Download - Jaarverslag 2012 (pdf, 2.9 MB)
2012
Radboud Universiteit Nijmegen Jaarverslag 2012
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
2
Voorw
oord
3
voorwoord
Grensverleggend
De Radboud Universiteit Nijmegen staat er goed voor. De wetenschappelijke prestaties
van de medewerkers zijn opvallend, studenten hebben grote waardering voor het
onderwijs en de financiële positie is gezond.
2012 is een succesvol jaar geweest. Een aantal voorbeelden: in oktober riep de Keuzegids
Universiteiten de Radboud Universiteit uit tot beste brede universiteit van Nederland,
Nijmeegse wetenschappers sleepten maar liefst twee van de vier prestigieuze Spinoza
premies in de wacht en de Radboud Universiteit is penvoerder van twee van de zes door
het ministerie van OCW en NWO geselecteerde Zwaartekrachtprogramma’s.
Met genoegen heb ik een aantal van deze successen mee mogen vieren sinds ik in
september voorzitter ben geworden van deze mooie universiteit. Het zijn prestaties waar
ik trots op ben. Het doet mij bovendien goed om te merken dat deze prestaties ook bij
anderen steeds meer opvallen, en niet alleen in Nederland. De Radboud Universiteit
Nijmegen telt nationaal en internationaal mee en zal haar positie in de toekomst verder
uitbouwen. Dat de universiteit daarvoor een uitstekende uitgangspositie heeft, moge
blijken uit de cijfers van dit jaarverslag.
Prof. dr. G.J.M. Meijer
Voorzitter college van bestuur Radboud Universiteit Nijmegen
Het jaarverslag 2012 van de Radboud Universiteit Nijmegen is vastgesteld door
het college van bestuur op 17 mei 2013.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
4
Colofon
Uitgave, samenstelling, productie Radboud Universiteit Nijmegen
Illustratie omslag Vladgrin/iStock
Fotografie Dick van Aalst, Bert Beelen, Gerard Verschooten en Inge Hondebrink
Eindredactie Machiel van Zanten
Vormgeving en opmaak Nies en Partners bno, Nijmegen
Druk Van Eck & Oosterink Communicatieregisseurs, Dodewaard
Radboud Universiteit Nijmegen
Comeniuslaan 4, 6525 HP Nijmegen
Postbus 9102, 6500 HC Nijmegen
Telefoon: (024) 361 61 61
Telefax: (024) 356 46 06
www.ru.nl
© Radboud Universiteit Nijmegen, juni 2013
5
Inhoud Jaarverslag
Algemeen 6
Onderzoek 14
Onderwijs 28
Studenten 40
Personeel 52
Middelen 62
Verslag Stichting Katholieke Universiteit 72
Jaarrekening 82
Controleverklaring 115
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
6
Winnaars van de Spinozapremie, ook wel de Nederlandse Nobelprijs genoemd,
horen nationaal en internationaal tot de absolute top van de wetenschap. Twee van de vier Spinozapremies werden in 2012 uitgereikt aan Nijmeegse onder-
zoekers: professor Mike Jetten en professor Ieke Moerdijk. Microbioloog Mike Jetten is gespecialiseerd in lang-zaam groeiende, zuurstofloos levende
bacteriën. Ieke Moerdijk, hoogleraar Algebra en topologie, doet onderzoek naar de grenzen en verbanden tussen
topologie en mathematische logica. De subsidie van 2,5 miljoen euro is
bedoeld voor verder onderzoek.
2012 bracht meer hoogtepunten voor de universiteit. Van twee van de zes
toegekende Zwaartekrachtprogramma’s is de Radboud Universiteit penvoerder.
Het gaat om onderzoek naar Language in Interaction en chemisch onderzoek naar
dynamische materialen. Verder werd professor Peter Hagoort benoemd tot Akademiehoogleraar door de KNAW.
Algem
een
7
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
8
Missie
De Radboud Universiteit Nijmegen is een studentgerichte onderzoeksuniversiteit waar
onderzoek en onderwijs nauw met elkaar zijn verbonden. Ze behoort tot de beste uni
versiteiten van Europa en is actief op vier wetenschapsgebieden: geesteswetenschappen,
natuurwetenschappen, gedrags en maatschappijwetenschappen en medische weten
schappen. Ze schept een intellectueel klimaat dat medewerkers en studenten inspireert
en hen uitdaagt de grenzen van de persoonlijke mogelijkheden op te zoeken.
De Radboud Universiteit is een onderzoeksuniversiteit. Internationaal toonaangevende
wetenschappers verkennen en verleggen de grenzen van het menselijk weten en kunnen.
Ze laten zich leiden door zowel wetenschappelijke vragen als maatschappelijke problemen.
Ze beoefenen de wetenschap in volledige academische vrijheid en hebben oog voor
ethische vragen en maatschappelijke gevolgen die met hun onderzoek verbonden zijn.
Ze werken in interdisciplinaire verbanden over de volle breedte van de wetenschap.
Fundamenteel en toegepast onderzoek versterken elkaar.
De Radboud Universiteit is een studentgerichte universiteit. Haar onderwijs is gebaseerd
op de recentste wetenschappelijke inzichten en opvattingen. Studenten leren vanuit een
kritische houding complexe vraagstukken te doorgronden en verplichten zich tot een
actieve inbreng in de eigen vorming. In het onderwijs van de Radboud Universiteit gaat
het om meer dan kennis alleen. Er is aandacht voor iedereen. De Radboud Universiteit
wil bijdragen aan de vorming van haar studenten tot gewetensvolle en maatschappelijk
betrokken academici die verantwoordelijke posities willen innemen om van daaruit
richting te geven aan de samenleving. Filosofische reflectie op het eigen vakgebied is
een vast onderdeel van de studie.
De Radboud Universiteit is een bijzondere universiteit. De christelijke traditie waaruit
de universiteit voortkomt, geeft mede richting aan haar onderzoek en onderwijs.
Medewerkers en studenten van de Radboud Universiteit voelen zich overeenkomstig
die traditie betrokken bij elkaar en bij de samenleving.
De Radboud Universiteit werkt wereldwijd samen met vele universiteiten. Ze zoekt actief
contact met andere nationale en internationale maatschappelijke organisaties. Zo ver
sterkt ze de kwaliteit van haar wetenschappelijk onderzoek en onderwijs en bereidt ze
studenten voor op een internationale toekomst.
9
algemeen
Niet groter, maar beter
De positieve ontwikkeling die de Radboud Universiteit in de afgelopen jaren heeft
doorgemaakt, is opvallend. De universiteit legt de focus op kwaliteit en de zichtbaarheid
daarvan: niet groter, maar steeds beter. Mede door deze principiële keuze is het de
Radboud Universiteit gelukt om jaar na jaar gestaag haar positie te verbeteren. Dat geldt
voor zowel onderzoek als onderwijs. 2012 was een succesvol jaar.
2002 2012 Index
Studenten 15.254 18.101 19%
Afgestudeerden (master) 2.153 2.985 39%
Studenttevredenheid 7,1 7,8
Publicaties 4.011 6.541 63%
Promoties 193 341 77%
Citatieimpact 1,24 1,53*
Medewerkers (fte) 4.250 4.910 16%
Baten € 401,8 miljoen** € 525,8 miljoen 31%
Eigen vermogen € 277,7 miljoen** € 295,2 miljoen 6%
* Citatievenster 20072011 ** Gecorrigeerd naar prijspeil 2012
OnderzoekVan de meest prestigieuze prijs voor de wetenschap in Nederland, de Spinozapremie,
verstrekte NWO er in september 2012 vier. Twee daarvan werden toegekend aan
Nijmeegse onderzoekers. Microbioloog professor Mike Jetten kreeg een Spinozapremie
voor zijn onderzoek naar zuurstofloos levende bacteriën en professor Ieke Moerdijk,
hoogleraar Algebra en topologie, kreeg een Spinozapremie voor zijn onderzoek naar de
verbanden tussen deze twee schijnbaar zo verschillende deelgebieden uit het hart van
de wiskunde.
Na het succes van de Spinozapremies bereikte de Radboud Universiteit in november een
nieuw hoogtepunt toen bekend werd dat twee groepen onderzoekers, onder penvoerder
schap van de Nijmeegse hoogleraren professor Jan van Hest en professor Peter Hagoort,
erin geslaagd waren twee van de zes door OCW toegekende Zwaartekrachtsubsidies in
de wacht te slepen. Voor onderzoek naar Language in Interaction is 27,6 miljoen euro
beschikbaar voor de Radboud Universiteit in samenwerking met zeven universiteiten
en het Max Planck Instituut in Nijmegen.
Voor chemisch onderzoek naar dynamische materialen is 26,9 miljoen euro beschikbaar.
Hierbij werkt de Radboud Universiteit samen met de TU Eindhoven en de Rijksuniversi
teit Groningen.
Het aantal publicaties is de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen en ook de impact ervan
nam toe. De stijging van de citatieimpactscore naar 1,53 toont aan dat Nijmeegse weten
schappers vaker en meer dan gemiddeld worden geciteerd (wereldgemiddelde 1,0). Het
aantal promoties aan de Radboud Universiteit nam toe van 193 in 2002 tot 341 in 2012.
Op zowel nationaal als Europees niveau zijn Nijmeegse onderzoekers succesvol in het
verwerven van persoonsgebonden subsidies. In het kader van de NWO Vernieuwings
impuls kregen in 2012 twintig medewerkers een Venibeurs, zeven een Vidibeurs en
vier een Vicibeurs. Via het programma van de European Research Council hebben zes
Radboudianen een ERC Starting Grant verworven. Professor Bart Jacobs en professor
Nico Verdonschot kregen een ERC Advanced Grant toegewezen.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
10
Wetenschappelijke samenwerking met sterke nationale en internationale partners
leidt tot een grotere wetenschappelijke impact. Daarom zet de universiteit in op verdere
uitbouw en intensivering van de samenwerking. Deze vindt haast vanzelfsprekend plaats
tussen individuele onderzoekers of onderzoeksgroepen. Maar in toenemende mate vindt
samenwerking ook plaats in geïnstitutionaliseerde samenwerkingsverbanden. De eerder
genoemde Zwaartekrachtprogramma’s zijn daarvan een goed voorbeeld. Bovendien
kiest de universiteit bewust voor samenwerking met Duitse partners, zoals Max Planck
Instituten, het Helmholtz Zentrum Dresden en het Erwin L. Hahn Institute for
Magnetic Resonance.
OnderwijsDe studenten waarderen het onderwijs van de universiteit zeer goed. In de afgelopen
jaren is het waarderingscijfer gestegen tot 7,8. Ook elders is de hoge kwaliteit van onder
wijs in Nijmegen opgevallen. In oktober riep de Keuzegids Universiteiten de Radboud
Universiteit uit tot ‘beste brede universiteit’ van Nederland. Een aantal weken eerder
had het tijdschrift Elsevier dezelfde conclusie getrokken; voor het vierde achtereen
volgende jaar.
Docenten staan aan de basis van het intensieve en uitdagende onderwijs aan de
universiteit. Daarnaast zijn diverse maatregelen genomen om een extra impuls te geven
aan kwaliteit en studierendement. Zo is in de onderwijssectoren recht, taal en cultuur,
gedrag en maatschappij, en economie het aantal contacturen verhoogd tot minimaal
vijftien per veertigurige studieweek. De verhoging geldt voor alle jaargangen van de
bacheloropleiding. Het aantal contacturen in de vorm van hoorcolleges, werkcolleges
of practica in deze sectoren bleef achter bij dat van de bètawetenschappen waaraan
substantieel meer contacturen zijn verbonden.
Ook is het bindend studieadvies ingevoerd. Eerstejaarsstudenten zijn verplicht een
minimum aantal studiepunten te halen. Wie niet voldoet aan de norm, mag niet verder
met de studie. In 20112012 kregen bijna vijfhonderd studenten aan het eind van het
studiejaar een negatief bindend studieadvies. Daar staat tegenover dat meer dan de
helft van de studenten (eerstejaars instelling, vooropleiding vwo) in één jaar alle zestig
studiepunten van de propedeuse behaalde. Zo’n groot aandeel is sinds 2002 niet meer
voorgekomen.
Het totaal aantal ingeschreven universitaire studenten in Nederland is het afgelopen
jaar gedaald. Ook aan de Radboud Universiteit is het aantal studenten voor het eerst
sinds lange tijd afgenomen. Om de huidige kwaliteit vast te houden en verder uit te
bouwen, is het van belang om het aantal studenten op peil te houden. Mede door de
toenemende kosten voor studenten vanwege de waarschijnlijke invoering van het
sociaal leenstelsel, is het zaak om ook aankomende studenten te wijzen op de hoge
kwaliteit van het onderwijs aan de Nijmeegse universiteit voor zowel de bachelor als
masteropleidingen.
PrestatieafsprakenIn aansluiting op de agenda van de Radboud Universiteit zijn in 2012 afspraken gemaakt
met de overheid. De afspraken gaan onder meer over het verbeteren van studiesucces,
de kwaliteit van het onderwijs, profilering en differentiatie in het onderwijs, en het
onderzoeksprofiel. Deze afspraken zijn vastgelegd in het document ‘Profiel, prestaties
en ontwikkeling van de Radboud Universiteit Nijmegen’. De reviewcommissie die in
opdracht van de staatssecretaris de plannen van de universiteiten onder de loep nam,
beoordeelde het plan van de Radboud Universiteit als ‘zeer goed’.
11
algemeen
Wisseling van voorzitterIn mei nam ingenieur Roelof de Wijkerslooth na twaalf jaar afscheid als voorzitter van
de Radboud Universiteit. Tijdens de 89e diesviering mocht hij twee eervolle onderschei
dingen in ontvangst nemen. De burgemeester van Nijmegen, Hubert Bruls, overhandigde
hem de Traianuspenning en de Radboud Universiteit eerde hem onder grote dankzegging
met de universiteitspenning in zilver. Deze penning is slechts vier keer eerder in de
historie van de universiteit uitgereikt.
Professor Gerard Meijer is de nieuwe voorzitter. Hij studeerde en promoveerde in Nijmegen
en werkte er als universitair docent en hoogleraar Experimentele fysica. Zijn carrière in
de wetenschap liep langs diverse onderzoeksinstituten. De afgelopen tien jaar was hij
directeur van het FritzHaberInstitut der MaxPlanckgesellschaft in Berlijn. In 2012 werd
hij in Duitsland gelauwerd met de van ’t HoffPreis voor zijn buitengewone bijdrage aan
de fysische chemie.
Wetenschappelijke integriteitZorgvuldigheid, betrouwbaarheid, eerlijkheid, onpartijdigheid en onafhankelijkheid
zijn de vijf leidende principes in de Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening
die alle Nederlandse universiteiten hebben onderschreven. Ieder incident rond weten
schappelijke integriteit is er één te veel en ondermijnt het vertrouwen in de wetenschap.
Helaas hebben zich in 2011 en 2012 verschillende van zulke incidenten voorgedaan.
Voor de Radboud Universiteit was dit aanleiding een universitaire werkgroep in te stellen
met de opdracht een aantal aspecten van wetenschappelijke integriteit nader in kaart te
brengen. Deze werkgroep heeft in oktober 2012 haar rapport uitgebracht. Met de KNAW
commissie onderzoeksgegevens, die ongeveer tegelijkertijd met een rapport kwam1, stelt
de werkgroep vast dat oplossingen vooral gezocht moeten worden in bewustwording
van gedragsnormen in de wetenschap: hoe kan verinnerlijking van die normen worden
bevorderd? De werkgroep doet daarvoor een aantal aanbevelingen; deze worden nader
uitgewerkt op universitair en facultair niveau.
KlachtenbeleidDe universiteit heeft voorzien in de wettelijk voorgeschreven regelingen en procedures
voor de behandeling van eventuele klachten en bezwaren. Het betreft niet alleen formele
beroep en bezwaarschriften op grond van de Algemene wet bestuursrecht, maar ook
andere vormen van klachten. Als daarvoor gronden zijn, zoals gewijzigde wet en regel
geving, worden de regels die binnen de universiteit gelden uiteraard aangepast. De Radboud
Universiteit beschikt over het digitale Centraal Klachtenloket voor studenten, dat op de
website toegankelijk is.
Maatschappelijk belangWetenschappelijk onderzoek en onderwijs vormen de motor van sociale, culturele en
economische ontwikkeling. Dat geldt vooral in tijden waarin het economisch tegenzit.
Ontwikkeling van kennis is van groot maatschappelijk belang omdat het de basis voor
toekomstige vooruitgang is. Het academisch onderwijs levert de mensen die in de
toekomst belangrijke beslissingen nemen over allerlei zaken in ons land en in Europa.
Die mensen moeten goed zijn opgeleid en academisch zijn gevormd. Resultaten uit het
fundamenteel onderzoek zullen op termijn tot toepassingen leiden en dan een bijdrage
leveren aan vooruitgang en welvaart van de toekomstige generaties.
De Radboud Universiteit zal zich blijven inzetten voor investeringen in onderwijs en
onderzoek.
1 ‘Zorgvuldig en integer omgaan met wetenschappelijke onderzoeksgegevens’. Advies van de KNAWcommissie onderzoeksgegevens, Amsterdam 2012.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
12
UMC St Radboud* Raad van bestuur
UMC St Radboud
Radboud Universiteit Nijmegen College van bestuur
Stichting Katholieke Universiteit (SKU)OR
USR
OC
FSR
OPCIE
FGV
Onderwijs
116 opleidingen
Onderzoek
17 instituten
UGV
UniversitaireGezamenlijke
Vergadering
Ondernemingsraad
UniversitaireStudentenraad
OCOnderdeel-
commissie OR
Onderdeel- commissie OR
Facultaire Studentenraad
FacultaireGezamenlijke
Vergadering
Opleidings- commissies
Faculteiten
•Filosofie,Theologieen Religiewetenschappen•Letteren•Rechtsgeleerdheid•SocialeWetenschappen•Managementwetenschappen•Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica•MedischeWetenschappen
Organigram
*De Radboud Universiteit en het UMC St Radboud maken beide onderdeel uit van de Stichting Katholieke
Universiteit. De medische faculteit van de Radboud Universiteit Nijmegen en het Academisch Ziekenhuis
Nijmegen St Radboud vormen samen het UMC St Radboud. De verantwoordelijkheid voor het onderzoek
en onderwijs in het UMC St Radboud ligt bij het college van bestuur van de universiteit. Voor de patiëntenzorg
en de bedrijfsvoering in het UMC is de raad van bestuur van het UMC verantwoordelijk. Het bestuur van de
Stichting Katholieke Universiteit houdt het toezicht. Via het College voor Bestuurlijke Samenwerking (CBS)
stemmen het college van bestuur van de universiteit en de raad van bestuur van het UMC St Radboud hun
strategisch beleid en hun bedrijfsvoering op elkaar af.
Clusters
•Ondersteuning•Facilitair• ILS-RU•ITS
13
Toelichting
Aantal ingeschreven studenten: het aantal op 1 november ingeschreven studenten
en extranei, inclusief postdoctoraalstudenten.
Eerstejaars instelling: het totaal aantal studenten dat voor het eerst is ingeschreven
voor een opleiding van de Radboud Universiteit (bachelor, master, ongedeelde en
postdoctorale opleidingen); peildatum 1 november.
Master en (doctoraal)diploma’s: per studiejaar (1 september tot en met 31 augustus).
Academische promoties: het totaal aantal promoties per kalenderjaar.
Aantal medewerkers: het aantal fte’s per 31 december 2012, inclusief het aantal
medewerkers van de Faculteit der Medische Wetenschappen.
Kengetallen Radboud Universiteit Nijmegen
2008 2009 2010 2011 2012
Aantal ingeschreven studenten
Totaal 18.085 18.624 19.137 19.103 18.101
Bachelor 14.365 13.927 13.736 13.150 11.852
Master 3.720 4.697 5.401 5.953 6.249
Eerstejaars instelling 4.112 4.316 4.477 4.262 3.872
2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012
Master (en doctoraal)diploma’s 2.429 2.362 2.588 2.751 2.985
2008 2009 2010 2011 2012
Academische promoties 260 264 283 311 341
Wetenschappelijke publicaties 5.349 5.467 5.611 6.044 6.541
Aantal medewerkers (fte) 4.358 4.413 4.574 4.758 4.910
algemeen
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
14
Op 15 november deed de zwaarte- kracht zijn werk. Bij enkele honderden
Radboudianen gleed een haring naar binnen. Aanleiding voor deze
feestelijke traktatie was de toekenning van Zwaartekrachtsubsidies van NWO
voor twee belangrijke plannen voor fundamenteel onderzoek. Het gaat
om onderzoek naar Language in Interaction (27,6 miljoen euro) en
chemisch onderzoek naar dynamische materialen (26,9 miljoen euro). De
subsidies zijn bedoeld om uitmuntende voorstellen te laten uitgroeien tot
wereldtoppers.
Onderzoek
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
16
Het wetenschappelijk profiel van de Radboud Universiteit
Binnen de Radboud Universiteit zijn onderwijs en onderzoek nauw verweven. Studenten
worden opgeleid door docenten die zelf actief zijn in wetenschappelijk onderzoek. Het
onderzoek dient te voldoen aan de hoge kwaliteitsstandaard die voor wetenschappelijk
onderzoek aan de Radboud Universiteit geldt. Binnen dit vooraanstaande onderzoek is
een negental subdisciplines te identificeren waarvan de kwaliteit van onderzoek boven het
algemene hoge niveau uitstijgt. Deze wetenschappelijke topgebieden kleuren het Nijmeegse
onderzoek in en bepalen mede de ontwikkelingsrichting van het onderzoekspalet.
Wetenschappelijke topgebieden Radboud Universiteit Nijmegen
• Organischechemie
• Vastestoffysica
• Microbiologie
• Cognitieveneurowetenschappen
• Infectieziektenenimmunologie
• Antropogenetica
• Taalwetenschap
• Ondernemingsgerichtrecht
• Astrofysica
Maatschappelijke thema’s
De onderzoeksagenda van de Radboud Universiteit wordt mede geïnspireerd door
ontwikkelingen in en vraagstukken van de maatschappij. De keuze voor te bewerken
wetenschappelijke disciplines is veelal een kwestie van lange termijn, met bijbehorende
diepteinvesteringen in personeel en materieel. De maatschappelijke thema’s daaren
tegen veranderen sneller en zijn aan de ontwikkeling van de tijdgeest onderhevig. Het
onderzoek van de Radboud Universiteit bestrijkt een zevental maatschappelijke thema’s.
Maatschappelijke thema’s Radboud Universiteit Nijmegen
• Europaenzijnwerelden
• Taalencommunicatie
• Ontwikkelingvandesamenlevingenrecht
• Gedragenopvoeding
• Moleculenenmaterialen
• Waterenwetlands
• Diagnostiekenbehandelingopmaat(personalised medicine)
De Radboud Universiteit wil kennisbenutting in de maatschappij bevorderen en heeft
hiervoor de volgende activiteiten ontwikkeld:
• postacademischonderwijs;
• onderzoekinsamenwerkingsverbandenmetprivateenpubliekepartners;
• publieksactiviteiten;
• faciliterenvandetotstandkomingvannieuwebedrijven;
• stimulerenvanstartendebedrijven;
• ondernemerschapsonderwijs.
17
onderzoek
• ResearchInstituteforPhilosophy,Theology
and Religious Studies
• InstituutvoorHistorische,Literaireen
Culturele Studies
• OnderzoekscentravandeFaculteitder
Rechtsgeleerdheid
Onderzoekcentrum Onderneming & Recht
Centrum voor Staat en Recht
Centrum voor Notarieel Recht
• InstituteforManagementResearch
• NijmegenInstituutvoorSociaalCultureel
Onderzoek
• BehaviouralScienceInstitute
• CentreforLanguageStudies
• DondersInstituteforBrain,Cognitionand
Behaviour
Donders Centre for Cognition
Donders Centre for Cognitive Neuroimaging
Donders Centre for Neuroscience
• NijmegenCentreforEvidence-BasedPractice
• NijmegenCentreforMolecularLifeSciences
• NijmegenInstituteforInfection,Inflammation
and Immunity
• InstituteforGeneticandMetabolicDiseases
• InstituteforOncology
• InstituteforWaterandWetlandResearch
• InstituteforMoleculesandMaterials
• InstituteforMathematics,Astrophysicsand
Particle Physics
• InstituteforComputingandInformation
Sciences
De organisatie van het onderzoek
Al het onderzoek van de Radboud Universiteit is ondergebracht in onderzoeksinstituten.
Hierdoor is een inspirerende en productieve onderzoeksomgeving gecreëerd, waarin
onderzoekers zowel in samenwerking als individueel optimale prestaties kunnen leveren.
De uitstekende infrastructuur en faciliteiten, samen met de veelal multidisciplinaire
opzet van het onderzoek, hebben hun aantrekkingskracht bewezen bij het verwerven
van onderzoeksfondsen en opdrachten van derden.
KNAW-erkende onderzoekscholen
Vijf van de bovenvermelde onderzoeksinstituten zijn KNAWerkende onderzoekscholen:
• BehaviouralScienceInstitute(BSI)–FaculteitderSocialeWetenschappen.
• InstituteforMoleculesandMaterials(IMM)–FaculteitderNatuurwetenschappen,
Wiskunde en Informatica.
• NijmegenCentreforMolecularLifeSciences(NCMLS)–UMCStRadboudende
Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica.
• DondersCentreforCognition(DCC)–FaculteitderSocialeWetenschappen.
• BusinessandLawResearchCentre(OnderzoekcentrumOnderneming&Recht,
OO&R)–FaculteitderRechtsgeleerdheid.
Daarnaast is de Radboud Universiteit penvoerder van de interuniversitaire KNAW
erkende Onderzoekschool Experimentele Subatomaire Fysica (OSAF) en Onderzoeks
instituut Klassieke Oudheid Studiën (OIKOS). Naast de hierboven genoemde
onderzoekscholen participeren Nijmeegse onderzoeksgroepen in 22 KNAWerkende
onderzoekscholen.
Onderzoeksinstituten van de Radboud Universiteit Nijmegen
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
18
Kwaliteitszorg onderzoek
De onderzoeksinstituten van de Radboud Universiteit hebben als centrale doelstellingen:
hetversterkenvanonderzoekslijnenmetperspectief–waartoeexternemiddelenwerving
noodzakelijkis–endeopleidingenbegeleidingvanpromovendi.
De Radboud Universiteit rapporteert jaarlijks over de recentste ontwikkelingen op het
gebied van onderzoek in het onderzoeksjaarverslag, het Research Report, dat sinds 2004
wordt uitgebracht. Hierin worden ook globale plannen voor toekomstig onderzoek
beschreven.
Externe beoordelingen
Ieder onderzoeksinstituut van de Radboud Universiteit wordt periodiek beoordeeld
door een onafhankelijke, internationaal samengestelde commissie van vooraanstaande
wetenschappers. Elk onderzoeksprogramma wordt beoordeeld op vier criteria: kwaliteit,
productiviteit, maatschappelijke relevantie en vitaliteit. Ook over het onderwijs aan
promovendi wordt een oordeel gegeven. Voor een onderzoeksprogramma dat niet
minimaal als ‘zeer goed’ wordt beoordeeld, wordt een plan van aanpak opgesteld om
deze kwalificatie te bereiken. Wanneer bij de daaropvolgende beoordeling geen beter
resultaat is bereikt, wordt het onderzoek afgebouwd. De standaarden van de beoorde
lingscriteria zijn:
• excellent:internationalevoorhoede;
• zeergoed:internationaalcompetitief,nationaalleidend;
• goed:nationaalgoed,internationaalnietcompetitief.
In 2012 werden twee onderzoeksinstituten van de Radboud Universiteit extern
beoordeeld.
Centre for Language Studies (CLS)
De evaluatiecommissie schreef in haar rapport over het CLS dat het onderzoek in het
instituut tot de internationale voorhoede behoort en internationaal zeer invloedrijk
is. De commissie toonde zich zeer onder de indruk van de unieke mogelijkheden die
samenwerking met het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour en met
het Max Planck Institut für Psycholinguistik biedt. Samenvattend werd het instituut
op alle criteria als ‘excellent’ beoordeeld.
Instituut voor Historische, Literaire en Culturele Studies (HLCS)
Hoewel de evaluatiecommissie verschillen constateerde tussen de vier programma’s van
het instituut, werd het onderzoek in zijn geheel hoog gewaardeerd. De commissie merkte
op dat een groot deel van de wetenschappers tot de internationale top behoort. Het leider
schap van de directeur van het HLCS werd hoog geprezen. Diens toewijding, creativiteit
en doortastendheid, aldus de commissie, voegen dynamiek toe aan het HLCS. Samen
vattend werd het instituut beoordeeld als ‘zeer goed’.
19
onderzoek
Nationale en internationale partners
Wetenschappelijke samenwerking met sterke nationale en internationale partners leidt
tot een grotere wetenschappelijke impact. Samenwerking vindt haast vanzelfsprekend
plaats tussen individuele onderzoekers of onderzoeksgroepen. Maar in toenemende mate
vindt samenwerking ook plaats in geïnstitutionaliseerde samenwerkingsverbanden,
zoals met de stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM).
Daarnaast richt de Radboud Universiteit zich nadrukkelijk op intensivering van de inter
nationale wetenschappelijke samenwerking. Nadrukkelijk wil de universiteit aansluiting
blijven houden bij het wereldfront van het fundamenteel wetenschappelijk onderzoek.
Zij is ervan overtuigd dat de innovatiekracht van een land uiteindelijk ligt in het funda
mentele, grensverleggende onderzoek dat op dit moment verkent waar de mogelijkheden
over meer dan tien jaar zullen liggen. De Duitse overheid onderkent het belang van dit
onderzoek in hoge mate en investeert daar ook substantieel in. De Radboud Universiteit
wil mede daarom de samenwerking met vooraanstaande Duitse partnerinstellingen
intensiveren. In 2012 is een aantal van deze samenwerkingsverbanden geformaliseerd
en zijn voorbereidingen voor nieuwe samenwerkingsovereenkomsten in een vergevorderd
stadium.
