Download - Chapter 8 computer&society law
บทท 8
การใชคอมพวเตอรในการใชคอมพวเตอรในสงคมสงคม
2
Content
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
คอมพวเตอรและระบบความปลอดภย
ทรพยสนทางปญญา
ลขสทธ
สทธบตร
3
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
ในสงคมสารสนเทศมผประกอบการ ตางๆทจำาเปนตองใชความรและทกษะเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ หรอผทมหนาทในการการพฒนาระบบสารสนเทศตางๆ ผประกอบวชาชพเหลานนไดแก
4
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ Chief information officer หรอเรารจกในนามของ CIO เปนตำาแหนงของผนำาหรอผบรหารดานระบบสารสนเทศขององคกร เทยบไดระดบ vice president หรอรองประธานบรษท
นกวเคราะหระบบ (System Analysts) และนกออกแบบระบบ (System Designer) เปนผทมความรในทางวทยาการคอมพวเตอรเปนอยางด มประสบการณในการพฒนาโปรแกรมมาแลวเปนอยางสง เปนตวกลางในการตดตอระหวางระบบสารสนเทศกบกลมผเกยวของ รวมทงทำาหนาทในการวเคราะหและออกแบบระบบทตองการพฒนาขนมาอกดวย
5
นกพฒนาโปรแกรม หรอ Programmer คอผพฒนาชดคำาสงหรอเขยนโปรแกรมเพอนำาไปใชงานดานตางๆภายในองคกร
System programmer เปนผทตองมความรในเรองฮารดแวรในระบบคอมพวเตอรและโปรแกรมระบบปฏบตการ (OS) เปนอยางด จงจะสามารถตดสนใจเลอกใชหรอพฒนา
Network administration ผบรหารระบบเครอขาย มหนาทในการออกแบบระบบเครอขายไมวาเปน Lan หรอ Wan
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
6
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
Database administration หรอ DBA คอผบรหารระดบฐานขอมล มหนาทรบผดชอบดานการออกแบบสถาปตยกรรมฐานขอมล การสรางและการรวมฐานขอมลตางๆเพอใหใชงานรวมกนได
Internet site specialist เปนผสรางและดแล World Wide Web pages ตางๆขององคกรบนอนเตอรเนต ตองรจก Tools ตางๆไดแก browser/HTML/HTTP รวมทง ยprotocol ของระบบอนเตอรเนต และมสวนรวมในการพจารณาฮารดแวรโดยเฉพาะอยางยง Sever ทใชใน Site งาน
7
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
Computer Operator เปนผควบคมการใชอปกรณตางๆในระบบคอมพวเตอรขนาดใหญททำาหนาทเปนแมขายหรอ Server ใหสามารถทำางานสมพนธกนและในกรณทระบบหยดการทำางาน จะเปนผรบผดชอบในการทำาใหระบบดำาเนนการตอไปได
User liaison เปนผใชทคนเคยกบระบบคอมพวเตอรและระบบสารสนเทศเฉพาะงานดานตางๆ
PC specialist เปนนกคอมพวเตอรหรอบคคลทไดรบการอบรมมาเพอจดการดานการใช PC และอปกรณทเกยวของกบระบบ PC
8
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
9
จรยธรรมและจรรยาบรรณในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ
หวขอทควรพจารณาในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ1.สารสนเทศสวนบคคล (Personal Information) 2.อาชญากรรมทางคอมพวเตอร (Computer Crime)
สทธสวนบคคลสทธสวนบคคล การแอบดการทำางาน
ของลกจาง การแอบดไฟลหรออเมล ใชโปรแกรมสนปแวร
(snoopware) การตรวจสอบเนอหา
โดยผใหบรการ กลนกรองและปฏเสธ
ขอมล ยกเลกรหสผใช
ตวอยางภยคกคามและการโจมตเครอขายระบบคอมพวเตอร
การจารกรรมขอมลความลบของทางการสหรฐโดยพวกสายลบ KGB
การขโมยเงนจำานวน $25 ลานเหรยญสหรฐฯ ผานระบบเครอขายคอมพวเตอร
การโจมตระบบคอมพวเตอรขององคการอวกาศ NASAฯลฯ
ผเจาะระบบรกษาความปลอดภย
แบงเปน 2 ประเภทหลก ๆ ไดแก• Hacker
มวตถประสงคเพอทดสอบขดความสามารถของระบบ• Cracker
มวตถประสงคเพอบกรกระบบเพอขโมยขอมลหรอทำาลายขอมลผอนโดยผดกฎหมาย
ภยคกคามดานความปลอดภย
• ภยคกคามบนระบบเครอขาย (Denial of service) โดยจะสงผลใหเครองคอมพวเตอรหรอระบบหยดทำางานโดยไมทราบสาเหต สามารถแบงไดเปน 2 ประเภท
- Spamming or E-mail Bombing - Viruses , Worms, Trojan Horses
ภยคกคามดานความปลอดภย
Spam คออะไร Spam เมลคอเมลทเราไมตองการโดยมจด
ประสงคคอผสงสวนใหญตองการโฆษณาบรการตางๆทตวเองม เปนประเภทหนงของ Junk เมลหรอเมลขยะ
Viruses เปนคอมพวเตอรประเภทหนงทมหนาทคอยทำาลายซอฟตแวรหรอโปรแกรมตาง ๆ ในเครองโดยถกออกแบบมาใหแพรกระจายตวเองจากไฟลหนงไปยงไฟลอนๆ ภายในเครองคอมพวเตอร ไวรสจะแพรกระจายตวเองอยางรวดเรวไปยงทกไฟลภายในคอมพวเตอร หรออาจจะทำาใหไฟลเอกสารตดเชออยางชาๆ
ภยคกคามดานความปลอดภย
ตวอยางไวรสทพบตวอยางไวรสทพบบอยบอย
Page296
Worm เปนไวรสคอมพวเตอรชนดหนงทตดตอกนทางอนเทอรเนท แพรกระจายไดอยางรวดเรวโดยคดลอกตวเองซำาแลวใชระบบเครอขายเปนสอในการแพรกระจายซงจะแพรกระจายไดอยางรวดเรวและทำาความเสยหายรนแรงกวาไวรสมาก
ภยคกคามดานความปลอดภย
Trojan Horsesเปนไวรสทสามารถหลบเลยงการตรวจหา
ไดและสามารถหลอกผใชใหคดวาเปนโปรแกรมธรรมดา
ทวไป เมอเรยกใชงานโปรแกรม ไวรสนจะทำางานโดยดก
จบรหสผานตาง ๆและสงกลบใหผสราง เพอเจาะระบบ
ปองกนเขาสเครอขาย
การปองกน อาจมเครองใหบรการหลายตวเพอทำาหนาทแทนกน
ภยคกคามดานความปลอดภย
1. คอมพวเตอรทำางานชาลง2. เวลาใชงานคอมพวเตอรจะตดขดหรอคางบอย3. มโปรแกรมใหมๆ ปรากฏในเครอง โดยทไมไดตดตงมากอน4. พนทในฮารดดสเหลอนอยลง5. ไฟลงานบางสวนหายไป หรออยในถงขยะ6. เครองหยดคาง และรสตารทตวเองบอยๆ7. แปนพมพทำางานผดปกต8. มขอความทไมเคยเหนแสดงขนมาบอยๆ
อาการคอมพวเตอรทตดไวรส
อนเทอรเนตและเวบอนเทอรเนตและเวบ ความลวงของการไมมตวตน (illusion of anonymity)
