HamdiSuatAknar’ın
selamı var...
HamdiSuatAknar’ın
selamı var...
Türkiye’de modern anlamdapatolojiyi kuran Prof. Dr. Hamdi SuatAknar’ın anısına kısa bir sunum…
“Bir mesleğiseven onuntarihiyle deilgilenmelidir.”
Prof. Dr. Süheyl Ünver(Cerrahpaşa’nınefsanevi tıp tarihi hocası1898-1986)
“Bir mesleğiseven onuntarihiyle deilgilenmelidir.”
Prof. Dr. Süheyl Ünver(Cerrahpaşa’nınefsanevi tıp tarihi hocası1898-1986)
Hazırlayan:
Prof. Dr.Prof. Dr. Nadir PaksoyNadir PaksoyKocaeliKocaeli Üniversitesi,Üniversitesi, İzmit / Kocaeliİzmit / Kocaeli
Medrese’den ilk Tıbbiye’yegeçiş: 14 Mart 1827
İstanbul Şehzadebaşı Tulumbacıbaşı Konağında ilk tıbbiye.(Bugünkü İ.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi arkası / ŞehzadebaşıCamii çevresi)
Kurucusu:Hekimbaşı Mustafa Behçet Efendi.
Resmi adı:Tıphane ve Cerrahhane-i Amire(Osmanlı Devleti/Amir Tıp veCerrahi Okulu).
Amaç:Orduya modern hekimyetiştirmek.
4 yıllık bu okulda patoloji yoktu. İngiliz işgalini protesto için tıbbiyeliler
14 Mart 1919’da gösteri yapar.İngilizlere ”Bugün 14 Mart, Tıbbiye’ninkuruluşu. Bunu kutlamak içintoplandık” derler.
14 Mart Tıp Bayramı böyle başlar!
Kurucusu:Hekimbaşı Mustafa Behçet Efendi.
Resmi adı:Tıphane ve Cerrahhane-i Amire(Osmanlı Devleti/Amir Tıp veCerrahi Okulu).
Amaç:Orduya modern hekimyetiştirmek.
4 yıllık bu okulda patoloji yoktu. İngiliz işgalini protesto için tıbbiyeliler
14 Mart 1919’da gösteri yapar.İngilizlere ”Bugün 14 Mart, Tıbbiye’ninkuruluşu. Bunu kutlamak içintoplandık” derler.
14 Mart Tıp Bayramı böyle başlar!
Tıbbiyeyi Batılaştırma çabası 14 Mayıs 1839 Sultan II. Mahmud Viyana’dan Dr Bernard’ı
getirerek yeni bir tıbbiyeye öncülük eder (Dekan). Hekimbaşı (başhekim): Abdülhak Molla (Ünlü şair Abdülhak Hamid’in
dedesi; ilk tıbbiyenin hekimbaşısı M:Behçet Efendi’nin kardeşi)
Bugünkü Galatasaray Lisesi’ninolduğu alandaki EnderhunMektebi, tıbbiyeye verilir.
Adı: Mektebi Tıbbiyeyi AdliyeyiŞahane. (Adliye: SultanMahmut’un ‘adil’ mahlası.Şahane: İmparatorluk/Emperyal).
Kadavra, Hıristiyan ölülereotopsi başlar
Patoloji dersleri hastalıklarıntanıtımı biçiminde anlatılır.Emrazı dahiliye/emrazı hariciyeşeklinde (Emraz: Araz/ Hastalık)
Bugünkü Galatasaray Lisesi’ninolduğu alandaki EnderhunMektebi, tıbbiyeye verilir.
Adı: Mektebi Tıbbiyeyi AdliyeyiŞahane. (Adliye: SultanMahmut’un ‘adil’ mahlası.Şahane: İmparatorluk/Emperyal).
Kadavra, Hıristiyan ölülereotopsi başlar
Patoloji dersleri hastalıklarıntanıtımı biçiminde anlatılır.Emrazı dahiliye/emrazı hariciyeşeklinde (Emraz: Araz/ Hastalık)
Bernard’ın mezarı İstiklal Cad.Santa Maria Kilisesi’nde (RusKonsolosluğu sırasında)
Galatasaray sonrası tıbbiye…
1849 Galatasaray Tıbbiyesi yandı. Hasköy/Haliç’tekiHumbaracı Kışlası’na (Topçu) ve sonra İstanbul’da olanbüyük kolera salgını nedeniyle Haliç’te ki bir konağataşındı.
