-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
1/35
--
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
2/35
U^ENICI SO POSEBNI
OBRAZOVNI POTREBI (POP)
Terminot deca sa (special needs) eprevzemen od angliskiot jazik, ne e
dovolno jasen i precizen. Na primer,ovoj se koristi koga sezboruva za decata so pre~ki vorazvojot, no i za decata od
.
Vnimavajte - dete soposebni potrebi idete so pre~ki vo
razvojot ne se sinonimi, decata so pre~ki vo razvojot samo edna grupa nadeca so posebni potrebi.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
3/35
ZA KOI U^ENICI VELIME DEKA
IMAAT POP?
~enicite sone se samo
decata koimaat o{tetuvawe,
tuku site deca koi od razni
p i~ini imaat pote{kotii
o sovladuvawe na nastavnotoradivo (ISCE, UNESCO, 1997).
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
4/35
DECA SO :
pre~ki vo razvojot (telesna, senzornapopre~enost); 93 120 14.
problemi vo odnesuvaweto te{ki hroni~ni zaboluvawa
emocionalni poremetuvawa socijalno, kulturno i materijalno depriviranasredina
bez roditelsko staratelstvo
d `rtvi na semejno nasilstvo, begalci i ona {to ~esto go zaboravame: nadarenite deca
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
5/35
Me|unarodnite dokumenti koi giratifikuvala i na{ata zemja. Najva`ni
od niv:
Univerzalna Deklaracija za ~ovekovprava (1948)
Konven i a za p avata na eteta ON
Zo{toinkluzija?
1989) Soop{tenie od Salamanke (1994)
Svetski forum za obrazovanie na site iRamka za dejstvuvawe (Dakar 2000)
Mileniumska deklaracija na ON (2002)
Konvencija na ON za pravata nainvalidnite lica (april 2006)
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
6/35
[to se promovira vo ovie dokumenti?
Vklu~uvawe na site decavo sistemot na
,
unapreduvawe naobrazovnite sistemi socel da se vklu~at site
deca, bez razlika naindividualnite razlikii te{kotii.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
7/35
INTEGRACIJA / INKLUZIJA?
integracija iinkluzija ~esto se koristalternativno,
.
Korisno e da se razjasni
nivnoto razli~no zna~ewe.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
8/35
Medicinski model INTEGRACIJA
Integracijata ima svoja osnova vo
medicinskiot model, kojpopre~enosta ja tretira isklu~ivokako problem na individuata koja
za da mo`e da se prilagodi naobrazovniot sistem.
Deteto se gleda preku popre~enosta idijagnozata, a poddr{kata koja mu seava ima za cel negovo menuvawe, so
cel da se vklopi vo sredinata.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
9/35
[to e INTEGRACIJA?
(edukativna smisla)
Integracijata ne podrazbiranikakvi reformski promeni
,deteto e ona koe {to treba dase prilagodi.
ete po merka na u~ili{teto.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
10/35
karakteristiki na INTEGRACIJATA:
Deteto so POP se vklu~uva vo RU,
no vo nego ni{to ne se menuva Nepromeneti se: stepenot na
obu~enost na nastavnikot,
Od deteto se o~ekuva da seprilagodi kon barawata nasredinata.
Deteto treba da se dovede do nivona normalnost koe e blisko nanivoto na funkcionirawe nadecata vrsnici
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
11/35
Glavno ograni~uvawe na
integrativnoto obrazovanie erigidnosta na obrazovniot sistem,samo decata so mali pre~ki vorazvojot mo`at da bidat uspe{no
INTEGRATIVNO
.
pre~ki vo razvojot ne mo`atnikoga{ da bidat dovolnopripremeni ilirehabilitirani za da bidat
vo tradicionalnata,redovna u~ilnica.
Integrativnoto obrazovanie ~esto
se sfa}a kako skal koninkluzivnoto obrazovanie.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
12/35
ocijalniot model ne ja tretirapopre~enosta samo kako problem naindividuata, tuku i kako problemna op{testvoto.