การไมใชชอ-นามสกลหรอขอมลสวนตวจรง ไมสนใจในภาวะสวนตวเมอทองอนเทอรเนต หรอสงจดหมาย
อเลกทรอนกส ไฟลประวต (history file) คกก (cookies)
คกกแบบดงเดม (traditional cookies) คกกแอดเนตเวรก หรอคกกแอดแวร
(ad network cookies หรอ adware cookies) โปรแกรมสายลบ (spyware) โปรแกรมตอตานหรอกำาจดโปรแกรมสายลบ
(anti-spyware program หรอ spy removal program)
ภยรายในอนเทอรเนตภยรายในอนเทอรเนต หาคออนไลน
แชท/camfrog/my space/blog/face book/hi5 ฯลฯ การนดพบ
E-Mail หลอกลวง ฟอรเวรดเมลขอความชวยเหลอ แชรลกโซ “คณตองการมรายไดเสรมหรอไม?” ขายของ/ผลตภณฑลดความอวน
โหลดคลปฟร Hi5 / Hotmail / ธนาคาร ปลอม
การควบคมและระบบความปลอดภย
การควบคมและรกษาความปลอดภย
การรกษาความปลอดภยใหกบเครอขายองคกรควบคมการเขาถงทางกายภาพ (Physical Access Control)
การลอกหองคอมพวเตอรอยางแนนหนาเมอไมมการใชงานแลวการใชยามเฝาหรอตดโทรทศนวงจรปด
Back-Up Disk สำาหรบการทำาขอมลสำารองอยางสมำาเสมอและไมเกบไวในทเดยวกนกบระบบคอมพวเตอรนน ๆ
ตดตงระบบดบเพลง
1.2 ควบคมการเขาถงทางตรรกะ (Logical Access Control) คอการรกษาความปลอดภยดวยการใชลกษณะเฉพาะตวของแตละบคคลหรอใชอปกรณมาชวย
- การเกบประวตสวนตวผใช(User profiles) นยมใชกนมากทสด ขอมลผใชประกอบดวย
- ชอผใช- รหสผาน- สทธการใชงาน
การควบคมและรกษาความปลอดภย
การควบคมและรกษาความปลอดภย
Firewall เปนการตดตงโปรแกรมคอมพวเตอรบนคอมพวเตอรหรอเครองเราทเตอรทมหนาทจดการ ควบคมการเชอมตอจากภายนอกสภายในองคกร และจากภายในองคกรสภายนอกองคกร
แสดงการตดตง firewall กบเครอขายภายในขององคกร
ตรวจสอบการเขาถงเครอขายโดยไมไดรบอนญาต(Detecting Unauthorized Access)
- การตรวจสอบการใชงาน (Audit Logs ) เกบรายละเอยดการใชงานของผใชแตละคน
- สรางเซรฟเวอรลวง (Entrapment Server)ใชตรวจหาผบกรกตอเครอขายภายในองคกร โดยการสรางเครองใหบรการลวง
ปองกนภยคกคามจากไวรส- ใชโปรแกรมปองกนไวรส หรอทเรยกวา Vaccine - ใช Anti Virus Card
การควบคมและรกษาความปลอดภย
โปรแกรมตรวจหาหรอทำาลายไวรส
29
30
ความหมายของทรพยสนทางปญญาทรพยสนทางปญญา หมายถงความรทเกดจากการคดคนจนทำาใหเกดมคาขนไดหรอจะกลาวอกนยหนงวา ทรพยสนทางปญญาไดแกการทผใด หรอคณะบคคลใด รวมกนประดษฐคดคน ออกแบบ สรางสรรค จนเกดผลขนมา และผลงานนนมคณคาสามารถใชประโยชนไดทงงาน เกษตรกรรม อตสาหกรรม และพาณชยกรรม
ทรพยสนทางปญญา เปนสทธทางกฎหมายทมอยเหนอสงทเกดจากความคดสรางสรรคทางปญญาของมนษย
“ ผลงานอนเกดจากการคดสรางสรรคของมนษย ”
ทรพยสนทางปญญาทรพยสนทางปญญา แบงได 2 ประเภทดวย
กน คอ 1. ทรพยสนทางอตสาหกรรม (Industrial
