-
GENEL EKONOMİK DEĞERLENDİRME
Ender YORGANCILAR EBSO Yönetim Kurulu Başkanı TOBB Yönetim Kurulu Üyesi
İZSİAD/26 Haziran 2013
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
-
Kaynak : McKinsey
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
İMALAT SANAYİSİ ÜRETİMİ EN BÜYÜK İLK 15 ÜLKE
Türkiye’nin %9,2 gibi çok yüksek bir oranda büyüdüğü 2010 yılında imalat sanayisi yeterli katma değeri sağlayamamış ve liste dışı kalmıştır.
-
Kaynak : DTÖ
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
İLK 17 ÜLKENİN İHRACATI İÇİNDE İMALAT SANAYİ PAYI (%)
İhracatı içinde imalat sanayi payı Türkiye’den düşük olan Endonezya, Brezilya, Rusya, Hindistan gibi ülkeler bir önceki slaytta yüksek katma değerli imalatı ile yer alırken, ihracatı içinde imalat sanayi %77,2 gibi yüksek orandaki Türkiye yer alamamıştır.
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
1 8 2
15
4
16 12 13
17 21
24
35
62
1
2 4
8 12
13 14
17
22 24
29
38
69
0
20
40
60
80
100
120
140
2000 2012
BİLGİ EKONOMİSİ ENDEKSİ SIRALAMASI
Kaynak: http://info.worldbank.org
Endeks sıralamasında başlıca, ekonomik, eğitim, yenilik, bilgi ve iletişim teknolojisi
değerleri etkili olmuştur. Yüksek katma değerli üretimde neden geride kaldığımızı da
endeks açıklamaktadır.
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
BÜYÜME ORANI (%)
Kaynak:TUİK
26 Haziran 2013
İmalat sanayi büyüme oranı genel büyümenin üzerine çıktığında, Türkiye büyümeyi
başarmıştır. Ancak son dönemde de gözlendiği gibi imalat sanayi büyüme, genel
büyümenin altında kalmakta ve Türkiye büyüme sıkıntısı çekmektedir.
Bizim dikkatini çekmek istediğimiz nokta, büyüme rekorları kıran Türkiye’nin,
rekabet halinde olduğumuz gelişmekte olan ülkelerin gerisinde kalırken, gelişmiş
ülkelerin önünde yer alıyor olmasıdır.
-25,0
-20,0
-15,0
-10,0
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
20
09/I
20
09/I
I
20
09/I
II
20
09/I
V
20
09
20
10/I
20
10/I
I
20
10/I
II
20
10/I
V
20
10
20
11/I
20
11/I
I
20
11/I
II
20
11/I
V
20
11
20
12/I
20
12/I
I
20
12/I
II
20
12/I
V
20
12
20
13/I
Arındırılmamış
İmalat Sanayi
%2,8
%3
-
Kaynak : TÜİK
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
BÜYÜME VE İŞSİZLİK ORANI (%)
Büyüdükçe işsizlik azalması gerekirken, ülkemiz ne yazık ki sağlıklı büyüyememenin sonucunda artan işsizlik ile karşı karşıyadır.
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013/I
6,2
5,3
9,4 8,4
6,9
4,7
0,7
-4,8
9,2
8,8
2,2
3,0
10,3 10,5 10,8 10,6 10,2 10,3
11,0
14,0
11,9
9,8
9,2
10,1
Büyüme (%) İşsizlik Oranı (%)
İşsizlik KRİZ
Büyüme
-
Kaynak: Bloomberg
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
TÜRKİYE’NİN RİSK PRİMİ (CDS*)
*Credit Default Swap: Ülkenin iflas etme riskine karşılık ödenen prim
Türkiye’nin, Küresel piyasalardaki gelişmeler ve Gezi Eylemleri süreci ile,
yurtdışındaki risk algısı da yükselmiştir. CDS olarak tanımlanan ve uluslararası
arenada risk algısı olarak bilinen bu veriye baktığımızda, yaşanan son
gelişmelerin ardından bozulan bir ivme görmekteyiz.
-
Kaynak : TCMB
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
YABANCI PORTFÖY YATIRIMLARI (Milyon $)
Sıcak para olarak tanımlanan ve bir çıkış takvimi olmaması nedeniyle risk
taşıyan portföy yatırımları, özellikle Fed’in açıklamaları sonrasında yeniden
gündeme gelmiştir.
