>>> Ik en Geld (2016) Docentenhandleiding
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 2
VoorwoordVeelscholenbestedenalaandachtaanfinanciëleeducatie.Hetisnietalleendoor‘decrisis’datditonderwerphoogopdeagendastaat.Hetisookeenaspectvanburgerschapdat–losvanhetmorelevraagstuk(hoeverdienjejegeld?)-veelverschilmaakt:"wiezichzelfopfinancieelgebiedgoedweetteredden,heeftmeervrijheidenautonomieomeigenkeuzestemaken".Ditiseenbelangrijkevaardigheidinde21steeeuw.
IkenGeldlaatleerlingenopeenaansprekendeenactievemaniernadenkenoverdiversefinanciëlevraagstukkendiedirectgerelateerdzijnaandeeigenbelevingswereld.DezeslessenzijninopdrachtvandeNederlandseVerenigingvanBankenontwikkelddoorCodenameFutureenwordenvoorhetderdeschooljaardoormeerdan300scholeningezet.Ookvoorditschooljaar(2016-2017)ismateriaalweeraangescherpt.Deverwerkingsopdrachtenzijnvernieuwdeneriseennieuwemodule‘Mijnmobieltje’toegevoegdaanhetpakket.
IndelessenisopverschillendeplekkengebruikgemaaktvanmateriaalvandeStichtingWeetWatJeBesteedt(WWJB,Edgie)enhetNationaalInstituutvoorBudgetvoorlichting(Nibud).WebedankendezeorganisatiesenookuitgeverijenNoordhoff,ThiemeMeulenhoffenMalmbergdievoorditschooljaareenkoppelinghebbengemaaktindedigitaleversievanhuneconomiemethodenaardemodulesvanIkenGeld.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 3
InhoudsopgaveVoorwoord ......................................................................................................... 21. Het lespakket ................................................................................................. 4 1.1. Gebruik ..................................................................................................... 4 1.2. Omvang en locatie van de les ....................................................................... 4 1.3. Aanpak ...................................................................................................... 42. Doelen ............................................................................................................ 5 2.1. Doelgroep .................................................................................................. 5 2.2. Kerndoelen ................................................................................................. 53. Inhoud van de lessen ..................................................................................... 64. Aansluiting van lesmethodes op Ik en Geld .................................................... 95. Samenwerkingspartners ................................................................................. 96. Praktische zaken .......................................................................................... 10 6.1. Aanvragen wachtwoorden ........................................................................... 10 6.2. Inlogprocedure .......................................................................................... 10 6.3. Workspace-tips .......................................................................................... 10 6.4. Docentmateriaal ........................................................................................ 117. Module 1: Mijn levensstijl ............................................................................ 12
Leerdoelen ................................................................................................... 12Voorbereiding ............................................................................................... 12Lesinhoud .................................................................................................... 13
8. Module 2: Mijn inkomsten ............................................................................ 15Leerdoelen ................................................................................................... 15Voorbereiding ............................................................................................... 15Lesinhoud .................................................................................................... 15
9. Module 3: Mijn uitgaven .............................................................................. 18Leerdoelen ................................................................................................... 18Voorbereiding ............................................................................................... 18Lesinhoud .................................................................................................... 18
10. Module 4: Mijn bank .................................................................................. 21Leerdoelen ................................................................................................... 21Voorbereiding ............................................................................................... 21Lesinhoud .................................................................................................... 21
11. Module 5: Mijn toekomst ........................................................................... 25Leerdoelen ................................................................................................... 25Voorbereiding ............................................................................................... 25Lesinhoud .................................................................................................... 25
12. Module 6: Mijn mobieltje ........................................................................... 31Leerdoelen ................................................................................................... 31Voorbereiding ............................................................................................... 31Lesinhoud – les 1 .......................................................................................... 31Lesinhoud – les 2 .......................................................................................... 36
13. Beoordeling ................................................................................................ 40
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 4
1.Hetlespakket
1.1.Gebruik
IkenGeld(2016)bestaatuitzesmodules.Heteerstedeelvandemodulegaanleerlingenzelfstandigwerken(±25min)enhettweededeelwordtklassikaalnabesproken(15+min).Demodulesdurencirca1lesuurenkunnenlosvanelkaargegevenworden.Hetzijnzelfstandigeeenhedendieeenvoudigkunnenwordeningepastindegebruikteeconomiemethode.
1.2.Omvangenlocatievandeles Demodulesgaanuitvan50minutenlestijd(excl.werkblad).Voorheteerstedeelvanelkeleshebbenleerlingentoegangnodigtoteencomputer.Afhankelijkvandevoorzieningenopschool vindt dit deel van de les plaats met eigen laptops, in de mediatheek of eencomputerlokaal.Hettweededeelendeafsluitinggebeurtviahetdigibordofeenbeamer,bijvoorkeurineenleslokaal.
1.3.AanpakDelessenzijnopgenomenindeWorkspacevanCodenameFuture.Dezeelektronischeleeromgevingvormthethartvandelessenwaardekennisoverdrachtplaatsvindt(hiervoorkuntuinloggenophttp://codenamefuture.nl/).Vooreeninlogcodekunjejeaanmeldenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
Structuurvandemodules:
Deel1:Korteintroductie
KlassikaleaftrapIndeaftrapwordtkortdelesdoelen,delesdoorloopenbegrippenbesproken.
5-10minuten
Deel2:Kennisoverdracht
EenindividueeldeelinhetcomputerlokaalLeerlingenwerkenzelfstandigaandelesstof.
Eendeelvandeantwoordenvanleerlingenwordtcentraalopgeslagen.Dezeantwoordenwordenlatervoordenabesprekinggetoondophetdigibord.
20-30minuten
Eerderklaar?Huiswerk? WerkbladmetverwerkingsopdrachtKeuze:a.werkbladmakentijdensdeles(enbesprekenindeeltweevandeles).b.werkbladaanheteindvandeel2vandeleslatenmaken(endanevt.alshuiswerkmeenaarhuis).
Ditwerkbladprintuvooraf,zodatuhetdirectkangebruiken.Aanditwerkbladwerktelkeleerlingzelfstandig.Hetwerkbladgaatinopeenonderdeelvandeles.
5–15minuten
Deel3:Digibordlesmetmeningvormendonderdeel
KlassikaaldeelmetbehulpvaneendigibordInhetklassikaledeelwordenonderdelenuitheteerstedeelnabesproken.Daarnaastkomendeantwoordenterugdieleerlingeninheteerstedeelhebbeningevoerd.
15-20minuten
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 5
2.Doelen
2.1.Doelgroep Dedoelgroepbestaatuitleerlingendievoorheteersteconomiekrijgen.Bijdemeestescholenzullendatleerlingenzijnuithettweedeleerjaar(vmbo/havo/vwo).Ofbijheteerste(vwo)ofderdeleerjaar(vmbo/havo)Hetligtvoordehanddelessenintezettenbijhetvakeconomie.Maarzekunnenookgebruiktwordenbijmaatschappijleeroftijdenseenmentoruur.
2.2.KerndoelenIkenGeldsluitaanbijdevolgendekerndoelen:MensenMaatschappij: 42.Deleerlingleertineigenervaringenenindeeigenomgevingeffectenteherkennenvankeuzesop
hetgebiedvanwerkenzorg,wonenenrecreëren,consumerenenbudgetteren,verkeerenmilieu.
Wiskunde: 22.Deleerlingleertdestructuurendesamenhangtedoorzienvanpositieveennegatievegetallen,
decimalegetallen,breuken,procentenenverhoudingenenleertermeetewerkeninzinvolleenpraktischesituaties.23.Deleerlingleertexactenschattendrekenenenredenerenopbasisvaninzichtinnauwkeurigheid,ordevangrootte,enmargesdieineengegevensituatiepassendzijn.25.Deleerlingleertinformelenotaties,schematischevoorstellingen,tabellen,grafiekenenformulestegebruikenomgreeptekrijgenopverbandentussengroothedenenvariabelen.
Eindtermen: WatbetreftdeeindtermenbestaateraansluitingbijeenaantalVMBOeindtermenendanmetnamewat
betreftdeexameneenhedenK1,K4a,K4b.K3enK5komenindirectaandeorde.VoorHAVO/VWOisdeaansluitingnietaandeorde.IkenGeldbiedtonderbouwleerstofgerichtopfinanciëlezelfredzaamheidengaatnietoverhetvakeconomiealszodanig.
Leerdoelenfinanciëleeducatie: DeNibudleerdoelenzijndeinhoudelijkebasisvoorhetlesmateriaal.Verderisergebruikgemaaktvan
hetmateriaalvanWWjB.IkenGeldsluitaanbijeengrootdeelvandedoelen.Indedocentenhandleidingstaanpermodule3of4leerdoelendieovereenkomenmethetmeestrecenteleerdoelendocument,namelijkdatvanNibud:Leerdoelen&competenties,herzieneversie2013.(devolledigeversievandezeNibudleerdoelenzijntedownloadenviadelink)
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 6
3.InhoudvandelessenDelessenserieIkenGeldbestaatuit6modulenvanelk50minuten.Module1:Mijnlevensstijl
Leerdoelen• Deleerlingenkunneneeninschattingmakenvandeprijsvaneenproduct.• Deleerlingenbeseffendatreclameinvloedheeftopwatjebesteedt.• Deleerlingenwetenwathunlevensstijlis.• Deleerlingenbegrijpendatiedereeneenverschillendelevensstijlheeft.
