Download - DİABETİK ACİLLERE YAKLAŞIM
DİABETİK ACİLLERE YAKLAŞIM
AMAÇLAR
• Diabetes mellitus hastalığı,çeşitleri,belirti ve bulgularını tanımlamak
• Hastane öncesi tedavi protokolleri ve uygulama hakkında bilgi vermek
Karbonhidrat Metabolizması
• Yenilerek ve içilerek dışarıdan alınan besin maddeleri ile karbonhidrat, protein ve yağlar vücutta dönüşüme uğrayarak hücreler için enerji haline dönüştürülürler.
• Hücreler tarafından kullanılan temel enerji kaynağı basit şeker olarak adlandırılan glukozdur.
Karbonhidrat Metabolizması
• Hücreler büyümek ve fonksiyonlarını yürütmek için gerekli enerjiyi glukozu kullanarak üretirler.
• Hücrelerin enerji kaynağı olan kandaki glukozun hücrelere geçebilmesini ve hücrelerin bunu yakarak fonksiyonlarını ve ürünlerini yapabilmesini İnsülin hormunu sağlamaktadır.
Besinler→ Glukoz → Enerji → İnsülin
Karbonhidrat Metabolizması
• İnsülin kan dolaşımı boyunca glukoza eşlik eder ve hücrelerin içine glukozun girmesini sağlar.
• Eğer vücutta insülin yoksa veya yeterli insülin üretilmez ise; hücreler kanda dolaşmakta olan glukozu alamadığından fonksiyonlarını yerine getirmede ve yaşamlarını sürdürmede yetersiz kalırlar.
Karbonhidrat Metabolizması
• Bununla birlikte kanda dolaşan ve kullanılamayan glukoz kanda yüksek seviyelere ulaşır.
• Diabetlilerde insülinle ilgili problem yüzünden glukoz hücrelere giremediğinden kullanılamayan glukoz kanda birikerek “hiperglisemi” olarak adlandırılan tablo gelişir.
Karbonhidrat Metabolizması
• Diabet insülin yapımı veya salınımından kaynaklanan bir hastalıktır.
• Hastalıkta sorun vücudun hiç insülin üretmemesi, yeterli düzeyde insülin üretememesi veya insülini tam anlamıyla kullanamamasından kaynaklanmaktadır.
• Belirgin morbidite ve mortaliteye yol açar.
• Hastaların yaşam kalitelerini düşürür.
DİABETES MELLİTUS
DİABETES MELLİTUS
• Temel olarak Tip 1 ve Tip 2 olmak üzere iki tür diabet tanımlanmaktadır.
Tip I Diyabet
• Çocuklarda ve gençlerde görülür.
• Tip 1 diabetlilerin vücutlarında insülin salgılayan pankreas bezinin (beta) hücrelerinde bozukluk vardır bu yüzden vücutta yeterli insülin yoktur,
• Tip 1 diabetin genetik yatkınlığı olan kişilerde çevresel bir faktörün etkisiyle başladığını göstermektedir.
Tip I Diyabet
• Vücut insülin üreten kendi adacık hücrelerini düşman olarak görmekte ve onları yok etmeye uğraşmaktadır (otoimmün hastalık-Bağışıklık sistemi bozukluğu hastalığıdır).
• Diabetin kesin ve kalıcı tedavisi için çalışmalar (Adacık hücre nakli, immün sistemi süprese eden ilaçlar) sürdürülmektedir.
Tip I Diyabet
• Ani kilo kaybı, • Anormal ağız kuruluğu ve su içme, • Sık idrara çıkma, • Halsizlik ve aşırı yorgunluk, • Sürekli açlık hissi, • Görme keskinliğinde azalma, bulanık görme, • Tekrarlayan enfeksiyonlar, • Çocuklarda gece yatağını ıslatma, • Uykuya meyil,
Belirtileri :
Tip I Diyabet
• Tip 1 diabet tedavisi esas olarak vücut tarafından üretilemeyen insülin hormonunun yeterli miktarda ve uygun zamanda yerine konmasına dayanmaktadır.
• Beslenme planlanması, egzersiz ve kendi kendine bakım tedavinin diğer yönlerini oluşturur.
Tip II Diyabet
• İleri yaşlarda ve şişmanlarda daha sık görülür.
• Bunlarda insülin yetersizliğinden daha çok, insülinin hücreler üzerinde gerekli etkiyi gösterememesi söz konusudur yani insülinin varlığına rağmen hücrelerde insüline direnç vardır.
• En sık görülen diabet formudur. Tüm diabetiklerin % 90'ını oluşturur.
Tip II Diyabet
• Diyet, programlanmış egzersizler, oral antidiyabetik ilaçlarla kan şekeri kontrol altına alınmaya çalışılır.
• Tip 2 diyabetin başlangıcı yavaştır. İnsanların % 30-40'ında hiç belirtisi bulunmaz.
• Bu ara dönem 7-10 yıl olabilir. Bu dönemde diyabetin yaptığı hasarlar başlamış, hatta ilerlemiş olabilir.
