKA Maria: List do Redaktora BiuletynuGut Ludmiła, Rogowska Zofia: Maria BIELAWSKA.
Zasłużeni dla Ziemi TarnowskiejRogowska Zofia: Jubileuszowe spotkanie w Bo
cheńskiej Bibliotece z nestorką bibliotekarstwa tarnowskiego CMarlą BIELAWSKĄ]
1980/2/1221980/3/1231981/2/126
1985/4/144
1986/3/147
1986/2/146
1985/3/1431984/4/140
1983/3/135
1986/2/146
20
Teresę BIEŃKOWSKI - laureatka Hagrody n* Krakowa 85. Przedr. z Oaz. Krak* 1985 nr 139
Janina BOCZEK (1910-1986). [Przez] (ks)Genowefa DULęBIHA. Z żałobnej kartyKorpała Józef* Kustosz Genowefa DULĘBIHA. "Ocalić od zapoimienia"Rogowska Zofia: Pożegnanie kol.Zofii DYBOWSKIEJRogowska Zofia: Salomea GĄCIARZ. Zasłużeni dla Ziemi TarnowskiejDanuta z Wolniaków GIEROWSKA* [Be kro log]Danusia [GIEROWSKA], [Przez] J.K.Wyróżnienie zasłużonego działacza kultury [mgr. Stanisława KASZUBSKIEGO]. Odb* z Gaz. Pomorskiej 1986 nr 220Kaszyński Stanisław: Karla KISIELEWSKABarszcz Edward: Pismo Prezydenta Kiasta Krakowa do doc. dr. Józefa KORPAŁY z okazji 50-lecia pracy twórczej, 75-lecia urodzinBibliografia prac Józefa KORPAŁY za lata 1980- 1985* Oprać. Halina FleszarDyplom dla Dyrektora Józefa KORPAŁY - wpis do Księgi Honorowej Zasłużonych Ludzi Ziemi KrakowskiejGołaszewski Tadeusz: W stronę andragogiki . Szkło o działalności naukowej i dydaktycznej Józefa KORPAŁY w dziedzinie pedagogiki dorosłychJaworska Anna: Niecodzienny jubileusz* Odnowienie doktoratu doc. dr. Józefa KORPAŁYKaszyński Stanisław: Echa jubileuszu J. KORPAŁY [V tym llaty gratulacyjne]KORPAŁA Józef: Bibliotece zawdzięczam wszystko. Rozmowa "Dziennika". Bo za. Jolanta Ludzmier- ska-Żyła* Odb. z Dz. Pol. 1985 nr 61KORPAŁA Józef:List ... do dr. Józefa Zająca, dyrektora KBP w Krakowie. Podziękowanie za zorganizowanie spotkania koleżeńskiego z okazji 80-lecia urodzinKORPAŁA Józef: 50 lat w służbie oświaty, kultury i nauki. Wspomnienia wychowanka UJ z lat 1927-1980
1985/3/1431987/2/1501980/2/1221981/2/1261987/2/1501983/3/1351984/4/1401984/4/140
1986/4/1481982/ 2-3/
130-131
1980/2/1221985/2/142
1983/4/136
1980/2/1221983/1/1331985/1/141
1985/1/141
1985/1/141
1985/2/142
21
Zając Józeft Józef KOR?ALAZająo Józefs Osiemdziesięciolecie urodzin Józefa KOBPAŁYNagroda Miasta Krakowa za upowazechnlante kultury dla Alfredy UP1ABSK1BJ. [Przez] JWTegoroczni laureaci Hagrody Miasta Krakowa • Alfreda UPIARSKA. [Przez] (za). Odb. z Boba Krak. 1982 nr 51Zofia ŁOPACflfeKA (1952-1975), bibliotekarka, kierowniczka Biblioteki Miejskiej w Wielicz
ceEugenia MA LISOWSKA. [Oprao.] AJ. "Ocalić od za
pomnienia"MARSZOWSKA Marianna - laureatka Hagrody Miasta Krakowa 1986. Kierowniczka Biblioteki w Michałowicach. Odb. z Gaz. Krak. 1986 nr 130Bielawska Marlat Teresa SIWICKA. Wspomnienie pośmiertne. Bibliotekarka i działaczka kul-'
tuzy w BochniŚmiszkiewicz Alinai Ewa OLSZAK, czyli powołanie do zawodu bibliotekarskiego. Zasłużeni dla Ziemi TarnowskiejPielek Mieczysławt "Do śmiechu, do płaczu i do podziwu”. Dot. Henryki OISZEWSKIEJ, bibliotekarki we wsi DołuszyoeTaflińaka Zofia, Rogowska Zofia: Marla PAW11K0- WA. Zasłużeni dla Ziemi TarnowskiejRogowska Zofia: Zofii PLUTOWEJ "wychowanie do książki". Zasłużeni dla Ziemi TarnowskiejHagroda Miasta Krakowa 1981 dla Janiny ROGAL- SKZEJ. [Przez] JWROGALSKA Janina - laureatka Hagrody Miasta Krakowa o sobie(Mgr Zofia ROGOWSKA - dyrektorem WBP im. J. Słowackiego w Tarnowie]Antoni SŁAPCZYŃSKZ (1898-1982). CPrzez] JASTOCHEL Stanisław. Ust do RedakcjiStrzelecka Krystyna: Stanisław STOCHEL były z-ca dyrektora WBP w KrakowieAlicja TRZEC1AK0WA (1929-1985). [Przez] A.J.Helena WAŁEK (6 I 1922 - 4 III 1983)
1980/2/122
1985/2/1421982/ 2-3/ 130-1311982/ 2-3/
130-131
1985/3/1431980/4/124
1986/2/146
1984/2/138
1983/3/135
1984/3/1391983/3/1351983/3/1351981/3/1271981/3/1271982/4/1321982/4/1321986/4/1481983/4/1361985/3/1431983/1/133
22
Doroczne Hagrody Funduszu Literatury. Wyróżnienie dla mgr Ewy WARGOWSKIEJ, dyrektorki Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej « Myślenicach
Dr Jacek WOJCIECHOWSKI. Nagroda Miasta Krakowa. Odb. z Gaz. Krak. 1984 nr 146. Nagroda Bady Funduszu Literatury
Hekrologi Władysława WOLSKIEGOWojciechowski Jacek: Władysław WOLSKIWojciechowski Jacek: Trwałość pamięci. Włady
sław WOLSKI. Odb. z Gaz. Krak. 1979 nr 191WOLSKI Władysław: CTeksty publicystyczne dot.
kultury, bibliotek, czytelnictwa 1 in.3Dr Józef ZAJĄC dyrektor Miejskiej Biblioteki
Publicznej w Krakowie. Odb. z "Kramu" 1982 nr 2
Dyplom: Nagroda im. Heleny RADLIŃSKIEJ trzeciego stopnia za wybitne osiągnięcia w dziedzinie bibliotekoznawstwa i bibliotekarstwa przyznana dr. Józefowi ZAJĄCOWI
Dyplom dla Dyrektora Józefa ZAJĄCA - wpis do Księgi Honorowej Zasłużonych Ludzi Ziemi Krakowskiej
Irena ZĄBECKA (1894-1963). CPrzezJ (ZB)Nasi laureaci:
dr Józef ZAJĄC - Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Nagroda im. Heleny Radlińskiej III stopnia, Złota Odznaka Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej, Wpis do Księgi Honorowej. - Dr Jacek WOJCIECHOWSKI - Nagroda Miasta Krakowa, Nagroda Rady Funduszu Literatury. - Mgr Anna JAWORSKA - Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. - Złote Krzyże Zasługi: Zofia BADURA, Alicja TRZECIAK, Mgr Alojzy 30LAWA. - Srebrny Krzyż Zasługi Kazimiera CYGAN
DZIAŁALNOŚĆ INSTRUKCYJNO-METODYCZNA
Jaworska Anna: Czy bibliotekarzom potrzebna jest przyjaźń czytelników? Dot. Kół Przyjaciół Bibliotek
Jaworska Anna: Instruktorki- spojrzenia wstecz
1984/3/1391960/3/1231980/3/123
1980/3/123
1980/3/123
1982/ 2-3/ 130-131
1986/2/146
1984/3/139
1984/3/1391981/2/126
1984/3/139
1983/2/1341980/2/122
23
Jaworska Anna: Instruktorki sprawozdania z hospitacjiJaworska Anna: Kroniki bibliotek - wyniki kon
kursuKonkurs na Kronikę Biblioteki. "Ocalmy od zapomnienia dorobek naszej pracy". Ogłoszenie
konkursuKonkurs na najlepszy punkt biblioteczny w województwie miejskim krakowskim - w 40-lecie PL. Ogłoszenie konkursuKonkurs na wspomnienia bibliotekarzy. Ogłosze
nie konkursuStrzelecka Krystyna: 0 potrzebie samokształce
niaStrzelecka Krystyna: Przysposobienie czytelnicze i informacyjne. Propozycje bibliografi
czneZając Józef: Metodyka instruktażu
P r a c a z c z y t e l u i k i e n C z y t e l n i c t w oAugustyn Małgorzata: Zainteresowania czytelnicze uczniów klas 71-71X1. Pragm. pracy magisterskiejBogdan Grażyna: Książka - czas wolny - inicjacje czytelnicze. Pragm. pracy pt. "Funkcja książki i jej sytuacja w życiu kulturalnym żołnierzy"Bujak Jan, Cieókiewicz Maria, Konopka Marla : Czy maturzyści krakowscy wiedzą o bibliote
kach swojego miasta. Wyniki badań ankietowychChwała Jadwiga: Człowiek dorosły jako przedmiot wychowaniaChwała Jadwiga: Instytucjonalne możliwości kształtowania systemów wartości dorosłychPaber Czesława: Czynniki kształtujące wybór literatury niebeletryatycznej przez młodzież szkół średnich. Pragm. pracy magisterskiejPiłek Ewa: Społeczna recepcja nowelistyki wśród czytelników myślenickich bibliotekGodne naśladownictwa. Dot. kar za przetrzymywanie książek w amerykańskim stanie Missouri. Odb. z Dz. Pol. 1985 nr 66
1987/2/150
1985/4/144
1984/2/138
1985/4/144
1981/2/126
1985/4/1441981/3/127
1984/3/139
1982/ 2-3/ 130-131
1980/2/122
1983/2/134
1982/4/132
1983/1/133
1983/3/135
1984/3/139
1985/1/141
24
Rogowska Zofia: Jak skutecznie zwalczać nawyk czytania książek i korzystania z bibliotek
Stachura Alicja: Upowszechnianie czytelnictwa literatury rolniczej w województwie tarnawskim
Turlejska Barbara: Z badań nad wychowaniem estetycznym młodzieży
Turlejska Barbara: Zainteresowanie czytelnicze młodzieży licealnej. Wyniki badań przeprowadzonych w czterech liceach Krakowa
Z książką żyjesz pełniej. Odb. z Życia Literackiego 1985 nr 17. Dot. czytelnictwa we PranejiB i b l i o t e k i dla n i e w i d o m y
Jaworska Anna, Sokół Zofia: Biblioteka dla niewidomych w Krakowie
Łaniak Barbara: Uwarunkowania dostępu do książki niewidomych czytelników. Pragm. pracy magisterskiej pt. "Czytelnictwo niewidomych w środowisku krakowskim"
MBP Kraków - inwalidom wzroku. [Informacja o otwarciu placówki przy ul. Bohaterów Stalingradu. Przez! A.J.