(dus:verschillendekeuzesinwaarjejegeldaanuitgeeft).
CentralebegrippenWaardevangeld,beïnvloeding(bewust,onbewust),reclame,levensstijlen,status,impulsiviteitBeschrijvingWatisgeldeigenlijkwaard?Watkunjekopenvoorjegeld?Benjejebewustvandeinvloedvanreclameenvanhoeveelgeldjeeigenlijkuitgeeft?Daargaatdezemoduleover.Ditwordtgekoppeldaandeleefstijl/hetbestedingspatroonvanleerlingen(degeldtypetestvanStichtingWWJB,www.edgie.nl).
Module2:Mijninkomsten
Leerdoelen• Leerlingenwetendaterverschillendeinkomstbronnenzijn:natura,rente,
vergoedingenenloon• Loon:Leerlingenwetendatalsjewerktjij(alswerknemer)enjewerkgeveraan
bepaalderegelsmoetenhouden.• Rente:Leerlingenwetenwatrenteisenhoezehetmoetenberekenen.• Leerlingenkunnenuitrekenenwatzepermaandontvangtaaninkomsten
Leerdoelenvanhetwerkblad• Leerlingenwetenhoezeeenbegrotingmoetmaken.• Deleerlingenkrijgeninzichtinhuninkomstenenuitgaven.• Leerlingenwetenofjeaanheteindvandemaandrondkomten/ofzekunnen
sparen.
CentralebegrippenInkomstenbronnen,natura,rente,loon,inkomen,zakgeld,vergoedingen(belgeld,kleedgeld),inkomen,spaardoel,rondkomenBeschrijvingJongerenmoetenzorgendatzeinkomenhebben.Andersishetlastigomeeneigenlevenintevullen.Zakgeld,kleedgeld,baantje,belgeld,hetzijnallemaalbronnenvaninkomsten.Indezelesgaanweinopdiebronnenvaninkomstenenhoeleerlingenervanrondkunnenkomen.
Module3:Mijnuitgaven
Leerdoelen• Leerlingenkunnenverschillendesoortenuitgavenordenen:vastelasten,
huishoudelijkeuitgaven,persoonlijkeuitgavenenincidenteleuitgaven.• Deleerlingenwetenomwelkeuitgavenzenietheenkunnen.• Deleerlingenwetenwaarhunprioriteitligtw.b.t.hunuitgaven.• Leerlingenkunnende'totalewerkelijkekosten'vaneenaankoopberekenen.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 7
Hierinwordendeaanschafprijsenbijkomendeproductenenkostenmeegenomen(voorbeeldscooter).
• Deleerlingenkunnenzichlateninformeren(inwinkelsen/ofopinternet)voordatzeeenproductkopen.
Leerdoelenvanhetwerkblad• Leerlingenkrijgeninzichtinwelkesoortuitgavenzehebben(dooranalysevan
uitgaven).• Leerlingenkunnenhunbegroting(inkomstenenuitgaven)vergelijkenmetandere
jongereninNederland.• Leerlingenwetendatzezelfwataanhuninkomstenofuitgavenkunnen
veranderenompermaandrondtekomen.CentralebegrippenUitgaven,vastelasten,eenmalig/incidenteleuitgaven,persoonlijkeuitgaven,huishoudelijkeuitgaven,primairelevensbehoeften,secundairelevensbehoeften,prioriteit,begroting(overzicht)BeschrijvingJongerenhebbennognietveeluitgaven.Tochverliezenzevaakhetoverzicht.Datkomtbijvoorbeelddooronverwachtebijkomendekostenofdoordatdevoorwaarden(bijeenabonnement)nietgoedzijngelezen.Dezelesgaatoververschillendesoortenuitgavenendekeuzesdiejehebtalsjeophetpuntstaatietstekopen.
Module4:Mijnbank
Leerdoelen• Leerlingenwetenwateenbankisendoet.• Leerlingenwetenopwelkemanierenzekunnenbetalen:o.a.pinnen,
internetbankierenofcontactloos.• Leerlingenweetwelkerisico'sverschillendebetaalvormenhebben.• Leerlingenkennende(financiële)consequentiesvanroodstaan,kopenop
afbetalingeneenleningafsluiten.• Leerlingenwetenwateengeldezelis.
Leerdoelenvanhetwerkblad• Jekunteenvoorennadeelnoemenvaninternetbankieren.• Jeweetwatphishingisenwatjedaartegenkandoen.• Jekuntdebetrouwbaarheidenveiligheidvaneenwebsitecontrolerenwaarje
onlineeenaankoopdoen.CentralebegrippenBank(dienstenenproducten),betaalwijzen(chartaalengiraal),saldo,krediet,debet,betaalrekeningenspaarrekening,rekeningoverzicht,internetbankieren,rente,sparenenlenen,schuld(lenenenroodstaan)voorschietenBeschrijvingSparenenlenenzijn,naasthetbetalingsverkeer,dedienstenvandebankwaardemeestemensengebruikvanmaken.Indezeleswordtbovendienaandachtbesteedaangeldezels,kopenopafbetaling,roodstaanenlenen(vanklasgenotenenvrienden).
Module5: Leerdoelen
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 8
Mijntoekomst • Deleerlingenwetendatereenminimumjeugdloonbestaat.• Deleerlingenwetenwatbelastingisenwaaromjedatbetaalt.• Deleerlingendiewerken,zijninstaatzichopdehoogtetestellenvanwet-en
regelgevingomtrentarbeidstijdenendetoegestanewerkzaamheden.Leerdoelenvanhetwerkblad:• Jekanviahetinternetopzoekenhoeveelhetkostomopjezelftewonen.• Jeweetwelkeuitgavenjehebtalsjeopjezelfgaatwonen.• Jekanaangevenofuitgavenvasteofvariabelekostenzijn.Centralebegrippen:loon,minimumloon,loonstrook,brutosalaris,nettosalaris,belasting,belastingteruggave,BTW,productprijs,omzet,winst,inkoopwaarde,bedrijfskosten,reserveringenBeschrijvingDezelesgaatoverdetoekomstengeldzaken:geldverdienen,belastingterugvragen,wet-enregelgevingrondomwerkmaarookoverhethebbenvaneeneigenbedrijf(hoeveelverdienje?hoebepaaljedeprijsvaneenproduct?).
Module6:Mijnmobieltje
Leerdoelen• Deleerlingenwetenwatschuldenzijn.• Deleerlingenwetenwatzekunnendoenomtelefoonschuldentevoorkomen.• Deleerlingenkennendegevolgenvanhethebbenvanschulden.• Deleerlingweetwathijkandoenaanontstaneschuldenenwaarhijterechtkan
voorhulp.Centralebegrippen:Overschrijvenbelbundel,infographic,schulden,incassobureau,betalingsregeling,beïnvloeding(bewust,onbewust),verleidingenBeschrijvingDezemodulegaatoverdekostenvanjemobieletelefoon,eenrisicobijschuldenontwikkeling.Wiebetaaltjerekening?Hoehoogisdeze?Jongerenhebbensteedsvakerschulden.Zelfwijzenze'onwetendheid'en'onkunde'aanalsvoornaamsteredenen.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 9
4.AansluitingvanlesmethodesopIkenGeldDethema’sinIkenGeldsluitenaanbijdemeestgebruiktelesmethodes.Waardelesmethodesoverhetalgemeenveelkennisenachtergrondenbieden,maaktIkenGeldopeenactiverendeenaansprekendemanierdevertalingnaardepersoonlijkefinanciëlesituatievandejongeren.IndebijlagevindtueenoverzichtwaarinisweergegevenwaarIkenGeldaansluitbijlesmethodeseconomie.Hetgaatomdevolgendemethodes:Malmberg -Praktischeeconomie,economieenM&Ovoordeonderbouw;
-Economischbekeken;
NoordhoffUitgevers
-Pin*code
ThiemeMeulenhoff -200%;-PercentEconomie;
5.SamenwerkingspartnersIkenGeldisontwikkeldinopdrachtvandeNederlandseVerenigingvanBanken(NVB).DeNederlandseVerenigingvanBankenbehartigtdebelangenvanongeveer75bankendieinNederlandactiefzijn.Veelvandeledenontwikkelenactiviteitenvoorhetvoortgezetonderwijs.Dezevariërenvangastlessentotprojectwekenenvanlesmateriaaltotvoorstellingen.Informatiehieroveristevindenopdewebsitesvandeverschillendebanken.
OokissamengewerktmetStichtingWeetWatJeBesteedt.OmjongerentebereikenheeftWWJBheteigenjongerenplatform:Edgie,waarjongerenkunnenmeediscussiërenenopdehoogtewordengehoudenvanactuelefinanciëleonderwerpen.MeerinformatieoverStichtingWeetWatJeBesteedt:www.wwjb.org.
