Download - Febelfin persconferentie 04.03.2012
Uitdagingen voor Belgische financiële sector ten dienste van mens en economie
Filip Dierckx, Voorzitter FebelfinMichel Vermaerke, Gedelegeerd bestuurder Febelfin
Febelfin 4 maart 2013
2
AGENDA
Febelfin 4 maart 2013
I. 3 kerntaken II. 3 succesfactorenIII. 4 engagementenIV. Besluit
Uitdagingen voor Belgische financiële sector ten dienste van mens en economie
3
I. 3 kerntaken
Febelfin 4 maart 2013
Febelfin 4 maart 2013 4
Externe én interne oefening brengen kerntaken in kaart
CSR Rapport Strategische agenda
Het is onze wens dat in nauw overleg een Duurzaam en Vitaal Financieel Model kan uitgebouwd worden.
Dit overleg moet leiden tot een langetermijnvisie voor de sector. Een visie die rekening houdt met de
draagkracht van de sector, gebaseerd is op principes van level playing field en proportionaliteit. Enkel zo
zullen we tot een stabiel kader komen waarin de sector verder mede kan bijdragen tot een
verwezenlijking van maatschappelijke welvaart. Filip Dierckx, Febelfin Luncheon
5
3 kerntaken van financiële sector voor samenleving
Febelfin 4 maart 2013
Financieren economie
Evenwichtig omgaan met sparen & beleggen
Zorgen voor moderne & efficiënte financiële infrastructuur
WELKE KERNTAKEN?
Binnen een kader van evenwichtige regelgeving, efficiënt toezicht & concurrentiële marktwerking
Febelfin 4 maart 2013 6
Kerntaken van financiële sector
TR
AN
SF
OR
MA
TIE
INT
ER
ME
DIA
TIE
Traditionele bancaire
kredietverlening
• Kredietverlening aan-ondernemingen -gezinnen -overheden
• Concurrentiële tarieven
• Verantwoord risicobeheer
Alternatieve vormen van financiering
• LT KMO-fondsen
• Projectobligaties/volkslening
• Risicokapitaal
• …
Financieren van economie
Febelfin 4 maart 2013 7
Kerntaken van financiële sector
Focus op lokale markt
Risico-beheersing
Evenwichtig aanbod
beleggings-producten
Moratorium
Evenwichtig omgaan met sparen & beleggen
Febelfin 4 maart 2013 8
Kerntaken van financiële sector
Vei l igheid Innovatie Mult ikanaal
Stimuler ing elektronisch &
mobiel betaalverkeer
Zorgen voor efficiënte & moderne financiële infrastructuur
9
II. 3 succesfactoren
Febelfin 4 maart 2013
Kernwoorden: realisme, samenwerking, rendabiliteit
Wat is er nodig om kerntaken verder uit te voeren?
Febelfin 4 maart 2013
Uitvoering van kerntaken gaat gepaard
met
Realisme
Samenwerking & dialoog met overheden
Voldoende rendabiliteit
10
11
Realisme is noodzakelijkOnmogelijke spreidstanden vermijden
Banken mogen geen enkel risico
nemen Banken moeten goedkope kredieten
verstrekken
Banken moeten balansen
afbouwen en hefboom
verkleinenBanken moeten meer
krediet verlenen
Banken moeten meer LT funding
aantrekken LT funding zal duurder en risicovoller worden door Basel III & bail-in
Banken mogen niet complex zijn Banken opereren in
complexe geglobaliseerde
markten
Banken moeten hogere vergoeding
op spaarboekje geven
Banken moeten goedkope kredieten
verstrekken
Febelfin 4 maart 2013 12
Samenwerking & dialoog met overheden
Enkele voorbeelden
Basel III (exportfinanciering, LCR)
Moratorium complexe producten
Covered Bonds
Zorgtraject Ford Genk & ArcelorMittal
Bankenplan/Table ronde financement des PME
Bron : Febelfin-presentatie op basis van NBB-gegevens.Geconsolideerde gegevens, en vanaf 2006, op basis van IAS/IFRS rapporteringsschema’s. ROE: return on (average) equity.(Enkel voor banken naar Belgisch recht).
