![Page 1: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/1.jpg)
Sladkorna bolezenDoc.dr. Andrej Janež, dr.med.
Klinika za endokrinologijo, diabetes in bolezni presnove. Klinični center Ljubljana
![Page 2: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/2.jpg)
![Page 3: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/3.jpg)
![Page 4: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/5.jpg)
Insulin glargin
2000
Mejniki v diabetologiji
Bigvanidi
1960
Insulinska
terapija
1922
Sulfonilsečnine
1950
Insulinske črpalke
Pozno
1970
NPHinsulin
1946
Lente insulin
1952
HbA1c
1975
DCCT
1993
Insulinski analogi
1996
UKPDS
1998
Glukometri
![Page 6: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/6.jpg)
Bolnik
J.L., December 15, 1922 Februar
15, 1923
ČUDEŽ
INSULINA
![Page 7: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/7.jpg)
Oblike sladkorne bolezni
•
SLADKORNA BOLEZEN TIP 1
•
SLADKORNA BOLEZEN TIP 2
•
NOSEČNOSTNA SLADKORNA BOLEZEN
•
SEKUNDARNA SLADKORNA BOLEZEN
![Page 8: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/8.jpg)
KRVNI SLADKOR
3.9 -
6.0
mmol/l
![Page 9: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/9.jpg)
DIAGNOZA
Na tešče ≥
7.0 mmol
/l
Po obroku ≥
11.1 mmol/l
![Page 10: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/10.jpg)
SLOVENIJA 4%
100.000
oseb
![Page 11: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/11.jpg)
2002 → 150 mio
2025 → 300 mio
![Page 12: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/12.jpg)
Sladkorna bolezen je težka bolezen
Diabetična
retinopatijaVodilni vzrok slepote
Diabetična nefropatijaVodilni vzrok končne odpovedi ledvic
Srčno-žilne bolezni
Možganska kap2 to 4x
povečano tveganje
Diabetična
nevropatijaVodilni vzrok netravmatske amputacije
8/10 diabetikov umre za SŽB
1
![Page 13: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/19.jpg)
INSULINI?
![Page 20: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/20.jpg)
Insulin
v plazmi in profil glukoze pri zdravem
0
25
50
75
0
50
100
150
čas
7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
ZAJTRKZAJTRKZAJTRK KOSILOKOSILOKOSILO VEČERJAVEVEČČERJAERJA
Insu
linv
pazm
i(μU
/mL)
Glu
koza
v p
lazm
i(m
g/dL
)
BAZALNA SEKRECIJA
PRANDIALNA
SEKRECIJA
![Page 21: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/21.jpg)
4:00 16:00 20:00 24:00 4:00
Zajtrk Kosilo Večerja
8:0012:008:00Čas
Insu
linv
plaz
mi
Bazalni/Bolusni
Insulin
![Page 22: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/22.jpg)
Delovanje insulinov
Insulin Začetek delovanja Vrh delovanja Trajanje delovanjaUltra-kratkodelujočiKratkiLisproAspart
30-60 min 2-4 h 6-8 h15 min 1-2 h 2-5 h
10-20 min 1-3 h 3-5 h
Srednjedolgo delujočiNPHDetemir
1-3 h—
5-7 h4-6 h
13-16 h20 h
Dolgodelujoči insulinGlargin 1-2 h Brez vrha ~24 h
Pre-mix insuliniInsulin lispro 75/25Insulin aspart 70/30
10 min10 min
1-4 h1-4 h
10-20 h16-20 h
![Page 23: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/23.jpg)
Delovanje insulinovNi
vo p
lazem
skeg
a ins
ulin
a
Kratki, 6-8 hNPH, 13-16 h
Čas
(h)
Glargin, 24 h
Aspart, lispro, 2-5 h
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 240
![Page 24: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/24.jpg)
Insulinski analogi
Humani
InsulinA-veriga
B-veriga
Lys Pro
Gly
Arg
Arg
Asp
Lispro
Aspart
Glargin
![Page 25: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/25.jpg)
ČČasas
popo
aplikacijiaplikaciji
((ureure))
HHitr
ost
itros
t inf
undi
ranj
ain
fund
iranj
agl
ukoz
egl
ukoz
e
(mg/
kg/m
in)
(mg/
kg/m
in)
PovzetoPovzeto
popo
LantusLantus®®
(insulin (insulin glarginglargin) EMEA ) EMEA Summary of Product Characteristics 2002.Summary of Product Characteristics 2002.