Het betreft onder meer:
• Astrofysica:Max-Planck-InstitutfürRadioastronomie,Bonn.
• Fysischechemie:Fritz-Haber-InstitutderMax-Planck-Gesellschaft,Berlijn.
• HelmholtzZentrumDresden/RossendorfInstituten:vastestoffysica/magneetvelden
(Dresden), en de stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM).
Onderzoeksprestaties 2012
Het onderzoek van de universiteit presteerde over de gehele linie goed. Dit blijkt uit het
aantal wetenschappelijke publicaties en de impact daarvan, de aantallen promoties en
het wervend vermogen.
Rankings Als gevolg van deze uitstekende prestaties stijgt de Radboud Universiteit gestaag op
vooraanstaande internationale rankings.
Positie van de Radboud Universiteit op de belangrijkste World University Rankings
2008 2009 2010 2011 2012
Academic Ranking World Universities (ARWU/Shanghai) 183 174 157 135 138
QS World University Ranking 221 220 149 138 136
THE World University Ranking (vanaf 2010) _ _ 204 159 127
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
20
Wetenschappelijke publicaties Het aantal wetenschappelijke publicaties neemt al jaren toe. In 2012 is het aantal
publicaties verder gestegen naar 6.541.
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
4.967 5.049 5.288 5.349 5.467 5.611 6.044 6.541
Citatie-impactscoreBijzonder is ook dat de publicaties van onderzoekers van de Radboud Universiteit steeds
vaker worden geciteerd; sinds 2005 is de citatiescore van de Radboud Universiteit tot
boven het Nederlands gemiddelde gestegen. In het tijdvenster 20072010 is de impact
score van de Radboud Universiteit meer gestegen dan die van de andere Nederlandse
universiteiten.
Citatie-impactscores Radboud Universiteit en gemiddelde Nederlandse universiteiten
Bron: WTI-rapport 2012
PromotiesIn 2012 promoveerden 341 mannen en vrouwen tot doctor. Waar het aantal
promoties enige jaren schommelde rond de 260, steeg het in 2012 tot 341.
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
226 241 262 260 264 283 311 341
0,0RU
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
1,8
-5%
5%
15%
0%
10%
20%
25%
LEI EUR UM UU VU WUR UvA RUG TiU UT TUE TUD
0306 0710 % groei
21
onderzoek
Onderzoeksinzet In 2012 is de totale omvang van de onderzoekscapaciteit (aantal fte’s wetenschappelijk
personeel dat wordt ingezet voor onderzoek) behoorlijk gestegen; deze stijging heeft
voornamelijk bij de eerste en derde geldstroom plaatsgevonden. De Radboud Universiteit
is al jaren zeer succesvol bij het verwerven van externe onderzoekssubsidies. In 2012 werd
de onderzoekscapaciteit van de Radboud Universiteit voor 62 procent gefinancierd met
extern geworven middelen.
Ontwikkeling omvang onderzoek naar geldstroom in fte
2009 2010 2011 2012
1e geldstroom 725,7 741,0 775,1 843,9
2e geldstroom 576,4 612,1 616,3 655,2
3e geldstroom 584,9 635,0 664,8 728,4
Totaal 1.887,0 1.988,1 2.056,2 2.227,5
Valorisatie In 2012 zijn vijftien octrooiaanvragen ingediend door onderzoekers van de Radboud
Universiteit. Dit betreft voornamelijk de domeinen chemie, fysica, ICT en medische
wetenschappen.
Er zijn drie nieuwe spinoffbedrijven opgericht waarbij kennis (octrooien) van de
Radboud Universiteit wordt overgedragen.
In 2012 zijn twee nieuwe valorisatieprojecten van start gegaan. In Gelderland Valoriseert!
bouwt de Radboud Universiteit aan een platform chemie in Gelderland. Grote en mkb
bedrijven in de chemie worden hierbij betrokken, maar ook relevante koepels en inter
mediairs. Consortiumpartners Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) en ArtEZ
bouwen respectievelijk aan platforms op het terrein van energie en creatieve industrie.
Daarnaast biedt Gelderland Valoriseert! een proof of concept en een preseedfonds voor
innovatieve bedrijven tot vijf jaar oud in de sectoren chemie, energie en creatieve indus
trie. Via ‘innovatieve broedplaatsen’ wordt tot slot de samenwerking tussen studenten,
onderzoekers en ondernemers in deze sectoren versterkt.
Het tweede project is Kennisalliantie RijnWaal 2020, waarin grensoverschrijdend
ondernemerschap en innovatie worden aangejaagd. Partners zijn onder andere de
Universität DuisburgEssen, Hochschule RheinWaal, de HAN, Wageningen UR, de
TU Eindhoven en de Kamers van Koophandel aan beide kanten van de grens. Het project
heeft als doel om ondernemerschap en ondernemendheid onder studenten in de Euregio
RijnWaal te bevorderen in grensoverschrijdend verband. Daarnaast biedt ook dit project
een fonds voor innovatieve mkbbedrijven, ditmaal voor bedrijven die een grensover
schrijdend project willen uitvoeren. Het uiteindelijk beoogde resultaat is een duurzaam
innovatief netwerk tussen kennisinstellingen en ondernemers, ter versterking van de
regionale economie.
Zwaartekrachtsubsidies OCW27,6 miljoen euro voor Language in Interaction
Een nationaal consortium van excellente wetenschappers onder leiding van professor
Peter Hagoort, directeur van het Donders Instituut en van het Max Planck Institut für
Psycholinguistik in Nijmegen, heeft 27,6 miljoen euro gekregen binnen het Zwaarte
krachtprogramma van NWO voor onderzoek naar Language in Interaction. 37 topweten
schappers binnen 7 werkgebieden gaan op een unieke manier onderzoeken waarom taal
enerzijds zo varieert per individu en anderzijds een grote universele deler over culturen
heen vertoont. Hoe komt taal tot stand in interactie met andere menselijke cognitieve
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
22
functies, zoals waarneming, geheugen, doelgericht gedrag en cognitieve controle? Wat is
de rol van genetische aanleg? Hoe wordt taal ingezet in sociale interacties, en wat zijn
algemene linguïstische structuren van taal in verschillende culturen? In het consortium
zitten vooraanstaande hersenonderzoekers, linguïsten, computerwetenschappers,
filosofen en psychologen.
26,9 miljoen euro voor samenwerking organische chemie
Een consortium van de Radboud Universiteit Nijmegen, TU Eindhoven en Rijksuniver
siteit Groningen, onder leiding van professor Bert Meijer en met penvoerderschap in
Nijmegen, heeft 26,9 miljoen euro gekregen om de grenzen van zelforganiserende
moleculaire systemen te verleggen. De organische chemici willen beter begrijpen hoe
de levende natuur in staat is om materialen te maken die dynamisch gedrag vertonen:
beschadigd weefsel herstelt zichzelf, levende cellen sturen hun processen bij door
signalen uit de omgeving, en bacteriën bewegen zich in de richting van hun voedselbron.
Een beter begrip van de moleculaire oorsprong van deze processen zal worden toegepast
in de constructie van dynamische materialen die kunnen worden ingezet in tissue
engineering, nanomedicine en energieconversie.
Internationale subsidies
Advanced Grant European Research CouncilDe Advanced Grant van de European Research Council (ERC) is de meest prestigieuze
Europese onderzoeksbeurs voor individuele onderzoekers. De grootte van de beurzen
bedraagt gemiddeld ongeveer 2,5 miljoen euro.
• Prof.dr.B.P.F.Jacobs,hoogleraarBeveiligingencorrectheidvanprogrammatuurProfessor Bart Jacobs gaat onderzoek doen naar kwantumberekeningen, logica en bevei
liging. Het gaat om het begrijpen en interpreteren van kwantumtheoretische fenomenen
en om deze te integreren in modellen, logica’s en formele methoden voor informatici.
Dit moet resulteren in programmalogica’s en modellen die helder en bruikbaar zijn voor
informatici, in het bijzonder op het gebied van computerbeveiliging.
• Prof.dr.ir.N.J.J.Verdonschot,hoofdvandesectieBiomechanicavandeafdelingOrthopedie van het UMC St Radboud en hoogleraar Implantaat biomechanica aan de Universiteit TwenteDe Advanced Grant stelt professor Nico Verdonschot in staat om zijn baanbrekende
werkzaamheden op het gebied van diagnostische en evaluatiemethoden voor orthope
dische patiënten uit te breiden. De methoden worden ingezet om de eigenschappen
van inwendige beschadigingen van het steun en bewegingsapparaat van een patiënt
te beoordelen. Daarnaast zal de onderzoeksgroep een nieuw meetsysteem ontwikkelen
waarmee in de polikliniek onder meer het looppatroon van patiënten nauwkeurig kan
worden gemeten. Met deze gedetailleerde gegevens wordt de diagnostiek nog beter op
de patiënt toegesneden, wat ten goede komt aan de kwaliteit van zorg.
Starting Grants European Research CouncilDe Radboud Universiteit heeft zes prestigieuze Europese onderzoeksbeurzen (ERC
Starting Grants) verworven voor startende toponderzoekers. Deze zes onderzoekers
ontvangen elk een subsidie van 1,5 miljoen euro om een eigen onderzoekslijn op te
zetten. De wetenschappers en hun onderzoek op een rij:
23
onderzoek
• Dr.A.I.denHollander,InstituteforGeneticandMetabolicDiseasesenhet Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences Anneke den Hollander is als onderzoeker werkzaam bij de afdeling Oogheelkunde van
het UMC St Radboud. Zij gaat met haar ERC Starting Grant op zoek naar de oorzaken
van leeftijdsgebonden maculadegeneratie.
• Prof.dr.M.G.Netea,NijmegenInstituteforInfection,InflammationandImmunityProfessor Mihai Netea, hoogleraar Experimentele interne geneeskunde, is gespecialiseerd
in onderzoek naar schimmelinfecties. Hij onderzoekt wat de relatie is tussen het genoom
en microbioom van de ‘gastheer’ en hoe beide het immuunsysteem beïnvloeden.
• Prof.dr.K.Roelofs,BehaviouralScienceInstituteProfessor Karin Roelofs, hoogleraar Experimentele psychopathologie, doet onderzoek
naar neurocognitieve controlemechanismes van freeze-fight-flightreacties.
• Dr.A.G.Sanfey,BehaviouralScienceInstituteAlan Sanfey, onderzoeker cognitieve psychologie, analyseert hoe het nemen van
beslissingen wordt beïnvloed door eigenschappen als vertrouwen en eerlijkheid, en
bestudeert hoe sociale normen ons gedrag sturen.
• Dr.A.Visser,NijmegenInstituutvoorSociaalCultureelOnderzoekOane Visser gaat met zijn ERC Starting Grant onderzoek doen naar land grabbing
(‘landjepik’) in Rusland.
• Dr.D.Wilson,InstituteforMoleculesandMaterialsDaniela Wilson werkt aan zelfassemblerende ‘nanoraketjes’: minuscule bolletjes die
een lading kunnen vervoeren en zich voortstuwen met een nanojetmotor. Met deze
subsidie wil Wilson zoeken naar een brandstof die de raketjes ook in het lichaam kan
aandrijven.
Nationale subsidies
SpinozapremieNWO kent de Spinozapremie toe aan Nederlandse onderzoekers die zowel nationaal
als internationaal tot de absolute top van de wetenschap behoren.
Deze ‘Nederlandse Nobelprijs’ wordt jaarlijks aan maximaal vier Nederlandse onder
zoekers toegekend. Het prijzengeld van 2,5 miljoen euro is bedoeld voor verder onderzoek.
In 2012 werden twee van de vier Spinozapremies toegekend aan Nijmeegse onderzoekers.
• Prof.dr.M.S.M.Jetten,hoogleraarEcologischemicrobiologieMicrobioloog professor Mike Jetten ontving de NWOSpinozapremie 2012 voor zijn werk
aan bijzondere microben, die hij ontdekt in bijzondere biotopen. Hij is gespecialiseerd in
langzaam groeiende, zuurstofloos levende bacteriën. De Spinozapremie zal Jetten gebruiken
om nieuwe bacteriën te zoeken met onbekende eetgewoonten. Dit doet hij op exotische
plaatsen als de diepzee of vulkanen, of gewoon de Nederlandse polder.
Jetten heeft naast deze fundamentele gedrevenheid ook oog voor nuttige, innovatieve
toepassingen. Waterzuivering kan geld gaan opleveren met inzet van ‘zijn’ microorga
nismen. Zo zorgt de inzet van de anammoxbacterie al sinds 2002 voor grote energie
besparingen in de waterzuivering van Rotterdam en nu ook in vijftien grote installaties
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
24
in China. Ook de Twentekanaalbacterie kan binnenkort aan de slag in afvalwater.
Rookgaszuiveraars werken beter met een zwaveleter die door Jettens medewerkers
is ontdekt in de hete zure vulkaanmodder uit de buurt van Napels.
• Prof.dr.I.Moerdijk,hoogleraarAlgebraentopologieProfessor Ieke Moerdijk, hoogleraar Algebra en topologie aan de Radboud Universiteit
Nijmegen, ontving de NWOSpinozapremie 2012 voor zijn onderzoek op het gebied van
de topologie en de mathematische logica. Moerdijk is een van de eerste wiskundigen ter
wereld die de grenzen en verbanden tussen deze twee schijnbaar zo verschillende deel
gebieden uit het hart van de wiskunde hebben verkend, met verrassende uitkomsten
die relevant zijn voor andere disciplines, zoals de informatica.
Moerdijk combineert in zijn onderzoek topologie met mathematische logica. In ‘topolo
gische termen’ zou je kunnen zeggen dat hij met begrippen en inzichten uit de topologie
de logica oprekt. Moerdijk kiest voor ongebruikelijke invalshoeken en durft daarin verder
te gaan dan de meeste van zijn vakgenoten. Dat kan hij ook, omdat hij de combinatie
van topologie en logica beter in de vingers heeft dan menig wiskundige collega. Al in
1992 schreef Moerdijk samen met de Amerikaanse wiskundige Saunders Mac Lane het
veel gelezen handboek Sheaves in Geometry and Logic. A first introduction to topos theory.
Vernieuwingsimpuls Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO)
ViciDe Vicisubsidie is bestemd voor zeer ervaren onderzoekers die hebben aangetoond
met succes een eigen vernieuwende onderzoekslijn tot ontwikkeling te kunnen brengen
en die als coach voor jonge onderzoekers kunnen fungeren. In 2012 verwierven vier
toponderzoekers van de Radboud Universiteit een Vicisubsidie van 1,5 miljoen euro.
• Prof.dr.M.T.C.Ernestus,CentreforLanguageStudiesWie een vreemde taal leert, moet verschillende uitspraakvarianten van woorden in
die taal leren verstaan. Een van de dingen die je als ‘vreemdetaalleerling’ onder de knie
moet krijgen, zijn de gereduceerde uitspraakvarianten. Want iedereen die een taal goed
spreekt, raffelt veelvoorkomende woorden af en zegt dingen als ‘cpute’ in plaats van
‘computer’ (in het Engels) of ‘Neland’ in plaats van ‘Nederland’. Professor Mirjam
Ernestus gaat onderzoeken hoe mensen die een vreemde taal leren verschillende uit
spraakvarianten in hun geheugen opslaan.
• Prof.dr.W.P.Medendorp,DondersInstituteforBrain,CognitionandBehaviourHersenen zijn voortdurend in beweging en voeren tegelijkertijd ook allerlei acties uit.
Schijnbaar onbewust anticiperen we op een beweging van ons lichaam, terwijl we
tegelijkertijd de veranderende posities van onszelf en die van ons omringende bewegende
mensen of objecten daarbij betrekken. Ook beslissen we om bepaalde objecten te vermijden
en de effectiefste actie uit te voeren, we anticiperen zelfs op de keuzes die we daarna zelf
maken. Dit alles gebeurt onbewust en we hebben wonderlijke controlemechanismen
die zorgen dat we de juiste beslissingen nemen, of niet. Professor Pieter Medendorp gaat
onderzoeken hoe de hersenen kiezen voor de effectiefste of efficiëntste acties in een
onzekere, dynamische omgeving.
25
onderzoek
• Dr.ir.C.L.deKorte,Kindergeneeskunde,UMCStRadboudChris de Korte gaat echoapparatuur ontwerpen waarmee afwijkingen in hart en bloed
vaten beter in beeld te brengen zijn. Bij de diagnose en controle van patiënten met hart
en vaatziekten wordt veel gebruikgemaakt van echografie, waarbij beelden ontstaan op
basis van geluid. Met 3Dechografie is te zien wat er mis is met het hart en waar vaat
vernauwingen zitten. Met ultrageluid is vast te stellen dat het hart een verminderde
pompfunctie heeft. Bovendien is het gebied in de hartspier dat daarvoor verantwoorde
lijk is, te lokaliseren. Vervolgens is daar met een gerichte interventie iets aan te doen.
• Dr.F.J.M.vanKuppeveld,NijmegenCentreforMolecularLifeSciencesFrank van Kuppeveld gaat onderzoek doen naar vermenigvuldiging van zogenaamde
enterovirussen. Virussen dringen een cel binnen en nemen daar de infrastructuur en de
stofwisseling over voor hun eigen vermenigvuldiging. Bepaalde virussen, zoals hepatitis C,
dengue, SARS en enterovirussen, gaan verder: ze verbouwen delen van de cel tot eigen
werkplaatsen waar hun virale genetisch materiaal wordt vermenigvuldigd. De onderzoeks
groep van Van Kuppeveld heeft onlangs enkele eiwitten gevonden die een belangrijke
rol spelen in dit proces. In zijn Vicionderzoek gaat hij met de modernste moleculaire,
biochemische, virologische en microscopische technieken op zoek naar meer van
dergelijke eiwitten.
VidiDe Vidi is voor onderzoekers die vernieuwende ideeën hebben en hebben laten zien dat
ze deze ideeën succesvol en zelfstandig kunnen ontwikkelen. In 2012 verwierven zeven
onderzoekers van de Radboud Universiteit een Vidisubsidie van elk 800.000 euro.
• Dr.R.C.Bartfai,NijmegenCentreforMolecularLifeSciencesRichard Bartfai onderzoekt de ontwikkeling van de menselijke malariaparasiet op
moleculair niveau. Deze ontwikkeling, in het bloed van de besmette mens, wordt
geregeld door de opeenvolgende expressie van eiwitten. Het onderzoek van Bartfai
heeft tot doel om te ontdekken hoe dit in zijn werk gaat.
• Dr.D.Dediu,MaxPlanckInstitutfürPsycholinguistikDe mens gebruikt ongeveer 7.000 zeer verschillende talen. Ook de organen die we
gebruiken om taal te produceren laten grote anatomische en fysiologische verschillen
zien. Dan Dediu gaat onderzoeken hoe deze verschillen onze spraak beïnvloeden.
• Dr.M.A.M.Drenthen,InstituteforScience,InnovationandSocietyVerhalen over de betekenis van het landschap zeggen ook altijd iets over onszelf.
Veranderingen in het landschap zetten onze identiteit onder druk, maar scheppen ook
nieuwe kansen. Milieufilosoof Martin Drenthen gaat met zijn team onderzoeken wat
dit inzicht betekent voor ethische discussies over nieuwe natuur.
• Dr.E.G.Körding,InstituteforMathematics,AstrophysicsandParticlePhysicsWitte dwergen twinkelen als zwarte gaten. Op het eerste gezicht hebben een witte dwerg
en een zwart gat weinig gemeen. Maar beide objecten trekken materie aan en schieten
straalstromen van gas de ruimte in. Elmar Körding bestudeert deze overeenkomst met
het doel de rol van de algemene relativiteitstheorie in deze belangrijke astrofysische
processen te begrijpen.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
26
• Dr.H.F.deLeeuw,DondersInstituteforBrain,CognitionandBehaviourTijdens veroudering ontstaan bij iedereen beschadigingen aan kleine vaatjes in de
hersenen; bij sommigen leiden die beschadigingen tot dementie en parkinsonisme,
maar bij de meesten niet. Met behulp van innovatieve MRItechnieken ontrafelen
Frank Erik de Leeuw en zijn collega’s bij wie welke beschadiging leidt tot deze zeer veel
voorkomende ziekten in verouderende samenlevingen, maar vooral ook bij wie niet.
• Dr.O.E.Scharenborg,CentreforLanguageStudies/MaxPlanckInstitutfür PsycholinguistikSommige mensen kunnen heel goed woorden verstaan in een vreemde taal ondanks
achtergrondgeluid, terwijl anderen dat niet kunnen. Met luisterexperimenten, cognitieve
testen en een computermodel gaan Odette Scharenborg en collega’s onderzoeken welke
woordherkenningsprocessen beïnvloed worden door het luisteren naar een vreemde taal
in achtergrondlawaai, en waarom deze individuele verschillen tussen mensen bestaan.
• Dr.A.B.vanSpriel,NijmegenCentreforMolecularLifeSciencesAnnemiek van Spriel doet onderzoek naar tetraspanines, eiwitten in het immuunsysteem.
Tetraspanines zijn belangrijk in de organisatie van de celmembraan en controleren cel
deling, communicatie en migratie. Het doel van het onderzoek is meer inzicht te krijgen
in de werking van tetraspanines in de celmembraan van levende immuuncellen. Dit zal
bijdragen aan meer kennis over de werking van immuuncellen tijdens de afweer tegen
infecties en kanker.
VeniIn 2012 wisten twintig jonge talenten deze persoonsgerichte onderzoekssubsidie
(208.000 euro per persoon voor drie jaar) te bemachtigen.
Dr. E. Aarts Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour
Dr. H.H. Arts UMC St Radboud Genetica
Dr. C. Bax Wijsbegeerte
Dr. M. Dresler Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour
Dr. M.A. Groen Behavioural Science Institute
Dr. H.H. Hansen Institute for Computing and Information Sciences
Dr. S.J. van Heeringen Moleculaire ontwikkelingsbiologie
Dr. W.A.M. Hoeijmakers Moleculaire biologie
Dr. J.F.M. Jacobs UMC St Radboud Laboratoriumgeneeskunde
Dr. F. Maij Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour
Dr. Th.S. Plantinga UMC St Radboud Endocrinologie
Dr. H.M. van der Schaar UMC St Radboud Medische microbiologie
Dr. R. Scheeringa Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour
Dr. M. Schraders UMC St Radboud Keel, Neus en Oorheelkunde
Dr. N. Sonneveld Rechtssociologie
Dr. ir. J.R.P.M. Strating UMC St Radboud Medische microbiologie
Dr. J. Tolsma Sociologie
Dr. M. Verhagen Behavioural Science Institute
Dr. S. Wiedmann High Field Magnet Laboratory
Dr. H.A.R. van Wijk UMC St Radboud Keel, Neus en Oorheelkunde
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
28
Tijdens de opening van het academisch jaar 2012-2013 ontving Tijs Kleemans de onderscheiding voor beste jonge
docent uit handen van professor Bas Kortmann, rector magnificus van
de Radboud Universiteit. Professor PieterLeroyontvingdeonderscheiding
voor beste senior docent.
Tijs Kleemans is docent bij het onderwijsinstituut Pedagogische
Wetenschappen en Onderwijskunde. PieterLeroyishoogleraarBeleids-
wetenschappelijke milieukunde.
Onderw
ijs
29
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
30
Als studentgerichte onderzoeksuniversiteit stelt de Radboud Universiteit de verweven
heid tussen onderwijs en onderzoek voorop. Vanuit die invalshoek kiest de universiteit
voor disciplinaire opleidingen, die bestaan uit een bachelor én een masteropleiding.
Het onderwijs is intensief zodat de relatie tussen docent en student centraal staat.
Dit vraagt de nodige kwaliteit van studenten én docenten. Binnen alle opleidingen is
het mentoraat ingevoerd. Deskundige, vaardige en inspirerende docenten vormen de
ruggengraat van het onderwijs. Goede en gemotiveerde studenten die extra uitdaging
zoeken, komen aan hun trekken op de Radboud Honours Academy.
Onderwijsaanbod
Per 1 september 2012 biedt de Radboud Universiteit in totaal 39 bacheloropleidingen
en 72 masteropleidingen aan. Onder het aanbod van masteropleidingen bevinden zich
11 onderzoeksmasters, 18 masters aan het Instituut voor Leraar en School (ILS) en de
postinitiële Erasmus Mundus master of Bioethics, verzorgd door de medische faculteit.
De Radboud Universiteit is terughoudend in het ontwikkelen van nieuwe opleidingen.
Zegeeftdevoorkeuraanhet–indiennodig–actualiserenvanbestaandeopleidingen
op basis van de recentste wetenschappelijke inzichten en ontwikkelingen.
HerstructureringmasteropleidingenIn 2010 hebben de Nederlandse universiteiten en het ministerie van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap overeenstemming bereikt over een landelijke herstructurering van het
aanbod van masteropleidingen. In dat kader is het aantal masterlabels in de geestes
wetenschappen drastisch verkleind. De opleidingen van de Faculteit der Letteren van de
Radboud Universiteit zijn in 2011 aangepast aan de nieuwe labels, voor de opleidingen
van de Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen heeft dit plaats
gevonden in 2012.
Internationalisering De internationalisering van het onderwijs is verder vormgegeven door het vergroten
van het Engelstalige onderwijsaanbod. In de bacheloropleidingen wordt het aantal
Engelstalige cursussen stap voor stap uitgebreid om studenten beter voor te bereiden
op de masteropleidingen die voor een belangrijk deel in het Engels zijn. Volledig Engels
talig zijn alleen de internationale tracks binnen de bacheloropleidingen Economie en
Bedrijfskunde. Deze tracks kennen speciale toelatingsvoorwaarden waarbij extra eisen
aan de Engelse taalvaardigheid van de studenten worden gesteld.
Een toenemend aantal masteropleidingen, met name van de Faculteit der Management
wetenschappen, participeert in Europese joint programmes. Deze programma’s zijn zo
ontwikkeld dat zij op termijn geaccrediteerde joint degrees kunnen afgeven. Dit wordt
echter ernstig bemoeilijkt door de Nederlandse wetgeving die met zich meebrengt dat de
Nederlandse masteropleidingen in het alfa/gammadomein eenjarig zijn (60 EC), terwijl
de corresponderende masteropleidingen in het buitenland vrijwel zonder uitzondering
tweejarig zijn (120 EC).
RadboudHonoursAcademyIn het kader van de Honours Academy verzorgt de Radboud Universiteit honourstrajecten
in de bachelor en masterfase. Toelating tot de programma’s van de Honours Academy
geschiedt door selectie op basis van studieresultaten en motivatie. Doel is om 10 procent
van de studenten te laten deelnemen aan de Honours Academy. Deelname is een aan
31
onderwijs
vulling op de reguliere studie. Dit betekent dat voor studenten die worden toegelaten
tot de Honours Academy, de studielast ongeveer 25 procent hoger ligt.
In 2002 is gestart met een interdisciplinair programma voor tweede en derdejaars
bachelorstudenten, dat in 2009 is uitgebreid met negen disciplinaire bachelor
programma’s. In september 2011 startte het masterprogramma van de Honours
Academy. Dit eveneens extracurriculaire programma kent drie subprogramma’s:
Reflections on Science, Reflections on Professions en Beyond the Frontiers. In 2012
is gestart met een programma voor propedeusestudenten. Dit programma bestaat uit
twee cursussen: Wetenschap en media en Het hart van de wetenschap. Elke cursus
bestaat uit zes avondbijeenkomsten en wordt afgesloten met een excursie of symposium.
Als een student beide cursussen heeft afgerond, ontvangt hij of zij de honoursbul van
de propedeuse.
De Radboud Universiteit kiest met de Radboud Honours Academy nadrukkelijk voor
een nietresidentieel, ambitieus extracurriculair onderwijsaanbod. De universiteit biedt
iedere student een goede opleiding en creëert daarnaast voor de meest getalenteerde en
gemotiveerde studenten de mogelijkheid in de bachelor en/of masterfase van de opleiding
aan uitdagend extra onderwijs deel te nemen. De universiteit vindt interactie tussen de
reguliere en bijzonder getalenteerde en gemotiveerde studenten, maar ook tussen de stad
en de studenten, van groot belang. Vandaar de keuze om de Radboud Honours Academy
niet af te zonderen van reguliere studenten en ook fysiek op de universiteitscampus te
lokaliseren.
In een audit over de programma’s van de Radboud Honours Academy (oktober 2012)
constateert de auditcommissie dat de Radboud Universiteit met haar excellentiebeleid
op koers ligt. De commissie constateert een serieus commitment binnen de instelling
aan het excellentiebeleid en heeft er vertrouwen in dat de continuïteit voor de toekomst
gewaarborgd is.
DubbelstudiesBij de faculteiten Rechtsgeleerdheid en Managementwetenschappen kunnen studenten
de dubbelstudies recht & economie en recht & management volgen. Met deze studie
programma’s kunnen studenten in vijf jaar een bachelor en twee masteropleidingen
afronden. Dus met één jaar extra studietijd kunnen excellente studenten zowel een
rechtendiploma met ‘civiel effect’ behalen als een master of sciencediploma in
economie of bedrijfskunde.
Kwaliteitszorg onderwijs
De Radboud Universiteit hanteert een cyclisch systeem van kwaliteitszorg, waarbij de
interne en externe kwaliteitszorg op een natuurlijke manier in elkaar grijpen. Het
vertrekpunt is een cyclus van zes jaar. Dit komt overeen met de periode waarvoor aan
opleidingen accreditatie wordt toegekend. De verbinding tussen het interne en externe
proces wordt gemaakt door de zelfevaluatie en de opleidingsjaarverslagen, die voor elke
opleiding verplicht zijn. De cyclus is uitgelijnd in het Handboek Kwaliteitszorg Onderwijs.