HetNibud(NationaalInstituutvoorBudgetvoorlichting)iseenonafhankelijkeorganisatiedieconsumenteninformeertenadviseertovergeldzaken.HetlesmateriaalisgetoetstdoorhetNibudopdeNibudleerdoelen12-15jaar.IndemodulesvanIkenGeldwordtherhaaldelijkverwezennaarresultatenuithetNibudScholierenOnderzoek(2012-2013).Meerinformatievoordocenten:www.nibud.nl/scholieren
Opverschillendeplekkenindemoduleswordendezeorganisatiesgenoemdofwordendoorhenontwikkeldematerialengebruikt,zoalskortefilmpjes,educatievegamesofwerkbladen.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 10
6.Praktischezaken
6.1.AanvragenwachtwoordenOmtoegangtekrijgentotdeleshebbendeleerlingeneenindividueletoegangscodenodig.Deelnameisgratis.Uverkrijgtdewachtwoordendooruinteschrijvenopwww.codenamefuture.nl/ikengeldofdoortelefonischcontactoptenemen(tabbladaanmelden).Decontactgegevensvindtuhieronder.EventueelkanCodenameFutureuondersteunenbijdeuitvoeringvanhetproject.Prijzenopaanvraag.
CodenameFutureBinckhorstlaan36(kamerM3.34)[email protected]
Algemeneinformatievoorscholen:MartijnSpekman070–[email protected]
Voorhetaanvragenvaninloggegevensvooruenuwleerlingenstuurtudeleerlingengegevensop.DezeleerlingengegevensontvangenwijgraaginExcel,inapartekolommen:voornaam,tussenvoegsels,achternaamenklas.Stuurdezeleerlingengegevensminimaaleenweekvoordatuaandeslagwiltopnaarmartijn@codenamefuture.nl.Letop:Hetduurtminimaaleenweekvoordatudeinloggegevensontvangt!Daaromishetgoedomditvantevorenteplannen.
6.2.InlogprocedureNahetontvangenvandeinloggegevens(gebruikersnaamenwachtwoord)kuntuinloggenindeWorkspace.Hetinloggenindelesgaatalsvolgt:
1. Ganaarhttp://codenamefuture.nl/;2. Vulgebruikersnaamenwachtwoordin,rechtsvandewebsitebij‘inloggen’;3. Ganaarhettabblad‘School’;4. GanaarhetlesarrangementIkenGeld2016;5. Klikopdelestitelomdelesteopenen.
6.3.Workspace-tipsDelesopentaltijdopdeplaatswaarjedevorigekeergeblevenwas.
• Leerlingen(enuook)kunnenhunwachtwoord(niethungebruikersnaam)wijzigenvia>Persoonlijk>Instellingen>Wachtwoordwijzigen.
• Bureaubladvandeleeromgevingwijzigen?>Persoonlijk>Instellingen>Workspace.
• Iseenleerlinghetwachtwoordvergeten?Ukunthetalsdocentaltijdterugvinden:>Organisatie>Gebruikers>naaminvullen>Zoeken
• Deleerlingenkunnenhunantwoordenzelfcontrolerendoorop‘Antwoordentonen’teklikken,onderaandepagina.Zemoetendanweleerstietshebbeningevuld.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 11
6.4.DocentmateriaalDenabesprekinginhetdigibordgedeeltewordtindeeersteplaatsgeleiddoordeinhoudelijkebespreekpuntenophetdigibord.Indehandleidingstaatachtergrondinformatieenaanwijzingenvooreenverdiepingvandeleerstof.
IndehandleidingvindtunaastdeinhoudvandelessenindeWorkspace(inclusieflinksdiedeleerlingenvolgenomdeopdrachtentekunnenmaken)aanwijzingenvoordevoorbereidingvandeles.Voorsommigeonderwerpenisachtergrondinformatietoegevoegd.Inhetleerdoelenoverzicht(paragraaf3,Inhoudvandelessen)staanbijiederemoduledebelangrijkstebegrippendieaandeordekomen.Metnamevoorlaagtaalvaardigeleerlingenishetaanteradendezebegrippeneventueelextratoetelichtenenhetbegriptecontroleren.
Deverwerkingsopdrachtopdewerkbladenprintuvoorafgaandaanelkeles.Veelalzijndeantwoordenvandewerkbladenandersperleerling.Opsommigewerkbladenstaanwelvragenwaarleerlingenhetzelfdekunnenhebben(vooralwerkblad4enwerkblad5).
Allematerialen(werkbladen/handleidingenhand-outsvoorhetdigibord)kuntukosteloosdownloadenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 12
7.Module1:Mijnlevensstijl
Leerdoelen• Deleerlingenkunneneeninschattingmakenvandeprijsvaneenproduct.• Deleerlingenbeseffendatreclameinvloedheeftopwatjebesteedt.• Deleerlingenwetenwathunlevensstijl.• Deleerlingenbegrijpendatiedereeneenverschillendelevensstijlheeft.
(dus:verschillendekeuzesinwaarjejegeldaanuitgeeft).
Voorbereidinga.Leerlingenmakeneengeldtypentest.DezetestisontwikkelddoorWWJBenistevindenopwww.edgie.nl.Bijdezetesthoorteenhandleidingmetachtergrondinformatieoverdegeldtypen,detestenonderzoekdatWWJBheeftuitgevoerdonderjongerenvanverschillendeleeftijden.
b.BekijkdeKahootquiz:https://play.kahoot.it/#/k/6ecfda9d-eada-45d1-841e-cf59a7a21dc6.IndezeKahootquizschattendeleerlingendeprijsvanbepaaldeproducten.Deleerlingendoenditdoormiddelvanhetstemmenmethunmobieltje.
Mochtjewillenwetenhoejezoietszelfmaakt,bekijkhetvolgendefilmpje:https://www.youtube.com/watch?v=6JpLG7rg4Ok
c.Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld(module1).
Ziescreenshotindedigitaleles:
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 13
LesinhoudNr Screen Inhoud&didactischeaanwijzingen Tijd
Start:2016Ikengeld1-Mijnlevensstijl–docent
1.a1.b1.c2.a3.a
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
1.Digibord–Introductie 1b.Lesdoelen 1c.Lesdoorloop
2.Klassikaal-QuizLeerlingenschattendeprijsvanverschillendeproductenviaeenKahootQuiz.
3.Individueelwerken
10m.
Individueelwerken:2016Ikengeld1-Mijnlevensstijl
1a.Introductie
1b.Jouwmening
1c.BewustenonbewustVeelgedragisonbewust.Hoe(on)bewustdenkenleerlingendatzijzelfzijn?
1d.OnbewusteinvloedvanreclameIneenkortfilmpjewordtuitgelegdwatreclamemetjedoet.
1e.Weetjijwatjebesteedt?Leerlingenvulleneenaantalvrageninoverhunbestedingspatroon.
1f.Watvooreengeldtypebenjij?Leerlingenbeantwoordende26stellingenvandegeldtypetestopwww.edgie.nl.Deantwoordenwordengescoordop6dimensiesenvertaaldnaar4types.Vooraldescoreop‘impulsiviteit’en‘statusgerichtheidzijnbepalendvoordeuitslag.DeindelingdiehetWWJBhanteert,isvanbelangomdatdefinanciëlerisico’svandeverschillendeleefstijlgroepenverschilt.Levensgenietersentrendsetterslopendegrootstekansopfinanciëleproblemen,terwijlderegelaareenzeerlagekanshieropheeft.(1gt/m1j:beschrijvingvandeGeldtypes)
1k.Mijngeldtypeenik1l.Statusenimpulsiviteit
1m.Maaktgeldgelukkig?Leerlingendenkennaoverhetgedragvandegeldtypen:welkegeldtypenkomengemakkelijkindeproblemen?
1n.Afsluiting
2.Alklaarentijdover?Leerlingendietijdhebben,schattendekostenvaneenconcertbezoek(opdracht1).Deandereopdrachtgaatoverdeinvloedvanreclame(opdracht2).
20m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 14
Klassikalebespreking:2016Ikengeld1-Mijnlevensstijl–docent
4.at/m4.l
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
4a.Klassenselector4b.Begrippen4c.Dewaardevangeld(4minuten)4d.Stelling14e.Stelling24f.Gelduitgeven4g.Bewust?!4h.Deinvloedvanreclame(filmpje2minuten)4i.Opgevoel?4j.GeldtypesindeklasLevensstijlen4k.Geldtypesengeldgedrag4l.Afsluiting
20m.
SamenvattingGeldtypentest(zieookhandleidingmetachtergrondinformatieoverdegeldtypen):
TrendsetterJezietergoeduit.Jebentzelfverzekerd.Jehebtgevoelvoorhumor.Jegeeftgeldgemakkelijkuit.Jekooptmooieendurespullen.Nietalleenomdatjezemooivindt,maarookomindruktemakenopanderen.AlsTrendsettervindjehetleukomuittegaan.Nietsisjetegek.Jegeeftgraageenrondjeaanvrienden.Jekuntslechttegenkritiek.Jevindthetfijnomdingentebezitten.Tip:Zetgeldopzijvoorlater.Geefnietmeeruitdanjehebt.
RegelaarJebenteenkoopjesjagerenvoorzichtigmetgelduitgeven.Jekrijgtgraagadvies.Jehebtjezaakjesgoedoporde.Jezetvoor-ennadelenopeenrijtjevoorjeietsgaatdoen.Jijweetaltijdprecieshoeveelgeldjenoghebt.Jezorgtdatjealtijdnogwatgeldhebtvooralsjeplotselingietsmoetkopen.VoordeRegelaardraaitdewereldnietomgeld.Jemaaktjesomsteveelzorgen.Tip:Probeertegenietenvandedingendiejedoetenhebt!
