Einstaklingsmiðað Einstaklingsmiðað námsmatnámsmat
Námsmatsferli og Námsmatsferli og námsmatsaðferðirnámsmatsaðferðir
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
22
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
MarkmiðMarkmið
Móta námsmatsstefnu skólannaMóta námsmatsstefnu skólanna Skipuleggja og þróa einstaklingsmiðað Skipuleggja og þróa einstaklingsmiðað
námsmat sem byggir á fjölbreyttum námsmat sem byggir á fjölbreyttum aðferðumaðferðum NámsmappaNámsmappa Matssamtal Matssamtal SjálfsmatSjálfsmat JafningjamatJafningjamat FrammistöðumatFrammistöðumat
Þróa mark lista Þróa mark lista til að nota við til að nota við
námsmatnámsmat
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
33
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Móta námsmatsstefnuMóta námsmatsstefnu
Stefna er grundvallarþáttur í öllu Stefna er grundvallarþáttur í öllu skólastarfiskólastarfi
Stefnumótun er hluti af ferli og unnin Stefnumótun er hluti af ferli og unnin á mörgum stigumá mörgum stigum
Námsmatsstefna er tengd Námsmatsstefna er tengd skólastefnuskólastefnu
Námsmat og annað mat gefur til Námsmat og annað mat gefur til kynna stöðu gagnvart stefnukynna stöðu gagnvart stefnu
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
44
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Stefna á ólíkum sviðumStefna á ólíkum sviðum
Íslands-
Reykjavíkur-
Skóla-
Bekkjar- hóps-
Einstaklings-
Aðalnámskrá, lög um
grunnskóla
Skólastefna Reykjavíkur
Stefna skólanna
Áherslur og
markm
ið
hópa
Einstaklings-
markm
ið
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
88
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
VerkefniVerkefni
Hugsið Hugsið um hvernig þið nýtið námsmat í ykkar um hvernig þið nýtið námsmat í ykkar kennslu/hvernig námsmati þið hafið tekið þátt í sem kennslu/hvernig námsmati þið hafið tekið þátt í sem nemendur, nemendur, skráiðskráið niður nokkur atriði niður nokkur atriði
RæðiðRæðið við sessunaut við sessunaut
SkráiðSkráið nokkur af þeim atriðum sem fram koma í umræðum nokkur af þeim atriðum sem fram koma í umræðum
Þetta er: “hugsa, (skrá), ræða, deila” aðferðin ;-) Þetta er: “hugsa, (skrá), ræða, deila” aðferðin ;-)
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
99
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
LeiðsagnarmatLeiðsagnarmat
Leiðsagnarmat er það ferli að afla Leiðsagnarmat er það ferli að afla upplýsinga um hvar nemandi er staddur í upplýsinga um hvar nemandi er staddur í námi sínu og túlka þær. Leiðsagnarmat námi sínu og túlka þær. Leiðsagnarmat nýtist nemendum og kennurum þeirra til nýtist nemendum og kennurum þeirra til leiðsagnar um hvert þarf að stefna (setja leiðsagnar um hvert þarf að stefna (setja sér námsmarkmið) og hvernig best sé að sér námsmarkmið) og hvernig best sé að ná þangað. ná þangað.
Research-based principles to guide classroom practice, Research-based principles to guide classroom practice,
Assessment Reform Group 2002Assessment Reform Group 2002
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
1010
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Lykilatriði sem stuðla að því Lykilatriði sem stuðla að því að námsmat efli námað námsmat efli nám
SvörunSvörun Nemendur fáNemendur fá viðeigandi svörun – nemendur vita að hverju þeir stefna, viðeigandi svörun – nemendur vita að hverju þeir stefna,
hver séu næstu skref og hvernig eigi að taka þauhver séu næstu skref og hvernig eigi að taka þau ÞátttakaÞátttaka
Nemendur taka virkan þátt í eigin námi – setja sér markmið og viðmið um Nemendur taka virkan þátt í eigin námi – setja sér markmið og viðmið um árangurárangur
Kennsluaðlögun Kennsluaðlögun Kennsla er löguð að niðurstöðum námsmats – ígrundun kennara og sýn á Kennsla er löguð að niðurstöðum námsmats – ígrundun kennara og sýn á
að allir geta náð auknum árangriað allir geta náð auknum árangri Áhugi og sjálfsöryggi-vitundÁhugi og sjálfsöryggi-vitund
Viðurkennt og vitað er að námsmat hefur djúpstæð áhrif á áhuga og Viðurkennt og vitað er að námsmat hefur djúpstæð áhrif á áhuga og sjálfsálit nemenda, og að hvorutveggja hefur afgerandi áhrif á nám sjálfsálit nemenda, og að hvorutveggja hefur afgerandi áhrif á nám
Sjálfsmat og námsvitundSjálfsmat og námsvitund Nemendur þurfa að geta metið eigin getu og skilið hvernig á að eflast og Nemendur þurfa að geta metið eigin getu og skilið hvernig á að eflast og
ná árangri – ígrundun nemendaná árangri – ígrundun nemendaAssessment reform group, 1999 Assessment reform group, 1999
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
1111
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
NámsmatsferliNámsmatsferliHlutverk kennaraHlutverk kennara
Skilgreina meginmarkmið námsinsSkilgreina meginmarkmið námsins Hvað á nemandinn að læraHvað á nemandinn að læra
Ákveða áfangamarkmiðÁkveða áfangamarkmið Hvernig á að skipuleggja námið, námseiningarHvernig á að skipuleggja námið, námseiningar
Umorða í nemendavæn markmiðUmorða í nemendavæn markmið Ég er að læra að nota stóran staf og punkta í málsgreinumÉg er að læra að nota stóran staf og punkta í málsgreinum Ég get flett upp á orði í orðabók og notað það við verkefnavinnu (þrm. Ég get flett upp á orði í orðabók og notað það við verkefnavinnu (þrm.
