-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
1/37
XIXIII. BÖLÜM DERS NOTLARI:. BÖLÜM DERS NOTLARI: AVRUPA BAVRUPA BİRLİĞİİRLİĞİ
DIŞINDAKİ EKONOMİK GRUPLAŞMALAR DIŞINDAKİ EKONOMİK GRUPLAŞMALAR
Öğr. Gör. Elşen BAĞIRZADE
Öğr. Gör. Elşen BAĞIRZADE
Ders: Uluslararası Ders: Uluslararası
İktisat ve Dı
ş Ticaret İktisat ve Dış Ticaret
Politikası Politikası
Sunumlarda Sunumlarda Paul R. Paul R.
Krugman Krugman veve Maurice Maurice
Ost!eld Ost!eld tara!ındantara!ından
"a#ılmış $ "a#ılmış $ %nternational %nternational
&conomics: T'eor" and &conomics: T'eor" and
Polic" Polic"( ( ve )alil Se"ido*luve )alil Se"ido*lu
tara!ından "a#ılmıştara!ından "a#ılmış
$ $ Uluslararası İktisat: Teori+Uluslararası İktisat: Teori+
Politika ve U"gulama Politika ve U"gulama((
isimli ders kitaları temelisimli ders kitaları temel
alınmıştır.alınmıştır.Azerbaycan Devlet İktisat ÜniversitesiAzerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi
!rk D!nyas" İşlet#e $ak!ltesi!rk D!nyas" İşlet#e $ak!ltesi
Bak! % &'Bak! % &'((((
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
2/37
İçindei!e"İçindei!e"
Giri .................................................................................................... 3
!"tisdi #irle$eler %eorisi &e '( Geli$i )l"eler ........................... *
Sanayile$i )l"elerin !"tisadi #irle$eleri ..................................... +
'( Geli$i )l"eler 'ras !"tisadi #irle$eler '$eri"a tas ..... // '( Geli$i )l"eler 'ras !"tisadi #irle$eler 'ri"a tas ........ /1
'( Geli$i )l"eler 'ras !"tisadi #irle$eler 'sya tas .......... 2+
Corai #lge Esasna 4ayan$ayan #irle$eler ............................ 32
ayna"lar ......................................................................................... 35
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
3/37
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
4/37
İ$i%di Bi"!e#&e!e" Te'"i%i (eA) Ge!i#&i# Ü!e!e"
'( geli$i 6l"elerin i"tisadi 8irli"ler "ur$alarnda"i anaet"en sanayile$elerini h(landr$a ar(ulardr. Bani te"
8alarna 8aara$ad"larn 8irli"te ger7e"letir$eyiu$arlar.
'( geli$i 6l"elerin sanayile$i 6l"elerle 8ire"ono$i" 8irle$eye gir$esi 8u 6l"eler i7in 86y6"olasl"la 8aars(l" douraca"tr.
'yn (a$anda a( geli$i 6l"elerin "endi aralarnda"i 8ire"ono$i" 8irle$enin 8aars(l altyap i$"anlarnnyetersi(lii &e ra"ip e"ono$iler ol$as a"trlerine de
8aldr.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
5/37
S*n*+i!e#&i# Ü!e!e"in İ$i%*diBi"!e#&e!e"i
,. AVRUPA BİRLİĞİ -EU< 'sya Pasii" E"ono$i" !8irlii ='PEC? den sonra
d6nya ticaretinde ticaret ha$i en y6"se" olan rg6t'#dir.
< 46nya ihracatnn D 3,1i &e ithalatnn ise D3*,9u'#e aittir.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
6/37
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
7/37
S*n*+i!e#&i# Ü!e!e"in İ$i%*diBi"!e#&e!e"i
2. K3)e+ A&e"i* Se"4e%$ Ti5*"e$ B6!7e%i -NA1TA?< /2 'ustos /992 de '#4, anada &e e"si"a arasnda
i$(alanan anla$ayla ortaya 7"$tr.