Przy ul. Bohaterów Stalingradu 44. Biblioteka ula niewidomych wznowiła działalność. [Przed (Pa). Odb. z Gaz. Krak. 1984 nr 69
Sawicka Elżbieta: Czytające pąlce. Dot. książek pisanych alfabetem Braille a i książek mówionych
M a t e r i a ł y m e t o d y c z n e M o n t a ż e . L e k c j e b i b l i o t e
Andres Maria: Śpiewam twoje imię potężne-Pokój. Montaż literacko-muzyczny oparty na wybra - nych tekstach literatury polskiej
Andres Marla: W 75.rocznicę śmierci Marii Konopnickiej. Materiały do montażu literacko- muzycznego
Garczyńska Maria: Wyniki konkursu czytelniczego "Wybieramy najpopularniejszą książkę 40-le- cia PL"
Kronika biblioteki - wskazówki (dla filii). [Przez] AJ
1981/ 2/126
1983/2/134
1983/4/136
1986/1/145 ' c h
1981/3/127
1982/4/132
1984/1/137
1984/3/135
1984/1/137
c z n e
1986/2/146
1985/3/143
1985/4/144
1983/1/133
1982/1/129
25
Nalepa Teresa: Konspekt lekcji bibliotecznej dla uczniów klasy VIII na temat regionu MyślenicePieniążek Maria: "Dorotka, Nosek, Kichuś i inni" Scenariusze imprezy poświęconej twórczości J. PorazińskiejPieniążek Hariat Znaszli swój kraj? Czyli wycieczka jako forma pracy z czytelnikiemStrzelecka Krystynat Funkcje bibliotek publicznych* Propozycje do samokształceniaStrzelecka Krystyna: Historia literatury. Okres 40-lecia. Lekcja biblioteczna dla uczniów szkół średnichStrzelecka Krystyna: Korzystamy z encyklopedii i słowników językowych, lekcja bibliotecznaStrzelecka Krystyna: Stanisław Wyspiański. Le
kcja bibliotecznaZestaw pomocy metodycznych ... leciem - znajdujących aię kcyjno-Metodycznym
związanych z 40- w Dziale Instru-
1986/4/1481982/ 2-3/ 130-1311981/2/126
1981/3/127
1984/2/1381981/1/1251982/ 2-3/ 130-131
1984/2/138
DZIAŁALNOŚĆ INPORHACYJBO-BIBLIOGBAFICZNAAndres Maria: Kartoteka jako źródło informacjio regionie. /Z doświadczeń Miejskiej Biblioteki Publicznej w Krakowie/Bieńkowska Teresa: Bibliografia regionalna - podstawowe źródło informacji o regionieLipczyńska Irena: Działalność informacyjna wojewódzkich bibliotek publicznychLipczyńska Irena: Kartoteki regionalne w Miejskiej Bibliotece Publicznej w KrakowieLipczyńska Irena: Warsztat regionalny MBP w KrakowieVogel Zdzisława:" 0 wystawach w latach 1955-1978 oraz wykaz wystaw zorganizowanych w 1. 1950-1978Zalewska Beata: dowiska Kartoteka charakterystyki śro-
- o -
Czerni Józef: Warsztat informacyjny. Wyd. twa 1980, Hec. Góra Barbara 2.
1986/2/1461981/4/1281981/2/126
1981/3/1271981/2/126
1980/4/1241981/2/126
1981/2/126
26
O p r a c o w a n i a b i o g r a f i e : Z e s t a w y b i b l i o g r a f i o :aszyński Stanisław: Majster od "Przyjaciela Lądu". 150.rocznica urodzin Ignacego DANIELEWSKIEGO . Odb. z Gaz. Pom. 1979ieńkowska Teresa: Wykaz ważniejszych publikacji Bolesława DROBNEBAając Józef: Stulecie urodzin dra Bolesława DROBBERAabriel GABCIA MARQUEZ laureatem literackiej Nagrody Nobla 1982. Oprać. JWadres Maria: Z wychowawczych treści "Rozrywek dla dzieci" Klementyny z Tańskich HOPMANOWEJadeusz HOLUJ (1916-1985). Sylwetka i bibliografia. Oprać. K.G.sgel Zdzisława: JAN III SOBIESKI i odsiecz wiedeńska. Wybór literatury 1960-1983Łeńkowska Teresa: Jan KASPBOWICZ (1860-1926). Wybór literaturysrpała Józef: Brodziński tłumaczył KOCHANOWSKIEGO. Sto pięćdziesiąt lat temu. Odb. z Dz. Pol. 1980 nr 152aiszkiewicz Alina: Jan KOCHANOWSKI i... Tarnów>gel Zdzisława: Pamięci poety z Czarnolasu. Przegląd zapowiedzianych prao poświęconych KOCHANOWSKIEMU>gel Zdzisława: Pamięci poety z Czarnolasu. Informacja bibliograficzna o wydaniu "Dzieł wszystkich" oraz opracowania wydane w 1. 1980-1984
Krakowie stanie pomnik Marii KONOPNICKIEJ. Przedr. z Gaz. Krak. 1985 nr 160)N0PNICKA M. (zob. też MATERIAŁY METODYCZNE. MONTAŻE)bak Magdalena: Mikołaj KOPERNIK. (Wybór publikacji 1972-1982)Łeńkowska Teresa: Kult i tradycje KOŚCIUSZKOWSKIE w Krakowie. Wybór publikacjiaiszkiewicz Alina: Jasne jak świt i ciepłe jak uśmiech utwory Marii KOZACZKOWEJ 1910-1982igły Jadwiga, Niedzielska Joanna: Urszula KOZICA. Bibliografia podm. i przedm. Odb. z Por. Bibliotekarza 1979 nr 9
s n e n e
1980/2/1221983/3/1351983/3/1351982/4/1321985/3/1431985/4/1441983/2/1341985/4/144
1980/3/1231984/3/139
1980/ 1/121
1984/3/1391985/3/143
1982/4/1321984/3/1391982/ 2-3/ 130-131
1980/2/122
27
Bieńkowska Teresa: Historia w powieściach Józefa Ignacego KRASZEWSKIEGOKabatc Eugeniusz: Wciągnięty w mrok. Pamięci Jerzego KRZYSZTOHIA. Odb. * "Tu i Teraz" 1982/2Kosakowska Anna: Jerzy KRZYŚZTOŃ 1931-1982 . Sylwetki i bibliografiaJalu KUREK. Bibliografia twórczościHagły Jadwiga, Niedzielska Joanna: EWA LIPSKA. Bibliografia podoi, i przedm. Odb. z Por. Bi
bliotekarza 1979 nr 9Włodzimierz MACIĄG. Bibliografia podmiotowaVogel Zdzisława: Kornel MAKUSZYŃSKI. 100. rocznica urodzin. Wybór literatury z lat 1970- 1983. Opracowania o PisarzuPleszar Halina: Cyprian Kamil HORWID (1821- 1883). W 100. rocznicę śmierci poetyOlechowska Maria: Janina PORAZlfrSKA (1882-1971)PCRAZIŃSKA J. zob. też MATERIAŁY METODYCZNE. SCENARIUSZE
Pleszar Halina: Generał SIKORSKI. W setną rocznicę urodzin. Bibliografia i wiersze o W. SikorskimWojciechowski Jacek: Wole SOYIHKA - Literacka Nagroda Hobla 1986Mac Alicja: Leopold STA??. W 30. rocznicę śmierciBieńkowska Teresa: Wit STWOSZ. W 450. rocznicę śmierciGwoździowska Krystyna, Niedzielska Joanna: Wit STWOSZ - największy rzeźbiarz polskiego średniowieczaTogel Zdzisława: Karol SZYMANOWSKI. Wybór literatury 1960-1982Pleszar Halina: Rok Stanisława I. WITKIEWICZA. Wybór literaturyWYSPIAŃSKI Stanisław (zob. MATERIAŁY METODYCZNE. LEKCJE)Andres Maria: 0 losach jednej książki i jednej płyty. Ha marginesie Roku ŻEROMSKIEGO
1987/2/15Ć1982/ 2-3/ 130-1311982/ 2-3/
130-1311980/ 1/121
1980/3/1231980/ 1/121
1983/4/1361983/2/1341982/ 2-3/ 130-131
1981/ 2/126
1986/4/1481987/ 2/150
1983/2/134
1983/2/1341982/ 2-3/
130-1311984/4/140
1984/4/140
28
Gawlińska Małgorzata, Zając Bogusława: Kompozytorzy k r a k o w s c y w 40-leclu PL. Wybór, wstęp 1 koordynacja całości Zofia Bo
gdanowiczLista członków Oddziału Związku Literatów Pol
skich w K r a k o w i eBiedzielska Joanna: Książki dla dzieci autorów
k r a k o w s k i c h . Wykazy twórczości, zdjęcia
Vogel Zdzisława: Książki o K r a k o w i e wydane w 1980 r. Wybór i uzupełnienie
Vogel Zdzisława: 40. rocznica wyzwolenia K r a k o w a . Wybór literatury, wiersze J. Hor- dyńskiego, J. Laua
V o g e l Zdzisława: Teatry i aktorzy Ł r a k o - w a. Wybór literatury z okazji 200-lecia sceny narodowej
Yogel Zdzisława: Życie kulturalne m. K r a k o- w a w Polsce Ludowej. Wybór literatury
KRAKÓW zob. też KSIĄŻKA. DRUKARSTWO. PRASOZHA- WSTWO
Bieńkowska Teresa: Żyją wśród nas.Zestaw literatury z okazji U i ę a z y - n a r o d o w e g o R o k u I n w a l i d ó w i L u d z i N i e p e ł n o s p r a w n y c h
Fleszar Halina: Laureaci literackich H a - g r ó d H o b l a /1945-1981/ i Ich twórczość w przekładach polskich
Pomoce informacyjno-bibliograficzne [związane z 40-leciem P o l s k i e j R z e c z y p o s p o l i t e j L u d o w e j znajdujące się w Dziale Informacyjno-Bibliograficznym]
Z myślą o 40-leciu. Od Redakcji. Udział bibliotekarzy krakowskich w obchodach 40-lacia PL
Zob. też MATERIAŁY METODYCZHEToczek Alfred: P o w s t a n i e s t y c z
n i o w e . Wybór publikacjiBieńkowska Teresa: 60. rocznica wybuchu III
P o w s t a n i a Ś l ą s k i e g o
O p r a c o w a n i a t e m a t y c z i
1981/1/125
1980/1/121
1981/4/128 1982/ 2-3/
130-131
1984/4/140
1981/3/127
1984/2/138
1981/3/127
1981/4/128
1984/ 2/138
1984/ 2/138
1982/4/132
1984/2/138
1981/2/126
29
Bieńkowska Teresa: P r a c a w reportażach ipamiętnikach. Wydania z lat 1970-1980 1984/2/138