Delovanje bazalnih insulinov
30 30 00112233445566
00 20201010
Insulin Insulin glarginglargin
NPH NPH iinsulinnsulin
![Page 26: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/26.jpg)
INSULIN
![Page 27: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/27.jpg)
1(150g)
1(80g)
1 enota 15g OH
1(200g)
1 (
2 0 0
1(200g)
k1 rezina 150g
1 rezina 140g
15 jagod 100 g
12 jagod6
b
8 (250g)
![Page 28: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/29.jpg)
Infuzijski
seti
![Page 30: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/30.jpg)
![Page 31: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/31.jpg)
![Page 32: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/32.jpg)
![Page 33: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/33.jpg)
![Page 34: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/34.jpg)
Glikiran hemoglobin-HbA1c
Merilo urejenosti diabetesa
Povprečje: 8-10 tednov
Meja:
7 %
2xHba1c -
6
![Page 35: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/35.jpg)
13579
111315
6 7 8 9 10 11 12
Retinop
Neph
Neurop
Microalb
RE
LA
TIV
NO
TV
EG
AN
JE
HbA1c
Skyler: Endo Met Cl N Am 1996
Tveganje za pozne zaplete sladkorne
bolezni
![Page 36: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/37.jpg)
Sladkorna bolezen tip2
Sladkorna bolezen tip 2: vpliv genov in okolja
De Fronzo
J. Diabetes 1998; 37:667–687.
Insulinska rezistenca
↑produkcija glukoze v jetrih↓
privzem glukoze
β-celična disfunkcija
moteno izločanje insulina
Genetska dovzetnostdebelost, “sedeč” način
življenja
![Page 38: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/38.jpg)
Naravni potek sladkorne bolezni tip 2
Debelost MTG Diabetes Nekontrolirana hiperglikemija
50100150
200250300350
50
100
150
200
250
Krv
ni sl
adko
r(m
g/dL
)R
elat
ivna
fu
nkci
ja(%
)
-10-10 -5-5 00 55 1010 1515 2020 2525 3030
Post-prandialna glikemija
Glukoza na tešče
Insulinska
rezistenca
Nivo insulinaβ-cellična funkcija
![Page 39: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/39.jpg)
Dobra urejenost sladkorne bolezni zmanjšuje kronične komplikacije
Stratton IM et al (UKPDS 35). BMJ 2000; 321: 405-412
0
p<0.0001 p<0.0001
p<0.0001 p<0.0001p=0.035
p<0.0001
p<0.0001
p<0.0001
-50
-45
-40
-35
-30
-25
-20
-15
-10
-5
Zman
jšan
o tv
egan
je(%
)
Umrljivost
zaradi DM2
AMI CVI PAOB Mikrovaskul.
bolezen
KatarkataSmrt zaradi makrovaskul.
obolenj
Celotna umrljivost
21 21
14 1412
43
37
19
![Page 40: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/40.jpg)
↑
producije glukoze v jetrih ↓
privzem glukoze
TiazolidindioniBigvanidi
Metabolizem ogljikovih hidratov
Insulinski sekretagogi(sulfonilsečnine, glitinidi)
α-glukozidazni inhibitorji
Moteno izločanje insulina
HiperglikemijaHiperglikemija
![Page 41: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/41.jpg)
Bigvanidi
TiazolidindioniInhibitorjiα-glukozidaze
Metformin(Glucophage,Aglurab,Gluformin)
Akarboza(Glucobay)
Rosiglitazon
(Avandia)
Glibenklamid(Glibenklamid, Daonil, Euglucon)Gliklazid(Diaprel, Diaprel
MR)Glikvidon(Glurenorm)Glimepirid(Amaryl)Glipizid(Antidiab, Glucotrol
XL)Repaglinid(NovoNorm)
SulfonilsečnineGlitinidi
![Page 42: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/42.jpg)
Peroralni antidiabetiki: delovanje in učinkovitost
Nathan DM. N Engl J Med. 2002;347:1342-1349.
Razred Delovanje Znižanje
HbA1c
%Insulinski
sekretagogi
(sulfonilsečnine, glitinidi)
Spodbujajo izločanje insulina
1.0-2.0
Bigvanidi
(metformin) Zavirajo produkcijo glukoze v jetrih
1.0-2.0
Tiazolidindioni Spodbujajo delovanje insulina v mišicah, maščevju in jetrih
0.5-1.0
α-glukozidazni inhibitorji Upočasnijo
GI absorbcijo OH
0.5-1.0
![Page 43: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/43.jpg)
Peroralni antidiabetiki: fiziološki učinki
TZDα-gluko
zidaz
ni
inhibitorji
Metform
in
Insulin
ski s
ekret
agogi
Vpliv na KSt
/ HbA1c ↓↓↓ ↓
Vpliv na trigliceride - ↓/- - ↓/-
Vpliv na
HDL-holesterol -↑/-- ↑
Vpliv na
LDL-holesterol -↓- ↑
↑Vpliv na plazemski insulin -↓ ↓
DeFronzo
RA. Ann Int Med 1999; 131:281–303.
Freed MI, et al. Am J Cardiol 2002; 90:947–952.
![Page 44: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/44.jpg)
Peroralni antidiabetiki: stranski učinki
Razred Stranski učinki
Insulin sekretagogi
(sulfonilsečnine,glitnidi)
Porast telesne teže, hipoglikemija
Bigvanidi
(metformin)
Gastrointestinalni; laktacidoza
Tiazolidindioni Porast telesne teže, zadrževanje tekočin-edemi,dilucijska anemija; kongestivno srčno popuščanje;hipoglikemija v komb. s sulfonilsečnino
α-Glukozidazni
inhibitorji
Flatulenca; redko hepatična nekroza
*
![Page 45: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/45.jpg)
Peroralni antidiabetiki: stranski učinkiTZD
Metform
in
Insulin
ski s
ekret
agogi
Hipoglikemija
Porast teže--
-
-
GI učinki
Edemi
Laktacidoza -
- -
-
-
-
-
-
-
α-gluko
zidaz
ni
inhibitorji
Anemija - -
DeFronzo
RA. Ann Int Med 1999; 131:281–303.
