Elektriciteitsschaarste en afschakelplan winter 2014 - 2015
Anne MartensArrondissementscommissaris verantwoordelijk voor de noodplanning
14 oktober 2014
2
► Overzicht
1. Afschakelen – waarom ?
2. Wat is het ‘afschakelplan ?’
3. Waar gaat het licht uit?
4. Wat is de rol van de gouverneur ? Hoe bereiden
we ons voor ?
5. Wanneer zal u op de hoogte gebracht worden? –
Aspect crisiscommunicatie
► Afschakelen – waarom ?
• Problemen met de 3 kerncentrales
• België is sterk afhankelijk van ingevoerde stroom (3500 MW)
• Noodzaak van een evenwicht tussen productie en verbruik → zo niet risico op ‘blackout’
4
► Enkele kerncijfers voor België
• Totale productiecapaciteit: 15000 MW ( 20000
MW in 2012)
- Capaciteit kernenergie: 6000 MW
Tihange 2 + Doel 3: 2100 MW
Doel 4: 1039 MW
- Capaciteit hernieuwbare: 3000 MW
- Capaciteit andere energieën: 6000 MW ( 11000 MW in
2012)
• Importcapaciteit België: 3500 MW
• Winterpiekbelasting: 10000 à 14000 MW
20/04/23 5
► De impact van een Black-out is enorm
• Financiële en sociale impact van een Black-out in België
• 1 uur :120 MEUR/u (Oostenrijkse simulator) wordt als de accuraatste raming beschouwd
• 2 uur: 170MEUR/U
• 8 uur: De kosten zullen exponentieel stijgen
20/04/23 6
► Wie beslist?
• Minister van Economie en de Minister van Energie
• Advies van Elia
&
► Wanneer afschakelen en hoe hoog is de kans op een afschakeling ?
• Kansberekening is onmogelijk !!
• Verschillende factoren bepalen of afschakeling noodzakelijk is :- koude winter of niet- koudegolf beperkt tot België of zijn alle buurlanden ook getroffen ?
- kan Doel 4 nog tijdig heropgestart worden ?- levert de solidariteit een voldoende besparing op om afschakeling te voorkomen ?
8
► Wat is het afschakelplan ?
• 5 zones, in elke zone 6 schijven
• Provincie West-Vlaanderen : 28 gemeenten waarvan - 10 in schijf 4- 18 in schijf 5
• Afschakelplan = het ultieme redmiddel
• Elke schijf vertegenwoordigt 500 MW
9
► Waar gaat het licht uit ?
10
► Wanneer wordt afgeschakeld ?
• Als vraag en aanbod niet langer in evenwicht zijn
• Meest waarschijnlijk tussen 17 en 20 uur (= piekuren stroomverbruik)
11
► Wie krijgt in afgeschakelde schijf wel elektriciteit?
• Wie? De prioritaire gebruikers: ziekenhuizen en psychiatrische ziekenhuizen
• PAS OP!!!
Slechts 10% wordt na 15 min terug voorzien van elektriciteit
► Rol provinciegouverneur bij stroompannes
• GEEN rechtstreekse rol voor de provinciegouverneur om elektriciteitsproblemen op te lossen
• ENKEL bevoegd voor noodplanning en crisisbeheer - toezien op behoud van openbare veiligheid, openbare orde en gezondheid bevolking
- anticiperen op gevolgen van het uitvallen van kritieke infrastructuur / essentiële diensten
► Hoe bereiden we ons voor ?
• Wanneer?
reeds in de winter 2012 – 2013 toen al kans op een afschakeling van de elektriciteit werd aangekondigd
• Hoe?- inzicht verwerven in de mogelijke problemen die kunnen opduiken
- inventariseren van bruikbare / nuttige informatie- opmaak van een risico-analyse door de provinciale veiligheidscel
14
► Risico-analyse: aan welke risico’s moet gedacht worden ? (1)
1. kwetsbare personen- patiënten (medische discipline)- niet-zelfredzame burgers
2. kritieke locaties- Drinkwatervoorzieningen- Overstromingsgevaar- gevaarlijke verkeerspunten- kwetsbare bedrijven / SEVESO-bedrijven- spoorovergangen / bruggen- scheepvaartverkeer
15
► Risico-analyse (2)
- Scholen- telecommunicatie- ASTRID-radiocommunicatie hulpdiensten
16
► Crisisbeheer: Wie doet wat? Federaal
• Dag -1: Afkondiging federale fase
• Wat doet het Crisiscentrum van de Regering:- Situatie inschatten- Communicatiestrategie- Bovenlokale middelen: Defensie, civiele bescherming, federale politie
- HCS112- Astrid- Telecommunicatie- Spoor- en luchtverkeer- Internationale afstemming
► Wat doet het CC-Prov (1)?