4,5
0,7
10,5
-2,6
-36,5
13,2
22,4
18,5
15,8
13,6
11,8
13,7
20,4
-40 -30 -20 -10 0 10 20 30
Jan-Sept 2012
2011
2010
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
ROE
2008
2009
Febelfin 4 maart 2013
Voldoende rendabiliteit is essentieel…
13
14
… maar rendabiliteit staat onder zware druk…
RENDABILITEIT VAN BELGISCHE
FINANCIËLE SECTOR
Sectorbijdragen
Prudentiële initiatieven
Structurele maatregelen
Operationelemaatregelen
Kapitaalvereisten
Consumenten-beschermingKapitaalkost
Economische omgeving
15
2012(in mio EUR)
2013* (in mio EUR)
Abonnementstaks 175 ~210
‘Gewone’ jaarbijdrage DGS 258 258
Tijdelijke bijzondere/bijkomende DGS-bijdrage
580 161
Jaarbijdrage aan Resolutiefonds (FSC)
251 251
Nieuwe jaarlijkse taks op de kredietinstellingen
81 81
Totale bruto-bijdragenlast voor de sector
1.345 ~961
Uitkering door ‘gewoon’ Beschermingsfonds
580 ~161
Totale netto-bijdragenlast voor de sector
765 ~800
…omwille van fiscale redenen….
Bruto bankenheffing: 961 mio EUR(uitkering door ‘gewoon’ Beschermingsfonds niet meegerekend)
* Schatting 2013. Bedrag afhankelijk van exacte evolutie van spaardeposito’s in 2012. Febelfin 4 maart 2013
…omwille van operationele redenen…
Bron: Gegevens op geconsolideerde basis en, vanaf 2006, volgens IFRS-normen.
Febelfin 4 maart 2013
Evolutie cost – income ratio (in %)
16
Grote bezorgdheid over toenemende operationele lasten, o.a.:
• Toenemende regelgeving, toezicht & compliance
• Specifieke dossiers van hervorming (21% + 4%, hervorming spaarboekje,…)
• LoonkostenevolutieJan-sept 2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
50 55 60 65 70 75 80 85 90
71.4
67.3
65.9
77.5
85.0
61.1
55.7
72.6
72.0
73.9
74.7
74.1
72.2
Febelfin 4 maart 2013 17
…en onvoldoende duurzame rendabiliteit kan impact hebben op verschillende vlakken
KLANT
PERSONEEL AANDEELHOUDER
DUURZAAM FINANCIEEL
MODEL
Minder eigen vermogen tast liquiditeit & solvabiliteit aan
Minder solide financieel systeem
Febelfin 4 maart 2013 18
De weg naar een duurzame & vitale financiële sector ten dienste van mens & economie
loopt via:
3 KERNTAKEN
3 SUCCESFACTOREN
4 ENGAGEMENTEN
19
III. 4 engagementen
Febelfin 4 maart 2013
Engagementen van financiële sector voor samenleving
Febelfin 4 maart 2013
Economie te financierenGediversifieerd bancair landschap met laag risicoprofiel te behouden
Infrastructuur verder te moderniseren & te innoveren
Sociaal – economische rol in samenleving te vervullen
De financiële sector engageert zich om
20
21Febelfin 4 maart 2013
Financiële sector engageert zich om economie te financieren
1
Febelfin 4 maart 2013 22
“Een EUR krediet voor elke extra EUR spaargeld”(eind 2007 – eind 2012)
Evolutie volume gereglementeerde spaarrekeningen en krediet sedert 2007(Bron: Nationale Bank van België)
Eind 2007 Eind 2010 Eind 2011 Eind december 2012
Stijging tussen eind 2007
– eind december 2012
Gereglemen-teerde spaardeposito’s
EUR 148,8 miljard
EUR 214,8 miljard
EUR 218,7 miljard
EUR 235,8 miljard
+ EUR 87,0 miljard
(+ 58,5 %)
Kredieten aan ondernemingen
EUR 97,1 miljard
EUR 112,6 miljard
EUR 115,8 miljard
EUR 116,7 miljard
+ EUR 19,6 miljard
(+ 20,2 %)
Hypothecair krediet
EUR 139,3 miljard
