Download - Cijfers met vaart
DE VLAAMSE BINNENVAART IN BEELD – DECEMBER 2012 – WWW.BINNENVAART.BE
trim
estri
eel |
P91
1147
| A
fgift
ekan
toor
: Gen
t x |
PB
num
mer
BC3
1383
cijfers
Verwachte transportgroei België
hoe VerVoeren we dat - nu en straks?(aandeel in tonkm in België)
vrachtwagen bestelwagen trein binnenvaart
2008 71,2 % 4,0 % 11,5 % 13,3 %
2030 67,1 % 4,1 % 14,7 % 14,1 %
65,7 MILJARD TON
2008
110,7MILJARD TON
2030
+68 %
Bron: Federaal Planbureau, 2012
Bron: Federaal Planbureau, 2012
N.B.: Een tonkilometer is een kilometer afgelegd door een ton goederen.
MeT VAArT
Beste lezer,Met dit overzicht van feiten en cijfers willen we u een beeld geven van de binnenvaart in Vlaanderen. Om onze maatschappij leefbaar te houden, zullen we het vervoer over water de komende jaren hard nodig hebben in onze regio. We verwijzen naar de covercijfers over de voorspelde groei in het goederentransport en de verwachte modale verdeling bij ongewijzigd beleid. Experts zijn bezorgd over de impact hiervan op onze dagelijkse mobiliteit en op het leefmilieu. De binnenvaart deelt die bezorgdheid en werkt graag mee aan een duurzame oplossing. Ontdek hoe onze ambitieuze en ondernemende sector de toekomst tegemoet kijkt!
Promotie Binnenvaart Vlaanderen, vzw
Natuurlijke rijkdomHet europese vaarwegennet telt maar liefst 51.700 kilometer aan kanalen, rivieren en meren. Daarvan is ongeveer 20.000 kilometer voornamelijk geconcentreerd in België, Nederland, Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk. Door ons fijnmazige vaarwegennetwerk kun je met de binnenvaart bijna alle grote industriële gebieden in WestEuropa
bereiken, net als vele gebieden langs kleinere vaarwegen.
Het Vlaamse waterwegennet is bijna 1.400 kilometer lang, waarvan 1.076 kilo meter geschikt is voor de beroepsvaart. Van die 1.076 kilometer is 53 % geschikt voor de grootste scheepstypes (klasse IV of hoger).
Welke schepen varen er in Vlaanderen?
inhoud
scheepstypes en capaciteit
D.e.K. (DorTMunD-eMs-KAnAAl) U.N. Norm: Gustav Koenigs L 6780 × B 8,20 × D 2,50 meter
Laadvermogen 968 ton. 28 TEU
42
KeMpenAAr Oorspronkelijk gebouwd voor de vaart op de Kempische kanalen in ZuidNederland en België
L 50 × B 6,60 × D 2,50 meter Laadvermogen 600 ton. 20 TEU
Voor bijna elk type vracht, voor grote en kleine waterwegen, zijn er schepen op de markt.
30
spiTs Afgestemd op de smalle vaarwegen en kleine sluizen in Frankrijk
Laadvermogen 364 ton Ruiminhoud 433 m³
14
1.367 binnenvaartuigen capaciteit van 1.881.330 ton
aantal Belgische schepen
Bron: ITB, 2012
1.038drogeladingschepen totale capaciteit 1.503.758 ton
gemiddelde tonnage 1.449 ton
225tankschepen
totale capaciteit373.950 ton
gemiddelde tonnage 1.662 ton
104duwboten en –of sleepboten
vermogen52.334 kW
colofonpBV is een onafhankelijke vzw die de verschillende spelers vertegenwoordigt die betrokken zijn bij het vervoer over de Vlaamse binnenwateren. Het is een van de kerntaken van de vzw PBV om zo veel mogelijk mensen wegwijs te maken in de sector.
Verantwoordelijke uitgeverPromotie Binnenvaart Vlaanderen, Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt. T 011 23 06 06, www.binnenvaart.be – Realisatie: Jansen & Janssen Creative Content, www.jaja.be editie december 2012
02 Natuurlijke rijkdom
02 Welke schepen varen er in Vlaanderen?
04 Minder, maar grotere schepen
04 Wie staat er aan het roer?
06 Welke goederen op het water?
08 Maatschappelijk belang
11 De toekomst
Brussel
1 = 10 vrachtwagens van 20 ton
2012 CIJFERS MET VAART 03
Welke schepen varen er in Vlaanderen?
