Herstel binnen de schoolcontext
perspectief van de directeur
Workshop Mijn weg als directeur De weg van de school De kerngroep Implementatie van herstelgericht
werken• Wat?• Hoe?
Nabeschouwing
Directeur in het PIHS
Moeilijk maar boeiend pad
Mijn persoonlijk leiderschap: vw voor H. ? • Participatief• Supervisie maar voeling • Leider
De weg van de school
School was zoekende Gebrek aan structuur, duidelijkheid
o.a. sanctiebeleid Pedagogische studiedag: “Naar een
vernieuwd sanctiebeleid op school “ duidelijke polarisatie
Sanctiewerkgroep
Representatief Beide strekkingen aanwezig Doel:
• Duidelijkheid, houvast voor heel de school• Menselijke school, positief schoolklimaat
Werkgroep sanctiebeleid Realisaties:
Streven naar positief schoolklimaat (preventief)onthaal
Structuur, orde Leefregels Rol van KT (begeleiding, opvolging lln)Straffenbeleid: gebaseerd op
Wat is er gebeurd?Wie heeft het gedaan (dader)Welke straf?
sanctiebeleid• Overdreven regelgeving , strafboek • Vooral gericht op dader
Straf moet pijn doen (afschrikken, pijn gedragsverandering?) Straf met betekenis, inhoud gedragsverbetering
Probleem:- Problemen meestal niet opgelost - Men dacht: meer controle, meer opvolging- Dader: vereenzelvigd met daad, conflict- geen positief schoolklimaat
kader ontbrak, visie ontbrak, polarisatie bleef, geen gedragen visie
ongenoegen
Directeur op vorming
Herstelgericht gedachtegoed leren kennen
Dir en leerlingenbegeleider volgen opleiding
Integere opleiding bij Ligand- Beklijft- Visie (geen methode) - Kader om sanctiebeleid, schoolbeleid rond
uit te bouwen
Herstel Waarom zo toepasbaar op school?
• Gebaseerd op waarden: respect, vertrouwen, verantwoordelijkheid, eerbied- Niet bestempelend, wel oplossingsgericht- Echt menselijk contact: de andere ontmoeten (gelijke
golflengte)- Gelijkwaardigheid- Duidelijk: wat fout is wordt benoemd
gedrag = fout, niet de mens schade = kan hersteld worden
relatie = wordt hersteld kansen = recht op herstel, nieuw begin- Leereffect - Positieve houding: oplossingsgericht
Herstel - pad
Implementeren?• Gedachtegoed leren kennen: info• Tegelijkertijd ook hergo’s doen: beklijven(principe Vettenburg:
*wacht niet om hergo’s te doen tot dat je H. hebt geïmplementeerd;
*pas reeds hergo’s toe en gebruik het effect ervan voor de implementatie (wat beklijft blijft bij)
Pedagogische studiedag: Jan Ruigrok• onderdompeling voor alle
personeelsleden• concrete toepassingen
Leiderschap: directeur • Kerngroep gevormd• Beslissing: de school kiest ervoor om
herstelgericht te gaan werken
kerngroep
15 personeelsleden (met directeur) Representatief voor de school Mandaat voor implementatie
Volgen een traject bij Ligand • Integere kennismaking met herstel• Uitwerken van implementatie
kerngroep
Foto van de school:• Wat is er? Wat loopt mank? Wat
ontbreekt? • Wat willen we bereiken? • Hoe gaan we dat bereiken?
implementatie WAT?
• Menselijke school Welbevinden, positieve contacten, goede
communicatie, betrokkenheid, verbondenheid Conflicten vermijden door positieve communicatie =
preventief Conflicten oplossen zowel voor slachtoffer als dader
herstel van aangerichte schade bij s. en d. herstel van de relatie echt nieuwe kansen
• Duidelijke afspraken, structuur, opvolging • Medewerking van iedereen (collegiaal en
consequent.)
implementatie
Waarden: respect vertrouwen (zelf)verantwoordelijkheid engagement
Vertalen op 3 niveaus:Micro niveau: leerlingenMeso niveau: leerkrachtenMacro niveau: school (beleid, ouders)
Meso
Menselijke schoolpositieve contacten, goede communicatie met
collega’s,leerlingen, ouders, externen informatie over herstelgericht werken (vorming,
smartschool, FGn, mentoraat nieuwe lkn…)
Structuur procedures met implementatie van herstel
- te laat komen - inhalen van taken en toetsen - escalatie in de klas *
- hergo’s: leerlingenbegeleider directie: enkel tussen leerkrachten
sanctie steeds met herstel (dader/ slachtoffer, schade, relatie)
Meso
Escalatie in de klaswat is escalatie?
blijf eigenaar van het probleem (zelf oplossen)
ernstig probleem:
leerling uit de klas opvoeder, leerlingenbeg. - ontlading
- inzicht leerkracht wordt gehoord
steeds met herstelgesprek (+ sanctie)
microIntegrale leerlingenbegeleidingStudiebegeleiding Soc. emot./ gedrags
begeleiding
Bevorderen van leerklimaatStimulerende leeromgeving
crea Bevorderen van leefklimaatGoede communicatie,Participatie, team….
RemediëringslessenLeren lerenNT2…
Prev Aanleren van soc. vaardighedenLeefregels, afspraken, infoTime out, begeleiding …
Tekorten: verplichte remediëring kansen, herstel
cura SanctieHerstel
macro
Implementatie in schoolbeleid- leefregels- schoolreglement- website- IM, schoolbestuur
- ouders
Implementatie
HOE? Directeur: leiderschap samen met de
kerngroep
Introductie van veranderigsprocessen:- Creators ) ) ) kerngroep ) focus- Pioniers ) )- Volgelingen )- Gesettelden
Implementatie
Stappenplan (pdca)- pedagogische studiedag info en beleving
- alg. vergaderingen: directeur: kondigt aan: afspraken die dienen nagevolgdkerngroep: per 2 naar kleine groepen toe (gemengd)1e: 2 procedures = reële vernieuwing met herstel
hergo’s door llnbegenleiders2e: aanleren van pro-actieve cirkels3e: evaluatie, bijsturing4e: verbeterde procedure klemtoon op belang van herstel, positieve communicatie
nabeschouwing
Directeur: opleidingovertuigd
Directeur: blijf in je leiderschapprocesbewaking
Kerngroep: zeer belangrijk- basis,- vrijwillig- participatie, delegatie- bewaken, stimuleren
nabeschouwing
Proces: • blijven bijsturen PDCA• proces én product
Schooleigen:• implementeren in wat is
TIJD: • tijdsintensief• op termijn tijdswinst
Invloed op schoolklimaat
Positief: • betere interne contacten• meer betrokkenheid, verbondenheid• meer creativiteit, inventiviteit
Mensen werken oplossingsgericht• waarom waartoe?• nemen verantwoordelijkheid op
Daadwerkelijk minder problemen
OPGELET: terugval (vergt energie, oude gewoonte…)
Pro-actieve cirkel
Wat heeft me geraakt, wat heeft me geroerd?
Wat neem ik mee naar mijn school?
Dank voor jullie aandacht én medewerking