In 2012 is de derde, geactualiseerde versie van het handboek vastgesteld. Hierin zijn de
beoordelingskaders voor het hoger onderwijs verwerkt die in 2011 van kracht zijn geworden.
In het verlengde van het Handboek Kwaliteitszorg Onderwijs is in 2012 gewerkt aan een
Plan van Aanpak Toetsing en Beoordeling. Dit zal naar verwachting in 2013 kunnen
worden vastgesteld.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
32
InstellingstoetsIn 2011 heeft de Radboud Universiteit als een van de eerste universiteiten met succes
deelgenomen aan de Instellingstoets kwaliteitszorg. De NederlandsVlaamse Accreditatie
organisatie (NVAO) heeft vastgesteld dat de Radboud Universiteit vanuit haar visie op
kwaliteit van het onderwijs een doeltreffend systeem van kwaliteitszorg hanteert, waar
mee het de kwaliteit van de aangeboden opleidingen kan garanderen. In het onderliggende
rapport worden vooral de grote betrokkenheid van de medewerkers en studenten bij het
instellingskwaliteitsbeleid en de verwevenheid van onderwijs en onderzoek geroemd.
In 2012 is gewerkt aan de aanbevelingen van het beoordelingspanel. Deze hebben onder
meerbetrekkingopeenactieveruitdragen–ookindevoorlichtingnaaraanstaande
studenten–vandeverwevenheidvanonderwijsenonderzoek,eenvandewezens-
kenmerken van de Nijmeegse universiteit. Belangrijk zijn verder het beleid met
betrekking tot de duurzame verhoging van het studiesucces (zie hieronder: onderwijs
prestaties) en de structurele inbedding van het beleid voor studenten met een functie
beperking. Hierboven is al gewezen op de derde versie van het Handboek Kwaliteitszorg
Onderwijs en het Plan van Aanpak Toetsing en Beoordeling.
OnderwijsvisitatiesDe volgende opleidingen hebben in 2012 succesvol het accreditatietraject afgerond:
• bacheloropleidingRechtsgeleerdheid
• masteropleidingNederlandsrecht
• bachelor-enmasteropleidingNotarieelrecht
• bacheloropleidingEuropeanLawSchool
• masteropleidingEuropeanLaw
• masteropleidingInternationalandEuropeanLaw
• masteropleidingFiscaalrecht
• bachelor-enmasteropleidingGeneeskunde
Van de Erasmus Mundus Master of Bioethics, een postinitiële master die in samen
werking met de universiteiten van Leuven en Padua wordt verzorgd, is de accreditatie
omgezet in een accreditatie als joint degreeopleiding.
Diverse opleidingen van de faculteiten der Letteren, Medische Wetenschappen,
Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica, en Sociale Wetenschappen zijn
in 2012 gevisiteerd. De accreditatieaanvragen van de betreffende opleidingen zijn
nog in behandeling bij de NVAO.
NumerusfixusDe Radboud Universiteit kent vier opleidingen met een numerus fixus: geneeskunde
(330), tandheelkunde (67), biomedische wetenschappen (100) en psychologie (450).
Voor de opleidingen geneeskunde en tandheelkunde wordt gebruikgemaakt van de
mogelijkheid tot decentrale selectie. Dit stelt de opleidingen in staat meer invloed uit
te oefenen op de kwaliteit van de instroom.
Voor het studiejaar 20122013 is een numerus fixus aangevraagd voor de opleiding
bedrijfskunde (300). Hiervan wordt 15 procent (45 studenten) geselecteerd via
decentrale selectie, met het oog op toegang tot de Engelstalige variant van de bachelor
opleiding Bedrijfskunde.
33
onderwijs
Onderwijsprestaties
Meer studiesucces is momenteel het belangrijkste beleidsdoel van het onderwijs aan
Nederlandse universiteiten. Met de minister is in 2008 de afspraak gemaakt dat in 2014
70 procent van de studenten die zich na het eerste jaar opnieuw inschrijven voor dezelfde
opleiding, binnen vier jaar het bachelordiploma moet hebben behaald.
Naar aanleiding van het rapport ‘Studiesucces op de Radboud Universiteit’, dat een
werkgroep van onderwijsdirecteuren heeft opgesteld, is het college van bestuur in
het verslagjaar met faculteiten het gesprek aangegaan over de vraag wat nu de visie is
waarmee de Radboud Universiteit onderwijs verzorgt en welke maatregelen, binnen
de specifieke context van elke faculteit, een bijdrage kunnen leveren aan de vergroting
van het studiesucces.
Concrete maatregelen die in het rapport genoemd worden, zijn: verplichte aanwezig
heid bij werkgroepen en practica; maatregelen die het rendement bij tentamens kunnen
verhogen, zoals beperking van het aantal herkansingen; strakker begeleiden van de
bachelor en masterthesis; ‘doortrekken’ van het mentoraat van het eerste naar het
tweede en derde jaar; inzet van repetitoren; invoering van een portfolio; diagnostische
toetsen voor Nederlands en rekenen/wiskunde aan het begin van het eerste jaar; en een
meer uniforme roostering en inrichting/organisatie van het onderwijs op de campus.
BachelorrendementIn de grafiek is zichtbaar dat het bachelorrendement van studenten aan de Radboud
Universiteit verder is gestegen: van bijna 54 procent (cohort 2002) tot 76,5 procent
(cohort 2008).
Bron: 1cHO, cohortbestanden.
Diploma’s In het academisch jaar 20112012 zijn 2.996 bachelordiploma’s en 2.985 einddiploma’s
(2.949 masterdiploma’s en 36 doctoraaldiploma’s) uitgereikt. Daarnaast zijn 184
postdoctorale diploma’s uitgereikt, waarvan 147 bij de lerarenopleidingen en 37 aan
de medische faculteit.
2002 2003 2004 2005 20060%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
2007 2008
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
34
ArbeidsmarktmonitorDe Radboud Universiteit laat jaarlijks de positie van afgestudeerden op de arbeidsmarkt
onderzoeken. De bevindingen van dit onderzoek worden gepresenteerd in de Alumni
monitor. Deze wordt eenmaal in de twee jaar in landelijk verband afgenomen. In het
najaar van 2012 zijn alumni van de Radboud Universiteit bevraagd die in het studiejaar
20102011 zijn afgestudeerd; gemiddeld ongeveer anderhalf jaar na hun afstuderen.
In onderstaande tabel wordt de arbeidsmarktsituatie van de afgelopen jaren geschetst.
De tabel laat zien dat de arbeidsmarktpositie van afgestudeerden, ook die van de Radboud
Universiteit, de laatste jaren duidelijk is verslechterd. Waar het werkloosheidspercentage
–berekendvoordegenendiebeschikbaarzijnvoordearbeidsmarkt–in2008nog3,6
bedroeg, is het in 2012 opgelopen tot 10,8. Deze negatieve tendens komt overeen met de
nieuwe werkloosheidscijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Van de
hoogopgeleide afgestudeerden ‘tussen de 15 en 25 jaar’ heeft 12,9 procent geen betaalde
baan. De economische crisis is aldus duidelijk merkbaar voor afgestudeerden.
Arbeidsmarktsituatie afgestudeerden Radboud Universiteit. Bron: Alumnimonitor 2012.
in procenten 2008 2009 2010 2011 2012
Betaalde baan RU 95,2 96,1 94,9 92,1 89,2
Betaalde baan landelijk 94,7 92,1
Werkzoekend RU 3,6 3,9 5,1 7,9 10,8
Werkzoekend landelijk 5,3 7,9
International Research Universities Network (IRUN) en andere preferente partneruniversiteiten
In 2012 heeft IRUN, waarvan de Radboud Universiteit de grondlegger is, zijn eerste
lustrum gevierd met meer dan honderd betrokkenen in Krakau, Polen. De website en
communicatie van IRUN werden verbeterd en studenten bedrijfscommunicatie hebben
een onderzoek uitgevoerd naar kennis en betrokkenheid van stafmedewerkers bij IRUN.
Het afgelopen jaar is binnen IRUN ondersteuning verleend aan de organisatie van
tientallen internationale symposia en workshops.
Samen met IRUNpartners is het Erasmus Mundus Programma met ZuidAfrika
(Sapient) en Rusland (Eranet) uitgevoerd. Dit heeft onder meer geleid tot zestien
masterinschrijvingen, negen PhD’s en één postdoc. Daarnaast zijn er in IRUNverband
aanvragen gedaan voor een Erasmus Mundusvervolgproject in ZuidAfrika (Sapienter)
en Rusland (Eranet Plus), waarvan de laatste is gehonoreerd. De projectaanvraag ACE
(Towards a Culture of Excellence) is op de reservelijst gekomen.
Andere preferente partners In 2012 zijn er tien Memoranda of Understanding in overleg met faculteiten en buiten
landse partners afgesloten of hernieuwd, waaronder twee met Amerikaanse universiteiten,
twee met Australische universiteiten en één met een Canadese universiteit.
Naar aanleiding van een bezoek aan de hooggerankte Penn State University (Verenigde
Staten), is er een Memorandum of Understanding met de School of Law getekend en vindt
er student, docent en stafuitwisseling plaats. Schreyer Honors College van Penn State,
dat in de Verenigde Staten als zeer goed bekend staat, en de Radboud Honours Academy
hebben gezamenlijke denktanks ontwikkeld.
35
onderwijs
Vanwege bestaande onderzoeks en onderwijssamenwerking met de Universiteit van
Keulen, die in 2012 werd verkozen tot een van de elf Duitse Universities of Excellence,
zijn er na wederzijdse verkennende delegaties afspraken gemaakt over gezamenlijke
workshops, doctorates en studentenuitwisseling. Keulen heeft gevraagd om een
preferred partnership agreement.
De intensieve contacten met de KU Leuven hebben in het verslagjaar onder andere
geleid tot een aantal zeer succesvolle gezamenlijke promotieprojecten.
Overige onderwijszaken
Uitbesteding van bekostigd onderwijsOp de Radboud Universiteit is geen sprake van uitbesteding van bekostigd onderwijs.
MaatwerktrajectenDe Radboud Universiteit zet geen rijksbijdragen in voor maatwerktrajecten voor
bedrijven of organisaties.
Rijksbijdragen voor private activiteitenDe Radboud Universiteit Nijmegen zet geen rijksbijdragen in voor private activiteiten.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
36
Onderwijsaanbod
Onderstaande tabel bevat alle opleidingen die openstaan voor eerste inschrijving
op 1 september 2012. De gehanteerde namen zijn de namen zoals ze in het CROHO
zijn opgenomen.
Opleidings- Studie-
Bacheloropleidingen vorm last
TAAL EN CULTUUR
Algemene Cultuurwetenschappen vt 180
Communicatie en Informatiewetenschappen vt 180
Duitse Taal en Cultuur vt 180
Engelse Taal en Cultuur vt 180
Geschiedenis vt 180
Griekse en Latijnse Taal en Cultuur vt 180
Islam en Arabisch vt 180
Kunstgeschiedenis vt 180
Nederlandse Taal en Cultuur vt 180
Religiestudies vt/dt 180
Romaanse Talen en Culturen vt 180
Taalwetenschap vt 180
Theologie vt/dt 180
Wijsbegeerte vt 180
RECHT
European Law School vt 180
Notarieel Recht vt/dt 180
Rechtsgeleerdheid vt/dt 180
GEDRAG EN MAATSCHAPPIJ
Bestuurskunde vt 180
Communicatiewetenschap vt 180
Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie vt 180
Geografie, Planologie en Milieu vt 180
Pedagogische Wetenschappen vt 180
Politicologie vt 180
Psychologie vt 180
Sociologie vt 180
ECONOMIE
Bedrijfskunde vt 180
Economie en bedrijfseconomie vt 180
NATUUR
Biologie vt 180
Informatica vt 180
Informatiekunde vt 180
Kunstmatige Intelligentie vt 180
Moleculaire Levenswetenschappen vt 180
37
onderwijs
Opleidings- Studie-
Bacheloropleidingen vorm last
Natuur en Sterrenkunde vt 180
Scheikunde vt 180
Science vt 180
Wiskunde vt 180
GEZONDHEIDSZORG
Biomedische Wetenschappen vt 180
Geneeskunde vt 180
Tandheelkunde vt 180
Masteropleidingen
TAAL EN CULTUUR
Communicatie en informatiewetenschappen vt 60
Europese studies vt 120
Filosofie vt 60
Geschiedenis vt 60
Kunst en cultuurwetenschappen vt 60
Letterkunde vt 60
NoordAmerika studies vt 60
Oudheidsstudies vt 60
Taalwetenschappen vt 60
Theologie vt/dt 180
Theologie en Religiewetenschappen vt/dt 60
RECHT
European Law vt 60
Fiscaal Recht vt 60
International and European Law vt 60
Nederlands Recht vt/dt/du 60
Notarieel Recht vt/dt 60
GEDRAG EN MAATSCHAPPIJ
Anthropology and Development Studies vt 60
Bestuurskunde vt 60
Communicatiewetenschap vt 60
Milieumaatschappijwetenschappen vt 60
Onderwijskunde vt 60
Pedagogische Wetenschappen vt 60
Planologie vt/du 60
Politicologie vt 60
Psychologie vt 60
Sociale Geografie vt/du 60
Sociologie vt 60
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
38
Opleidings- Studie-
Masteropleidingen vorm last
ECONOMIE
Bedrijfskunde vt 60
Economics vt 60
NATUUR
Artificial Intelligence vt 120
Biology vt 120
Chemistry vt 120
Informatica vt 120
Information Sciences vt 60
Mathematics vt 120
Medical Biology vt 120
Moleculaire Levenswetenschappen vt 120
Natuur en Sterrenkunde vt 120
Natuurwetenschappen vt 120
GEZONDHEIDSZORG
Biomedical Sciences vt 120
Geneeskunde vt 180
Tandheelkunde vt 180
Onderzoeksmasters
TAAL EN CULTUUR
Communicatie en informatiewetenschappen (research) vt 120
Filosofie (research) vt 120
Geschiedenis (research) vt 120
Kunst en cultuurwetenschappen (research) vt 120
Letterkunde (research) vt 120
Taalwetenschappen (research) vt 120
RECHT
Onderneming en Recht vt 120
GEDRAG EN MAATSCHAPPIJ
Behavioural Science vt 120
Social Cultural Science: Comparative Research on Societies vt 120
NATUUR
Cognitive Neuroscience vt 120
Molecular Mechanisms of Disease vt 120
39
onderwijs
Opleidings- Studie-
Potentiële master vorm last
GEZONDHEIDSZORG
Erasmus Mundus Master of Bioethics vt 60
Universitaire lerarenopleidingen
Aardrijkskunde vt/dt 60
Algemene Economie vt/dt 60
Biologie vt/dt 60
Duits vt/dt 60
Engels vt/dt 60
Filosofie vt/dt 60
Frans vt/dt 60
Geschiedenis en Staatsinrichting vt/dt 60
Godsdienst en levensbeschouwing vt/dt 60
Griekse en Latijnse taal en cultuur vt/dt 60
Kunstgeschiedenis en Culturele en Kunstzinnige Vorming/ vt/dt 60
Kunst Algemeen
Maatschappijleer en maatschappijwetenschappen vt/dt 60
Management en organisatie vt/dt 60
Natuurkunde vt/dt 60
Nederlands vt/dt 60
Scheikunde vt/dt 60
Spaans vt/dt 60
Wiskunde vt/dt 60
vt = voltijd
dt = deeltijd
du = duaal
Met ingang van 1 september 2012 is de instroom in de masteropleidingen
Environmental Sciences en Theology beëindigd.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
40
“Juist door je door onzekerheden te laten verwonderen in plaats van ze te vermijden, kun je laten zien dat daar
mogelijkheden liggen in plaats van bedreigingen. Dan kom je verder. Dan
komjevoorbijdehorizon.”ZosprakLinJansen, student sociale psychologie en
deelnemer aan het Honoursprogramma op 3 september 2012 tijdens de opening
van het academisch jaar.Studenten
41
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
42
In de afgelopen jaren is er aan de Radboud Universiteit veel extra aandacht en zorg
besteed aan het eerste jaar van de studie. Alle eerstejaarsstudenten kunnen rekenen
op minimaal vijftien contacturen, een curriculum dat een goede oriëntatie biedt op
de verdere studie en een adequate studiebegeleiding. Deze maatregelen waren een
belangrijke voorwaarde om in 2011 het bindend studieadvies in te voeren, met een
nadrukkelijke koppeling aan een instellingsbrede invoering van het mentoraat in het
eerste jaar. Naar aanleiding van het rapport ‘Studiesucces op de Radboud Universiteit’
zijn ook voor tweede en derdejaars bachelorstudenten minimaal vijftien contacturen
per week ingeroosterd; ook voor hen is het mentoraat ingevoerd.
Invoering van het bindend studieadvies in het studiejaar 20112012 leidde op instellings
niveau tot het volgende resultaat: 72,6 procent van de eerstejaars kreeg een positief
advies, 13,5 procent een bindend negatief advies, 2,9 procent een aangehouden advies
vanwege bijzondere persoonlijke omstandigheden en 11 procent stopte al vóór 1 maart
metdestudie.Studentendieeenpositiefadvieskregen,haalden–vergelekenmetde
jarendaarvoor–gemiddeldmeerECenrelatiefvakerdepropedeuseinéénjaar.
De invoering van het bindend studieadvies heeft ook effect op de switch en studieuitval
na het eerste jaar. Voor het cohort 2011 bedraagt het percentage studenten dat switcht
6,6 procent (streefcijfer 2015: 6 procent) en het percentage studenten dat met de studie
stopt 15,8 procent (streefcijfer 2015: 13 procent).
Instroom eerstejaarsstudenten
Het aantal eerstejaarsstudenten (bachelor en master) dat instroomt aan de Radboud
Universiteit is in 2012 gedaald ten opzichte van 2011 (3.872 versus 4.262). Ruim twee
derde (68 procent) van de instromende bachelorstudenten heeft een vwovooropleiding;
in 2011 was dat 66 procent.
Instroom naar vooropleiding. Alle studenten die voor het eerst studeren aan de Radboud
Universiteit op peildatum 1 november (bron: Osiris).
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
5000
03/04 04/05 05/06 06/07 07/08 08/09 09/10 11/12 12/1310/11
instroom vwo
instroom buitenland
instroom hbo
instroom overig
43
studenten
De instroom van studenten met een hbovooropleiding (inclusief hbop) is, na een
voortdurende daling in de afgelopen jaren, gelijk gebleven aan de instroom in 2011 (500).
Het aantal buitenlandse studenten (buitenlandse nationaliteit en buitenlands diploma)
dat in 2012 instroomde aan de Radboud Universiteit is met 429 eveneens ongeveer gelijk
gebleven aan dat van 2011 (427). De Duitse studenten vormen met een totale instroom
van 314 (2011: 330) op peildatum 1 oktober veruit het grootste deel van de groep buiten
landse studenten.
Totaal aantal ingeschrevenen
In het studiejaar 20122013 is het totaal aantal ingeschreven studenten aan de Radboud
Universiteit gedaald; het bedraagt ruim 18.000. Deze daling heeft drie oorzaken:
een daling van de instroom in het studiejaar 20122013; een toename van studenten
die in het eerste jaar zijn gestopt door de invoering van het bindend studieadvies in
20112012; en een toename van het aantal studenten dat na het behalen van het bachelor
diploma niet doorstroomt naar een masteropleiding aan de Radboud Universiteit.
Aantallen eerstejaars en totaal aantal ingeschreven studenten (bron: Osiris).
Studenttevredenheid
In de jaarlijkse uitgaven van de Keuzegids Universiteiten, de Keuzegids Masters, het thema
nummer ‘De Beste Studies’ van Elsevier en de website Studiekeuze123.nl worden de
opleidingen aan de Nederlandse universiteiten beoordeeld en gerangschikt, voornamelijk
op basis van studentenoordelen. Deze studentenoordelen zijn gebaseerd op de resultaten
van de Nationale Studentenenquête (NSE). De NSE is een landelijk tevredenheidsonder
zoek onder alle studenten in het hoger onderwijs. Opdrachtgever van dit onderzoek zijn
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
18000
20000
1714217669 17598 17771 18085
18624
3928 3968 3776 3933 4112 4316
03/04 04/05 05/06 06/07 07/08 08/09
19137
4477
09/10 10/11
19103
4262
11/12
18101
3872
ingeschrevenen eerstejaars
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
44
7,0
8,0
6,5
7,5
2006 2007 2008 2011 20122009
7,0
8,0
6,5
7,5
2006 2007 2008 20112009
de universiteiten en hogescholen zelf, het ministerie van OCW en de stichting Studie
keuze123. De enquête wordt gehouden om zicht te krijgen op de kwaliteit van opleidingen
vanuit de beleving van studenten, met als doel verbetering van de onderwijskwaliteit.
In totaal hebben in 2012 64.807 wostudenten, van wie 4.823 van de Radboud Universi
teit, een oordeel gegeven over verschillende aspecten van hun studie, zoals de inhoud van
de opleiding, de docenten, de studiefaciliteiten, de studiebegeleiding en de voorbereiding
op de beroepsloopbaan. Evenals in eerdere jaren waren de oordelen van studenten in 2012
over de opleidingen van de Radboud Universiteit veelal (zeer) positief. In onderstaande
grafiek worden de rapportcijfers over een viertal aspecten van de Radboud Universiteit
weergegeven.
Bron: 2006-2009: Tevredenheidsmonitor; 2011-2012: Nationale Studentenenquête (NSE)
In de themagids ‘De Beste Studies’ van Elsevier is de Radboud Universiteit dit jaar
uitgeroepen tot de brede universiteit met naar verhouding de meeste opleidingen met
bovengemiddeldtevredenstudenten–alleenvergelekenmetsoortgelijkeopleidingen.
In de Keuzegids Universiteiten werden 10 (25,6 procent) van de 39 beoordeelde bachelor
opleidingen van de Radboud Universiteit als beste beoordeeld in hun vakgebied. 6 van
deze opleidingen, te weten islamstudies, natuur en sterrenkunde, scheikunde, sociologie,
tandheelkunde en wiskunde, hebben het predicaat ‘topopleiding’ gekregen, omdat zij
volgens de Keuzegids ‘dwars op de discipline tot de top van het Nederlands wetenschap
pelijk onderwijs behoren’. Ook wanneer de universiteiten als geheel bekeken worden,
behaalt de Radboud Universiteit een eerste plaats in de Keuzegids Universiteiten bij de
brede universiteiten. Zij is dan ook uitgeroepen tot ‘beste brede universiteit van
Nederland’. Ook in de Keuzegids MastersvoertdeRadboudUniversiteit–samenmet
LeidenenGroningen–delijstaan,zoalsblijktuitdevolgendetabel.
universiteit algemeen opleiding
voorzieningen onderwijsvoorzieningen
45
studenten
Brede klassieke universiteiten Totaalscore bachelor Totaalscore master
Radboud Universiteit Nijmegen 64 61
Universiteit Leiden 63 61
Rijksuniversiteit Groningen 62,5 61
Universiteit Utrecht 62,5 60
Vrije Universiteit Amsterdam 52 57
Universiteit van Amsterdam 52 55
Bron: Keuzegids Universiteiten 2013 en Keuzegids Masters 2012.
Studentenhuisvesting
De beschikbaarheid van betaalbare studentenhuisvesting in Nijmegen moet verbeteren.
Uit onderzoek onder studenten blijkt dat bijna 20 procent van de studenten thuis woont.
Negen procent van deze groep wil graag op kamers wonen in Nijmegen, maar kan geen
kamer vinden. Verder geeft ruim een kwart van de thuiswonende studenten aan vanwege
financiële redenen niet op kamers te kunnen, terwijl ze dat eigenlijk wel zouden willen.
Samen met de Stichting Studenten Huisvesting Nijmegen (SSHN) zet de universiteit zich
al jaren in voor een betere huisvesting voor haar studenten. De universiteit hecht eraan
dat studenten die dat willen, daadwerkelijk betaalbare woonruimte in Nijmegen kunnen
vinden. Wonen in de stad maakt het immers mogelijk mee te doen aan het studentenleven
buiten de studieuren. Ook dat is een deel van de academische vorming. De universiteit
heeft–gesteunddoordeUniversitaireStudentenraad–enkelejarenintensiefgelobbyd
om meer woonruimte voor studenten te realiseren. Met succes: de Radboud Universiteit,
de SSHN, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) en de gemeente werken nu
gezamenlijk aan een bouwprogramma om 1.250 extra wooneenheden vóór 2015 te creëren.
De eerste 230 eenheden zijn in het voorjaar van 2012 opgeleverd en er zijn inmiddels 350
eenheden bij het Centraal Station in aanbouw. De bouw van nog eens 350 studenten
eenheden bij het voormalige klooster Mariënbosch kan van start zodra de blokkade
vandefinancieringvanwoningcorporaties–inverbandmetonzekerhedenrondhet
regeringsbeleid–isopgehevenvoordeSSHNenhaarmede-investeerderindatproject,
woningcorporatie Mooiland. Daarnaast heeft de SSHN concrete plannen om binnen
haar huidige woonbestand vóór 2015 nog eens circa 100 wooneenheden te creëren voor
studenten.
Maatregelen
Aansluiting vwo-woSinds de oprichting van het Platform voortgezet onderwijshoger onderwijs (voho)
in 1999 heeft zich een structurele en betekenisvolle relatie ontwikkeld tussen de
Radboud Universiteit en 55 scholen voor voortgezet onderwijs in ZuidoostNederland.
Al deze scholen worden jaarlijks door de Radboud Universiteit geïnformeerd over de
prestaties van hun oudleerlingen in het eerste jaar én over de oordelen van hun oud
leerlingen over de aansluiting tussen vwo en wo. Tijdens werkbezoeken aan scholen
wordt deze ‘terugkoppeling’ besproken met de schoolleiding en de schooldecaan.
Voorts verschijnt halfjaarlijks een digitale nieuwsbrief waarin de scholen onder andere
over actuele aansluitingsvraagstukken worden geïnformeerd.
Onder de vlag van dit platform werd in december 2012 een drukbezochte conferentie
georganiseerd met als titel: ‘Selectie als instrument voor de ontwikkeling van talenten’.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
46
In mei 2012 bezochten zeventig schooldecanen de jaarlijkse schooldecanendag van
de Radboud Universiteit.
Met de oprichting van het PreUniversity College of Science in 2011 en de oprichting
van het PreUniversity College of Humanities in 2012 is de samenwerking tussen scholen
en de Radboud Universiteit verder verstevigd. Beide PreUniversity Colleges beogen in
samenspraak met de scholen en het Instituut voor Leraar en School (ILS) bij te dragen
aan de noodzakelijke vernieuwing van de schoolvakken en bieden masterclasses aan voor
excellente vwo’ers.
Met al deze activiteiten wordt concreet invulling gegeven aan de gezamenlijke verant
woordelijkheid voor een goede aansluiting tussen het vwo en de universiteit en heeft de
kwaliteit van de vwoinstroom permanente aandacht.
Studievoorlichting De Radboud Universiteit zet het maken van een goede studiekeuze centraal door aan
komende studenten optimaal te informeren, binden en ondersteunen bij hun studie
keuzetraject. De universiteit biedt een evenwichtig pakket aan voorlichtingsmaterialen
en activiteiten, waar scholieren veel gebruik van maken. Samenwerking met vwoscholen
is daarbij essentieel. Het aantal vwoscholen waarmee in het schooljaar 20122013 contact
is onderhouden, is gestegen naar 105. Voor de open dagen was in 2012 grote belangstelling.
Een recordaantal van 9.000 scholieren en ouders, een stijging van 10 procent, bezocht in
november de campus van de universiteit.
Voor aankomende studenten die extra uitdaging en verdieping zoeken, heeft de Radboud
Universiteit het nieuwe aanbod van de Honours Classes in de propedeuse intensief onder
de aandacht gebracht.
De website ‘Studeren in Nijmegen’ speelt in het voorlichtingsproces een steeds belang
rijkere rol. In 2012 werd het resultaat van een verbetertraject gepresenteerd: voorlichtings
informatie op de site wordt gebruiksvriendelijker aangeboden en de voorlichtingssites
zijn beter vindbaar in Google.
In 2012 heeft het ‘Project verbetering dienstverlening’ plaatsgevonden. Met dit project
is de nationale voorlichting en werving verbeterd, met name op het gebied van klant
vriendelijke communicatie, bereikbaarheid en snelheid van antwoorden.
In Duitsland worden veranderingen doorgevoerd in het middelbaar onderwijs waardoor
er in de deelstaat NordrheinWestfalen in 2013 twee cohorten scholieren uitstromen.
Met het oog hierop is sinds 2010 de voorlichting en werving in deze regio geïntensiveerd.
In 2012 is op een toenemend aantal scholen voorlichting gegeven. Daarnaast heeft een
groeiend aantal Duitse scholen de campus van de Radboud Universiteit bezocht en is een
intensieve online wervingscampagne gevoerd. Met het Comenius College in Düsseldorf
is een samenwerkingsovereenkomst gesloten die niet alleen gericht is op voorlichting,
maar ook op het geven van lezingen en het organiseren van een cursus Nederlands
(NT2) op deze school.
In het voorjaar van 2012 werden de resultaten van de International Student Barometer
(internationale benchmark onder internationale studenten) bekend. Intern zijn een
verdiepende analyse van de resultaten gemaakt en een actieplan met verbetermaat
regelen opgesteld.
StudiekeuzecheckMet de studiekeuzecheck biedt de Radboud Universiteit de mogelijkheid om ruim vóór
de start van de bacheloropleiding, te reflecteren op de gemaakte studiekeuze. In 2012 is
47
studenten
besloten om het instrument studiekeuzecheck universiteitsbreed in te voeren. Een uitzondering
geldt voor opleidingen waarvoor een decentrale selectie geldt. De gesprekken worden alleen met
risicostudenten gevoerd, die worden geselecteerd op basis van knockoutfactoren (geen vwo
opleiding, eerder negatief studieadvies, geen intensieve voorlichting gevolgd en eindexamen cijfers)
en hun antwoorden op een digitale vragenlijst. Het gesprek met de risicostudent is een eerste stap
in het proces van zorgvuldige en persoonlijke studiebegeleiding.