840
720
600
480
360
240
120
0
DuwKonVooi L tot 190 meter × B 11,40 (enkel konvooi) of 22,80 meter (dubbel konvooi) Laadvermogen tussen de 800 en de 12.000 ton
Tussen 576 TEU en 654 TEU
tussen
900 en864
GrooT conTAinerscHip L135,00 × B 17,00 × D 3,00 meter
Laadvermogen 470 TEU
700
GrooT rijnscHip Van L 95 × B 11,40 × D 2,70 meter tot L 110 × B 11,40 × D 3,50 meter
Laadvermogen 2 160 ton 165 TEU
240
r.H.K. (rijn-Herne-KAnAAl) U.N. Norm: Johan Welker/ Europaschip L 8085 × B 9,50 × D 2,50 meter
Laadvermogen 1 378 ton. 96 TEU
144
Brussel
Overzicht bevaarbare waterwegen in de EU.
04 CIJFERS MET VAART 2012
Minder, maar grotere schepen
Wie staat aan het roer?aantal zelfstandige BinnenVaartondernemers (B)
gemiddelde tonnage
aantal schepen
2001 2003 2005 2007 2009 2011
aantal 1.291 1.304 1.265 1.208 1.119 1.662
gem ton 1.061 1.085 1.145 1.255 1.362 1.449
eVolutie tankschepen (B)
0100200300400500600700800900
10001100120013001400150016001700
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
2001 2003 2005 2007 2009 2011
aantal 208 208 219 212 216 225
gem ton 1.188 1.237 1.313 1.538 1.577 1.662
0
500
1000
1500
2000
2500
2001200019991998199719961995 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
totaal aantal schepen
man
vrouw
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
1100
1200
1300
1400
1500
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
aantal loontrekkenden in de BinnenVaart (B)
Bron: RSVZ en ITB, eigen verwerking Bron: RSZ, eigen verwerking
700
750
800
850
900
950
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
eVolutie drogeladingschepen (B)
Zowel drogeladingschepen als tankschepen worden alsmaar groter.
Bron: ITB, 2012
In 2011 waren in de binnenvaart 1.620 zelfstandige ondernemers en 808 loontrekkenden actief.
2012 CIJFERS MET VAART 05
leeftijd Van zelfstandige BinnenVaartondernemers (B)
46
85
126
145
191
254 251
221
174
127
18 / - 25 25 / - 30 30 / - 35 35 / - 40 40 / - 45 45 / - 50 50 / - 55 55 / - 60 60 / - 65 65+
De sector heeft nood aan meer startende matrozen én aan werknemers die doorgroeien.
opVolging en instroom: aantal met succes afgelegde examens / Behaalde patenten (B)
jaar
2007 2008 2009 2010 2011 2012* totaalpraktijk
examensmatroos
•••83 109 145 91 111 33 572
VaarbewijsA+B
4 16 25 18 26 36 125rijnpatent
(nieuw)
26 22 46 36 26 9 165rijnpatent
(uitbreiding)
52 44 32 36 38 16 218
De categorie 45 tot 55 jarigen is de grootste groep bij de Belgische binnenvaartondernemers.
Bron: RSVZ, eigen verwerking
* cijfers tot midden 2012Bron: FOD Mobiliteit en Vervoer
06 CIJFERS MET VAART 2012
Welke goederen op het water?
eVolutie containerterminals 1997-2011 (Vl)
1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011
TEU 59.700 104.003 195.649 291.947 456.273 515.977 445.636 518.004
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
700000
800000
1997 1998 1999 20012000 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Tussen 1997 en 2011 is het aantal vervoerde goederen, uitgedrukt in tonnage, toegenomen met 36 procent.
Bron: PBV
Tussen 1997 en 2011 is het aantal vervoerde containers, uitgedrukt in TEU, bijna vertienvoudigd.
Bron: PBV
Tussen 1997 en 2011 is het aantal vervoerde goederen, uitgedrukt in tonkilometer (het vervoer van 1 ton over 1 km), toegenomen met 44 procent.