Pleszar Halina: Ważniejsze r o c z n i c e iobchody w 1985 roku 1984/4/140
Pleszar Halina, Wolsza Elżbieta: Ważniejszer o c z n i c o i obchody w 1986 roku 1985/4/144
Pleszar Halina: Ważniejsze r o c z n i c e iobchody w 1987 roku 1986/4/148
Szczupak Lesław: 100 lat polskiego r u c h u 1982/ 2-3/ r o b o t n i c z e g o . Wybór literatury 130-131
Bieńkowska Teresa: S e r i a wydawnicza "Człowiek w Procesie Pracy". Adnotowany wykaz tomików serii 1984/2/138
Pleszar Halina: "Dokumenty Haszej Tradycji".Tomiki s e r i i związane z 40-leciem PL 1984/2/138
Olechowska Maria: Źródła naszej tradycji. Adnotowany zestaw s e r i i "Biblioteka Rewolucyjnego Hurtu Polskiej Myśli Społeoznej","Dokumenty Haszej Tradycji" 1982/1/129
C z y t a ć - n i e c z y t a ć (Rubryka w opracowaniu Jacka Wojciechowskiego)
Doctorow E.L.: Ragtime 1980/4/124Gncho S.: Dziwna historia o upiorach z latami^. 1980/1/121 Pries P.R.i Statek powietrzny (odb. z Nowych
Książek 1980/3/ 1980/2/122Puentes C.t Terra nostra 1980/2/122Puentes C.: Urodziny 1981/1/125Garcia Marquez G.: Jesień patriarchy 1980/3/123Griekowa Y . i Katedra 1981/1/125Murdoch I.: Machina miłości czystej i wszetecz-
nej 1980/1/121Radiczkow J.: Proca 1980/3/123Wolski W.: Kartki kontrowersyjne 1980/2/122
" K s i ą ż k i o K s i ą ż c e ”(Adnotowany przegląd tomików serii w oprać. T.B.,J.K.,L.S.)Korpała J.: Karol Estreicher st. twórca Biblio
grafii 1981/1/125 Łoś L.: Biblioteki naukowe 1981/3/127 Portrety bibliotekarzy polskich 1981/4/128 Rokosz M.: Wenecka oficyna Aida Hanucjusza i
Polska w orbicie jej wpływów 1982/4/132Wróblewski J.: Polskich broniły progów 1982/4/132Współczesne polskie księgarstwo. Mały słownik 1982/ 2-3/
encyklopedyczny 13 0 -13 1
30
P u b l i k a c j a p r a c o w n i k ó w 1 i c h o m ó w i e n i a
Adamiec Witold: Nowe publikacje wojewódzkich bibliotek publicznych. Odb. z "Bibliotekarza" 1980 nr 2 M.in. dotBibliografii Krakowa i Biuletynu ... MBP 1980/3/123
Antologia aforyzmów i myśli o bibliotece, książ ce 1 czytaniu. Wybór: S. Stochel. - Kraków1985. Zapow. wyd. Informacja o książce 1983/4/136
Bibliografia Krakowa 1974. - Kraków 1980. Omów.[Bednarski Tadeusz ZJ T.Z. Bed. Odb. z "Kramu" 1981/5 1981/1/125
Gostyńska Maria D.: Terapia wielkiego ładu. -Kraków 1984. Informacja o książce 1984/4/140
Kaszyński Stanisław: Gopło nad Sekwaną. - Bydgoszcz 1983. Informacja o publikacji 1984/2/138
Stankiewicz Witold: List do Dyrektora dr. Józefa Zająca. Dot. "Biuletynu Infonnacyjno-Instrakcyjnego MBP* 1980/1/121
Wojciechowski Jacek: Funkcje prozy literackiej.- Kraków 1983. Informacja o książce 1983/1/133Tragm. rec. A.R. Zielińskiego. Odb. z "Bibliotekarza" 1983 nr 4 1983/4/136
Ziembińska Zofia: Biuletyn Informacyjno-Instru- kcyjny MBP w Krakowie za lata 1953-1979.Pragm. pracy magisterskie j 1980/4/124
KONFERENCJE. SZKOLENIABogdanowicz Zofia. VI krajowa konferencja bi
bliotekarzy muzycznych we Wrocławiu 1984/1/137Informacja Policealnego Studium Bibliotekar
skiego w sprawie rekrutacji słuchaczy 1980/3/123Informacja Uniwersytetu Jagiellońskiego w spra
wie zapisów na zaoczne Studium Podyplomowe w zakresie Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej 1980/2/122
Lasek Stanisława: Kurs w Moskwie /zorganizowany przez Wszechzwiązkowy Instytut Podnoszenia Kwalifikacji Pracowników Kultury/ 1984/4/140
WSPÓŁPRACA Z BIBLIOTEKAMI ZAGRANICZNYMIZając Józef: Współpraca MBP w Krakowie s bi
bliotekami zagranicznymi. 40—lacie MBP w Kra kowie. Wizyta zaprzyjaźnionych bibliotek 1986/4/148
31
L i p s k /układ chronologiczny/
Zdjęoia i odbitki artykułów z prasy niemieckiej z otwarcia wystawy w Lipsku
Bogdanowicz Zofia: Biblioteka Muzyczna Miasta Lipska
Strzelecka Krystyna: Miejska i Okręgowa Biblioteka w Lipsku
Witamy gości z Pragi... i Lipska
Kaszyński Stanisław: U bibliotekarzy w LipskuLasek Stanisława: Deutsche Zentralbficherei fdr
Blinde w Lipsku (Biblioteka dla Niewidomych)Musikbibliothek der Stadt LeipzigNagły Jadwiga: Deutsche Zentralbflcherei fdr
Blinde (Centralna Niemiecka Biblioteka dla Niewidomych w Lipsku)
Wargowska Swa: Miejska i Okręgowa Biblioteka w Lipsku. Uwagi po wizycie
Żywe dziedzictwo 1 dzień dzisiejszy muzyki. [Przez! (m). Wya vawa zorganizowana w Ośrodku Kultury i Informacji NRD w Krakowie prezentująca historię i osiągnięcia Biblioteki Muzycznej w Lipsku. Odb. z Gaz. Krak. 1984 nr 249
Goście z Lipska w MBP. [Przez] S.K.Kaszyński Stanisław: Krakowscy bibliotekarze u
kolegów w Lipsku. Współpraca MBP Kraków z bibliotekami w Lipsku i Pradze. [W tym program wizyty, odb. artykułów z prasy niemieckiej, zdjęcia i bibliografia dot. współpracy]
Pieniążek Maria: Infonnacia o roboczej wizycie bibliotekarzy MBP Kraków w Miejskiej i Okręgowej Bibliotece w Lipsku
P r a g a /układ chronologiczny/Kaszyński Stanisław: Miejska Biblioteka w Pra
dze. Organizacja i działalnośćWitany gości z Pragi... i LipskaPleszar Halina, Szczerbińska Teresa, forotnicka
Maria: Wizyta w Pradze. Współpraca z bibliotekami zagranicznymi
Basza wystawa w Lipsku
32
1980/3/123
1982/1/129
1982/1/1291982/ 2-3/
130-1311984/4/140
1984/1/1371984/3/139
1984/4/140
1984/1/137
1980/2/122
1984/4/1401986/2/146
1986/2/146
1986/2/146
1982/1/1291982/ 2-3/
130-131
1984/1/137
Kaszyński Stanisław: Hasza wystawa w Pradze.Miejska Biblioteka Publiczna w Krakowie - 40lat w służbie społeczeństwu 1986/2/146
BIBLIOTEKI I ICH PDHKCJE ZAWÓD BIBLIOTEKARZA. BIBLIOTEKI ZAGRAHICZHE
Aktualne problemy działalności bibliotek krajów socjalistycznych. Informacja o sofijskiej naradzie przedstawicieli ośrodków naukowo- badawczych i metodycznych bibliotek narodowych 1982/4/132
Korpała Józef: Biblioteki publiczne jako instytucje wychowania społecznego 198 1/2/126
Stolarczyk Anna: 40-lecie dekretu o bibliotekach 1986/2/146
Śmiszkiewicz Alina: Oddziaływanie oświatowo-wy- chowawcze bibliotek publicznych na młodzież szkół średnich 1982/4 /132
Zając Józef: Biblioteka Publiczna w Filadelfii 1982/ 2-3/ w świetle jej wydawnictw 13 0 -13 1
Zając Józef: 0 etyce zawodowej bibliotekarza 1984/3/139Zając Józef: Powinności zawodowe a osobowość
bibliotekarza. Szkic histoiyczno-tyjologicz- no-normatywny wygłoszony na sesji popularnonaukowej z okazji 75-lecia Biblioteki Publicznej w Tarnowie 1983/4/136
KSIĄŻKA. DRUKARSTWO. ZAGADHIEUIA WYDAWUICZEHoche Karl: Historia książki, Przedr. z "Forum"
1982 1983/1/133Kołątajowa Jadwiga: 60 lat istnienia serii wy
dawniczej "Biblioteka Narodowa" 1981/1/125Pieczonka Marek: Krakowska "Księgarnia Ossoli
neum" w latach 1939-1945 1980/2/122
Pietrzyk Bożena, Wójcik Władysława: Książka - prasa - wydawnictwa w Krakowie w okresie dwudziestolecia międzywojennego 1981/3/127
Świerczek Marek: Drukarstwo krakowskie w dwudziestoleciu międzywojennym 1918-1939.Pragm. pracy magisterskiej nagrodzonej w konkursie ZG SBP w r. 1984 1985/4/144
Zając Józef: Polityka wydawnicza - plany wydawnicze a potrzeby bibliotek. Wprowadzenie do
33
dyskusji na ogólnopolskiej konferencji nt. Gromadzenia i opracowania zbiorów bibliotecznych w Rzeszowie
PRASOZNAWSTWODziki Sylwester: Dokumentacja i bibliografia w
0[środkuj BCadań] P[rasoznawczychi. Z okazji 25-lecia działalności
Jarowiecki Jerzy: Prasa dla dzieci i młodzieży i jej funkcje społeczne
Pietrzyk Bożena, Wójcik Władysława: Prasa krakowska przedmiotem zainteresowań naukowych
S t o w a r z y s z e n i e B i b l i o t e k a r z y P o l s k i i
Apel walnego zebrania delegatów kół SBP okręgu tarnowskiego w sprawie rozwoju czytelnictwa i poprawy warunków pracy bibliotek w województwie tarnowskim
Czerni Józef: Sprawozdanie z działalności Zarządu Okręgu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Krakowie za okres 26 II 1980 - 9 H I 1982 r.