property) 2. ลขสทธ (Copyright)
31
ความหมายและประเภทของทรพยสนทางอตสาหกรรม
ทรพยสนทางอตสาหกรรม เปนความคดสรางสรรคของมนษยทเกยวกบสนคาอตสาหกรรม โดยอาจเปนความคดในการประดษฐคดคน การออกแบบผลตภณฑทางอตสาหกรรม หรอเทคนคในการผลตทไดปรบปรงหรอคดคนขนใหม หรอทเกยวของกบตวสนคา นอกจากนยงรวมถงเครองหมายการคาหรอยหอ ชอและถนทอยทางการคา ทรวมถงแหลงกำาเนดสนคาและการปองกนการแขงขนทางการคาทไมเปนธรรม ซงในปจจบน 32
ความหมายและประเภทของทรพยสนทางอตสาหกรรม
ทรพยสนทางอตสาหกรรม สามารถแบงประเภทออกไดดงน
สทธบตร (Patent) เครองหมายการคา (Trademark) การออกแบบวงจรรวม (Layout-Designs of
Integrated Circuit) ความลบทางการคา (Trade Secrets) ชอทางการคา (Trade Name) ชอทางภมศาสตรแหลงกำาเนดสนคา
(Appellations of Origin)
33
สทธบตร (Patent) 1. สทธบตร (Patent) หมายถง หนงสอท
สำาคญทรฐออกใหเพอคมครองการประดษฐคดคน (Invention) การออกแบบผลตภณฑ (Product Design) หรอผลตภณฑอรรถประโยชน (Utility Model) บญญตใหเจาของสทธบตร มสทธเดดขาด หรอสทธแตเพยงผเดยวในการแสวงหาประโยชนจากการประดษฐ และสทธทวานจะมอยเพยงชวงระยะเวลาทจำากดชวงหนงเทานน
การประดษฐการประดษฐความคดสรางสรรค ตางๆ เชน ถาเรา
สามารถคดประดษฐแผงวงจรไฟฟา กลไกยานพาหนะ เครองใช กรรมวธการผลตตางๆ สตรเคม ทยงไมเคยมใครประดษฐคดคนไดเลย เรากสามารถนำาไปจดสทธบตรได
34
สทธบตรอาจแยกคำานยามของ “สทธบตร” ไดเปนสอง
ความหมาย ดงน สทธบตร หมายถง หนงสอสำาคญทรฐออกให
เพอคมครอง การประดษฐคดคนหรอการออกแบบผลตภณฑ ทมลกษณะตามทกฎหมายกำาหนด
สทธบตร หมายถง สทธพเศษทกฎหมายบญญตใหเจาของสทธบตรมสทธเดดขาดหรอ สทธแตเพยงผเดยว ในการแสวงหาประโยชนจากการประดษฐหรอการออกแบบผลตภณฑทไดรบสทธบตรนน เชน การผลตและจำาหนาย เปนตน และสทธทวานจะมอยเพยงชวงระยะเวลาทจำากดชวงหนงเทานน จากคำานยามขางตน สทธบตรจะเกยวของกบ
35
36
เครองหมายการคา ( Trade Mark )
“ เครองหมายหรอสญลกษณ หรอตราทใชกบสนคา หรอบรการ”
- เครองหมายสำาหรบสนคา (Goods Marks) กคอตราสนคาทตดอยกบตวสนคาเพอใหจดจำางายนนเอง ซงเราไดพบเหนกนอยทวไป เชน ตราของโคก , หลยสวคตอง ทมรปลกษณเฉพาะตว- เครองหมายบรการ (Service Mark) เครองหมายทใชในธรกจบรการ เชนการบนไทย, FedEx- เครองหมายรบรอง (Certification Mark) เปนเครองหมายทรบรองคณภาพของสนคาเชนแมชอยนางรำา, เชลลชวนชม - เครองหมายรวม (Collective Mark) เปนเครองหมายทใชรวมกบบรษทในเครอ เชน บรษทปนซเมนตไทย
เครองหมายสำาหรบสนคา (Goods Marks)
เครองหมายบรการ (Service Mark) เครองหมายรบรอง (Certification Mark)
38
บรษท ปนซเมนตไทย จำากด(มหาชน)