ísl.10.b.lestur)ísl.10.b.lestur) Ég veit hvað moska er og hver eru tákn, hátíðir og siðir islams (þrm. Ég veit hvað moska er og hver eru tákn, hátíðir og siðir islams (þrm.
Kf.s.t..5.b.)Kf.s.t..5.b.) Ég get samið sögu um dæmi eins og 75-32 (þrm. Stæ. 3. þrep, Ég get samið sögu um dæmi eins og 75-32 (þrm. Stæ. 3. þrep,
aðferðir-stæ og tungumál)aðferðir-stæ og tungumál) Hanna viðeigandi námsmat Hanna viðeigandi námsmat
Hvað þarf nemandinn að sýna til að hafa numiðHvað þarf nemandinn að sýna til að hafa numið Viðmið um árangurViðmið um árangur
Nota matið með nemendum til að varða leiðina að markmiðumNota matið með nemendum til að varða leiðina að markmiðum Rick Stiggins Rick Stiggins
20042004
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
1212
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Meginatriði sem huga þarf aðMeginatriði sem huga þarf að
Nemendavæn markmið frá upphafiNemendavæn markmið frá upphafi Sýnidæmi um hvað er góð vinna, að Sýnidæmi um hvað er góð vinna, að
hverju er verið að stefnahverju er verið að stefna Stöðug svörun á framfarir Stöðug svörun á framfarir Kenna sjálfsmat og að setja sér Kenna sjálfsmat og að setja sér
markmiðmarkmið Kenna íhugun/ígrundun til að fylgjast Kenna íhugun/ígrundun til að fylgjast
með eigin námimeð eigin námiRick Stiggins 2004Rick Stiggins 2004
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
1313
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Að hvaða atriðum
þarf ég að einbeita mér
við upprifjun?
Hvar er ég
sterkur og hverjir
eru veikleikar
mínir?
Hvernig
stend ég mig?
Hvernig veit ég
hvort vinna mín sé
góð?
Hvað fær mig
virkilega til að
hugsa?
Hver eru
markmiðin mín?
Hvað get ég
munað og hvernig fæ
ég betur skilið?
Nota ég bestu
námsaðferðir
fyrir mig? Hvað þarf ég
að gera til að
bæta mig?
Hvernig fer ég að
því að ná árangri og
taka framförum?
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
1414
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Ég fékk C fyrir
víravirkið mitt !?
Má ég koma með
spurningu?
Hvernig getur maður fengið
C fyrir víravirki?
Er það ekki bara tíminn einn sem
getur skorið úr um gildi listaverks?
?Er víravirkið mitt dæmt sem víra-
virki?
Eða var ég metin eftir hæfileiku
m mínum?
Þá er ég dæmd á
grundvelli þess sem ég ræð
engu um!
Ef ég var dæmd fyrir hversu vel ég lagði
mig fram.
Þá er matið ósanngjarnt því að ég reyndi mitt
besta!
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
1515
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Var ég metin eftir því hvað ég hafði lært um viðfangsefnið? Ættir
þú kennari þá ekki að fá C eins og ég...
Eða var ég kannski metin
samkvæmt gæðum
efnisins sem ég bjó verkið
úr?
Á að dæma mig eftir gæðum
járnherðatrésins sem
hreinsunin notar fyrir fötin
okkar?
Láti maður í sér heyra er meira tillit
tekið til manns.
Er það ekki á ábyrgð foreldra minna?
Ættu þeir ekki að fá sinn
skerf af C-inu mínu?
fyrir frammistöðu þína við að miðla þekkingu til mín?
Er það ekki einnig
óréttlátt?
Hjólið sem ískrar fær alla smurninguna!