1866-1903: Sirkeci Garı arkasında Demirkapı Kışlasında‘Tıbbiyeyi Şahane Dönemi /Askeri Tıp Fakültesi’ başlar.1903’te Haydarpaşa’ya taşınır.
Mülki (Sivil) Tıbbiye Kadırga’da Menemenci Konağı’ndaaçılır. (1867-1908)
Bu dönemde patoloji derslerini verenler: Ahmet Hilmi Paşa,Ohannes Tabibyan Bey, Ahmet Ferit Bey, Rıfat HüsamettinPaşa. Bu kişilerin hiç biri dönemine uygun batılı patolojieğitimi almamıştı.
1849 Galatasaray Tıbbiyesi yandı. Hasköy/Haliç’tekiHumbaracı Kışlası’na (Topçu) ve sonra İstanbul’da olanbüyük kolera salgını nedeniyle Haliç’te ki bir konağataşındı.
1866-1903: Sirkeci Garı arkasında Demirkapı Kışlasında‘Tıbbiyeyi Şahane Dönemi /Askeri Tıp Fakültesi’ başlar.1903’te Haydarpaşa’ya taşınır.
Mülki (Sivil) Tıbbiye Kadırga’da Menemenci Konağı’ndaaçılır. (1867-1908)
Bu dönemde patoloji derslerini verenler: Ahmet Hilmi Paşa,Ohannes Tabibyan Bey, Ahmet Ferit Bey, Rıfat HüsamettinPaşa. Bu kişilerin hiç biri dönemine uygun batılı patolojieğitimi almamıştı.
Galatasaray sonrası Tıbbiye 1
Tıbbiye, Galatasarayyanınca Haliç HalıcıoğluHumbarhane’ye (TopçuKışlası) taşınır.
Bina bugün FSM köprüsüayağı altındadır.
Kadırga’daki Mülki (Sivil) Tıbbiye: Menemenci Konağı (1867-1908)
Galatasaraysonrası
Tıbbiye 2
Bugün yerinde Kadırga Meydanı’nda Atatürk İlkokulu var.
Sirkeci Demirkapı KışlasıAskeri Tıp Fakültesi
(1866-1903)
Ve Hamdi Suat Dönemibaşlıyor… Hamdi Suat 1899’da Demirkapı’daki Askeri Tıbbiyeyi Şahane’den
«tabip yüzbaşı rütbesiyle» mezun olur.
Bu okul bugün yerinde duruyor. Askeri Lojistik Merkezi.Harem’den Sirkeci’ye arabalı vapur ile geçerken Sirkeci Gar’ınınarkasındaki cami ve kışlaya bakın ve Hamdi Suat’ı hatırlayın!
Hamdi Suat 1899’da Demirkapı’daki Askeri Tıbbiyeyi Şahane’den«tabip yüzbaşı rütbesiyle» mezun olur.
Bu okul bugün yerinde duruyor. Askeri Lojistik Merkezi.Harem’den Sirkeci’ye arabalı vapur ile geçerken Sirkeci Gar’ınınarkasındaki cami ve kışlaya bakın ve Hamdi Suat’ı hatırlayın!
Gülhane AskeriTıbbiye Tatbikat Hastanesi 1898’de, Hamdi Suat’ın mezuniyetinden 1 yıl önce İstanbul
Sarayburnu’nda Ahırkapı Feneri ile Cankurtaran arasındandış surların içinde Gülhane Askeri Seririyat (Tatbikat)Hastanesi açılır.
Dönemin askeri yakınlığı nedeniyle Alman Ordu Hekimlerikurar:Prof Rieder, Georg Deycke (Deyke) ve Wieting Paşalar.
Rieder ve özellikle Deycke patoloji derslerini de verir.
1898’de, Hamdi Suat’ın mezuniyetinden 1 yıl önce İstanbulSarayburnu’nda Ahırkapı Feneri ile Cankurtaran arasındandış surların içinde Gülhane Askeri Seririyat (Tatbikat)Hastanesi açılır.
Dönemin askeri yakınlığı nedeniyle Alman Ordu Hekimlerikurar:Prof Rieder, Georg Deycke (Deyke) ve Wieting Paşalar.