Czujowa Maria: Nadzwyczajny Zjazd SBP w Warszawie 1 1 -1 3 V 1981
Jaworska Anna: Działalność Okręgu Krakowskiego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w 1985 roku. Z życia SBP
Kaszyński Stanisław: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich w Krakowie 1919-1979. - Kraków 1980. Odb. k. tyt.
Nagroda naukowa SBP im. Adama Łysakowskiego1983, 1984. laureaci: doc. dr hab. Zofia Ga- cy-Dąbrowska, mgr Maria Lenartowicz
Najbardziej poczytne książki roku [Wypowiedź ZG SBP]
Pamulanka Janina: Sprawozdanie z działalności Zarządu Okręgu SBP w Krakowie za rok 1986
Pawlik Maria: 0 zarania działalności ZBiAP w Tarnowie
1981/3/127
1980/ 2/122
1980/ 2/122
h
1984/2/138
1983/2/134
1981/3/127
1986/2/146
1980/3/123
1985/3/143
1984/3/139
1987/2/150
1984/4/140
1984/2/138
34
Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich* Wnioski i postulaty Krakowskiego Okręgu SBP dla Zarządu Głównego SBP. Oprać. J.a.Szarek Janina: Działalność Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Tarnowie w latach
1949-1983. Cz. 1,2Z życia SBP. Z ostatniej chwili. CPrzez] (AJ- JZ). Dot. Okręgowego Zjazdu SBP, 16 1 1985
1983/4/1361984/2/1381984/4/140
1981/2/126
35
str.Biblioteka na łanach pras; 60Biblioteki dla niewidomych 65Biblioteki i ich funkcje 73Biblioteki zagraniczne 73Biografie /opracowania i zestawy bibliograficzne/ 67Czytać - nie czytać 70Czytelnictwo 64Drukarstwo 73Humor w bibliotece 60Informacyjno-bibliograficzna działalność 66Instrukcyjno-metodyczna działalność 63Jubileusz - 40-lecia 55Konferencje. Szkolenia 71Książka - historia 73"Książki o Książoe" 70Lekcje biblioteczne 65Metodyczne materiały 65Miejska Biblioteka Publiczna - ogólnie 56Miejska Biblioteka Publiczna - historia 55Montaże 65Praca z czytelnikiem 64Prasoznawstwo 74Publikacje pracowj^ików 71Sprawozdania i krcniki 56Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich 74Sylwetki bibliotekarzy 60Tarnów - WBP i inne biblioteki województwa 58Tematy rocznicowe i inne zestawy 69Współpraca z bibliotekami, zagranicznymi 71Wydawnicze zagadnienia 73Z życia bibliotek 57Zawód bibliotekarza 73
IBDEKS TEMATÓW
Kryptonimy pracowników Biblioteki!A.J. (j.a.) - Anna Jaworska J.K. - Jadwiga Kołątajowa J.K. - Joanna Kawała J.W. JW - Jacek Wojciechowski J.Z. - Józef Zając ks - Krystyna Strzelecka L.S. - Lesław Szczupak S.K. - Stanisław Kaszyński T.B. - Teresa Bieńkowska Z.B. - Zofia Badura
36
TBHESA BIEŃKOWSKA
HISTORIA W POWIEŚCIACH JOZEFA IGNACEGO KRASZEWSKIEGO
(wydania powojenne)
"Dzieje są ciągiem rozumnym, logiczny* przyczyn i skutków, nic w nich przypadkowego, nic dowolnego t wczoraj rodzi dzień dzisiejszy, dzisiaj przygotowuje jutro".J.I. Kraszewski. PRZEGLĄD EOHOPEJSKI T« 1. 1862*19 marca br. minęła 100. rocznica śmierci J.I. Kraszewskiego, zwanego "ojcem polskiej powieści historycznej*. Był znakomitym historykiem - erudytą. Posiadał bardzo bogaty własny warsztat historyczny. Wykorzystał w twórczości wiele źródeł historycznych, dokumentów i korespondencji.
Nie obce mu były kroniki Galla, Thietmara, Kadłubka, Długosza, Bielskiego, Kromera. Studiował herbarze Hiesleckie- go i Paprockiego. Wykazał w twórczości doskonałą znajomość rodów magnackich, których historia dostarczyła mu wiele u- zupełnien do zdarzeń i stała się znakomitą "oprawą wielkich wypadków historycznych". Znawca twórczości Kraszewskiego i jej badacz Wincenty Danek zauważył, że "dla wszystkich omal powieści z cyklu o dziejach Polski dobiera pisarz tematyką związaną z przełomowymi okresami w historii ...". W 94 tomach powieści historycznych dokonał Kraszewski "beletryzacji procesu dziejowego". Sie pochwalał wojen, u- ważał je za absolutne zło, w związku z i-m "unikał okazji do kreślenia obrazów zmagań wojennych, bjUew i pojedynków? Wszelkie nieszczęścia widział w buntach i intrygach politycznych wewnętrznych i zewnętrznych.* * *
W przeglądzie uwzględniono podstawowy cykl powieści historycznych (29 tomów) oraz utwory spoza cyklu. Wykorzyst* no jedynie wydania powojenne (nie podano kolejności wydań, nie jest to bowiem informacja istotna dla tematu). Prawie wszystkie tomy zaopatrzone są w przedsłowia, posłowia i przypisy. Autorzy opracowań podjęli trud odszukania kronik oraz zbiorów dokumentów i korespondencji, na których opierał sie Kraszewski. len aparat naukowy pomaga czytelnika* poznać tło historyczne. Adnotacje zaczerpnięto w większości z roczników LITERATURY PIĘKNEJ.Lektura powieści powinna zachęcić do studiowania historii, pomóc w poznawaniu dziejów państwa i narodu polskiego, ułatwić zrozumienie zjawisk społecznych, zaznajomić z bogatym życiem dworskim 1 towarzyskim w poszczególnych okresach.Przewodnikiem po twórczości historycznej J.I.Kraszewskiego i obszernym opracowaniem tematu jest praca Wincentego Danka POWIEŚCI HISTORYCZNE J.I. KRASZEWSKIEGO.-W-wa t LSW 1966.
37
LUBIANA. - Wwa > LSW, 1986. - 218, [63 s.Dzieła* Powieści Historyczne. Czasy Przedhistoryczne."Na całość powieści składają się legendy przedhistoryczne, połączone z wątkami czysto baśniowymi".STA HA BAŚŃ / przedmowa J. Krzyżanowski ; posłowie i przypisy W. Danek. - Wwa t LSW, 1984* - 311, C93 s.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 1* Powieść przedstawia legendarny okres w historii Polski, daje banmy i żywy obraz obyczajów, wierzeń i życia dawnych Słowian.
MIESZKO I (960-992)LUBONIE t powieść z X wieka / przygot. do dr. J. Jarowie- cki i J, L, Kowalczyk. - Wwa t LSW, 1975. - 315 s., 24 k. tabl. i il. portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 2.Akoja powieści rozgrywa się na tle ważnych wydarzeń dziejowych : zawarcia sojuszu przez polskiego władcę z Bolkiem ozeskim i chrystianizacji Polski. Barwny obraz stosunków społecznych, życia i obyczajów w Polsce owego okresu.
BOLESŁAW CHBOBRY (992-1025)BRACIA ZMARTWYCHWSTAŃCY t powieść z czasów Chrobrego / przedsłowie napisał J. Dobraczyński ; przygot. do dr., posłowi em i przypisami opatrzył Zygmunt Halswa. - Wwa : LSW, 1976. - 468 s., 16 k. tabl.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 3.Akcja powieści rozgrywa się w ostatnich latach panowania Bolesława Chrobrego. Autor ukazuje dążenia polskiego władcy do zdobycia korony królewskiej - symbolu niezależności. Starania uwieńczone zostały powodzeniem mimo intryg feudałów niemieckich.MIESZKO II (1025-1034), KAZIMIERZ ODNOWICIEL (1038-1058)HASŁAW s powieść z H wieku / przygot. do dr., posłowiem i przypisami opatrzył S. Sierotwiński ; przedsłowie L. Kal- tenberg. - Wwa t LSW, 1976. - 289 s., 8 k. tabl. : 11., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 4.Powieść kreśli wojenne przypadki dzielnych, choć kłótliwych braci Doliwów i Tomka Beliny oraz dzieje ich miłości zakończone podwójnym weselem. Przedstawia wydarzenia,
ŚWIT SŁOWIAŃSZCZYZNY
38
które nastąpiły w jedenastowiecznej Polsce po śmierci króla Mieszka II, najazd czeski, bunt władcy Mazowsza Masława, zwycięski powrót do kraju króla Kazimierza Odnowiciela.
BOLESŁAW ŚMIAŁY (1058-1079)BOLESZCZYCE : powieść z czasów Bolesława Szczodrego / przygot. do dr., posłowiem i przypisami opatrzył S. Sierotwiń- ski ; przedsłowie napisał W. Danek. - Wwa : LSW, 1976. - 281 s., 8 k. tabl. : il., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 5.