LevensgenieterJijleeftinhethierennu.Altijdopgewektenvrolijk.Jehoudtvanhetgoedelevenendaaromwiljeallesmeemaken.Jedoetgraagleukedingenmetvriendenengaatvaakuit.Jebenteengullegeverenzorgtgoedvoordemensenomjeheen.AlsLevensgenietermaakjejegeenzorgenoverdetoekomst.Geldhebjealleenmaarnodigomleukedingentekunnendoen.Somsbenjeongeduldigendenkjenietgoedna.Jekooptregelmatigspullenwaarjelaterspijtvanhebt.Tip:Probeerzorgvuldigmetgeldomtegaan.Schrijfdingenopzodatjeweetwaarjegeldheengaatenhoejekuntsparenvoordetoekomst.Probeertesparenvoorgroteaankopen.
ToekomstplannerJekentgraagveelmensen.Jevindthetbelangrijkeengoedeeersteindrukachtertelaten.Jekleedtjenetjes.Jebedenktvantevorenhoedingenmoetenverlopen.Jehoudtnietvanonverwachtezaken.Jebentzuinig.Sommigemensenvindenjegierig.Gelduitgevenkanlaternog.Jeweetwatjewiltenzorgtdatdatgebeurt.Jespaartvoordedingendiejewilthebben.Jemaaktgeenschulden.Jekuntontevredenworden,doordatjeteveelopjegeldlet.Tip:Hetgelukligtookindekleinedingen,genietzoveelmogelijkvanhetleven!
Deze4geldtypenzijngebaseerdop6kenmerkendieietszeggenoverdehoudingvanjongerentenopzichtevangeld(Impulsiviteitenstatusgerichtheidzijndetoonaangevendedimensieswaarindegeldtypenzijnonderverdeeld):1.Impulsiviteit,2.Statusgerichtheid,3.behoefteaanzekerheid,4.Onafhankelijkheid,5.leenaversie(weerzintegenlenen)en,6.leenbereidheid
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 15
8.Module2:Mijninkomsten
Leerdoelen• Leerlingenwetendaterverschillendeinkomstbronnenzijn:natura,rente,vergoedingenenloon• Loon:Leerlingenwetendatalsjewerktjij(alswerknemer)enjewerkgeveraanbepaalderegelsmoeten
houden.• Rente:Leerlingenwetenwatrenteisenhoezehetmoetenberekenen.• LeerlingenkunnenuitrekenenwatzepermaandontvangtaaninkomstenLeerdoelenvanhetwerkblad• Leerlingenwetenhoezeeenbegrotingmoetmaken.• Deleerlingenkrijgeninzichtinhuninkomstenenuitgaven.• Leerlingenwetenofjeaanheteindvandemaandrondkomten/ofzekunnensparen.
Voorbereidinga. Printhetwerkblad“MijnBegroting”.Ophetwerkbladvullendeleerlingenhuninkomstenenuitgaven
(permaand)in.Daarnagaanzekijkenwatvoorsoortinkomstenzekrijgenen/ofhetvasteinkomstenzijn.Ookkijkenzeofzekunnenrondkomenmethuninkomstenen/ofzejuistsparenoflenenmethetgeldwatoverblijft/ontbreekt.
b. Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld(module2).
LesinhoudNr Screen Inhoud&didactischeaanwijzingen Tijd
Start:2016Ikengeld2-Mijninkomsten–docent
1.a1.b1.c
2
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
1.Digibord–Introductie 1b.Lesdoelen 1c.Lesdoorloop
2.Individueelwerken
5m.
Individueelwerken:2016Ikengeld2-Mijninkomsten
1a.Introductie
1b.EigengeldLeerlingenkijkeneenfilmpjevanDeltaLloyd:Hoejongerenmetgeldomgaan.Welkejongereheeftdebestedealgeslotenmetzijnofhaarouders(100euro,1euro,65euro).
1c.InkomstensorterenDitiseenpraktischeoefeningalsvervolgop1b.
1d.InkomstenbronnenLeerlingenmakenkennismetdeverschillendebronnenvaninkomsten.Deinkomstenbronnenzijnafgestemdopdeleeftijdsgroepvandeleerlingen.
1e.ZakgeldLeerlingenvergelijkenhuneigensituatiemetdesituatievanleeftijdsgenotenviadewebsitevanhetNibud.Ookwordtduidelijkdatdehoogtevanzakgeldnietzomaartevergelijkenis.Deeen
20m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 16
moetermeervanbetalendandeander.
1f.VergoedingenLeerlingengevenaanofzebel-en/ofkleedgeldontvangenenbedenkeneenvoordeeleneennadeelvankleedgeld.Deuitkomstwordtlaterophetdigibordgeprojecteerd.
1g.LoonLeerlingenvulleninofzeeenbaantjehebbenenhoeveelzedaarmeeverdienen.Deuitkomstwordtlaterophetdigibordgeprojecteerd.
1h.WerkenRegelsDevragenoverleeftijdenwerkkunnenwordenbeantwoorddoordetabel(Bron:Rijksoverheid)goedtelezen.
1i.RenteAlgemeneinformatieoverrente.Ophetdigibordkomtberekeningvanrenteoprentealsje1000euro10jaarvastzettegen3%.
1j.SparenLeerlingenwordtgevraagdofzesparenenwaarvoor.Dezeantwoordenwordenlaterophetdigibordgeprojecteerd.
1k.NaturaLeerlingennoemen3dingendiezijvanhunouders/verzorgerskrijgen.
1l.MijninkomstenLeerlingenkijkennaarhuninkomsten(verschillendekanalen)engevenaanofzekunnenrondkomenvanhuninkomsten.Hetresultaatkomtterugophetdigibord.
1m.Afsluiting
2.Alklaarentijdover?Leerlingendietijdhebben,doeneentestomtekijkenwelkesoortspaarderzezijn(opdracht1).
Klassikalebespreking:2016Ikengeld2-Mijninkomsten–docent
3.at/m3.q
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
3a.Klassenselector3b.Bronnenvaninkomsten3c.Begrippen3d.Zakgeld3e.Discussie3f.Vergoedingen3g.Kleedgeld3h.Baantjes3i.Loon3j.Regels:krantenbezorgen3k.Regels:babysitten3l.Regelsoverwerk3m.Rente3n.Sparen3o.Rente-rekenen3p.Rondkomen
20m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 17
3q.Afsluiting
Werkblad:MijnbegrotingKlassikalebespreking:2016Ikengeld2-Mijninkomsten–docent
Nodig:-Werkblad:Mijnbegroting(module2)-Kleurtjes-(evt.rekenmachine)
Ditwerkbladkanookalshuiswerkgemaaktworden.
Klassikalebesprekingvanhetwerkblad(zie4a.):-Wieheeftweleenseerderbegrotinggemaakt?-Wathebjenodigomeenbegrotingtemaken?-Vondjehetmoeilijkomjeeigenbegrotingtemaken?Waaromwel/niet?(evt.herhaalofbespreekwatvoorsoortinkomstenerzijnenwelkesoorthungrootsteinkomstisopditmoment.Inveelgevallenkrijgenleerlingenhetmeestegeldvanoudersvraagdanwanneerzedenkendathun‘soortinkomst’zalveranderenomdatzenietaltijdfinancieelafhankelijkzijnvanouders.)
20m
Antwoordenvanhetwerkbladverschillenperleerling.Alsdocentkanjeovereenkomstentussendeantwoordenvanleerlingeninventariseren.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 18
9.Module3:Mijnuitgaven
Leerdoelen
• Leerlingenkunnenverschillendesoortenuitgavenordenen:vastelasten,huishoudelijkeuitgaven,persoonlijkeuitgavenenincidenteleuitgaven.
• Deleerlingenwetenomwelkeuitgavenzenietheenkunnen.• Deleerlingenwetenwaarhunprioriteitligtw.b.t.hunuitgaven.• Leerlingenkunnende'totalewerkelijkekosten'vaneenaankoopberekenen.Hierinwordende
aanschafprijsenbijkomendeproductenenkostenmeegenomen(voorbeeldscooter).• Deleerlingenkunnenzichlateninformeren(inwinkelsen/ofopinternet)voordatzeeenproductkopen.Leerdoelenvanhetwerkblad• Leerlingenkrijgeninzichtinwelkesoortuitgavenzehebben(dooranalysevanuitgaven).• Leerlingenkunnenhunbegroting(inkomstenenuitgaven)vergelijkenmetanderejongereninNederland.• Leerlingenwetendatzezelfwataanhuninkomstenofuitgavenkunnenveranderenompermaandrondte
komen.
Voorbereidinga. Printhetwerkblad“Mijnbestedingspatroon”.Ophetwerkbladanalyserendeleerlingenhunuitgaven.
Waargaathetmeestegeldnaartoe?Daarnaastgaanzehuninkomstenenuitgavenvergelijkenmetleeftijdsgenoten(viawww.Nibud.nl/scholieren).Totslotbedenkendeleerlingenhoeze:meerinkomstenkunnenkrijgenofwaarzeminderaankunnenuitgaven.Letop:Omditwerkbladtemakenhebbenleerlingenookwerkblad2(Mijnbegroting)nodig.
b. Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld(module3).
