![Page 1: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/1.jpg)
De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst
ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag
Wim de Boer, SLO
![Page 2: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/2.jpg)
programma
• Elo
• Leermiddelen in beweging
• Onderzoek naar huidig gebruik van de Elo
• Toekomst van de Elo
![Page 3: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/3.jpg)
Electronische leeromgeving (ELO)
![Page 4: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/4.jpg)
Wat doen ELO’s
• Droste: – opdrachten, leerinhouden, toetsen, beschikbaar stellen– communicatie docent, student(en) mogelijk maken– onderwijsmanagement, beheer leerproces verzorgen.
• Robson (1999):– communicatie via de computer,– Navigatie instrumenten welke de studenten een
overzicht geven wat ze moeten doen– cursus management– opdrachten en testen (oa on-line quizzes)
– instrumenten voor het maken van materialen
![Page 5: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/5.jpg)
TeleTOP omgeving (1999)
Curus organisatie
Communicatie
Samenwerken
Bronnen
![Page 6: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/6.jpg)
Reden om ELO in te zetten
• Communiceren• Leermaterialen delen• ‘ter ondersteuning van het onderwijs’• Tijd en plaats onafhankelijk leren mogelijk maken• Digitaal portfolio• “Een elo maakt activiteiten rondom leren sneller en
eenvoudiger en mensen komen makkelijker met elkaar in contact”.
Nienke de Vries (2007)
![Page 7: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/7.jpg)
Verschillende ELO’s
• Algemeen:– TeleTOP 6.1: www.teletop.nl– It's Learning: www.itslearning.nl– Moodle– Blackboard: www.blackboard.com– Fronter: www.fronter.nl/
• Sociaal constructivisme:– Knowledge Forum 3: http://www.knowledgeforum.com– VLC: www.virtualactionlearning.nl
• Samenwerken: BSCW: bscw.fit.fraunhofer.de • Competentiegericht onderwijs: Threeships N@Tschool! ELO
met inhoud: codenamefuture
![Page 8: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/8.jpg)
ICT in VO en POstand van zaken
![Page 9: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/9.jpg)
4 in balans
1. Ict infrastructuur
2. Educatieve software en content
3. Kennis en vaardigheden
4. Visie
• Management: meer aandacht voor 3 en 4• Leraren: meer aandacht voor 1 en 2
![Page 10: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/10.jpg)
ICT in de school
• 1 computer, 7 ll-en; • 95% in VO en 83% in PO heeft internetaansluiting • leraren PO: 43% is (ver) gevorderd, in VO 29%• Volgens management gebruikt in PO 84% en VO 48%
regelmatig ict in klas• 95% VO leraren geeft huiswerk waarbij ll-en thuis de
computer gebruiken• 80% ll-en gebruik Internet om informatie te zoeken, 53%
ook voor samenwerken• In VO: werkstukken maken, informatie opzoeken en
vakspecifieke oefenprogs, minder gericht op samenwerken/communicatie
![Page 11: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/11.jpg)
Bijdrage ict
Aantrekkelijker onderwijs 75 %
Rijkere leeromgeving 67 %
Bevorderen zelfstandig leren 67 %
Efficienter onderwijs 56 %
Flexibeler onderwijs 49 %
Adaptief onderwijs 47 %
Meer samenwerken 37 %
Toetsen op maat 24 %
Intensievere communicatie leraar-ll 14 %
![Page 12: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/12.jpg)
ICT vaardig, (ver)gevorderd?% PO % VO
Gebruik comp als didactisch hulpmiddel 49 32
Organiseren van lessen waar ICT gebruikt wordt 31 39
Gebruik van educatieve programma’s 51 36
Integreren ICT in lessen, leidend tot meerwaarde
45 38
Gebruik ELO 24 28
Gebruik leerlingvolgsysteem 45 33
![Page 13: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/13.jpg)
