![Page 1: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/1.jpg)
Bilgisayar Donanımı« B İ LG İ S AYA R D O N A N I M A G İ R İ Ş »
[email protected]ük Üniversitesi T.O.B.B. Teknik Bilimler Meslek YüksekokuluDemir Çelik Kampüsü 78050 Karabük/TÜRKİYE
KBÜKARABÜK ÜNİVERSİTESİ
Öğr. Gör. Dr. Abdullah ELEN
https://www.elenium.net
Dosya No: TBP111/01Revizyon: R-001
Yayın Tarihi: 23.09.2018
TBP111
![Page 2: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/2.jpg)
İçindekiler
2
➢Bilgisayarın Tanımı ve Yapısı
➢Bilgisayarın Tarihçesi
➢Bilgisayar Nesilleri
![Page 3: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/3.jpg)
Bilgisayarın Tanımı ve YapısıD e f i n i t i o n a n d S t r u c t u r e o f T h e C o m p u t e r
3
![Page 4: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/4.jpg)
Æ
✓Belirli bir formatta veri girişi yapılabilen ve bir bilgi ya da sinyalşeklinde sonuç üretmek için önceden tanımlanmış programlar vasıtasıyla işlem yapabilen elektronik bir cihazdır.
✓Bir bilgisayarın çalışabilmesi için üç temel birime ihtiyacı vardır;
1. Merkezi İşlem Birimi (MİB)
2. Bellek Birimi
3. Giriş/Çıkış Birimi
4
Bilgisayar Nedir?
Giriş Birimi(Input)
Çıkış Birimi(Output)
Merkezi İşlem Birimi (MİB)
Central Process Unit(CPU)
Bellek (Memory) Birimi
![Page 5: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/5.jpg)
Æ
1. Merkezi İşlem Birimi (MİB, CPU)✓Bilgisayardaki tüm karar verme ve kontrol işlemlerini gerçekleştirir.
✓Matematiksel ve mantıksal işlemleri yapar.
✓Hangi birimlerden giriş yapılacak, hangi sırada çıkış yapılacak, işlem öncelikleri vb. süreçleri yönetir.
2. Bellek Birimi✓Bilgisayarların çalıştıkları süre boyunca giriş birimlerinden aldıkları ya da
hesaplama işlemi sonucunda elde edilen verilerin saklandığı birimdir.
3. Giriş/Çıkış Birimi✓Giriş Birimi: Kullanıcıdan ya da diğer aygıtlardan (klavye, fare, mikrofon
vb.) bilgisayara veri aktarmak için kullanılan birimlerdir.
✓Çıkış Birimi: Bilgisayardaki mevcut verileri kullanıcıyı bilgilendirmek veya diğer aygıtlara (monitör, yazıcı, hoparlör vb.) göndermek amacıyla kullanılan birimlerdir.
5
Bilgisayar Nedir?
![Page 6: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/6.jpg)
Æ
6
✓Bilgisayar sistemleri, donanım ve yazılımolmak üzere iki kısımdan meydana gelir.
✓Bilgisayar üzerindeki fiziksel parçalara donanım denir.
✓Yapılması gereken işlemler içindonanımlara gerekli komutları veren programlar topluluğunayazılım denir.
Bilgisayar Nedir?
![Page 7: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/7.jpg)
Bilgisayarın TarihçesiH i s t o r y o f C o m p t u e r
7
![Page 8: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/8.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiAbaküs (Sayı Boncuğu)
Abaküs veya Sayı boncuğu, basit toplama ve çarpma işlemleri için kullanılan bir alettir. Boncukların sayılması şeklinde çalışır.
▪ M.Ö. 2400 yıllarında Çin’de geliştirilen abaküs, denizaşırı ticaret yapan tüccarlar sayesinde Girit ve Miken bölgelerinden Avrupa ve Amerika'ya yayılmıştır.
▪ Abaküs, hareketli parçalara sahip olduğu bilinen ilk hesap makinesidir.
8
![Page 9: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/9.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiPascalline
1642’de Fransız Matematikçi Pascal tarafından, Pascalline adını verdiği hesap makinesini yapmıştır.
9
![Page 10: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/10.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiLeibniz Çarkı
1671’de Alman matematikçi Gottfried Wilhelm Leibniz, Pascal’ın hesaplayıcısını daha da geliştirerek Leibniz Çarkı adını verdiği makineyi tasarlamıştır.
10
![Page 11: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/11.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiFark Makinesi
1830’da İngiliz matematikçi Charles Babbagetarafından Fark Makinesini tasarlamıştır. Polinom fonksiyonlarının hesaplanması için tasarlanmış bir mekanik hesap makinesidir.
11
![Page 12: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/12.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiMark I
1890’da Herman Hollerith’in, A.B.D.’deki nüfus sayımında, delikli kart kullanarak geliştirdiği Mark I makinesi
12
![Page 13: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/13.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiTuring Makinesi
Alan Turing,
▪ İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcisi.
▪ Bilgisayar biliminin kurucusu sayılır.
▪ Manchester Üniversitesi'nde çalıştığı 1930’lu yıllarda, Turing makinası denilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır.
13
![Page 14: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/14.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiENIAC
1946’da John Mauchly’nin, PensilvanyaÜniversitesinde ENIAC (Electronic NumericalIntegrator And Computer) isimli sayısal elektronik bilgisayarı tamamlaması.