LesinhoudNr Screen Inhoud&didactischeaanwijzingen Tijd
Start:2016Ikengeld3-Mijnuitgaven–docent
1.a1.b1.c
2
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
1.Digibord–Introductie 1b.Lesdoelen 1c.Lesdoorloop
2.Individueelwerken
5m.
Individueelwerken:2016Ikengeld3-Mijnuitgaven
1a.Introductie1b.Watzoujedoen…meteenmiljoen?Leerlingenbekijkeneenfragmentvaneenfilmpjeengaatoverdevraag:‘watzoujijdoenmeteenmiljoen’?1c.SoortenuitgavenDeverschillendesoortenuitgavenwordenopeenrijtjegezet:incidenteleuitgaven,huishoudelijkeuitgaven,persoonlijkeuitgavenenvastelasten.Ditonderdeelisgerichtopkennisoverdracht.Inblad1d.gaandeleerlingenmetdezekennisaandeslag.1d.OrdenenLeerlingenverwerkendestofvan1c.
20m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 19
1e.LevensbehoeftenOpdewebsitevanNibudScholierenstaateenstukjeoverprioriteitenstellen.Leerlingenlezenhetstukengevenaanwatbijhenopnummer1staat.1f.EenscooterLeerlingenbekijkeneenfilmpjevanHumanitas(uitdemin)enbedenkenwelkekostenbijhetkopenvaneenscooterkomen(alsinventarisatie).1g.EenscooterkopenLeerlingengevenaanwatvoorhenbelangrijkeoverwegingenzijnalszeeenscooterwillenhebben.1h.KostenvergelijkenNaastdescooterzijnerandereproductendiejemoetaanschaffen:verzekering,helm,slot.Leerlingenkijkenopeenvergelijkingssiteenvergelijkenkostenenkwaliteitvooreenscooterhelm.1i.Watkosteenscooter?EenvoorbeeldvandekostendieJamilahadtoenzeeenVespakreeg.1j.Afsluiting2.Alklaarentijdover?Leerlingendietijdhebben,vergelijkenéénproductdiejebijverschillendewebwinkelskuntkopen(opdracht1).Deandereopdrachtgaatoverwatvoortypezezijnw.b.t.hunuitgaven–lijktoptestlevensstijl(opdracht2).
Klassikalebespreking:2016Ikengeld3-Mijnuitgaven–docent
3at/m3h
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
3a.Klassenselector3b.Begrippen3c.Soortenuitgaven3d.Klas:uitgaven3e.Watkosteenscooter?3f.Klas:nieuwescooter3g.Scooterkiezen3h.Afsluiting
15m.
Werkblad:MijnbestedingspatroonKlassikalebespreking:2016Ikengeld3-Mijnuitgaven–docent
4 Nodig:-Werkblad:mijnbestedingspatroon(module3).-Werkblad:mijnbegroting(module2)-kleurtjes-computersmetinternet(voorvergelijkingmetjongereninNL)-
Ditwerkbladkanookalshuiswerkgemaaktworden.
Klassikalebespreking(ofingroepjesvan4)vanhetwerkblad(zie4a.):-Waargeefjijhetmeestegeldaanuit?-Welktypeuitgavenisdat?Zijnhetvastelastenofincidenteleuitgaven?Persoonlijkeofhuishoudelijkeuitgaven?-Zijnhetprimaireofsecundairelevensbehoeftewaarjevooralgeldaanuitgeeft?
-Benjegemiddeldalsjijjeinkomstenenuitgavenvergelijktmetleeftijdsgenoten?
25m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 20
(evt.herhaalofbespreekwatvoorsoortuitgavenerzijnenwelkesoorthungrootsteuitgaveisopditmoment.Inveelgevendemeesteleerlingenhetmeestegelduitaansnoepensnacks.Vraagwanneerzedenkendathun‘soortuitgave’zalveranderen.)
Antwoordenvanhetwerkbladverschillenperleerling.Alsdocentkanjeovereenkomstentussendeantwoordenvanleerlingeninventariseren.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 21
10.Module4:Mijnbank
Leerdoelen
• Leerlingenwetenwateenbankisendoet.• Leerlingenwetenopwelkemanierenzekuntbetalen:o.a.pinnen,internetbankierenofcontactloos.• Leerlingenweetwelkerisico'sverschillendebetaalvormenhebben.• Leerlingenkunneneenvoordeeleneennadeelvanpinnenencontactloosbetalennoemen.• Leerlingenkennende(financiële)consequentiesvanroodstaan,kopenopafbetalingeneenlening
afsluiten.• Leerlingenwetenwateengeld-ezelis.Leerdoelenvanhetwerkblad• Jekunteenvoorennadeelnoemenvaninternetbankieren.• Jeweetwatphishingisenwatjedaartegenkandoen.• Jekuntdebetrouwbaarheidenveiligheidvaneenwebsitecontrolerenwaarjeonlineeenaankoopdoen.
Voorbereidinga. Printhetwerkbladover'veiliginternetbankieren'.Inhetwerkbladgaanleerlingenaandeslagmet
phishing(mails)enbetrouwbaarheidvanwebwinkels.b. Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
(module4)
LesinhoudNr Screen Inhoud&didactischeaanwijzingen Tijd
Start:2016Ikengeld1-Mijnbank–docent
1.a1.b1.c
2
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
1.Digibord–Introductie 1b.Lesdoelen 1c.Lesdoorloop
2.Individueelwerken
5m.
Individueelwerken:2016Ikengeld1-Mijnbank
1a.Introductie1b.MijnbankzakenLeerlingenvulleninofzeeenbankrekeningen/ofbankpashebben.Ookbijwelkebank.1c.Watdoeteenbank?Indelesbekijkenleerlingeneenfilmpjeoverwateenbankdoet.OokkijkenzeofhunbankbijdeNVBisaangesloten.Hetgaatervooralomdatzezienwatvoorsoortendienstenerzijnendatbankenverschillen.1d.MijnbankpasLeerlingengevenaanwatzemethunbankpasbetalen.Ooknoemenzeeenvoorennadeelvanpinnen(zowelvoordeklantalswinkelier).1e.ContactloosbetalenDezevormvanbetalingisredelijknieuw.Engevenaanwathetis.1f.Overzicht
20m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 22
Bijzonderisdatdecodesvanbanktotbankverschillen.Ophetafschriftofopinternetiswelaltijdeenlegendatevinden(DezeisvanRabobank).Bijhetafschriftinhetlesmateriaalzijndecodes:AC = AcceptgiroTB = TerugboekingBA = BetaalautomaatMA = Machtiging1g.MijnbetalingenLeerlingengevenaanopwelkemanierzijbetalen(enhoevaak).2a.MijnsaldoLeerlingengevenaanofzijinzichthebbeninhunbankzakenenofzegemakkelijklenen.DeuitkomstenkomenterugophetdigibordenwordenvergelekenmetlandelijkegegevensuithetNibudScholierenonderzoek2012-2013.2b.SparenenrenteLeerlingenziendatbankenwerkenmetverschillenderentepercentagesenbegrijpenhoejebepaaltwatdegunstigsteregelingis(nietdehoeveelheidextragelddiejekrijgt,dieisafhankelijkvanjeinleg-maardehoogtevanderente).2c.LenenenrenteViadewebsitewww.berekenhet.nlzoekenleerlingenuithoeveeljeextrabetaaltopeenleningvan1300euro.Hieronderstaathetresultaatdatjevindtopdewebsite:2d.Nukopen,laterbetalenLeerlingenkijkendeeerste7minutenvaneenSchoolTVfilmpjewaarineenmanuiteindelijktochmaargeennieuweTVkoopt.2e.RoodstaanLeerlingenlezeneenhulpvraagvaneenleerlingopEdgieenkiezenuitdetipsdebestetip.Ditkomtterugindedigibordles.
2f.SchuldenLeerlingengevenaanofzeiemandkennendieschuldenheeftenhoezedatevt.zoudenoplossen(alszezelfschuldenhebben).2g.Afsluiting3.Alklaarentijdover?Leerlingendietijdoverhebben,speleneenspeloverechtheidskenmerkenvandeeuro(opdracht1).Deandereopdrachtgaatoversoortengeldenrekenenmetgeld(opdracht2).
Klassikalebespreking:2016Ikengeld4-Mijnbank–docent
3a.t/m3r.
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
3a.Klassenselector3b.Begrippen3c.Bankzaken3d.Internetbankieren3e.Overzicht3f.Jeeigenbankpas3g.Besteding3h.KLAS:betalen
25m
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 23
3i.Risico’sbetaalvormen3j.KLAS:roodstaan3k.Roodstaan3l.Indeschulden3m.KLAS:Voorschieten3n.Voorschieten3o.Voorschietenvoorvrienden3p.Geldlenenkostgeld3q.Geldezels3r.Afsluiting
Werkblad–VeiliginternetbankierenKlassikalebespreking:2016Ikengeld4-Mijnbank–docent
Nodig:-werkblad:Veiliginternetbankieren-computer/internetomgegevensvanverschillendewebwinkelsoptezoeken
Ditwerkbladkanookalshuiswerkgemaaktworden.