< %ipi" 8ir ser8est ticaret 8lgesi anlan$asdr.< 'nla$a sanayi &e tar$ 6r6nlerini "apsa$a"tadr.< 'yn (a$anda 7e&re "orun$as, snai &e i"ri $6l"iyet
ha"lar, "ara &e ha&a ta$acl gi8i hi($etleri de
"apsa$a"tadr.< 46nya ihracatnda"i pay D/1.1, ithalatnda ise D2+./dir.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
8/37
S*n*+i!e#&i# Ü!e!e"in İ$i%*diBi"!e#&e!e"i
8. A%+* (e P*%i9i E'n'&i İ#4i"!ii -APE0?< 46nyada"i e"ono$i" 8lo"lar i7erisinde ticaret hac$i en y6"se"
olandr.
< Ba"la" d6nya ihracatnda D*5.0, ithalatnda ise D+0.0 paya sahiptir.
< /919 ylnda oluturulan 8ir e"ono$i" i8irlii rg6t6d6r.< )yeleri '&usturalya, anada, Japonya, G6ney ore, Beni Kelanda,'#4, #runei, Endone(ya, ale(ya, Filipinler, Singapur, %ayland, inal" Cu$huriyeti, ong ong &e %aiLan.
< )l"er arasnda ticaretin ser8estletiril$esi, d yatr$lar, te"noloAitrenseri, enerAi &e tele"o$6ni"asyon gi8i alanlarda i8irliini ngr6r.
< #ir dan$a &e gr6$e oru$u nitelii tar.< Blda 8ir "e( 8a"anlar d6(eyinde toplanr.< Singrapurda dai$i se"retaryas &ardr.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
9/37
S*n*+i!e#&i# Ü!e!e"in İ$i%*diBi"!e#&e!e"i
;. K3)e+ Ü!e!e"i -N'"di T'
i8irlii olutur$aya yneli" 8ir anla$a$iteliindedir.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
10/37
S*n*+i!e#&i# Ü!e!e"in İ$i%*diBi"!e#&e!e"i
=. B*!$i G>&"> Bi"!ii< >isan /990 ylnda Mit&anya, Metonya &e Estonyann
"endi aralarnda "urdu"lar 8ir g6$r6" 8irliidir.
< 200* ylnda '#e 6yeli"lerinden sonra 8irliin 8iranla$ "al$a$atr.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
11/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A&e"i* K?$*%?
,. L*$in A&e"i* En$e7"*%+'n B6!7e%i@ LAIA (e LA1TA< Matin '$eri"a Ser8est %icaret #lgesi =M'F%'?, / Nu8at /90da yedi 6yenin ='rAantin,
#re(ilya, e"si"a, Nili, Paraguay, Peru, Oruguay? i$(alad onte&ideo 'nla$as ile"urul$utu.
< /9/de olo$8iya, E"&ador, /9da ene(uella, /95de #oli&yann "atl$asylaM'F%', 86t6n G6ney '$eri"a &e e"si"ay "apsayaca" 8i7i$de geniletildi.
< M'F%' 8ir ser8est ticaret 8lgesi anla$asna dayan$a"la, 6yeler arasnda ticaretin 8elli 8ir ta"&i$e 8al olara" ser8estletiril$esini &e 8lgede tar$sal "al"n$a &e sanayile$e politi"alarnn uyu$latrl$asn a$a7lyordu.
< '$a7lar dorultusunda ne$li sayla8ilece" 8aarlar elde edil$esine ra$en, /95de 8ir dura"la$a &e gerile$e dne$ine girildi &e 8u arada "urulua 6ye 8ir grup 6l"e de"apsa$ daha dar ola 'nd Pa"tn "urdular.
< /910 ylnda s6resi dolan onte&ideo 'nla$asn yenile$e" i7in yaplan gr6$elersonu7su( "alnca M'F%' res$en sona erdi &e yerine Matin '$eri"a Entegrasyon #lgesi=M'I'? adl rg6t "uruldu.
