ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Invoering van Blackboard als universiteit-brede
elektronische leeromgevingtechniek, communicatie en didactiek
dr. P.H.G. FisserUniversiteit van Amsterdam21 januari 2003
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Voorgeschiedenis
• Universiteit van Amsterdam– 7 faculteiten– 22.000 studenten, 3800 docenten
• Afdeling ICT in het Onderwijs– Sinds 1998– Informatiseringscentrum– Nu 8 ICTO-ers, 3 medewerkers uit faculteiten
en 1 docentondersteuner
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Het gebruik van ICT..
• Eerdere ervaringen met ELO’s
• Vraag van faculteiten om centrale ELO
• Voorkeur voor Blackboard
• Inrichting centrale Blackboardserver februari 2000
• Door groot succes was kader nodig
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
...resulteerde in VELO
• VELO– Voortzetting Elektronische LeerOmgeving– Start: maart 2001– Doel: mogelijk maken en ondersteunen van
UvA-brede implementatie van een ELO (Blackboard)
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Organisatie VELO
• Coördinatie door afdeling ICTO
• Overleg met faculteiten– Onderwijsdirecteuren– ICT coördinatoren– Course creators
• Aandacht voor verschillende aspecten van een ELO
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
VELO, 3 programmalijnen
• Techniek– Realisatie hard- en software
• Communicatie– Opstellen communicatieplan voor implementatie van de
ELO op de hele UvA
• Didactiek– Ondersteuning van docenten
– Ontwikkeling trainingen
– Ontwikkeling implementatieplan
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
VELO Techniek
• Doel: technische continuïteit garanderen– Beheer van hard- en software– Bijhouden van ontwikkelingen op gebied van
integratie van onderwijstechnologie– Marktontwikkelingen monitoren– Kennisuitwisseling andere universiteiten– Integratie ELO met concernsystemen
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
VELO Communicatie
• Draagvlak creëren• Informeren over de mogelijkheden van een
ELO• Gebruik van de ELO stimuleren• Veranderingen in versies en
functionaliteiten communiceren• Didactische professionaliseringsprodukten
onder de aandacht brengen
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
VELO Didactiek
• Het ontwikkelen van didactische ondersteuning van docenten– Advisering– Training
• Het ontwikkelen van ondersteuning voor onderwijsmanagement
• Het ontwikkelen van een implementatiemodel voor faculteiten
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Didactische ondersteuning
• Docenten– weten hoe zij ELO in onderwijs kunnen
gebruiken– kunnen lesmateriaal in digitale en interactieve
vorm ontwikkelen
• Faculteiten– kunnen ELO inzetten bij aanbieden onderwijs– kunnen ELO inzetten als breekijzer bij andere
onderwijsvernieuwingen
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Didactische ondersteuning
• ICTO Coördinatiepunt– Beschikbaar stellen expertise, projectresultaten,
onderzoek, contactpersonen, etc.
• Trainingen en cursussen– Informerende presentaties– Inhoudelijke workshops ICT in O– Basiscursus Blackboard (vaardigheden)– Blackboard Didactiek (professionalisering)
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Didactische ondersteuning
• Blackboard Didactiek ontwikkeld n.a.v.– Ronde langs onderwijsdirecteuren– Evaluatie door studenten
• Bevindingen studenten• Veel studenten maken gebruik van Blackboard
• Blackboard zowel docent- als studentvriendelijk
• Studenten meer zelfstandigheid
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Didactische ondersteuning
• Bevindingen studenten (vervolg)– maar…– Gebruik bij te weinig vakken– De communicatiemogelijkheden worden te
weinig benut– Docenten gebruiken Blackboard met name voor
algemene informatie– Aanbeveling: leer docenten beter met
Blackboard om te gaan
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Blackboard Didactiek
• Blackboard Didactiek– Good practices, tips and tricks
• Blackboard Didactiek PLUS– Cursusontwerp, begeleiden discussies, geven
van feedback
• Toetsen met Blackboard– Functionaliteiten van Bb en toetsconstructie
• Maatwerk Blackboard Didactiek
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Beleidsondersteuning
• Trainingen en cursussen– Informerende presentaties– Inhoudelijke workshops ICT in O– Kennisnetwerk ICT in het Onderwijs
• Implementatieplan– Quick scan– Visie ontwikkeling– Activiteitenplan
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
2. Vaststellen huidige situatie m.b.t. ICT&O
1. Orientatie
4. Vaststelleninterventies
3. Vaststellen ICT&O ambities
5. Uitvoering
6. Evaluatie
bijs
tell
ing
Lijst met ICT&O sleutelfactoren
Quick ScanLijst ICT-basiscompententiesICT-Instaptoets (in ontwikkeling)
Scenario’s schrijven met 5T-methode
Activiteitenplan opstellen
Implementatiemodel
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
2. Vaststellen huidige situatie m.b.t. ICT&O
1. Orientatie
4. Vaststelleninterventies
3. Vaststellen ICT&O ambities
5. Uitvoering
6. Evaluatie
bijs
tell
ing
Lijst met ICT&O sleutelfactoren
• zorgen voor financiele middelen• zorgen voor adequaat werkende techniek• commitment tonen• betrokkenen inspireren• ondersteuning organiseren• professionalisering organiseren• rekening houden met verschillen• relatie met personeelsbeleid (prikkels)• plannen van een invoeringsstrategie • rekening houden met doorlooptijd• visie ontwikkelen!