EUR 165,5 miljard
EUR 175,6 miljard
EUR 183,2 miljard
+ EUR 43,9 miljard
(+ 31,5 %)
Kredieten aan de Belgische overheid
EUR 68,8 miljard
EUR 82,2 miljard
EUR 91,7 miljard
EUR 92,8 miljard
+ EUR 24,0 miljard
(+ 34,8%)
+ 87,5 miljard
EUREXTRA (sedert 2007)
23
Evolutie kredietverlening aan ondernemingen
Febelfin data= NBB + verbinteniskredieten + zelfstandigen/vrije beroepen
NBB data= volume opgenomen krediet door Belgische niet-financiële ondernemingen
Febelfin 4 maart 2013
128 mia EUR (December)
117 mia EUR (December)
Hoogtepunt
Uittreksel Jaarverslag 2012 van Nationale Bank van België: In België zetten de kredietinstellingen de sedert het uitbreken van de financiële crisis begonnen herstructurering van hun balans voort. In 2012 verminderden ze met name hun vorderingen op de perifere landen van het eurogebied. Terzelfdertijd spitsten ze zich opnieuw toe op hun intermediatieactiviteiten in België en op hun strategische markten: de bij de retailcliënten aangetrokken deposito’s namen toe en de kredietverlening bleef over het geheel genomen gehandhaafd.
24
Kredietverlening aan ondernemingenaan concurrentiële tarieven
Febelfin 4 maart 2013
September2008
September2010
September2011
September 2012
December 2012
5,54% 3,05% 3,43% 2,98% 2,92%(historisch dieptepunt)
2,92%
Gemiddelde gewogen interestvoet voor nieuwe kredieten
Febelfin 4 maart 2013 25
Traditionele kredietverlening onder druk….
Verminderde vraag naar krediet
Verminderde productie van krediet
Moeilijke economische context
Mogelijke impact op kredietwaardigheid &
daling financiële onafhankelijkheid
KMO’s
Reg
elg
evin
gC
on
jun
ctu
ur
Basel IIIMoeilijkere LT/MT kredietverlening
26
Bron: Febelfin-gegevens.Trimestriële kredietbarometer voor kredieten aan ondernemingen.
Conjunctuur weegt op kredietvraag & kredietproductie
Kredietvraag Kredietproductie
Febelfin 4 maart 2013
27
Conjunctuur: eigen vermogen van KMO’s onder druk
• Graad financiële onafhankelijkheid (verhouding eigen vermogen t.o.v. verplichtingen) daalt voor KMO’s de jongste 2 jaar (na aanhoudende stijging over periode 2003 – 2009)
• Graad financiële onafhankelijkheid daalde voor de allerkleinste ondernemingen met 12,7 procentpunt de laatste 10 jaar
• 17,3% van ondernemingen heeft negatief eigen vermogen in 2011
• Onderzoek NBB bij staal van 242.000 niet-financiële vennootschappen (226.000 KMO’s en 16.000 grote ondernemingen; voor het jaar 2011)
Bron: NBB - Resultaten en financiële situatie van de ondernemingen in 2011
De graad van financiële onafhankelijkheid is de verhouding tussen het eigen vermogen en de totale passiva. Een hoge ratio betekent dat de onderneming onafhankelijk is van vreemde middelen wat 2 positieve effecten heeft : om te beginnen, zijn de financiële lasten gering en oefenen ze dus weinig druk uit op het resultaat ; vervolgens kunnen, indien nodig, nieuwe schulden gemakkelijk en onder gunstige voorwaarden worden aangegaan. De graad van financiële onafhankelijkheid kan ook worden geïnterpreteerd als een maatstaf voor het financiële risico van een onderneming, aangezien de vergoeding van derden vast is, in tegenstelling tot de in de tijd variërende resultaten van de ondernemingsmiddelen. (NBB)