Námsmatsaðferðir við Námsmatsaðferðir við leiðsagnarmatleiðsagnarmat
Möppumat, matssamtal, sjálfsmat, Möppumat, matssamtal, sjálfsmat, jafningjamat, frammistöðumat og listarjafningjamat, frammistöðumat og listar
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
1717
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
NámsmappaNámsmappa
Safn vinnu nemanda sem valin er með Safn vinnu nemanda sem valin er með ákveðin markmið í hugaákveðin markmið í huga
Nemandi og kennari vinna saman að því að Nemandi og kennari vinna saman að því að setja markmið með möppunnisetja markmið með möppunni
Mat eða ígrundun verður að fylgja verkunumMat eða ígrundun verður að fylgja verkunum
Mappa getur nýst í námsmati og sem Mappa getur nýst í námsmati og sem grunnur að matssamtali nemenda, grunnur að matssamtali nemenda, kennara og helst foreldra einnigkennara og helst foreldra einnig
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
1818
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Saga nemandansSaga nemandans
Mappa á að segja sögu nemandans. Við Mappa á að segja sögu nemandans. Við það að safna, velja, skipuleggja meta og það að safna, velja, skipuleggja meta og ígrunda tekur einstaklingur virkan þátt í að ígrunda tekur einstaklingur virkan þátt í að búa til sögu sína sem námsmaður. búa til sögu sína sem námsmaður. Innihald möppunnar gefur til kynna hvað Innihald möppunnar gefur til kynna hvað nemandinn kann og getur. Þar á að vera nemandinn kann og getur. Þar á að vera hægt að fá upplýsingar um áhugasvið hægt að fá upplýsingar um áhugasvið nemandans og kunnáttu og færni sem nemandans og kunnáttu og færni sem ekki tengist endilega skólastarfi.ekki tengist endilega skólastarfi.
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
1919
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Mappa þarf að hafa:Mappa þarf að hafa:
Markmið nemandans Markmið nemandans Lista yfir það sem mappan á að Lista yfir það sem mappan á að
innihaldainnihalda Ígrundun nemanda með hverju verkiÍgrundun nemanda með hverju verki Eyðublað eða annað fyrir foreldra og Eyðublað eða annað fyrir foreldra og
kennara til að tjá sig um möppuna og kennara til að tjá sig um möppuna og einstök verk hennareinstök verk hennar
Saskatchewan Professiolan Development UnitSaskatchewan Professiolan Development Unit
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2020
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Hvers vegna möppumat?Hvers vegna möppumat?
Breytt hugsun um nám og kennslu kallar á Breytt hugsun um nám og kennslu kallar á breyttar aðferðir við matbreyttar aðferðir við mat
Áhersla á margbreytileika nemenda og Áhersla á margbreytileika nemenda og fjölbreytta færni sem ekki er hægt að fá fjölbreytta færni sem ekki er hægt að fá fram með hefðbundnum prófumfram með hefðbundnum prófum
Gefur möguleika á þátttöku nemenda í Gefur möguleika á þátttöku nemenda í námi og mati, eignarhald á námi sínunámi og mati, eignarhald á námi sínu
Gefur upplýsingar um nám nemanda yfir Gefur upplýsingar um nám nemanda yfir ákveðið tímabilákveðið tímabil
Er undirstaða matssamtalsEr undirstaða matssamtals
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2121
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Margs konar möppurMargs konar möppur
Möppur geta haft mismunandi tilgangMöppur geta haft mismunandi tilgang Safnmappa – meðan á vinnu stendurSafnmappa – meðan á vinnu stendur Sýnimappa – valin verkefniSýnimappa – valin verkefni Ferilmappa – sýnir ferli í námiFerilmappa – sýnir ferli í námi ““passportfolio” – tengist ákveðnu passportfolio” – tengist ákveðnu
viðfangsefni svo sem Evrópska viðfangsefni svo sem Evrópska tungumálamappantungumálamappan
......
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2222
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Safn vinnu nemanda sem valin er með Safn vinnu nemanda sem valin er með ákveðin markmið í hugaákveðin markmið í huga
Nemandi og kennari vinna saman að því að Nemandi og kennari vinna saman að því að setja markmið með möppunnisetja markmið með möppunni
Mat eða ígrundun verður að fylgja verkunumMat eða ígrundun verður að fylgja verkunum
Mappa getur nýst í námsmati og sem Mappa getur nýst í námsmati og sem grunnur að matssamtali nemenda, grunnur að matssamtali nemenda, kennara og helst foreldra einnigkennara og helst foreldra einnig
Olga Dysthe 2005 http://skolenettet.no/moduler/templates/Module_Article.aspx?id=12366&epslanguage=NO
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2323
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Nemandi með möppuna sínaNemandi með möppuna sína
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2424
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Kassi, bók, taska eða Kassi, bók, taska eða vefsíða, diskur, lykill eða ?... vefsíða, diskur, lykill eða ?...
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2525
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
MatssamtalMatssamtal
Nemandi kynnir nám sitt fyrir foreldrum á fundi Nemandi kynnir nám sitt fyrir foreldrum á fundi nemenda, kennara og foreldra. Nemandinn fer nemenda, kennara og foreldra. Nemandinn fer með aðalhlutverkið. Hann undirbýr sig fyrir með aðalhlutverkið. Hann undirbýr sig fyrir fundinn og stýrir honum með því að sýna verk fundinn og stýrir honum með því að sýna verk sín. sín.
Námsmappa gegnir oft mikilvægu hlutverki í Námsmappa gegnir oft mikilvægu hlutverki í samtalinu. Nemandinn ræðir um styrkleika sína samtalinu. Nemandinn ræðir um styrkleika sína og ef til vill hvar hann þarf að bæta sig. og ef til vill hvar hann þarf að bæta sig.
Það að meta og greina eigin verk er talið leiða til Það að meta og greina eigin verk er talið leiða til aukinnar ábyrgðar á námi. aukinnar ábyrgðar á námi.