Rieder ve özellikle Deycke patoloji derslerini de verir.
Gülhane’nin1990’larda askeriye
tahliye etmedenönceki son hali.
Gülhane’yi kuran AlmanAskeri Hekimler…
Rieder Paşa
Wieting PaşaDeycke Paşa
Hamdi Suat’ınPatoloji yolculuğu… Hamdi Suat Gülhane stajını Deycke’nin yanında
patoloji (teşrihi marazi) laboratuvarında yapar (1899-1900)
Çalışkanlığı ve ilgisiyle Deycke’nin dikkatini çeker. Çalışkan Gülhane hekimleri değişik dallarda batılı
uzmanlık eğitimi için Almanya’ya yollanır. Hamdi Suat patoloji ihtisası için Almanya’ya gönderilir.
Hamdi Suat’ın patoloji yolculuğu böyle başlar…
Hamdi Suat Gülhane stajını Deycke’nin yanındapatoloji (teşrihi marazi) laboratuvarında yapar (1899-1900)
Çalışkanlığı ve ilgisiyle Deycke’nin dikkatini çeker. Çalışkan Gülhane hekimleri değişik dallarda batılı
uzmanlık eğitimi için Almanya’ya yollanır. Hamdi Suat patoloji ihtisası için Almanya’ya gönderilir.
Hamdi Suat’ın patoloji yolculuğu böyle başlar…
Almanya’da eğitim… Hamdi Suat Almanya’da 1900-1904 arasındaKiel, Wurzburg, Hamburg, Leipzig’de patoloji eğitimi alır.
Leipzig’te Prof. Marchand’ın yanında “Vebada insandakihistolojik değişikler” adlı tezi ile Türkiye’nin batı müfredatı ilePatoloji ihtisas eğitimi alan ilk hekimi olur.
Uzmanlık tezi Alman tıp dergisinde yayınlanır.(Die histologischen veraenderungen bei der pest des menschen. Zschr.F.
Hyg.U.Infektkrankh. 48. 1904)
Suat’ın tezinde tarif ettiği fagositik hücreleri 1914’te Aschoff, RE hücreleriolarak kendi adını vererek tanımlar.
-Patolojide ilk tarif eden değil, ilk yayınlayan kazanır- (NP)
Hamdi Suat Almanya’da 1900-1904 arasındaKiel, Wurzburg, Hamburg, Leipzig’de patoloji eğitimi alır.
Leipzig’te Prof. Marchand’ın yanında “Vebada insandakihistolojik değişikler” adlı tezi ile Türkiye’nin batı müfredatı ilePatoloji ihtisas eğitimi alan ilk hekimi olur.
Uzmanlık tezi Alman tıp dergisinde yayınlanır.(Die histologischen veraenderungen bei der pest des menschen. Zschr.F.
Hyg.U.Infektkrankh. 48. 1904)
Suat’ın tezinde tarif ettiği fagositik hücreleri 1914’te Aschoff, RE hücreleriolarak kendi adını vererek tanımlar.
-Patolojide ilk tarif eden değil, ilk yayınlayan kazanır- (NP)
Hamdi Suat’ın Patoloji tez hocasıFelix Jacob Marchand (1846-1928)Leipzig Üniversitesinde saygınpatoloji profesörüdür.
«Ateroskleroz» tanımını ilk yapanve isimlendiren kişidir.
Athero: Grekçe, Bulamaç.
Prof Marchand Hamdi Suat’ın Patoloji tez hocası
Felix Jacob Marchand (1846-1928)Leipzig Üniversitesinde saygınpatoloji profesörüdür.
«Ateroskleroz» tanımını ilk yapanve isimlendiren kişidir.
Athero: Grekçe, Bulamaç.
Hamdi Suat’ın Tezinin BaşlığHamdi Suat’ın Tezinin Başlığı
Hamdi Suat’ınTanımladığıFagositik REHücrelerinResmi(Tezindenalınmıştır)Not: TezininAlmancakopyasıNP’de vardır.
Hamdi Suat’ınTanımladığıFagositik REHücrelerinResmi(Tezindenalınmıştır)Not: TezininAlmancakopyasıNP’de vardır.