28
Conjunctuur: risicogehalte KMO dossiers stijgt
Risico-categorie (1)
Aantal kredietaanvragen van KMO’s
KMO’s waarvan middelgrote ondernemingen waarvan kleine ondernemingen
Aandeel in totaal aantal
kredietaanvragen (in %)
Evolutie (in %)
Aandeel in totaal aantal
kredietaanvragen (in %)
Evolutie (in %)
Aandeel in totaal aantal
kredietaanvragen (in %)
Evolutie (in %)
2011 2012 2012 / 2011 2011 2012 2012 / 2011 2011 2012 2012 / 2011
Gering risico 55,5 50,6 -15,2 56,0 50,6 -14,5 55,3 50,6 -15,6
Middelgroot risico 27,9 30,7 2,7 31,3 35,4 7,3 25,9 27,9 -0,7
Hoog risico 7,9 10,1 18,6 6,7 8,0 13,2 8,6 11,4 21,0
Erg hoog risico 1,4 1,5 0,5 1,1 1,2 -0,9 1,5 1,7 1,0
No Score 7,3 7,1 -9,7 4,9 4,8 -7,0 8,7 8,5 -10,6
Bron: interne Febelfin-enquête (1) De risicocategorieën zijn ingedeeld op basis van de Probability of Default (PD) - Gering (van 0% tot circa 0,8%)- Middelgroot (van circa 0,8% tot circa 4%)- Hoog (van circa 4% tot circa 21%) - Erg hoog (van circa 21% tot 100%)
Febelfin 4 maart 2013
Febelfin 4 maart 2013 29
Financieringsnoden van de economie
LT kredietverlening
door banken
InvesteringskredietenLT
exportkredieten
KT kredietverlening
door banken
Documentair krediet
Straight loansKT
exportkredieten
LT schuldfinancieri
ng
KMO fondsenProjectobligaties
Volkslening
Durfkapitaal
Win-winCrowd funding
TRANSFORMATIE INTERMEDIATIE
Traditionele bancaire kredietverlening
Alternatieve vormen van financiering
30
Dialoog van sector met overheden over alternatieve financiering
Febelfin 4 maart 2013
KMO-fondsen Risicokapitaal
Volkslening Projectobligaties
~
31
Andere aandachtspunten
Febelfin 4 maart 2013
Funding lossKredietvoorwaarden & kredietaanbevelingen
KT financiering Crowd funding
32Febelfin 4 maart 2013
BESLUIT FINANCIERING ECONOMIE
• Handhaving kredietverlening (NBB)• Moeilijke conjunctuur, moeilijkere dossiers• Initiatieven alternatieve financiering• Bijzondere aandachtspunten
33Febelfin 4 maart 2013
Financiële sector engageert zich om gediversifieerd bancair landschap met laag risicoprofiel te behouden2
2013 is 2008 nietHard gewerkt aan solvabiliteit, liquiditeit en inkrimping balans
Bron: Febelfin-berekeningen op basis van NBB-gegevens (geconsolideerde basis)
34Febelfin 4 maart 2013 34
Kleinere balans, meer eigen vermogen, kleinere hefboom
Totale passiva van de
Belgische banksector
(in miljard EUR)
Totaal kapitaal en reserves van
de Belgische banksector
(in miljard EUR)
Hefboom
(in eenheden)
Eind september 2007
1.567,9 50,7 29,9
Eind september 2012
1.143,0 59,1 18,3
Evolutie in % -27,1% +16,6% -38,7%
35Febelfin 4 maart 2013
283 300 304 318
454 362 308 249
102
7883
68
0
20
40
60
80
100
120
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2009 2010 2011 Sep-12
Retaildeposito's Totaal korte termijn wholesale financiering Reglementaire liquiditeitsratio (in %)
Bron:NBB (in mia EUR)
Belgische banken gebruiken meer deposito’s dan financiering via financiële markten
2013 is 2008 nietHard gewerkt aan betere liquiditeit