De effectmeting van de jaargang 20102011 laat zien dat nietrisicostudenten meer studiepunten
halen, vaker hun propedeuse in één jaar halen en minder vaak uitvallen. Ook de resultaten van
de jaargang 20112012 wijzen in deze richting.
Studenten die de vragenlijst niet invullen (20 procent), behalen na een jaar gemiddeld 6,8 EC
minder dan studenten die de vragenlijst wel hebben ingevuld. Ze behalen tevens minder vaak de
propedeuse in één jaar. Beide constateringen pleiten voor het verplicht stellen van het invullen
van de vragenlijst, waar nu wordt volstaan met een klemmend beroep en meerdere rappels.
Hoewel het gaat om vrijwillige deelname is het responspercentage hoog (80).
Voortgang project ‘Studeren met een functiebeperking’De Radboud Universiteit heeft op basis van een evaluatie van de bereikte resultaten, zoals een
netwerk voor snelle diagnostiek, studievaardigheidscursussen op maat, uitbouw van het Maatjes
project en een specifieke voorlichtingsdag voor de doelgroep, besloten de activiteiten van het project
‘Studeren met een functiebeperking’ structureel onder te brengen bij de Dienst Studentenzaken.
Speerpunten zijn: uitstroombegeleiding, aandacht voor bejegening (expliciet genoemd door de
NVAO als actiepunt) en het ontwikkelen van een module ‘Studeren met een functiebeperking’.
Faciliteren tweede studie Als een student van de Radboud Universiteit zich, in aansluiting op het afronden van een master
opleiding, inschrijft voor een tweede masteropleiding, hoeft hij niet het instellingscollegegeld te
betalen; hij kan volstaan met het betalen van het wettelijk tarief collegegeld.
MedezeggenschapDe Radboud Universiteit hecht aan een goed onderling overleg tussen college van bestuur,
Ondernemingsraad en Studentenraad. Goed functionerende medezeggenschap verhoogt de kwaliteit
van bestuurlijke besluiten, vergroot het draagvlak voor deze besluiten binnen de organisatie en zorgt
voor betrokkenheid van medewerkers en studenten bij de organisatie. Studenten overleggen met het
college van bestuur in de Universitaire Studentenraad en de Gezamenlijke Vergadering, op facultair
niveau met de decaan in de Facultaire Studentenraad en de Facultaire Gezamenlijke Vergadering
en op opleidingsniveau in de Opleidingscommissies.
Internationalisering
Om de internationale positie van de Radboud Universiteit te verstevigen en aan de toenemende
kwaliteitseisen te voldoen, blijft aandacht voor internationalisering van onderwijs en onderzoek
van het grootste belang. In 2012 werd een universiteitsbrede Adviesraad Internationalisering
ingesteld.
Het centrale internationaliseringsbeleid heeft zich in 2012 gericht op het stimuleren van studenten
en stafmobiliteit, het uitbouwen van een internationaal netwerk van partneruniversiteiten, het
faciliteren van joint degrees, het vereenvoudigen en communiceren van beursprogramma’s, het
verlenen van ondersteuning aan faculteiten bij het aanvragen van subsidie, het ontwikkelen van
internationaal alumnibeleid, en tenslotte op de dienstverlening aan inkomende internationale
studenten, medewerkers en gasten.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
48
Studenten- en stafmobiliteit Een buitenlandverblijf tijdens studie of stage vergroot niet alleen de zogenaamde soft
skills van studenten, maar ook de kansen op de arbeidsmarkt. Daarom ontwikkelt de
universiteit maatregelen om zowel de inkomende als uitgaande mobiliteit te bevorderen.
Zo hebben steeds meer opleidingen mobility windows en faciliteren andere het volgen
van verplichte vakken in het buitenland. Op die manier levert het buitenlandverblijf
geen vertraging op voor de student.
De mobiliteitsindex, die uitdrukt welk percentage van de afgestudeerden een periode
in het buitenland verbleef tijdens de studie, steeg van 26,1 naar 29,1 procent. Het aantal
studenten dat een stage in het buitenland volgde, steeg met 12 procent van 114 in 2010
2011 naar 128 in 20112012. Bovendien maakten 31 docenten en 50 stafmedewerkers
en/of promovendi gebruik van het Life Long Learning Programme (LLP) om een periode
in het buitenland te doceren of te werken.
Het aantal inkomende LLP/Erasmusstudenten steeg van 362 in 2011 naar 398 in 2012.
Daarnaast hebben nog eens 68 studenten via andere programma’s een studieverblijf
aan de Radboud Universiteit doorgebracht.
Wat betreft de toekenning van gelden in het kader van het Life Long Learning
Programme/Erasmusmobiliteit stond de Radboud Universiteit in Nederland op de
vierde plaats.
Het Radboud Certificate Programme werd uitgebreid met enkele interdisciplinaire
programma’s. Dit pakket van samenhangende vakken, waarbij inkomende uitwisselings
studenten een apart certificaat kunnen behalen, fungeert tevens als wervingsinstrument
voor geïnteresseerde masterstudenten uit het buitenland.
Beurzenprogramma’sHet afgelopen jaar is een bovengemiddeld aantal nieuwe PhDtrajecten gestart (vijftien)
en promoties afgerond (zeventien) die bekostigd zijn vanuit diverse beurzenprogramma’s.
Ondersteuning faculteiten
De faculteiten werden ondersteund bij projectaanvragen van vier ‘Intensive Projects’
en zeven Curriculum/Erasmus Mundusprojecten.
Dienstverlening
Om de binnenkomende studenten, medewerkers en gasten te ontvangen, zijn er in
2012 drie grote introducties georganiseerd en zijn er op facultair niveau vele welkomst
bijeenkomsten gehouden. Buitenlandse studenten en medewerkers krijgen daarnaast
ondersteuning bij visaaanvragen, huisvesting, verzekeringskwesties en andere zaken.
Uitgaande studenten worden geïnformeerd via Wilwegdagen, pre-departure meetings
en farewell parties.
Campus Detachering Via Campus Detachering, het interne detacheringsbureau voor studenten, zijn 900
studenten aan het werk geweest in uiteenlopende banen als voorlichtingsmedewerker,
administratief medewerker, zaalwacht, receptionist en horecamedewerker. Studenten
werden ingezet in additionele werkzaamheden naast de studie. Het aantal van 900 is
hoger dan in de voorgaande jaren, maar de vraag van studenten is nog altijd groter dan
het aanbod van werk. De vraag van studenten wordt versterkt door de ontwikkelingen
rondom de studiefinanciering en de groei van het aantal internationale studenten
zonder studiefinanciering. Eind 2012 stonden er 1.250 studenten ingeschreven bij
Campus Detachering.
49
studenten
Stichting Nijmeegs Universiteitsfonds (SNUF)Het Nijmeegs Universiteitsfonds bevordert het studie en leefklimaat van de studenten
van de Radboud Universiteit. Het fonds doet dit onder meer door het verstrekken van
subsidies en leningen aan studenten en studentenorganisaties. Ook biedt het Universi
teitsfonds advies, begeleiding en huisvesting aan studentenorganisaties.
Viering tiende lustrum
2012 was voor het Universiteitsfonds een bijzonder jaar. Met enkele spraakmakende
activiteiten is het vijftigjarig bestaan gevierd, samen met studenten, (oud)bestuurders
en alumni. Ter ere van het lustrum is een fotoboek samengesteld met een weergave van
vijftig jaar Nijmeegs studentenleven. Foto’s zijn afgewisseld met korte toepasselijke
teksten en gedichten.
Reisbeurzen en activiteitensubsidies
In 2012 ontvingen ruim 1.300 studenten een subsidie voor een buitenlandbezoek.
418 studenten vertrokken voor langere tijd naar het buitenland voor studie, stage of
onderzoek. De overige studenten kregen subsidie voor een groepsstudiereis of een congres
bezoek. Ruim 55 studentenorganisaties ontvingen in 2012 een activiteitensubsidie voor
onder meer de organisatie van debatten, symposia of een cultureel of sportevenement.
Het Universiteitsfonds huisvestte daarnaast 30 organisaties op de campus of in een van
haar stadspanden.
Cursussen, advies en begeleiding
Jaarlijks organiseert het Universiteitsfonds een aantal cursussen voor studentbestuurders
rond thema’s als veiligheid, efficiënt bestuur, mediatraining en financiën. In 2012 is dit
aanbod uitgebreid met een aantal nieuwe cursussen, waarbij de focus ligt op het effectief
combineren van studie en bestuursactiviteiten. In totaal werden 9 cursussen aangeboden
aan meer dan 400 studentenbestuurders van de 136 verschillende studentenorganisaties.
Noodfonds
Studenten die buiten hun schuld in acute financiële nood terechtkomen, kunnen een
beroep doen op het Noodfonds voor een renteloze lening. In 2012 zijn 58 leningen
uitgeschreven.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
50
Karakteristiek van de studentenpopulatie in 2012
Eerstejaars Instelling naar hoofdstudie Ingeschrevenen Behaalde diploma’s
Vooropleiding, % van totaal Hfdst % Neven
Opleiding Totaal VWO HBO Buitl Totaal Vrouw studie Prop Bach Doct Mast PD
Filosofie 58 45% 9% 5% 270 38% 31 42 62 0 34 0
Islamstudies 6 67% 17% 0% 38 8% 1 9 22 0 14 0
Religiestudies 8 38% 38% 0% 120 29% 3 12 50 0 32 0
Theologie 10 10% 0% 0% 101 25% 5 2 9 0 5 0
Totaal voor Faculteit der Filosofie, 82 41% 11% 4% 529 53% 40 65 143 0 850 0
Theologie en Religiewetenschappen
Algemene cultuurwetenschappen 33 82% 0% 3% 164 8% 0 49 43 0 19 0
Communicatie en inf. wetenschappen 169 59% 18% 9% 578 28% 8 93 58 0 141 0
Duitse taal en cultuur 18 67% 0% 11% 59 2% 0 19 17 0 5 0
Engelse taal en cultuur 88 77% 1% 3% 316 13% 1 70 73 0 57 0
Europa studies 11 0% 55% 17 1% 0 0 0 0 4 0
Geschiedenis 121 70% 3% 2% 526 10% 8 101 83 0 68 0
Griekse en Latijnse taal en cultuur 13 100% 0% 59 2% 2 12 19 0 6 0
Kunst en cultuurwetenschappen 5 20% 0% 20% 59 3% 0 0 0 0 16 0
Kunstgeschiedenis 29 59% 14% 3% 84 5% 2 14 12 0 16 0
Literatuurwetenschap 2 0% 0% 50% 104 5% 2 0 0 0 43 0
Nederlandse taal en cultuur 31 81% 0% 0% 128 7% 2 46 42 0 25 0
NoordAmerika studies 2 0% 0% 50% 21 1% 0 0 0 0 8 0
Oudheidsstudies 2 0% 0% 26 1% 0 0 0 0 3 0
Romaanse talen en culturen 23 74% 0% 9% 103 5% 1 26 33 0 7 0
Taal en cultuurstudies 0 24 1% 0 7 25 0 0 0
Taalwetenschap 31 39% 19% 32% 146 7% 3 7 19 0 41 0
Totaal voor Faculteit der Letteren 578 65% 8% 8% 2414 67% 29 444 424 0 459 0
Bedrijfskunde 284 71% 12% 14% 1318 47% 76 210 155 0 333 0
Bestuurskunde 80 65% 28% 1% 346 13% 7 61 46 0 65 0
Economie 142 76% 4% 14% 486 13% 30 72 49 0 71 0
Geografie, Planologie en Milieu 139 51% 19% 15% 539 17% 9 61 55 0 139 0
Politicologie 65 82% 3% 5% 324 10% 5 60 64 0 26 0
Totaal voor Faculteit der 710 69% 13% 12% 3013 38% 127 464 369 0 634 0
Managementwetenschappen
Biomedische wetenschappen 116 80% 3% 14% 541 15% 1 77 80 0 71 0
Geneeskunde 300 99% 0% 1% 2293 71% 2 306 320 36 242 37
Tandheelkunde 75 81% 0% 4% 424 13% 0 72 70 0 56 0
Totaal voor Faculteit der Medische 491 92% 1% 4% 3258 66% 3 455 470 36 369 37
Wetenschappen
Algemene natuurwetenschappen 0 29 1% 0 21 24 0 12 0
Biologie 192 63% 7% 28% 792 52% 5 140 132 0 96 0
Informatica 39 46% 10% 13% 191 2% 3 25 25 0 8 0
Informatiekunde 20 40% 40% 20% 83 1% 5 14 14 0 20 0
Milieunatuurwetenschappen 0 12 1% 0 0 0 0 16 0
Moleculaire levenswetenschappen 47 91% 0% 6% 246 17% 5 50 44 0 21 0
Natuur en sterrenkunde 108 87% 1% 8% 338 9% 13 59 41 0 14 0
Scheikunde 38 82% 5% 8% 263 9% 2 35 44 0 33 0
Wiskunde 49 86% 4% 179 7% 37 4 34 0 13 0
Totaal voor Faculteit der 493 72% 6% 16% 2133 37% 70 348 358 0 233 0
Natuurwetenschappen, Wiskunde
en Informatica
51
studenten
Eerstejaars Instelling naar hoofdstudie Ingeschrevenen Behaalde diploma’s
Vooropleiding, % van totaal Hfdst % Neven
Opleiding Totaal VWO HBO Buitl Totaal Vrouw studie Prop Bach Doct Mast PD
Fiscaal recht 1 0% 0% 53 2% 15 0 0 0 18 0
Internationaal en Europees recht 67 60% 4% 28% 318 16% 46 47 65 0 44 0
Nederlands recht 362 65% 15% 1% 1794 74% 108 260 361 0 262 0
Notarieel recht 19 68% 5% 0% 195 8% 42 29 46 0 51 0
Onderneming en Recht (research) 0 0% 0% 0% 8 0% 0 0 0 0 6 0
Totaal voor Faculteit der 449 64% 13% 5% 2368 63% 211 336 472 0 381 0
Rechtsgeleerdheid
Behavioural Science 7 0% 0% 0,86 82 2% 0 0 0 0 43 0
Cognitive Neuroscience 22 0% 0% 55% 89 2% 0 0 0 0 43 0
Communicatiewetenschap 104 83% 11% 6% 375 7% 1 77 69 0 87 0
Culturele antropologie 83 59% 8% 24% 240 6% 1 53 40 0 25 0
Kunstmatige intelligentie 52 87% 0% 10% 183 1% 3 26 22 0 7 0
Onderwijskunde 0 17 0% 1 0 0 0 23 0
Pedagogische wetenschappen 271 77% 15% 0,02 1207 35% 4 182 215 0 226 0
Psychologie 461 45% 1% 40% 1860 44% 7 425 376 0 303 0
Social Cultural Science 1 1 0 0 22 0% 3 0 0 0 11 0
Sociologie 44 93% 0% 0% 156 3% 2 28 38 0 20 0
Totaal voor Faculteit der 1045 61% 6% 23% 4231 78% 22 791 760 0 788 0
Sociale Wetenschappen
Lerarenopleiding 24 0% 0% 4% 155 100% 1 0 0 0 147 0
Totaal voor Instituut voor 24 0% 0% 4% 155 50% 1 0 0 0 147 0
Leraar en School
Totaal voor Radboud Universiteit 3872 68% 8% 13% 18101 60% 503 2903 2996 36 3096 37
Nijmegen
Aantal ingeschreven studenten: het aantal op 1 november ingeschreven studenten en extranei,
inclusief postdoctoraalstudenten.
Eerstejaars instelling: het totaal aantal studenten dat voor het eerst is ingeschreven voor een opleiding
van de Radboud Universiteit (bachelor, master, ongedeelde en postdoctorale opleidingen),
peildatum 1 november.
Master en (doctoraal)diploma’s: per studiejaar (1 september tot en met 31 augustus).
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
52
Op woensdag 5 september 2012 wonLauradeVaanbronsindetijdrit op de Paralympische Zomerspelen in
Londen.Tweedagendaarna,opvrijdag 7 september, won ze zilver op de
wegwedstrijd.LauraheeftinNijmegenNederlandse taal- en letterkunde
gestudeerd en werkt momenteel aan haar proefschrift. Op haar eigen website
schrijft ze dat ze – door het missen van de laatste trede van een trap – sinds
1996 in een rolstoel zit. Sinds 2004 is ze verknocht aan het handbiken.
Personeel
53
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
54
De prestaties van de Radboud Universiteit zijn mogelijk dankzij de inzet van de mede
werkers. Steeds meer medewerkers kunnen zich direct inzetten voor het onderwijs en
onderzoek. Het aantal wetenschappelijk medewerkers (in fte) is in het afgelopen jaar
met 6,6 procent gegroeid terwijl het aantal fte’s voor ondersteunende functies met
1 procent is gedaald.
Toename fte’s wetenschappelijk personeel (inclusief medische wetenschappen)
2011, peildatum 31 december 2012, peildatum 31 december toename
2.632,1 2.805,9 6,6%
Als gevolg van de onderwijsintensivering in het alfa en gammadomein is het aantal
universitair docenten toegenomen. De toename van het aantal onderzoekers weer
spiegelt een groeiend succes bij het aantrekken van onderzoeksfondsen.
De Radboud Universiteit streeft naar een groter aandeel vrouwen in topfuncties. In het
afgelopen jaar is het percentage fte vrouwelijke hoogleraren gegroeid naar 20,5.2 Volgens
de monitor vrouwelijke hoogleraren 2012 heeft de Radboud Universiteit van alle Neder
landse universiteiten verhoudingsgewijs het grootste aantal vrouwelijke hoogleraren.
In totaal is 46,1 procent van de wetenschappelijk medewerkers vrouw. Dat is een kleine
stijging ten opzichte van 2011.
Percentage fte’s vrouwen en mannen van totaal wetenschappelijk personeel
(inclusief medische wetenschappen*)
2011, peildatum 1 december 2012, peildatum 1 december
M V M V
HL 81,4 18,6 79,5 20,5
UHD 72,5 27,5 72,4 27,6
UD 58,5 41,5 58,1 41,9
AIO 43,5 56,5 43,5 56,5
Overig WP 50,1 49,9 49,2 50,8
Totaal 54,6 45,4 53,9 46,1
* Fte WP UMC betreft WP met onderwijs- en onderzoektaken. In deze berekening is de
gehele taakomvang meegeteld, dus inclusief het deel patiëntenzorg. Ook bij fte WP Radboud
Universiteit is de gehele taakomvang meegeteld.
Wetenschap is een internationale aangelegenheid en dat is terug te zien in de herkomst
van medewerkers. In 2012 had 22,2 procent van de wetenschappelijk medewerkers een
buitenlandse nationaliteit. De meerderheid van de buitenlandse wetenschappers bij de
universiteit is afkomstig uit de Europese Unie.
Een open en transparante arbeidsmarkt voor onderzoekers bevordert de mobiliteit en
loopbaankansen van (met name jonge) onderzoekers bij de universiteit. Met dat doel
voor ogen heeft de Europese Commissie een handvest voor onderzoekers opgesteld
en een gedragscode voor de rekrutering van onderzoekers. De Radboud Universiteit
onderschrijft beide.
2 De monitor vrouwelijke hoogleraren 2012 maakt gebruik van cijfers exclusief de medische
faculteit en komt uit op een percentage van 20,6.
55
personeel
Percentage fte’s internationale staf van totaal wetenschappelijk personeel
(inclusief medische wetenschappen)
2011, peildatum 1 december 2012, peildatum 1 december
21,1 22,2
Basis- of uitgebreide kwalificatie onderwijs
In 2012 was 64,1 procent van het wetenschappelijk personeel dat betrokken is bij
onderwijs, in het bezit van een basis of uitgebreide kwalificatie onderwijs (BKO/UKO).
Decanenwissel
Professor Theo Engelen is benoemd als decaan van de Faculteit der Letteren. Hij is de
opvolger van professor Paul Sars.
Benoemingen
BenoemingenKoninklijkeNederlandseAkademievanWetenschappenDe Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen adviseert op het gebied
van de wetenschapsbeoefening, beoordeelt de kwaliteit van wetenschappelijk onderzoek
(peer review), is een forum voor de wetenschappelijke wereld, bevordert de internationale
samenwerking en is een koepelorganisatie voor wetenschappelijke onderzoeksinstituten.
In 2012 is één hoogleraar van de Radboud Universiteit benoemd tot lid van de KNAW:
• Prof.dr.A.P.J.vandenBosch,hoogleraarExamplebasedlanguagemodelling
Leden KNAW:
• Prof.dr.R.A.M.Aerts,hoogleraarPolitiekegeschiedenis
• Prof.dr.ir.A.vanderAvoird,hoogleraarTheoretischechemie
• Prof.dr.H.P.Barendregt,hoogleraarGrondslagenvandewiskundeeninformatica
• Prof.dr.C.P.W.M.Blom,hoogleraarExperimenteleplantenoecologie
• Prof.dr.A.P.J.vandenBosch,hoogleraarExamplebasedlanguagemodelling
• Prof.dr.H.A.G.Braakhuis,hoogleraarAntiekeenmiddeleeuwsewijsbegeerte
• Prof.dr.A.Cutler,hoogleraarVergelijkendetaalpsychologie
• Prof.dr.A.Dymanus,hoogleraarExperimentelenatuurkunde
• Prof.dr.A.J.A.Felling,hoogleraarGedrags-enmaatschappijwetenschappen,
methoden en technieken
• Prof.dr.C.G.Figdor,hoogleraarTumorimmunologie
• Prof.dr.C.C.A.M.Gielen,hoogleraarBiofysica
• Prof.dr.mr.G.C.A.M.vanGemert,hoogleraarDuitseletterkundeencultuurvan
de Duitstalige landen
• Prof.dr.P.Hagoort,hoogleraarCognitieveneurowetenschappen
• Prof.mr.A.S.Hartkamp,hoogleraarEuropeesprivaatrecht
• Prof.dr.W.T.S.Huck,hoogleraarFysisch-organischechemie
• Prof.dr.J.A.Jansen,hoogleraarBiomaterialenenExperimenteleimplantologie
• Prof.dr.W.H.M.Jansen,hoogleraarVrouwenstudies
• Prof.dr.ir.M.S.M.Jetten,hoogleraarEcologischemicrobiologie
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
56
• Prof.mr.C.A.J.M.Kortmann,hoogleraarStaats-enbestuursrechten
algemene staatsleer
• Prof.mr.J.C.M.Leijten,hoogleraarBurgerlijkprocesrecht
• Prof.dr.W.J.M.Levelt,hoogleraarPsycholinguïstiek
• Prof.dr.F.P.G.M.vanderLinden,hoogleraarOrthodontie
• Prof.mr.J.M.M.Maeijer,hoogleraarHandels-enburgerlijkrecht
• Prof.dr.C.Mariani,hoogleraarPlantkunde
• Prof.dr.J.W.M.vanderMeer,hoogleraarInwendigegeneeskunde
(vicevoorzitter algemeen bestuur KNAW)
• Prof.dr.E.W.Meijer,hoogleraarOrganischechemie
• Prof.dr.I.Moerdijk,hoogleraarAlgebraentopologie
• Prof.mr.O.MoormanvanKappen,hoogleraarRechtsgeschiedenis
• Prof.dr.P.C.Muysken,hoogleraarAlgemenetaalwetenschap
• Prof.dr.R.J.M.Nolte,hoogleraarOrganischechemie
• Prof.dr.T.H.M.Rasing,hoogleraarSpectroscopievanvastestoffenengrensvlakken
• Prof.dr.P.L.H.Scheepers,hoogleraarMethodenentechniekenvan
sociaalwetenschappelijk onderzoek
• Prof.dr.P.Seuren,Taalfilosofieenalgemenetaalkunde
• Prof.mr.C.H.Sieburgh,hoogleraarBurgerlijkrecht,inhetbijzonderde
Europeesrechtelijke aspecten hiervan
• Prof.mr.drs.B.P.Vermeulen,hoogleraarOnderwijsrecht
• Prof.dr.S.E.WendelaarBonga,hoogleraarDierecologieenecofysiologie
• Prof.dr.E.J.vanWolde,hoogleraarTheologie
• Prof.dr.ir.D.N.Reinhoudt,hoogleraarToegepastechemie
AkademiehoogleraarProf. dr. P. Hagoort (2012), hoogleraar Cognitieve neurowetenschappen
Professor Peter Hagoort doet onderzoek naar de neurobiologische fundamenten van
het menselijk taalvermogen. Hij was een van de eersten die psychologische theorieën
met neurowetenschappelijke modellen combineerden. Zijn ideeën hebben het vakgebied
sterk beïnvloed. Hagoort is oprichter van het Donders Institute for Brain, Cognition and
Behaviour (1999). De Prijs Akademiehoogleraren is bedoeld als een lifetime achievement
award voor onderzoekers die hebben aangetoond dat ze tot de absolute top van hun vak
gebied behoren. Hiermee krijgt Hagoort opnieuw erkenning voor zijn onderzoek. In 2003
ontving hij de dr. Hendrik Muller prijs, de belangrijkste prijs voor de gedrags en maat
schappijwetenschappen, en twee jaar later de Spinozapremie.
Akademiehoogleraren van de Radboud Universiteit:
• Prof.dr.P.Hagoort,hoogleraarCognitieveneurowetenschappen
• Prof.dr.P.C.Muysken,hoogleraarAlgemenetaalwetenschap
• Prof.mr.C.A.J.M.Kortmann,hoogleraarStaats-enbestuursrechten
algemene staatsleer
• Prof.dr.R.J.M.Nolte,hoogleraarOrganischechemie
Nieuwe leden van De Jonge AkademieIn 2005 richtte De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen De Jonge
Akademie op. De Jonge Akademie (DJA) heeft tot doel jonge onderzoekers actief in
aanraking te brengen met vakgebieden buiten het eigen specialisme en met de mogelijk
heden van interdisciplinair onderzoek; aan te moedigen visies te ontwikkelen op de
toekomst van het eigen vakgebied en aangrenzende vakgebieden, en op het te voeren
wetenschapsbeleid; te stimuleren hun wetenschappelijke inzichten in de maatschappij
uit te dragen; en te steunen in hun eigen ontwikkeling als wetenschapsbeoefenaar.
57
personeel
In 2012 waren vier van de tien benoemde leden van De Jonge Akademie afkomstig
van de Radboud Universiteit:
• Prof.dr.A.W.M.Evers,hoogleraarPsychobiologievansomatischeaandoeningen
• Dr.J.T.Bousema,NijmegenInstituteforInfection,InflammationandImmunity
• Dr.L.E.Jensen,InstituutvoorHistorische,LiteraireenCultureleStudies
• Dr.M.Haverkorn,InstituteforMathematics,AstrophysicsandParticlePhysics
Leden De Jonge Akademie van de Radboud Universiteit:
• Dr.J.T.Bousema,NijmegenInstituteforInfection,InflammationandImmunity
• Dr.H.A.J.Bras,InstituutvoorHistorische,LiteraireenCultureleStudies
• Dr.B.L.T.C.Breij,InstituutvoorHistorische,LiteraireenCultureleStudies
• Prof.dr.A.W.M.Evers,hoogleraarPsychobiologievansomatischeaandoeningen
• Prof.dr.M.T.C.Ernestus,CentreforLanguageStudies
• Prof.dr.P.J.Groot,InstituteforMathematics,AstrophysicsandParticlePhysics
• Dr.M.Haverkorn,InstituteforMathematics,AstrophysicsandParticlePhysics
• Dr.G.J.vanderHeiden,filosoof/wiskundige
• Prof.dr.J.G.J.Hoenderop,UMCStRadboud,fysiologie
• Dr.L.E.Jensen,InstituutvoorHistorische,LiteraireenCultureleStudies
Huibregtsenprijs2012Professor Bart Jacobs, hoogleraar Beveiliging en correctheid van programmatuur,
heeft de Huibregtsenprijs 2012 gekregen voor zijn onderzoek naar digitale beveiliging.
Jacobs werd geprezen voor de vernieuwende en vindingrijke manier waarop hij wiskunde
‘tastbaar’ weet te maken en voor de grote invloed die hij als wetenschapper uitoefent
op de media, de politiek en de industrie.
NijmegenaarvanhetJaar-Prof.dr.B.R.BloemBegin 2012 werd professor Bas Bloem, hoogleraar Neurologie, uitgeroepen tot
Nijmegenaar van het jaar. Bloem dankt de eretitel aan zijn inzet om patiënten een
actieve rol te geven bij hun eigen zorg.
Koninklijke onderscheidingen
Prof. dr. D.D.M. Braat
Hoogleraar Obstetrie en gynaecologie, alsmede voortplantingsgeneeskunde
Officier in de Orde van Oranje-Nassau
Drs. J.A. Bulte
Beleidsmedewerker Instituut voor Wetenschappelijk Onderwijs en Opleidingen
Ridder in de Orde van OranjeNassau
Prof. dr. C.G. Figdor
Hoogleraar Immunologie
Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
Drs. C.M. van den Heuvel
Hoofd Marktverkenning, Strategie en Ontwikkeling
Ridder in de Orde van OranjeNassau
Prof. dr. B.P.F. Jacobs
Hoogleraar Beveiliging en correctheid van programmatuur
Officier in de Orde van OranjeNassau
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
58
HRM-beleid
In 2012 is gestart met de HRagenda 20122013. Speerpunten van deze agenda zijn:
• aandachtvoorverhoudingwetenschappelijkpersoneelenondersteunendpersoneel;
• verbeteringvanpromotierendement;
• proactievewervingvanwetenschappelijktalent;
• bevorderenmobiliteitvanondersteunendpersoneel;en
• implementatievanhetEuropesehandvestvooronderzoekers.
OrganisatieontwikkelingIn november is besloten tot de inrichting van een nieuw ICT Servicecentrum.