ALMANYA SONRASIHAMDİ SUAT’IN SERÜVENİ 1904 yurda dönüşte Hamdi Suat Demirkapı’da Tıbbiyeyi
Şahane’de patoloji derslerini verir Gülhane’de patoloji laboratuvarını kurar ( Gülhane 2. Dünya
Savaşı Öncesi İstanbul’dan Ankara’ya taşınır 1904-1905 ) Gülhane’nin o dönemdeki komutanı Alman Wieting Paşa ile
anlaşamaz. Yemen’e pratisyen hekim olarak atanır (1905-1906). İstanbul’a Kadırga Sivil Tıbbiye patoloji hocalığına atanır (1906). Gülhane’yi kuran Rieder Paşa’nın çabalarıyla modern askeri
tıbbiye amaçlı yaptırılan Haydarpaşa’daki görkemli tıp fakültesi,sivil/asker birlikte Osmanlı Darülfünun Tıp Fakültesi olarak1909’da açıldı.
Hamdi Suat Patoloji Kürsüsünün (Teşrihi Marazi) başına getirildi. I. D. Savaşı, Doğu Cephesi görevi. Tifüs aşısı üzerine çalışır.
1904 yurda dönüşte Hamdi Suat Demirkapı’da TıbbiyeyiŞahane’de patoloji derslerini verir
Gülhane’de patoloji laboratuvarını kurar ( Gülhane 2. DünyaSavaşı Öncesi İstanbul’dan Ankara’ya taşınır 1904-1905 )
Gülhane’nin o dönemdeki komutanı Alman Wieting Paşa ileanlaşamaz. Yemen’e pratisyen hekim olarak atanır (1905-1906).
İstanbul’a Kadırga Sivil Tıbbiye patoloji hocalığına atanır (1906). Gülhane’yi kuran Rieder Paşa’nın çabalarıyla modern askeri
tıbbiye amaçlı yaptırılan Haydarpaşa’daki görkemli tıp fakültesi,sivil/asker birlikte Osmanlı Darülfünun Tıp Fakültesi olarak1909’da açıldı.
Hamdi Suat Patoloji Kürsüsünün (Teşrihi Marazi) başına getirildi. I. D. Savaşı, Doğu Cephesi görevi. Tifüs aşısı üzerine çalışır.
1900’lerHaydarpaşaTıbbiyesiYapılırken
HaydarpaşaTıbbiyesi (MektebiTıbbiyeyi Şahane)
HAYDARPAŞA DÖNEMİ Hamdi Suat’ın Patoloji’de en verimli dönemi Haydarpaşa
Osmanlı Tıp Fakültesi’nde geçer (1909-1933). Asistanları,
Kamile Şevki (1906-1987), Ankara Ünv. Histoloji’ye geçer.Atatürk’ün Etnografya’dan Anıtkabir’e nakli öncesi tahnityenilemesini yapar.
Perihan Çambel (1909-1987). Schwartz’ın yanında tamamlar.Vakıf Guraba Patoloji’de çalışır. ABD’ne gider (Kız kardeşi Ünlüarkeolog Halet Çambel . HÇ’in kocası mimar Nail Çakırhan )
Lütfü Aksu, Atatürk’ün vefatında ilk tahniti yapar.
Tıbbiye ilk kadın mezunu Semiramis Rıfat Tezel (bitirmede ŞişliEtfal pediatri’ye geçer).
Hamdi Suat’ın Patoloji’de en verimli dönemi HaydarpaşaOsmanlı Tıp Fakültesi’nde geçer (1909-1933).
Asistanları, Kamile Şevki (1906-1987), Ankara Ünv. Histoloji’ye geçer.
Atatürk’ün Etnografya’dan Anıtkabir’e nakli öncesi tahnityenilemesini yapar.
Perihan Çambel (1909-1987). Schwartz’ın yanında tamamlar.Vakıf Guraba Patoloji’de çalışır. ABD’ne gider (Kız kardeşi Ünlüarkeolog Halet Çambel . HÇ’in kocası mimar Nail Çakırhan )
Lütfü Aksu, Atatürk’ün vefatında ilk tahniti yapar.
Tıbbiye ilk kadın mezunu Semiramis Rıfat Tezel (bitirmede ŞişliEtfal pediatri’ye geçer).