SLO Onderzoek: Leermiddelenmonitor
• onderzoek naar ontwikkelingen op het gebied van leermiddelen: kiezen en gebruik methoden & niet-methodegebonden leermiddelen en papieren & digitale leermiddelen
• PO en VO• digitale vragenlijst• uitgezet in nov/dec 2007• 900 deelnemers
![Page 14: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/14.jpg)
Leermiddelen in beweging (1)
• Onderwijsvernieuwingen (de nieuwe onderbouw, het nieuwe leren, de tweede fase en het vmbo): meer nadruk op zelfstandig leren, samenwerken, authentieke leeromgeving
• Andere aanbieders, nieuwe samenwerkingsverbanden, nieuwe rollen uitgevers, ICT
• docent als ontwerper, arrangeur
![Page 15: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/15.jpg)
Leermiddelen in beweging (2)
De rol van ICT
• digitale leermiddelen
• elo’s
• kwaliteit
• metadata/ vindbaarheid/ toegang
db
db
dbedurep
![Page 16: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/16.jpg)
Leermiddelen in beweging (3)
Andere ontwikkelingen• lerarentekort• bekostiging:
Onderzoek:• Onderwijsraad: Onderwijs en open
leermiddelen: advies over digitale leermiddelen en ict in het onderwijs in de 21e eeuw
• Kennisnet: inventarisatie digitale leermiddelen
• experimenten leermiddelen VO: http://www.leermiddelenvo.nl/tools
• Steenbergen, N., Thijs, A., Voogt, J., & Loenen, S. (2008). Leeromgevingen en leermiddelen in innovatieve scholen. Enschede: SLO.
![Page 17: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/17.jpg)
Belangrijkste uitkomsten
• De methode wordt nog heel veel gebruikt
• Er zijn interessante verschillen tussen sectoren, in sexe, ervaring en vakken mbt het gebruik
• De meeste leraren gebruiken nog steeds papier, maar de ELO wordt gebruikt
• Digitaal is flexibeler en wordt in “nieuwer” onderwijs vaker gebruikt
• Zoeken gaat via google, en kost veel tijd
![Page 18: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/18.jpg)
Gebruik van niet-methodegebonden leermiddelen
• Andere leermiddelen dan de methode sluiten beter aan bij de leeromgeving van leerlingen en het is leuk
• PO leraren zijn gebruikers, VO leraren makers
• Niet-methodegebonden leermiddelen zijn verrijkend/verdiepend en worden gebruikt in projecten
• Deze leermiddelen zijn vaak digitaal en worden gevonden op internet.
• Aanpasbaarheid en beschikbaarheid van belang.
PO VO
zelfgemaakt 23% 44%
in samenwerking met collega's gemaakt
30% 36%
door anderen gemaakt
47% 20%
![Page 19: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/19.jpg)
Uiteindelijk van belang bij het kiezen van een leermiddel (niet methodegebonden)
PO VO PO/VO
aanpasbaarheid 73% 79% 77%
directe beschikbaarheid
64% 69% 68%
kosten 46% 32% 36%
vormgeving 32% 23% 25%
![Page 20: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/20.jpg)
Zoeken kost veel tijd en gebeurt weinig
Hoe vaak zoeken leraren
PO VO PO/VO
dagelijks 3% 6% 5%
wekelijks 27% 33% 31%
maandelijks
55% 45% 48%
bijna nooit 16% 16% 16%
nooit 0% 0% 0%
Hoe lang zoeken leraren gemiddeld
PO VO PO/VO
< 5 minuten 8% 9% 9%
5-15 minuten 35% 24% 27%
15-30 minuten 37% 39% 38%
> 30 minuten 20% 29% 27%
![Page 21: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/21.jpg)
Gebruik van papieren en digitale leermiddelen of een combinatie
• Leraren werken de meeste tijd met papieren leermiddelen• Relatie tussen niet-methodegebonden leermiddelen en digitale leermiddelen• Geen verschillen tussen mannen/vrouwen, PO/VO, ervaren/minder ervaren,
etc...• Maar wel: kunstvakken maken veel meer gebruik van digitale leermiddelen
dan b.v. de talen• De elektronische leeromgeving speelt een rol, het aandeel leermiddelen is
nog beperkt• en wat betreft zelfstandig leren en vakkenintegratie...