Implementatiemodel
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
2. Vaststellen huidige situatie m.b.t. ICT&O
1. Orientatie
4. Vaststelleninterventies
3. Vaststellen ICT&O ambities
5. Uitvoering
6. Evaluatie
bijs
tell
ing
Quick ScanLijst ICT-basiscompententiesICT-Instaptoets (in ontwikkeling)
• aantallen betrokkenen• kennis en vaardigheden van betrokkenen• voorzieningen voor betrokkenen (werkplekken)• ICT&O gebruik• ondersteuning• veranderingsgezindheid en -ervaring• wijze van informatieverspreiding• financiele middelen• beleidsprioriteiten• invoeringsargumenten• knelpunten
Implementatiemodel
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
2. Vaststellen huidige situatie m.b.t. ICT&O
1. Orientatie
4. Vaststelleninterventies
3. Vaststellen ICT&O ambities
5. Uitvoering
6. Evaluatie
bijs
tell
ing
Scenario’s schrijven
Een scenario beschrijft:•concreet (toekomstig) gebruik van ICT•door bepaalde groepen gebruikers•in een bepaalde situatieEen scenario concretiseert deze gedachten en expliciteert verwachtingen.
Een scenario is een startpunt voor een gesprek over ambities, doelen en visie.
concrete onderwijsambities?• als ja: dan vertaling in ICT&O ambities• als nee: starten van een visietraject in stap 4
Implementatiemodel
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
2. Vaststellen huidige situatie m.b.t. ICT&O
1. Orientatie
4. Vaststelleninterventies
3. Vaststellen ICT&O ambities
5. Uitvoering
6. Evaluatie
bijs
tell
ing
Activiteitenplan opstellen
Ontwikkel en organiseer activiteiten gericht op:• het creeren van draagvlak• de informatieoverdracht naar betrokkenen• de professionalisering van betrokkenen• het optimaliseren van de ondersteuning• de ontwikkeling van producten• het vergroten van de participatie van betrokkenen• (het ontwikkelen van een visie)
door een team waarin alle gremia zijn vertegenwoordigd
Implementatiemodel
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
2. Vaststellen huidige situatie m.b.t. ICT&O
1. Orientatie
4. Vaststelleninterventies
3. Vaststellen ICT&O ambities
5. Uitvoering
6. Evaluatie
bijs
tell
ing
Uitvoering wordt gecoordineerd door projectgroepContinue monitoring
tijdens het doorlopen van de eerdere stappen : • nadenken over uitvoering (5)• formatieve evaluatie (6)
succesfactoren, onafhankelijk van planmatige aanpak, zijn:• gedrevenheid om zinvol onderwijs te geven• visie op wat bereikt is en bereikt moet gaan worden
Implementatiemodel
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Tussenstand
• Op dit moment:– 1800 van de 4000 modules in Blackboard– Vraag naar Blackboard Didactiek– Maandelijks overleg met ICT coördinatoren– 6-wekelijks overleg met course creators– Ronde langs onderwijsdirecteuren
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Toekomst
• Nadenken over standaardisatie en metadata
• Koppeling met concernsystemen
• Koppeling met digitaal portfolio
• Aandacht voor techniek (beheersbaarheid), communicatie en didactiek
• Stimulering van visieontwikkeling op faculteits- en CvB-niveau
ICT in het Onderwijs
Universiteit van AmsterdamInformatiseringscentrum
Meer informatie
• Petra Fisserhoofd afdeling ICT in het [email protected]
http://www.uva.nl/icto
http://icto.ic.uva.nl/blackboard/