Daarnaast is een aantal kleinere organisatiewijzigingen gerealiseerd, zoals de afbouw
van de 24/7service bij het UCI.
Arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandighedenArbeidsvoorwaarden
Op 14 december 2012 is een onderhandelaarsakkoord voor een nieuwe cao Nederlandse
Universiteiten (cao NU) gesloten tussen de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse
Universiteiten (VSNU) en de werknemersorganisaties. In het akkoord zijn afspraken
gemaakt over een loonsverhoging van tweemaal 1 procent, afschaffing van op leeftijd
gebaseerde regelingen, versobering van de werkloosheidsregeling en verbetering van de
werknaarwerkaanpak. De nieuwe cao werd in februari 2013 definitief en geldt tot
januari 2014.
Het Expertisecentrum Arbeid heeft circa dertig arbeidsrechtelijke geschillen begeleid en
behandeld. Het ging om twee beroepen bij de Commissie van Beroep, drie voorzieningen,
vier bezwaren tegen de functieindeling in UFO en circa twintig individuele zaken.
Nagenoeg alle individuele zaken zijn opgelost door middel van een vaststellings
overeenkomst.
De helpdesk heeft in 2012 circa 1.300 vragen afgehandeld over allerlei onderwerpen
op het gebied van cao, arbeidsrecht, sociale zekerheid en overige arbeidsvoorwaarden.
Verder heeft de helpdesk enkele tientallen verzoeken in behandeling gehad, variërend
van het maken van berekeningen met betrekking tot WW, FPU en pensioenen tot het
verlenen van bijstand bij afvloeiingen.
De Radboud Universiteit heeft vertrouwenspersonen voor studenten en medewerkers.
Deze vertrouwenspersonen rapporteren jaarlijks vertrouwelijk aan het college van
bestuur.
In 2012 waren er in totaal 31 herplaatsingskandidaten van wie er 11 inmiddels zijn
herplaatst. Voor 8 kandidaten is het herplaatsingstraject afgesloten zonder herplaatsing.
Re-integratie/WW-preventie
De Radboud Universiteit spant zich in om het beroep op uitkeringen terug te dringen.
In het kader van de wettelijke reintegratieverplichting is in 2012 met 92 medewerkers
een intakegesprek gevoerd over de verschillende vormen van WWpreventiebegeleiding
en de daarbij behorende verplichtingen. Naast de intakegesprekken zijn met 50 exmede
werkers vervolggesprekken gevoerd. Het aantal WW’ers van wie de uitkering eerder is
beëindigd, is 90.
59
personeel
Verzuim
Het ziekteverzuim van de medewerkers is al jaren stabiel en blijft beperkt. In 2012 is het
licht gedaald naar 2,9 procent (zie tabel). De bedrijfsartsen onderhouden korte lijnen
met de leidinggevenden en adviseurs van de dienst P&O. Structureel vindt in deze drie
hoek overleg plaats over onder meer het verzuim(preventie)beleid, arbobeleid, en de
risicoinventarisatie en evaluatie.
Ontwikkeling ziekteverzuim (2008-2012)
Verzuimparameter 2008 2009 2010 2011 2012
Verzuimpercentage 3,1 3,3 3,1 3,3 2,9
Verzuimfrequentie 0,9 0,9 0,8 0,8 0,8
Verzuimduur 13,9 14,0 15,1 13,3 13,4
Verzuimpercentage: gemiddeld aantal zieke medewerkers per honderd medewerkers.Verzuimfrequentie: aantal malen dat men zich ziek meldt per jaar.Verzuimduur: in dagen.
Kennisvalorisatie in functieprofielenIn het kader van het hoofdlijnenakkoord zijn afspraken gemaakt om de kernactiviteit
kennisvalorisatie in de functieprofielen van wetenschappelijk personeel op te nemen en
om het onderwerp kennisvalorisatie in de jaarafspraken met wetenschappelijk personeel
op te nemen. Inmiddels zijn de profielbeschrijvingen (UFO) voor kennisvalorisatie
aangepast en is leidinggevenden gevraagd om met medewerkers nadere afspraken over
kennisvalorisatie te maken.
VeiligheidIn 2012 hebben zich geen grote calamiteiten voorgedaan. Wel zijn er twaalf ongevallen
en incidenten gemeld bij de Arbo en Milieudienst, waarvan zeven met letsel. In 2011
waren dit er tien, waarvan drie met letsel. In de twee jaren daarvoor waren er zeven
ongevallen. Twee incidenten met letsel hebben geleid tot verzuim. Meldingen aan de
Arbeidsinspectie/het ministerie van SZW zijn niet nodig geweest.
De Bedrijfshulpverlening (BHV) is in 2012 116 keer uitgerukt in het kader van calami
teitenmeldingen. Het betrof 46 brandmeldingen en 70 ongevalmeldingen. Van de 46
brandmeldingen werden er 25 door werkzaamheden in gebouwen of aan de brand
centrales veroorzaakt.
Alle 205 bedrijfshulpverleners hebben het afgelopen jaar na en bijscholing gekregen op
verschillende gebieden, zoals brand en risico’s, communicatie, levensreddend handelen
en het AEDgebruik. Ook zijn er vijftien ontruimingsoefeningen gehouden, waarvan één
in samenwerking met politie, ambulance en brandweer Nijmegen. De noodplannen van
alle faculteiten zijn geactualiseerd.
In 2012 is gewerkt aan het nieuwe toegangsbeheersysteem, en de invoering van een
nieuwe, veiligere campuspas.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
60
Ook is uitvoering gegeven aan de jaarplannen Straling en Genetisch Gemodificeerde
Organismen. Verantwoording hierover wordt afgelegd in de afzonderlijke jaarverslagen
voor het Bestuurlijk Overleg Straling/GGO. Er hebben zich op dit gebied geen calami
teiten of andere bijzonderheden voorgedaan.
Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)De cyclus van de risicoinventarisatie en evaluatie (inventariseren, evalueren, plannen,
uitvoeren, controleren en bijstellen) is inmiddels goed geïmplementeerd bij alle afdelingen.
Afhankelijk van het risico van de betreffende afdeling wordt het plan van aanpak jaar
lijks of één keer in de twee jaar geactualiseerd en getoetst.
In 2012 zijn bij drie faculteiten de RI&E en de milieuaudit geïntegreerd. De ervaringen
daarmee zijn dermate positief dat deze werkwijze in 2013 verder wordt uitgebouwd. Voor
de afdelingen van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde & Informatica die
in het Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences zijn gehuisvest, is de RI&E in 2012
uitgevoerd.
Tevens is gewerkt aan de ontwikkeling van het beleid laserveiligheid. Dat zal in 2013
worden afgerond. De werkgroep die zich bezighoudt met de implementatie van het
beleid gevaarlijke stoffen zorgde voor het invoeren van ruimteaanduidingsborden voor
alle risicoruimten, en het gebruik van Chemwatch.
Uit de RI&E voor de archiefruimten, uitgevoerd in opdracht van het Cluster Onder
steuning, blijkt dat nog niet alle archiefruimten voldoen aan de eisen. Hiervoor wordt
een plan van aanpak ontwikkeld.
FitinBalansDe uitvoering van het preventieve gezondheidsprogramma Fit in Balans (FIB) is eind
2012 afgerond. Het programma is aangeboden aan alle medewerkers van de universiteit
met een minimaal dienstverband van 0,5 fte en tenminste een jaarcontract. Het totale
deelnamepercentage ligt rond de 30.
Infectiepreventie tijdens dienst- en studiereizen (Radboud Travel Clinic)In het kader van de internationalisering reizen medewerkers en studenten steeds meer.
Het is belangrijk dat zij goed beschermd op reis gaan, ter plekke gezond hun werk kunnen
doen en ook weer gezond terugkeren. Zij kunnen terecht bij een reizigersvaccinatie en
adviescentrum (de Radboud Travel Clinic), een initiatief van internistinfectiologen van
het UMC St Radboud en bedrijfsartsen van de Arbo en Milieudienst. Reisadvies wordt
gegeven onder verantwoordelijkheid van academische medisch specialisten en gespeciali
seerde/gecertificeerde bedrijfsartsen en reizigersverpleegkundigen. In 2012 hebben 328
studenten en medewerkers een consult gehad.
Arbo- en bedrijfsgezondheidszorg voor studentenDe Arbo en Milieudienst (AMD) verzorgde ook in 2012 diverse voorlichtingen aan
groepen studenten, bijvoorbeeld over de preventie van infectierisico’s in de klinische
studiefase, over het voorkomen van nek en schouderklachten als gevolg van beeld
schermwerk, over ‘wat te doen als zich een calamiteit voordoet’ en over laboratorium
veiligheid.
61
personeel
Afgelopen jaar hebben 22 studenten gebruikgemaakt van het spreekuur van de bedrijfs
arts. De AMD is in 2012 actief betrokken geweest bij 2 studenten met een zeer besmette
lijke vorm van meningitis. Mede dankzij de goede samenwerking tussen AMD, GGD en
de betrokken faculteiten konden snel en adequaat preventieve acties (voorlichting en
preventieve behandeling met antibiotica van studenten en huisgenoten met intensief
contact) in gang worden gezet en zijn verdere besmettingen voorkomen.
Studenten kunnen voortaan snelle toegang krijgen tot de afdeling psychiatrie van het
UMC St Radboud als er sprake is van ernstige psychische klachten. Studenten zonder
huisarts of met een huisarts op afstand kunnen in acute situaties gebruikmaken van
het Universitair Gezondheidscentrum (UGC) op de campus.
MedezeggenschapDe Radboud Universiteit hecht aan een goed onderling overleg tussen college van
bestuur, Ondernemingsraad en Studentenraad. Goed functionerende medezeggenschap
verhoogt de kwaliteit van bestuurlijke besluiten, vergroot het draagvlak voor deze besluiten
binnen de organisatie en zorgt voor betrokkenheid van medewerkers en studenten bij de
organisatie.
In 2012 vond regelmatig overleg plaats tussen het college van bestuur en de Gezamenlijke
Vergadering (GV) van Ondernemingsraad (OR) en Studentenraad (USR). Aan de hand
van de begroting 2012 en het jaarverslag 2011 is gesproken over de algemene gang van
zaken. Daarbij is van gedachten gewisseld over de bezuinigingen die als gevolg van de
economische crisis voorzien werden. In het kader van de prestatieafspraken die gemaakt
werden tussen het ministerie en de afzonderlijke universiteiten, is zeer uitgebreid gedis
cussieerd over het profiel van de Radboud Universiteit. Medezeggenschap en college van
bestuur bleken op één lijn te zitten voor wat betreft de koers die de Radboud Universiteit
vaart.
In het kader van de Meerjareninvesteringsprognose zijn de bouwplannen op de campus
besproken, waaronder de nieuwbouw voor de rechtenfaculteit en de renovatie van Tand
heelkunde. De keuze voor deze twee projecten betekende een vertraging van de aanpak
van de Thomas van Aquinostraat. Op aandringen van de OR vindt daar nu wel klein
onderhoud plaats. Daarnaast heeft de OR een positief advies uitgebracht over een
inve stering voor het Free Electron Laserlab en adviseerde de UGV positief over het
energie beleidsplan.
In de eerste helft van het jaar is uitvoerig gesproken over het profileringsfonds. De Tweede
Kamer had immers besloten dat studenten die ten onrechte geconfronteerd worden met
een langstudeerboete, gecompenseerd zouden moeten worden uit het profileringsfonds.
Dit betekende dat er minder geld zou zijn voor studentbestuurders. Hiertegen kwam de
USR stevig in het geweer. Het leverde een Gezamenlijke Vergadering op met een dusdanig
uitpuilende publieke tribune, dat de deuren van de vergaderzaal vanwege brandweervoor
schriften open moesten blijven staan. Daarenboven schafte het college de vacatiegelden
voor medezeggenschappers af. Dit bedrag werd opgeteld bij de profileringsfondsgelden
zodat er wat meer ruimte was. Nadat USR en college het na lang vergaderen hierover met
elkaar eens waren geworden (waarbij ook een deel van de reserves werd aangesproken),
bleek de langstudeerboete in Den Haag alsnog te sneuvelen.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
62
Middelen
Voor de zomer van 2014 wordt het Grotiusgebouw in gebruik genomen.
Nieuwbouw is onder meer nodig omdat de universiteit het aantal contacturen
heeft verhoogd tot minimaal vijftien per week in alle jaren van de bachelor-
opleiding. De Faculteit der Rechts-geleerdheid wordt hoofdgebruiker van
het gebouw.
In het duurzaam ontworpen gebouw, dat vernoemd is naar de beroemde
rechtsgeleerde Hugo de Groot, komen diverse onderwijs- en studieruimtes, een bibliotheek, een restaurant met
buitenterras en een collegezaal met een capaciteit van vijfhonderd plaatsen, die daarmee de grootste collegezaal van de
Radboud Universiteit wordt.
63
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
64
Voorzieningen
De campus van de Radboud Universiteit biedt een inspirerende omgeving om te
studeren, te werken en elkaar te ontmoeten. De inrichting met pleinen en groen
versterkt de vorming van de academische gemeenschap. Daarom zal de universiteit
het groene en parkachtige karakter van de campus behouden en verder uitbouwen.
De Radboud Universiteit heeft tal van uitstekende voorzieningen voor onderwijs en
wetenschap. Die variëren van de Universiteitsbibliotheek, met steeds meer digitale
mogelijkheden, tot ‘de magneet’ in het High Field Magnet Laboratory (HFML). Hier
vindt materialenonderzoek plaats in zeer hoge magneetvelden. Er zijn op de wereld
slechts een paar vergelijkbare laboratoria.
De universiteit spant zich al jaren met succes in om het aantal dierproeven te beperken
en het ongerief voor dieren zo klein mogelijk te houden. Alleen als er geen alternatieven
voorhanden zijn en na een zorgvuldige afweging door de Dieren Experimenten Commissie
(RUDEC), zijn proeven toegestaan. Het meeste onderzoek vindt plaats in het Centraal
Dierenlaboratorium (CDL) van het UMC St Radboud. Het hoofd van het CDL is tevens
hoogleraar Proefdierkunde, hetgeen een unieke situatie is in Nederland. Het doel hier
van is om nieuwe ontwikkelingen in de proefdierkundige wetenschap en dierenwelzijn
te integreren in de dagelijkse praktijk van het dierenlab. Het CDL heeft altijd een open
dialoog gevoerd met de maatschappij, inclusief tegenstanders van dierproeven. Door
voorlichting te geven over het nut van dierproeven en de zorgvuldige wijze waarop deze
wordenuitgevoerd,endaarnaastkritischtezijnwaarhetbeterkan–zoalsblijktuitde
recente innovatieve inzet op systematic reviewsvandierproeven–,wordtbijgedragenaan
de maatschappelijke voorlichting en acceptatie. Daarnaast heeft de universiteit de Code
Openheid Dierproeven ondertekend, wat betekent dat in het jaarverslag over dierproeven
de diverse onderwerpen uit deze code voor het voetlicht worden gebracht. Onderzoekers
doen proeven met dieren onder meer om kennis te verkrijgen over de oorzaken van ziektes;
het functioneren van hersenen; welzijn en stress bij vissen; en het ontwikkelen van
nieuwe therapieën.
De universiteit heeft een omvangrijke Meerjareninvesteringsprognose (MIP) waarbij
een goede functionaliteit van de voorzieningen, het wervende karakter van de campus,
duurzaamheid en veiligheid centraal staan. Door de intensivering van de onderwijs
programma’s en de wens om studenten meer uren op de campus te laten doorbrengen,
is er behoefte aan extra ruimte.
Diverse nieuwbouw en renovatieprojecten zijn in voorbereiding of uitvoering.
Grotius (in uitvoering)De bouw van Grotius vormt de eerste fase van herinrichting van de ‘Zuidwestflank’ van
de campus. De Faculteit der Rechtsgeleerdheid wordt hoofdgebruiker. In het duurzaam
ontworpen gebouw komen diverse onderwijs en studieruimtes, een bibliotheek, een
restaurant met buitenterras en een collegezaal met een capaciteit van 500 plaatsen, die
daarmee de grootste collegezaal van de Radboud Universiteit zal zijn. Onder het gebouw
komt een parkeergarage met een capaciteit van ongeveer 350 plaatsen. De totale investe
ring bedraagt ruim 40 miljoen euro. Het gebouw wordt naar verwachting medio 2014
opgeleverd.
65
middelen
Free Electron Laserlab (in uitvoering)Met de bouw van het Free Electron Laserlab is de metamorfose van de oostzijde van
de universiteitscampus vrijwel afgerond. Dit nieuwe gebouw staat naast het High Field
Magnet Laboratory en herbergt een elektronenlaser van circa vijf bij tien meter, die
uniek is in de wereld. Er kan onderzoek mee worden gedaan naar complexe materialen
in sterke magneetvelden, biomoleculen en geneesmiddelen. Deze unieke onderzoeks
faciliteit is ontwikkeld in samenwerking met het FOMinstituut voor Plasmafysica
Rijnhuizen. Het Laserlab wordt nog uitgebreid met onderzoeksruimten en kantoor
vertrekken. De verwachting is dat dit in het voorjaar van 2013 wordt afgerond.
Nieuwbouw Proeftuin en Genenbank (in voorbereiding)Het huidige kassencomplex van de afdeling Proeftuin en Genenbank van de Faculteit
der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica dateert uit 1972. Na veertig jaar
voldoet het complex om uiteenlopende redenen niet meer aan de eisen en is besloten het
te vervangen door nieuwbouw. In 2012 is het programma van eisen opgesteld. De bouw
zal naar verwachting plaatsvinden in 2013 en 2014.
Renovatie Tandheelkunde en Trigon (in voorbereiding)In 2012 is besloten om het gebouw Tandheelkunde te renoveren. Het huidige gebouw
is om verschillende technische en functionele redenen toe aan vernieuwing. Tijdens de
verbouwing blijft ‘de winkel’ open. De overlast voor studenten, medewerkers, patiënten
en overige bezoekers zal zoveel mogelijk worden beperkt. De renovatie wordt naar
verwachting in 2014 en 2015 uitgevoerd.
Ook het 25 jaar oude Trigongebouw is aan renovatie toe. Hoofdgebruiker van Trigon is
het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour, Centre for Cognitive Neuro
imaging (DCCN). Naar verwachting zal de renovatie plaatsvinden in 2013 en 2014.
Milieu- en energiebeleid
De Radboud Universiteit is een milieubewuste universiteit. In 2010 ontving zij als
eerste universiteit in Nederland het ISO 14001milieucertificaat. De jaarlijkse audit
die bij het certificaat hoort, is in 2012 met goed gevolg doorlopen.
De universiteit voldoet aan de relatieve energiebesparingsdoelstelling van 2 procent per
jaar, die met het rijk is afgesproken. Dit resultaat is bereikt met projecten als decentraal
stoken en bijvoorbeeld energiezuinige verlichting. Daarnaast speelt energiebesparing
een belangrijke rol bij nieuwbouw. Het Grotiusgebouw wordt het meest energiezuinige
gebouw van de universiteit (45 procent onder de energienorm).
Met het Energiebeleidsplan 20132016, dat in 2012 is opgesteld, wordt het energiebeleid
geïntensiveerd, waardoor een absolute energiebesparing van 2 procent haalbaar wordt.
Dat wordt onder meer gerealiseerd door:
• energieprojecten(onderanderevervolgopdecentraalstokenenuitbreiding
warmte en koudeopslag);
• hethanterenvanlevenscyclusbenadering(entechnischelevensduuralscriterium);
• energiebesparingsmaatregeleninbestaandegebouwen;
• nieuwbouw(engrootschaligerenovatie)minimaal40-60procentonderde
energieprestatienorm;
• energiezuinigeinstellingenvanklimaatinstallaties;
• bewustwordings-engedragsactiviteiten.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
66
Het inkoopproces is voor de universiteit een belangrijk aangrijpingspunt om rekening
te houden met milieu en duurzaamheid. De universiteit neemt duurzaamheidscriteria
mee in al haar aanbestedingen. In 2012 zijn er aanbestedingen geweest voor pc’s en
monitoren, drank voor de horeca, multifunctionals en chemicaliën, en labartikelen.
Met het project Verborgen waarden en de website Radboudduurzaam zijn de duurzaam
heidsmaatregelen van de universiteit zichtbaar gemaakt voor medewerkers, studenten
en bezoekers van de campus.
Projecten in voorbereiding:
•Aansluitingwarmte-enkoudeopslagopGrotius
•RenovatieTandheelkunde
•RenovatieTrigon
•NieuwbouwProeftuinenGenenbank
•VoorbereidingennieuwbouwGammafase2
•DecentraalstokenCollegezalencomplexen
gasring West
Projecten in uitvoering:
•NieuwbouwGrotius
•BouwFEL3bovengronds
•Tweetaligebewegwijzeringcampus
•AanpassingenTrigontenbehoevevanplaatsenMRI
•KlimaataanpassingenHuygens:maatregelenom
het klimaat in Huygens te verbeteren
•AanpassingenHuizeHeyendael
Projecten afgerond:
•RenovatieTransitorium(ITS)enverhuizingAC
FSW naar Transitorium
•VerbouwingSoeterbeeck
•AfrondendesloopwerkzaamhedenHeyendaal
Oost (ITS/Tunnels A1)
•BouwPaviljoenSportcentrum
•KlimaataanpassingenUniversiteitsbibliotheek
•AanpassingenAula
•KoppelenWKOtenbehoevevanHMFLenFEL
•Aanpassingvandetoegangscontroletotdecampus
•DecentraalstokenZuid(Erasmusgebouw)
•Binnenklimaatenvervangenkoelmachine
Erasmusgebouw
•DecentraalstokenUniversiteitsbibliotheeken
gasring Oost
Projecten
67
Financieel beeld 2012
Het jaar 2012 is afgesloten met een positief exploitatieresultaat van 15,1 miljoen euro.
Exploitatieresultaat
bedragen x € 1 miljoen Begroting Jaarrekening Begroting Jaarrekening
2013 2012 2012 2011
Rijksbijdrage 265,2 267,0 264,7 264,9
Collegegelden 27,0 31,0 27,0 29,7
Overige baten 221,1 227,8 210,7 211,9
Totaal baten 513,3 525,8 502,4 506,5
Personele lasten 357,7 345,8 343,6 336,5
Afschrijvingen 26,0 29,1 26,0 28,8
Overige lasten 125,4 138,3 129,1 135,0
Totaal lasten 509,1 513,2 498,7 500,3
Saldo baten en lasten 4,2 12,6 3,7 6,2
Financieel resultaat 1,2 2,5 0,8 1,6
Exploitatieresultaat 5,4 15,1 4,5 7,8
De rijksbijdrage 2012 is ten opzichte van 2011 met 2,1 miljoen euro gestegen.
Deze per saldo stijging komt door:
bedragen x € 1 miljoen 2013 2012 2011 t.o.v. t.o.v. t.o.v. 2012* 2011 2010
Relatieve positie: graden/inschrijvingen/proefschriften 0,7 0,6 0,6
Extra middelen voor studentenaantallen (referentieramingen) 0,5 1,2 5,1
Versterking alfa/gammaonderzoek 1,4 1,1
Compensatie loon en prijsbijstellingen 2,9 1,2
Diversen 0,2 0,3 0,2
Efficiencykorting onderzoek en innovatie 4,3
Voorwaardelijke financiering en zwaartepuntvorming 8,1
Efficiencykorting vanwege langstudeerdersmaatregel 6,0
Zijinstroom masterfase opleiding geneeeskunde 0,8
Zwaartekrachtprogramma’s (toponderzoekscholen) 6,5 5,0
Idem, naar balans onderhanden werk projecten 6,5 5,0
Sectorplan natuur en scheikunde 1,7
Sectorplan geesteswetenschappen 0,7
Afschaffing component kleine dynamisering Smart Mix 2,3
Afname middelen voor verhoging numerusfixusaantallen 0,4
3,2 2,1 6,6
middelen
* conform regeerakkoord
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
68
De rijksbijdrage voor onderwijs per student toont ten opzichte van 2011 een geringe
toename.
1. De aanzienlijke toename van 2008 naar 2010 wordt verklaard door de prestatie
ontwikkeling.
2. De daling van 2010 naar 2011 is ontstaan als gevolg van een trendbreuk door de
middelenoverheveling in het verdeelmodel van OCW van specifieke onderwijs
middelen (voor gezondheidsopleidingen) naar onderzoeksmiddelen. Gecorrigeerd
voor deze overheveling toont de rijksbijdrage voor onderwijs per student een geringe
stijging van 7.815 naar 7.293 euro per student.
3. De ontwikkeling is vertekend doordat in dit kengetal ook de meerkosten voor de
numerus fixus medische opleidingen zijn opgenomen. Als hiervoor wordt gecorri
geerd, daalt de rijksbijdrage per nietmedische wetenschappenstudent.
De trendmatige verhoging en de jaarlijkse extra verhoging tot en met 2018 vanwege
het actieplan LeerKracht van Nederland (lerarentekort), resulteert in een stijging van
de collegegeldopbrengsten van 29,7 miljoen euro in 2011 tot 31,0 miljoen euro in 2012.
De stijging van de personele lasten met 2,8 procent wordt vooral verklaard door de
toename van het aantal fte’s wetenschappelijk personeel ten behoeve van onderwijs
en onderzoek, de toegenomen premiedruk sociale en pensioenlasten en de toename
van de verplichtingen voor verlofdagen. Bij de Faculteit der Medische Wetenschappen
was bovendien sprake van een caoeffect.
De ontwikkeling van het resultaat en van de reserves en voorzieningen over de
afgelopen vijf jaren is als volgt:
bedragen x € 1 miljoen 2012 2011 2010 2009 2008
Exploitatieresultaat 15,1 7,8 8,4 4,4 5,1
Eigen vermogen 295,2 280,2 272,4 264,0 258,6
Voorzieningen 46,3 47,3 45,5 39,8 37,3
341,5 327,5 317,9 303,8 295,9
Het saldo baten en lasten wordt onder andere bepaald door de hogere dan begrote
rijksbijdrage (e 2,3 miljoen euro) en collegegelden (e 3,5 miljoen euro). Beide zijn
voorzichtig begroot.
Directe en indirecte kostenDe Radboud Universiteit hanteert al vele jaren bij haar kostentoerekening dezelfde
uitgangspunten. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen indirecte kosten (bestuur,
administratie, personeelszaken) en lasten die direct toerekenbaar zijn aan de kosten
dragers onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienstverlening. De indirecte kosten
zijn afgenomen van 14,7 procent in 2011 (na herziening van de rubricering) naar 13,9
procent in 2012, zoals onderstaande tabel laat zien.
Bekostigingsjaar 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006
Studiejaar (peildatum 1 oktober) ’12’13 ’11’12 ’10’11 ’09’10 ’08’09 ’07’08 ’06’07 ’05’06
Studentenaantallen 17.912 18.730 18.728 18.266 17.789 17.442 17.330 17.367
Rijksbijdrage onderwijs per student 7.293 7.260 7.815 7.532 7.084 6.914 6.621
(Loon en prijspeil 2012)
69
financiën
De daling wordt vooral verklaard door de groei in directe onderzoeksinzet bij de Faculteit
der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica en bij de alfa/gammafaculteiten
in het kader van de onderwijsintensivering.
De kostentoedeling is in lijn gebracht met de definities zoals gehanteerd in een bench
markonderzoek uitgevoerd in 2011 in VSNUverband, met dien verstande dat boven
staande cijfers inclusief de cijfers van de Faculteit der Medische Wetenschappen zijn.
Vermogenspositie en financiële structuur
De balanspositie is samengevat als volgt:
bedragen x € 1 miljoen 2012 2011 2012 2011
Activa Passiva
Vaste activa 330,4 330,3 Eigen vermogen 295,2 280,2
Voorraden en vorderingen 20,8 22,5 Voorzieningen 46,3 47,3
Langlopende schulden 1,1 1,1
Liquide middelen 127,1 104,1 Kortlopende schulden 135,7 128,3
Totaal activa 478,3 456,9 Totaal passiva 478,3 456,9
In 2012 is voor 19,5 miljoen euro geïnvesteerd in gebouwen en terreinen en voor
8,1 miljoen euro in inventaris, apparatuur en informatiesystemen. De investeringen
zijn geheel uit eigen middelen gefinancierd. De liquide middelen worden behoedzaam
aan gehouden, deels bij het ministerie van Financiën en deels in spaarrekeningen en
deposito’s met een gering risico.
De vermogenspositie op lange termijn is solide. De solvabiliteit (eigen vermogen als
percentage van het balanstotaal) bedraagt 61,7 procent (in 2011 61,3 procent). De
Radboud Universiteit heeft als doelstelling haar eigen vermogen, gecorrigeerd voor
inflatie, minimaal in tact te houden. Door het positieve exploitatieresultaat kon dit
gerealiseerd worden.
bedragen x € 1000, Directe kosten Indirecte Totaal
Onderwijs Onderzoek Maatschappe- subtotaal kosten
lijke dienst-
verlening
Faculteiten en instituten 137.014 217.310 28.942 383.267 46.426 429.692
Overige eenheden 11.643 14.668 32.097 58.408 25.066 83.475
148.657 231.978 61.039 441.675 71.492 513.167
In procenten: 2012 86,1 13,9 100
2011* 85,3 14,7 100
2010 85,0 15,0 100
2009 84,5 15,5 100
* De cijfers 2011 wijken af van eerder gepubliceerde cijfers vanwege een herrubricering bij het Cluster Facilitair.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
70
Ontwikkeling eigen vermogen gecorrigeerd naar prijspeil 2012:
bedragen x € 1 miljoen 2012 2011 2010 2009 2008
Eigen vermogen lopend prijspeil 295,2 280,2 272,4 264,0 258,6
Eigen vermogen prijspeil 2012 295,2 286,5 284,9 279,6 277,1
Het totaal aan liquide middelen is in 2012 met 23 miljoen euro toegenomen tot
127 miljoen euro. De specificatie van de toename is als volgt:
bedragen x € 1 miljoen 2012 2011
Exploitatieresultaat 15,1 7,8
Afschrijvingen 27,8 28,0
Cashflow 42,9 35,8
Mutatie voorzieningen 1,1 1,8
Mutatie voorraden/vorderingen/kortlopende schulden 9,0 13,5
Investeringen/desinvesteringen 27,9 33,0
Mutatie liquide middelen 23,0 18,1
De liquide middelen worden in de komende jaren ingezet om de nieuwbouw Grotius
(voor de rechtenfaculteit) en de renovatie van het gebouw van tandheelkunde te
realiseren, zonder gebruik te hoeven maken van externe financiering.