Hamdi Suat’ınkadın asistanları
Prof. Dr. Kamile Şevki Mutlu (1906-1987)
Prof. Dr. Perihan Çambel (1909-1987)
Hamdi Suat’ınPatolojiye Katkıları: Batılı eğitim alan ilk patoloji uzmanı Patolojiyi kabul ettirme, sevdirme arzusu Patoloji müzesi (Hamdi solüsyonu) Patoloji kitapları yazması (eski yazı ve Latin Alfabesi) Deneysel kanser çalışmalarına ilgi Yurt dışı kongrelerde davetli konuşmacı Coğrafi Patoloji Derneği’ni kurması Kanserle Mücadele Derneği’ni Kurması Türkçe, Almanca ve Fransızca dış yayınlar Döneminin Avrupa patolojisinde saygın yeri.
Batılı eğitim alan ilk patoloji uzmanı Patolojiyi kabul ettirme, sevdirme arzusu Patoloji müzesi (Hamdi solüsyonu) Patoloji kitapları yazması (eski yazı ve Latin Alfabesi) Deneysel kanser çalışmalarına ilgi Yurt dışı kongrelerde davetli konuşmacı Coğrafi Patoloji Derneği’ni kurması Kanserle Mücadele Derneği’ni Kurması Türkçe, Almanca ve Fransızca dış yayınlar Döneminin Avrupa patolojisinde saygın yeri.
Kitapları; 1. Teşrih-İ Marazi-İ
Umumi (GenelPatoloji). İstanbul, 1914.
2. Fethi Meyit Ve TıbbıAdlide Ehemmiyeti(Otopsi ve Adli TıptaÖnemi). İstanbul,1921.
1929 ve1930 yıllarındakikitapların 4. baskısınıLatin harfler ile bastırdı.
Fethi Meyt: Otopsi Teşrihi Marazi: Patoloji
Kitapları; 1. Teşrih-İ Marazi-İ
Umumi (GenelPatoloji). İstanbul, 1914.
2. Fethi Meyit Ve TıbbıAdlide Ehemmiyeti(Otopsi ve Adli TıptaÖnemi). İstanbul,1921.
1929 ve1930 yıllarındakikitapların 4. baskısınıLatin harfler ile bastırdı.
Fethi Meyt: Otopsi Teşrihi Marazi: Patoloji
H. Suat’ın Latin alfabesiyleyazdığı otopsi/ patolojikitabının kapağı; 1930.
Hamdi SuatDönemi
HaydarpaşaPatoloji
Mikroskopi çalışma salonu
Hamdi Suat’ın Patoloji müzesi
Mikroskopik çalışma
Haydarpaşa’da otopsi
Hamdi Suat Eşi ile
Dönemin ünlü kanser dergisinineditörler listesinde H. Suat’ın adı
1933 Üniversite Reformuve sonrası
Atatürk’ün talimatıyla Darülfünun yerine İstanbulÜniversitesi Kurulur
Teknik mimarları ME Bakanı Reşit Galip (Andımızınyazarı). İsviçreli Prof. Malche (Türkiye’de modernüniversite konusundaki raporları)
Almanya’dan II. Dünya Savaş’ı öncesi ayrılmak isteyenYahudi/Nazi karşıtı Alman bilimciler
Atatürk’ün talimatıyla Darülfünun yerine İstanbulÜniversitesi Kurulur
Teknik mimarları ME Bakanı Reşit Galip (Andımızınyazarı). İsviçreli Prof. Malche (Türkiye’de modernüniversite konusundaki raporları)
Almanya’dan II. Dünya Savaş’ı öncesi ayrılmak isteyenYahudi/Nazi karşıtı Alman bilimciler
Darülfunun’un tasfiyesi, üniversitenin Beyazıt’ataşınması (I Dünya Savaşı Genel Kurmay Binası, EnverPaşa’nın makamı)
Hamdi Suat’ın ihracı yerine Schwartz ve Oberdorfer’ingelişi
İstanbul Üniversitesi’nde yeni bir patoloji oluşumu
Abdülhamid/Mütarekedönemi muhaliflerinhapsedildiği meşhur«Bekirağa Bölüğü» binasıPatolojiye verilir.
Obendorfer (1876-1944)
Schwartz (1894-1977)
Hamdi Suat,yeni üniversiteye alınmaz!
