![Page 1: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/1.jpg)
04/21/23
Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning
Gert de RooPlanologieRuimtelijke Wetenschappen
![Page 2: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/2.jpg)
04/21/23
› A. De 3de generatie energielandschappen› B. Warmtering Parkstad› C. Zuid Oost Drenthe › D. Afstemming Noord-Nederland
Opzet
![Page 3: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/3.jpg)
04/21/23
A. De 3de generatie energielandschappen
![Page 4: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/4.jpg)
04/21/23
1e generatie energielandschappen
![Page 5: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/5.jpg)
04/21/23
2e generatie energielandschappen
![Page 6: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/6.jpg)
04/21/23
![Page 7: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/7.jpg)
04/21/23
[…]
tijd
[…]
tijd
[…]
tijd
![Page 8: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/8.jpg)
04/21/23
Fossiele Energie‘Ruimte’ is impliciet
H2 Energie‘Ruimte’ is impliciet
Renewables en restwarmte‘Ruimte’ is expliciet
Tijd?
![Page 9: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/9.jpg)
04/21/23
› De 3de generatie energielandschappen• Energie:
•Trias energetica•Naar exergie
• Ruimte:•Verbinden van functies•Nabijheid van functies•Van enkel- naar meervoudig •Van cascades naar netwerken
![Page 10: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/10.jpg)
04/21/23
![Page 11: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/11.jpg)
04/21/23
Energiecascadering: Geen plaats voor afval
![Page 12: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/12.jpg)
04/21/23
› De 3de generatie energielandschappen• Energie:
•Trias energetica•Naar exergie
• Ruimte:•Verbinden van functies•Nabijheid van functies•Van enkel- naar meervoudig•Van cascades naar netwerken
![Page 13: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/13.jpg)
04/21/23
Verbinden en nabijheid
![Page 14: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/14.jpg)
04/21/23
Centraal / globaal
Decentraal / lokaal
Meervoudig / multiEnkelvoudig / mono
GasElectriciteit
BiomassaWKO
ThermischWarmte
Micro-wkkWindZon
In termen vanenergie
In termen vanexergie en ruimte
Smartgrids
![Page 15: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/15.jpg)
04/21/23
Globaal vs lokaal
Gas
Electriciteit
RestwarmteBiogas
Mikro-wkk / wind / zon
Ene
rgie
en
Rui
mte
Regionaal
![Page 16: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/16.jpg)
04/21/23
economie
duurzaam
globaal
regionaal/locaal
globalmarket
globalsolidarity
secureregion
caringregion
Methode: combinerend en iteratief scenario analyse van regio lokale source-sink analyse
![Page 17: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/17.jpg)
04/21/23
› Voorbeelden• Zuid-Limburg• Zuid-Oost Drenthe• Overijssel• Zuid-Holland• Amsterdam• Buitenland
•Scandinavie•UK
![Page 18: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/18.jpg)
04/21/23
B. Warmtering Parkstad
![Page 19: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/19.jpg)
04/21/23
Mondiale markt
Mondiale solidariteit
Veilige regio
Zorgzameregio
![Page 20: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/20.jpg)
04/21/23
CARING REGION
• Transition naar duurzame en regionale energiebronnen• Verdichting bestaande dorpen en steden• Gemengd landgebruik, zowel intensief als extensief• Geen nieuwe huizen of industrie in open of groene gebieden
![Page 21: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/21.jpg)
04/21/23
CARING REGION
• Focus op regionaal veiligstellen van energie-aanbod door optimaal gebruik van regionaal beschikbare materialen en energiepotenties• Cascading van restwarmte van industrie Warmenet• Vervanging conventionele district heating door biomassa gedreven CHP’s (combined heat and power)• Additionele energievoorziening met zonnecel en windmolen
![Page 22: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/22.jpg)
04/21/23
3,5 km
Parkstad Limburg - Park Gravenrode
![Page 23: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/23.jpg)
04/21/23
Het source-sink design principe- Sources:- Industrelocatie Dentgenbach - Chemische industie- Bakerijen- Rioolwaterzuivering- ‘Snowworld’- Zoo als source en sink
- Sinks:- Omliggende woongebieden- Productie van algen
Energy cascading….
