![Page 1: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/1.jpg)
Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts
Irene Hendriks, sportarts10-10-2012
![Page 2: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/2.jpg)
Multidiscipliniaire richtlijn2007
R. van Linschoten R. van Linschoten sportarts (VSG)sportarts (VSG)H. van ElstH. van Elst sportarts (VSG)sportarts (VSG)L.P.A. Bom L.P.A. Bom orthopedisch chirurg (NOV, NOTS)orthopedisch chirurg (NOV, NOTS)R. HeijboerR. Heijboer orthopedisch chirurg (NOV, NOTS)orthopedisch chirurg (NOV, NOTS)
P.T. den HoedP.T. den Hoed chirurg (NVvH)chirurg (NVvH)A.C. de JonghA.C. de Jongh huisarts (NHG)huisarts (NHG)J.S. MettenJ.S. Metten sportmasseur (NGS)sportmasseur (NGS)R.E. OuderlandR.E. Ouderland sportfysio/manueeltherapeut (NVFS)sportfysio/manueeltherapeut (NVFS)H. van Veenendaal H. van Veenendaal adviseur (CBO)adviseur (CBO)C.G.P. OttevangerC.G.P. Ottevanger beleidsmedewerker (VSG)beleidsmedewerker (VSG)
![Page 3: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/3.jpg)
Doel richtlijn• Zorg voor sporters kwalitatief hoger niveauZorg voor sporters kwalitatief hoger niveau• Duidelijkheid in pathologie en diagnoseDuidelijkheid in pathologie en diagnose• Verwijsbeleid aanscherpenVerwijsbeleid aanscherpen• Medical shoppen stoppenMedical shoppen stoppen
(Sport)fysiotherapeut verantwoordelijk voor het (Sport)fysiotherapeut verantwoordelijk voor het eigen therapeutisch handelen, versterkt door DTFeigen therapeutisch handelen, versterkt door DTF
![Page 4: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/4.jpg)
Hoofdconclusie richtlijn• Veelvoorkomende blessure atletiek, badminton en voetbal• Vaker bij mannen, meer boven de 30 jaar• Tendinose ipv tendinitis• Goede anamnese en lichamelijk onderzoek erg belangrijk• Excentrische oefentherapie = therapie 1• Andere therapieën geen overtuigend effect
– Gering effect nitropleisters– Gering effect nachtspalk
• Voetstatiek geen wetenschappelijk bewijs• Belang differentiaal diagnose
Hardlopen 48% (Biedert 1991)Hardlopen 48% (Biedert 1991)Voetbal 15,7% (Giannini 2000)Voetbal 15,7% (Giannini 2000)Tennis 5,9%Tennis 5,9%Topatletiek 9% (Jarvinen 2001)Topatletiek 9% (Jarvinen 2001)Badminton 20% (Jorgensen 1990)Badminton 20% (Jorgensen 1990)Mannen > (Chazan 1998)Mannen > (Chazan 1998)Leeftijd 30e en 50e (Mazzone 2002)Leeftijd 30e en 50e (Mazzone 2002)
![Page 5: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/5.jpg)
Hoe ziet richtlijn eruit?• > 3 maanden klachten• Chronische achillestendinopathie, tendinose• Goede anamnese en lichamelijk onderzoek
– Duidelijk: excentrisch oefenprogramma– Niet duidelijk: verwijzen voor echo
![Page 6: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/6.jpg)
Oefenprogramma• Goed effect terug naar sport• Gedeeltelijk effect geleidelijk terug naar sport• Geen effect Na 6 maanden chirurgie
overwegen• Slechter 1 week rust, dan weer
oefenen, alternatieve behandeling (bv. achterspalk,
pijnmedicatie, sclerosering, etc.)
![Page 7: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/7.jpg)
Voordeel richtlijn• Wetenschappelijke onderbouwing• Goede richtlijn voor standaard
achillespeestendinose
![Page 8: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/8.jpg)
Nadeel richtlijn• Alleen bij > 3 maanden last• Wetenschap en geen praktijk• Vaak multi-factorieel verklaard
![Page 9: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/9.jpg)
Vaak multifactorieel ((Almekinders 1998 Alfredson 2000, Jarvinen 2000, McLaughlan 2001)Almekinders 1998 Alfredson 2000, Jarvinen 2000, McLaughlan 2001)
Extrinsieke factorenExtrinsieke factoren• Verandering trainingsintensiteitVerandering trainingsintensiteit• Geen goede arbeid/ rust verhoudingGeen goede arbeid/ rust verhouding• Slechte looptechniekSlechte looptechniek• Slecht schoeiselSlecht schoeisel
Intrinsieke factorenIntrinsieke factorenLeeftijd Leeftijd ManManVerminderde spierkracht strekketenVerminderde spierkracht strekketenOvergewichtOvergewichtVoetvormafwijkingenVoetvormafwijkingenHypermobiliteit OSG/BSGHypermobiliteit OSG/BSGLateral heelstrike bij hyperpronatie voorvoet Lateral heelstrike bij hyperpronatie voorvoet
![Page 10: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/10.jpg)
Wanneer verwijzen naar sportarts?