< M'I', M'F%'ya gre daha esne" 8ir "urulutur. M'F%'nn tersine, 8ir ta"&i$ &eya$i"tar hedei i7er$eden, u(un dne$de ya&a ya&a 8ir Matin '$eri"a orta" pa(arnnoluturul$asn ngr6r.
< M'I' 6yesi 6l"eler geli$i, greceli olara" a( geli$i=#oli&ya, E"&ador, Paraguay? &eorta derecede geli$i olara" 67 grupa ayrl$ &e son i"i gru8u dierlerinin re"a8etine"ar "oru$a" i7in 8a( (el d6(enle$eler ngr6l$6t6r.
< M'I'nn d6nya ihracat &e ithalatnda"i pay y6(de +.2 ol$utur.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
12/37
BB66!7e%e!!7e%e! Ti5*"e$Ti5*"e$
An!*#&*!*"? -An!*#&*!*"? -R R TATA
Argentina
Brazil
Bolivia
Peru
Venezuela
Colombia
Mexico
United States
Canada
RTAs in America
NAFTA !"
CAR#C$M %!"
CACM &"
AN'(AN &"
M(RC$SUR )"
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
13/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A&e"i* K?$*%?
/. And Ü!e!e"i PA$? -AP< /99 ylnda daha a"ti entegrasyonu s6recine gir$e" isteyen M'F%'
6yeleri Cartagena 'nla$asyla 'nd )l"eleri Pa"tn "ur$utur.
< M'I'nn 8ir alt gru8udur.< urucu )yeleri #oli&ya, olo$8iya, E"&ador, Peru &e Nili.
< 4aha sonra ene(uela rg6te 6ye ol$u, Nili ise 7e"il$itir.< #ir 8irileriyle ideoloAi" ya"nl olan 6l"elerden oluan daha dar "apsa$l 8irli"tir.
< '$a7lar sanayi 6reti$inin artrl$as &e 7eitlendiril$esi, 8lge"ayna"alrnn en 6st d6(eyde "ullanl$as, &eri$liliin y6"seltil$esi, le"
e"ono$ilerinden yararlan$a &e entegrasyon yararlarnn dengeli 8i7i$dedatl$as ol$utur.
< Greceli olara" geri "al$ #oli&ya &e E"&adora (el stat6 tann$tr.< M'F%'dan ar"l tara :6yeli"te eitli"; &e :eit dat$;dr.< 46nya ihracatnda"i pay y6(de 0.1 &e ithalatnda"i pay y6(de 0.5dir.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
14/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A&e"i* K?$*%?
2. O"$* A&e"i* O"$* P*)*"? -0A0M2. O"$* A&e"i* O"$* P*)*"? -0A0M< /90 sonlarnda anaguada =>i"aragua? E"ono$i" Entegrasyon
Genel 'nla$as i$(alan$ &e @rta '$eri"a @rta" Pa(ar=C'C? "urul$utur.
< 'nla$aya "atlan 6l"eler Guate$ala, El Sal&ador, onduras, >i"aragua &e osta Qi"adir.
< %e$el a$ac 6ye 6l"elerde sanayile$e h(larn artr$a"tr.< Hnceleri ithal i"a$ci politi"alar i(leyen 6ye 6le"eler, /950-den
sonra ihracat (endir$e yoluna girdiler < #u dne$de onduras da 6yeli"ten 7e"il$itir.< 46nya ihracnda"i pay y6(de 0.2, ithalnda"i pay ise 0.3
d6(eyindedir.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
15/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A&e"i* K?$*%?
8. K*"*i4 Ü!e!e"i T'
< Geri "al$ 8ir 8lgedir &e da 8a$ldrlar.< C'QIC@$ 6ye 6l"eler arasnda g6$r6" 8irlii "urul$asn &e d politi"alarn uyu$latrl$asn ngr6r.
< 46nya ihracatnn y6(de 0./+, ithalatnn ise 0./9a sahiptir.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
16/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A&e"i* K?$*%?