1933Üniversiteyıllığından
Yanlışlık anlaşılınca,M. Kemal Atatürk, üniversiteyedönmesi için Hamdi SuatAknar'a haber gönderdi. Çokkırılmıştı, bunu kabul etmedi.Sağlık Bakanı Prof. Dr. İ. RefikSaydam arkadaşıydı,Vakıf Gureba Hastanesi’nepatolog olarak atadı.
Yazılı gerekçe: Batılı eğitimden uzak oluşu?
Gerçek: Belge yok
Muhtemel neden : Schwartz’in tek adam olma isteği. Birlikte geldiği Oberdorfer için bile ayrı ‘Deneysel Patoloji Bölümü’ kurulur
Yanlışlık anlaşılınca,M. Kemal Atatürk, üniversiteyedönmesi için Hamdi SuatAknar'a haber gönderdi. Çokkırılmıştı, bunu kabul etmedi.Sağlık Bakanı Prof. Dr. İ. RefikSaydam arkadaşıydı,Vakıf Gureba Hastanesi’nepatolog olarak atadı.
Hamdi Suat,Vakıf Guraba 1933-1936
Kadın Asistanları Kamile Şevki ve PerihanÇambel Hoca’nın gönderilmesine kırılır.Schwartz’la çalışmak istemez, ayrılırlar.
Burada 3 yıl çalışır 1936’da vefat eder(tbc/diabet). Cenazesine katılım büyük olur.
Hamdi Suat’ınel yazısıyla bir otopsi raporu
Harf tamircisipatologMehmet Uhri’yeteşekkürler… (NP)
Odönemdenbir patolojiraporu
“Teşhis:Habis tümörbelki birbronşial birkanserinmetastazı”
31.10.1938
Patolog:Schwartz
Çeviri:BesimTurhan
Odönemdenbir patolojiraporu
“Teşhis:Habis tümörbelki birbronşial birkanserinmetastazı”
31.10.1938
Patolog:Schwartz
Çeviri:BesimTurhan
Hamdi Suat’ıanma faaliyetleri 1954’ten beri her yıl Kanserle Savaş Kurumu Derneği
tarafından düzenlenen Hamdi Suat konferansları (Kanserhaftası 1-7 Nisan, Dernek sitesinde 2010 sonrası konferansbilgisi yok).
1974 TÜBİTAK Bilim Hizmet Ödülü’nün Hamdi Suat’averilmesi
2006’da Ekopatoloji Derneği (Bşk Prof Şerafettin Canda)Elazığ toplantısı Hamdi Suat’ın 70. vefat yıldönümündeanılması ve Poster ödülü.
2013’te Türk Patoloji Dernekleri Federasyonu,H. Suat Bilimsel Araştırma Destek Ödülü
1954’ten beri her yıl Kanserle Savaş Kurumu Derneğitarafından düzenlenen Hamdi Suat konferansları (Kanserhaftası 1-7 Nisan, Dernek sitesinde 2010 sonrası konferansbilgisi yok).
1974 TÜBİTAK Bilim Hizmet Ödülü’nün Hamdi Suat’averilmesi
2006’da Ekopatoloji Derneği (Bşk Prof Şerafettin Canda)Elazığ toplantısı Hamdi Suat’ın 70. vefat yıldönümündeanılması ve Poster ödülü.
2013’te Türk Patoloji Dernekleri Federasyonu,H. Suat Bilimsel Araştırma Destek Ödülü
Perihan Çambel,vefatından önce Hamdi Suat’a sorar:-Schwartz’a kırgın mısınız?-Hoca şu cevabı verir:
“Bu şahıs değil, memleket davasıdır.şahsiyatla uğraşılmazsa patoloji gelişir, büyükve iyi ekipmanlı enstitüler, laboratuvarlarkurulur.”
Hamdi Suat’ınnasihatı…Perihan Çambel,vefatından önce Hamdi Suat’a sorar:-Schwartz’a kırgın mısınız?-Hoca şu cevabı verir:
“Bu şahıs değil, memleket davasıdır.şahsiyatla uğraşılmazsa patoloji gelişir, büyükve iyi ekipmanlı enstitüler, laboratuvarlarkurulur.”
Hamdi Suat, imzasıylahepinizi tekrarselamlıyor, nasihatınıhatırlatıyor…
Hamdi Suat, imzasıylahepinizi tekrarselamlıyor, nasihatınıhatırlatıyor…