* Reglementaire liquiditeitsratio: deze ratio geeft de verhouding weer tussen enerzijds de netto-uitstroom van middelen in een stressscenario (met tijdshorizon van 1 maand) en anderzijds de buffer van liquide beschikbare activa om aan de uitstroom het hoofd te bieden. De ratio moet 100 % of minder bedragen (m.a.w. hoe lager het cijfer hoe steviger de liquiditeitspositie). Bron NBB
*
36
Evolutie risicogewogen activa (bron: NBB, in miljarden EUR)
2007 2008 2009 2010 2011 Sept 2012
Verschil (%)
583,5 491,7 407,5 372,5 373,8 368,5 - 36,8%
Febelfin 4 maart 2013
Banken nemen minder risico’s
2013 is 2008 nietHard gewerkt aan betere solvabiliteit
37Febelfin 4 maart 2013
Vermindering van:• Internationale activiteiten &
blootstelling op het buitenland• Financiering via financiële
markten
Toename van:• Funding via thuismarkt
(spaardeposito’s)• Kredietverlening aan
thuismarkt (hypothecair krediet & kredieten aan ondernemingen)
2013 is 2008 nietBelgische bancaire activiteiten zijn Belgischer geworden
* Geconsolideerde cijfers, banken naar Belgisch recht.
Febelfin 4 maart 2013 38
2013 is 2008 nietStrengere regelgeving & scherper toezicht:Belgisch, Europees & internationaal
Basel III (o.a. strengere kapitaal-en
liquiditeitsvereisten, governance)
Bankenwet 2010/ Twin Peaks I
(o.a. NBB/ FSMA model, blokkering strategische
beslissingen)
Twin Peaks II(o.a. verdere diversificatie
controle-en sanctiemogelijkheden)
G20/EU (ESCB, EBA, ESMA,
Bankenunie)
Febelfin 4 maart 2013 39
Brussel is Wall Street nietBelgisch zakenbankieren essentieelvoor open en exportgerichte kmo-economie
Wat is zakenbankieren in België?
Financiering ondernemingen
Gespecialiseerde financiering: Buitenlandse handel zeer belangrijk voor de Belgische economie
Indekking tegen wisselkoersrisico’s, renterisico’s, enz.
Handelen voor eigen rekening sterk afgenomen en van beperkte omvang
40Febelfin 4 maart 2013
BESLUIT GEDIVERSIFIEERD BANCAIR LANDSCHAP
• Sterk veranderd landschap• Strengere regelgeving & scherper toezicht op
verschillende niveau’s• Belgische zakenbanken belangrijk voor open
economie & KMO’s
41Febelfin 4 maart 2013
Financiële sector engageert zich om infrastructuur verder te moderniseren& te innoveren3
Febelfin 4 maart 2013 42
Dienstverlening Belgische banken is multikanaal & innovatief
Netwerk kantoren & zelfstandige agenten
Selfbanks
Phone banking Internetbankieren
Mobiel bankieren
Febelfin 4 maart 2013 43
Nationaal & internationaal succes van YouTube video waarzegger • Ruim 8 miljoen keer bekeken• Op bepaald moment most shared top
wereldwijd• Verschillende prijzen
Communicatie op regelmatige basis over veiligheidstips voor internetbankieren
Volgende campagne in voorbereiding
Veiligheid & preventieve aanpak hoog op agenda van de sector
44Febelfin 4 maart 2013
Nog steeds groeimarge Maatschappelijke kost van cash
Elektronisch betaalverkeer is troef voor de samenleving
Twee redenen om te blijven investeren in elektronisch betaalverkeer
Promoten betaalverkeer
Campagne ‘Met de kaart uiteraard’ met Comeos
Invoering pin-free betalingen
…
Ontwikkelen nieuwe instrumenten
Meerdere formules smartphone / mobiel
bankieren
Inzet op e-commerce
…
Betrekken overheid
Voorbeeldrol overheid
Fiscale stimuli
Cash-betalingen boven bepaalde drempel
verbieden
Febelfin 4 maart 2013
Wat kan sector doen?