;. D'3 K*"*i4 De(!e$!e"i Ö"7>$> -OE0S;. D'3 K*"*i4 De(!e$!e"i Ö"7>$> -OE0S
< C'QIC@ "urucular olara" gsterilen 6l"elerden sonyedisi, 4ou arai8 6l"eleri Hrg6t6n6 olutur$utur.
< 4ier 8ir iadeyle @ECS C'QIC@un 8ir alt gru8uniteliindedir.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
17/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A&e"i* K?$*%?
=. G>ne+ O"$* P*)*"? -MER0OSUR=. G>ne+ O"$* P*)*"? -MER0OSUR< G6ney @rta" Pa(ar /99/ ylnda "urul$utur.< urucu 6yeler 'rAantin, #re(iliya, Paraguay &e Oruguay< /99da #oli&ya &e Nili de 6yelie "atl$tr.< /99+ ylnda orta" g6$r6" tariesi uygulayara" 8ir g6$r6"
8irlii haline gel$itir.
< 200+ ylna "adar ticaretin ta$ olara" ser8estletiril$esiningr$6t6r.
< 'yn (a$anda :de$o"rasi g6&encesi; il"esinedayan$a"tadr. Bani de$i"rati" reAi$den ayrlan 8ir6l"enin 6yeliine son &erilir.
< 46nya ticaretinde"i pay y6(de /.+ ci&arndadr.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
18/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A9"i* K?$*%?
,. A"*< M*7"e4 Bi"!ii -UMA,. A"*< M*7"e4 Bi"!ii -UMA< agre8 6yeleri u(ey #'t 'ri"ada yer alan Fas, %unus,
Ce(ayir, Mi8ya &e oritanyadr.
< #O 7er7e&ede e"ono$i", siyasal &e ticari alanda i8irliiyap$a"tadrlar.< 46nya ticaretinde"i paylar 7o" d66"t6r.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
19/37
B6!7e%e! Ti5*"e$ An!*#&*!*"? -RTA
Madagascar *imbab+e
*ambia
Namibia
Angola
*aire
Uganda ,en-a
(t.io/ia
Sudan
(g-/tC@ES')l"eleri
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
20/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A9"i* K?$*%?
/. Me"e)i A9"i* De(!e$!e"i E'n'&i T'
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
21/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A9"i* K?$*%?
2. B*$? A9"i* De(!e$!e"i E'n'&i T'
oluturul$utur.< #a( alt gruplar &ardr.< #unlardan 8irisi ano >ehri #irlii, dieri #at 'ri"a
E"ono$i" %opluluudur.
< '$ac te"i a( geli$i 6l"e gruplarnda olduu gi8isanayile$e &e i"tisadi "al"n$adr.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
22/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A9"i* K?$*%?
8. M*n' Ne"i Bi"!ii -MRU8. M*n' Ne"i Bi"!ii -MRU
< QO, EC@R'Sn 8ir alt gru8udur.< )yeleri Gine, Mi8erya &e Sierra Meonedir.
< 4aha s" ili"i i7inde"i 6l"eler arasnda "urulan dar"apsa$l 8ir grup niteliindedir.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
23/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A9"i* K?$*%?
;. B*$? A9"i* E'n'&i T'
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
24/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A9"i* K?$*%?
=. A9"i*d*i Ö$ei Bi"!e#&e!e"=. A9"i*d*i Ö$ei Bi"!e#&e!e"< D'3 (e G>ne+ A9"i* Te"5i!i Ti5*"e$ B6!7e%i /91/ ylnda"urul$utur. !leride 8ir g6$r6" 8irlii hedele$e"tedir. 4ou &eG6ney 4ou 'ri"a 6l"elri arasnda "urul$u olup, "u(eydeSudandan g6neyde o(a$8i"e "adar olan 8lgeni "apsa$a"tadr.
)yeleri 'ngola, o(a$8i", #urundi, >a$i8ya, Co$oros, QLanda,Ci8uti, Seyel, Eritre, So$ali, Etiyopya, Sudan, enya, SLa(iland,Mesotho, Oganda, adagas"ar, %an(anya, alaLi, Ka$8iya,orityus &e Ki$8a8Ledir.
