Download - Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg
![Page 1: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/1.jpg)
Innovatie in de zorg en de rol van de overheid
Gastcollege Vrije Universiteit 2 juni 2010Janneke de GrootProjectleider ZorginnovatieplatformMinisterie VWS
![Page 2: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/2.jpg)
Eerst voorstellen
![Page 3: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/3.jpg)
Opbouw college
DEEL 1: urgentie zorginnovatie
9.00-9.45
DEEL 2: de rol van de overheid
10.00-10.30
DEEL 3: praktijkcasus
10.30-11.00
![Page 4: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/4.jpg)
DEEL 1• De maatschappelijke uitdagingen• Wat is innovatie?• Toekomstscenario?
![Page 5: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/5.jpg)
Stijgende zorgvraag
• Nieuwe technologie draagt bij aan verlengde levensduur
• Aantal ouderen neemt toe met 50% in 2025
![Page 6: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/6.jpg)
Toename chronisch zieken
• Grote gezondheidsverschillen naar sociaaleconomische status
• Levensverwachting zonder chronische aandoeningen is 48,4 jaar voor mannen en 42,5 jaar voor vrouwen
Aantal chronisch zieken
Aandoeningen 2003
x 1.000
Idem in 2025
x 1.000
Toename
Hartfalen 179 263 47%
Dementie 102 148 45%
Beroerte 229 329 44%
Coronaire hartziekten 676 959 42%
COPD 316 438 39%
Diabetes 609 807 33%
![Page 7: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/7.jpg)
Dreigend arbeidsmarkttekort
• In 2025 470.000 mensen tekort in krimpende arbeidsmarkt
![Page 8: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/8.jpg)
Stijgende zorgkosten
• Zorgkosten stijgen als 35 jaar sneller dan de economie• Begroting 2010: ruim 60 miljard euro
![Page 9: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/9.jpg)
60 miljard bestaat uit …
![Page 10: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/10.jpg)
Innovatie is urgent en noodzakelijk!
• Innovatie moet bijdragen aan:– Behoud of verbetering kwaliteit– Behoud of verbetering betaalbaarheid– Behoud of verbetering toegankelijkheid
– Toekomstbestendige gezondheidszorg
![Page 11: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/11.jpg)
Nederland heeft een goede uitgangspositie
• Zorg in NL tot top van de wereld
• Relatief gezonde bevolking
• Veel onderzoek van goede kwaliteit
• Goede infrastructuur
• Steeds meer aandacht voor belang innovatie
![Page 12: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/12.jpg)
Wat versta jij onder innovatie?
Vernieuwing Techniek Proces
ProductToepassing
Uitvinding
Idee
Risico
Onderzoek
R&D Patent
Strategie
![Page 13: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/13.jpg)
Innovatie is …
“ invoering van een nieuwigheid”
• Niet alleen technologische hoogstandjes• Maar in praktijk vaak nog sprake van
‘technology push’ ipv ‘vraaggestuurd’• Technologie- en ICT-partijen denken vaak nog
in termen van producten in de markt zetten
• Rol van de gebruiker nog vaak onderbelicht
![Page 14: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/14.jpg)
Innovatie in de zorg …
Vier typen innovatie
![Page 15: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/15.jpg)
Wie zijn de innovatoren?
![Page 16: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/16.jpg)
Zorginnovatie op korte en lange termijn • Op korte termijn gericht op doelmatigheid en klantgerichtheid
– Gericht op procesverbetering en nieuwe producten en diensten– Vooral toepassing van bestaande innovaties i.p.v. nieuwe dingen
verzinnen
– Innovatoren komen uit de sector zelf • Op lange termijn gericht op systeemverandering
– Radicale innovaties – Gaat om toepassing van nieuwe producten en diensten die niet
passen in bestaande structuur/bedrijfsmodel
– Innovatoren hebben geen belang bij behoud huidige instanties en
organisaties
![Page 17: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/17.jpg)
Scenario 2025
• http://www.zorginnovatieplatform.nl/kennis/117/Videos/
• Wie denkt dat dit een realistisch scenario is?