Voor echografie:• Echografische gradering is gecorreleerd aan
klinische ernst en uitkomst Archambault 1998
• Senitiviteit echo is >90% bij Achillespeestendinose• Echo is zinvol bij:
– Twijfel over aard of prognose van de afwijking– Uitgebreidheid vastleggen
![Page 11: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/11.jpg)
Normale echo-pees
• Soms wel klachten• Voldoende om belasting terug
te nemen• Oorzakelijke factor wegnemen
![Page 12: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/12.jpg)
Tendinose
• Verdikte pees• Spoelvormige verdikking • Normale belasting wordt pees ook dikker!• Hypodense signaal met verstoring
normale fibrillaire structuur
![Page 13: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/15.jpg)
Neovasularisatie• Normale pees is niet doorbloed• Ingroei bloedvaten met zenuwen (geeft pijn)• Hoe meer neovascularisatie, hoe slechter
prognose
![Page 16: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/16.jpg)
Waar moet je nog meer aan denken?
• plantarishypertonie
![Page 17: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/17.jpg)
m. plantaris hypertonie
![Page 18: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/18.jpg)
m.plantarishypertonie• Kenmerkend
– Lichte dorsaalflexiebeperking enkel– Drukpijn mediale zijde calcaneus– Pijn in de knieholte– Vaak assymptomatisch– Pijn aan mediale zijde achillespees– Ontstaat vaak na inversietrauma
![Page 19: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/19.jpg)
m.plantarishypertonie• Behandeling
– Dry needling• Onmiddellijk effect• Eenmalige behandeling vaak voldoende
– Sleutelmethode– Bij persisterende klachten evt. operatief losmaken
peesschede van Achillespees
![Page 20: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/20.jpg)
Waar moet je nog meer aan denken?
• Plantarishypertonie• (partiele) ruptuur)
![Page 21: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/21.jpg)
Achillespeesruptuur• 20% wordt initieel gemist
– m. Plantarispees– Op de bal van voet staan gaat nog– Echo: 92% accuraat
• Pees is afwezig• retractie
![Page 22: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/22.jpg)
Lichamelijk onderzoek
• Onderbreking van de continuïteit van de pees
• Delle palpabel
• Positieve Thompsontest
![Page 23: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/23.jpg)
MRI-scan partiele ruptuur
![Page 24: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/24.jpg)
MRI-scan ruptuur
![Page 25: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/25.jpg)
![Page 26: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/27.jpg)
Waar moet je nog meer aan denken?
• Plantarishypertonie• (partiële) ruptuur• paratenonitis
![Page 28: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/28.jpg)
paratenonitis• Ontstekingsreactie van de peeskoker• Kan inflammatoir of RA• Te zien met echo
– Goede indicatie voor NSAID– Vaak minder lang klachten
![Page 29: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/29.jpg)
Waar moet je nog meer aan denken?
• Plantarishypertonie• (partiele) ruptuur)• Paratenonitis• Haglundse exostose
![Page 30: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/30.jpg)
Haglundse exostose
• Vermijden locale druk van het contrefort van de schoen
• Corticosteroidinjectie – effect niet bekend
• Operatie – effect onduidelijk
![Page 31: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/31.jpg)
Waar moet je nog meer aan denken?
• Plantarishypertonie• (partiele) ruptuur)• Paratenonitis• Haglundse exostose• bursitis
![Page 32: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/32.jpg)
bursitis• Retrocalcaneus
– Slijmbeurs op de hak• Subachilli
– Achter de Achillespees
• Localiseren met echo• Therapie:
– Vermijden van locale druk door contrefort van de schoen
– Corticosteroidinjectie lijkt goede resultaten op te leveren
– Visceuse sok
![Page 33: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/33.jpg)
Waar moet je nog meer aan denken?
• Plantarishypertonie• (partiele) ruptuur)• Paratenonitis• Haglundse exostose• Bursitis• os trigonum/impingement dorsale kapsel• m. Severe (kinderen)
![Page 34: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/34.jpg)
Os trigonum
![Page 35: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/35.jpg)
Wanneer verwijzen naar sportarts?
• Bij onduidelijke anamnese/lichamelijk onderzoek• Topsporters, snel duidelijkheid• Na 6 weken excentrisch oefentherapie helemaal
geen effect• ESWT
![Page 36: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/36.jpg)
Sportarts verwijst naar:• Sportfysiotherapeut
– Opheffen andere stoornissen– Begeleiding oefenprogramma
• Sportmasseur– Massage hypertonie van de kuiten– Begeleiding oefenprogramma– hersteltraining
![Page 37: Chronische Achillespeestendinopathie rol van de sportarts](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062304/568144ee550346895db1bd9e/html5/thumbnails/37.jpg)
Achillespeestendinose
• Richtlijn Achillespeestendinose• Wat kan een sportarts toevoegen?• Differentiaal diagnose
Vragen?