< 4ieri Me"e)i A9"i* De(!e$!e"i T'
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
25/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A%+* K?$*%?
,. G>ne+ D'3 A%+* U!3%!*"? Bi"!ii -ASEAN,. G>ne+ D'3 A%+* U!3%!*"? Bi"!ii -ASEAN< )ye 6l"eler #runei 4arussale$, Endone(ya, ale(ya, Filipinler, Singapur &e
%ayland.< a"artada 8ir Se"retaryas 8ulun$a"tadr.< /95 ylnda #ang"o" 4e"lerasyonu ile "urulsa da, ondan sonra"i /0 yl i7inde
8ir et"inli" gstere$e$iti. ietna$n 8irle$esinin 6ye 6l"eler a7sndan
dourduu as"eri tehdit "arsnda, /95 Nu8at nda #ali de i$(alanan G6ney-4ou 'sya 4ostlu" &e !8irlii 'nla$as ile #irlie yeniden ilerli""a(andrld.
< #irli" a$a7lar arasnda gda &e enerAi 8ata ol$a" 6(ere, te$el $al &ehi($etlerin salan$asna yneli" 86y6" l76"li sanayi tesisleri "ur$a, ticaretiser8estletir$e, 676nc6 piyasalar a7l$a &e te"i uluslararas e"ono$i" &e $ali
"onularda i8irlii sala$a gi8i "onular yer al$a"tadr.< 'SE'> 6l"eleri e"ono$i" alanda i8irliini artr$a" 6(ere /992 de aralarnda 8ir ser8est ticaret 8lgesi "ur$a "arar aldlar. #ylece 'F%' yeni 8ir 8lo"olara" ortaya 7"t.
< 'SE'> 6l"elerinin d6nya ihracat &e ithalatnda"i paylar srasyla y6(de .3 &ey6(de +.* ol$utur.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
26/37
B6!7e%e! Ti5*"e$ An!*#&*!*"?
Cambodia
P.ili//ines
Mala-sia
#ndonesia
#ndonesia
#ndonesia
Mala-sia
#ndonesia
T.ailand
Viet Nam
0ao P'R
M-anmar
'SE'> 6l"eleri
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
27/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A%+* K?$*%?
/. B*n7' An!*#&*%?/. B*n7' An!*#&*%?
< #ang"o" 'nla$asnn 8ir "s$ 6yeleri, 'SE> oluturduu halde, geriye "alan #anglade, indistan,
Maos, ore Cu$huriyeti &e Sri Man"a gi8i 6l"eleri ise"endi aralarnda ayr 8ir e"ono$i" grup "urdular.
< #an"o" 'nla$as "apsa$nda" 6l"elerin d6nya ihracat&e ithalatnda"i paylar y6(de 5 nin 6(erindedir.
Ü
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
28/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A%+* K?$*%?
2. G>ne+ A%+* B6!7e%e! İ#4i"!ii T'ne+ A%+* B6!7e%e! İ#4i"!ii T'
< S''QC, e"ono$" "al"n$a a$acyla i8irliine &eticaretin gelitiril$esine arl" &eren 8ir e"ono$i"
grupla$a hare"etidir.< )yeleri arasnda #anglade, #hutan, indistan, aldi&ler,
>epal, Pa"istan &e Sri Man"a yer alr.
< 46nya ticaretinde"i apy y6(de / dolayndadr.
Ü
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
29/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A%+* K?$*%?
8. E'n'&i İ#4i"!ii Te#i!*$? -EKİTCE0O8. E'n'&i İ#4i"!ii Te#i!*$? -EKİTCE0O< %6r"iye, !ran &e Pa"istan arasnda "urul$u 8ulunan 'l"n$a !7in
#lgesel !8irlii %e"ilatnn =QC4? 8ir u(ants niteliinde olup/91+ ylnda aaliyete ge7$itir.
< #u 3 6l"e nceleri daha 7o" as"eri "urlu olan er"e(i 'nla$aHrg6t6 =CE>%@? i7inde i8irliine git$itiler.
