Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
Frank Dethier
Sessie 5
HR Beleid &
Intellectueel Eigendom
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INHOUD
Bedrijfsmodel
Wat is Innovatie?
Waarom zou elk bedrijf moeten innoveren!
Innovatie Types/Niveaus voor elke Bedrijf
Hoe Innoveer Je? -> Innovatiekader
Strategie
Werkwijze
Organisatie
HR beleid
Cultuur
Innovatie Beoordeling & Innovatie Steun
Aanbevelingen
2
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
MENSEN
Strategie, Werkwijze en Organisatie zijn
belangrijke elementen, maar uiteindelijk zijn het
de mensen die Innoveren!
Vaak zijn elementen als Organisatie, Werkwijze
& Strategie gecompliceerd, vaag en
onpersoonlijk.
Je moet mensen dus dagdagelijks helpen en
motiveren zodat zij beter Innoveren
3
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
MENSEN
4
Juiste persoon,
juiste job
Individuen Project Teams
Diversiteit
Leiderschap
Visie, luisteren
en advies
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
PERSOONLIJKHEIDSPROFIEL MENSEN
5
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
JUISTE PERSOON, JUISTE JOB?
Nieuwsgierig
Dagen continue status
quo uit
Nemen risico, moeilijk
te managen
Creatief, intuitief
Ideaal om ‘brede’ ideeen
te creeren
Praktisch en oog voor
detail
Respecteren
regels/authoriteit
Gefocused en
georienteerd op taak
Ideaal om ideeen te
implementeren
Starters - “NT” Finishers – “SJ”
6
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
REKRUTERING
7
We werven in onze eigen gelijkenis aan …
Innovatie verwacht wel verschillende resultaten!
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
PROFIELEN?
Negeert regels
Kritisch
Dominant, koppig
Enthousiast, impulsief
Onafhankelijk
Emotioneel
Dromer
Bewust voor regels
Easy-going
Meegaand
Voorzichtig, serieus
Focus op groep
Kalm
Realistisch
Typische Innovator Ideaal bedrijfsprofiel?
8
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
PROFIELEN?
9
C
O H W
S
C
Wie zijn mijn beste innoveerders?
Bedrijven hebben jaren ervaring om hun beste performers te identificeren,
maar niet hun beste innoveerders
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
PROFIELEN?
10
C
O H W
S
C
Situatie
uitklaren
Big picture
& Ideeen
genereren
Oplossingen
Plannen &
ontwikkelen
Neem actie &
Implementeer
Creatief denkproces
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
PROFIELEN EN DENKSTIJLEN
Welke is jouw voorkeur?
Wat geeft/kost je energie?
11
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
PROFIELEN EN DENKSTIJLEN
Voorkeur ≠ Vaardigheid
12
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
DENKSTIJLEN
13
Zowel om data te verzamelen als om problemen op te lossen
Left Brain denkers pakken probleem op een logische, analytische manier aan. Right brain denkers vertrouwen meer op niet-lineaire, intuïtieve aanpak
Sommige mensen lossen probleem graag in groep op, anderen graag alleen
Abstracte denkers willen iets leren voordat ze experimenteren, ervaringsgerichte denkers doen het juist andersom
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
Isaac Newton
INNOVATIEKADER
DENKSTIJLEN - HBDI
14
Albert Einstein
Ghandi
J. Edgar Hoover
Great Brains in History
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
PROJECT TEAMS - DIVERSITEIT
15 Heterogeen Team
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
PROJECT TEAMS
16
Snel consensus in het
team
Reageren consistent
op voorspelbare
manier met hun
kwadrant voorkeur
Moeilijker om
consensus te krijgen
Ideaal voor
creatieve/innovatieve
opdrachten
Synergie effect
Homogeen Team Heterogeen Team
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
PROJECT TEAMS
Meeste innovatie assessments identificeren beste
rol van een individu in innovatie project
maar niet potentieel van je karaktertrekken
vergeleken met succesvolle innoveerder’s
Bv Foursight tool
Clarifier
Ideator
Developer
Implementer
Integrator
17
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
MENSEN - LEIDERSCHAP
Welk individu in je organisatie is
belangrijkste om Innovatie succes te
hebben?
Opties
Meest creatieve persoon?
Persoon die van ideeën realiteit maakt?
Persoon verantwoordelijk voor ontwikkeling?
Verantwoordelijke voor marketing?
…
18
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
MENSEN - LEIDERSCHAP
De bedrijfsleider/CEO is de belangrijkste
persoon omdat hij/zij in staat is om
Innovatie met strategie te linken (en omgekeerd)
Focus, engagement en passie voor Innovatie te
creëren
Budgets en hulpmiddelen in te zetten voor goede
innovatie programma’s
Goede ideeën te versnellen naar de markt in nieuwe
producten, services of bedrijfsmodellen
Ervoor te zorgen dat innovatie werkwijze en metrics
gedefinieerd worden zodat innovatie duurzaam
is/wordt
19
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
MENSEN - LEIDERSCHAP
20
Wees
oprecht
nieuwsgierig
Luister
diepgaand
Stel
krachtige
vragen
Help
uitdaging
herdefinieren
Geef
feedback
Reflecteer
grote geheel/
visie
Neem
verantwoording
, maar laat
mensen groeien
Gedragingen die
Innovatie stimuleren
bij mensen
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
TEAM LEIDER
21
stimuleren medewerkers om hun visies van henzelf en hun werk voortdurend bij te stellen
belang van loyauteit en hoge morele en ethische standaarden in besluitvorming
sterke, inspirerende visie op de toekomst, gebaseerd op waarden en idealen
hechten belang aan de individuele ontwikkeling en coaching van hun medewerkers
gekenmerkt wordt door een
sterke controle op de
medewerkers
zijn rationeel en geloven in
het belonen en bestraffen
van hun medewerkers
zetten standaarden voor
hun medewerkers en sturen
bij waar van deze
standaarden wordt
afgeweken
Transformationeel
leiderschap
Transactioneel
leiderschap
Innovatie heeft
grotere kans op
slagen!