• Wie vindt dit wenselijk scenario?
• Hoe zou je zelf zorg willen ontvangen?
![Page 18: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/18.jpg)
DEEL 2• Stakeholders zorginnovatie • Belemmeringen voor zorginnovatie• Rol van het Zorginnovatieplatform
![Page 19: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/19.jpg)
Veel stakeholders zorginnovatie
Min VWS
CVZ
UMC’s
NZa
DBC-
Onderhoud
ZonMw
Zorg-
professionals
Zorg-
verzekeraars
FarmaceutenBedrijfsleven
Branche-
verenigingen
Min OCW
Min EZ
Zorg-
opleidingen
Zorg-
instellingen
ICT
leveranciers
Gemeenten
Tweede
Kamer
Patienten-
organisaties
![Page 20: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/20.jpg)
Veel ideeën, (te) weinig toepassing
Veel ideëen en projecten op lokaal niveau, maar …
… geen duurzame toepassing
… geen uitwisseling tussen
instellingen en regio’s
… geen landelijke opschaling
… geen strategische of
ontwrichtende innovatie
![Page 21: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/21.jpg)
Typen belemmeringen
1. Schotten in de financiering en organisatie van zorg
2. Weerstand tegen vernieuwing
3. Leiderschap en ondernemerschap
![Page 22: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/22.jpg)
Voorbeeld 1: medische technologie
• Belangrijkste stap is toetreden tot het verzekerde pakket
• Pakkettoelating is belangrijk voor vergoeding en daarmee levensvat-baarheid van de innovatie
• Voor innovator vaak een onduidelijke, langdurige en complexe procedure
• Casus Mammaprint
![Page 23: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/23.jpg)
Voorbeeld 2: internetbehandeling
• Een e-consult is geen los te declareren product. • Zorg op afstand kan binnen de bestaande
financieringsystematiek wel plaatsvinden, maar alleen als er eerst face-to-face contact geweest is met een specialist
• Volledige internetbehandelingen kunnen dus (nog) niet bekostigd worden
![Page 24: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/24.jpg)
Voorbeeld 2: internetbehandeling (2)
• Maar niet alleen belemmering in financiering, ook volgende barriéres:– Cultuur en draagvlak bij zorgvrager– Draagvlak medische professionals – Aanbod diensten en knowhow – Medical evidence is beperkt of ontbreekt– Uniformering en standaardisatie
![Page 25: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/25.jpg)
Voorbeeld 3: preventie
• De integrale aanpak van preventie en zorg stuit op schotten in de financiering.
• Bij een integrale aanpak komen de kosten en baten vaak niet bij 1 partij terecht
• Partijen zien dit als een belemmering om te investeren
![Page 26: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/26.jpg)
Voorbeeld 4: arbeidsbesparende innovaties
• Innovaties die arbeidsbesparend werken leveren kostenbesparingen op
• Dit levert binnen budgetgefinancierde zorg een budgetkorting op.
• Tegenstrijdige prikkels voor implementatie en opschaling arbeidsbesparende innovaties in de langdurige (thuis)zorg
• Daarnaast ook vooroordelen over minder handen aan het bed
![Page 27: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/27.jpg)
Wanneer een rol voor de overheid?
Maatschappelijke
opgaven
Overlaten aan
de /markt
De markt
stimuleren
De markt
helpen Zelf doen
![Page 28: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/28.jpg)
Het Zorginnovatieplatform opgericht in april 2008
![Page 29: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/29.jpg)
Missie van het ZIP
• Het ZIP wil innovaties versnellen en aanjagen die bijdragen aan een duurzaam gezondheidssysteem en daarmee het welzijn en de welvaart van de bevolking verhogen.