< /9* ylnda i"tisadi, te"ni" &e "6lt6rel i8irlii i7in al"n$a !7in!8irlii %e"ilat =QC4? n oluturdular.
< /91+ ylnda 8u "uru$un yerini E!% al$tr.
< /992 as$ aynda 'ganistan, '(er8aycan, a("istan, rg(istan,H(8e"istan, %aci"istan &e %6r"$enistan da EC@ a "atl$tr.%C de (el stat6 ile "atl$tr.
< 46nya ihracat &e ithalat i7inde"i paylar srasyla y6(de /.3* &ey6(de /.3 d6(eyindedir.
Ü
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
30/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A%+* K?$*%?
;. M*#"e ;. M*#"e < sr, Suriye, )rd6n &e M68nan arasnda"i 8ir e"ono$i"
&e siyasal i8irlii "urul$utur.
<'$a7lar &e niteli"leri yn6nden agre8in 8en(eridir.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
31/37
A) Ge!i#&i# Ü!e!e" A"*%?İ$i%*di Bi"!e#&e!e": A%+* K?$*%?
=. K6"9e) İ#4i"!ii K'n%e+i -G00=. K6"9e) İ#4i"!ii K'n%e+i -G00< /91/ ylnda Suudi 'ra8istan, u&eyt, #ahreyn, #irlei"
'rap E$irli"leri, O$$an &e atar gi8i @rta 4ounun petrol ihracat7s 6l"eleri arasnda "uruldu.
< er"e(i Qiyad dadr.< '$ac 8u 6l"eler arasnda siyasal &e e"ono$i" "onularda
i8irlii salan$asdr.
< 46nya ihracatnn y(de 2. , ithalatnn ise /.* 6 8u6l"elerin payna d6$e"tedir.
0 9i B6! E0 9i B6! E
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
32/37
0'"*9i B6!7e E%*%?n*0'"*9i B6!7e E%*%?n*D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"
,. İ$i%*di İ#4i"!ii (e K*!?n&* Ö"7>$> -OE0D,. İ$i%*di İ#4i"!ii (e K*!?n&* Ö"7>$> -OE0D< /9/ ylnda '&rupa !"tisadi !8irlii Hrg6t6n6n =@EEC? yerine "urul$utur. 4ar anla$da 8ir i"tisadi 8irle$e hare"eti sayl$a(, #atl 6l"eler arasnda i8irlii &e dayan$asala$aya yneli"tir.
< %6$ 8atl de$o"rati" 6l"eler, Japonya &e %6r"iye @EC4 6yesidir.< '# &e EF%' gi8i toplulu"lar @EC4nin 8irer 8lgesel "uruluu duru$undadr.< @EECnin de&a$ olara" "urulduunda, 6ye 6l"eler arasnda e"ono$ilerin g67len$esine
yard$c ol$a", e"ono$i" et"inlii artr$a", piyasa $e"ani($asnn a"sa"l"larn gider$e",ser8est ticareti gelitir$e", sanayile$i 6l"elerde &e a( geli$i 6l"elerde h(l 86y6$eyeyard$c ol$a" gi8i a$a7lar g6d6yordu. Sonradan 8u a$aclar dier 6l"elere yneli"geniletil$itir.
< @EC4 i7inde orta" "araralarn aln$asnda &e orta" tutu$larn 8elirlen$esinde (elli"le yedi 86y6" #atl sanayile$i 6l"enin ne$li rol6 &ardr. #u 6l"eler '#4, anada, Japonya,Fransa, 'l$anya, !talya &e !ngilteredir. #unlara Bediler Gru8u =G-5? ad &erilir. Ka$an(a$an Qusya da "atlara" G-1 haline gel$e"tedir.
< #atl 6l"elerin geli$e"te olan 6l"elere d yard$lar da @EC4 i7inde"i al"n$aBard$lar o$itesi =4'C? "analyla &erilir.