45
46Febelfin 4 maart 2013
BESLUIT FINANCIËLE INFRASTRUCTUUR
• Multikanaal landschap• Uitbreiding betaalaanbod door innovatie• Veiligheid voorop, o.a. door preventiecampagnes
47Febelfin 4 maart 2013
Financiële sector engageert zich om sociaal – economische rol in samenleving te vervullen4
Febelfin 4 maart 2013 48
Banken nemen maatschappelijke rol opGedragscode voor banken - ondernemingen
Gedragscode ondertekend mei 2010
Rondetafel bankenplan:alle partijen bevestigen volledige & correcte uitvoering van code door de banken
Febelfin 4 maart 2013 49
Openheid & heldere communicatie
Dialoog
Discretie, vertrouwelijkheid & bescherming van persoonsgegevens
Vaardigheid & bekwaamheid
Veiligheid & betrouwbaarheid
Integriteit van het banksysteem
Respect voor evenwicht van belangen
Banken nemen maatschappelijke rol opNieuwe Gedragscode relatie groot publiek
7 pi
jlers
goe
de b
ankr
elat
ie
Febelfin 4 maart 2013 50
Ford GenkArcelorMittal
Praat met je bankier in geval van onvoorziene omstandighedenSamen zoeken naar oplossingen
Banken nemen maatschappelijke rol opKlanten in moeilijkheden bijstaan
Febelfin 4 maart 2013 51
Banken nemen maatschappelijke rol opKader voor duurzaam sparen, beleggen & kredieten
Stakeholders
Sector
Experts
Aanbeveling duurzame producten
MVI beleid
Transparantie
Febelfin 4 maart 2013 52
Banken nemen maatschappelijke rol opInzetten op vorming van medewerkers
Wettelijke geregelde basisvorming van de medewerkers in contact met de klant – Bankbemiddeling: sinds 2007 meer dan 13.000 medewerkers en bijna 50.000 examens
Wettelijk geregelde vorming verzekeringsbemiddeling: sinds 2007 meer dan 6.000 tussenpersonen/medewerkers en bijna 40.000 examens
Zelfgereguleerde opleiding:-private banking: meer dan 750 bankiers -risk managers: meer dan 150 risk officers
Nieuwe initiatieven: -kredietbemiddeling -compliance officer
Febelfin 4 maart 2013 53
Betalen Lenen Sparen
Beleggen Bankieren
Banken nemen maatschappelijke rol opMee ondersteunen van financiële educatie
Herlancering geactualiseerde educatieve website maart 2013
Febelfin 4 maart 2013 54
Febelfin was in 2012 ook actief op andere vlakken
Bank of the future (KPMG & hazel
heartwood)
Child & youth finance
(samen met FSMA)
Union bancaire francophone
(financiering KMO’s - conferentie Marrakech)
Women in financial services
Febelfin 4 maart 2013 55
Overzicht Febelfin webinitiatieven
56Febelfin 4 maart 2013
BESLUIT MAATSCHAPPELIJKE ROL
• Actualisering Gedragscodes• Bijzondere zorgtrajecten• Kader creëren voor maatschappelijk verantwoord
investeren, sparen en krediet verlenen• Inzetten op vorming• Betrokkenheid bij maatschappelijke initiatieven
57
V. BESLUIT
Febelfin 4 maart 2013
KERNTAKEN
SUCCESFACTOREN
ENGAGEMENTEN
3
3
4
www.febelfin.be