Bron: PBV
eVolutie tonnage 1997-2011 (Vl)
1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011
tonnage 53.303.966 56.074.680 64.656.731 67.374.860 71.080.388 71.526.744 61.387.534 72.531.934
0
100000
200000
300000
400000
50
60
70
80
1997 1998 1999 20012000 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
in m
iljoe
n To
n
eVolutie tonkm 1997-2011 (Vl)
1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011
tonkm 3.129.437 3.496.814 4.218.356 4.504.363 4.568.436 4.597.366 3.872.657 4.496.168
in m
iljoe
n To
nKm
0
500
1000
1500
2000
3000
3500
4000
4500
5000
1997 1998 1999 20012000 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
2012 CIJFERS MET VAART 07
eVolutie ladingen en lossingen 1997-2011 (Vl)
1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011
lossingen 2.413.259 2.480.105 2.738.971 2.731.554 2.953.516 3.075.012 2.808.518 7.531.934
ladingen 5.292.382 5.799.752 6.343.481 7.017.377 8.046.039 9.164.633 7.849.199 9.827.446
Het toegenomen aantal ladingen en lossingen wijst op het groeiend belang van de binnenvaart voor de Vlaamse industrie.
Bron: PBV
De grootste categorieën blijven bouwmaterialen en petroleumproducten, maar met het containertransport en andere producttypes is de groep ‘overige goederen’ de sterkste groeier.
Bron: ITB
Het maritiem transport in de Vlaamse havens groeit de voorbije jaren iets harder dan het binnenvaarttransport.
Bron: PBV
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
1997 1998 1999 20012000 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Verdeling product types in 2011 (Vl)
26 %• Bouwmaterialen
22 % • Petroleumproducten
16 % • Overige goederen
10 % • Chemische producten
6 % • Vaste brandstoffen
5 % • Metaalproducten
5 % • Ertsen
4 % • Voedingswaren
3 % • Meststoffen
3 % • Landbouwproducten
maritiem en BinnenVaartVerVoer in de Vlaamse haVens
0
50
100
150
200
250
300
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
× 1000
in m
iljoe
n to
n
08 CIJFERS MET VAART 2012
Maatschappelijk belanggoederen per km waterweg 2004-2010 (in miljoen tonkm)
Duitsland en Nederland vervoeren de meeste goederen per kilometer bevaarbare waterweg. De Rijn is de belangrijkste binnenvaart verkeersas in Europa.
Bron: EC, DG MOVE, European Commission Transport and Mobility: Statistical pocketbook 2012
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2004 2005 2006 20082007 2009 2010
Duitsland
Nederland
België
EU15
Frankrijk
Het aandeel van de Belgische binnenvaart bleef de voorbije 10 jaar zo goed als gelijk tegenover dat van de andere vervoerswijzen.
Bron: Cijfers binnenvaart: European Commission Transport and Mobility: statistical pocketbook 2012Cijfers spoor: OECDCijfers weg: FOD – Economie: databanken transport; Eurostat Statistics in focus: nr 13/2012
modal split 2000-2009
spoor
binnenvaart
weg0
20
40
60
80
100
2000
11,98
11,27
76,75
10,68
11,54
77,78
2001
10,99
12,20
76,81
2002
11,16
12,59
76,25
2003
11,23
12,26
76,51
2004
11,61
12,36
76,03
2005
11,81
12,259
75,93
2006
11,14
12,32
76,54
2007
11,99
12,39
75,62
2008
9,85
11,74
78,40
2009
2012 CIJFERS MET VAART 09
luchtVerVuiling
De grafiek toont de CO2uitstoot per sector (onafhankelijk van het aantal goederen dat over een bepaalde afstand vervoerd is). Omgerekend naar gepresteerde tonkilometers is de uitstoot van de binnenvaart vier keer lager dan die van het wegtransport.
spoor
0,07 % 17,15 % 64,47 %
weg
0,13 %
ander transport
2,92 %
luchtvaart zeevaart
14,98 %0,27 %
binnenvaart
transport 35,53 % niet-transport 64,47 %
De binnenvaart wentelt bijna geen milieu en congestiekosten af op de maatschappij.
De externe kosten in deze tabel omvatten enkel de directe milieukosten en congestiekosten.
De belastingen omvatten verkeersbelasting, met accijnsrecht gelijkgestelde belasting, inschrijvingstaks, belasting op de inverkeerstelling, Eurovignet, sociale bijdrage op de bedrijfswagens, accijnzen geheven op minerale oliën en de invoer ervan, ...