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2626
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
MatssamtalMatssamtalHagur nemendaHagur nemenda
Nemandinn er í brennnidepli Nemandinn er í brennnidepli Eflir ábyrgð og sjálfræði í námiEflir ábyrgð og sjálfræði í námi Lærir að meta eigin framgangLærir að meta eigin framgang Skuldbinding gagnvart skólastarfi og námi Skuldbinding gagnvart skólastarfi og námi
eyksteykst Eflir samskipti foreldra og barna þeirraEflir samskipti foreldra og barna þeirra Eflir samskiptahæfni og gagnrýna hugsunEflir samskiptahæfni og gagnrýna hugsun Setur ábyrgðina á nemandann og foreldraSetur ábyrgðina á nemandann og foreldra
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2727
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
MatssamtalMatssamtalHagur foreldraHagur foreldra
Eykur upplýsingar sem foreldrar fáEykur upplýsingar sem foreldrar fá Kynnir námsvenjur og áhugasvið barnsinsKynnir námsvenjur og áhugasvið barnsins Gefur tækifæri til að hjálpa við að setja Gefur tækifæri til að hjálpa við að setja
markmiðmarkmið Stuðlar að virkri þátttöku í námi barna Stuðlar að virkri þátttöku í námi barna
sinnasinna Veitir góða innsýn í nám og framfarir Veitir góða innsýn í nám og framfarir
barnsinsbarnsins
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2828
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
MatssamtalMatssamtalHagur kennaraHagur kennara
Minna álag á kennara í foreldraviðtaliMinna álag á kennara í foreldraviðtali
Jákvæðari andrúmsloftJákvæðari andrúmsloftSetur ábyrgðina á nemandann og Setur ábyrgðina á nemandann og
foreldraforeldraEflir þátttöku foreldraEflir þátttöku foreldra
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
2929
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Möppur og matssamtalMöppur og matssamtalSænsk myndSænsk mynd – sjá dreifildi um efni hennar– sjá dreifildi um efni hennar
Möppur – ein leið til að sjá nám sitthttp://www.multimedia.skolutveckling.se/scripts/view/frame.asp?i=22895
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3030
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Sjálfsmat og jafningjamatSjálfsmat og jafningjamat
Nemandi metur á gagnrýninn hátt eigin Nemandi metur á gagnrýninn hátt eigin verk með hliðsjón af markmiðum og verk með hliðsjón af markmiðum og viðmiðum um árangurviðmiðum um árangur
Getur farið fram meðan verkefni er Getur farið fram meðan verkefni er unnið eða við lok áfangaunnið eða við lok áfanga
Getur einnig verið tengt jafningjamatiGetur einnig verið tengt jafningjamatiCurriculum corporation Curriculum corporation
http://cms.curriculum.edu.au/assessmenthttp://cms.curriculum.edu.au/assessment
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3131
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Sjálfsmat getur verið að...Sjálfsmat getur verið að...
Bera verk sín saman við vel unnin verkBera verk sín saman við vel unnin verk Svara spurningum kennara sem laða fram Svara spurningum kennara sem laða fram
ígrundunígrundun Halda leiðabókHalda leiðabók Nota matslistaNota matslista Nota myndræna kortlagningu við að Nota myndræna kortlagningu við að
skipuleggja vinnu sínaskipuleggja vinnu sína Leiða matssamtalLeiða matssamtal
Curriculum corporation Curriculum corporation http://cms.curriculum.edu.au/assessmenthttp://cms.curriculum.edu.au/assessment
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3232
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Hvers vegna sjálfsmat?Hvers vegna sjálfsmat?
Nemandi Nemandi verður ábyrgur fyrir námi sínuverður ábyrgur fyrir námi sínu gerir sér grein fyrir næstu skrefum í náminugerir sér grein fyrir næstu skrefum í náminu fær betra sjálfstraust og verður jákvæðari, ég fær betra sjálfstraust og verður jákvæðari, ég
get í stað ég get ekkiget í stað ég get ekki er virkur þátttakandi í námi sínu, ekki bara er virkur þátttakandi í námi sínu, ekki bara
þiggjandi kennsluþiggjandi kennslu Verður sjálfstæðari og áhugasamariVerður sjálfstæðari og áhugasamari
AAIA North East RegionAAIA North East Region
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3333
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Hvers vegna Hvers vegna jafningjamat/félagamat?jafningjamat/félagamat?
Ein ástæða þessa að jafningjamat er eins gagnlegt og raun ber vitni er að nemendur gagnrýna og taka gagnrýni á verk sín frekar við þær aðstæður en við hefðbundið samtal nemanda og kennara. Annar kostur er að nemendur nota sitt er að nemendur nota sitt venjulega talmál sín á milli frekar en venjulega talmál sín á milli frekar en eitthvert skóla”mál. eitthvert skóla”mál. Black o.fl. 2003Black o.fl. 2003
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3434
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Lykilatriði varðandi sjálfsmatLykilatriði varðandi sjálfsmat
Leiðsagnarmat krefst þátttöku nemendaLeiðsagnarmat krefst þátttöku nemenda Sjálfsmat er mat á hvað lært erSjálfsmat er mat á hvað lært er Ígrundun er mat á hvernig lært er Ígrundun er mat á hvernig lært er Það þarf að þjálfa nemendur í að meta og Það þarf að þjálfa nemendur í að meta og
ígrundaígrunda Það er hægt að meta og ígrunda á marga veguÞað er hægt að meta og ígrunda á marga vegu
Í bekkjarumræðum, undir 4 Í bekkjarumræðum, undir 4 , með jafningja, með þar til , með jafningja, með þar til gerðum spurningum, með því að nemandi fari fyrst yfir gerðum spurningum, með því að nemandi fari fyrst yfir verkefni, með myndrænni kortlagningu (graphic verkefni, með myndrænni kortlagningu (graphic organisers), með leiðabókum/dagbókumorganisers), með leiðabókum/dagbókum
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3535
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Að hvaða atriðum
þarf ég að einbeita mér
við upprifjun?