Autor skoncentrował się w fabule na konflikcie Bolesława Śmiałego z biskupem krakowskim, Stanisławem ze Szczepanowa. Spór ten przedstawił z uwypukleniem jego politycznych źródeł nie ulegając legendarnym przekazom.
WŁADYSŁAW HERMAN (1079-1102)KRÓLEWSCY SYNOWIE : powieść z czasów Władysława Hermana i Krzywoustego. - Wwa * ISW, 1976. - 540 s., 20 k. tabl.: 11. portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 6.
W powieści przedstawił autor spor o królestwo, jaki toczył się między synami W. Hermana : Zbigniewem i Bolesławem, zwanym Krzywoustym. Główny nacisk położył Kraszewski na pokazanie spraw i zatargów rozgrywających się w łonie panującej dynastii Piastów.
ROZBICIE DZIELNICOWE (poł. wieku H I - poł. 117)HISTORIA PRAWDZIWA 0 PETRKU WŁAŹCIE, PALATYNIB, KTÓREGO ZWANO DUNINEM : opowiadanie historyczne z XII wieku / przedsłowie napisał S. Holsztyński ; posłowie W. Danek. - Wwa : LSW, 1977. - 327 s., 8 k. tabl. : il., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 7.
Powieść przedstawia despotyczne rządy najstarszego syna Krzywoustego, Władysława II oraz jego walkę o władzę z młodszymi braćmi. Główny wątek stanowią dzieje tytułowego bohatera, opiekuna synów Krzywoustego, który z racji pełnienia tej funkcji popada w konflikt z Władysławem II. Powieść kończy się wygnaniem Władysława.STACH Z KONAR : powieść historyczna z czasów Kazimierza Sprawiedliwego / przygot. do dr., posłowiem i przypisami opatrzył S. Grzeszczuk. - Wwa : LSW, 1977. - 687 s., 16 k. portr., tabl. : 1 1 ., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 8.
W powieści przedstawił autor koniec pierwszego okresu
39
W setną rocznicę śmierci
Józefa Ignacego Kraszewskiego
. Sesja naukowa w W S P . Wystawa powojennych edycji dziel pisarza
(Inf. wł.) W W ytsrej Szkole Pedagogicznej w Krakowie rozpoczęła się wczoraj trzydniowa sesja naukowa poświęcona Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu, dla uczczenia setnej rocznicy śmierci pisarza. Organizatorami sesji są: Instytut Filologii Polskiej W SP i Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Sesję otworzył rektor uczelni — prof. <Jr bab Mleczy* sław Rozmus, i. •i referat i- naugurujący na temat programu literatury „powszechnej” J. I. Kraszewskiego wygłosił znakomity znawca tych zagadnień proł. dr hab. Stanisław Burkot. Inne wystąpienia dotyczyły takich zagadnień jak: interpretacja oświecenia w powieściach pisarza, jego stosunek wobec problemów rozwoju kultury w okresie między- powstaniowym, zainteresowanie filozofią romantyczną. Po południu zaś poświęcono cały blok wykładów epistolografii J. I. Kraszewskiego, przybliżający jego sylwetkę jako autora i edytora listów.
Kraszewski znany jest powszechnie jako twórca ciekawych powieści, inne przejawy jego artystycznej aktywności stanowią bardziej przedmiot dociekań badaczy, mniej są znane przeciętnemu odbiorcy jego spuścizny. One
także znalazły się w programie sesji oprócz zagadnień typowo filologicznych dotyczących stylu, języka, motywów i filozofii jego dzieł. Kraszewski to nie tylko pisarz, lecz także artysta, kolekcjoner, znawca i krytyk sztuki. T e j dziedzinie w iedzy o pisarzu także w przedstawianych materiałach badawczych poświęcono sporo miejsca.
Z okazji setnej rocznicy śmierci J. I. Kraszewskiego Ludowa Spółdzielnia W ydawnicza wybiła pamiątkowy medal i pierwsze, sygnalne jego egzemplarze prezes LSW Leon Janczak wręczył rektorowi W SP prof. dr. hab. M ieczysławowi Rozmusowi, dyrektorowi Instytutu Filologii Polskiej W SP prof. dr. hab. Józefow i Białkowi i prof. dr. hab. Stanisławowi Burkotowi.
Sesji towarzyszy wystawa powojennych edycji dzieł J. I. Kraszewskiego. Prym wiodą tu dwie oficyny — Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza (najwięcej wydanych dziel) i W ydawnictwo Literackie. W sumie po wojnie we wszystkich wydawnictwach ukazało się 20 milionów egzemplarzy różnych utworów Kraszewskiego, a najwyższe nakłady uzyskała bez wątpienia „Stara baśń” .
(or)
rządów Hieszka Starego i panowanie Kazimiera Sprawiedliwego , jako księcia zwierzchniego Polski w dobie rozbicia dzielnicowego.WALIGÓRA t powieść historyczna z czasów Leszka Białego. - Wwa t LSW, 1977. - 421 s.t 10 k. tabl. s 11., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 9.
Akcja powieści rozgrywa się głównie w 1. 1226-1227 na szeroko zarysowanym tle sporów książąt dzielnicowych, kiedy władcą w Krakowie był Leszek Biały, skrycie zamordowany w Gąsawie w 1227 r. Postacie wątku historycznego są autentyczne. Losy głównego bohatera są wytworem wyobraźni. Powieść zawiera bogate obrazy tycia na dworach książęcych w Krakowie, Wrocławiu, Płocku.SYH JAZDOHA : powieść historyczna z czasów Bolesława Wstydliwego i Leszka Czarnego / przedsłowie S. Holsztyński j przygot. do dr., posłowie, przypisy Z. Halawa. - Swa t LSW 19 7 8. - 439, 16 k. tabl. t il. portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 10.
Wycinek dziejów Polski od bitwy z Tatarami pod Legnicą (1241) do pierwszych walk Łokietka o Kraków, to szczytowy okres rozbicia dzielnicowego w DII w. ówczesna słabość państwowa Polski, nieudolne rządy Bolesława Wstydliwego i Leszka Czarnego, nieustanne intrygi i bunty możnowładców, zostały ukazane w powieści zgodnie z prawdą historyczną.POGROBEK : powieść z czasów przemysławowsklch / posłowie i przypisy E. Warzenioa. - Wwa i LSW, 1978. - 271 s., 8 k. tabl. j il., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 11
Jedna z najbardziej udanych i ciekawych powieści historycznych Kraszewskiego. Sprzeczności obyczajowe i moralne, waśrie rodzinne i sąsiedzkie spory, wyprawy odwetowe dzielnicowych książąt oraz nieustające walki polityczne wewnętrzne 1 zewnętrzne, oto obraz polskiego średniowiecza. Przemysław dąży do zjednoczenia rozdartego politycznie kraju pod jednym berłem.
WŁADYSŁAW ŁOKIETEK (1306-1333)KRAKÓW ZA ŁOKTKA t powieść historyczna / przedsłowie napisała T. Nowacka ; przygot. do dr., posłowiem i przypisami opatrzył W. Danek. - Wwa : LSW, 1978. - 288 s., 10 k. tabl. : il.Cykl Powieści Hiato 17 znych Obejmujących Dzieje Polski, 12.
Powieść z okresu walk o zlikwidowanie dzielnicowego rozbicia Polski na początku H 7 w. Barwny opis życia i obyczajów średniowiecznego Krakowa. Autor ukazuje jak Łolcie-
41
tek, dzięki poparcia rycerstwa, osiąga pełne zwycięstwo nad zbuntowanym patrycjatem krakowskim.JELITA t legenda herbowa z r. 1331 / przedsłowie S.R. Dobrowolski t przygot. do dr., posłowie i przypisy J. Kijas.- Wwa t ISW, 1979. - 230 s., 8 k. tabl. i 11., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 13.Powieść historyczna z ostatnich lat panowania Łokietka. Główną jej akcję stanowią zmagania z Zakonem Krzyżackim, zakończone zwycięską bitwą pod Płowcami. Wyróżnił się w niej legendarny rycarz Florian Szary, który za zasługi i odniesione rany otrzymał od króla nowy herb Jelita. Oprócz Floriana przesuwa się cały szereg postaci na czele z królem, królewiczem Kazimierzem oraz wojewodą Winczem.
KAZIMIERZ WIELKI (1333-1370)KRÓL CHŁOPÓW t powieść historyczna z czasów Kazimierza Wielkiego / przedsłowie Z.Kaczmarczyk 1 posłowiem opatrzył S. Stupkiewicz. - Wwa t LSW, 1980. - 467 s., 15 tabl., il. portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 14.Autor, wiemy dostępnym mu źródłom historycznym, zarysował sylwetkę ostatniego z Piastów. Obok małżeńskich i miłosnych perypetii króla ukazał doniosłą działalność państwowo twórczą władcy, jego dbałość o rozwój gospodarczy kraju.
LUDWIK WĘGIERSKI (1370-1382)BIAŁY KSIĄŻĘ : czasy ludwika Węgierskiego / przedsłowie i przypisy A. Klubówna 1 przygot. do dr. 1 posłowie L. Brożek. - Wwa : LSW, 1979. - 307 s., 8 k. il., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 15.Po śmierci Kazimierza Wielkiego i po koronacji Ludwika, powstała silna opozycja odsuniętych od tronu Piastów Mazowieckich i Kujawskich. Część Wielkopolan usiłowała wynieść na tron Piasta - Władysława Białego, księcia gniewkowskie-f. Głównym bohaterem powieści jest ów awanturniczy książę dziwne koleje jego losów.SEMKO : czasy bezkrólewia po Ludwiku. Jadwiga i Jagiełło.- Wwa : LSW, 1982. - 518 s., 16 tabl. t 11., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 16.Po śmierci Ludwika Węgierskiego zapanowało w Polsce bezkrólewie. Obok wielu obcych kandydatów do korony pretenduje również jeden z ostatnich książąt piastowskich - Ziemowit Mazowiecki, potocznie zwany Semkiem. Daremne były jednak zbrojne wystąpienia słabego płockiego księcia. Po bez- owoonych bratobójczych walkach stronnictw, rezygnuje Semko
42
z urojonych praw do tronu i zawiera przymiarze z Jagiełłą, który wynagradza go sowicie i oddaje mu za żono swoją siostrę. Wiele miejsca poświęcił autor wypadkom na dworze krakowskim po przyjaździe młodziutkiej Jadwigi.