• Dag -1 Afkondiging provinciale fase
• Taken:- analyse van impact op provinciale instellingen en infrastructuren:
° gevangenissen° bovenlokale waterafvoersystemen° bovenlokale drinkwatervoorzieningen° regionale verkeerspunten
► Wat doet het CC-Prov (2)
- Crisisbeheer- Garanderen openbare orde en veiligheid- Coördineren en uitvoeren federale maatregelen- Informeren burgemeesters- Informeren crisiscentrum- Verspreiden gemeenschappelijke communicatie via eigen kanalen
► Provinciaal crisiscentrum KAM-gebouw Brugge
► Wat doet het gemeentelijk coördinatiecomité?
• Opvolgen impact op gemeentelijk niveau- verpleeg- en verzorgingshuizen
- Waterafvoersystemen
- verkeer
• Crisisbeheer
• Garanderen openbare orde en veiligheid
• Uitvoeren maatregelen federaal en provinciaal niveau
• Informeren gouverneur
• Inzet eigen kanalen voor gemeenschappelijke communicatie
► Hoe verloopt de (crisis-)communicatie? (1)
• Dag -7: communicatie over een mogelijke dreiging van elektriciteitsschaarste- Opgevolgd door Elia (www.winterklaar.be vanaf 01/11 online)
- Gecommuniceerd door:• FOD Economie/energie naar crisiscentrum van de regering (CGCCR) en
• CGCCR naar crisispartners : oa gouverneur• Gouverneur naar burgemeesters• Alle instanties communiceren via de media en eigen kanalen naar de burgers: oproep tot solidariteit om in piekmoment minder elektriciteit te gebruiken (ook in niet afgeschakelde gebieden!) ►door gezamenlijke inspanning kan afschakeling vermeden worden!!!!
22
► Hoe verloopt de (crisis-)communicatie? (2)
• Dag -1: communicatie over al dan niet effectieve afschakeling- Opgevolgd door Elia- Gecommuniceerd door:
• FOD Economie/energie naar crisiscentrum van de regering (CGCCR) en
• CGCCR naar crisispartners : oa • gouverneur naar burgemeesters• Alle instanties communiceren via de media en eigen kanalen naar de burgers: overnemen van richtlijnen opgesteld door CGCCR (welke schijven, tijdens welke uren, maatregelen voor tijdens en na de afschakeling…) + lokale maatregelen (waar infopunt gevestigd, onthaalcentrum…)
23
► Wat kan u als onderneming doen om kans tot afschakeling te verkleinen? (dag-7)
• Verlichting- Doof lichten in toiletten, fotokopielokalen, gangen,… bij het
verlaten
- Beperk de verlichting in burelen, werkplaatsen, opslagplaatsen… (hou het veilig!)
- Vermijd alle buitenverlichting (lichtborden)
• Elektrische verwarming: - beperk de verwarming overdag tot 19-20°C
- verlaag de verwarming ‘s nachts tot 15-16°C.
• Elektrische apparaten: - aangepaste (energiezuinige) apparaten
- uitschakelen wanneer niet in gebruik (geen waakstand)
- werk met contactdozen met een aan/af-schakelaar
► Nuttige links
• Infonummer FOD Economie: 0800 120 33
• www.winterklaar.be : (vanaf 01/11 online ) hierop komt indicator over dreiging op stroomtekort met vooruitblik van 5 dagen
• Verder:- de site van de FOD Economie (http://economie.fgov.be)
- de website van het Nationaal Crisiscentrum : http://crisiscentrum.be
- De website van het Vlaams Energieagentschap (http://www.energiesparen.be/)
►Vragen?
► Contactgegevens.
Anne Martens
Arrondissementscommissaris bevoegd voor de noodplanning
050 30 16 06
0495 62 00 30
Federale dienst openbare hulpverlening :
050/301.611
27