Hvar er ég
sterkur og hverjir
eru veikleikar
mínir?
Hvernig
stend ég mig?
Hvernig veit ég
hvort vinna mín sé
góð?
Hvað fær mig
virkilega til að
hugsa?
Hver eru
markmiðin mín?
Hvað get ég
munað og hvernig fæ
ég betur skilið?
Nota ég bestu
námsaðferðir
fyrir mig? Hvað þarf ég
að gera til að
bæta mig?
Hvernig fer ég að
því að ná árangri og
taka framförum?
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3636
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Sjálfsmat - ígrundunSjálfsmat - ígrundunhugsað um hvað gerist við námhugsað um hvað gerist við nám
Veldu eitt eða tvö atriði og bættu námsmarkmiðum Veldu eitt eða tvö atriði og bættu námsmarkmiðum þínum við í stað...þínum við í stað...
Hvað fékk þig til að hugsa eða var erfitt við að læra...?Hvað fékk þig til að hugsa eða var erfitt við að læra...? Hvað hjálpaði þér (t.d. vinur, kennari, bók, þín eigin Hvað hjálpaði þér (t.d. vinur, kennari, bók, þín eigin
hugsun) þegar eitthvað varð erfitt við að læra...?hugsun) þegar eitthvað varð erfitt við að læra...? Hvaða hjálp þarftu til að læra...?Hvaða hjálp þarftu til að læra...? Með hvað ertu ánægðastur/ust eftir að hafa lært...?Með hvað ertu ánægðastur/ust eftir að hafa lært...? Hvað hefur þú lært sem er nýtt um...?Hvað hefur þú lært sem er nýtt um...? Hvernig vildir þú breyta þessu verkefni fyrir aðra sem eru Hvernig vildir þú breyta þessu verkefni fyrir aðra sem eru
að læra...?að læra...?Shirley Clarke 2005Shirley Clarke 2005
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3737
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
SjálfsmatSjálfsmatJafningjamat-félagamat með marklistaJafningjamat-félagamat með marklista
Mitt nafn __________________ Mitt nafn __________________ Félagi minn _______________: Félagi minn _______________: þarf að bæta OK frábærlegaþarf að bæta OK frábærlega
Takk fyrir samvinnuna Takk fyrir samvinnuna
... hélt sér að verki... hélt sér að verki
... athugaði mína vinnu... athugaði mína vinnu
... skiptist á þegar þarf... skiptist á þegar þarf
... var góður í samvinnu... var góður í samvinnu
... talaði í hálfum hljóðum... talaði í hálfum hljóðum
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3838
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
FrammistöðumatFrammistöðumat
Frammistöðumat er safn matsaðferða sem meta Frammistöðumat er safn matsaðferða sem meta getu nemanda við raunverulegar aðstæður svo getu nemanda við raunverulegar aðstæður svo sem lausn þrauta, verkefnavinnu, framkvæmd sem lausn þrauta, verkefnavinnu, framkvæmd eða æfingu þar sem reynir á hvað hann getur. eða æfingu þar sem reynir á hvað hann getur.
The Language of Learning: A Guide to Education Terms,The Language of Learning: A Guide to Education Terms, by J. L. by J. L. McBrien & R. S. Brandt, pp. 77-78, 1997, Alexandria, VA: Association for McBrien & R. S. Brandt, pp. 77-78, 1997, Alexandria, VA: Association for
Supervision and Curriculum Development. Supervision and Curriculum Development.