Bron: Federaal Planbureau, Planning Paper 107, cijfers 2005
Belasting tegenoVer externe kost (in €/100 tonkm)
-10
0
10
20
30
40
50
60
70
80
weg spits weg dal spoor binnenvaart
belasting
externe kost
14,31 14,31
0
80
19,8
-0,3 0,12 0,4
Bron: European Commission Transport and Mobility: Statistical pocketbook 2012, cijfers 2009
10 CIJFERS MET VAART 2012
De Vlaamse overheid investeerde sinds 1998 via een publiekprivaat samenwerkingsprogramma in de bouw van kaaimuren.
Resultaat:• 5.559.322 vermeden
vracht wagen ritten (19982011)• 652.915.614,92 vermeden
tonkilometer over de weg in 2011• 27.470.241 euro vermeden marginale
externe kosten2 in 20113
1 tot eind 20112 Marginale externe kosten zijn extra kosten die een
bijkomende weggebruiker veroorzaakt voor de maatschappij, bv. door extra files te creëren.
3 Berekend o.b.v. de marginale externe kost van 2008.4 Uitgedrukt in euro uit 2008, uitgaande van de door
het Federaal Planbureau voorspelde externe kost in 2030, en uitgaande van een status quo van het aantal vermeden tonkm.
Bron: Federaal Planbureau en Commissie Kaaimuren, eigen verwerking
Klasse I 300T
Klasse II 600T
Klasse III 1350T
Klasse IV 2000T
Klasse V > 2000T
Verbod door te varen
Sluis
Containers
Vloeibare producten
Bulk
Stukgoed
Afval
Ondeelbare stukken
Aangevraagd
In bedrijf
pps-laad- en losinstallaties langs Vlaamse waterwegen
VoorBeeld impact oVerheidsmaatregelpps-KAAiMurenproGrAMMA
Kost: 60 miljoen euro1
• 70,2 miljoen euro vermeden marginale externe kosten in 20304
Tussen 1998 en november 2012 werden 165 kaaimuurdossiers goedgekeurd. 98 kades zijn reeds in bedrijf.
2012 CIJFERS MET VAART 11
De toekomstWat als tegen 2030 het marktaandeel van de binnenvaart niet groeit, maar het aandeel naar het weg vervoer gaat? Hoeveel vrachtwagens komen er dan extra op de weg? En welke externe kosten brengt dat voor de samenleving?
0
500
1000
1500
2000
3000
3500
4000
4500
5000
1997 1998 1999 20012000 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
het aantal tonkilometer Via de BinnenVaart Blijft gelijk(op het niveau van 2008)
Dat betekent voor het jaar 2030:+ 6.862 miljoen extra tonkilometers over de weg+ 692 miljoen extra voertuigkilometers over de weg+ 738 miljoen euro extra externe kosten*
* Directe milieukost en congestiekosten uitgedrukt in euro uit 2008.Bron: Federaal Planbureau, eigen verwerking
case 2
in m
iljoe
n To
nKm
0
20
40
60
80
100
2000
11,98
11,27
76,75
10,68
11,54
77,78
2001
10,99
12,20
76,81
2002
11,16
12,59
76,25
2003
11,23
12,26
76,51
2004
11,61
12,36
76,03
2005
11,81
12,259
75,93
2006
11,14
12,32
76,54
2007
11,99
12,39
75,62
2008
9,85
11,74
78,40
2009
weg binnenvaart spoor
het modaal aandeel Van de BinnenVaart Blijft gelijk (op het niveau van 2008)
Dat betekent voor het jaar 2030:+ 885 miljoen extra tonkilometers over de weg+ 89 miljoen extra voertuigkilometers over de weg+ 95 miljoen euro extra externe kosten*
* Directe milieukost en congestiekosten uitgedrukt in euro uit 2008.Bron: Federaal Planbureau, eigen verwerking
case 1
eVolutie modaal aandeel
eVolutie tonkm Via BinnenVaart
Aangevraagd
In bedrijf
Binnenvaart
Armand Hertzstraat 233500 Hasselt
T +32 (0)11 23 06 06 F +32 (0)11 23 06 09
www.binnenvaart.be
de best bevaarbare rijstrook