![Page 46: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/46.jpg)
HbA1c
Sulfonilurea
1
% do 2
%Metformin
1% do 2
%Pioglitazon
0.6
% do 1.9
%Rosiglitazon
0.7
% do 1.8
%Repaglinid
0.8
%
do 2 %Akarboza
0.5
% do 1.0%
Sulfonilurea
+ Metformin
~1.7
%Sulfonilurea
+ Pioglitazon
~1.2
%Sulfonilurea
+ Akarboza
~1.3
%Repaglinid
+ Metformin
~1.4
%Pioglitazon
+ Metformin
~
0.7
%Rosiglitazon
+ Metformin
~
0.8
%
Mon
oter
apija
Kom
bina
cije
Učinkovitost peroralnih
antidiabetikov
![Page 47: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/47.jpg)
Dieta/
fizična akt.
POAD
monoterapija
POAD
kombinacija Insulin
Stopenjsko zdravljenje
POAD
+/-
insulin
Zdravljenje sladkorne bolezni tip 2
Debeli:metformin
Suhi: SU /glitinidi
![Page 48: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/48.jpg)
7
6
9
8
HbA
1c(%
)
10
POAD monoterapija
Dieta POADkombinacija
POAD + basalni
insulin
Tradicionalni pristop v zdravljenju sladkorne bolezni tip 2
POADMonoterapija
titracija
Trajanje diabetesa
POAD/
+ več
injekcij insulina
![Page 49: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/49.jpg)
repaglinidrepaglinid
aliali
SUSU
zboljzboljššaaizloizloččanja insulinaanja insulina
GK po jediGK po jediinin
na tena teššččeeHbAHbA1c1c
GGK teK teššččeeGGK po jediK po jedi
mmetforminetformin
(ali glitazon*)(ali glitazon*)ali akarbozaali akarboza +
glukoneogenezoglukoneogenezoporabo porabo gluglukkoozzee
absorpcijo glukozeabsorpcijo glukoze
Kombiniramo zdravila z različnimi načini delovanja
![Page 50: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/50.jpg)
![Page 51: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/51.jpg)
![Page 52: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/52.jpg)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
HbA1c
< 6.5%
Boln
iki,
ki s
o do
segl
i cilje
dob
re
urej
enos
ti po
7.8
letih
(%)
Intenzivna terapija
n = 67
Holesterol
4.5 mmol/l
Trigliceridi
1.7 mmol/l
Sistolni RR
< 130 mm Hg
Diastolni RR
< 80 mmHg
Konvencionalna
terapija
n = 63
P = 0.06
P < 0.001
P = 0.19
P = 0.001
P = 0.21
Gaede
P, et al. N Engl J Med 2003; 348:383–393.
Steno-2: učinki intenzivne, celostne obravnave diabetikov
![Page 53: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/53.jpg)
Dejavniki tveganja za koronarno bolezen pri diabetiku tipa 2
1.
LDL
2.
HDL
3.
HbA1c
4.
Sistolni RR
5.
Kajenje
![Page 54: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/54.jpg)
•
75-80% DM2 umre zaradi IBS, CVI
•
IBS 2-4x pogostejša kot nediabetiki
•
1od 4 bolnikov z AMI ima DM2
Diabetes je močan dejavnik tveganja!
![Page 55: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/55.jpg)
Terapevtični cilji pri osebah ssladkorno boleznijo 2005
Parameter Vrednost
HbA1c (DCCT stand.)
≤
6,1 %KS na tešče
≤
6,0 mmol/l
Samok. KS na tešče
4,0 -
5,0 mmol/lSamok. KS pp
4,0 -
7,5 mmol/l
Krvni tlak
< 130 / 80 mmHgHolesterol
< 4,5 mmol/l
LDL holesterol
< 2,5 mmol/l
European guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice.Konsenz združenj: IDF Euro, EASD, EAS, EHN, ESC, ESH, ISBM, ESGP/FM.
European Heart Journal 2003; 24:1601-10, ADA 2005
![Page 56: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/56.jpg)
Detekcija Detekcija Detekcija Detekcija
AnamnezaEKG
PU, μAUFundi Presejalni test-Pulz?-Inspekcija-Senzibiliteta?
Terapija + obravnava z ustreznimi specialisti, če je potrebno
Kronične okvare: obravnava
![Page 57: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/57.jpg)
Pregled očesnega ozadja
![Page 58: Doc.dr. Andrej Janež, dr.med. Klinika za endokrinologijo ... · Glibenklamid (Glibenklamid, Daonil, Euglucon) Gliklazid (Diaprel, Diaprel MR) Glikvidon (Glurenorm) Glimepirid (Amaryl)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013102/5cab152388c993453d8c99dd/html5/thumbnails/58.jpg)
Varovanje nog