Internerisicobeheersing,controlentreasuryDe Radboud Universiteit hanteert een inzichtelijke centrale planningencontrolcyclus.
Deze houdt in dat de uitvoering van de begroting maandelijks per eenheid en vier
maandelijks op totaalniveau wordt gemonitord. Dit maakt een tijdig bijsturen door
het college van bestuur mogelijk.
De liquiditeitsstromen binnen de instelling worden doorlopend gemonitord op basis
van gedetailleerde wekelijks geactualiseerde liquiditeitsoverzichten. Het college van
bestuur kiest ervoor de huidige bouwvolumes volledig met eigen middelen te financieren.
Dit voorkomt externe financieringslasten, waardoor de beschikbare rijksmiddelen maxi
maal voor onderwijs en fundamenteel onderzoek kunnen worden ingezet.
De Radboud Universiteit heeft een treasurystatuut opgesteld dat is goedgekeurd door
het Stichtingsbestuur. Hierin zijn de spelregels voor het liquiditeitsmanagement voor
het college van bestuur aangegeven. Uitgangspunt is de strategische planvorming op het
gebied van onderwijs en onderzoek alsmede toekomstige investeringen in het vastgoed,
om zo het proces van sturen, beheersen en bewaken van toekomstige geldstromen moge
lijk te maken. In het statuut is expliciet vastgelegd welke richtlijnen de Radboud Univer
siteit in acht neemt bij het beleggingsbeleid, het financieringsbeleid, de participaties in
rechtspersonen en leningen aan rechtspersonen. Verder wordt in de uitgangspunten
van het statuut aangesloten bij de ‘Regeling beleggen en belenen door instellingen voor
onderwijs en onderzoek 2010’ die de minister van OCW op 16 september 2009 heeft
vastgesteld.
71
financiën
De treasuryactiviteiten hebben zich in het verslagjaar beperkt tot het zo optimaal
mogelijk plaatsen van de beschikbare liquide middelen. In het verslagjaar is er beperkt
gebruikgemaakt van vaste deposito’s. Een groot deel van de middelen staat op flexibele
spaarrekeningen. De middelen zijn weggezet bij grote Nederlandse banken met minimaal
een Arating.
Verwachting komende jaren
Het financieel resultaat over 2012 en de vermogenspositie geven aan dat de universiteit
er financieel gezond en toekomstbestendig voor staat. Het hoge resultaat van 2012 zal
in de periode tot en met 2014 echter afnemen door:
• Deafnamevanstudentenaantallenenbekostigdeprestaties(studentenaantal,
diploma’s). De dreiging van de invoering van de langstudeerdersmaatregel heeft
bij universiteiten met relatief veel langstudeerders geleid tot een inhaalslag. Deze
inhaalslag pakt voor de Radboud Universiteit (met relatief weinig langstudeerders)
ongunstig uit in 2014. Voldoende in/doorstroom naar de masterfase is een aan
dachtspunt.
• Decao-loonstijgingvan2procent(gefaseerdin2013)zonderexternecompensatie.
• Devolledigebestedingvandeonderwijsintensiveringsmiddelen,gerichtophet
realiseren van 15 contacturen.
• Hetvanaf2014geheeluiteigenmiddelenbekostigenvanhetHonoursProgramma.
De universiteit moet naar de verdere toekomst bovendien rekening houden met:
• deinhetregeerakkoordtussenVVDenPvdAaangekondigdeinvoeringvaneen
sociaal leenstelsel voor de masterfase;
• deinhetzelfderegeerakkoordaangekondigdekortingenvooroverheadenkleinere
opleidingen.
Als gevolg van het bouwprogramma voor de gammafaculteiten zal de liquiditeit de
komende jaren dalen. Voor de periode 20132017 is een investeringsniveau voorzien
van ongeveer 166 miljoen euro.
In 2012 heeft de staatssecretaris van OCW met de Radboud Universiteit Nijmegen een
overeenkomst gesloten over prestatieafspraken voor de periode 20132016. De hieraan
gekoppelde rijksbijdrage van in totaal 10,4 miljoen euro is op twee titels beschikbaar
gesteld: voorwaardelijke financiering (onderwijskwaliteit en studiesucces: 7,2 miljoen
euro) en profilering (zwaartepuntvorming: 3,2 miljoen euro).
De afspraken betreffen onder andere:
• hetverbeterenvandekwaliteitenprestatiesvanhetonderwijs;
• verdergaandedifferentiatievanhetonderwijsenherordeningvanhet
opleidingenaanbod;
• voortgaandeprofileringenzwaartepuntvorminginhetonderzoek;
• meeraandachtvoorkennisvalorisatie.
Voor profilering en zwaartepuntvorming is in 2014 een midterm review voorzien, waarbij
continuering van de toegekende middelen voor 2015 en 2016 afhankelijk is van het hier
uit voortvloeiende oordeel. Dit kan mogelijk leiden tot herziening van het toegekende
bedrag.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
72
De Stichting Katholieke Universiteit is gevestigd in Huize Heyendael. In 1949
heeft de universiteit het landgoed en Huize Heyendael aangekocht waardoor
de mogelijkheid van een universiteits-campus ontstond. In de jaren zestig
ontstond de gedachte om alle faculteiten op deze campus te vestigen. Dat is sinds
1990 – met de komst van de Faculteit der Theologie, Filosofie en Religieweten-
schappen – ook het geval. In 1912 gaf Frans Jurgens, groot geworden in de boter-
industrie, bouwmeester Charles Estourgie de opdracht dit landhuis te bouwen.
Verslag Stichting
Katholieke U
niversiteit
73
74
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
Verslag van het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit over het jaar 2012 voor zover betrekking hebbend op zijn toezichthoudende taak op het bestuur van de Radboud Universiteit Nijmegen
Verslag van werkzaamheden van het Stichtingsbestuur – vergaderingen en bijeenkomsten, toezichthoudende takenHet bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit is het toezichthoudend orgaan
van de Radboud Universiteit Nijmegen. Het Stichtingsbestuur vergaderde in 2012 vijf
keer met het college van bestuur. Voor die vergaderingen werd tevens de voorzitter van
de raad van bestuur van het UMC St Radboud uitgenodigd.
Het Stichtingsbestuur besprak met het college van bestuur het rapport ‘Prestaties,
profiel en ontwikkeling’, dat als basis diende voor de prestatieafspraken van de Radboud
Universiteit met de staatssecretaris. De Radboud Universiteit kiest voor disciplinaire
bacheloropleidingen in plaats van een brede bachelor en legt de nadruk op fundamenteel
onderzoek. De Radboud Universiteit houdt tevens vast aan het alfa en gammaonderzoek,
hoewel daarvoor minder aandacht is in de topsectoren. Deze door het college van bestuur
gekozen eigen lijn wordt door het Stichtingsbestuur van harte ondersteund. De voor
stellen voor de prestatieafspraken werden ook door de staatssecretaris positief gewaar
deerd, met als resultaat dat de aanvankelijk opgelegde korting volledig teniet is gedaan.
De resultaten van de invoering van het bindend studieadvies leiden tot tevredenheid.
Hoewel meer eerstejaarsstudenten hun studie staakten, behaalden ook meer eerstejaars
(ruim 50 procent) de propedeuse in het eerste jaar. Het Stichtingsbestuur besprak met
het college van bestuur de studierendementen. Tot de maand september van het verslag
jaar konden aanmerkelijk meer bachelor en masterdiploma’s worden uitgereikt dan
in andere jaren, vermoedelijk mede als gevolg van de (dreiging van) invoering van de
langstudeermaatregel.
Het Stichtingsbestuur heeft zich ervan vergewist dat de universiteit beschikt over een
adequaat kwaliteitsborgingssysteem voor het onderwijs.
Het Stichtingsbestuur complimenteerde het college van bestuur met het Research Report
2011, dat een goed overzicht geeft van het kwalitatief hoogstaande onderzoek dat aan
de universiteit wordt verricht.
Met het college van bestuur is het gesprek over wetenschappelijke integriteit voortgezet
en zijn de uitkomsten van de initiatieven die het college van bestuur op dat terrein heeft
geëntameerd, besproken. Daarbij kwam aan de orde dat het college van bestuur over deze
problematiek ook in den brede met de medezeggenschapsorganen van de universiteit van
gedachten heeft gewisseld. De suggestie van de Universitaire Gezamenlijke Vergadering
om alle wetenschappers in het kader van het bewustwordingsproces een eed te laten
afleggen op basis van het binnen de Radboud Universiteit geldende normenkader, werd
door het college van bestuur overgenomen.
Met genoegen heeft het Stichtingsbestuur in de loop van het jaar kennisgenomen van
de diverse verworven prijzen, premies en grants. Zo ontvingen twee wetenschappers van
de Radboud Universiteit een Spinozapremie en werden twee voorstellen gehonoreerd, die
in het kader van het NWOZwaartekrachtprogramma waren ingediend. In het verlengde
hiervan is in het overleg met het college van bestuur nadrukkelijk aandacht besteed aan
de plaats van de Radboud Universiteit op de (internationale) rankings. Hoewel de Radboud
Universiteit veel prijzen, premies en Europese grants verwerft, wordt dit niet weerspiegeld
in de positie van de universiteit op de onderscheiden rankings. Gezamenlijk is vastgesteld
75
verslag stichting katholieke universiteit
welke factoren een rol spelen bij het vestigen en verhogen van een internationale
reputatie en de wijze waarop daaraan invulling gegeven moet worden.
De jaarrekening 2011 en de begroting 2013 werden besproken in aanwezigheid van
de externe accountant en goedgekeurd op basis van een positief advies van de Audit
commissie. Met waardering nam het Stichtingsbestuur kennis van de inzichtelijke
jaar rekening en het gepresenteerde resultaat. Dit geldt ook voor het jaarverslag 2011.
Door het Stichtingsbestuur werden tevens de vier en achtmaandscijfers besproken.
De Managementletter is uitvoerig aan de orde geweest in de Auditcommissie. Het
Stichtingsbestuur heeft zich naar aanleiding van de Managementletter laten voor
lichten over het gevoerde beleid ten aanzien van het daarin geadresseerde onderscheid
tussen private en publieke middelen.
Met het college van bestuur is gesproken over (her)benoeming van de externe
accountant. Gelet op de wens om voor de Radboud Universiteit en het UMC St Radboud
dezelfde accountant te contracteren en gelet op de complexiteit van het financierings
arrangement aan de zijde van het UMC St Radboud, is vooralsnog de voorkeur gegeven
aan handhaving van de relatie met het huidige kantoor, met wijziging van de persoon
van de senior partner. Aan dit laatste wordt in 2013 uitvoering gegeven.
Het Stichtingsbestuur heeft zich ervan vergewist dat bij de Radboud Universiteit een
adequaat intern controle en beheersingssysteem is ingericht.
Het Stichtingsbestuur deelt de zorgen van het college van bestuur naar aanleiding van
het rapport over het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) UMC’s en heeft met
het college gesproken over de wijze waarop het zich kan voorbereiden op mogelijke
maatregelen van overheidswege, voortvloeiend uit dit rapport.
De Meerjareninvesteringsprognose werd besproken en goedgekeurd. Hierbij is onder
meer aandacht besteed aan behoud van een groene campus; de planvorming in relatie
tot die van het UMC St Radboud; en aan mogelijke reductie van investeringslasten door
bouwprojecten te vervroegen. Ook is gesproken over de versterking van de vastestoffysica
door overname van twee lasers van het FOMinstituut Rijnhuizen. In dat kader is goed
keuring verleend aan het investeringsvoorstel voor uitbreiding van het Free Electron
Lasergebouw.
Het Stichtingsbestuur besprak tweemaal een overzicht van hooglerarenbenoemingen
en nam met instemming kennis van het feit dat het aantal benoemingen van vrouwelijke
hoogleraren gestaag stijgt: aan het eind van het verslagjaar betreft het percentage vrouwe
lijke hoogleraren 20,5 (peildatum 1 december 2012).
Een delegatie van het Stichtingsbestuur was tweemaal aanwezig bij het overleg tussen het
college van bestuur en het medezeggenschapsorgaan op centraal niveau, de Universitaire
Gezamenlijke Vergadering, ter gelegenheid van de bespreking van de algemene gang van
zaken, jaarrekening/jaarverslag 2011 en de begroting 2013.
Delegaties van het Stichtingsbestuur woonden in 2012 enkele bijzondere plechtigheden
bij: de nieuwjaarsbijeenkomst, de eucharistieviering in de Studentenkerk ter gelegenheid
van de 89e dies natalis en de aansluitende diesviering, alsmede de opening van het aca
demisch jaar met als thema ‘Herschepping’, met voordrachten van de schrijver Arnon
Grunberg en masterstudente behavioural science Lin Jansen.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
76
In mei 2012 werd afscheid genomen van de voorzitter van het college van bestuur, ir.
R.J. de Wijkerslooth, die deze functie meer dan tien jaar heeft bekleed. Het onderwijs en
onderzoek van de Radboud Universiteit zijn onder zijn leiding kwalitatief steeds sterker
geworden en behoren thans tot de nationale top, getuige de prijzen en premies die de
laatste jaren op uiteenlopende wetenschapsgebieden zijn verworven, waaronder de twee
genoemde Spinozapremies in 2012. Het Stichtingsbestuur is hem hiervoor bijzonder
erkentelijk. Per 1 september 2012 heeft het Stichtingsbestuur prof. dr. G.J.M. Meijer
als zijn opvolger benoemd. Het Stichtingsbestuur heeft daarmee bewust gekozen voor
versterking van het wetenschappelijk profiel van het college van bestuur.
Governance, samenstelling Stichtingsbestuur en commissies Het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit bestaat uit zeven leden, die worden
benoemd door de Nederlandse Bisschoppenconferentie. In verband met het bereiken van
de zeventigjarige leeftijd is prof. dr. A.J.M. Plasschaert op statutaire gronden per 1 januari
2012 uit het Stichtingsbestuur teruggetreden. Het Stichtingsbestuur is prof. Plasschaert
dankbaar voor het grote enthousiasme waarmee hij zich onvermoeibaar voor de SKU heeft
ingezet. De procedure die tot zijn opvolging leidde, heeft door onvoorziene omstandig
heden langer geduurd dan waarmee redelijkerwijze rekening kon worden gehouden.
Per 1 januari 2013 werd prof. dr. J.C. Stoof benoemd tot lid van het bestuur van de Stich
ting Katholieke Universiteit. Het Stichtingsbestuur bestond in het jaar 2012 derhalve uit
zes leden. Mw. mr. L.Y. GonçalvesHo Kang You werd in het verslagjaar voor een termijn
van vier jaar herbenoemd.
De samenstelling van het Stichtingsbestuur en de (neven)functies van de leden zijn te
vinden vanaf pagina 78 van dit jaarverslag.
Naar het oordeel van het Stichtingsbestuur wordt middels de samenstelling van het
bestuur de in de Governance Code Universiteiten vereiste onafhankelijkheid geëerbiedigd.
Er bestaat geen belangenverstrengeling tussen de overige activiteiten van de bestuurs
leden en het bestuurslidmaatschap van de SKU. Geen van de overige activiteiten van de
Stichtingsbestuursleden interfereert met de toezichthoudende taken die voortvloeien
uit het bestuurslidmaatschap van de SKU.
Competentiematrix
Bestuurlijk Juridisch Financieel Onderwijs Gezond Sociaal Public policy/
& heidszorg beleid Communicatie
onderzoek beleid beleid
Hermans ✓ ✓ ✓ ✓Van den Goorbergh ✓ ✓ ✓ ✓Gonçalves ✓ ✓ ✓Henneman ✓ ✓ ✓Holland ✓ ✓ ✓ Hooymans ✓ ✓ ✓ Stoof ✓ ✓ ✓
77
verslag stichting katholieke universiteit
ToezichtvisieHet Stichtingsbestuur heeft in 2012 een toezichtvisie geformuleerd die, na bespreking
met het college van bestuur, is vastgesteld en op de website is gepubliceerd. Op basis van
dit document is ook een informatieprotocol vastgesteld. In de toezichtvisie is vastgelegd
dat de profielschets van het Stichtingsbestuur op de website wordt gepubliceerd. Ook
hieraan is uitvoering gegeven.
Overwogen werd een aparte commissie voor onderwijs en onderzoek in te richten om
de kwaliteit en integriteit van het primaire proces te monitoren. Besloten is hiertoe niet
over te gaan omdat periodiek visitaties van zowel onderwijs als onderzoek plaatsvinden
en het college van bestuur over de uitkomsten daarvan gedetailleerd aan het Stichtings
bestuur rapporteert. Het college van bestuur hanteert een Handboek Kwaliteitszorg als
intern monitoringsinstrument. Het Stichtingsbestuur is van oordeel dat de wijze waarop
het college stuurt op kwaliteit van onderwijs en onderzoek adequaat is.
Het bestuur SKU heeft het Reglement Bestuur SKU in overeenstemming gebracht met de
governanceregels en het gewijzigd reglement na consultatie van het college van bestuur
vastgesteld. De bestuurs en organisatiestructuur van de Radboud Universiteit voldoet
aan de Governance Code Nederlandse Universiteiten.
Het Stichtingsbestuur heeft besloten de leeftijdsgrens van zeventig jaar uit de statuten
te schrappen en heeft in het verslagjaar de stichtingsstatuten via de daarvoor geëigende
procedure gewijzigd.
Het Stichtingsbestuur kent een Auditcommissie, die bestaat uit twee leden met financiële
expertise: dr. C.M. Hooymans (raad van bestuur TNO) en dr. W.M. van den Goorbergh
(oudplv. voorzitter raad van bestuur Rabobank). De Auditcommissie vergaderde in het
verslagjaar driemaal, ter voorbereiding van en advisering over de behandeling van de
financiële documenten: de jaarrekening 2011; de begroting 2013; de Managementletter
en de vier en achtmaandscijfers; een investeringsplan voor de uitbreiding van het gebouw
voor de Free Electron Laser ten behoeve van plaatsing van twee lasers (FELIX en Felice),
afkomstig van het FOMinstituut Rijnhuizen; en de Meerjareninvesteringsprognose.
De Remuneratiecommissie, bestaande uit drs. L.H.L.M.A. Hermans en mr. L.Y. Gonçalves
Ho Kang You, die beiden sociaal beleid in hun portefeuille hebben, voerde de jaarlijkse
functioneringsgesprekken met twee leden van het college van bestuur en een slotgesprek
met de vertrekkend voorzitter, en rapporteerde daarover aan het Stichtingsbestuur. Voor
het bezoldigingsbeleid sluit het Stichtingsbestuur aan bij de trendmatige verhogingen van
de publieke sector en heeft het zich mede laten leiden door de bepalingen van de WOPT,
respectievelijk de WNT. Bij het besluit over de bezoldiging van de per 1 september 2012
benoemde voorzitter van het college van bestuur is rekening gehouden met de kaders
van de WNT, die per 1 januari 2013 van kracht is geworden.
Het Stichtingsbestuur evalueerde zijn eigen functioneren, voor het eerst onder begelei
ding van een externe adviseur. Deze heeft op basis van interviews met de leden van het
Stichtingsbestuur en vertegenwoordigers van het college van bestuur en van de raad van
bestuur van het UMC St Radboud een analyse gepresenteerd. Vervolgens zijn de aan
bevelingen besproken en zijn actiepunten benoemd. Een van de gesignaleerde knelpunten
betrof de agendadruk. Besloten werd structureel twee extra avondvergaderingen voor
bijzondere onderwerpen te plannen en daarmee de druk op de vergaderagenda te ver
lichten. De resultaten van de evaluatie zijn besproken met het college van bestuur.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
78
De leden van het Stichtingsbestuur zijn aangesloten bij de NVTZ en de VTOI en nemen
op individuele basis deel aan conferenties en workshops die deze organisaties verzorgen.
Aanwezigheid bestuursleden bij vergaderingen (afwezige leden brengen tevoren hun
opmerkingen ter kennis van de voorzitter en de secretaris)
SKUvergaderingen Auditcommissie UGVvergadering
Hermans 5/5 1/2
Van den Goorbergh 4/5 3/3
Gonçalves 5/5
Henneman 5/5
Holland 5/5
Hooymans 4/5 2/3 2/2
vacature
SlotwoordHet Stichtingsbestuur dankt het college van bestuur, de faculteitsbesturen en de mede
werkers en studenten van de universiteit voor hun inzet het afgelopen jaar. Deze inzet
van allen heeft ertoe bijgedragen dat 2012 een uitstekend jaar was voor de Radboud
Universiteit Nijmegen.
Samenstelling, nevenfuncties en rooster van aftreden Stichtingsbestuur
SamenstellingbestuurStichtingKatholiekeUniversiteit2012
Benoemd tot
Drs. L.M.L.H.A. Hermans 01062017
Dr. W.M. van den Goorbergh 01112014
Dr. C.M. Hooymans 01112014
Drs. P.C.H.M. Holland 01072017
Mr. L.Y. GonçalvesHo Kang You 01012017
Drs. M.L. Henneman 01072017
Nevenfuncties
Drs. L.M.L.H.A. Hermans:
Hoofdfuncties:
voorzitter Greenport Holland
voorzitter Adfiz
voorzitter Nederlands Uitgeversverbond
voorzitter Platform Hout in Nederland
Overige functies:
voorzitter Vrienden van het Nationaal Archief
voorzitter Care Nederland
voorzitter Voorselectiecommissie topmanagement ABD (Algemene Bestuursdienst)
lid raad van commissarissen Luzac College
79
voorzitter raad van commissarissen CBRE Real Estate fonds
lid bestuur Academie voor Wetgeving
lid bestuur Schouwburg ‘De Lawei’ te Drachten
Partijpolitieke functie:
fractievoorzitter VVD Eerste Kamer der StatenGeneraal
Dr. W.M. van den Goorbergh:
Oudplv. voorzitter van de raad van bestuur van Rabobank Nederland
Overige functies:
voorzitter raad van toezicht Nexus Instituut
voorzitter raad van toezicht KPC Groep
voorzitter raad van commissarissen DELA en Welten Groep Holding
voorzitter raad van commissarissen NIBC Bank
lid raad van commissarissen Bank Nederlandse Gemeenten en Mediq
Mevrouw dr. C.M. Hooymans:
Hoofdfunctie:
lid raad van bestuur van TNO
Overige functies:
lid Adviesraad voor het Wetenschaps & Technologiebeleid (AWT)
lid raad van commissarissen Rabobank Vallei en Rijn
lid raad van commissarissen Koninklijke KPN NV
plaatsvervangend kroonlid Sociaal Economische Raad (SER) (tot 1 april 2012)
lid Centrale Commissie voor de Statistiek (CCS)
lid bestuur Koning Willem I Stichting (voor selectie tweejaarlijkse ondernemingsprijs)
Drs. P.C.H.M. Holland:
Oudvoorzitter KNMG
Overige functies:
lid raad van toezicht Gelreziekenhuizen
jurylid kwaliteitsprijs INK
jurylid IGZ ZorgVeiligPrijs
vicevoorzitter onderzoekscommissie Maasstad Ziekenhuis
bestuurslid ZegelGezond
voorzitter stuurgroep Kwaliteit Mondzorg
lid adviesraad Kwaliteitsinstituut CVZ
Mevrouw mr. L.Y. Gonçalves-Ho Kang You:
Hoofdfunctie:
lid Raad van State
lid Staatsraad
Overige functies:
bestuurder NL Financial Investments, Den Haag
commissaris Berenschot Holding, Utrecht
bestuurslid Nederlandse Juristen Vereniging
bestuurslid Het Koninklijk Kabinet van Schilderijen het Mauritshuis, Den Haag
verslag stichting katholieke universiteit
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
80
voorzitter Prins Claus Fonds, Amsterdam
lid raad van commissarissen van Het Concertgebouw NV, Amsterdam
voorzitter Stichting Juridische Samenwerking NederlandSuriname, Amsterdam
Mevrouw drs. M.L. Henneman:
Hoofdfuncties:
directeur/eigenaar Maria Henneman Media Management bv
directeur/eigenaar Hof van Amstel bv, Dressuur Training
Overige functies:
bestuurslid KNHS (Koninklijke Nederlandse Hippische Sport Federatie)
lid raad van bestuur Stichting Women Inc.
lid raad van advies Anne Frank Stichting
bestuurslid Persvrijheidsfonds
jurylid Anne Vondelingprijs, parlementaire persprijs
jurylid Opzij top 100, meest invloedrijke vrouwen in Nederland
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
82
Jaarrekening
83
85
jaarrekening
Inhoud Jaarrekening2012
1. Geconsolideerde balans per 31 december 2012 86
2. Geconsolideerde staat van baten en lasten 2012 87
3. Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2012 88
4. Toelichting algemeen 88
5. Toelichting op de geconsolideerde balans 93
6. Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten 102
7. Enkelvoudige balans per 31 december 2012 108
8. Enkelvoudige staat van baten en lasten 2012 108
9. Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening 109
10. Specificatie naar eenheden 113
11. Bestemming exploitatieresultaat en vaststelling en goedkeuring jaarrekening 114
12. Controleverklaring 115
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
86
1. Geconsolideerde balans per 31 december 2012 (opgesteld na resultaatbestemming)
bedragen x € 1000, 31-12-2012 31-12-2011
Activa
Vaste activa
Materiële vaste activa 304.895 305.153
Financiële vaste activa 25.468 25.215
Totaal vaste activa 330.363 330.368
Vlottende activa
Voorraden 546 678
Vorderingen 20.320 21.824
Liquide middelen 127.140 104.077
Totaal vlottende activa 148.006 126.579
Totaal activa 478.369 456.947
Passiva
Eigen vermogen 295.243 280.173
Voorzieningen 46.297 47.353
Langlopende schulden 1.140 1.145
Kortlopende schulden 135.689 128.276
Totaal passiva 478.369 456.947
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
87
2. Geconsolideerde staat van baten en lasten 2012
bedragen x € 1000, Realisatie Begroting Realisatie
2012 2012 2011
Baten
Rijksbijdragen (excl. werkplaatsfunctie) 266.954 264.706 264.882
College, cursus, les en examengelden 30.951 27.000 29.737
Baten werk i.o.v. derden o&o 168.786 156.364 149.617
Overige baten derden 59.089 54.353 62.245
Totaal baten 525.780 502.423 506.481
Lasten
Personele lasten 345.781 343.564 336.469
Afschrijvingen 29.096 26.045 28.841
Huisvestingslasten 26.950 22.456 28.923
Overige lasten 111.340 106.648 106.017
Totaal lasten 513.167 498.713 500.250
Saldo baten en lasten 12.613 3.710 6.231
Financiële baten en lasten 2.488 800 1.592
Resultaat 15.101 4.510 7.823
Af: Vennootschapsbelasting 3 0 1
Resultaat na belastingen 15.104 4.510 7.824
Resultaat deelnemingen 34 0 9
Netto resultaat 15.070 4.510 7.815
De verschillen tussen de realisatie 2012 en de realisatie 2011 worden in hoofdstuk 6
toegelicht.
De belangrijkste verschillen ten opzichte van de begroting betreffen:
• College-,cursus-,les-enexamengelden.Dezezijnvoorzichtigbegrootgeziende
onzekerheden over de langstudeerdersmaatregel.
• Batenwerki.o.v.derden.Dezezijn€ 12,4 miljoen hoger dan begroot. Dit zit voor
de helft bij de Faculteit der Medische Wetenschappen/UMC (vooral in het segment
‘overig nonprofit’) en daarnaast bij de overige faculteiten. Er is voorzichtig begroot.
Tegenover de per saldo hogere baten staan hogere lasten.
• Overigebatenderden.Dezezijn€ 4,7 miljoen hoger dan begroot. De toename doet
zich voor bij diverse activiteiten. De begroting is ten opzichte van de realisatie
conservatief ingeschat.
• Depersonelelastenzijnruim€ 2 miljoen hoger dan begroot. Dit wordt voor circa
€ 2 miljoen vertekend door een rubriceringsverschil in de begroting bij de Faculteit
der Medische Wetenschappen (de reis en verblijfkosten zijn als personele lasten
begroot en in de realisatie onder de ‘Overige lasten’ opgenomen). Gecorrigeerd voor
dit effect zijn de personele lasten ruim € 4 miljoen hoger dan begroot. Dit betreft de
Faculteit der Medische Wetenschappen (+ € 5 miljoen, samenhangend met toename
‘baten werk i.o.v. derden’ en ‘overige baten derden’) en de overige eenheden
(/ € 1 miljoen), met name vanwege onderbesteding onderwijsintensivering).
jaarrekening
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
88
• Deafschrijvingenzijn€ 3 miljoen hoger dan begroot, met name vanwege de extra
afwaardering van de huisvesting voor de Free Electron Laser.
• Indehuisvestingslastenzijnniet-begrotepostenopgenomeninzakeeenmaligelasten
en dotaties aan voorzieningen.
• Deoverigelastenzijn€ 4,7 miljoen hoger dan begroot, vooral vanwege de hogere
‘baten werk i.o.v. derden’ en ‘overige baten derden’.
3. Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2012
bedragen x € 1000, 2012 2011
Saldo baten en lasten 12.613 6.231
Vennootschapsbelasting 3 1
Resultaat deelnemingen 34 9
Financieel resultaat 2.488 1.592
15.070 7.815
Afschrijvingen* 27.867 27.971
Mutatie voorzieningen* 1.056 1.823
26.811 29.794
Mutatie voorraden 132 6
Mutatie vorderingen 1.504 294
Mutatie kortlopende schulden 7.413 13.789
9.049 13.501
Kasstroom uit operationele activiteiten 50.930 51.110
(Des)investeringen materiële vaste activa 27.609 32.989
Mutatie financiële vaste activa 253 50
Kasstroom uit investeringsactiviteiten -27.862 -33.039
Mutatie langlopende schulden 5 5
Kasstroom uit financieringsactiviteiten -5 -5
Mutatie liquide middelen 23.063 18.066
Beginstand liquide middelen 104.077 86.011
Mutatie liquide middelen 23.063 18.066
Eindstand liquide middelen 127.140 104.077
* De afschrijvingen en de mutatie voorzieningen zijn exclusief de Faculteit der Medische Wetenschappen.
4. Toelichting algemeen
De enkelvoudige en de geconsolideerde jaarrekening zijn opgesteld in overeenstemming
met de Regeling jaarverslaggeving van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
d.d. 17 december 2007 (WJZ/2007/50507). Volgens deze regeling is Titel 9 Boek 2 van
het Burgerlijk Wetboek van toepassing voor de jaarverslaggeving, met uitzondering van
de afdelingen 1, 11 en 12, een en ander voor zover in deze regeling niet anders is bepaald.
89
jaarrekening
De algemene waarderingsgrondslag betreft de geamortiseerde kostprijs. Deze is veelal
gelijk aan de nominale waarde tenzij anders is vermeld.
De bedragen in de jaarrekening zijn opgenomen in duizenden euro’s tenzij anders is
aangegeven. Het boekjaar is gelijk aan het kalenderjaar.
4.1 Grondslagen van consolidatie
ConsolidatieIn de geconsolideerde jaarrekening worden opgenomen de financiële gegevens van de
instelling en haar verbonden partijen per 31 december van het boekjaar. Verbonden
partijen zijn rechtspersonen waarin beslissende zeggenschap wordt uitgeoefend. In de
jaarrekening zijn de cijfers van de volgende verbonden partijen meegeconsolideerd:
• StichtingNijmeegsUniversiteitsfonds(SNUF)
• RadboudUniversityHoldingB.V.(opgerichtapril2010)waarinzijnopgenomen:
B.V. Campus Radboud Universiteit
Radboud University Participations B.V. (opgericht april 2010)
Campus Detachering B.V. (opgericht april 2010)
• StichtingUniversitaireOpleidingenBeleidswetenschappenNijmegen(UOBN)
• StichtingterBevorderingvanRechtsgeleerdOnderzoek
• StichtingSteunfondsJuridischPostdoctoraalOnderwijs
Een nadere detaillering is opgenomen in paragraaf 9.15: Overzicht verbonden partijen.
RechtspersoonDe Radboud Universiteit Nijmegen maakt samen met het UMC St Radboud onderdeel
uit van de Stichting Katholieke Universiteit.
FaculteitderMedischeWetenschappen/UniversitairMedischCentrumStRadboudIn 1999 is besloten tot inrichting van het Universitair Medisch Centrum (UMC) St
Radboud, dat bestaat uit de Faculteit der Medische Wetenschappen en het Academisch
Ziekenhuis Nijmegen St Radboud. De bestuurlijke samenwerking en afstemming tussen
de raad van bestuur van het UMC St Radboud en het college van bestuur van de Radboud
Universiteit Nijmegen vindt plaats in het College van Bestuurlijke Samenwerking (CBS).
Dit wordt gevormd door de voorzitter van het college van bestuur (tevens voorzitter van
het CBS), de rector magnificus en de voorzitter van de raad van bestuur. De eindverant
woordelijkheid voor onderwijs en onderzoek ligt bij het college van bestuur.
In de jaarrekening zijn de exploitatiecijfers van de Faculteit der Medische Wetenschappen
in de staat van baten en lasten opgenomen.
4.2 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
ValutaomrekeningDe uit de transacties in vreemde valuta voortvloeiende kosten en opbrengsten, respectie
velijk vorderingen en schulden, worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum
respectievelijk balansdatum. Koersverschillen worden onder de financiële baten en lasten
opgenomen.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
90
Materiële vaste activaGebouwen en terreinen
Gebouwen, terreinen en wegen worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde minus
lineaire afschrijvingen conform de componentenmethode. De kosten van herstel en
groot onderhoud worden geactiveerd en afgeschreven.
Apparatuur en inventaris
Apparatuur en inventaris worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde en lineair afge
schreven op basis van de verwachte economische levensduur. Apparatuur waarvan de
aanschaf is gefinancierd ten laste van de tweede en derdegeldstroomsubsidies, wordt
in het jaar van aanschaf afgeschreven.
Concernsystemen
Concernsystemen worden alleen geactiveerd voor zover het gekochte systemen betreft.
Interne kosten van ontwikkeling van software en implementatie worden niet geacti
veerd, maar komen direct ten laste van het resultaat.
Boekenbezit
Het boekenbezit is niet geactiveerd. De aanschaf wordt als last verantwoord.
Financiële vaste activaDeelnemingen
De onder de financiële vaste activa opgenomen deelnemingen zijn gewaardeerd tegen de
netto vermogenswaarde. De deelnemingen in de balans zijn opgenomen tegen het aan
deel van de Radboud Universiteit Nijmegen in de netto vermogenswaarde, vermeerderd
met haar aandeel in de resultaten van de deelnemingen vanaf het moment van verwer
ving. In de staat van baten en lasten wordt het aandeel van de universiteit in het resul
taat van de deelnemingen opgenomen. Indien de waarde van de deelneming volgens de
vermogensmutatiemethode nihil is geworden, wordt deze methode niet langer toegepast
en blijft de deelneming bij ongewijzigde omstandigheden op nihil gewaardeerd. Hierbij
worden andere langlopende belangen in de deelneming, die feitelijk worden aangemerkt
als een onderdeel van de netto investering, ook meegenomen. Indien en voor zover
geheel of ten dele voor de schulden van de deelneming wordt ingestaan respectievelijk
een feitelijke verplichting bestaat de deelneming tot betaling van haar schulden in staat
te stellen, wordt een voorziening opgenomen. Een vervolgens verkregen aandeel in de
winst van de deelneming wordt pas weer verwerkt indien en voor zover het cumulatief
nietverwerkte aandeel in het verlies is ingelopen.
Leningen
De langlopende leningen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde en daar waar
nodig verminderd met een voorziening voor verwachte oninbaarheid.
Tegenwaarde vermogen Faculteit der Medische Wetenschappen
Dit betreft de participatiewaarde (saldo van activa en passiva) van de Faculteit der
Medische Wetenschappen, zoals die in de jaarrekening van het UMC St Radboud is
opgenomen.
VoorradenDe voorraden worden gewaardeerd tegen inkoopprijs of lagere actuele waarde,
waarbij rekening is gehouden met een voorziening voor incourante voorraden.
91
jaarrekening
Onderhanden werkHet onderhanden werk heeft betrekking op projecten die in opdracht van derden
worden uitgevoerd en die op balansdatum nog niet gereed zijn. Het onderhanden werk
is gewaardeerd tegen de direct toegerekende kosten van arbeid en materiaal met een
opslag voor indirecte kosten, tot het maximum van de verwachte externe opbrengsten.
Gedeclareerde termijnen worden in mindering gebracht op het onderhanden werk.
Het nettobedrag per onderhanden project wordt verwerkt als actief of als schuld, indien
het saldo van het onderhanden project een debet respectievelijk creditstand vertoont.
Ten aanzien van het onderhanden werk wordt, indien noodzakelijk, een voorziening
gevormd voor te verwachten tekorten.
VorderingenDe vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde, waarbij daar waar nodig
rekening wordt gehouden met een voorziening voor oninbaarheid. Alle vorderingen
hebben een looptijd van ten hoogste een jaar, tenzij anders vermeld.
Liquide middelenDe liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
VoorzieningenVoor verplichtingen en risico’s die hun oorzaak vinden in het verleden en waarvan de
omvang op balansdatum onzeker is maar redelijkerwijs is in te schatten, worden voor
zieningen opgenomen. Tenzij anders aangegeven worden voorzieningen opgenomen
tegen de nominale waarde.
PensioenenDe Radboud Universiteit is aangesloten bij Stichting Pensioenfonds ABP met een
toegezegdpensioenregeling. De Radboud Universiteit heeft geen verplichting tot het
voldoen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij het bedrijfstak
pensioenfonds, anders dan het voldoen van de toekomstige premies. De pensioen
regeling is in deze jaarrekening verwerkt als toegezegdebijdrageregeling. De pensioen
premies zijn ten laste van het resultaat verantwoord. Te betalen premie dan wel de
vooruitbetaalde premie per jaareinde wordt als overlopend passief respectievelijk
overlopend actief verantwoord.
De opbouw van pensioen gebeurt op basis van een middelloonregeling. De indexatie
van pensioenen is voorwaardelijk. In 2012 zijn de pensioenen niet geïndexeerd.
De dekkingsgraad van het ABP bedroeg 96 procent per ultimo 2012. Deze dekkings
graad ligt onder het wettelijke minimumvereiste van 105 procent. Het ABP heeft reeds
in 2008 een herstelplan bij De Nederlandsche Bank (DNB) ingediend om de dekkings
graad binnen vijf jaar te herstellen. Een van de maatregelen betreft het verhogen van de
pensioenpremie. Vanaf 1 januari 2012 is de tijdelijke herstelpremie verhoogd van 1 naar
3 procent. Deze verhoging komt voor rekening van zowel de werkgever als de werknemer.
Voor toekomstige herstelpremies heeft de Radboud Universiteit geen voorziening opge
nomen.
Langlopende schuldenOnder langlopende schulden zijn de schulden opgenomen met een resterende looptijd
van meer dan één jaar. Deze zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
92
Kortlopende schuldenOnder de kortlopende schulden zijn schulden opgenomen met een resterende looptijd
van ten hoogste één jaar, tenzij anders vermeld. Deze zijn gewaardeerd tegen de nominale
waarde.
Resultaatbepaling algemeenBij de bepaling van het resultaat wordt het baten en lastenstelsel gehanteerd. Baten en
lasten worden toegerekend aan het jaar waarop deze betrekking hebben.
Rijksbijdragen OCWDe rijksbijdragen voor de primaire bekostiging worden ten gunste van het jaar gebracht
waarvoor ze ter beschikking zijn gesteld.
CollegegeldenDe opbrengsten uit hoofde van collegegelden zijn tijdsevenredig in het boekjaar
verantwoord.
BatenwerkinopdrachtvanderdenHieronder worden de opbrengsten uit niet onder de primaire bekostiging vallend
onderwijs verantwoord.
Daarnaast worden de baten uit contractonderzoek (inclusief onderzoeksmiddelen uit
de tweede en derde geldstroom) hier verantwoord. De projectresultaten worden ten
gunste/ten laste van de exploitatierekening gebracht bij het gereedkomen van het project
of van een afgerond deel daarvan. Eventuele voorzienbare tekorten worden in de resul
taten verantwoord zodra deze blijken.
Overige batenDe overige baten hebben betrekking op de derde geldstroom en zijn naar hun aard
nader toegelicht bij de betreffende post in deze jaarrekening.
KostenDe kosten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grond
slagen voor waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.
(Voorzienbare) verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor
het einde van het boekjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van
de jaarrekening bekend zijn geworden en overigens wordt voldaan aan de voorwaarden
voor het opnemen van voorzieningen.
Financiële baten en lastenRenteopbrengsten worden tijdsevenredig in de winstenverliesrekening verwerkt,
rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende actiefpost, indien
hun bedrag bepaalbaar is en hun ontvangst waarschijnlijk.
BelastingenDe belastingen worden berekend op basis van het verantwoorde resultaat, rekening
houdend met fiscaal vrijgestelde posten en geheel of gedeeltelijk nietaftrekbare kosten.
IntercompanytransactiesResultaten uit transacties met en tussen geconsolideerde verbonden partijen worden
volledig geëlimineerd. Resultaten uit transacties met en tussen deelnemingen die tegen
de netto vermogenswaarde gewaardeerd worden, zijn proportioneel verantwoord.
93
jaarrekening
4.3 Kasstroomoverzicht
Het geconsolideerde kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.
5. Toelichting op de geconsolideerde balans Vaste activa
5.1 Materiëlevasteactiva
bedragen x € 1000, Verkrijgings- Waarde- Boek- Investe- Inge- Desinves- Afschrij- Verkrij- Waarde- Boek-
prijs verminde- waarde ringen bruik- teringen vingen gingsprijs verminde- waarde
(vervaardi- ringen en 31-12-’11 2012 name 2012 2012 (vervaardi- ringen en 31-12-’12
gingsprijs) afschrijvingen 2012 (tegen gingsprijs) afschrijvingen
t/m 2011 t/m 2011 boekw.) t/m 2012 t/m 2012
Gebouwen en terreinen
Terreinen 6.253 0 6.253 18 0 0 0 6.271 0 6.271
Gebouwen 491.065 243.795 247.270 2.631 13.251 0 20.634 503.280 260.762 242.518
Gebouwen in uitvoering 10.785 0 10.785 16.379 13.251 0 0 13.913 0 13.913
Gebouwen en terreinen verb. partijen 27.253 7.194 20.059 446 0 0 1.122 27.693 8.310 19.383
Subtotaal gebouwen en terreinen 535.356 250.989 284.367 19.474 0 0 21.756 551.157 269.072 282.085
Inventaris/apparatuur en informatiesystemen
Inventaris en apparatuur 55.745 37.305 18.440 7.305 0 0 5.248 51.816 31.319 20.497
Informatiesystemen 6.911 4.633 2.278 830 0 0 843 7.369 5.104 2.265
Invent. en app. verbonden partijen 458 390 68 0 0 0 20 458 410 48
Subtotaal inventaris/apparatuur en 63.114 42.328 20.786 8.135 0 0 6.111 59.643 36.833 22.810
informatiesystemen
Totaal 598.470 293.317 305.153 27.609 0 0 27.867 610.800 305.905 304.895
Afschrijvingslast inventaris en apparatuur UMC, facultair deel 1.229
Totaal afschrijvingen in exploitatierekening 29.096
WOZ- en verzekerde waarde gebouwen en terreinen Bedrag Peildatum
WOZwaarde gebouwen en terreinen 293.316 0101’12
Verzekerde waarde gebouwen 644.560 3112’12
Afschrijvingstermijnen
Investeringen in gebouwen worden voor wat betreft het bouwkundige casco afgeschreven
in zestig jaar, de afbouw in dertig jaar en de technische voorzieningen in vijftien jaar.
• Renovatieswordenafgeschrevenopbasisvandeverwachteeconomischelevensduur
(variërend van tien tot dertig jaar).
• Voorterreinvoorzieningenenwegen(waaronderrioleringengas-,water-en
elektrische leidingen) geldt een afschrijvingstermijn van dertig jaar.
• Voorsportterreinenenvoortechnischeinfrastructuurbedragendeafschrijvings-
termijnen respectievelijk tien en vijftien jaar.
• Voorinformatiesystemenbedraagtdeafschrijvingstermijnachtjaar.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
94
Gebouwen en terreinen
Op balansdatum is € 13,9 miljoen geïnvesteerd in projecten in uitvoering.
x € 1 miljoen
Grotiusgebouw 7,8
Free Electron Laserlab 1,6
Decentraal stoken 1,4
Trigongebouw 0,5
Vervanging koelmachine Erasmusgebouw 0,5
Diversen 2,1
Totaal 13,9
Gedurende het boekjaar is voor € 13,3 miljoen aan bouwprojecten in gebruik genomen.
x € 1 miljoen
Free Electron Laserlab 2,5
Groot onderhoud 2,0
Transitorium 1,9
Warmtekoudeopslag Free Electron Laserlab 1,6
en High Field Magnet Laboratory
Decentraal stoken zuid 1,3
Kleine werken 20102011 1,1
Serverruimte UCI 0,7
Toegangsbeveiliging 0,7
Centraal Dierenlab 0,2
Diversen 1,3
Totaal 13,3
95
jaarrekening
5.2 Financiëlevasteactiva
bedragen x € 1000, Mutaties
Vestigingsplaats Boekwaarde Investeringen Resultaat Boekwaarde
01-01-2012 2012 2012 31-12-2012
Deelnemingen
CVIM Utrecht 693 0 22 671
Overige 14 0 12 2
Subtotaal deelnemingen 707 0 -34 673
Verstrekte Aflossingen/
leningen u/g afboekingen
2012 2012
Kinderdagverblijf Nijmegen 16 0 16 0
Subtotaal leningen 16 0 16 0
Overige Resultaat
mutaties 2012
Tegenwaarde vermogen Faculteit der
Medische Wetenschappen 24.492 0 303 24.795
Totaal financiële vaste activa 25.215 0 253 25.468
• CommanditaireVennootschaptotexploitatievandeInternationaleMagneetfaciliteit
(CVIM): in het kader van de realisatie van de internationale magneetfaciliteit is
CVIM opgericht. In deze vennootschap zijn de Stichting Fundamenteel Onderzoek
der Materie (FOM) en de Radboud Universiteit Nijmegen commanditaire (stille)
vennoten en is de Stichting Beheer Internationale Magneetfaciliteit de beherend
vennoot. In april 2003 is de internationale magneetfaciliteit in gebruik genomen.
De mutatie in 2012 betreft het aandeel van de Radboud Universiteit Nijmegen in
het exploitatieresultaat.
• Deleningaanhetkinderdagverblijfis in 2012 afgelost.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
96
Vlottende activa
5.3 VoorradenDe voorraden betreffen gebruiksgoederen gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder
aftrek van een voorziening voor incourantheid.
5.4 Vorderingen
bedragen x € 1000, 2012 2011
Debiteuren 11.000 12.095
Kaskortingen ministerie 1.869 1.872
Personeel 1.325 1.366
Overige vorderingen 258 135
Subtotaal 14.452 15.468
Vooruitbetaalde kosten 2.590 4.071
Verstrekte voorschotten 68 41
Overige overlopende activa 3.685 3.136
Overlopende activa 6.343 7.248
Voorziening wegens oninbaarheid 475 892
Totaal 20.320 21.824
Verloop van Voorziening wegens oninbaarheid
Stand per 1 januari 892 1.027
Onttrekking/dotatie 417 135
Stand per 31 december -475 -892
5.5 Liquidemiddelen
bedragen x € 1000, 2012 2011
Bank en girorekeningen 94.425 41.884
Depositorekeningen 32.678 62.133
Kas 37 60
Totaal 127.140 104.077
De liquide middelen zijn in 2012 met circa € 23 miljoen toegenomen. De cashflow
(exploitatieresultaat plus afschrijvingen) is in 2012 ruim € 15 miljoen hoger dan het
saldo van (des)investeringen. Daarnaast kan de toename mede worden verklaard
door vooruitontvangen subsidies voor Zwaartekrachtprogramma’s (€ 5 miljoen) en
Spinozapremies (€ 5 miljoen). De deposito’s staan niet ter vrije beschikking en zijn
alle kortlopend (korter dan 12 maanden).
97
jaarrekening
Passiva
5.6 Eigenvermogen
bedragen x € 1000, Mutaties
Saldo Bestemming Overige Saldo
01-01-2012 exploitatiesaldo mutaties 31-12-2012
2012 2012
Algemene reserve 270.757 15.139 0 285.896
Algemene reserve verbonden partijen 3.625 69 0 3.556
(zonder kapitaalsbelang)
Bestemmingsreserves 2.461 0 0 2.461
Bestemmingsfondsen 3.330 0 0 3.330
Totaal eigen vermogen 280.173 15.070 0 295.243
Waarvan volgens rubriceringsoverzicht OCW
Publiek vermogen 267.812 14.462 0 282.274
Privaat vermogen 12.361 608 0 12.969
De Radboud Universiteit is een bijzondere universiteit en maakt deel uit van de Stichting
Katholieke Universiteit. Het eigen vermogen is op zich naar haar aard privaatrechtelijk
van karakter. Het vermogen is sinds het ontstaan in 1923 opgebouwd uit collectief en
nietcollectief gefinancierde bedragen.
Algemene reserve
De algemene reserve dient, behalve als weerstandsvermogen, met name ter financiering
van de gebouwen, infrastructuur en apparatuur.
Bestemmingsreserves
De bestemmingsreserves betreffen reserves waar concrete plannen aan ten grondslag
liggen. Het betreft onder meer centrale stimuleringsmiddelen voor innovatie en plannen
bij decentrale eenheden, voornamelijk op het gebied van onderwijs en onderzoeks
vernieuwing.
Bestemmingsfondsen
Deze post betreft het profileringsfonds. Dit is een centraal fonds van de Radboud
Universiteit Nijmegen voor ondersteuning van studenten die door bijzondere omstandig
heden hun studie niet binnen de voorgeschreven tijd kunnen voltooien, bijvoorbeeld
door bestuurswerkzaamheden. De dotatie en onttrekking bedragen in 2012 respectievelijk
€ 1,1 miljoen en € 0,9 miljoen. Overschotten worden niet toegevoegd aan het bestem
mingsfonds.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
98
Aansluiting staat van baten en lasten voorzieningen
(dotaties € 12,7 miljoen / vrijval € 2,4 miljoen = € 10,3 miljoen):
Paragraaf 6.5 Personele lasten: € 6,9 miljoen
Paragraaf 6.7 Huisvestingslasten: € 1,2 miljoen
Paragraaf 6.8 Overige lasten: € 2,3 miljoen
Af: Exploitatie FMWUMC: € 0,1 miljoen
Totaal: € 10,3 miljoen
Personele voorzieningen
•VoorzieningWNU(WerkloosheidsregelingNederlandseUniversiteiten)
De voorziening WNU (voorheen wachtgelden) omvat de verplichtingen uit hoofde
van de WNU. Tevens worden uit deze voorziening medewerkers ondersteund van wie
de arbeidsbetrekking wordt bedreigd. Dit betreft vooral de bekostiging van opleidingen
en outplacement. Er is geen rekening gehouden met toekomstige instroom.
•Rechtspositiegelden
Deze voorziening is bedoeld voor projecten en initiatieven gericht op loopbaan
ontwikkeling, management development en scholingsactiviteiten. Daarnaast worden
hieruit rechtspositionele regelingen gefinancierd, zoals het ouderschapsverlof en de in
1995 overeengekomen regeling voor flexibel uittreden. De besteding van de middelen
wordt in overleg met de vakbonden vastgesteld. De meerjarige afspraken van het
gedurende 2008 met de vakbonden gevoerde overleg zijn verwerkt in deze jaarrekening.
5.7 Voorzieningen
bedragen x € 1000, Stand Dotaties* Onttrekkingen Vrijval* Stand Korter dan Langer dan
31-12-’11 31-12-’12 1 jaar 1 jaar
Personele voorzieningen
Wachtgeldvoorziening 10.061 3.500 2.863 140 10.558 3.019 7.539
Rechtspositiegelden 3.773 0 1.754 0 2.019 2.018 1
Reorganisaties en herstructurering 3.565 2.653 1.062 293 4.863 1.905 2.958
Sabbatical leaves/educatief verlof 2.267 230 281 0 2.216 562 1.654
Seniorenregeling 6.790 150 22 0 6.918 2.049 4.869
Jubilea 1.065 698 0 0 1.763 158 1.605
Subtotaal 27.521 7.231 -5.982 -433 28.337 9.711 18.626
Overige voorzieningen
Sloopkosten/asbestverwijdering 4.646 1.400 563 30 5.453 500 4.953
Overige voorzieningen 3.802 1.284 1.913 705 2.468 1.178 1.290
Subtotaal 8.448 2.684 -2.476 -735 7.921 1.678 6.243
Voorziening tekorten op projecten 11.384 2.765 2.916 1.194 10.039 3.000 7.039
Subtotaal overige voorzieningen 11.384 2.765 -2.916 -1.194 10.039 3.000 7.039
Totaal 47.353 12.680 -11.374 -2.362 46.297 14.389 31.908
* excl. Faculteit der Medische Wetenschappen/UMC St Radboud
99
jaarrekening
•Reorganisatieenherstructurering
Dotaties aan deze voorziening vinden plaats betreffende de door eenheden voorgestelde
en door het college van bestuur goedgekeurde herstructureringen en reorganisaties.
Onttrekkingen vinden plaats op basis van deze goedgekeurde plannen. In 2012 is een
voorziening gevormd voor reorganisatie in het ICTdomein van € 2,5 miljoen.
•Sabbaticalleaves/educatiefverlof
Deze voorziening beoogt de afdekking van toekomstige verplichtingen betreffende
werkgeversbijdragen aan het meerjarige spaarmodel vakantiedagen ten behoeve van
sabbatical leaves en educatief verlof.
•Seniorenregelingen
De voorziening seniorenregelingen is gevormd voor medewerkers die gebruikmaken van
de caoregelingen voor senioren. De voorziening is per individuele werknemer bepaald,
waarbij de toekomstige uitkering contant is gemaakt.
•Jubilea
Deze voorziening dient ter afdekking van toekomstige werkgeversverplichtingen ten
aanzien van beloningen in het kader van een langdurig dienstverband (jubilea).
De voorziening is per individuele werknemer bepaald, waarbij de toekomstige uitkering
contant is gemaakt.
Overige voorzieningen
•Sloopkosten/asbestverwijdering
Dit betreft een voorziening voor sloopkosten en asbestverwijdering verbonden aan
gebouwen waarvoor besloten is dat deze gesloopt zullen worden (al dan niet in relatie
tot nieuwbouw).
•Overigevoorzieningen
Dit betreft met name de voorziening onderhoud, die is gevormd voor kosten die gemoeid
zijn met nietvoldoende functionerende klimaatinstallaties en achterstallig onderhoud.
•Voorzieningtekortenopprojecten
Deze voorziening dient voor projecten waarop een tekort wordt voorzien.
Schulden
5.8 Langlopendeschulden
bedragen x € 1000, Bedrag lening Aangegane Aflossingen Bedrag
01-01-2012 leningen o/g 2012 boekwaarde
2012 31-12-2012
Lening Parochie van de Heilige
Geest/Bisdom ’sHertogenbosch 1.126 1.126
Overige langlopende schulden 19 5 14
Totaal 1.145 0 5 1.140
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
100
bedragen x € 1000, 2012 2011
Onderhanden werk/halffabricaat 171.503 154.603
Gedeclareerde termijnen 227.010 204.879
Saldo onderhanden werk 55.507 50.276
Crediteuren 12.014 11.443
Omzetbelasting 1.650 552
Loonheffing 0 21
Vennootschapsbelasting 0 13
Schulden aan belastingen/premies 1.650 586
Overige kortlopende schulden 19.360 23.040
Vakantiegeld en dagen 23.665 20.690
Vooruitontvangen doelsubsidies OCW 1.427 1.374
Vooruitontvangen college en lesgelden 10.006 10.600
Vooruitontvangen termijnen 12.060 10.267
Overlopende passiva 47.158 42.931
Totaal kortlopende schulden 135.689 128.276
•Saldoonderhandenwerk
Het saldo onderhanden werk betreft de directe en indirecte kosten van lopende en nog
niet afgesloten projecten. Gedeclareerde termijnen zijn hierop in mindering gebracht.
bedragen x € 1000, 2012 2011
Onderhanden Gedeclareerde Saldo Onderhanden Gedeclareerde Saldo
werk termijnen werk termijnen
OHW>termijnen 49.343 39.051 10.292 53.143 41.597 11.546
OHW<termijnen 122.160 187.959 65.799 101.460 163.282 61.822
Totaal -171.503 227.010 55.507 -154.603 204.879 50.276
De langlopende schuld betreft voornamelijk een renteloze, eeuwigdurende lening van de
Parochie van de Heilige Geest/Bisdom ’sHertogenbosch ad € 1,1 miljoen. Deze lening is
ontstaan naar aanleiding van de verkoop van de Studentenkerk in 2008. Als voorwaarde
lijke terugbetalingsverplichting is gesteld dat de middelen moeten worden ingezet voor
de instandhouding van de Studentenkerk.
De post ‘Overige langlopende schulden’ betreft een renteloze lening van de verbonden
partij SNUF met een per balansdatum resterende looptijd van drie jaar.
5.9 Kortlopendeschulden
101
5.10 Nietindebalansopgenomenverplichtingenenactiva
Financieringsovereenkomst UMC St Radboud
In 2011 heeft het UMC St Radboud een nieuwe financieringsovereenkomst afgesloten
met de bank. De financieringsfaciliteit heeft een totale omvang van € 840 miljoen.
Op de financiering is door de Stichting Katholieke Universiteit zekerheid verstrekt in de
vorm van een bankhypotheekrecht op alle grond en opstallen voor een bedrag van € 600
miljoen. Dat betreft de grond en opstallen die zijn toegeschreven aan het ziekenhuisdeel
van het UMC St Radboud. Daarnaast heeft de bank eerste pandrecht op roerende activa
en vorderingen van het UMC St Radboud.
De nieuwe financieringsovereenkomst bevat een aantal financiële convenanten ten
aanzien van de solvabiliteit en het resultaat. De solvabiliteit wordt beoordeeld voor de
Stichting Katholieke Universiteit als geheel. Het eigen vermogen en het balanstotaal van
de Radboud Universiteit worden daarbij meegenomen in de berekening. In 2012 hebben
de Stichting Katholieke Universiteit en het UMC aan deze convenanten voldaan.