Op{testvoto mora da se menuva za
Socijalen model INKLUZIJA
da mo`e da odgovori naspecifi~nite potrebi na sekojpoedinec - preku nova zakonodavna,obrazovna i socijalna politika i
prilagoduvawe na instituciite sootstranuvawe na barierite vosredinata - arhitektonski i
psihosocijalni.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
13/35
[to e INKLUZIJA?(edukativna smisla)
Inkluzijata sodr`i mnogupoinakov vrednosen sistem ifilozofija na obrazovanie.Po azbi a zna~a ni p omeni vo
odnos na programite za rabota,obrazovanieto na nastavnikot,metodite na rabota i na~inot naprocenka na ostvarenite
rezultati.
Osnovna cel na inkluzijata epottiknuvaweto na razvojot nasite deca.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
14/35
Kulturna rekonstrukcija na
u~ili{niot sistem Menuvawe na kompentenciite na
nastavnikot
Soci alno p i a}awe na ~enikot so
karakteristiki na INKLUZIJATA:
POP i formirawe na ~uvstvo napripadnost
Sekoe dete se razviva spored svoitesposobnosti i tempoto koe mu odgovara.
Poinakva vizija vo RU: vizija baziranana heterogenost namesto homogenost
Deteto so POP ne e problem tukuproblem e obrazovniot sistem.
Nastavnicite ja individualiziraatnastavata so pomo{ na stru~na
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
15/35
Posebno obrazovanie Normalno obrazovanie
Se menuva deteto za da se
prilagodi na obr.s-tem
posebno dete
posebni nastavnici
posebno u~ili{te
ormalno dete
ormalni nastavnici
ormalno u~ili{te
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
16/35
Integrativno obrazovanie
e menuva deteto za da se
prilagodi na obr.s-tem
ete po merka na
u~ili{teto
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
17/35
Inkluzivno obrazovanie
Decata se razli~ni
U~ili{te po merka na deteto
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
18/35
Korist od inkluzivniot proces
- za decata so pre~ki vo razvojot
Se pottiknuva razvojot,
~uvstvo na sigurnost,zadovolstvo isamopo~ituvawe
Se razviva sposobnosta za
komunikacija: izrazuvawe nasvoite potrebi, `elbi,nameri
Se razviva ~uvstvo zapotrebite na drugite
Podobra emocionalnakontrola i socijalizacija
-55% / (
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
19/35
Korist od inkluzivniot proces
- za decata bez pre~ki vo razvojot
Prifa}awe na razli~nostite kakonormalnost
Razvoj na vrednosniot sistem
so decata so POP
Razvoj na ~uvstvo za potrebite nadrugite
Razvoj na sorabotkata isolidarnosta vo detskiot kolektiv
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
20/35
Korist od inkluzivniot proces
- za roditelite na decata so pre~ki vorazvojot
Steknuvawe ve{tini zapottiknuvawe na detskiotrazvoj
Pozitivno iskustvo odnapreduvaweto na deteto vou~ili{teto
Razvivawe na realni stavovikon deteto i negovite mo`nosti
Razvivawe na realni celi voodnos na idninata na deteto
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
21/35
Korist od inkluzivniot proces- za roditelite na decata bez pre~ki vo
razvojot
Razvivawe pozitivni stavovi kon zaedni~koto .
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
22/35
Korist od inkluzivniot proces
- za nastavnicite
Razvivawe napozitivni stavovi kondecata so POP i
Kreirawe napozitivna atmosfera
vo oddelenieto
Razvivawe naspremnost za
usvojuvawe na novimetodi na rabota
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
23/35
1. Posebni u~ili{ta za deca so pre~ki vorazvojot ()
2. Posebni oddelenija RU -sostaveni od u~enici so ista vrsta na
popre~enost
3. Redovno obrazovanie vo isto oddelenieso ostanatite u~enici (integracija),no bez sistemska podr{ka iprilagoduvawe na POP na u~enikot,tako {to nivnite postignuvawa seminimalni
4. (in) o sistemska podr{kai p ilago vawe na POP na ~enikot
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
24/35
Najgolem broj od decata so pre~ki vorazvojot u~at vo PU vo koi se upatuvaat
na osnova na odlukata na Komisijata zarazvrstuvawe, koja go procenuvastepenot i vrstata na popre~enost
PU funkcioniraa kako nezavisen iparalelen sistem so redovniot bezorganizirana me|usebna povrzanost.Deteto koe edna{ vleze vo POSEBNI
vo redovniot, dodeka patot zaprefrlawe na deteto od redovniot vo sistem e {iroko otvoren.