เครองหมายรวม (Collective Mark)
39
การออกแบบวงจรรวม การออกแบบวงจรรวม หมายถง การ
จดวางวงจรทางไฟฟาลงในสารกงตวนำา หรอสารตวนำายงยวด เชนอปกรณไฟฟาทเรยกกนวา ไอซ (IC) เปนตน
แผนผงหรอแบบททำาขน เพอแสดงถงการจดวางและการเชอมตอวงจรไฟฟา เชน ตวนำา
ไฟฟา หรอตวตานทาน เปนตน
ความลบทางการคา (Trade Secrets)ความลบทางการคา หมายถง “ขอมลทาง
ธรกจทยงไมเปดเผย” ในกรณทธรกจอาจมความลบทางสวนผสม
ทางการผลต กอาจจดทะเบยนความลบทางการคากได โดยทธรกจจะไมยอมเปดเผยสตรใหผใดเชน – ความลบในการผลตเครองดมยหอหนง
- ความลบในการผลตนำาพรก ซงผอนทมใชเจาของความลบจะทราบคราวๆ เทานนวาสวนผสมหลกคออะไรแตไมทราบรายละเอยดจรง
ชอทางการคา (Trade Name)
ชอทางการคา (Trade Name) หมายถง ชอทใชในการประกอบกจการ เชน โกดก ฟจ เปนตน
ชอทางภมศาสตรแหลงกำาเนดสนคา (Appellations of Origin)
ชอ สญลกษณ หรอสงอนใดทใชเรยกหรอใชแทน แทนแหลงภมศาสตร และสามารถบงบอกวาสนคาทเกดจากแหลงภมศาสตรนนเปนสนคาทมคณภาพ ชอเสยง หรอคณลกษณะเฉพาะของแหลงภมศาสตรนน เชน มดอรญญก สมบางมด ผาไหมไทย แชมเปญ คอนยค เปนตน
ลขสทธ ลขสทธ เปนผลงานทเกดจากการใชสต
ปญญา ความรความสามารถ และความวรยะอตสาหะในการสรางสรรคงานใหเกดขน ซงถอวาเปน "ทรพยสนทางปญญา" ประเภทหนงทมคณคาทางเศรษฐกจ - ลขสทธ เปนทรพยสนประเภททสามารถซอขาย หรอโอนสทธกนไดทงทางมรดก หรอ โดยวธอน ๆ การโอนลขสทธควรทจะทำาเปนลายลกษณอกษร หรอทำาเปนสญญาใหชดเจน จะโอนสทธทงหมดหรอเพยงบางสวนกได
งานสรางสรรคทมลขสทธ งานวรรณกรรม เชน หนงสอ จลสาร สงเขยน สงพมพ
โปรแกรมคอมพวเตอร งานนาฏกรรม เชน งานเกยวกบการรำา การเตน การ
ทำาทา หรอ การแสดงทประกอบขนเปน เรองราว การแสดงโดยวธใบ
งานศลปกรรม เชน งานทางดานจตรกรรม ประตมากรรม ภาพพมพ สถาปตยกรรม ภาพถาย ภาพ ประกอบแผนท โครงสราง ศลปประยกต และรวมทงภาพถาย และแผนผงของงานดงกลาวดวย
งานดนตรกรรม เชน เนอรอง ทำานอง และรวมถงโนตเพลงทไดแยกและเรยบเรยงเสยงประสาน
งานโสตทศนวสด เชน วดโอเทป แผนเลเซอรดสก เปนตน
44
งานสรางสรรคทมลขสทธ งานภาพยนตร งานสงบนทกเสยง เชน เทปเพลง แผนคอมแพคดสก
เปนตน งานแพรเสยงแพรภาพ เชน การนำาออกเผยแพรทาง
สถานกระจายเสยงหรอโทรทศน งานอนใดอนเปนงานในแผนกวรรณคด แผนก
วทยาศาสตร หรอแผนกศลปะ
45
สงทไมถอวาเปนงานอนมลขสทธ ขาวประจำาวน และขอเทจจรงตางๆ ทมลกษณะ
เปนเพยงขาวสาร รฐธรรมนญ และกฎหมาย ประกาศ คำาสง ระเบยบ คำาชแจง ของหนวยงาน
รฐหรอทองถน คำาพพากษา คำาสง คำาวนจฉย และรายงานของ
ทางราชการ คำาแปล และการรวบรวมสงตางๆ ขางตน ท
หนวยงานของรฐหรอทองถนจดทำาขน 46
การไดมาซงลขสทธสทธในลขสทธจะเกดขนโดยทนทนบตงแตผสรางสรรคไดสรางผลงานโดยไมตองจดทะเบยน ซงมลกษณะการไดมา ดงน