< @EC4 nin en 6st organ, 6yeleri i7in 8alayc "ararlar al$a" yet"isine sahip olan onseydir. 'yrca onseye 8al 7al$alar yapan 8ir B6r6t$e o$itesi &ardr. Bneti$ gre&i iseSe"retaryas tarndan yerine yetirilir.
< 46nya ihracat &e ithalatnda"i pay y6(de * &e y6(de 5 dolayndadr.
0 9i B6! E0'"*9i B6!7e E%*% n*
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
33/37
0'"*9i B6!7e E%*%?n*0'"*9i B6!7e E%*%?n*D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"
/. A"*< Bi"!ii (e A"*< O"$* P*)*"?/. A"*< Bi"!ii (e A"*< O"$* P*)*"?< /9*+lerde "urulan 'rap #irlii te"ilat, 'rap
d6nyasnda siyasal i8irliinin ger7e"letiril$esia$ac g6der.
< #irli" 6yeleri /9+ ylnda 8ir 'rap @rta" pa(ar='C? "urdular. urucu 6yeler Ira", )rd6n, u&eyt,Surye, #irlei" 'rap E$irli"leri &e srdr.
< @rta" Pa(ar 6ye 6l"eler arasnda sanayi 6r6nleri
alannda tarielerin "aldrl$asna &e 676nc6 6l"elere"ar orta" tarie uygula$asn ngr6r.
< 4aha sonralar sr n 6yelii as"ya aln$ Mi8ya&e oritanya ise 6yelie "a86l edil$itir.
0 9i B6! E0'"*9i B6!7e E%*%?n*
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
34/37
0'"*9i B6!7e E%*%?n*0'"*9i B6!7e E%*%?n*D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"
2. Pe$"'! İ"*ç Eden Ü!e!e" Te#i!*$? -OPE02. Pe$"'! İ"*ç Eden Ü!e!e" Te#i!*$? -OPE0
< /90ta "urul$utur.< )yeleri arasnda petrol ihracat7s 'rap 6l"elerile !ran,
Endone(ya, >iAerya &e ene(uela gi8i 'rap ol$ayan6l"eler de 8ulunur.
< 46nya ihracat &e ithalatnda"i pay srasyla y6(de .0&e 3.+ dolayndadr.
0 9i B6! E0'"*9i B6!7e E%*%?n*
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
35/37
0'"*9i B6!7e E%*%?n*0'"*9i B6!7e E%*%?n*D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"
8. İ%!*& K'n9e"*n%? Te#i!*$?-OI08. İ%!*& K'n9e"*n%? Te#i!*$?-OI0
< /99 ylnda "urul$utur./99 ylnda "urul$utur.< Isla$ 6l"eleri arasnda sosyal, "6lt6rel, e"ono$i" &e 8ili$sel alanlarda i8irliini sala$a",Isla$ 6l"eleri arasnda sosyal, "6lt6rel, e"ono$i" &e 8ili$sel alanlarda i8irliini sala$a",
uluslararas toplantlarda isla$ 6l"elerinin 8irli" i7inde hare"et et$elerine yard$7 ol$a" gi8iuluslararas toplantlarda isla$ 6l"elerinin 8irli" i7inde hare"et et$elerine yard$7 ol$a" gi8ia$a7lar &ardr.a$a7lar &ardr.
< '(er8aycan, t6r"$enistan &e dier t6r" Cu$huriyetlerinin "atl$alaryla 6ye saysnda ne$li'(er8aycan, t6r"$enistan &e dier t6r" Cu$huriyetlerinin "atl$alaryla 6ye saysnda ne$liart ol$u &e /991art ol$u &e /991de 8u say +/de 8u say +/e ula$tr.e ula$tr.
< E"ono$i" a7dan te"i 8irle$e t6rlerine gre daha ge&e" ili"iler 6(erine "uruludur.E"ono$i" a7dan te"i 8irle$e t6rlerine gre daha ge&e" ili"iler 6(erine "uruludur.