Ingunnarskóli:Ingunnarskóli:http://www.ingunnarskoli.is/http://www.ingunnarskoli.is/upplysingavefur/namsmat.htmupplysingavefur/namsmat.htmSkilgreinigar:Skilgreinigar:http://www.ascd.org/portal/site/ascd/http://www.ascd.org/portal/site/ascd/
menuitem.4427471c9d076deddeb3ffdb62108a0c/ menuitem.4427471c9d076deddeb3ffdb62108a0c/ http://frontpage.simnet.is/gudrunpet/namsmatid/indexmat.htm http://frontpage.simnet.is/gudrunpet/namsmatid/indexmat.htm
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
3939
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Árangursríkt frammistöðumatÁrangursríkt frammistöðumat
Metur ekki bara getu við lausn verkefnis, heldur tekur það Metur ekki bara getu við lausn verkefnis, heldur tekur það einnig mið af námsmarkmiðum og árangursviðmiðumeinnig mið af námsmarkmiðum og árangursviðmiðum
Á við í raunverulegum aðstæðumÁ við í raunverulegum aðstæðum Notar viðmið til að meta kjarnann í frammistöðu Notar viðmið til að meta kjarnann í frammistöðu
nemandans með hliðsjón af vel skilgreindum markmiðumnemandans með hliðsjón af vel skilgreindum markmiðum Felur í sér að verkefnin séu einstaklingsmiðuð og nemandi Felur í sér að verkefnin séu einstaklingsmiðuð og nemandi
hafi eitthvert val við lausn þeirrahafi eitthvert val við lausn þeirra Gefur tækifæri til ígrundunar og sjálfsmats nemendaGefur tækifæri til ígrundunar og sjálfsmats nemenda Gefur nemendum tækifæri til að sýna raunverulegum Gefur nemendum tækifæri til að sýna raunverulegum
áhorfendum verk sínáhorfendum verk sínSaskatchewan Professiolan Development UnitSaskatchewan Professiolan Development Unit
(Darling-Hammond, Aness, & Falk, 1995; McTighe & Wiggins, 1999)(Darling-Hammond, Aness, & Falk, 1995; McTighe & Wiggins, 1999)
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4040
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Hvers vegna frammistöðumat?Hvers vegna frammistöðumat?
Er öflugt leiðsagnarmatEr öflugt leiðsagnarmat Svörun á frammistöðu fer fram jafnóðum Svörun á frammistöðu fer fram jafnóðum
Gefur tækifæri að afla gagna á Gefur tækifæri að afla gagna á margvíslegan háttmargvíslegan hátt Athuganir, skráning, listar, sjálfs- og Athuganir, skráning, listar, sjálfs- og
jafningjamatjafningjamat Gefur möguleika á samstarfi og samvinnuGefur möguleika á samstarfi og samvinnu
Nemendur taka þátt í að skipuleggja verkefni, Nemendur taka þátt í að skipuleggja verkefni, setja viðmið og meta frammistöðu og afrakstursetja viðmið og meta frammistöðu og afrakstur
Saskatchewan Professiolan Development UnitSaskatchewan Professiolan Development UnitAAC 2001AAC 2001
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4141
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Frammistöðumat Frammistöðumat sett fram með gátlistasett fram með gátlista
Heilsar áhorfendumHeilsar áhorfendum Er róleg/urEr róleg/ur Kynnir efnið sem flytja áKynnir efnið sem flytja á Nefnir höfund efnisNefnir höfund efnis Talar nógu hátt fyrir alla í salnumTalar nógu hátt fyrir alla í salnum Ber skýrt fram textannBer skýrt fram textann Áherslur eru réttarÁherslur eru réttar Lítur upp af og tilLítur upp af og til Þakkar fyrir sig Þakkar fyrir sig Gengur rólega úr pontuGengur rólega úr pontu
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4242
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Frammistöðumat Frammistöðumat sett fram með matslistasett fram með matslista
Mat á frammistöðu nemenda
20 stig 15 stig 10 stig 5 stig
Er vandvirkur. Leggur sig heilshugar fram.
Leggur sig fram. Sýnir ekki sitt besta.
Vinnur hirðuleysislega.
Sýnir frumkvæði og sjálfstæði.
Lætur sér detta eitthvað í hug sjálf/ur og framkvæmir það.
Reynir stundum að framkvæma eigin hugmyndir.
Þarf mikla stýringu.
Gerir ekkert án stýringar.
Kemur sér að verki, er vinnusamur.
Fer að vinna strax, er að allan tímann.
Vinnur vel þegar hann/hún er farin/n að vinna.
Vinnur þokkalega.
Er vanvirk/ur.
Vinnur vel með öðrum. Truflar ekki.
Leggur sig fram í hópastarfi þannig að allir fái notið sín.
Vinnur vel með öðrum.
Vinnur ágætlega með öðrum en truflar stundum.
Leggur sig ekki fram í samvinnu.
Gengur vel um. Fer vel með efni og áhöld
Tekur saman eftir sig og aðra, passar upp á gögn og áhöld.
Tekur saman eftir sig og passar upp á gögn og áhöld.
Tekur saman eftir sjálfan sig.
Tekur ekki saman.
Ingunnarskóli
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4343
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Stig 1: Stig 2: Stig 3: Stig 4:
Tenging (fyrri þekking)
Tengir fyrri þekkingu ekki við textann
Getur rætt um innihald textans en getur ekki útskýrt eða tengt vel við fyrri þekkingu
Tengir eigin reynslu/þekkingu við það sem lesið er
Notar eigin reynslu til að auka skilning og forspá um framhald. Tengir textann við annan texta og tengir textann við eigin reynslu . Notar uppbyggingu texta (grindina) til að spá fyrir um framhaldið.
Spurningar Spyr einskis Spyr spurninga um söguna, gæti ruglað saman spurningum/staðhæfingum
Spyr viðeigandi spurninga um söguna, getur svarað spurningum
Spyr spurninga sem dýpka skilning, svarar spurningum auðveldlega, er farin(n) að gera sér grein fyrir mismunandi gerðum spurninga
Sjá fyrir sér (skynjun myndmáls)
Getur ekki lýst einföldum myndum sem koma í hugann úr textanum
Getur lýst einföldum hughrifun eða myndum, aðallega tengdum texta eða myndum
Lýsir hugmyndum sem tengist beint við textann eða lýsing á myndum úr textanum.