PU e poprilagodeno na potrebite nadecat so POP - programski, opremenostso specifi~ni nast.sredstva primenana soodvetni metodi vo rabotata sou~enicite
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
25/35
:
1998- -2011
2004
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
26/35
:
(51).
. ( 42,9).
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
27/35
25 (17 )
-52; 8
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
28/35
(166+224=390/19276)
(166/19276)
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
29/35
N % N % N %
98 55.3 79 44.7 177 45.4
5 62.5 3 37.5 8 2.1
3 33.3 6 66.7 9 2.3
8 80 2 20 10 2.6
6 54.5 5 45.5 11 2.8 11 73.3 4 26.7 15 3.8
ADHD 5 45.5 6 54.5 11 2.8
12 16.4 61 83.6 73 18.7
18 23.6 58 76.4 76 19.5
166 42.6 224 57.4 390 100
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
30/35
NAJ^ESTI PRA[AWA POVRZANI
SO INKLUZIVNOTOOBRAZOVANIE
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
31/35
PRA[AWA ODGOVOR
Vklu~uvaweto na decata so POP vo RU}e vlijae na nivoto na postigawe na
drugite deca?!
Dosega{nite iskustva od zemjite
vo koi ink. obr.se razviva podolg
vremenski period, poka`uvaat
deka nivoto na op{totopostignuvawe ne se menuva.
So adekvatna stru~na pomo{,
Decata so POP vklu~eni vo RU nemada napreduvaat?!
apreduvaat, kako voobrazovanieto, taka i vo
emocionalniot i socijalniot
razvoj.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
32/35
PRA[AWA ODGOVOR
Nastavniot plan i program mora da semenuva?!
Nastavniot plan i programtreba da stane pofleksibilen i
prilagoden na u~enicite sorazli~ni sposobnosti.
Nedostatokot na finansiski sredstva}e ja onevozmo`i inkluzijata?!
Finansiskite sredstva se
potrebni, no mnogu mo`e da se
postigne so promenata na
stavovite na prosvetnite
rabotnici, kako i so primenatana diferenciran pristap.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
33/35
PRA[AWA ODGOVOR
RU moraat da se opremat so
dopolnitelni nastavni sredstva i
posebna oprema, a za toa nemauslovi?!
Treba da se ima na um deka
najdobrite nastavni sredstva
nastanuvaat so kreativnost na
nastavnicite i decata.
Nastavnicite se nesigurni vo pogledna svojata nova uloga vo inkluzivniotproces i ~uvstvuvaat nedostatok naneophodni znaewa i ve{tini
potrebni za rabota so decata so POP,i veruvaat deka }e bidat prepu{tenisami na sebe?!
Nastavnicite sekako deka }e
dobijat dopolnitelni znaewa i
ve{tini preku razni obuki i
seminari.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
34/35
PRA[AWAODGOVOR
Pregolemiot broj na u~enici voodd. go ote`nuva optimalnotorealizirawe na nastavata, a
faktot deka vo odd. }e bidatvklu~eni deca so POP,dopolnitelno gi demotivira
Vo zakonot za obrazovanie e
predvideno da ima pomal brojna
u~enici vo oddelenijata vokoi
ima vkl ~eno e a so POP
Nastavnicite?!
(-3; mah.2 deca so POP).Vo mnogu RU rabotata nanastavnicite se vrednuva sporedprose~nata ocenka na odd., pazatoa nastavnicite se pla{atdeka deteto so POP }e ja namaliprose~nata ocenka vo odd. i so toa
}e bidat pomalku uspe{ni.
So voveduvawe na standardi
(kriteriumi) vo oblast na
ocenuvawe vakviterazmisluvawa
gubat smisol.
-
7/23/2019 Inkluzivno Obrazovanie Za Ucenicite So Posebni Obrazovni Potrebi - Prof. D-r Daniela D.radojcik i Prof D-r Natasa C.jovanova
35/35
, ,
?