JADWIGA (1384-1386). WŁADYSŁAW JAGIEŁŁO (1386-1434)KRZYŻACY 1410 t obrazy z przeszłości / oprać. J. Pośpiech.- Katowice t "Śląsk", 1983. - 266,[63s.Biblioteka Karola Miarki.
Powieść uległa niesłusznemu zapomnieniu, przyćmiona sławą Krzyżaków Henryka Sienkiewicza. Kreśląc dzieje pięknej Ofki, szpiega krzyżackiego, działającej w obozie wojskowym Władysława Jagiełły, Kraszewski daje charakterystykę strony krzyżackiej i polskiej. Barwnie opisuje stolicę krzyżacką w Malborku, bitwę pod Grunwaldem i niewykorzystane zwycięstwo.MATKA KRÓLÓW : czasy Jagiełłowe / przedsłowie napisał ?. Kiryk ; posłowiem i przypisami opatrzył S. Stupkiewicz. - Wwa : LSW, 1983. - 360, C4] s., 32 s. tabl. i il.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 1*1
Powieść ukazuje końcowe lata panowania Władysława Jagiełły, małżeństwo króla z księżniczką litewską Sonką Hol- szańską, późniejszą matką królów Władysława Warneńczyka i Kazimierza Jagiellończyka. Dramat młodej królowej, która popada w niełaskę u męża po niesłusznym oskarżeniu jej o cudzołóstwo, wpisany został w szeroko zarysowane tło ówczesnych wypadków politycznych i stosunków w państwie.
WŁADYSŁAW III WARHEŃCZYK (1434-1444)STRT^MIEŃCZYK s czasy Władysława Warneńczyka / przedsłowie S. Helsztyński ; przygot. do dr. i przypisy J. Kajtoch. - Wwa : LSW, 1981. - 359 s.
Bohater powieści Grzegorz z Sanoka pochodzący z podupadłego rodu Strzemieńczykow, dzięki zdolnościom, wytrwałej pracy i zaletom charakteru dochodzi do wielkich godności, zostaje doradcą i przyjacielem króla Władysława III. Ciekawa fabuła utworu rozwija się początkowo w Krakowie w środowisku żaków, bogatych mieszczan, a potem na Węgrzech. Szczególnie zajmująco ukazał Kraszewski przebieg dramatycznej walki o koronę węgierską dla polskiego króla oraz intrygi polityczne, które doprowadziły do klęski pod Warną i śmierci bohaterskiego władcy.
KAZIMIERZ JAGIELLOŃCZYK (1447-1492)JASZKA ORPAHEM ZWA5EG0 ŻYWOTA I SPRAW PUCĘTHIX j Jagieł-
43
łowię do Zygmunta / przedsłowie napisał S. Majchrowski; posłowiem i przypisami opatrzył J. Kajtoch* - Vwa : LSW,1984. - 545, C33 s., 32 tabl. i il., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 19.
Powieść z czasów Kazimierza Jagiellończyka i jego synów Olbrachta i Aleksandra. Wybór formy pamiętnika rzekomego syna królewskiego z nieprawego łoża pozwala autorowi snuć intrygę, ukazać konflikt króla z możnowładcami oraz przełom dokonujący się w kulturze polskiej - rozwój humanizmu. Dobrze uchwycone tło i atmosfera czasów jagiellońskich. Oglądamy sylwetki Długosza, Kallimacha, Wita Stwosza, Jana Kantego i in.
ZYG1KJHT II APGPST (1548-1572)DWIE KBÓLOWS (Bona i Elżbieta) t powieść historyczna / przedsłowie napisał S. Kobyliński ; przygot. do dr., po - słowiem i przypisami opatrzyła E. Warzenica-Zalewska. - Wwa t LSW, 1984. - 397, C33 s,, 32 s. tabl. i il., portr. Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 20.
Konflikt między królową Boną, żoną Zygmunta Starego, a jej młodziutką synową Elżbietą Habsburską stanowi treść tej powieści. Ciekawie przedstawiona akcja rozgrywa się na tle życia dworu królewskiego, tonącego w zepsuciu i omotanego siecią intryg. Powieść grzeszy bezkrytycznym potępieniem królowej Bony oraz kierunku jej polityki.ZYGMUHTOWSKIE CZASY : powieść z roku 1572 / przygot. do dr. i przypisy J.L. Kowalczyk ; posłowie E. Warzenica-Zalewska- Wwa : LSW, 1975. - 481 s., 8 k. tabl. i il., portr. Dzieła. Powieści Histo 1 7 czno-Obyczajowe. Czasy Zygmunta Augusta.
Nieszczęsne losy ks. Sołomereckiej i jej syna, którego praw nie chce uznać dumny a chciwy brat księżnej przedstawił autor na bogatym tle społecznym i obyczajowym Polski za ostatniego Jagiellona. Barwnie opisane życie ówczesnego Krakowa, zwłaszcza obyczaje żaków. Świetnie odmalowana groza najazdu tatarskiego i życie szlachty kresowej.
HEBRYK WAŁEZY (1573-1574). ANKA JAGIEŁŁOSKA (1?75)IHFANTKA j Anna Jagiellonka t powieść historyczna / przed- słowiem opatrzył W. Hatanson 1 tekst oprać. 1 przypisami opatrzył W. Hahn ; posłowie napisał S.Stupklewicz. - Wwa 1 LSW, 1983. - 393, t3J s., 32 s. tabl. t il., fot., portr. Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 21.
Akcja powieści zaczyna się na krotko przed śmiercią Zygmunta Augusta i obejmuje panowanie Henryka Walezego do jego ucieczki z Polski. Odmalowane są zabiegi o tron polski, nastroje i intrygi dworskie, wybujała samowola szla
44
chty, której nawet takie zbrodnie jak Samuela Zborowskiego uchodzą bezkarnie. W pięknym świetle ukazana jest postać Anny Jagiellonki, rozumnej i szlachetnej, zabiegającej o koronę dla swego siostrzeńca Zygmunta Wazy. Pięknie również przedstawione jest uczucie Anny do Henryka Walezego.POWRÓT IX) GHIAZDA : powieść z podań IYI w. - Wwa : LSW,1986. - 220, 4 s.Dzieła. Powieści Historyczne. Czasy Jagiellonów.
"Autor po raz pierwszy w naszej literaturze wprowadził temat reformacji do powieści, przy czym "Powrót do gniazda" jest utworem w całości poświęconym temu zagadnieniu. Ha przykładzie tragicznych dziejów syna magnackiego rodu, wojewodzica Janusza, ukazał rozkład w tyciu rodzinnym, wywołany przyjęciem przez niego na studiach w Niemczech nowej wiary i poglądów społecznych" (Z noty wydawniczej).
STEPAH BATORY (1576-1586)BABITA t powieść z czasów Stefana Batorego / przygot. do dr. J.L. Kowalczyk ; posłowie i przypisy £. Warzenica-Zalewska. - Wwa s ISW, 1985. - 404s.,32 tabl., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 22.
Powieść z cyklu poświęconego historii Polski. Pełna intryg akcja toczy się na szerokim tle życia politycznego i obyczajowego II poł. XVI w. Tematem jej są losy butnych magnatów oraz ich knowania przeciwko królowi Stefanowi Batoremu i kanclerzowi Zamoyskiemu. Hie zainteresowały pisarza dzieje orężnych zwycięstw Batorego.
ZYGMOHT III WAZA (1587-1632)BAJBUZA : czasy Zygmunta 111 / przygot. do dr., posłowie i przypisy W. Danek. - Wwa : LSW, 1972. - 458 s., 16 tabl. til., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 23.
Autor przedstawił w powieści okres naszej historii zawarty między 1586 a 1607 rokiem. 5a barwnym tle historycznym ukazana jest postać L. Bajbuzy, dzielnego szlachcica kresowego. Wraz z nim jeździmy na sejmy i zjazdy szlacheckie, oglądamy obozy wojskowe, Zamość, Kraków i Warszawę, rozmawiamy z Zamo skim, Zebrzydowskim i królem Zygmuntem.
WŁADYSŁAW 17 (1632-1648)HA KRÓLEWSKIM DWORZE z czasy Władysława 17 / przygot. do dr., posłowie i przypisy D. Brzozowska. - Wwa t LSW, 1973.- 469 s., 16 tabl.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 24
45
Ha dworze królewskim za panowania Władysława IV, w I poł. XVII w. wyłoniło się wiele problemów. Polityka króla zmierzała do odparcia Tatarów z granicy wschodniej i umocnienia władzy królewskiej w kraju. Ha wschodnich rubieżach zbierają się groźne chmury buntu kozackiego. Sytuacja polityczna wpływa na powikłanie losów osobistych bohaterów powieści, króla, królowej Marii Ludwiki, dworzan oraz sza- raczkowego szlachcioa Płazy i jego córki Bietki.
JAH KAZIMIERZ (1648-1668)BOŻY GNIEW i czasy Jana Kazimierza / przygot. do dr., posłowie i przypisy A. Jopek. - Wwa t LSW, 1973.- 449 s.,32 tabl.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 25.
Bogaty materiał historyczny dotyczący buntu Chmielnickiego i walki z Tatarami w powieśoi Kraszewskiego, w odróżnieniu od trylogii Sienkiewioza, został wykorzystany dla ukazania upadku szlacheckiej Rzeczypospolitej. Bohaterami są przede wszystkim król, królowa Marla Ludwika, ma- gnaoi, dworzanie, pokazani na tle społeczeństwa szlacheckiego i kozackiego.KORDECKI i powieść historyczna. - Wwa i "Pax", 1984.- 314, £53 s.
W formie pamiętnika przeora klasztoru paulinów, księdza Augustyna Kordeckiego przedstawił autor obronę klasztoru przed Szwedami, możliwą dzięki odwadze, patriotyzmowi i zapałowi przywódcy.
MICHAŁ KORYBOT WIŚHIOWIBCKI (1669-1673)KRÓL PIAST t Michał Książę Wiśniowiecki i powieść historyczna / przygot. do dr. J.L. Kowalczyk | posłowie i przypisy W. Danek. - »Wa i LSW, 1973. - 318 s., 12 tabl.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 26.