Nieuwbouwprojecten
De per balansdatum niet uit de balans blijkende contractueel aangegane verplichtingen
inzake nieuwbouwprojecten hebben een omvang van € 38 miljoen.
jaarrekening
•DoelsubsidiesOCW
Aflopend per Toewijzing Bedrag Ontvangen Totale Te verrekenen
ultimo verslagjaar Kenmerk Datum van de t/m kosten ultimo
toewijzing verslagjaar 31-12-2012 verslagjaar
Educatieve minoren ond/obd 12112009 219 219 219 0
09/130153U
Akademieassistenten 705AO2119 20022009 184 184 168 16
FdL/FFTR*
Nimar 2010* 705AO2259 28102009 611 611 600 11
Totaal 1.014 1.014 987 27
Doorlopend tot in een Toewijzing Bedrag Saldo Ontvangen Kosten in Ontvangen Totale kosten Saldo
volgend verslagjaar Kenmerk Datum van de 1-1-2012 in verslagjaar** t/m 31-12-2012 ontvangsten
toewijzing verslagjaar verslagjaar en bestedingen
Sirius bachelorfase 705AO2034 31102008 4.900 991 1.060 980 3.920 2.849 1.071
Sirius masterfase 705AO2529 18112010 1.492 234 298 203 596 268 329
Akademieassistenten 705AO2379 01052010 206 0 103 103 206 206 0
FSW***
Totaal 6.598 1.225 1.461 1.286 4.722 3.323 1.400
Totaal 7.612 5.736 4.310 1.427
* Reeds afgelopen voor het verslagjaar, maar nog niet afgerekend.
** De bestedingen inzake Sirius zijn voor 50% opgenomen in verband met de eigen bijdrage van 50%.
De bestedingen voor Sirius bachelorfase zijn inclusief nagekomen kosten uit 2010 en 2011 ad € 39.193.
*** Niet meegenomen in de jaarrekening 2011. Dit is in de jaarrekening 2012 gecorrigeerd.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
102
CVIM: afnameverplichting magneeturen en verplichting kapitaalinbreng
De bètafaculteit heeft zich verplicht tot het jaarlijks afnemen van de CVIM van mini
maal duizend magneeturen ad € 650 per uur exclusief btw. De overeenkomst loopt begin
2013 af. De beëindiging van de CVIM is medio 2013 voorzien. Tot dat moment worden
geen aanvullende kapitaalstortingen beoogd.
Stichting Studenten Huisvesting Nijmegen (SSHN)
De Radboud Universiteit Nijmegen staat garant voor de ‘afname’ van 71 zelfstandige
wooneenheden op de campus ten behoeve van de tijdelijke huisvesting van (buitenlandse)
gasten, (gast)docenten en onderzoekers. Deze garantstelling is afgegeven aan de SSHN
en beloopt jaarlijks maximaal € 255.000.
Contractaansprakelijkheid bij projecten
In een aantal gevallen is de Radboud Universiteit Nijmegen aansprakelijk voor het totale
projectbudget bij onderzoeksprojecten waarvoor zij penvoerder (lead contractor) is.
Lease-/licentieovereenkomsten
In het kader van de normale bedrijfsvoering heeft de Radboud Universiteit Nijmegen
voorts huur en leaseovereenkomsten en licentieovereenkomsten afgesloten.
Garantie startende ondernemers
Per 31 december 2012 zijn vijftig leningdelen (totaalbedrag € 2,2 miljoen) verstrekt via
de KERNraad door de Rabobank aan startende ondernemers. De leningen hebben een
looptijd van acht jaar. Financiering geschiedt gedeeltelijk via bijdragen van derden en een
subsidieregeling van het ministerie van Economische Zaken. De Radboud Universiteit
Nijmegen staat garant voor het volledige bedrag.
6. Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten
6.1 Rijksbijdragen
bedragen x € 1000, 2012 2011
Rijksbijdrage OCW (incl. werkplaatsfunctie ) 339.882 336.519
Rijksbijdrage academisch ziekenhuis 72.928 71.637
Totaal 266.954 264.882
De rijksbijdrage 2012 is ten opzichte van 2011 met € 2,1 miljoen gestegen. Deze stijging
houdt vooral verband met extra middelen voor studentenaantallen, sectorplannen,
versterking alfa/gamma en compensatie voor loonbijstellingen. Hiertegenover staat
de geplande efficiencykorting voor onderzoek en innovatie.
6.2 CollegegeldenEentrendmatigeverhogingvanhetcollegegeldheeft–ondankseenlichteafnamevan
hetstudentenaantal(van19.103naar18.101)–geleidtoteenstijgingvandecollegegelden
van € 29,7 miljoen in 2011 tot € 31 miljoen in 2012.
103
jaarrekening
6.3 BatenwerkinopdrachtvanderdenO&OOnder de baten werken voor derden worden de opbrengsten van activiteiten van
onderwijs en onderzoek verantwoord. Deze opbrengsten betreffen de volgende
activiteiten en opdrachtgevers:
bedragen x € 1000, 2012 2011*
Contractonderwijs 25.078 23.682
Contractonderzoek
Internationale organisaties 24.647 19.354
Nationale overheden 11.816 11.350
NWO 39.943 38.005
KNAW 393 329
Overige nonprofitorganisaties 52.241 42.709
Bedrijven 14.668 14.188
143.708 125.935
Totaal 168.786 149.617
* De rubricering is enigszins bijgesteld in vergelijking met de jaarrekening 2011.
De toename met ruim € 19 miljoen doet zich vooral voor bij de Faculteit der Medische
Weten schappen/UMC St Radboud (€ 10,5 miljoen; betreft vooral de overige nonprofit
organisaties) en de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica
(€ 5,1 miljoen).
Tweede en derde geldstroom en overige baten
De tweede en derdegeldstroomactiviteiten (inclusief de overige baten) bedragen in
2012 43,3 procent (2011: 41,8 procent) van de totale baten.
6.4 Overigebatenderden
bedragen x € 1000, 2012 2011
Externe dienstverlening 27.140 28.122
Sponsoring 175 102
Verhuur 3.843 4.671
Schenking 1.227 1.242
Externe dienstverlening aan UMC St Radboud 12.382 12.813
Detachering personeel 1.297 1.396
Overig ‘overige baten’ 13.025 13.899
Totaal overige baten 59.089 62.245
De post ‘Externe dienstverlening’ bestaat voor het grootste deel uit dienstverlening van
het Facilitair Bedrijf (restauratieve dienstverlening, sportbijdragen, ICTdiensten, Arbo
en Milieudienst) en dienstverlening van de Faculteit der Medische Wetenschappen/
UMC St Radboud (met name patiëntenzorg tandheelkunde).
De ‘Externe dienstverlening aan UMC St Radboud’ betreft dienstverlening ten behoeve
van patiëntenzorg in het UMC St Radboud.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
104
De post ‘Overig ‘overige baten’’ betreft onder meer terugontvangen btw op overhead,
bijdragen aan leerstoelen, verkoop van boeken en dictaten, bijdragen voor vaccinaties,
verkopen van de campuswinkels, parkeergelden, bijdragen van studenten aan de
introductie en subsidies.
6.5 Personelelasten
bedragen x € 1000, 2012 2011
Bruto lonen en salarissen 255.066 249.333
Sociale lasten 26.186 24.655
Pensioenlasten 36.333 32.867
Lonen en salarissen 317.585 306.855
Dotatie/vrijval personele voorzieningen 6.873 7.894
Personeel niet in loondienst 6.366 6.553
Overige personele lasten 14.957 15.167
Overige personele lasten 28.196 29.614
Totaal personele lasten 345.781 336.469
Bruto lonen en salarissen
De bruto lonen en salarissen zijn ten opzichte van 2011 met € 5,7 miljoen toegenomen.
Dit betreft:
• RadboudUniversiteit:toename€ 3,8 miljoen:
Toename gemiddeld aantal fte’s met 98. Effect: + € 4 miljoen.
Geen caostijging 2012. Effect: nihil.
Hogere dotatie voor spaarverlof en vakantiedagen ten opzichte van 2011.
Effect: + € 1,5 miljoen
Overige, waaronder lagere verplichtingen bij de Faculteit der Letteren voor onder
andere geesteswetenschappen. Effect: / € 1,7 miljoen.
• FaculteitderMedischeWetenschappen:toename€ 1,9 miljoen:
Caostijging van 1 procent per 1 augustus 2011 en 1,6 procent per 1 augustus 2012.
Effect: + € 1,0 miljoen.
Toename gemiddeld aantal fte’s met 36: + € 1,8 miljoen.
Overige: / € 0,9 miljoen.
Sociale lasten
De toename van de sociale lasten ad € 1,5 miljoen wordt verklaard door de stijging van
de bruto lonen en salarissen en de toegenomen premiedruk (10,3 procent tegenover
9,9 procent in 2011).
Pensioenlasten
De toename van de pensioenlasten ad € 3,5 miljoen wordt verklaard door een stijging
van de bruto lonen en salarissen en de hogere premiedruk (14,2 procent tegenover
13,2 procent in 2011).
bedragen in €
105
jaarrekening
bedragen x € 1000, 2012 2011
Fiscaal loon Pensioenpremie Fiscaal loon Pensioenpremie
werkgever werkgever
Prof. dr. G.J.M. Meijer (voorzitter vanaf 01092012) 54 11
Ir. R.J. de Wijkerslooth de Weerdesteyn 83 0 169 22
(voorzitter t/m 31052012)
Prof. mr. S.C.J.J. Kortmann (rector magnificus) 183 31 179 29
Dr. ir. A.A.J.M. Franken (vicevoorzitter) 137 25 136 23
Totaal 403 56 484 74
Bezoldiging college van bestuur/Stichtingsbestuur
De ontwikkeling van de bruto lonen van het college van bestuur volgt de indexering
van de cao van het rijk. Het fiscale loon en de toekomstige beloningen (pensioenpremie
werkgeversgedeelte) van de leden van het college van bestuur bedragen:
Vergoedingen leden Stichtingsbestuur
Het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit functioneert als toezichthoudend
orgaan voor zowel het UMC St Radboud als de Radboud Universiteit. De vergoedingen
komen derhalve ook gedeeltelijk voor rekening van het UMC St Radboud. Aan de
Radboud Universiteit zijn de volgende bedragen toegerekend:
Leden Stichtingsbestuur 2012 2011
Drs. L.M.L.H.A. Hermans 13.500 13.500
Dr. W.M. van den Goorbergh 11.250 11.750
Mw. mr. L.Y. GonçalvesHo Kang You 9.000 6.250
Mw. dr. C.M. Hooymans 9.000 7.500
Prof. dr. A.J.M. Plasschaert 10.000
Mw. drs. M.L. Henneman 9.000 6.250
drs. P.C.H.M. Holland 9.000 6.750
60.750 62.000
Bureaukosten Stichtingsbestuur 154.038 73.570
214.788 135.570
Per 1 januari 2013 is de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en
semipublieke sector (WNT) van kracht, met een grens van € 228.599 euro.
Overzicht declaraties bestuursleden verslagjaar 2012
Het overzicht inzake de declaraties van bestuursleden is opgesteld conform de richtlijn
zoals opgenomen in de brief van het ministerie van OCW d.d. 25 november 2011.
bedragen in € Prof. dr. G.J.M. Meijer Ir. R.J. de Wijkerslooth Prof. mr. S.C.J.J. Dr. ir. A.A.J.M.
voorzitter voorzitter Kortmann Franken
vanaf 01-09-2012 tot 31-05-2012 rector magnificus lid
Vaste onkostenvergoedingen
voor representatie 1.361 1.361
Reiskosten binnenland
Reiskosten buitenland
Overige kosten* 16.802 331
16.802 - 1.692 1.361
* De overige kosten van prof. Meijer betreffen de verhuiskostenvergoeding o.b.v. de geldende regeling
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
106
Aantal fte’s
2012 2011
Fte’s ultimo jaar
WP 2.806 57% 2.632 55%
OBP 2.104 43% 2.126 45%
Totaal 4.910 100% 4.758 100%
De fte’s zijn inclusief het personeel van de Faculteit der Medische Wetenschappen
waarvoor bij het OBP (ondersteunend en beheerspersoneel) en een deel van het WP
(wetenschappelijk personeel) verdeelsleutels zijn gehanteerd. Ook de personele kosten
van deze faculteit zijn in de cijfers van de Radboud Universiteit Nijmegen opgenomen.
De toename van het WP doet zich vooral voor bij de faculteiten der Letteren, Sociale
Wetenschappen en Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica.
6.6 Afschrijvingen
bedragen x € 1000, 2012 2011
Gebouwen 21.756 22.161
Inventaris en apparatuur 6.497 6.012
Informatiesystemen 843 668
Materiële vaste activa 29.096 28.841
In de afschrijvingen is begrepen de extra afschrijving ad € 2,3 miljoen (2011: € 4,0 miljoen)
inzake matching op investeringen in het gebouw voor het Free Electron Laserlab.
6.7 Huisvestingslasten
bedragen x € 1000, 2012 2011
Huur 959 1.156
Verzekeringen 556 532
Energie en water 6.983 6.462
Schoonmaakkosten 5.471 5.387
Heffingen 2.522 2.532
Uitbestede diensten aan derden 3.481 5.826
Overige huisvestingslasten 5.723 4.591
Dotatie/vrijval overige voorzieningen 1.255 2.437
Totaal huisvestingslasten 26.950 28.923
De huisvestingslasten zijn in 2012 met € 2 miljoen afgenomen.
Dit wordt verklaard door:
Plankosten tweede researchgebouw UMC in 2011 2,4 miljoen
Lagere kosten verhuizing/aanpassing ACSW 1,1 miljoen
Lagere dotatie/vrijval voorziening sloop/asbest 1,2 miljoen
Afboeking plankosten Tandheelkunde + 1,6 miljoen
Hogere kosten voor energie en water + 0,5 miljoen
Overige + 0,6 miljoen
2,0 miljoen
107
jaarrekening
6.8 Overigelasten
bedragen x € 1000, 2012 2011
Uitbestede diensten aan derden 32.789 31.375
Verbruik grond en hulpstoffen 26.676 24.152
Reis en verblijfkosten 9.367 8.361
Inkomensoverdrachten (excl. ziekenhuis 5.972 4.836
werkplaatsfunctie)
Drukwerk 4.406 4.387
Communicatiekosten 3.566 3.617
Kantoorkosten 2.043 1.639
Diverse overige lasten 8.345 6.509
Dotatie/vrijval overige voorzieningen 2.265 2.919
Inventaris en apparatuur en leermiddelen 15.911 18.222
Totaal 111.340 106.017
De posten ‘Uitbestede diensten aan derden’ en ‘Diverse overige lasten 2011’ zijn
gecorrigeerd. De eliminaties zijn in 2012 verder verbeterd.
De accountants en advieskosten bedragen inclusief btw in 20122011:
bedragen x € 1000, 2012 2011
Honoraria voor adviesdiensten op fiscaal terrein 106 100
Honoraria voor andere controleopdrachten 4 12
Honoraria voor andere nietcontrolediensten 71 21
Honoraria voor het onderzoek van de jaarrekening 259 235
Totaal 440 368
Financiële ondersteuning EERstudenten en nietEERstudenten vanuit het
Profileringsfonds.
EER-studenten Niet-EER-studenten Totaal
Aantal Bedrag Aantal Bedrag Aantal Bedrag
715 € 778.151 2 € 1.488 717 € 779.639
6.9 FinancieelresultaatHet financieel resultaat is ten opzichte van vorig jaar toegenomen. Dit resultaat is
gestegen door een licht hogere rentevergoeding en een gestegen gemiddelde liquiditeit.
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
108
7. Enkelvoudige balans per 31 december 2012 (opgesteld na resultaatbestemming)
bedragen x € 1000, 31-12-2012 31-12-2011
Materiële vaste activa 285.464 285.026
Financiële vaste activa 42.986 43.811
Totaal vaste activa 328.450 328.837
Voorraden 546 678
Vorderingen 19.483 20.662
Liquide middelen 123.174 100.556
Rekeningcourant groepsmaatschappijen 1.632 410
Totaal vlottende activa 144.835 122.306
473.285 451.143
Eigen vermogen 291.686 276.549
Voorzieningen 46.216 47.200
Langlopende schulden 1.126 1.126
Kortlopende schulden 134.257 126.268
Totaal passiva 473.285 451.143
8. Enkelvoudige staat van baten en lasten 2012
bedragen x € 1000, Realisatie Begroting Realisatie
2012 2012 2011
Baten
Rijksbijdragen (excl. werkplaatsfunctie) 266.954 264.706 264.882
College, cursus, les en examengelden 30.951 27.000 29.737
Baten werk i.o.v. derden o&o 167.449 154.580 148.366
Overige baten derden 56.229 51.234 59.464
Totaal baten 521.583 497.520 502.449
Lasten
Personele lasten 343.068 341.091 334.597
Afschrijvingen 27.954 24.922 27.701
Huisvestingslasten 25.487 20.994 27.675
Overige lasten 112.465 106.901 106.175
Totaal lasten 508.974 493.908 496.148
Saldo baten en lasten 12.609 3.612 6.301
Financiële baten 2.994 1.228 2.117
Resultaat deelnemingen 464 214 662
Exploitatieresultaat 15.139 4.626 7.756
109
jaarrekening
9. Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening
9.1 Algemeen
Voor de enkelvoudige jaarrekening geldt dat dezelfde grondslagen voor waardering en
resultaatbepaling zijn gehanteerd als voor de geconsolideerde jaarrekening in paragraaf 4.2.
9.2 Aansluitingenkelvoudigeengeconsolideerdemateriëlevasteactiva
bedragen x € 1000, 31-12-2012 31-12-2011
Enkelvoudig 285.464 285.026
Verbonden partijen
Gebouwen en terreinen 19.383 20.059
Inventaris/apparatuur 48 68
Totaal verbonden partijen 19.431 20.127
Geconsolideerde materiële vaste activa 304.895 305.153
Een toelichting op de mutaties is opgenomen in de toelichting op de geconsolideerde
balans. De materiële vaste activa van de verbonden partijen betreffen grotendeels de
gebouwen van BV Campus Radboud Universiteit.
9.3 Overzichtfinanciëlevasteactiva
bedragen x € 1000, Mutaties
Statutaire zetel Boekwaarde Investeringen Resultaat Boekwaarde
01-01-2012 2012 2012 31-12-2012
Deelnemingen
Radboud University Holding B.V. Nijmegen 4.420 0 432 3.988
CVIM Utrecht 693 0 22 671
Overige 9 0 9 0
Subtotaal deelnemingen 5.122 0 -463 4.659
Verstrekte Aflossingen/
leningen u/g afboekingen
2012 2012
Leningen aan deelnemingen en verbonden partijen
BV Campus Radboud Universiteit Nijmegen 14.181 0 649 13.532
Overige leningen u/g
Kinderdagverblijf Nijmegen 16 0 16 0
Subtotaal leningen 14.197 0 -665 13.532
Overige Resultaat
mutaties 2012
Tegenwaarde vermogen Faculteit der Medische 24.492 0 303 24.795
Wetenschappen
Totaal financiële vaste activa 43.811 0 -825 42.986
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
110
Leningen aan deelnemingen en verbonden partijen
Dit betreft een drietal door de Radboud Universiteit verstrekte leningen (nominaal
groot € 7,4 miljoen, € 4,4 miljoen en € 10,5 miljoen) in verband met de aankoop/
financiering van de gebouwen Mercator I, II en III. De over de leningen afgesproken
rente bedraagt 4 procent en de oorspronkelijke looptijd van de leningen bedraagt respec
tievelijk 18, 24 en 25 jaar. De aflossing in totaliteit op jaarbasis bedraag € 0,65 miljoen.
Als zekerheid voor de leningen is een hypotheekrecht gevestigd op de gebouwen
Mercator I, II en III.
9.4 VoorradenDe voorraden betreffen gebruiksgoederen gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder
aftrek van een voorziening voor incourantheid.
9.5 VorderingenDe vorderingen bedragen in totaal € 19,5 miljoen. Het verschil met de geconsolideerde
balans ad circa € 0,8 (2011: € 1,2 miljoen) betreft de vorderingen op groepsmaat
schappijen van:
• RadboudUniversityHoldingB.V.(€ 0,4 miljoen (2011: 0,5 miljoen))
• UOBN(€ 0,2 miljoen (2011: 0,2 miljoen))
• SNUF(€ 0,1 miljoen (2011: 0,2 miljoen))
• SteunstichtingenSBROenSJPO(€ 0,1 miljoen (2011: € 0,3 miljoen))
9.6 Liquidemiddelen
bedragen x € 1000, 2012 2011
Bank en girorekeningen 92.504 40.489
Depositorekeningen 30.633 60.007
Kas 37 60
Totaal 123.174 100.556
9.7 Rekening-courantgroepsmaatschappijenDit betreft voornamelijk de rekeningcourantverhoudingen met de Radboud University
Holding B.V. (€ 1,2 miljoen (2011: € 0,3 miljoen)) en UOBN (€ 0,4 miljoen (2011: € 0,1
miljoen)).
9.8 Aansluitingenenkelvoudigeengeconsolideerdevermogenspositie
bedragen x € 1000,
Eigen vermogen per 31122011:
Enkelvoudig 276.548
Verbonden partijen zonder kapitaalsbelang 3.625
Geconsolideerd 280.173
Resultaat 2012:
Enkelvoudig 15.139
Verbonden partijen zonder kapitaalsbelang 69
Geconsolideerd 15.070
Eigen vermogen per 31-12-2012: 295.243
111
jaarrekening
Het verschil tussen de enkelvoudige en geconsolideerde cijfers voor wat betreft eigen
vermogen en resultaat bestaat uit de verbonden partijen zonder kapitaalsbelang. De
samenstelling van eigen vermogen en resultaat van deze partijen is opgenomen in het
‘Overzicht verbonden partijen’. Het enkelvoudige eigen vermogen is in het verslagjaar
toegenomen met € 15,1 miljoen (van € 276,6 miljoen naar € 291,7 miljoen).
9.9 VoorzieningenHet verschil tussen de voorzieningen op de enkelvoudige en de geconsolideerde
balans bedraagt € 0,08 miljoen (2011: € 0,15 miljoen) en betreft SNUF.
9.10 LanglopendeschuldenHet verschil tussen de langlopende schulden op de enkelvoudige en de geconsolideerde
balans betreft de renteloze lening van SNUF met een per balansdatum resterende
looptijd van drie jaar.
9.11 KortlopendeschuldenHet verschil met de geconsolideerde kortlopende schulden ad € 1,5 miljoen
(2011: € 2 miljoen) betreft de kortlopende schulden van:
• RadboudUniversityHoldingB.V.(€ 0,7 miljoen (2011: € 1,1 miljoen))
• UOBN(€ 0,5 miljoen (2011: € 0,6 miljoen))
• SNUF(€ 0,3 miljoen (2011: € 0,3 miljoen))
9.12 Aansluitingenenkelvoudigeengeconsolideerdestaatvanbatenenlasten
9.13 ResultaatdeelnemingenHet resultaat ad € 0,5 miljoen (2011: € 0,7 miljoen) is gespecificeerd in paragraaf 9.3.
9.14 Overigetoelichtingenenkelvoudig:• Voordenietuitdebalansblijkendeverplichtingenwordtverwezennaarde
toelichting op de geconsolideerde balans. Enkelvoudig hebben de verplichtingen
inzake nieuwbouwprojecten een omvang van € 38 miljoen.
• Hetaantalfte’senkelvoudigengeconsolideerdisgelijk.Bijdeverbondenpartijen
zijn geen medewerkers in dienst. Zie ook de toelichting op het aantal fte’s hierna
in paragraaf 10.
• DerijksbijdrageAcademischZiekenhuiswordtverstrektaanhetUMCStRadboud
waarmee de Radboud Universiteit gezamenlijk de Stichting Katholieke Universiteit
vormt.
bedragen x € 1 miljoen 2012 2011
Enkelvoudig Verbonden partijen Geconso- Enkelvoudig Verbonden partijen Geconso- SNUF, UOBN, lideerd SNUF, UOBN, lideerd overige stichtingen, overige stichtingen, RUH, eliminatie- RUH, eliminatie- posten consolidatie posten consolidatie
Baten 521,6 4,2 525,8 502,4 4,1 506,5
Lasten 509,0 4,2 513,2 496,1 4,2 500,3
Saldo baten en lasten 12,6 0,0 12,6 6,3 -0,1 6,2
Financiële baten 3,0 0,5 2,5 2,1 0,5 1,6
Resultaat deelnemingen 0,5 0,5 0,0 0,7 0,7 0,0
Exploitatieresultaat 15,1 0,0 15,1 7,7 0,1 7,8
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
112
9.15 OverzichtverbondenpartijenMeerderheidsdeelneming (B.V. of N.V.)
Naam Juridische Statutaire Code 1) Eigen Exploitatie- Omzet Verklaring Consolidatie- Deelname-
vorm zetel activiteiten vermogen resultaat 2012 art. 2.403 percentage percentage
bedragen x € 1000, 31-12-12 2012 BW ja/nee
Radboud University B.V. Nijmegen 3 3.989 432 4.893 nee 100 100
Holding B.V.
Beslissende zeggenschap (stichting of vereniging)
Naam Juridische Statutaire Code 1) Eigen Exploitatie- Omzet Verklaring Consolidatie
vorm zetel activiteiten vermogen resultaat 2012 art. 2.403 percentage
bedragen x € 1000, 31-12-12 2012 BW ja/nee
SNUF Stichting Nijmegen 4 2.679 15 985 nee 100
UOBN Stichting Nijmegen 1 135 9 1.337 nee 100
SBRO Stichting Nijmegen 2 391 10 122 nee 100
SJPO Stichting Nijmegen 1 351 103 0 nee 100
Totaal 3.556 -69 2.444
Overige verbonden partijen (minderheidsdeelneming en geen beslissende zeggenschap)
Naam Juridische Statutaire Code 1) Eigen Exploitatie-
vorm zetel activiteiten vermogen resultaat
bedragen x € 1000, 31-12-12 2012
tf2devices B.V. B.V. Nijmegen 2 2 3
CVIM C.V. Utrecht 2 671 22
S.B.I.M. Stichting Utrecht 2 0 0
LOFAR C.V. C.V. Dwingeloo 2 0 9
Totaal 673 -34
TeleMANN Stichting Nijmegen 4 95 25 1) Code activiteiten 1 = contractonderwijs 2 = contractonderzoek 3 = o.a. onroerende zaken 4 = overig
Verbonden partijen (meerderheidsdeelneming of beslissende zeggenschap)
Naam Doelstelling Bestuur Directie
RU Holding B.V. O.a. onroerende zaken Drs. J.J.A. van de Riet (directeur)
SNUF Studentenondersteuning Drs. T.M.G. van Berkestijn (voorzitter) Drs. J.P. Pohlmann (directeur)
Mr. R. van Erp
Prof. mr. S.C.J.J. Kortmann
Mw. drs. B. Jansen
Drs. A.J.F. Borgers
UOBN Avondopleiding Prof. dr. ir. R.E.C.M van der Heijden (voorz.) Mr. E.H. Lazeroms (directeur)
bedrijfskunde Prof. dr. A.C.R. van Riel
Dr. J.M. van der Vleuten
Drs. H.L. Looijmans
SBRO Rechtswetenschappelijk Prof. mr. C.J.H. Jansen (voorzitter) n.v.t.
onderzoek Prof. mr. N.E.D. Faber
Prof. mr. H.W. Heyman
SJPO Postdoctoraal onderwijs Prof. mr. C.J.H. Jansen (voorzitter) n.v.t.
rechten Prof. mr. J.J. van Hees
Prof. mr. F.W.J.M. Schols
113
jaarrekening
10. Specificatie naar eenheden
bedragen x € 1000, Opbrengst Personele Materiële Totaal Fte’s ultimo 2012
werk lasten lasten lasten WP OBP Totaal
i.o.v. derden
Faculteiten
Faculteit der Filosofie, Theologie en 1.153 8.565 2.966 11.531 71 25 96
Religiewetenschappen
Faculteit der Letteren 10.585 28.115 9.647 37.762 325 83 408
Faculteit der Managementwetenschappen 3.567 19.489 6.823 26.312 187 60 247
Faculteit der Medische Wetenschappen (UMC) 88.772 117.582 54.052 171.634 1.027 634 1.661
Faculteit der Natuurwetenschappen, 36.496 53.950 38.087 92.037 562 281 843
Wiskunde en Informatica
Faculteit der Rechtsgeleerdheid 4.609 16.313 7.839 24.152 150 80 230
Faculteit der Sociale Wetenschappen 13.793 37.219 14.944 52.163 381 135 516
158.975 281.233 134.358 415.591 2.703 1.298 4.001
Clusters
Cluster Facilitair 114 30.239 54.284 84.523 0 473 473
Cluster Ondersteuning 0 19.665 7.987 27.652 0 279 279
114 49.904 62.271 112.175 0 752 752
Universitaire instituten
Donders Centre for Cognitive Neuroimaging 4.462 4.356 2.420 6.776 58 16 74
Instituut voor Leraar en School 93 2.237 458 2.695 18 9 27
ITS 3.805 3.562 1.069 4.631 27 17 44
8.360 10.155 3.947 14.102 103 42 145
Verbonden partijen 1.337 2.712 4.620 7.332 0 0 0
Centraal 0 7.975 39.904 47.879 0 12 12
Eliminaties 0 -6.198 -77.714 -83.912 0 0 0
Totaal 168.786 345.781 167.386 513.167 2.806 2.104 4.910
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
114
11. Bestemming exploitatieresultaat en vaststelling en goedkeuring jaarrekening
Bestemming exploitatieresultaat
Het college van bestuur stelt voor het resultaat toe te voegen aan het eigen vermogen.
In de toelichting op de geconsolideerde balans is bij de post eigen vermogen aangegeven
welke bestemmingen daarbij zijn benoemd.
Vaststelling jaarrekening
De jaarrekening 2012 is vastgesteld door het college van bestuur van de Radboud
Universiteit Nijmegen op 17 mei 2013.
Prof. dr. G.J.M. Meijer
Voorzitter college van bestuur
Goedkeuring jaarrekening
De jaarrekening is goedgekeurd door het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit
op 17 mei 2013.
Drs. L.M.L.H.A. Hermans
Voorzitter Stichtingsbestuur
115
controleverklaring
jaarverslag radboud universiteit nijmegen
116