• Focus op chronisch zieken en ouderen
![Page 30: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/30.jpg)
Innovatie vanuit primaire proces
Technologie en organisatie-modellen als katalysator
Benutten kansen voor intersectorale innovatie
![Page 31: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/31.jpg)
Aanpak ZIP 2009-2012
• Het ZIP wil partijen aanjagen, verbinden en mobiliseren om bij te dragen aan de maatschappelijke uitdagingen in de zorg
![Page 32: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/32.jpg)
Belangrijkste resultaten ZIP
• Vergroten bewustzijn en agendasetting • Stimulans aan circa 1000 innovatieprojecten• Netwerk van ruim 3000 belangstellenden• Kennisuitwisseling binnen en buiten het netwerk • Samenwerking ontstaan tussen overheden en
met bedrijfsleven en non-profit organisaties • Inzicht in belemmeringen zorginnovaties
![Page 33: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/33.jpg)
Geleerde lessen
• Behoefte aan 1 loketfunctie voor zorginnovatie• Belemmeringen in financiering en regelgeving
moeten aangepakt worden om zorginnovatie ook goed te kunnen stimuleren
• Om succesvol te innoveren is meer nodig dan een goed idee. Ook steun uit omgeving en beschikbare capaciteit zijn essentieel voor succes.
• Rol van overheid vooral nodig als facilitator en stimulator
![Page 34: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/34.jpg)
DEEL 3• Praktijkcasus: arbeidsmarkttekort
![Page 35: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/35.jpg)
Creative collaboration
• Filmpje TED Charles Leadbeater • http://www.ted.com/talks/lang/eng/
charles_leadbeater_on_innovation.html
![Page 36: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/36.jpg)
Praktijkcasus: arbeidsmarkttekort
• Het dreigende arbeidsmarkttekort is op dit moment het meest urgent.
• Uit de werkgeversenquête blijkt dat steeds meer werkgevers het aantrekken van personeel als belangrijkste knelpunt ervaren (64% in 2009).
• Als er geen actie wordt ondernomen zal in 2025 een arbeidsmarkttekort van 40% ontstaan. Dit zet de beschikbaarheid van zorg onder druk.
![Page 37: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/37.jpg)
Mannen onder vertegenwoordigd
• In de jaren ‘90 deed zich hetzelfde probleem voor.
• Toen vooral opgelost door de verhoogde arbeidsparticipatie van vrouwen. Deze oplossing lijkt nu weinig ruimte meer te bieden.
• Het potentieel van de inzet van de mannelijke beroepsbevolking in de zorg wordt echter nog nauwelijks benut.
![Page 38: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/38.jpg)
Waarom werken er zo weinig mannen in de zorg?• Aantal redenen te vinden in onderzoek:
– Imago van zorgberoepen – Weinig steun familieleden– Verwachting minder carrièrekansen – Verwachting van een lager salaris– Gevoel niet (voldoende) competent te zijn
• Voor veel mannen is een baan in de zorg een tweede carrière.
![Page 39: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/39.jpg)
Korte groepsopdracht
• Neem als doelgroep de mannelijke WO student • Waar hebben zij behoeften aan in hun werk?• Wat kan hen prikkelen?• Hoe kun je ervoor zorgen dat zij in de toekomst
kiezen voor een (parttime of fulltime) zorgberoep?
• Waar denk jij dat het eerst aan gewerkt moet worden?
![Page 40: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/40.jpg)
Nationale Zorgvernieuwingsprijs
• ‘Hoe zorg je ervoor dat meer mannen voor een baan in de zorg kiezen?’
• Doelgroep zijn studenten en pas afgestudeerden (tot 30 jaar)
• Dien voor 1 juli een concept in op www.battleofconcepts.nl
![Page 41: Gastcollege: innovatiemanagement in de zorg](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051609/547ecf84b4af9f184f8b45fa/html5/thumbnails/41.jpg)
Contactgegevens
• Meer weten over innovatie en het ZIP: www.zorginnovatieplatform.nl
• Of mail mij op [email protected]