คมครองทนททไดมการสรางสรรคงานนน กรณทยงไมไดมการโฆษณางาน ผสรางสรรคตอง
เปนผมสญชาตไทยหรอมสญชาตในประเทศทเปนภาคแหงอนสญญา วาดวยการคมครองลขสทธทประเทศไทยเปนภาคอยดวย
กรณทมการโฆษณางานแลว ตองเปนการโฆษณาครงแรกไดทำาขนในราชอาณาจกรหรอในประเทศทเปนภาคฯ
กรณทผสรางสรรคเปนนตบคคล ตองเปนนตบคคลทจดตงขนตามกฎหมายไทย
47
สทธของเจาของลขสทธ
เจาของลขสทธยอมมสทธแตเพยงผเดยวทจะกระทำาการใดๆ ตองานอนมลขสทธของตน ดงตอไปน - มสทธในการทำาซำา ดดแปลง จำาหนาย ใหเชา คดลอก เลยนแบบทำาสำาเนา - การทำาใหปรากฏตอสาธารณชนหรออนญาตใหผอนใชสทธของตน โดยมหรอไมมคาตอบแทนกได 48
อายการคมครองลขสทธ งานทวๆ ไป ลขสทธจะมตลอดอายผสรางสรรค และจะ
มตอไปอก 50 ป นบแตผสรางสรรคถงแกความตาย กรณเปนนตบคคล ลขสทธจะมอย 50 ป นบแตไดสรางสรรคงานนนขน
งานภาพถาย โสตทศนวสด ภาพยนต หรองานแพรเสยง แพรภาพ ลขสทธมอย 50 ป นบแตไดสรางสรรคงานนนขน กรณไดมการโฆษณางานเหลานน ในระหวางระยะเวลาดงกลาวใหลขสทธมอยตอไปอก 50 ป นบแตโฆษณาครงแรก ยกเวนในกรณศลปประยกต ใหมลขสทธอยตอไปอก 25 ป นบแตโฆษณาครงแรก
ผลภายหลงลขสทธหมดอาย งานนนตกเปนสมบตของสาธารณะ บคคลใดๆ สามารถใชงานนนๆ ไดโดยไมเปนการละเมดลขสทธ
49
50
การปลอมแปลง การปลอมแปลง เปนการผลตทมการใชวสด รปลกษณ ตราสนคาทเหมอนกบของเจาของทกประการโดยทผซออาจแยกไมออกวาเปนของจรงหรอไม ดงทเราพบเหนกนในทองตลาด เชนการปลอม นาฬกาโรเลกซ เสอโปโล กระเปาหลยส วตตอง, สนคาของ Dior เปนตน
การลอกเลยนแบบการลอกเลยนแบบ โดยทตวสนคามรปรางหนาตาเหมอนสนคาของเจาของผผลตแตมการปรบเครองหมายการคาเลกนอย เชน PRADA เปน PRADO , Sony เปน Somy เปนตน
รปแบบการละเมดรปแบบการละเมดทรพยสนทางปญญาทรพยสนทางปญญา
รปแบบการละเมดรปแบบการละเมดทรพยสนทางปญญาทรพยสนทางปญญา การลกลอบผลตการลกลอบผลต คอการลกลอบผลต
เทปผ ซดเถอน ซงเราไดพบเหนขาวการลกลอบผลตอยเปนประจำา เชน ซดภาพยนตรเรองตมยำากงทเคยเปนขาวมาแลว
สำาหรบการละเมดลขสทธโดยสวนใหญแลวจะเปนการละเมดลขสทธทางดานละเมดลขสทธทางดานซอฟตแวร ซอฟตแวร ((Software PiracySoftware Piracy))
51
การประดษฐ คออะไร การประดษฐ คอ การคดคนหรอคดทำาขน
เพอใหไดผลตภณฑ หรอกรรมวธใหม ทแตกตางไปจากเดม เชน การประดษฐคดคนเกยวกบกลไก โครงสราง หรอสวนประกอบของอปกรณ สงของ หรอเครองใชตาง ๆ หรอเปนการประดษฐเกยวกบกรรมวธกระบวนการ หรอวธการใหม ๆ ในการผลต การเกบรกษา ใหผลตภณฑมคณภาพทดขน
การประดษฐทขอรบสทธบตรได ตองเปนการประดษฐขนใหม คอ เปนการประดษฐทแตกตางไปจากเดม ยงไมเคยมใชหรอแพรหลายมากอนในประเทศ
52
การออกแบบผลตภณฑ การออกแบบผลตภณฑ หมายถง ความคด