Klassikalebesprekingvanhetwerkblad(zie4a.):Watzijndevoordelenvaninternetbankieren?
- Watzijndenadelenvaninternetbankieren?- WatmoetjedoenmetPhishingmailtjes?Wie
krijgtdezeweleens?- Waarmoetjeoplettenalsjeietsonlinewilt
kopenviaeenwebshop?- Welkewebshopisbetrouwbaar?Welkeniet?
Waarom?
20m.
Bijgaandachtergrondinformatieoverdeverschillendebetaalvormen:Betaalvorm Voordelen NadelenMunten/biljetten
Altijdduidelijkhoeveelgeldjenoghebt./Kanoveralgebruiktworden.
Kunjeeenvoudigkwijtraken.Nietverzekerd./Zwaar.
Betaalpas Veilig./Bijverlieskunjedepassnellatenblokkeren,zodatjegeengeldkwijtraakt.
Moeilijkomoverzichttehoudenoverhoeveelgeldjenoghebt.Pincodevergeten./Blokkeringalsje3keereenfoutepincodehebtingevuld.
iDEAL Snel.Veilig(extracodenaastjepincodeviabankbijv.RabometScanner).
Jemoetinternetbeschikbaarhebben.Inloggegevenskunnenkwijtraken.Blokkeringalsje3keereenfoutepincodehebtingevuld.
Overboeking Veilig Overboekingduurtvaak24uur.Jemoetinternetbeschikbaarhebben.Inloggegevenskunnenkwijtraken.
AntwoordenwerkbladVoordelenennadelenvaninternetbankieren(bekijkookhetschemahierbovenbijiDEALenOverboeking):Wat zijn de voordelen van internetbankieren? Met internetbankieren kun je geld in een paar seconden overboeken. Bovendien kun je ten alle tijden het actuele saldo van je rekeningen zien, de bij- en afschrijvingen bekijken en opdrachten wijzigen of intrekken (indien je ze nog niet hebt gestuurd). Ook kun je spoedopdrachten geven, je hypotheek, leningen en verzekeringen in zien en beleggen via het internet. Met internetbankieren kunt u dus uw gehele rekeningen inzien, vanaf iedere plek waar
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 24
je internet hebt! Enkele minpunten bij online bankieren Sommige banken werken bij online bankieren met allerlei codes. Deze moet je goed bewaren. Verder moet je vaak je wachtwoord wijzigen, om te zorgen dat internetbankieren veilig blijft. Door de codes is het verder vrij omslachtig om uiteindelijk geld te kunnen overmaken. Sommige banken hebben speciale apparaatjes, waardoor je dus alleen geld kunt overmaken als je dit bij je hebt. Al met al wegen de nadelen niet op tegen de voordelen. Zorg dus gewoon dat je bij een fijne bank zit!Bron:http://www.allesovergeld.info/betaalwijze/internetbankieren.htmlBijgaandachtergrondinformatie(werkblad)–Phishing:Hoewelinternetboevensteedshandigerworden,iserwelwattegen’hetvissen’tedoen.„Pasdebasisregelstoe”,aldusdezegsvrouwvanveiliginternetten.nl.Danzijndefoutemailserzouittehalen:1-Aanbiedingendietemooizijnomwaartezijn,bestaanniet.Mobieletelefoonswordennietgratisweggegeven,reisjesookniet.Gratisbestaatniet.2-BankenvragenNOOITviademailombankrekeningnummers,inloggegevensofpincodes.Weetuhetnietzeker?Checkdewebsitevanuwbankofbel.3-BankenbelleneveneensNOOITomgegevensoptevragen.Verbreekdeverbinding.4-KlikNOOITopeenlinkineenmaildieunietvertrouwtenopenNOOITeenbijlage.5-Controleerdeafzenderbovenaanhetbericht.Inbijnaallegevallenblijkthetadreswaardemailnaarterugmoetwordengestuurd,niettekloppenmethetadresdatindemailstaatvermeld.6-Checkregelmatiguwbankrekeningomtecontrolerenofertransactiesplaatsvindenwaarvoorugeentoestemmingheeftgegeven.Ietsgevondenwaarvanudenktdathetnietpluisis?Neemdanzosnelmogelijkcontactopmetuwbank.Bron:http://www.telegraaf.nl/dft/geld/consument/23700344/__Zes_tips_tegen_phishing__.htmlWaarmoetjeoplettenalsjekooptbijeenwebwinkel:
-Opgelicht(2012)-http://www.opgelicht.nl/hulp/vraag-en-antwoord/detail/5359/ -DeShopScanvandeConsuWijzer:https://www.consuwijzer.nl/shopscan/
11.Module5:Mijntoekomst
Leerdoelen• Deleerlingenwetendatereenminimumjeugdloonbestaat.• Deleerlingenwetenwatbelastingisenwaaromjedatbetaalt.• Deleerlingendiewerken,zijninstaatzichopdehoogtetestellenvanwet-enregelgevingomtrent
arbeidstijdenendetoegestanewerkzaamheden.Leerdoelenvanhetwerkblad:• Jekanviahetinternetopzoekenhoeveelhetkostomopjezelftewonen.• Jeweetwelkeuitgavenjehebtalsjeopjezelfgaatwonen.• Jekanaangevenofuitgavenvasteofvariabelekostenzijn.
Voorbereidinga. Printhetwerkblad‘Opjezelfwonen’.Leerlingengaanopzoek(viainternet)hoeveelverschillende
kostenpostenkostenpermaand(geefaandateenschattinggoedis!).Leerlingengevenookaanofdezekostenvasteuitvariabelekostenzijn.
b. Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld(module5).
LesinhoudNr Screen Inhoud&didactischeaanwijzingen Tijd
Start:2016Ikengeld5-Mijntoekomst–docent
1.a1.b1.c
2
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
1.Digibord–Introductie 1b.Lesdoelen 1c.Lesdoorloop
2.Individueelwerken
5m.
Individueelwerken:2016Ikengeld5-Mijntoekomst
1a.Introductie1b.WerkenLeerlingenvulleninofzeeigenbaaswillenwordenofinloondienstwillenwerken.Ookhoeveelzedenkentegaanverdienen.
1c.RijkInhetfilmpjezijnalleenmiljonairsopgenomendiehungeldzelfverdiendhebben.Demeesteechtrijkenderaardehebbenhunvermogengeërfd.(bijv.inNederland:CharlenedeCarvalho-Heineken(€5miljard)enErikBrenninkmeijerenfamilie(C&A,€22miljard)).
1d.WerkenvoorgeldLeerlingenbeantwoordenwaar/nietwaarvragenrondomwerkenhetverschiltussenwerkeninloondienst/eigenbaaszijn/zwartwerk.
1e.Belasting1LeerlingenkijkeneenfilmpjeoverSophiediebelastingkanterugvragen.Ookhetbegripbruto/nettoloonkomtterug.Ditfilmpjeisnietopenbaartoegankelijk,alleenviadeELO.
1f.Belasting2Leerlingenbeantwoordenwaar/nietwaarvragenoverbelasting.1g.PollIndepollstemmenleerlingenopdevolgendepoll.Deresultatenkomenterugindedigibord-les.
20m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 26
1h.MinimumloonLeerlingenlezeninformatieoverhetminimumloon.Endenkennaoverdevraagofzijloonsverhogingzoudendurventevragenalszeerachterkomendatzeteweinigverdienen.Ditkomtteruginhetdigibord.
1i.LoonstrookLeerlingenbekijkeneenloonstrookjeenberekenenhoeveeleraanbelastingisingehoudenenlezenafhoeveeldagendewerknemerheeftgewerkt.
1j.EeneigenbedrijfWatbetekenthetomeeneigenbedrijftehebben?AandehandvanhetvoorbeeldvanPetersinkomen(winkelcomputerbenodigdheden)verkennenzehetverschilmeteenbaaninloondienst.
1k.Omzet,kostenenwinstLeerlingenoefenenmetbegrippenrondomomzet,winst,inkoopwaardeenbedrijfskosten.1l.WinstberekenenAandehandvangegevenbedragenberekenenleerlingendewinstvaneenfictievewinkel.
1m.DeprijsvaneenproductDewinkelierwileenproductgaanverkopen.LeerlingenberekenendeBTWenbepalenzelfhoeveelerbijdeinkoopprijsopmoetvoorverkoop.Hetantwoordwordtindedigibordlesnabesproken:kiesjevooreenhogemarge(enverkoopjemisschienminder?)ofgajeopeenrelatieflageprijszittenzodathetinelkgevalverkochtwordt…?
1n.KostgeldHetNibudraadtoudersmetthuiswonende,werkende,niet-studerendekinderenaanomkostgeldtevragen.Eendiscussiewaard!
1o.Afsluiting
2.Alklaarentijdover?Leerlingendietijdoverhebben,gaaneenopdrachtdoenoverhunlevenophun30e(opdracht1).Deandereopdrachtgaatoververzekeren(opdracht2).
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 27
Klassikalebespreking:2016Ikengeld5-Mijntoekomst–docent
3at/m3m.
