Download - ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR
![Page 1: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/1.jpg)
ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR
Doç. Dr. Nadir ARICAN25.04.2005
![Page 2: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/2.jpg)
Tarihçe
1866 Siemens Dinamo
Sestier 600 olgu ( Yıldırım)
İlk deneyler 1880 Fontana- Mara ( Kedi – köpekler)
1880 Edison “elektriğe bağlı ölüm” tanımı
Yapay elektrik ile ilk ölümYapay elektrik ile ilk ölüm1879 - Lyon1879 - Lyon
![Page 3: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/3.jpg)
Tarihçe
1890- Elektrikle idam William Kemmler
1944 Skalos Adjuantis Akım izi üzerindeki metalik partiküller (Akroreaksiyon testi)
1944 Dale – Akım izinin tanımı
1957 Jellinek – “Balık sürüsü”
1965 Schaffer “hücrelerdeki fuziform değişim”
![Page 4: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/4.jpg)
“Elektrik Çarpması”
“Elektrik akımının vücuttan geçecek şekilde kişinin bir elektrik
kaynağı ile teması sonucu yaralanması veya ölümü” Etkileyen faktörler
Elektrik devresinin tamamlanıp tamamlanmadığı
Akımın gerilimi (Voltaj)
Akımın cinsi (ASC, DC)
Akımın şiddeti (Amper)
Akımın geçtiği yol
Akımın dokulardan geçtiği süre
Vücut dokularının direnci
![Page 5: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/5.jpg)
VO
LT
Amper
DİRENÇ
Ohm
ALTERNATİF
FREKANSA=V/RAmper=Volt / Direnç
![Page 6: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/6.jpg)
Elektrik devresinin tamamlanıp tamamlanmadığı Elektron akışı olabilmeli
Kuşlar
Kullanılan giysiler Kauçuk çizme
Eldiven
Başlık
Yaralanma yok
![Page 7: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/7.jpg)
Statik Yük
Statik yük şeklinde elektron birikmesi
durumunda
Doku hasarı yok
Statik jeneratör içinde
Birkaç milyon volt
![Page 8: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/8.jpg)
Voltaj – Akım gerilimi – Potansiyel farkı
Volt ile ifade edilir
V=AxR
Alçak / Yüksek
<600 alçak
<600-750 Yüksek
1000 V
DimaioDimaio
![Page 9: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/9.jpg)
Voltaj
Sıklıkla kullanılan 220
V 50 Hz
Sanayide 380 V
USA 110 V 60 Hz Daha güvenli ?
12-24 V Araba- radyo- müzik
sistemleri
Hayati tehlike yok
![Page 10: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/10.jpg)
Yüksel voltVoltaj Ark mesafesi1000 Birkaç mm5000 1 cm20000 6 cm40000 13 cm100000 35 cm
•İletkenin özelliği
•Havanın nemi
Enerji 105 J
Quantum mekaniği:
“Her molekül belirli miktarda enerji alabildiğinden fazla enerji patlama şeklini alır”
Patlama Mekanik travmalarBarotravmalar
![Page 11: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/11.jpg)
Yüksek voltaj da güvenlik
Sütçü
![Page 12: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/12.jpg)
Isı – termal yanıklar
Volt ile doğrudan ilgili
Isı artışı voltajın karesi ile orantılı,
>1000 V
yaygın termal yanıklar
![Page 13: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/13.jpg)
Akımın cinsi
Alternatif akım (AC)
Doğru akım (DC)
50/sn – 50 Hz
Pil, akü, transformatör
![Page 14: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/14.jpg)
AC / DC AC daha tehlikeli
Daha sık kardiyak aritmiye yol açar Dolaşım ve solunum merkezi AC ye daha hassas
100 miliamperlik AC Ventriküler fibrilasyon / Kardiyak arest
250 mAmp DC
Kaslarda tetanik kasılma obje bırakılamaz ve süre uzar
![Page 15: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/15.jpg)
Akımın şiddeti : AMPER
Birim zamanda geçen elektron sayısı
1 Amp = 1000 mAmp
Amper = Volt / Direnç
Direnç ↑↑ Amper ↓ Tehlike de azalmakta
![Page 16: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/16.jpg)
