ÜNİTE 1ÜNİTE 1
• • DOĞAL SAYILARDOĞAL SAYILAR
• • DOĞAL SAYILARDA TOPLAMA İŞLEMİDOĞAL SAYILARDA TOPLAMA İŞLEMİ
• • DOĞAL SAYILARDA ÇIKARMA İŞLEMİDOĞAL SAYILARDA ÇIKARMA İŞLEMİ
MA
TE
MA
TİK
3Üç Basamaklı Doğal Sayılar 1
2) Aşağıda verilen sayıları abaküs üzerinde sayı boncuklarıyla gösteriniz.
YÜZLÜK ONLUK BİRLİK YÜZLÜK ONLUK BİRLİK YÜZLÜK ONLUK BİRLİK217 563 894
YÜZLÜK ONLUK BİRLİK YÜZLÜK ONLUK BİRLİK181 357 950
YÜZLÜK ONLUK BİRLİK
1) Aşağıda abaküs üzerinde sayı boncuklarıyla gösterilen sayıları yazınız.
YÜZLÜK ONLUK BİRLİK YÜZLÜK ONLUK BİRLİK YÜZLÜK ONLUK BİRLİK. . . . . . . . .
YÜZLÜK ONLUK BİRLİK YÜZLÜK ONLUK BİRLİK
. . .YÜZLÜK ONLUK BİRLİK
. . . . . .
11
MA
TE
MA
TİK
3
2) Bloklarla modellenmiş sayıyı ve sayının okunuşunu yazınız.
3) Her bir balon için rakamları birer kez kullanarak 3 basamaklı 6 farklı sayıoluşturunuz.
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
Yüz elli yedi
. . .
Üç yüz yirmi bir
. . .
Altı yüz üç
. . .
Yüz elli sekiz
. . .
Dokuz yüz on iki
. . .
İki yüz seksen üç
. . .
Dört yüz yetmiş
. . .
Altı yüz on
. . .
1) Aşağıda okunuşları verilen sayıları yazınız.
Üç Basamaklı Doğal Sayılar 2
Sayı
Sayının Okunuşu
62
359
4 87
1
12
MA
TE
MA
TİK
3Basamak Değeri 1) Aşağıda verilen doğal sayıların basamak adlarını ve basamak değerleriniyazınız.
2) Aşağıdaki tabloda ifade edilen sayıları örnekteki gibi yazınız.
3) Aşağıdaki tabloda verilen sayılardan onlar basamağı 6 olanların kutucuğunu kırmızıya, onlar basamağı 9 olanların kutucuğunu maviye boyayınız.
2
5
4
Sayı Sayı
2 yüzlük + 1 onluk + 4 birlik 214 5 yüzlük + 7 onluk + 6 birlik
3 yüzlük + 5 onluk + 7 birlik 6 yüzlük + 0 onluk + 2 birlik
8 yüzlük + 6 onluk + 0 birlik 1 yüzlük + 9 onluk + 3 birlik
4 yüzlük + 3 onluk + 9 birlik 7 yüzlük + 8 onluk + 4 birlik
265 186 798 161 856
12 594 56 93 666
999 805 960 265 488
139 69 735 896 767
Sayı Basamak Adı Basamak Değeri
3 2 7
5 1 4
……………………….….. ……………….
……………………….….. ……………….
……………………….….. ……………….
……………………….….. ……………….
……………………….….. ……………….
……………………….….. ……………….
13
MA
TE
MA
TİK
3Yuvarlama 1) Aşağıdaki çiçeklerde yer alan sayıları en yakın onluğa yuvarlayınız. En yakınonluğa yuvarlandığı sayının kutucuğunu boyayınız.
2) En yakın onluğa yuvarlandığında 740 olan sayıların bulunduğu şekilleriyeşil renge boyayınız.
3) Aşağıda verilen sayılardan bir önceki ve bir sonraki yüzlükleri örnekteki gibiyazınız.
735 743 734 745 742 737 738
Bir Önceki Yüzlük Sayı Bir Sonraki Yüzlük
100 128 200
614
501
865
327
4) Aşağıdaki sayıları en yakın yüzlüğe yuvarlayarak yanındaki kutuya yazınız.
655 182 939
385 709 485
………. ………. ……….
………. ………. ……….
380 390
386
60 70
62
430 440
435
720 730
727
14
MA
TE
MA
TİK
3Sayıları Karşılaştırma
1) Aşağıdaki sayıların arasına > , < , = sembollerinden uygun olanı yazınız.