Eenhand-outmetdoorloopvandigibordgedeelteistevindenopwww.codenamefuture.nl/ikengeld
3a.Klassenselector3b.Kennistest3c.Begrippen3d.KLAS:kostgeld3e.Kostgeld3f.(toekomst)werken3g.(toekomst)verdienen3h.Minimumloon3i.Naarjebaas3j.Belangrijkepapieren3k.Belastingen3l.Eeneigenbedrijf3m.Afsluiting
20m
Werkblad:OpjezelfwonenKlassikalebespreking:2016Ikengeld5-Mijntoekomst–docent
Nodig:-Werkblad:Opjezelfwonen(module5)-computereninternet
Ditwerkbladkanookalshuiswerkgemaaktworden.
Klassikalebesprekingvanhetwerkblad(zie4a.):
- Watzijndevoordelenvaninternetbankieren?- Watishetverschiltussenvariabeleenvastekosten?- Watzijnbijvoorbeeldvastekostenalsjeopjezelf
gaatwonen?- Hoeveelzoujemoetenverdienenomopjezelfte
kunnenwonen?(kijkendnaarjouwkostenlijstje)- Steldatjeeenhuiskoopt:isdatduurderdanhuren?- Waarvoorbeschermddeinboedelverzekeringje?- WatisdeAVPverzekering?Isdezeverplicht?Vanafje18eisjeziektekostenverzekeringverplicht!
20m.
AntwoordenWerkblad:Kostenopjezelfwonen–Zievolgendebladzijdevooreenindicatievanhoeveelietspermaandkost.Inboedelverzekering:Eeninboedelverzekeringiseenverzekeringwaarmeejeschadeaanofverliesvanjeinboedelkuntafdekken.Hierbijkunjedenkenaanschadealsgevolgvanbrand,inbraak,vandalismeofwaterschade.Metdeterminboedelbedoelenverzekeraarsdoorgaansalleroerendezakendietotjehuishoudenbehoren.Ditzijndusdespullendienietvastzittenaanjehuis,zoalstafels,stoelenenjetelevisie.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 28
Eigenlijkisdeinboedelalleswatjebijeeneventueleverhuizingmeekuntnemen.Zohoortjekeukenniettotdeinboedelvanjehuis,maaralhetkeukengereiwel.(bron:http://www.geld.nl/inboedelverzekering/service/wat-is-een-inboedelverzekering)AVPverzekering(aansprakelijkheidsverzekeringvoorparticulieren):EenAVPverzekering(hetzelfdealseenWAofaansprakelijkheidsverzekering).Steljegooitperongelukeenglaswijnoverdenieuwebankofvloer.Jebotstmetjefietstegendenieuweautovandebuurman.Ditkanjeflinkwatgeldkosteneneenboelzorgenopleveren.AlsjeeenAVPofWAverzekeringhebtzijnditsoortongelukjesafgedekt.Deverzekeringbetaald.Makkelijktoch?(bron:http://www.avpverzekering.nl/)
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 29
INDICATIEKOSTENLEVENSONDERHOUDIndeonderstaandetabelkunjeopzoekenhoeveelgeldjeuitmoettrekkenvoordiversepostenvanlevensonderhoud.Wegaanervanuitdatjealleenwoont.Hebjeeenpartnerdankunjekostenvandewoningbijvoorbeelddelen. Kostenpermaandca.
Won
en
Rijwoning,huur,inclenergieentv/internet €6602-1kapwoning,huur,dorp,inclenergieentv/internet €9802-1kapwoning,huur,stad,inclenergieentv/internet €1280Vrijstaandewoning,huur,dorp,inclenergieentv/internet €1560Vrijstaandewoning,huur,stad,inclenergieentv/internet €1910Rijwoning,koop,inclenergieentv/internet €10002-1kapwoning,koop,dorp,inclenergieentv/internet €11502-1kapwoning,koop,stad,inclenergieentv/internet €1420Vrijstaandewoning,koop,dorp,inclenergieentv/internet €1670Vrijstaandewoning,koop,stad,inclenergieentv/internet €2110
Vervoe
r
Fiets €30Brommer/scooter €115OV €50Auto,compact €400Auto,middenklasse €650Auto,luxe €900Auto,getuned €300
Uitg
aan Danstent/kroeg €20
Bioscoop/theater €25Uiteten €35Concert/festival €50
VrijeTijd Chillen €0
Sporten €25Computeren €10Bellen(mobielabonnement) €28Samenmetvriendenzijn €0
Kled
ing Duremerkkleding €100
Betaalbarekleding €60Goedkopekleding €40Vanalleswat €70
Vakantie
CampingFrankrijk €85StrandSpanje €100Sportief €80Stedentrip €110Tropischeiland €200VerreReis €350HuisjeNederland €120
Vastelasten
Zorgverzekering €97Boodschappen €180Andereverzekeringen €15Overigevastelasten(zoalspersoonlijkeverzorging,duurzameartikelen(tv,computerwasmachine),lidmaatschapsportclub,abonnementen).
€108
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 30
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 31
12.Module6:Mijnmobieltje(2x45minuten)Dezemodulegaatoverdekostenvanjemobieletelefoon,eenrisicobijschuldenontwikkeling.Wiebetaaltjerekening?Hoehoogisdeze?Jongerenhebbensteedsvakerschulden.Zelfwijzenze'onwetendheid'en'onkunde'aanalsvoornaamsteredenen.Letop:delesdoorloopvanMijnmobieltjestaathieronder,inrooddevragenenaanwijzingen.Daaromstaatgeenhand-outopwww.codenamefuture.nl/ikengeld!
Leerdoelen• Deleerlingenwetenwatschuldenzijn.• Deleerlingenwetenwatzekunnendoenom(telefoon)schuldentevoorkomen.• Deleerlingenkennendegevolgenvanhethebbenvanschulden.• Deleerlingweetwathijkandoenaanontstaneschuldenenwaarhijterechtkanvoorhulp.
Voorbereiding- ZorgvoorWiFi,deleerlingengaanstemmenmethunmobiel,tabletofcomputer.- Printhetwerkbladuit.- Neemdelesvantevorendoor,checkofallefilmpjesenlinkswerken.- MaakeeneigenMentimeteropmentimeter.comaanmetvraag:Hoeveelgeldhebjijgeleend?
antwoorden:Ikhebnietsgeleend,minderdan10euro,tussen10en20euro,tussen20en50euro,meerdan50euro.
Centralebegrippen:Overschrijvenbelbundel,infographic,schulden,incassobureau,betalingsregeling,beïnvloeding(bewust,onbewust),verleidingenLesinhoud–les1---KlassikaaldeelA(circa30minuten)Nr Screen Inhoud&didactischeaanwijzingen Tijd
1.a
KlassikaleinstapIntroduceerhetonderwerp:Wieheeftereenmobieltje?Enweetjewatjekostenzijnpermaand?Daargaatdezemoduleover.
3m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 32
1.b
Loopkortdepuntendoorwaardelesovergaat. 1m.
1.c
Loopkorthetlesverloopdoor. 1m.
2.a
Bespreekdebegrippendievoorkomenindeles.(metnamevoorvmbo-bk)
- OverschrijdenbelbundelOverjeafgesprokencontractgaan.
- LenenGeldvananderengebruiken.
- InfographicInformatieveillustratiediegegevensinbeeldentekstweergeeft.
- SchuldenEennogtebetalenofterugtebetalengeldsom(ookroodstaanbijdebank).
- IncassobureauEenbedrijfdie(namensschuldeisers)openstaandevorderingenint.
- BetalingsregelingAfspraakoverhetindelenbetalenvandenogtebetalenrekening.
- AflossingHetterugbetalenvangeleendgeld.
- BureauKredietregistratie(BKR)Instantiediebijhoudtwelkeleningeniemandheeftafgesloten.
5m.
2.b
Bekijkhetfilmpje(tot2m):jongerenwordenopstraatgeïnterviewdoverhetthemaschulden.Kortleergesprekmetdeleerlingen:
- Hoezitditbijjullie?Ofinjeomgeving?
3m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 33
2.c
Reageeropdestelling:“Geldleneniswatandersdaneenschuldhebben.”Ja!Ditishetzelfde.Jongerenzienditvaaknietalseenzelfdeding.Want3eurolenenenmeteenterugbetalen,danisertochnietsaandehand?Hetgaatjuistomdiekleinebedragen(ofroodstaanbijdebank).
2m.
2.d
Bekijkhetfilmpje.Jongerenvertellenoverschulden.https://www.youtube.com/watch?v=ji9zaYR-5YQMENTIMETER:Laatdeleerlingenstemmenmethunsmartphone,tabletofcomputer(zorgvoorWiFi!).Uziet:
5m.
Leerlingengaannaardewebsitewww.govote.atentoetsendecodein.
5m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 34
Zijgevenantwoordopdevraag‘Hoeveelgeldhebjijgeleend?’.Bespreekdeuitkomstmetdeklas.Watvaltop?Vanwielenenzegeld?
2.e
Vergelijkdeuitkomstvandementimeterstellingmetdezeuitspraak.Komtdezeovereen?Scholierenlenenvooralvanvriendenenouders.Debelangrijkstefinancierszijn:
- Vrienden72%- Ouders44%- Klasgenoten41%- Anderefamilieleden9%
Banken,financiëleinstellingenenwinkelswordendoorminderdan1procentvandescholierengenoemdalsfinancier.Bron:Nibud
2m.