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
LEIDERSCHAP
Managers die niet van conflict houden vallen
dikwijls in comfortabele kloon syndroom val
Ze omringen hun met mensen die op zelfde
manier denken als hunzelf
‘If we all think alike, then no one is thinking’
(Patton)
22
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
OEFENING
Wat wil je veranderen in je organisatie?
Persoonlijkheidsprofielen -> juiste job en rekrutering
Denkstijlen en Innovatieve teams?
Je eigen leiderschap?
Bespreek dit met je buurman
Tijd voorzien: 30 min
23
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
Heb je typische Innovatie profielen in je bedrijf?
Hoe ga je die gebruiken?
Heb je een heterogeen/homogeen team? Hoe moet
je het team aanpassen/verbeteren?
Wat ga je veranderen aan je eigen leiderschap?
24
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
INTELLECTUEEL EIGENDOM
Intellectueel Eigendom
Octrooi
Waarom Octrooien?
Hoe en Wanneer Octrooi creëren?
Modelrecht
Alternatieven
25
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
INTELLECTUEEL EIGENDOM?
Intellectuele eigendom: het recht om je eigen
intellectuele prestatie te exploiteren
Twee soorten van intellectuele eigendom:
1. Auteursrecht: beschermt rechten van de maker op
zijn/haar werk
2. Industrieel eigendomsrecht: beschermt
uitvindingen, merken, handelsnamen, modellen,
chips en plantenrassen
26
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
WAAROM OCTROOIEN?
Intellectuele eigendom: het recht om je eigen
intellectuele prestatie te exploiteren
Twee soorten van intellectuele eigendom:
1. Auteursrecht: beschermt rechten van de maker op
zijn/haar werk
2. Industrieel eigendomsrecht: beschermt
uitvindingen, merken, handelsnamen, modellen,
chips en plantenrassen
27
C
O H W
S
C
Auteursrecht
krijg je
automatisch als
je iets creert
Industrieel
eigendomsrecht moet
aangevraagd worden
en wordt wel/niet
verleend -> Octrooi
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
HOE OCTROOI CREËREN?
Je kan Octrooi verkrijgen als het voldoet aan
1. Nieuwheid -> voldoet niet aan huidige stand der
techniek
2. Inventiviteit -> een verrassende, niet voor hand
liggende oplossing
3. Industriële toepasbaarheid -> theorieën,
wiskundige methodes, dienstverlening etc. kunnen
niet geoctrooieerd worden
Recht op octrooi wordt voor maximaal 20 jaar
verleend
28
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
WANNEER OCTROOI AANVRAGEN?
Tijdens Idee-Prototype fase van de Werkwijze
(oftewel product ontwikkeling)
Idealiter doe je dan altijd octrooi onderzoek
Om uit te zoeken of je nieuwe innovatie mogelijk
inbreuk maakt op een bestaand octrooi
Om te bepalen of jouw innovatie in aanmerking komt
voor een octrooi
29
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
MODELRECHT
De vormgeving van een product speelt een
belangrijke strategische rol voor de ontwerper.
Bescherm dus uiterlijk van je producten te
beschermen door ze als tekening of model te
registreren.
Het tekeningen- of modellenrecht kent aan de
houder exclusieve rechten toe op dit uiterlijk van
producten.
30
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
MODELRECHT
De bescherming van een tekening of model kan
men bekomen door het aanvragen van een
Benelux tekening- of modelrecht (geldig op het
grondgebied van de drie Benelux landen) bij het
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Zulke bescherming duurt 10 jaar
31
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
MODELRECHT VOORBEELDEN
32
C
O H W
S
C
Vorm van een schoen
Versiering op een kom
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
ALTERNATIEVEN
Octrooi kost tijd en geld… alternatieven?
Eigen onderzoek: online onderzoek naar
persoon/organisatie met wie je wil samenwerken
NDA
Zoek hulp: o.a. Innovatiecentrum Antwerpen
Bjorn Kiekens
PS: zie ook Vokawijzer Nov 2013 - Hoe uw
intellectuele eigendom valoriseren?
33
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
INNOVATIEKADER
OEFENING
Wat is je strategie rond Intellectueel eigendom?
Octrooi
Modelrecht
Bespreek dit met je buurman
Tijd voorzien: 15 min
34
C
O H W
S
C
Vertrouwelijk VOKA Kempen & Frank Dethier
Is IP belangrijk voor je bedrijf? Wat doe je eraan
(of niets) en waarom?
35
C
O H W
S
C