-
Kaynak : TCMB
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
REEL SEKTÖRÜN DÖVİZ POZİSYON AÇIĞI (Milyar Dolar)
Fed’in açıklamaları sonrasında yeniden önem kazanan bir veri de döviz
pozisyon açığıdır. Gerek yurtiçi, gerekse yurtdışı kaynaklı olası olumsuz bir
durum ve hatta kriz sonrasında kurlarda yaşanacak olası dalgalanmalar
nedeniyle döviz açığında artan bu rakamlar, firmalar için ciddi tehlike
taşımaktadır.
0
20
40
60
80
100
120
140
160
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013/I
6,5 18,5
19,1 22,0
29,4
54,7
72,1 65,5
93,4
124,8 139,7
146,0
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
KAR TRANSFERİ (Milyon $)
Kaynak: TCMB
26 Haziran 2013
- 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
401
643
1.043
1.051
1.182
2.213
2.953
2.929
2.867
2.924
2.193
-
KÜRESEL REKABET ENDEKSİ RAPORU (2012-2013)
Sırası Ülke Sırası Ülke
1 İsviçre 25 Malezya
2 Singapur 27 İrlanda
3 Finlandiya 29 Çin
4 İsveç 38 Tayland
5 Hollanda 43 TÜRKİYE 6 Almanya 46 Azerbaycan
7 ABD 48 Brezilya
8 İngiltere 50 Endonezya
10 Japonya 52 Güney Afrika
12 Danimarka 59 Hindistan
13 Tayvan 67 Rusya
19 G. Kore 107 Mısır
21 Fransa 139 Çad
10 Kaynak: Dünya Ekonomik Forumu
53
63 61 61
59
43
40
45
50
55
60
65
2007 2008 2009 2010 2011 2012
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
Kaynak: Dünya Ekonomik Forumu
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
DEMOKRASİ ENDEKSİ SIRALAMASI
Türkiye seviyesinde kişi başına milli geliri olan bir ülkenin yaklaşık demokrasi endeks
değeri 7 civarında iken, Türkiye’nin ortalama endeks katsayısı 5,7 civarındadır. 90.
sıradaki insani gelişmişlik düzeyimizle birlikte, demokrasi kültürümüz de, ekonomik
performansımızın oldukça altındadır.
Endeks oluşturulurken, 1- Seçim yöntemi ve parti sayısı, 2- Hükümetin icrai yetkileri
ve sorumlulukları, 3-Siyasi katılım, 4-Demokratik siyaset kültürü, 5- Sivil özgürlükler
dikkate alınmaktadır.
Kaynak : Economist Dergisi-EIU
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
RAKAMLARLA İZMİR
-
KINIK OSB
BERGAMA OSB
ALİAĞA OSB
MENEMEN PLASTİK OSB
ÖDEMİŞ OSB
TİRE OSB
İZMİR ATATÜRK OSB
KEMALPAŞA OSB
TORBALI OSB
PANCAR OSB
FAAL OSB’ LER
YAPIMI DEVAM EDEN OSB’ LER
İHTİSAS OSB’ LER
ESBAŞ
Söz konusu firmaların varlığı, İzmir’de çok ciddi bir yabancı sermaye kültürünün olduğunu göstermektedir.
İZMİR’DE YABANCI SERMAYE KÜLTÜRÜ
26 Haziran 2013
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
YABANCI SERMAYELİ FİRMA SAYISININ
İMALAT SANAYİ İÇİNDEKİ PAYI (%)
26 Haziran 2013
Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
İzmir’e son zamanlarda yabancı yatırımcıların ilgisindeki gelişmenin bölgenin yatırımlar için
bir bütün olarak planlanması ve makro koşulların iyileştirilmesi durumunda hızla artması söz
konusu olabilecektir.
En önemlisi de yabancı sermayeli firmaların en çok geldiği ilk 3 sanayi şehri içinde, İzmir’e
gelen firmaların %23’ü imalat sanayide, İstanbul’a gelenlerin %15’i, Ankara’ya, gelenlerin
sadece %13’ü imalat sanayinde faaliyet göstermektedir. Bu ilgide en büyük etken kuşkusuz
İzmir’in yabancı sermaye ile aynı dili konuşabiliyor ve aynı iş yapma kültürünü oluşturmuş
olmasıdır.
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
26 Haziran 2013
İSTİHDAMDA SANAYİNİN PAYI (%)
Tek il olarak İzmir sanayisi, İstanbul’dan sonra toplam istihdama en fazla katkı yapan
ikinci ildir. Dolayısıyla İzmir sanayisinin, ekonomik olduğu kadar sosyal açıdan da
ülkeye katkısı oldukça yüksektir.