2.f
Wanneerwordteenleningofschuldeenprobleem?!Eenschuldhebbenhoeftopzichgeenprobleemtezijn.Schuldenwordenpasproblematischwanneermensenlangdurignietaanhunbetalingsverplichtingenkunnenvoldoen.Laatleerlingeninventariseren:watzijndegevolgenvaneenschuld?Jekuntjegeldnietgebruikenvoorleukedingen……jemoetjeschuldenafbetalenendatduurtvaaklangerdanjedenkt.Jekuntgeenbankrekeningmeeropenen……debankvertrouwtjenietmeer.Jegeldisopzodrajesalarisisgestort……jehebtgeengeldomdemaanddoortekomen.Jekuntnietopvakantie……vanjevakantiegeldmoetjejeschuldenafbetalen.Jekuntnietopjezelfgaanwonen……teduurmetaldieafbetalingen.Jemoetveelwerken……alsjeminderwerktkunjenietrondkomen.Jekuntgeenhuiskopen……debankvindtdatjeteveelleningenhebt,duskrijgjegeenhypotheek.“Maarvooral:schuldenleverenstressop.Daarnaast
3m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 35
belemmerenschuldenjongereneentoekomstoptebouwen.Jebentmeerbezigmethetaflossendanmetdetoekomst.”Bron:www.nibud.nl,januari2016
3.a
Rondthetklassikaaldeelaf.Bespreekkortdevolgendestap. 2m.
3.b
Leerlingengaanaandeslagmethetindividueledeel.Zijhebbendaarvoorhunpersoonlijkeaccountsnodig.Zijgaancirca15minutenaandeslag.Daarnagaathetklassikaledeelverder.
3m
---EindeklassikaaldeelA
IndividueeldeelindeWorkspace(15minuten)
1.a
LeerlinggaanzelfstandigaandeslagindeWorkspace.- Zereagerenopdeuitspraak‘Verbodomeenmobiel
abonnementtegebruikenonderde18jaar’vanmr.HenkKeizervanincassobedrijfGGN.
- Zebeantwoordenenkelevragenoverhetgebruikvanhunmobieletelefoon.
- Zedenkennaoverhoehetkomtdathetvoorjongerenlastigisomdetelefoonkostenindehandtehouden.
- Ziebekijkeneenfilmpjewaarinduidelijkwordtwelkeroleenmobieltjeinhetlevenheeft.
- Zereagerenopstellingenoverhunmobieltjeenhetgebruikenhungedraghiermee.
- Zeberekenenhetverbruikvandatavanappsopdetelefoon.Pastditbijhunafgeslotenbundel?
15m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 36
Eindevanlesuur1(45minuten).Indienueenblokuurheeftgeplandkuntudirectdoor.Lesinhoud–les2(45minuten)---KlassikaaldeelBNr Screen Inhoud&didactischeaanwijzingen Tijd
4.a
Klassikaalstartvanvervolgles.Korteterugblikopvorigedeel:
- Lenenenschulden;1opde5scholierenheefteengatinz’nhand.
- Hoezitdatbijjou?Dathebjeuitgezochtinhetindividueledeel.
!Selecteerdeklasomdedigibordfunctieteactiveren
2m.
4.b
Welkeabonnementenhebbendeleerlingen?Degrafiekvandeklaswordtvergelekenmetgegevensuit‘EindrapportJongerenentelefoonkosten’,mei2014,vanYoungWorksinopdrachtvanStichtingWeetWatJeBesteedtenVodafone.http://www.wwjb.org/onderzoek-jongeren-en-telefoonkosten/.Waaromzouprepaidbeterzijnomgeenschuldentemaken?Uithetbovengenoemderapport:“Metprepaid-constructiekunjenietingeldproblemenkomen,omdatjeeerstgeldmoetbetalenvoordatjegebruikkuntmakenvandiensten.Meteendoorlopendabonnementisditanders:jemaakternugebruikvan,maarbetaaltpaslater.”
3m.
4.c
Wiebetaaltderekening?Waaromzouhetbeterzijnomzelfeenabonnementaftesluiten?Uithetbovengenoemderapport:“Alsdetelefoonrekeningwordtbetaalddoordeouderservarenjongerengeenconsequentiesvanhungedrag:‘mijnoudersbetalenhettochwel’.Jongerenzijnmeergeneigdombuitenhunbundeltebellen:erisimmerseenbufferomopterugtevallen.”
2m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 37
4.d
Hoehoogisjerekeningpermaand?Watvaltopbijdeuitkomst?Hoevaakis‘Weetikniet’gekozen?
3m.
4.e
Overschrijdjejetelefoonkostenpermaand?Uithetrapport:“40%vandejongerengaatweleensoverzijnmaandelijkseabonnementheen.Binnendezegroepdoet10%ditbijnaelkemaanden2%maandelijks.”Bekijkdegrafiekvandeklas.Hoekomtdit,denkje?
- Andereuitgaven- Andereomstandigheden(vakantie,veelonderweg)- Jongerenzienhetnietalseenprobleem…ouders
betalen,‘hethoorterbij’wordenalsredenengegeven.
5m.
4.f
Stelling:"Ikkanechtnietmeerzondermijnsmartphone!"Hoedenktdeklasdaarover?Uithetrapport:“Jongerenzien(te)hogetelefoonkostennietalseenprobleem.Hetgebruikvanhunmobielenhetcontactmetdesocialeomgevingzienzealseen‘eerstelevensbehoefte’.Uitdehandlopendekostennemenzevoorlief:hetiseenonvermijdelijkgevolg.Eenbelangrijkeverklaringvoordelageprobleemperceptievindenweindeontwikkelingvanhetpuberbrein.Ookwelhetsocialebreinbenoemd.Jongerenhebbeneenonverzadigbarebehoefteommetvriendentecommuniceren.Hetishunprimairelevensbehoefte,waarzeállesvooroverhebben.Dusookdiefinanciëleuitschietersofpreekvanhunvader.”Wordtditookindeklasgenoemd?Bekijkoptioneelhetfilmpje‘Socialbesitas’hetnietzondermobielkunnen.
5m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 38
4.g
Stelling:"IkwilgewoonafentoeFacebookchecken.Danmaarvia3GinplaatsvanthuisopdeWiFi!"Uithetrapport:“Erisinhetpuberbreineendisbalanstussenratioenemotie:emotionelesystemenzijnoveractief.Jongerenwillennúdatfilmpjekijkenofnúdieruzieuitpraten.Nadenkenoverdegevolgen(hogetelefoonkosten)isdaarondergeschiktaan.”
5m.
4.h
Stelling:"Mijnoudershelpenmewelalsikmijnrekeningnietkanbetalen."Uithetrapport:“Ouderswerkenals‘probleemdemper’inhogetelefoonkosten.Zevangeninveelgevallendeuitdehandgelopentelefoonkostengedeeltelijkofzelfshelemaalop,waardoorjongerengeenconsequentiesvanhungedragervaren.“
5m.
4.i
Stelling:"Ikhebeensuperlaagabonnement,maarwelmethetnieuwstemodel!"Uithetrapport:“Jongerenontlenenstatusaanhettypetelefoondatzehebben.Helemaalbijjongerendiezichineenlevensfasebegevenwaarinsocialeacceptatiehetbelangrijksteis.Eenverkeerdetelefoonkanletterlijkeenredenzijnombuitengeslotenteworden.Hierdoorzijnjongerenbereidrisico’stenemen.Dekeuzevooreenabonnementsvormmetlagevastelasten,maarmaandelijksgaanzeforsoverhunbundelheen.”Maarhoezitdatbijjou?Enbedenk:Meerderheid(82%)komtNIETingeldproblemendoortehogetelefoonkosten.
5m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 39
4.j
Top3vanoorzakenvantelefoonschuldenwordengetoond.Deleerlingenhebbeneeneigenberekeninggemaaktvanhundatagebruik.Pastditbijdebelbundel?
3m.
4.k
Watalshettochmisgaat?Watkunjedandoen?- Leesjecontractgoeddoor,ookdekleinelettertjes.
Metnameoverdekostenvanhetoverschrijdenvanjebelbundel.
- MetPrepaidofSimonlyhoudjejekostenindehand.- Brengjegebruikinkaartenneemeenpassend
abonnement.- Checktussendoordestatusvanjegebruikviaspeciale
apps.- Maakgebruikvangratisapps.
5m.
4.l
Bespreekterafsluitingdeleerpuntenuitdezeles.
2m.
>>>IkenGeld2016-2017|Docentenhandleiding 40
13.BeoordelingIneeneerdereversievandelessenserieIkenGeldwasereentoetsbeschikbaar(versie2014).Dezetoetsisbijdeherzieningvandelessenseriegeschraptomdatdezebijnanietisgebruiktdoordocenten.Ookgavendocentenineenevaluatieaandatzeleerlingenopeenanderemanierbeoordelen(bijv.werkbladenofeengroteopdracht).
Viawerkbladen:Zouuditaandehandvanwerkbladenkunnendoen.Daarbijvooraldevragenstellen:“Zijnleerlingenbewustvanhungedragrondomgeld?Hebbenzeinzichtinhunfinanciëlesituatie?”.