Autor w oparciu o doskonałą znajomość epoki daje barwny, żywy, pełen dramatycznych akcentów obraz ówczesnej Polski, ogarniętej namiętną walką stronnictw (elekcja), zagrożonej potęgą turecką. Z całą wnikliwością rysuje sylwetkę króla kichała, jako człowieka, którego cechy charakteru (dobroć, szlachetność a równocześnie gnuśność i niedołęstwo; kłóciły się z nałożonymi wbrew jego woli obowiązkami monarchy, znacząo tragizmem jego życie osobiste 1 publiczne.ŻYWOT I SPRAWY JM PASA MEDARDA Z GOŁCZWI PEŁKI t z notat familijnych spisane / przygot. do dr. S. Dumałowa t posłowie i przypisy J. Kajtoch. - Wwa i LSW, 1964. - 554 s., 20 tabl. w tym portr.
46
Dzieła* Powieści Historyczne. Czasy Jana Kazimierza, Kichała Korybuta, Jana III Sobieskiego.
Akcja powieści rozgrywa się w latach 1655-1685* dotyczy burzliwych przygód młodego szlachcica Medarda Pełki. Obok sensacyjnej fabuły znajdziemy tu wiele szczegółów z życia obyczajowego i społecznego tych lat oraz naświetlenie początków wojny polsko-szwedzkiej, zdrady interesów narodu przez szlachtę i magnaterię, elekcji Michała Wiśniowle- ckiego.
JAB III SOBIESKI (1674-1696)ADAMA. PO ŁABOWSKIE GO, DWOBZUOBA ZBÓJA IMCI JABA III BOTA- TKI / przygot* do dr., posłowie i przypisy E. Warzenica- Zalewaka. - Wwa s ISW, 1974. - 293 s., 12 tabl. t 11., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 27.
Autor skupia główną uwagę na postaci Jana Sobieskiego, hetmana i króla Polski, z wielką sympatią przedstawiając go jako mądrego władcę, wybitnego wodza i dobrego patriotę. W bardzo krytycznym oświetleniu ukazuje natomiast Marię Sobieską, jako kobietę kapryśną, pełną pychy, rozmiłowaną w intrygach dyplomatycznych i dworskich.CET CZY LICHO i powieść historyczna z końca XVII wieku / przygot. do dr., posłowie i przypisy Z. Halawa. - Wwa i LSW, 1978. - 364 8.Dzieła. Powieści Historyczno-Obyczajowe. Czasy Jana Sobieskiego.
Akcja powieści rozgrywa się w czasie wojen Polski z Turcją. Autor sięgając do źródeł historycznych szczegółowo odmalował dzieje walk Sobieskiego z Turkami i burzliwy okres przygotowań do wojny, bitwę pod Wiedniem i Parkanami, oblężenie twierdzy jazłowieckiej, a wreszcie odwrót spod Żwanca, który oznaczał zmierzch sławy wojennej Jana III*HISTORIA 0 JA5ASZ0 KORCZAKU I PIĘKBEJ MIBCZBIKÓWBIE i powieść historyczna z XVII wieku / przygot. do dr. i przypisy J.L. Kowalczyk ; posłowie E. Warzenica-Zalswska.- Wwa t ISW, 1975. - 341 s., 9 k. tabl. : 11., portr.Dzieła. Powieści Historyczno-Obyczajowe. Czasy Jana III Sobieskiego.
Treścią powieści są dzieje miłości bogatej Miecznlkówny Jadzi i ubogiego Janasza Korczaka. Dzięki swej szlachetności, prawości i stałości uczuć (a także dzięki niespodziewanemu spadkowi) zyskuje Janasz w końcu przychylność miecznika. Zawiłe perypetie młodej pary są przedstawione na tle niezwykłych przygód związanych z napadem Tatarów, niewolą turecką miecznika, wojennymi przeprawami Janasza.
47
PAMIĘTNIK MROCZKA / przypisy J.L. Kowalczyk. - Wwa : LSW, 1957. - 135 a.Ambitny i dzielny szlachcic Jan Mroczek, autor pamiętnika, przesuwa przed oczami czytelnika barwne sceny z wyprawy wiedeńskiej i z życia obyczajowego szlachty w XVII w. Sława jaką okrył się bohater spod Wiednia, osobista życzliwość okazywana mu przez króla Jana III, kawalerska fantazja pozwalają mu zdobyć rękę starościanki z senatorskiego rodu.
AUGUST II MOCHT (1697-1733)BRiiHL : powieść historyczna z XVIII wieku / posłowie S. Stupkiewicz i przygot. do dr. i przypisy J.L. Kowalczyk. - Wwa : LSW, 1979. - 266 s.Dzieła. Powieści Historyczno-Obyczajowe. Czasy Augusta II i Augusta III.
Powieść uznawana za jeden z najdojrzalszych utworów w dorobku literackim pisarza, osnuta jest wokół dziejów panowania królów Polski i władców Saksonii Augusta II Mocnego oraz jego syna Augusta III. Jej główny w^tek przedstawia rywalizację między dwoma ministrami królewskimi: A. Sułkowskim i H. Brflhlem.HEROD BABA. BRATANKI. PAN NA CZTERECH CHŁOPACH : opowiadania historyczne z XVIII wieku / przygot. do dr. J.L. Kowalczyk } posłowie i przypisy Z. Halawa. - Wwa : LSW, 1971- 596 s., 13 tabl. : il., portr.Dzieła. Powieści historyczne. Czasy Augusta II i Augusta III.
Trzy opowieści, których głównymi bohaterami są przedstawiciele drobnej i średniozamożnej szlachty, rozgrywają się na tle obrazu politycznego, kulturalnego i obyczajowego upadku Polski.HRABINA COSEL : powieść historyczna. - Wwa : LSW, 1978. - 456 s., 9 k. tabl. t il., portr.Dzieła. Powieści Historyczno-Obyczajowe. Czasy Augusta II.
Podczas swego pobytu w Dreźnie zainteresował się Kraszewski dziejami dworu Augusta II, króla Polski i Saksonii. August II przepędzony przez Szwedów z Warszawy w 1702 r. wiódł w stolicy swego kraju hulaszcze i rozpustne życie. Na tym tle powstała ciekawa powieść historyczna, której bohaterką jest jedna z licznych kochanek królewskich, hrabina Cosel.PUŁKOWNIKÓWNA : historia prawdziwa z czasów saskich / posłowie i przypisy S. Stupkiewicz ; przygot. do dr. E. Dumała. - Wwa : LSW, 1974. - 282 s., 9 tabl. : 11., portr. Dzieła. Powieści Historyczno-Obyczajowe. Czasy Augusta II.
Akcja dzieje się w poł. XVIII w. w okolicach Nowogródka.
48
Fabułę powieści stanowią laay pięknej szlachcianki, której zawiść i intrygi sąsiadów odbierana po kolsi wszystkich możnych pretendentów do reki. Powieść jest świetnym krytycznym studium sarmackiej obyczajowości czasów saskich.SKRYPT FLEMINGA : powieść historyczna z czasów Augusta II / przygot. do dr., posłowie i przypisy A. Piorunowa. - twa t LSW, 1964. - 296 s., 16 tabl.Dzieła. Powieści Historyczne.
Akcja powieści rozgrywa sie w Warszawie, Wilnie i Dreźnie w latach 1717-1724 za czasów panowania Augusta II nocnego. Tematem jest epizod z dziejów stosunków poloko-saskich i zatarg o dowództwo nad tar. wojakami cudzoziemskiego autoramentu, które August II powierzył saskiemu ministrowi Flemingowi. Autor scharakteryzował stosunki na dworze królewskim, życie oraz postawę polityczną szlachty i magnatarii.ZA SASÓW / przygot. do dr. J. L. Kowalczyk } posłowie i przypisy H. Grabowska. - Wwa i LSW, 1974. - 340 s., 12 tabl. < il., portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 28.
Powieść przedstawia czasy Augusta II Mocnego - elektora saskiego, króla Polski w 1. 1697-1706 i 1709-1733. W I tomie dominuje fabuła fikcyjna i motywy awanturnicze. Drugi tom wypełniają realia historyczne - autor opierając sie na licznych dokumentach i materiałach odtwarza ówczesne wydarzenia.
AUGUST III (1733-1763)GRZECHY HETMAŃSKIE i obrazy z końca XVIII wieku. - Wwa t LSW i 1975. - 395 s., 8 tabl. » il. portr.Działa. Powieści Historyczno-Obyczajowe. Czasy Augusta III i Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Losy bohatera Teodora Poklewskiego ukazuje autor w ostatnim roku panowania Augusta III Sasa na tle antagonizmu hetmana J. K. Branicklego, zwolennika anarchii i dynastii Sasów, oraz "Familii" - patriotycznego stronnictwa Czartoryskich.BA BIALSKIM ZAMKU t powieść historyczna z czasów Augusta III / przygot. do dr. J. L. Kowalczyk } posłowie, przypisy oraz rozprawa "Epoka saska w powieściach J.I. Kraszewskiego" J. Kajtoch. - Wwa t LSW, 1966. - 288 s., 11 tabl., 7 portr.Dzieła. Powieści Historyczne. Czasy Augusta III.
Historyczna powieść, oparta głównie na Pamiętnikach pióra M. Matuszewicza, ukazuje ostatnie lata życia pana na zamku w Białej Podlaskiej - Hieronima Radziwiłła, który odegrał niepoślednią role * rozkładzie wewnętrznym kraju.
49
SASKIE OSTATKI i August III t powieś<5 historyczna / posłowie i przypisy S. Stupkiewicz. - Wwa t LSW, 1974. - 277 s. 12 tabl. s il.i portr.Cykl Powieści Historycznych Obejmujących Dzieje Polski, 29.
Powieść ukazuje obraz panujących w Polsce w II poł. XVIII w. stosunków społecznych i obyczajowych, nieograniczonej samowoli magnatów i dezorganizacji wewnątrz państwa. Przez karty książki przewijają aiy znane postacie historyczne ze sfer dworskich. Król August, wszechmocny minister BrOhl, książę Radziwiłł "Panie Kochanku".STAROSTA WARSZAWSKI t obrazy historyczne z XVIII wieku / posłowie i przypisy S. Stupkiewicz. - Wwa » LSW, 1974. - 552, 9 tabl. « 11.Dzieła. Powieśoi Historyczno-Obyczajowe. Czasy Augusta IIIi Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Główny wątek powieści przedstawia koleje osobistego życ ia Alojzego Bruhla, starosty warszawskiego i generała artylerii koronnej. Obraz życia w Polsce u schyłku epoki saskiej i w początkach panowania króla Stanisława Augusta.Z SIEDMIOLETNIEJ WOJNY i opowiadania historyczne / przygot. do dr. J. L. Kowalczyk > posłowie i przypisy J. Kajtoch. - Wwa i LSW, 1974. - 394 a., 9 tabl. t il., portr.Dzieła. Powieści Historyczno-Obyczajowe. Czasy Augusta III
Ostatnia pozycja z tzw. trylogii saskiej obejmuje kilkumiesięczny okres 1756 r., poprzedzający bezpośrednio wybuch "wojny siedmioletniej". Autor ukazuje proces umacniania się Prus na tle ogólnej sytuacji międzynarodowej w Europie, kulisy polityki ich władcy Fryderyka Wielkiego, stosunki na dworze saskim i rolę jaką tam odegrał minister Augusta III H. Brtthl.