AmperGüvenli akım değerleri
1 mAmp ve altı Ağrısız şok
Kas kontrolü kaybolmadığından obje bırakılır
1-8 mAmp 5 mAmp zararsız maksimum değer
Güvensiz akım değerleri
8-15 mAmp Ağrılı şok – Kas kontrolü var
15-20 mAmp Ağrılı şok – Kas kontrolü yok
20-50 mAmp Ağrılı ciddi kas spazmları- Sol. zorluğu
100-200 mAmp Ventriküler fibrilasyon
200 mAmp ↑ Ciddi yanıklar ve ciddi kasılmalar
Genel kural : Genel kural : 50 mAmp50 mAmp öldürücü sınır öldürücü sınır
![Page 17: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/17.jpg)
Akımın vücutta izlediği yol
![Page 18: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/18.jpg)
Akımın vücutta izlediği yol
Uyarı merkezleri
Beyin sapı
Kalp
Kol-bacak
Kol-kol (%60 )
![Page 19: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/19.jpg)
Akımın geçtiği bölgenin kesit yüzeyi
Termal yanıkların oluşumunda önemli
Kesit alanı azaldıkça ısı üretimi artmakta
ISI
KESİT ALANI
El bileği- Dirsek gibi bölgelerde
![Page 20: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/20.jpg)
Akımın dokulardan geçtiği süre Süre uzadıkça risk artar
Düşük voltajlı akımlar öldürücü olabilir
220 V ~ Yüksek voltaj
Kömürleşme
Aşırı ısı yanıkları
Derin doku hasarı
![Page 21: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/21.jpg)
Vücut dokularının direnci
Ohm Ortalama 500 -5000 Ohm Direnci en yüksek dokular
Kemik Deri
Derinin direnci keratinize dokunun kalınlığı ile orantılı Ayak tabanı- avuç içi
Akım deri altında çok daha kolay ilerler Yumuşak dokular
Isı etkisi
![Page 22: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/22.jpg)
Direnç Kuruluk – Nem
Kuru avuç 1 Mega Ohm – Nemli : 1200 Ohm
Deriden geçtikten sonra Elektrolit değişiklikleri nedeniyle 380 Ohm a kadar düşebilir Dolayısıyla geçen amper miktarı artar
Vasküler yapıdan zengin bölgeler Mukozalar
Dudak Kan
Nöronal doku
![Page 23: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/23.jpg)
Akımın kaslar üzerine Akımın kaslar üzerine etkisietkisi
Kas spazmı
Tetanik kasılmalar
İskelet kaslarında
50 Hz- 10-40 mAmp
Fleksör kaslar daha güçlü
![Page 24: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/24.jpg)
Yaralanma/ Ölüm Mekanizmaları Ventriküler Fibrilasyon
Solunum kasları spazmı
Solunum ve kardiyak merkezlerin felci
Termal yanıklar
Travmalar
![Page 25: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/25.jpg)
Ventriküler fibrilasyon
En sık ölüm nedeni ( 110- 220 V AC) Öncelikle ileti sistemi bozulur
Ventriküler fibrilasyon Kardiyak arest
Tıbbi aletler! ( 100 mikroamper) Amper Fibrilasyon riski ↓ - Özellikle 4 Amp Siklus
70 mAmp – 5 sn
TT
![Page 26: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/26.jpg)
Solunum kasları spazmı
Akımın gögüs ve batından geçtiği
olgular
Diafram- İnterkostal kaslar
Konjestif –hipoksik görünüm
Asfiksi bulguları
Özellikle peteşiyal kanamalar
![Page 27: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/27.jpg)
Solunum ve kardiyak merkezlerin felci
Beyin sapı etkilendiğinde
Kalp çalışmaya devam edebilir
Suni solunuma devam
EKT de dikkat
![Page 28: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/28.jpg)
Termal Yanıklar
Komplikasyonlar
Hipovolemik şok
Septik şok
Böbrek yetmezliği
![Page 29: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/29.jpg)
TRAVMA
Sekonder travmalar
Savrulma
Genel beden travması
Yüksekten düşme
![Page 30: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/30.jpg)
ORİJİNORİJİN
Kaza %1-2
İş kazaları arasında oran ↑
İntihar
Cinayet
![Page 31: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/31.jpg)
İntiharİntihar
Oldukça nadir
Almanya’da artış ?