Energy Cascading in Park Gravenrode
![Page 24: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/24.jpg)
04/21/23
Vrijkomende energie:
Rest warmte industrie, bakerijen, chemische industrie + ‘snowworld’Biomassa gas / electriciteit + warmte, RWZI KaffebergBiomassa: mest, restaurant resten, zoo Gaiapark
Energiegebruikers
Besdrijfsgebouwen, kantoren Essent + tropische kassen “Wereldtuinen”IndustrieterreinOmliggende woongebiedenZoo Gaiapark, tropische dieren
Energy Cascading in Park Gravenrode
![Page 25: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/25.jpg)
04/21/23
Ferry Van Kann M.Sc. – South Limburg and Southeast Drenthe Case Studies, SASBE 2009, Delft, 06-18-2009
Vrijkomende energie:
Rest warmte industrie, bakerijen, chemische industrie + ‘snowworld’Biomassa gas / electriciteit + warmte, RWZI KaffebergBiomassa: mest, restaurant resten, zoo Gaiapark
Energiegebruikers
Besdrijfsgebouwen, kantoren Essent + tropische kassen “Wereldtuinen”IndustrieterreinOmliggende woongebiedenZoo Gaiapark, tropische dieren
Energy Cascading in Park Gravenrode
![Page 26: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/26.jpg)
04/21/23
Energie-ruimte systeem:
Links: Snowworld als warmteleverancier (grote koelkast), warmte gebruikt in residentiele cascade, bedrijfslocaties en tropische kassen “Wereldtuinen”
Rechts: Rwzi als energierotonde, verzamelde biomassa van zoo and zuiveringsinstallatie, productie van biogas, ter verbranding voor proceswarmte op bedrijventerrein, restwarmte gebruikt in residentiele cascade en tropische dieren, Zoo Gaiapark
Midden: verbinding tussen twee systemen om robuustheidsredenen
Energy Cascading in Park Gravenrode
![Page 27: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/27.jpg)
04/21/23
Gescheiden clusters Ring van clusters
![Page 28: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/28.jpg)
04/21/23
› De deel-regios worden verbonden met een warmtering
› De warmtering is de basis voor een robuust energiesysteem
› Aan dit systeem kunnen modulair verschillende mechanieken (WKO in mijnen) en energiesystemen (Biomassa, wind, zon, etc) worden gekoppeld
Case Parkstad Limburg
![Page 29: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/29.jpg)
04/21/23
A B C
![Page 30: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/30.jpg)
04/21/23
C. Zuid Oost Drenthe
![Page 31: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/31.jpg)
04/21/23
Naar een zelf-voorzienende regio Zuid-Oost Drenthe:› Van losse elementen naar lokale en regionale
netwerken › Van regiospecifieke karakteristieken naar een
bioenergie-regio› Van lokale kansen naar locale en regionale
warmteclusters› Synergie tussen regionale en lokale ruimtelijke planning
en exergie› Resulterend in geintegreerde energie-ruimtesystemen
(bio-energie en warmte)
![Page 32: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/32.jpg)
04/21/23
Mondiale markt
Mondiale solidariteit
Veilige regio
Zorgzameregio
![Page 33: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/33.jpg)
04/21/23Synergie tussen regionale planning and exergy
![Page 34: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/34.jpg)
04/21/23Warmtenet Emmen en omstreken
![Page 35: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/35.jpg)
04/21/23
Geïntegreerd energie-ruimte concept
![Page 36: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/36.jpg)
04/21/23
F. Slimme planning
![Page 37: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/37.jpg)
04/21/23
Slimme planning
› Naast energie (micro-wkk etc) ook exergie!› Naast fossiel ook renewables› Naast centrale netwerken (gas en elec) ook regionale en lokale
energienetwerken (warmte, biogas, etc.)› Ruimtelijke planning doet er toe!› Op lokale en regionale schaal sterke energie-ruimte-relatie› Een geintegreerd energielandschap maakt optimaal gebruik van
lokale, regionale en globale mogelijkheden, en legt verbindingen daartussen
› Elk energielandschap is verschillend› Elk energielandschap verdient derhalve eigen strategie› Dit verlangt nieuwe institutionele verbanden en relaties
• Ontwikkelingsmaatschappijen• Projectbureaus, e.d.
› Ook verlangt het lef, actie en de wil tot veranderen…
![Page 38: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/38.jpg)
04/21/23
Slimme planning
Gefragmenteerd?Ieder voor zich
Geclusterd?Regionale samenwerking
Verbinden van clusters?Boverregionaal
![Page 39: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/39.jpg)
04/21/23
Slimme planning
Gefragmenteerd?Ieder voor zich
Geclusterd?Regionale samenwerking
Verbinden van clusters?Boverregionaal
![Page 40: Integrale Energielandschappen Over exergie en ruimtelijke planning](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051215/5681439c550346895db01a7d/html5/thumbnails/40.jpg)
04/21/23
Dank voor uw aandacht!