3) Şekerlerde yer alan rakamları kullanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
4
727 … 527 568 … 569 981 … 991
348 … 348 405 … 395 209 … 219
2) İncirlerde verilen sayıları küçükten büyüğe doğru sembol kullanaraksıralayınız.
………………………………………................................
Birbirinden farklı üç basamaklı beş doğal sayı yazınız., , , ,
Yazdığınız sayıları aşağıdaki sembollere uygun olarak sıralayınız.< < < <
Yazdığınız sayıları aşağıdaki sembollere uygun olarak sıralayınız.> > > >
1 2 6 6 8 4 1 0 2 8 5 5 4 8 4
6
9
3
2
0
4
7
15
MA
TE
MA
TİK
3Ritmik Sayma 1
4) İleriye doğru dokuzar ritmik sayarak aşağıdaki boşlukları doldurunuz. Soruları cevaplayınız.
4. saymada hangi sayıyı söyleriz?
72’den sonraki saymada hangi sayıyı söyleriz?
1) İleriye doğru altışar ritmik sayarak aşağıdaki boşlukları doldurunuz. Soruları cevaplayınız.
6. saymada hangi sayıyı söyleriz?
78’den sonraki saymada hangi sayıyı söyleriz?
3) İleriye doğru sekizer ritmik sayarak aşağıdaki boşlukları doldurunuz. Soruları cevaplayınız.
7. saymada hangi sayıyı söyleriz?
72’den önceki saymada hangi sayıyı söyleriz?
2) İleriye doğru yedişer ritmik sayarak aşağıdaki boşlukları doldurunuz. Soruları cevaplayınız.
4. saymada hangi sayıyı söyleriz?
63’ten önceki saymada hangi sayıyı söyleriz?
16
MA
TE
MA
TİK
3
1) Aşağıdaki sepetlerdeki eksik sayıları, ileriye doğru onar ritmik sayaraktamamlayınız.
2) 50’den başlayarak ileriye doğru yüzer ritmik saydığımızda söylediğimizsayıların bulunduğu armutları boyayınız.
3) Altıdan başlayarak Altışar ritmik sayma yapınız ve noktaları birleştiriniz.Oluşan resmi boyayınız.
Ritmik Sayma 2
125 155
612 662
50
125
150
250
350
440
450
500
540
950
850
800
750
770
680
650
590
550
17
MA
TE
MA
TİK
3Koltukların SayısıHafta sonu, üç arkadaş sinemaya gitmeye karar verdiler. Sinemada
harika bir çocuk filmi vardı. Herkesin filmi zevkle izlediği bir anda filme kısa bir ara verildi. Sinema salonuna ilk defa gelen Efe, salonu incelemeye başladı. Arkadaşlarına sinema salonunda kaç tane koltuk olduğunu merakla sordu. Beyza, "100’den fazla koltuk olabilir." diye tahminde bulundu. Ömer ''Öyleyse sayalım." dedi.
Efe, "Bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi…" diyerek başladı saymaya. Bu şekilde koltukları saymak epey zor bir işti. Beyza arkadaşlarına seslenerek, "Sinema salonunda bir sıradaki koltukları sayalım. Daha sonra harf ile belirtilen sıraların kaç adet olduğunu bulalım. Ritmik sayma yaparak sinema salonundaki koltukların sayısını bulmuş oluruz." dedi.
Üç arkadaş A’dan K’ye kadar isimlendirilmiş 14 tane sıra olduğunu gördüler: A, B, C, Ç, D, E, F, G, Ğ, H, I, İ, J ve K. Her sırada 10 tane koltuk vardı. Hep beraber saymaya başladılar, "10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 110, 120, 130, 140."
İzleyiciler filmin devamını izlemek için salona girmeye başladığında Efe salonda tam 140 tane koltuk olduğunu biliyordu. Merakını gideren Efe, şimdi de heyecanla filmin sonunda ne olacağını bekliyordu.
• Aşağıdaki soruları metindeki problemin çözüm yoluna görecevaplayınız.
1) Sinema salonundaki koltukların sırasına A’dan J’ye kadar harf verilmişolsa ve bir sırada 6 koltuk bulunsa sinemada toplam kaç adet koltuk olurdu?
2) Sinema salonundaki koltukların sırasına A’dan H’ye kadar harf verilmişolsa ve bir sırada 7 koltuk bulunsa sinemada toplam kaç adet koltuk olurdu?