STAHISŁAW AUGUST POpATOWSKI (1764-179?)POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE
BARANI KOŻUSZEK i opowiadanie historyczne z końca XVIII w. / przygot. do dr. B. Dumałowa i posłowie i przypisy S.Stupkiewicz. - Wwa t LSW, 1966. - 233 s., 16 tabl.Dzieła. Powieści Historyczne. Czasy Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Akcja powieści toczy się w okresie Sejmu Czteroletniego. Bardzo popularna wówczas w Warszawie postać żebraka, nazwanego Baranim Kożuszkiem, posłużyła autorowi do opisania dziejów żyda niegdyś zamożnego szlachcica, zrujnowanego przez kapryśną i złą żonę. Powieść przedstawia również znane postacie historyczne, daje obraz Warszawy w tamtych burzliwych chwilach, kiedy usiłowano ratować kraj przed upadkiem.
50
BEZIMIENNA i powieść z końca XVIII w. - Wwa t LSW, 1958. -509 s.
Na tle wypadków powstania kościuszkowskiego ukazane są niezwykle ciekawe dzieje pięknej, ale nieszczęśliwej Heleny oddanej na wychowanie rodzinie urzędniczej. Szczególni® wzruszająca jest pełna poświęceń miłość Heleny do Tadeusza Kościuszki. W tragicznym dniu klęski pod Maciejowicami Helena z narażeniem własnego życia osłania Naczelnika, później zamkniętemu w więzieniu petersburskim niesie pomoc i próbuje zorganizować ucieczkę. Aresztowana popełnia samobójstwo.CZASY KOŚCIUSZKOWSKIE. SCENY SEJMOWE. GRODNO 1793. WARSZAWA 1794 ROKU / przygot. do dr., posłowiem i przypisami o- patrzył J. Jarowiecki. - Wwa j LSW, 1963. - 359 s., 12 tabl., portr.Dzieła. Powieści Historyczne.
Opowieści z okresu upadku Rzeczypospolitej szlacheckiej. W pełnych tragicznej wymowy scenach z sejmu grodzieńskiego, który ostatecznie zatwierdził II rozbiór Polski, w oparciu o materiały źródłowe ukazał pisarz przekupstwo warstwy rządzącej i rozpaczliwy opór nielicznej opozycji patriotycznej szlachty. W tok opisu wpleciony jest wątek osobisty. Warszawa 1794 roku to fikcyjny pamiętnik, w którym narrator, stary żołnierz, nawiązując do wspomnień młodości, ukazuje na tle rewolucyjnej Warszawy z okresu Insurekcji Kościuszkowskiej swe osobiste przeżycia.DIABEŁ : powieść z czasów Stanisława Augusta / przygot. do dr., posłowie i przypisy J. Kajtoch. - Wwa : LSW, 1972. - 450 s., 9 tabl. t il.Dzieła. Powieści Historyczne. Czasy Stanisława Augusta.
Napisana na podstawie ZTIII-wiecznych pamiętników powieść odtwarza przede wszystkim atmosferę dworu Stanisława Augusta i daje barwną panoramę życia wszystkich stanów społecznych stolicy. Utwór o patriotycznej i demokratycznej wymowie, był głosem w toczącej się w XIX w. dyskusji narodowej nad przyczynami upadku państwa.DOLA. I NIEDOLA : powieść z ostatnich lat XVIII wieku / przygot. do dr. J. L. Kowalczyk ? posłowie i przypisy E. Warzenica-Zalewska. - Wwa < LSW, 1976. - 704 s., 9 tabl. til., portr.Dzieła. Powieści Historyczne. Czasy Stanisława Augusta.
Fabuła powieści dotyczy autentycznej historii szybkiej kariery życiowej ubogiego, lecz bardzo ambitnego szlachcica z Podlasia Adama 0. (prawdopodobnie członka rodziny Ossolińskich), który bezwzględnie wykorzystując swą władzę, spryt i umiejętność lawirowania dochodzi do znacznego majątku i stanowiska kasztelana. Całkowita utrata znaczenia umożliwia zrozumienie nikczemności swego postępowania i
51
zmianę trybu życia. Obraz obyczajów panujących w XVIII- wiecznej Polsce.KAWAŁ LITERATA. ZADORA / posłowie i przypisy S. Stupkiewicz. - Wwa : LSW, 1984. - 326 8., 16 tabl.Dzieła. Powieści Historyczne. Czasy Stanisława Auęusta.W powieści "Kawał literata" na tle Warszawy konca XVIII w., panującej tu atmosfery obyczajowej, świetnie nakreślonego środowiska arystokracji związanej z dworem Stanisława Augusta, a także na tle życia prowincji - ukazana jest historia pseudoliterata, grafomana i oszusta Tomasza Chełmo- wskiego.KRÓL W NIEŚWIEŻU i opowiadania z życia Karola Radziwiłła "Panie Kochanku" / przygot. do dr., posłowie i przypisy W. Danek. - Wwa « LSW, 19&2. - 356 s., 22 tabl. w tym portr. Dzieła. Powieści Historyczne. Czasy Stanisława Augusta.
Wojewoda wileński, książę Karol Radziwiłł z Nieświeża "Panie Kochanku" jest bohaterem trzech opowieści zebranych w książce t Papiery po Glince, Król w Nieświeżu, Ostatnie chwile księcia wojewody. Wyłania się z nich portret despoty i hulaki, typowego magnata-warchoła, konserwatysty czynnie przeciwstawiającego się wszelkim próbom reform. W ostatnim z wymienionych utworów ukazuje autor przełom jaki dokonuje się w poglądach księcia u schyłku życia, budzącą się sympatię dla patriotycznego obozu Sejmu Czteroletniego.MACOCHA t powieść z podań XVIII wieku / przygot. do dr., posłowie i przypisy S. Sierotwiński. - Wwa t LSW, 1973. - 658 a., 19 tabl. t il.Dzieła. Powieści Historyczne. Czasy Stanisława Augusta.
Treścią powieści są losy młodej szlachcianki maltretowanej przez macoohę. Ambitna dziewczyna ucieka z domu do Warszawy i tu w przebraniu męskim rozpoczyna samodzielne życie. Przygody bohaterki ukazuje autor na szerokim tle obyczajowym epoki stanisławowskiej. Poznajemy w utworze obłudę życia dworskiego, zbytek magnackich rezydencji, modę na francuszczyznę, bujny rozkwit kultury pod protektoratem króla.POD BLACHA « powieść z końca XVIII wieku / przygot. do dr. J.L. Kowalczyk j posłowie i przypisy S. Stupkiewicz. - Wwa t ISW, 1976. - 404 s., 1 k. tabl., portr.Dzieła. Powieści Historyczno-Obyczajowe.
Miejscem akcji powieści jest Warszawa w kilka lat po III rozbiorze, a głównym wątkiem utworu - dzieje miłości pięknej szambelanowny do księcia Józefa Poniatowskiego. Wątek romansowy przedstawiony jest na szeroko zarysowanym tle życia towarzyskiego, skupiającego się głównie w "Pałacu pod Blachą".
52
STO DIABŁÓW : mozaika z czasów Czteroletniego Sejmu. - twa : LSW, 1982. - 314, C53 s.Dzieła. Powieści Historyczno-Obyczajowe. Czasy Stanisława Augusta.
Dramatyczne przygody księcia Konstantego Korjatowicza, który przybywa do Warszawy w celu odzyskania rodowego spadku, splatają się z siecią intryg osnutych wokół jego osoby. Tłem powieści jest społeczna i polityczna atmosfera stolicy doby Sejmu Czteroletniego. Autor wprowadza charakterystyki wielu działaczy stronnictwa patriotycznego i obozu reakcji, oddaje nastroje i wydarzenia podczas ogłoszenia Konstytucji 3 Maja.SYN MARNOTRAWNY : opowiadanie z końca XVIII wieku. - Wwa t LSW, 1977. - 318 a., 8 k. tabl. s il. portr.Dzieła. Powieści Histozyczno-Obyczajowe. Czasy Stanisławowskie.
Akcja powieści rozgrywa się w latach 1788-1789. Przygody bohatera ukazane zostały na tle życia wyższych sfer ówczesnego społeczeństwa. Obok postaci fikcyjnych wprowadził autor autentyczne postacie z epoki jak i król Stanisław August, hetman Ksawery Branickl i in.SZAŁAWIŁA / posłowie W. Danek. RAPTULARZ PASA MATEUSZA JA- SIENIECKIEGO / przygot. do dr., posłowie, przypisy i słownik S. Grzeszczuk : opowiadania z czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego. - Wwa : LSW, 1962. - 315 s.» 16 tabl. w tym portr.Dzieła. Powieści Historyczne. Czasy Stanisławowskie.
W opowiadaniach autor wyraźnie i ostro zaznaczył kontrast między zacofaną sarmacką prowincja a życiem Warszawy przeżywającej w epoce Oświecenia okres świetności. Satyryczne sceny obyczajowe, żartobliwa charakterystyka postaci, humor - to walory opowiadań.
POWSTANIE STYCZNIOWEDZIECI? STAREGO MIASTA s obrazek narysowany z natury / oprać. W. Danek. - Kraków * WL, 1986. - 181, C3J s. s il., portr. bibliogr.
Powieść napisana w 1863 r. pod bezpośrednim wrażeniem rozgrywających się w Warszawie wydarzeń, obejmuje okres poprzedzający wybuch powstania. W organizowaniu licznych wtedy demonstracji i manifestacji oraz w pracy politycznej skierowanej przeciw rosyjskiemu zaborcy bierze czynny udział "Dziecię Stare-o Miasta", szlachetny i ofiarny student Pranek, gorący owolennik głoszonej przez "czerwonych" idei walki zbrojnej.
53