• Tip 2 diyabetin belirtileri Tip 1 diabete benzer.
Tip II Diyabet
• Sedadif hayat, • Ailede diabet öyküsü, • Sık gebelik ve iri bebek doğurma, • Gebelikte diabet öyküsü, • Stres,
Risk Faktörleri :
Diabetikler Ve Genel SağlıkDurumları
• Yaşlanma nedeni ile koroner arterlerde veya beyin damarlarında aterosklerotik oluşumlar meydana gelmekte diabetlilerde damar sertliği daha yaygın ve şiddetli olmaktadır.
• Bu nedenle kalp krizi, felç gibi damarsal hastalıkların sıklığı artar. Diabetik insanlarda aynı yaştaki diabetli olmayan insanlara oranla bu tür tabloların görülme sıklığı daha da fazladır.
• Retinopati
• Nefropati
• Nöropati
MAKROANJİOPATİMİKROANJİOPATİ
Vasküler Komplikasyonlar
• Strok
• Koroner Kalp Hastalığı
• Diyabetik Ayak
HASTANE ÖNCESİ BAKIMDA DİABETİK ACİLLER
Genel anlamda diabetin hastane öncesinde neden
olabileceği iki acil tablo vardır.• Kan şekerinin aşırı yükselerek “Diabetik
Ketoasidoz Komasının” gelişmesi yada • Kan glukozunun aniden aşırı düşmesi ile
ortaya çıkan “Hipoglisemi Koması”dır
Diabetik Ketoasidoz Koması
• Daha çok, insüline bağımlı Tip I diyabet hastalarında gelişir.
• Burada en önemli faktör insülin eksikliğidir. İnsülin eksikliğinde glikoz hücre içine giremez ve enerji kaynağı olarak kullanılamaz.
• Vücuda gereken enerji alternatif kaynaklardan elde edilmeye çalışılır.Alternatif kaynak olarak protein ve yağların yakılması-kullanılması sonucu atık olarak keton cisimcikleri açığa çıkar.
Diabetik Ketoasidoz Koması • Bunun sonucunda vücudumuzda keton üretimi
artar ve ketonlar "zehir" etkisi yaparlar.
• Hastanın bilinci bozulur ve tedavi edilmezse diabetik katoasidoz koma tablosu gelişir.
• Kan şekeri düzeyi 400-700 mg/dl olur.• Keton birikimine bağlı kusma, bulantı,
yorgunluk, karın ağrısı, zor ve hızlı nefes alma, nefeste aseton kokusu, bilinç bozuklukları ve diyabet koması gibi bulgular görülür.
• Bu bulgular acil tedaviyi gerektirir.
Bulgu ve Belirtileri :
Diabetik Ketoasidoz Koması
Hipoglisemi
• Düşük kan şekeri beklenmedik bir anda karşımıza çıkabilmekte, hastanın yaşamını çok kısa süre içinde tehdit edebilmektedir.
• İnsülin yapımına bağlı oluşan hipoglisemiler daha sık görülmektedir.
• Çok fazla insulin veya şeker düşürücü ilaçlar almak,
• Yemekleri veya ara öğünleri yanlış zamanlarda yemek, kaçırmak veya bitirmemek,kusmak
• Her zamankinden daha fazla egzersiz yapmak, • Alkol alınması, • Yeni insulin şişesinin kullanılması,
Kan Şekerinin Azalmasına Yol Açan Nedenler :
Hipoglisemi
• Sinirlilik, • Titreme,• Yorgunluk, • Terleme, • Açlık hissi, • Baş ağrısı, • Bulanık görme, • Çarpıntı hissi, • Dikkat dağılması,
Bulgu ve Belirtileri :
Hipoglisemi
ÖZET• Diabetes mellitus’un tip 1 ve tip 2 olmak üzere iki
çeşidi vardır.• Tip 1 diabet daha çok çocuklarda ve gençlerde
ortaya çıkar.• Tip 2 diabet’de yetişkinler ve obezler risk
altındadır.• Tip 1 diabet’de yeterli insülin salınımı yoktur,Tip 2
diabet’te insülin salınır fakat hücreler üzerinde gerekli etkiyi gösteremez
• Hastane öncesinde görülebilecek iki acil tablo vardır, Diabetik ketoasidoz koması ve hipoglisemi koması
• Diabetik Ketoasidoz Komasında hastanın damar yolu açılarak kan şekeri ölçümü yapılmalı ve protokole uygun olarak 300 mg/dl ve üzerindeyse IV olarak SF uygulamasına başlanır.
• Hipoglisemi durumunda damar yolu açılarak kan şekeri ölçümü yapılmalı, 60 mg/dl ve altındaysa bilinç düzeyine göre hipoglisemi protokolü uygulanır.
Kaynakça
• http://www.xn--aciltp-t9a.com/diyabetik-ketoasidoz
• http://www.endokrin.com/video-izle.php?videoid=95
• http://tip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilimdali/diyabet_ketoasidozu_beyinodemi.ppt
• www.hasanyurtseven.com