Lýsir eigin hugmyndum sem geta fæðst út frá textanum eða mynd og sýnir fram á það með fjölbreyttum hætti.
Ákvörðun mikilvægis
Ágiskun Ónákvæmar tilraunir til að skilgreina einhver hugtök í textanum (t.d. persónur, söguþráð, meginhugsun, sögusvið)
Áttar sig á atriðum (í textanum), sem skipta meira máli (t.d. persónum, söguþræði, meginhugsun, sögusviði)
Áttar sig á orðum, persónum og/eða atburðum, sem skipta máli varðandi heildarskilning, gerir tilraun til að útskýra söguna
Skilningsvakt – fylgjast með skilningi
Engin meðvitund um þyngd textans
Á í erfiðleikum með textann, en gerir ekki tilraun til að leita lausna.
Gerir sér grein fyrir erfiðleikum og sýnir þörf á að leita lausna. Getur ekki skilgreint vandann.
Skilgreinir vandamál og leitar lausna.
Draga ályktanir Reynir ekki að spá í eða draga ályktanir.
Gerir tilraun til forspár eða ályktunar. Niðurstaða ónákvæm eða á sér ekki stoðir í textanum.
Kemst að niðurstöðu/dregur ályktanir og spáir fyrir í samræmi við textann eða bakgrunnsþekkingu.
Kemst að niðurstöðu/dregur ályktanir og spáir fyrir með dæmum úr textanum.
Draga saman efni -endursegja
Endursegir ekki Endursegir tilviljanakennt sum atriði textans, efnisatriði eru ekki endilega í samhengi.
Endursegir flest aðalatriði í samhengi.
Endursegir aðalatriði textans í rökréttu samhengi. Gæti bætt við meginefnið umfjöllun um boðskap eða nýtt bakgrunnsþekkingu.
Matslisti eða viðmiðunarkvarði fyrir lesskilning 1 bekkur
Adapted from rubrics developed by Language Arts Committee, Walnut Creek School District, þýðing ÞBJ
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4444
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
MatslistiMatslisti
Matsleiðbeiningar til að meta vinnu Matsleiðbeiningar til að meta vinnu nemenda. Listi yfir hvaða viðmið nemenda. Listi yfir hvaða viðmið liggja til grundvallar mati á afurð eða liggja til grundvallar mati á afurð eða frammistöðu. Skýrir fyrir nemendum frammistöðu. Skýrir fyrir nemendum námsmarkmið og hvað merkir að ná námsmarkmið og hvað merkir að ná þeim. Hjálpar nemendum að taka þeim. Hjálpar nemendum að taka ákvarðanir með tilliti til að bæta gæði ákvarðanir með tilliti til að bæta gæði eigin vinnu. eigin vinnu.
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4545
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
MatslistiMatslisti
Nákvæm lýsing á námsmarkmiðumNákvæm lýsing á námsmarkmiðum Grundvöllur mats og ígrundunarGrundvöllur mats og ígrundunar Leiðsögn við skipulag námsLeiðsögn við skipulag náms Skorkort eða stöðumatSkorkort eða stöðumat Markbundnir, meta nemanda með Markbundnir, meta nemanda með
tilliti til árangursviðmiðatilliti til árangursviðmiða
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4646
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Gátlisti, marklisti og matslistiGátlisti, marklisti og matslisti
GátlistiGátlisti
Tengir fyrri þekkingu
Spyr Sér fyrir sér Ákvarðar mikilvægi Fylgist með skilningi Dregur ályktanir Endursegir
MarklistiMarklisti 1 2 31 2 3
- +/- +- +/- +
Tengir fyrri þekkingu Spyr Sér fyrir sér Ákvarðar mikilvægi Fylgist með skilningi Dregur ályktanir Endursegir
MatslistiMatslisti
Sjá fyrri glærur
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4747
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Hvers vegna matslista? Hvers vegna matslista? Sjónarhorn kennaraSjónarhorn kennara
Hjálpar kennurum að skilgreina hvað er Hjálpar kennurum að skilgreina hvað er góður árangur og skipuleggja kennslu góður árangur og skipuleggja kennslu þannig að nemendur nái honumþannig að nemendur nái honum
Tengir markmið og matTengir markmið og matHjálpar kennurum að vera nákvæmir, Hjálpar kennurum að vera nákvæmir,
sanngjarnir og samkvæmir við fyrirgjöfsanngjarnir og samkvæmir við fyrirgjöfGetur stuðlaða að samræmdum væntingum Getur stuðlaða að samræmdum væntingum
innan skóla, í árgangi eða deildinnan skóla, í árgangi eða deildNýtist í matssamtaliNýtist í matssamtali
Saskatchewan Professiolan Development UnitSaskatchewan Professiolan Development Unit
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4848
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Hvers vegna matslista? Hvers vegna matslista? Sjónarhorn nemendaSjónarhorn nemenda
Skýrir væntingar kennaraSkýrir væntingar kennaraTengir væntingar við vel skilgreinda Tengir væntingar við vel skilgreinda
gæðaframmistöðugæðaframmistöðuNýtist við að skipuleggja nám Nýtist við að skipuleggja nám Styður sjálfsmat og jafningjamatStyður sjálfsmat og jafningjamatVeitir markvissa svörun um hvernig eigi að Veitir markvissa svörun um hvernig eigi að
bæta frammistöðubæta frammistöðuNýtist við jafningjamatNýtist við jafningjamat
Curriculum corporation Curriculum corporation Saskatchewan Professiolan Development UnitSaskatchewan Professiolan Development Unit
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
4949
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Þátttaka nemenda við gerð Þátttaka nemenda við gerð matslistamatslista
Taka þátt í eigin matiTaka þátt í eigin mati
Tengjast náminu frá upphafiTengjast náminu frá upphafi
Skilja væntingar og viðmið um gæðiSkilja væntingar og viðmið um gæði
Skilja bakgrunn mats og svörunar Skilja bakgrunn mats og svörunar
Curriculum corporation Curriculum corporation
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
5050
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Viðtal við nemanda í 9. bekkViðtal við nemanda í 9. bekk
Hvað og til hvers er námsmat?Hvað og til hvers er námsmat? Einkunnir, tölur, það er til að bæta sig, bara til að læra, Einkunnir, tölur, það er til að bæta sig, bara til að læra,
sjá á prófunum...sjá á prófunum... Tekur þú þátt í námsmati?Tekur þú þátt í námsmati?