18
MA
TE
MA
TİK
3Sayı Örüntüleri
1) Aşağıda verilen örüntüye göre uygun modelleme çalışması yapınız.
2) Aşağıdaki boş bırakılan yerleri örüntünün kuralına göre tamamlayınız.
3) Aşağıdaki örüntülerde örüntü kuralını bozan sayıyı bulup işaretleyiniz.Örüntüyü bozan sayı yerine yazılacak sayıyı noktalı yere yazınız.
3 6 9 12
19
MA
TE
MA
TİK
3Tek ve Çift Doğal Sayılar
.................
1) Aşağıda yer alan fındıkların sayılarının tek doğal sayı mı, çift doğal sayı mıolduğunu altlarına yazınız.
2) Aşağıda yer alan doğal sayılardan çift doğal sayı olanların karşısına çift, tekdoğal sayı olanların tek yazınız.
25 172658 223171 103
354 888427 310
727 500
597 998
676 144
999 771
3) Aşağıdaki toplama işlemlerini yapınız. Toplanan sayıların ve toplamıntek mi, çift mi olduğunu noktalı yerlere yazınız.
………… …………
…….
…….
…….
………… …………
………… …………
……
……
……
................. ................. .................
20
MA
TE
MA
TİK
3
2) Aşağıdaki sayıları Romen rakamları ile yazınız.
III …... VI …... IX …...XV …...XI …...
V …... I …... VIII …...VII …...IV …...
X …... XII …... XIV …...XX …...II …...
XVI …... XIX …... XIII …...XVIII …...XVII …...
20 …... 18 …... 11 …...7 …... 4 …...
14 …... 8 …... 16 …...9 …... 15 …...
17 …... 6 …... 1 …...2 …... 13 …...
3 …... 5 …... 10 …...19 …... 12 …...
Romen Rakamları1) Aşağıda Romen rakamlarına karşılık gelen sayıları yazınız.
21
MA
TE
MA
TİK
3Eldesiz Toplama İşlemleri 1
2) Aşağıdaki eldesiz toplama işlemlerini yapınız.
1) Aşağıdaki eldesiz toplama işlemlerini yapınız.
3423
6721
12366
251215
309590
662336
543345
491508
98711
555444
55
12
27
52
123
32
17
231
63
34
143
24
356
243
727
212
490
200
614
103
927
72
855
144
648
250
500
499
337
441
22
MA
TE
MA
TİK
3Eldesiz Toplama İşlemleri 2
5514
137111
65134
417381
384403
651240
44155
573426
116611
555333
222765
90188
378501
727272
61473
267231
803194
444543
404305
183514
64851
393306
88316
837140
1) Aşağıda verilen eldesiz toplama işlemlerini yapınız.
23
MA
TE
MA
TİK
3Eldeli Toplama İşlemleri 1
2) Aşağıdaki toplama işlemlerinde yer alan boşlukları doldurunuz.
1) Aşağıdaki eldeli toplama işlemlerini yapınız.
128133
256361
59856
90359
399122
456477
788102
708209
487199
555367
234
…..
…..451
…..
…..5517
…..
389
…..
…..109
…..
…..85137
…..
235
…..
…..399
…..
…..7126
…..
167
…..
…..
182
…..
…..
260
…..
…..
24
MA
TE
MA
TİK
3Eldeli Toplama İşlemleri 2
11823
205209
483261
399444
8899
90389
648199
77188
554149
55126
645277
501399
487378
690199
375535
412398
78998
89798
388122
299399
1) Aşağıda verilen eldeli toplama işlemlerini yapınız.
25
MA
TE
MA
TİK
3
2) Aşağıda verilen toplama işlemlerini yapınız. ''?'' yerine gelecek sayıyıtoplama kuralına göre bulunuz.
Toplananların Yer Değiştirmesi1) Aşağıda verilen toplama işlemlerini yapınız. ''?'' yerine geleceksayıyı toplama kuralına göre bulunuz.
25 ?2518 ….
125 10?125 ….
130 170170? ….
? 6535865 ….
413 ?413412 ….
135
21
34
?
21
135
……
45
53
211
211
?
45
……
223
324
421
421
324
?
……
?
56
25
25
56
187
……
85
?
651
651
191
85
……
49
471
?
11
471
49
……
26
MA
TE
MA
TİK
3Onluk Bozma Gerektirmeyen Çıkarma İşlemi
2) Aşağıdaki onluk bozma gerektirmeyen çıkarma işlemlerini yapınız.