< E"ono$i" &e %icari !8irlii =!SE4'?, Sosyal &e 6lt6rel ol$a"la 3 dai$i "o$itedenE"ono$i" &e %icari !8irlii =!SE4'?, Sosyal &e 6lt6rel ol$a"la 3 dai$i "o$itedenolu$a"tadr. !sla$ 4ayan$a Fonu &e !sla$ al"n$a #an"as ise rg6t6n $ali "uru$lardr.olu$a"tadr. !sla$ 4ayan$a Fonu &e !sla$ al"n$a #an"as ise rg6t6n $ali "uru$lardr.< #a"anln %6r"iyenin y6r6tt66 !SE4' en ne$li "o$itedir.#a"anln %6r"iyenin y6r6tt66 !SE4' en ne$li "o$itedir.< En yet"ili organ !sla$ 6l"eleri de&let &e h6"6$et 8a"anlar "oneransdr. #una "saca !sla$En yet"ili organ !sla$ 6l"eleri de&let &e h6"6$et 8a"anlar "oneransdr. #una "saca !sla$
Kir&esi onerans da denir. )7 ylda 8ir 6ye 6l"elerden 8irisinde toplanr.Kir&esi onerans da denir. )7 ylda 8ir 6ye 6l"elerden 8irisinde toplanr.< 4ier organlar ise ylda 8ir "e( toplanan dileri 8a"anlar "onerans ile genel se"reterli"tir.4ier organlar ise ylda 8ir "e( toplanan dileri 8a"anlar "onerans ile genel se"reterli"tir.< Gere" (ir&e, gere"se diler 8a"anlar "oneransnda alnan "ararlar genel se"reterli" tarandanGere" (ir&e, gere"se diler 8a"anlar "oneransnda alnan "ararlar genel se"reterli" tarandan
yerine yetirilir.yerine yetirilir.< Hrg6t6n $er"e(i Suudi 'ra8istanHrg6t6n $er"e(i Suudi 'ra8istann Cidde "entindedir.n Cidde "entindedir.< !sla$ al"n$a #an"asna 8al 8ir O(un S6reli %icaret Finans$an e"ani($as "urul$utur.!sla$ al"n$a #an"asna 8al 8ir O(un S6reli %icaret Finans$an e"ani($as "urul$utur.< 'yn (a$anda !hracat redi Sigortas &e Batr$larn Gaantisi uru$u /99* ylnda, !sla$'yn (a$anda !hracat redi Sigortas &e Batr$larn Gaantisi uru$u /99* ylnda, !sla$
al"n$a #an"asal"n$a #an"as n 86nyesinde aaliyete ge7$itir.n 86nyesinde aaliyete ge7$itir.
0 9i B6! E0 9i B6! E
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
36/37
0'"*9i B6!7e E%*%?n*0'"*9i B6!7e E%*%?n*D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"D*+*n&*+*n Bi"!e#&e!e"
;. B*?&%?) De(!e$!e" T'
#alti" de&letleri dnda yeni 8a$s( de&letlerin"atl$yla =Qusya, O"rayna, #eya( Qusya, oldo&a,
a(a"istan, rg(istan, H(8e"istan, %6r"$enistan,%aci"istan, '(er8aycan, Er$enistan, G6rcistan? yeni
8ir e"ono$i" i8irlii rg6t6 olara" "urul$utur.
< 46nya ihracat &e ithalatnda"i paylar srasyla y6(de2.* &e y6(de /.dr.
-
8/15/2019 Ch 12 Avrupa Birligi Disindaki Ekonomik Gruplasmalar
37/37
K*+n*!*"K*+n*!*"
P. rug$an and . @8steld, In$e"n*$i'n*!E5'n'&i5%: Te'"+ *nd P'!i5+, Se&enth EditionPearson 'ddison Reasley.
. Seyidolu, U!3%!*"*"*%? İ$i%*$: Te'"i@ P'!i$i*(e U+73!*&*, T. #as", !stan8ul, 2001.
Q. arlu", U!3%!*"*"*%? E'n'&i: Te'"i (eP'!i$i*, I. #as", !stan8ul, 2009.