Download - De rol van woningcorporaties
De rol van de woningcorporatie in een
sterk veranderende context
Het spanningsveld van de wereld van de
instituties en de leefwereld van bewoners
Breburg Debat 26 juni 2012
De maatschappelijke onderneming
Het woondomein
Tegenover internationalisering en individualisering staat een groeiend verlangen aan geborgenheid, gebondenheid, gemeenschappelijkheid.
Als er één terrein is waar deze sociologische zoektocht relevant en actueel is, dan is dat wel het terrein van het wonen.
Nergens anders krijgt de grens tussen het private en het publieke, en tussen individu en gemeenschap, zo concreet gestalte als in de relatie tussen de woning en de buurt of wijk.
Rol van corporaties
Duurzame aanwezigheid
Directe relatie met bewoners vanuit de eigen dienstverlening
Belangrijke signaleringsfunctie
Leggen van verbindingen
Grote invloed op kwaliteit directe
leefomgeving
Investeringskracht, belangrijke opdrachtgever voor genereren van werk
Globalisering versus behoefte aan eigen identiteit
Wantrouwen instituties
Afvlakken economische groei, mondiale herverdeling dus ook verschuiving politieke macht
Wegvallen collectieve arrangementen/ herpositionering overheid De rol van de burger en de gemeenschap wordt ingezet als redmiddel
Complexiteit zonder richting
Mensen zien de wereld als een chaos
- Geen solide kaders
- Institutionele complexiteit
Onmacht bij bestuurders
Professionals worstelen met
handelingsverlegenheid
Onbehagen en onzekerheid bij burgers
Vervreemde instituties
Afstand is te groot geworden
Systeemwereld werkt verticaal
Leefwereld wordt steeds horizontaler
Behoefte aan indirecte vormen van
leiderschap
Door lang vast te houden aan oude
coördinatiemechanismen wordt geen
orde maar juist chaos gecreëerd
Zoek meer aansluiting bij burgerlogica
Van Mechanische orde (Gemeinschaft) en
Organische orde (Gesellschaft) naar
Improvisatiemaatschappij (Netzschaft)
Netwerksamenleving: improvisatie, knooppunten en relaties
Netwerkmaatschappij: flexibele verbanden, gefragmenteerde
identiteiten, heterogeniteit - homogeniteit
Georganiseerde vrijheid
Knooppunten
Synchroniteit
Zelf organiserend vermogen
Parallel jazzmuziek
Jazzimprovisatie als metafoor: georganiseerde vrijheid
- Thema - motief
- Basisritme - momentum
- Duidelijke identiteiten (kernfuncties)
- Verhouding tot traditie (geschiedenis)
- Kennis, ervaring en vaardigheid
- Lichte vorm van leiderschap
- Ruimte voor individueel excerceren - creativiteit
- Afstemming en feedback als opgave
- Tussen kakofonie en samenspel
Principes in de netwerksamenleving
Sturing en beleid
Mate van ordening is bepalend voor
bestuurlijke inzet
Faciliteren en begrenzen
Sturing op dynamiek
die al gaande is
Durf te experimenteren
en te de-implementeren
Principes in de netwerksamenleving
De organisatie van relaties
Organiseren is echter letterlijk zoiets als
‘tot organisme en tot organen maken’
Het cruciale belang van wederkerigheid
transacties
Explicitering van verwachtingen
Helderheid in procedures
De herontdekking van face to face
contact: micro-interactie
Waar blijft de morele dimensie Normatieve herijking in dialoog vanuit organisaties
en bestaande verbanden van burgers
Niet als grote gedachte over waarden en normen
van bovenaf, maar als publieke moraal van
onderop
Versterking wat bij burgers best leeft
Ga uit van verschillen
Kleinschalig en praktisch
Nog wel een zoektocht
Kanteling van de keten
Van denken in oplossingen
naar
Het organiseren van
behoeften
Aanspreken op eigen
verantwoordelijkheid
versus het scheppen van
noodzakelijke condities of
context
Individueel en collectief
Instituties daar waar
mogelijk in een facilitaire
rol, zonder hun
verantwoordelijkheid te
verliezen
De uitdaging Ruimte voor experimenten
Minder vanuit het institutionele belang
Meer vanuit de opgave
Herbronnen
We zijn nog robuust genoeg
Mensen werken makkelijk samen organisaties
niet van nature
De sleutel ligt bij de medewerkers in de
frontlinie
Vanuit nieuwe verhoudingen meebouwen aan de
maatschappij van 21ste eeuw
Anders organiseren
Doorbreken van patronen, op zoek naar nieuwe
Dialoog met de burger
Echte dialoog met de burger
Zeggenschap - verantwoordelijkheid
Je gaat het pas zien als je het door hebt
‘Het klant denken duwde de burger in een passieve rol en
nam zo prikkels weg voor actieve betrokkenheid.’
Idealiter beschouwen burgers de maatschappelijke
voorzieningen waarvan ze intensief gebruik maken als de
hunne
Anders kijken
Nederland koploper op het gebied van
initiatieven ontwikkelingshulp,
natuurbescherming en mensenrechten
Meer dan 5 miljoen burgers actief als
vrijwilliger
Nederland aan top voor goede doelen
Dunne solidariteit, maar toch
De Groene afgelopen week:
‘Het actieve burgerschap bloeit. We wachten niet langer op
de overheid, daar hebben we meer last dan profijt van.
Steeds meer Nederlanders willen zichzelf besturen.’
‘Hoera voor de actieve, naar autonomie strevende burger die
hart heeft voor de buurt, en voor zichzelf.’
Succesfactoren
De aanwezigheid van ‘trekkers’ – mensen die zich inhoudelijk verbinden met een bepaald onderwerp en anderen in hun enthousiasme meenemen.
De aanwezigheid van ‘verbinders’ – ‘meertaligen’ die de schakel kunnen vormen tussen burgers en beleidsmakers.
Respect: burgers willen serieus genomen worden.
Beleidsmakers moeten een evenwicht vinden tussen loslaten en steunen.
Rugdekking vanuit de instituties helpt
En wat vind jij?
Herkennen jullie de ontwikkelingen
Werken jullie al zo
Hebben jullie er successen mee behaald
Wat moet echt anders
Welke kansen liggen er nog
Wat kan je er zelf aan doen
Wat heb je nodig van de organisatie