Nei aldrei, aldrei tekið þátt í sjálfsmati (að eigin sögn)Nei aldrei, aldrei tekið þátt í sjálfsmati (að eigin sögn) Til hvers eru próf?Til hvers eru próf?
Gá hvað við vitum mikið, (aðhald og þrýstingur) Gá hvað við vitum mikið, (aðhald og þrýstingur) Hvað gerir kennari með niðurstöður prófa?Hvað gerir kennari með niðurstöður prófa?
Ekkert sem ég veit umEkkert sem ég veit um En foreldrar?En foreldrar?
Sjá sjaldan prófin, þeir sjá bara einkunnirSjá sjaldan prófin, þeir sjá bara einkunnir
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
5151
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Viðtal við nemanda í 9. bekkViðtal við nemanda í 9. bekk
Til hvers eru niðurstöður prófa fyrir nemendur?Til hvers eru niðurstöður prófa fyrir nemendur? Þeir þurfa að læra undir þau og svo er hægt að sjá Þeir þurfa að læra undir þau og svo er hægt að sjá
hvað þeir vitahvað þeir vita Hvernig leiðbeinir námsmat þér í námi?Hvernig leiðbeinir námsmat þér í námi?
EkkertEkkert Taka kennarar mið af niðurstöðum prófa Taka kennarar mið af niðurstöðum prófa
Nei, við erum t.d. að læra um e-ð sem við vitum ekkert Nei, við erum t.d. að læra um e-ð sem við vitum ekkert hvað er og skiljum ekkert en kennarinn heldur bara hvað er og skiljum ekkert en kennarinn heldur bara áfram og við höfum lítinn möguleika á að geta eitthvað áfram og við höfum lítinn möguleika á að geta eitthvað á prófinu og svo sjáum við ekki prófið og vitum ekkert á prófinu og svo sjáum við ekki prófið og vitum ekkert hvað við gerðum vitlausthvað við gerðum vitlaust
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
5252
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur
Viðtal við nemanda í 9. bekkViðtal við nemanda í 9. bekk
Hvort viltu tölur eða umsögn eða hvorutveggja?Hvort viltu tölur eða umsögn eða hvorutveggja? Fæ alltaf umsögn með einkunnum. Fínt að fá umsögn en Fæ alltaf umsögn með einkunnum. Fínt að fá umsögn en
umsögn hjálpar ekkert í náminu. Ef þarf að velja á milli einkunna umsögn hjálpar ekkert í náminu. Ef þarf að velja á milli einkunna og umsagna þá vil ég heldur einkunnir því þá veit ég hvað ég og umsagna þá vil ég heldur einkunnir því þá veit ég hvað ég fékk á prófinufékk á prófinu
Hvort heldur þú að foreldrar þínir vilji ferkar tölur eða Hvort heldur þú að foreldrar þínir vilji ferkar tölur eða umsögn?umsögn? TölurTölur
Hvernig skilur þú tölurnar 8 og 5?Hvernig skilur þú tölurnar 8 og 5? 8 gengur mjög vel (en veit ekki hvernig ég á að bæta mig) 8 gengur mjög vel (en veit ekki hvernig ég á að bæta mig)
5 þá veit ég helminginn af því sem ég á að vita (en veit 5 þá veit ég helminginn af því sem ég á að vita (en veit ekki hvorn helminginn!)ekki hvorn helminginn!)
Aldrei fengið einkunn fyrir neitt annað en Aldrei fengið einkunn fyrir neitt annað en föginfögin, ekki fyrir félagslega , ekki fyrir félagslega þætti eða aðra þátttöku í skólastarfinuþætti eða aðra þátttöku í skólastarfinu
Ágúst 2006Ágúst 2006©©Þóra Björk JónsdóttirÞóra Björk Jónsdóttir
5353
Norðlingaskóli
IngunnIngunn NorðlingurNorðlingur