สรางสรรคเกยวกบรปราง ลกษณะภายนอกของผลตภณฑ ทแตกตางไปจากเดม
การออกแบบผลตภณฑการออกแบบผลตภณฑทขอรบสทธบตรได ตองเปนการออกแบบผลตภณฑใหมเพออตสาหกรรมหรอหตถกรรม คอเปนการออกแบบผลตภณฑท ยงไมมใชแพรหลายในประเทศหรอยงไมไดเปดเผยสาระสำาคญหรอรายละเอยดในเอกสาร
53
อนสทธบตร อนสทธบตร คอ หนงสอสำาคญทออกใหเพอ
คมครองการประดษฐเงอนไขการขอรบอนสทธบตร ตองเปนการประดษฐขนใหม ทแตกตางไปจากเดม
ยงไมเคยมการใชหรอแพรหลาย กอนวนยนขอ หรอยงไมเคยมการเปดเผยสาระสำาคญของการประดษฐนนกอนวนยนขอ ทงในหรอตางประเทศ
สามารถประยกตใชในทางอตสาหกรรมได อายการใหความคมครอง
อนสทธบตรทมอาย 6 ป นบตงแตวนขอรบอนสทธบตรและตองชำาระคาธรรมเนยมรายป ตงแตเรมตนปท 5 และปท 6 และสามารถตออายไดอก สองครง ครงละ 2 ป ( รวม 10 ป )
54
อายสทธบตร1. สทธบตรการประดษฐ มอาย 20 ป นบตงแตวนขอรบสทธบตร 2. สทธบตรการออกแบบผลตภณฑ มอาย 10 ป นบตงแตวนขอรบสทธบตร
55
ความแตกตางระหวางสทธบตรการประดษฐและอนสทธบตร อนสทธบตรและสทธบตรการประดษฐตางม
ขอบเขตใหความคมครองการประดษฐเชนเดยวกน แตอนสทธบตรเปนการประดษฐทมเทคนคไมสงมากนก อาจจะเปนการปรบปรงเพยงเลกนอย สวนสทธบตรการประดษฐจะตองมการแกไขปญหาทางเทคนคของสงทมมากอน หรอทเรยกวา มขนการประดษฐทสงขน
ขนตอนการขอรบอนสทธบตรจะใชเวลาสนกวาสทธบตรการประดษฐมาก เนองจากใช ระบบจดทะเบยน แทนการใชระบบทตองมการตรวจสอบกอนการรบจดทะเบยน
ผประดษฐคดคนสามารถเลอกไดวา จะยนขอความคมครองสทธบตรหรออนสทธบตร อยางใดอยางหนง แตจะขอความคมครองทงสองอยางพรอมกนไมได
56
57
การดาวนโหลดหรออพโหลดโปรแกรมคอมพวเตอรทางสออนเทอรเนตในลกษณะ Peer-to-Peer ทมการแลกเปลยนไฟลโปรแกรมคอมพวเตอรกนทางอนเทอรเนต โดยไมไดมวตถประสงคในการแสวงหากำาไร สามารถกระทำาไดหรอไม
ตวอยาง
หลวงพอคณ “รานนคาขายแลวรวย” เปนเครองหมายการคา เครองหมายบรการ หรอเครองหมายรวม ? และจะไดรบการคมครองตามกฎหมายหรอไม
งานแปลจากอนเตอรเนตตองขอจดลขสทธหรอไม
58
ตวอยาง
แบบฝกหด 1. ใหนกศกษาคนหาไวรสคอมพวเตอรในปจจบนมา 2 ชนด
โดยใหบอกชอและรายละเอยดการทำางานของไวรส 2. ใหนกศกษายกตวอยางผลงาน หรอสงประดษฐทมการจด
สทธบตร และอนสทธบตรมาอยางละ 1 ผลงาน โดยใหบอกชอผลงาน ผประดษฐ ประเภทการจดทะเบยน และเวบไซตทมา
3. ใหยกตวอยางเครองหมายทางการคา ( Trade Mark ) ตอไปน มาอยางละ 1 เครองหมาย โดยหามซำากบตวอยางทนำาเสนอ เครองหมายสำาหรบสนคา (Goods Marks) เครองหมายบรการ (Service Mark) เครองหมายรบรอง (Certification Mark) เครองหมายรวม (Collective Mark)
4. ใหนกศกษาบอกประโยชนจากการเลนอนเตอรเนต หรอเลนเกมสในเวลาเรยนมาอยางนอยคนละ 3 ขอ
59