1) Aşağıdaki onluk bozma gerektirmeyen çıkarma işlemlerini yapınız.
55
12
63
31
257
52
353
32
577
231
468
24
356
243
727
212
490
200
614
103
997
72
855
144
658
250
999
499
844
703
8451
6721
17966
958215
809500
668336
749345
391101
987777
555444
27
MA
TE
MA
TİK
3
1) Aşağıdaki onluk bozma gerektiren çıkarma işlemlerini yapınız.
528133
256161
59859
482299
311122
456277
700602
708289
987199
555367
2) Aşağıdaki çıkarma işlemlerinde yer alan boşlukları doldurunuz.
399
…..
…..
89
…..
…..
65
…..
…..785194
…..
256
…..
…..
399
…..
…..
75
…..
…..871126
…..
149
…..
…..
190
…..
…..925317
…..
217
…..
…..
Onluk Bozma Gerektiren Çıkarma İşlemi
28
MA
TE
MA
TİK
3Zihinden Çıkarma İşlemi
2) Aşağıda verilen çıkarma işlemlerini zihinden yapınız. Cevapları eşleştiriniz.
1) Aşağıdaki çıkarma işlemlerini, onluk ve birliklerine ayırma yöntemiyleyapınız.
…
52 – 20
.... – …. = ....
…. + ….
.... – …. = ....
…
84 – 20
.... – …. = ....
…. + ….
.... – …. = ....
…
73 – 50
.... – …. = ....
…. + ….
.... – …. = ....
…
98 – 20
.... – …. = ....
…. + ….
.... – …. = ....
300 – 40 = …..
700 – 20 = …..
200 – 70 = …..
500 – 10 = …..
800 – 30 = …..
400 – 80 = …..
100 – 50 = …..
900 – 60 = …..
500 – 90 = …..
770
410
260
840
680
50
130
320
490
29
MA
TE
MA
TİK
31. Ünite Değerlendirme Soruları1. Aşağıdaki doğal sayıların okunuşlarını yazınız.
237 ………………………………………………………………..
128 ………………………………………………………...……..
481 .....................................................................
769 ……………………………………….…………………...…..
2. Aşağıda bazı doğal sayıların okunuşları verilmiştir. Karşılarına doğal sayılarınrakamla gösterimini yazınız.
Dört yüz yirmi yedi ……………………………………..…
Altı yüz otuz sekiz ……………………....….
Dokuz yüz on altı ..............................................
Sekiz yüz seksen beş ………………………………..……
Yedi yüz altı ……………….………………………....
3. Verilen ritmik saymalarda kural bozan sayıları yuvarlak içine alınız.
12 18 24 30 34 36 42 43 48
7 14 21 26 28 34 35 40 42
24 32 40 46 48 56 62 64 72
36 45 54 63 71 72 80 81 90
4. Aşağıdaki doğal sayların tek doğal sayı mı, çift doğal sayı mı olduğunuyanlarına yazınız.
………338
.........614
………666
.........427
………405
.........570
………881
.........994
5. Aşağıdaki doğal sayıları büyükten küçüğe doğru sıralayınız.
558 – 623 – 557 – 621 – 98
………………………………………………………………… 30
MA
TE
MA
TİK
3
6. Aşağıdaki doğal sayıları küçükten büyüğe doğru sıralayınız.
112 – 303 – 308 – 416 – 410
………………………………………………………………… 7. Aşağıdaki sayıları en yakın onluğa yuvarlayınız.
27 134 255 358
484 598 687 616
8. Aşağıdaki sayıları en yakın yüzlüğe yuvarlayınız.
227 485 718 944
303 655 584 139
9. Aşağıda verilen sayıları, Romen rakamları ile yazınız.
4 = ……. 7 = ……. 5 = ……. 10 = …….
14 = ……. 17 = ……. 13 = ……. 20 = …….
10. Aşağıdaki sayıların basamak değerlerini yazınız.
357 564
712 908
11. Aşağıdaki sayı örüntülerini örüntünün kuralına uygun şekildetamamlayınız.
4 8 12 20 24 20 25 30 35 45
47 50 53 56 62 6 12 18 24 36
15 25 35 45 55 48 52 56 64 68
31
MA
TE
MA
TİK
3
12. Aşağıdaki kutuları zihinden çıkarma yaparak doldurunuz.
20 40 60
65
78
93
30 60 90
300
500
700
13. Aşağıdaki toplama işlemlerini yaparak gizlenmiş kelimeyi bulunuz.
U5821
S185
14
N235123
L408581
T6475
A284119
İ398257
B384535
655 199 139 403 358 919 79 989
14. 7 yüzlük, 5 onluk, 6 birlikten oluşan sayıdan; 4 yüzlük, 3 onluk ve4 birlikten oluşan sayıyı çıkarırsak sonuç kaç olur?