Kaynak : Economist Dergisi-EIU
Ankara %22,7
Bursa (Bursa,Eskişehir,Bile
cik) %42,5
Gaziantep (Gaziantep,
Adıyaman, Kilis); %34,7
İstanbul %36,7
İzmir %32
Kayseri (Kayseri, Sivas, Yozgat) %24,3
Kocaeli (Kocaeli,Sakarya,Düz
ce,Bolu,Yalova) %33,3
Konya (Konya,Karaman)
%24,8
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
MARKA TESCİL SAYISI (İZMİR, TÜRKİYE; Adet)
26 Haziran 2013
Kaynak : Türkiye Patent Enstitüsü
Son 10 yıldaki Marka tescil sayılarındaki gelişmeler incelendiğinde;
Türkiye’de ortalama %15 değişim gözlenirken, İzmir’de bu değişim %19 olarak
gerçekleşmiştir. İzmirli sanayicinin Türkiye ortalamasının üstünde olan bu bilinci
dikkate değerdir.
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
DIŞ TİCARET (MİLYON $)
Kaynak:TUİK
(Bin $)
2012
(Ocak-Nisan)
2013
(Ocak-Nisan) Değişim (%)
İhracat 2.973 3.068 3,2
İthalat 3.460 3.502 1,2
26 Haziran 2013
4.645 5.449
6.431
7.823
6.119
6.682
8.072 8.659
3.068
4.986 5.459
7.034
8.313
6.268
8.419
10.621 10.577
3.502
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
8.000
9.000
10.000
11.000
12.000
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Ocak-Nisan2013
İhracat İthalat
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
İZMİR’DE KAMU YATIRIM TAHSİSLERİNİN
TÜRKİYE İÇİNDEKİ PAYI (%)
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı
26 Haziran 2013
Başlatılan yeni ve büyük projelerle bu payın artması önümüzdeki yıllarda İzmir'in
gelişimini doğal rotasına yönlendirecektir.
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
TEŞVİKLİ YATIRIMLAR
(2013-2012 İLK 4 AY)
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
26 Haziran 2013
İLLER
YATIRIM
(Ocak-Nisan)
2012
(Milyon TL)
YATIRIM
(Ocak-Nisan)
2013
(Milyon TL)
2013-2012
(Ocak-Nisan)
Değişim (%)
I. BÖLGE Kocaeli 767 2.254 193,7
I. BÖLGE İstanbul 1.189 2.077 74,6
I. BÖLGE İzmir 1.370 803 -41,4
I. BÖLGE Ankara 390 3.149 707,0
III.BÖLGE G.Antep 491 669 36,3
II.BÖLGE Adana 1.984 486 -75,5
I. BÖLGE Bursa 293 844 188,4
III.BÖLGE Konya 357 1.084 203,6
III.BÖLGE Manisa 373 316 -15,4
III.BÖLGE Kayseri 230,611 391,886 69,9
II.BÖLGE Denizli 95 190,829 100,7
-
İZMİR’DE SANAYİ ELEKTRİK TÜKETİMİ (Milyon Kwh)
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
Kaynak:Gediz,
Nisan 2012 Nisan 2013 Değişim (%)
Milyon Kwh 301 229 -24
26 Haziran 2013
3.232
4.533
5.289 5.384
4.370 4.410
4.417
3.859
2.500
3.000
3.500
4.000
4.500
5.000
5.500
6.000
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
-
İZMİR ATATÜRK OSB’DE ELEKTRİK VE DOĞALGAZ TÜKETİMİ
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
Kaynak:İAOSB, OSBÜK
Mayıs 2012 Mayıs 2013 Değişim (%)
Doğalgaz (Bin Sm³) 7.346 3.882 -47
Elektrik (Bin Kwh) 51.274 55.107 7,5
26 Haziran 2013
7.346 8.169
14.515
13.198
14.588
9.967
12.415 12.715 11.482
8.513
7.282
4.136
3.882
51.274
53.447 55.277
48.313
51.770
48.211
52.170
49.541
51.353
48.187
52.434
50.679
55.107
0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
60.000
2012/5 2012/6 2012/7 2012/8 2012/9 2012/102012/112012/12 2013/1 2013/2 2013/3 2013/4 2013/5
Doğalgaz Tüketimi (Bin Sm³) Elektrik Tüketimi (Bin Kwh)
-
EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI
Teşekkürler
26 Haziran 2013