papier
combinatie
digitaal
![Page 22: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/22.jpg)
Meer zelfstandig leren = meer tijd met digitale leermiddelen
![Page 23: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/23.jpg)
Meer vakkenintegratie in VO = meer tijd met digitale leermiddelen
![Page 24: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/24.jpg)
Elo en leermiddelen
Speelt wel een rol, maar aandeel
leermiddelen is nog beperkt
• In het VO werkt 44% (wel eens) met een elektronische leeromgeving
• De meest genoemde ELO’s zijn TeleTOP, It’s Learning en daarna Moodle en N@tschool
• 22% van de leermiddelen wordt door leraren in het VO die ELO’s gebruiken via de ELO aangeboden
![Page 25: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/25.jpg)
Onderzoek en toekomst
![Page 26: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/26.jpg)
Evidence based?
• Wat is er bekend over het effect van het gebruik van ELO’s: weinig.
• ICT in onderwijs: vaak geen significante verschillen...• Belangrijk: welke modellen en media wanneer inzetten?
Voorstel Bastiaens: Media didactiek• B.v. van Dissel (2006): Nieuwe Leren met ELO, de
prestaties van leerlingen beter dan zonder (Kennisnet initiatief: verzamelen van bewijs)
![Page 27: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/27.jpg)
SLO onderzoek
• analyse van database gebruik• vragenlijst:
– Algemeen– Onderwijsvisie – Inzet ELO– ICT omgeving– Leermiddelen– Ondersteuning– Beleid – Didactisch gebruik
• feedback voor docent/school:– algemeen gebruik– specifieke inzet van de ELO
(verscheidenheid in gebruik)– beleid– tevredenheid– ondersteuning– maatwerk in het curriculum
gezien de inzet van de ELO
![Page 28: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/28.jpg)
Leerplanontwikkeling
macro
meso
micro
kerndoelen en eindtermen
schoolkeuzes t.a.v inhoud en didactiek
plannen in de klas:
![Page 29: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/29.jpg)
De Elo en leerplanontwikkeling
• de docent als arrangeur
• de Elo als zijn "workspace"?!
![Page 30: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/30.jpg)
Elo van de toekomst
geintegreerde set van tools voor de docent om het onderwijs te • te plannen (In de school: vakoversteigend, projecten; in de klas:
groep, individu, ...)• inhoud te geven (kiezen, arrangeren, maken, aanpassen, ...)• te evalueren (dpf, toetsen, monitoren, ll volgsysteem,
administratie, verantwoording, ...)• te geven (instructie, communicatie,
oefenen, ...)
Waar ligt de uitdaging?
SLO: welke leerplankaders:kerncurriculum
![Page 32: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/32.jpg)
Ontwikkelingen
• Binnen ELO’s: docent als arrangeur van het curriculum, daarbinnen bepaalt de docent de vrijheid/mogelijkheden van ll-en
• PLE?• Wel meer Web 2.0: wiki’s, blogs• Meer integratie: o.a. toetsprogramma’s,
Leerlingvolgsysteem• Meer aandacht voor “content”:
– aansluiten op Edurep, – samenwerken met uitgevers: uitleveren content– Edupoort, Eduroute, Entree
• Gebruik gestandaardiseerde metadata: contentzoekprofiel
![Page 33: De ELO als leerplaninstrument? Mogelijkheden, huidig gebruik en de toekomst ned-moove seminar, 17/9/08, Den Haag Wim de Boer, SLO](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062405/5551a0ef4979591f3c8b94c0/html5/thumbnails/33.jpg)
Verschillende ELO’s