15. Aşağıdaki çıkarma işlemlerinin sonuçlarını büyükten küçüğe sıralayınız.
a) 190 – 70 b) 758 – 567 c) 650 – 304 ç) 719 – 522
.…. ….. ….. .....
32
MA
TE
MA
TİK
3
16. 3 yüzlük, 5 onluk ve 4 birlikten oluşan sayının onlar basamağını 2 azaltıpyüzler basamağını 4 arttırırsak sayımızdaki değişim ne kadar olur?
17. Ritmik saymaları tamamlayarak tavşanı havuca ulaştırınız.
30 3624
45 5436
35 4228
48 5640
18. 3, 9, 7 rakamları birer kez kullanılarak yazılabilecek üç basamaklı en küçükdoğal sayı ve üç basamaklı en büyük doğal sayıyı yazınız. Bu sayıların farkınıbulunuz.
En Büyük Sayı : ……. En Küçük Sayı : ……. Fark : ……. - …….. =
19. 427 + 231 = 200 + = ?Yukarıdaki işlemler yapıldığında soru işareti ile belirtilen yere hangi sayıgelmelidir?
20. Sonucu farklı olan kutucuğu boyayınız.
(156 + 138) + 126
(136 + 138) + 156 (138 + 156) + 136
33
KAYNAKÇA
MEB, (2018). Matematik Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3,
4, 5, 6, 7, 8. sınıflar). Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
TDK, (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
TDK, (2012). Yazım Kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
159
GÖRSEL KAYNAKÇA
Çalışma kitabında yer alan görseller, komisyon çizeri Evren Savaş tarafındançizilmiştir.
1. ÜNİTE
Üç Basamaklı Doğal Sayılar 1 (Sayfa 11)
1)
2)
Üç Basamaklı Doğal Sayılar 2
(Sayfa 12) 1)
2)
3)
Basamak Değeri (Sayfa 13)
1)
2)
3) 265 186 798 161 856 12 594 56 93 666
999 805 960 265 488 139 69 735 896 767
Yuvarlama (Sayfa 14)
1)
2)
3)
Bir Önceki Yüzlük
Sayı Bir Sonraki Yüzlük
100 128 200 600 614 700 500 501 600 800 865 900 300 327 400
390 60 440 730
735 743 742 737 738
1
4)
Sayıları Karşılaştırma (Sayfa 15)
1)
2) 102 < 126 < 484 < 684 < 855
3) Öğrencinin kendi belirlediği sayılara göre işlem yapması beklenir. Ritmik Sayma 1
(Sayfa 16) 1)
2)
3)
4)
Ritmik Sayma 2 (Sayfa 17)
1)
2)
3)
Koltukların Sayısı (Sayfa 18)
1) 13 X 6 = 78 koltuk 2) 10 X 7 = 70 koltuk
Sayı Örüntüleri
(Sayfa 19) 1) 3 6 9 12
2)
655 700 182 200
939 900
385 400 709 700 485 500
2
3)
Tek ve Çift Doğal Sayılar (Sayfa 20)
1)
2)
3)
Romen Rakamları (Sayfa 21)
1)
2)
Eldesiz Toplama İşlemleri 1 (Sayfa 22)
1)
2)
3
Eldesiz Toplama İşlemleri 2 (Sayfa 23)
1)
Eldeli Toplama İşlemleri 1 (Sayfa 24)
1)
2)
Eldeli Toplama İşlemleri 2 (Sayfa 25)
1)
Toplananların Yer Değiştirmesi (Sayfa 26)
1)
2)
4
Onluk Bozma Gerektirmeyen Çıkarma İşlemi (Sayfa 27)
1)
2)
Onluk Bozma Gerektiren Çıkarma İşlemi
(Sayfa 28) 1)
2)
Zihinden Çıkarma İşlemi (Sayfa 29)
1)
2)
1. Ünite Değerlendirme Soruları
(Sayfa 30, 31, 32, 33) 1)
2)
5
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14) 756 – 434 = 322
15)
16) 734 – 354 = 380
17)
18) En Büyük Sayı: 973 En Küçük Sayı: 379
Fark: 973 – 379 = 594 19)
20)
6