Yöntemler
Banyo
![Page 32: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/32.jpg)
![Page 33: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/33.jpg)
![Page 34: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/34.jpg)
![Page 35: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/35.jpg)
![Page 36: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/37.jpg)
Cinayet
Nadir
Genellikle eşler tarafından
Yöntemler
Yola tel döşenmesi
Banyo suyuna elektrik verilmesi
![Page 38: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/38.jpg)
Olay yeri incelemesi
Tanık ifadeleri Teknik bilirkişi Giysiler
Eldiven Ayakkabı
Fotoğraf
Banyo – Havuz
( Suda boğulma)
![Page 39: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/39.jpg)
OTOPSİ BULGULARI
Elbiseler
Rigor
Çok daha erken başlar ve erken sonlanır
(Tetanik kasılmalar) – ATP ↓
![Page 40: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/40.jpg)
Dış muayene
Dikkatli
Lezyonlar rahatlıkla gizlenebilir
Saçlı deri- avuç
Başka lezyonlarla karışabilir
Lezyon ±
![Page 41: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/41.jpg)
İç muayene Spesifik bulgu ?
İçorganların özellikleri Sıvı içerik , iletkenlikte artış
Isı etkisi oluşmayacak kadar geniş akım yolu
Non spesifik bulgular Siyanoz
Peteşi
Konjestif bulgular
Ana arterlerde yırtılma
![Page 42: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/42.jpg)
Elektrik akımının oluşturduğu lezyonlar
Sıklıkla deride Direnç ↑
Giriş yanıkları- “Joule Yanıkları”
Benzer şekilde çıkış lezyonları da oluşmakta
Lezyon görülme olasılığı
Birim deri alanına düşen akımın yoğunluğu ile ilişkili
Geniş alandan geçerse lezyon (-)
![Page 43: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/43.jpg)
Fleksiyon
![Page 44: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/44.jpg)
Yanık alanın özellikleri
Postmortem yanık ve vezikül oluşabilir
Ancak hiperemik alan (-) Yanık periferinde soluk
halka Kablo izi ?
Çürümeye dirençli
![Page 45: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/45.jpg)
Elektrik yanıkları
Sıkı temas lezyonları
Ark yanıkları
Dendritik yanıklar
![Page 46: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/46.jpg)
Sıkı temas lezyonları
Termal yanık şeklinde
Gri-sarı
Sert
Koagülasyon nekrozu
Epidermo-dermal vezikül oluşabilir Akım kesilince soğuyarak çökebilir
(Hatta tamamen kaybolabilir)
Geç iyileşir
![Page 47: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/47.jpg)
Düşük voltaj
![Page 48: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/48.jpg)
![Page 49: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/49.jpg)
![Page 50: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/50.jpg)
Çıkış
![Page 51: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/51.jpg)
Ark Yanıkları
Sıklıkla Yüksek voltaj
Sıkı temaslarda (-)
Kıvılcım şeklinde
Hem giriş – Hem çıkış
Çok sayıda ark lezyonları ( Yüksek Voltaj)
Timsah derisi
![Page 52: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/52.jpg)
![Page 53: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/53.jpg)
![Page 54: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/54.jpg)
![Page 55: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/55.jpg)
Dendritik yanıklar
Yıldırımlar – 250.000 voltluk akımlarda
Ağaç dalları şeklinde deri lezyonları
Zaman geçtikçe kaybolur
Oluşum
Parçalanmış eritrositlerden çıkan hemoglobinin dokuları
boyaması
Vazodilatasyon
![Page 56: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/56.jpg)
![Page 57: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/57.jpg)
![Page 58: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/58.jpg)
![Page 59: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/59.jpg)
![Page 60: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/60.jpg)
![Page 61: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/61.jpg)
![Page 62: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/62.jpg)
![Page 63: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/63.jpg)
![Page 64: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/64.jpg)
![Page 65: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/65.jpg)
![Page 66: ELEKTRİK AKIMINA BAĞLI YARALANMALAR](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013105/5681420c550346895dae02be/html5/thumbnails/66.jpg)