Teknik Özellikleri;
30 ton ağırlığında ve 167 m2 yer kaplıyor.
17.468 adet vakum tüpü,
1500 röle, 7200 kristal diyot, 70.000 direnç,10.000 kapasitör içeriyor.
14
![Page 15: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/15.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiEDVAC
1948’de John Van Neumann’ın EDVAC (Elektronik Soyut Değişken Otomatik Bilgisayar) adlı bilgisayarı üretmesi. İkili taban kullanılmıştır. Eniac’a göre daha küçük ve hızlıdır.
15
![Page 16: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/16.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiPhilco Transac S-200 IBM 1401
1950’li yıllarda, ilk kez transistör kullanılarak üretilen, Philco Transac S-200 IBM 1401 adlı bilgisayarın üretilmesi.
16
![Page 17: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/17.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiUNIVAC
1951’de, ilk defa manyetik teyp kullanarak verileri depolayan UNIVAC adlı bilgisayarın üretilmesi.
17
![Page 18: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/18.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiIBM 360
1960’lı yıllarda, binlerce transistörden oluşan entegreler kullanılarak IBM 360 bilgisayarının üretilmesi.
18
![Page 19: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/19.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiINTEL 4004
1970’li yıllarda, entegrelerden oluşan çiplerin kullanılarak Intel 4004 ilk mikroişlemcinin üretilmesi. Bu işlemci 2300 transistörden meydana geliyordu ve saniyede 60K işlem yapabiliyordu.
19
![Page 20: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/20.jpg)
ÆBilgisayarın TarihçesiIBM PC
1981’de ilk kişisel bilgisayar olan IBM PC’nin üretilmesi
20
![Page 21: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/21.jpg)
Bilgisayar NesilleriC o m p u t e r G e n e r a t i o n s
21
![Page 22: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/22.jpg)
Æ
22
Bilgisayar Nesilleri
✓Bilgisayarın Geçirdiği Evreler
▪1. Nesil: Vakum Tüplü Bilgisayarlar▪2. Nesil: Transistörlü Bilgisayarlar▪3. Nesil: Entegre Devreli Bilgisayarlar▪4. Nesil: Mikroişlemcili Bilgisayarlar▪5. Nesil: Yapay Zekalı Bilgisayarlar
![Page 23: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/23.jpg)
ÆI. Nesil: Vakum Tüplüİlk programlama dili makine dilinde yazılmaya başlandı ve bilgiler bellekte saklanıyordu.
Bu kuşağın temel özellikleri şunlardır:
▪ İşlemci olarak çok büyük vakum tüpleri kullanılırdı
▪ Fazla enerji harcarlardı
▪ Çevreye fazla ısı yayarlardı
▪ Veri programlarını ana belleklerinde tutarlardı
▪ Saklama aracı olarak manyetik teyp kullanılırdı
▪ Programlar fazla detay gerektiren makine dilinde yazılırdı.
23
1946 - 1959
![Page 24: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/24.jpg)
ÆII. Nesil: Transistörlüİlk dönemde kullanılan Vakum Tüplerinin yerine transistörler kullanılmaya başlandı.
Bununla beraber daha hızlı ve daha az elektrikharcamaktaydı. ASSEMBLY makine dili kullanılmaktaydı.
Bu kuşağın temel özellikleri şunlardır:
▪ İşlemci olarak vakum tüpleri kullanılırdı
▪ Ortalama 10.000 transistör ile çalışırlardı
▪ Az enerji kullanırlardı
▪ Daha az ısı yayarlardı
▪ Transistörler tablolar üzerine el ile monte edilirdi
24
1959 - 1964
![Page 25: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/25.jpg)
ÆIII. Nesil: Entegre DevreliTransistörler bir araya getirilerek Entegre Devreler yapıldı. İlk Merkezi İşlem birimi CPU yapıldı.
Bu kuşağın temel özellikleri şunlardır:
▪ İşlemci olarak entegre devreler kullanılırdı
▪ Düşük maliyet ile yüksek güvenirlik sağlanmaya başlandı
▪ Manyetik diskler kullanılmaya başlandı
▪ Program ve veriler ihtiyaç duyulduğu sürece saklanabiliyordu
25
1964 - 1970
![Page 26: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/26.jpg)
ÆIV. Nesil: Mikroişlemciliİşlem ve kontrol birimlerinin tümünün bir arada bulunduğu çipler geliştirildi.
Bu kuşağın temel özellikleri şunlardır:
▪ Mikroişlemcilerle daha hızlı işlemler yapılmaktadır
▪ Daha fazla bilgi ve program saklanabilen disk ve CD'ler kullanılabilmektedir
▪ Yapay zekâ kavramı hayata geçirilmiştir
▪ Ağ sistemleri oluşturulup bilgisayarlar arasında iletişim sağlanabildi
▪ Bilgisayarlar fiziksel olarak küçülerek kullanışlı ve taşınabilir hale geldi
26
1970 - ?
![Page 27: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/27.jpg)
ÆV. Nesil: Yapay ZekalıYapay zeka geliştirme yönünde çalışmalar yapılmaktadır. Bilgisayar teknolojisinde yeni bir araştırma konusu olan yapay zekâ "kendi kendini denetleyebilen, daha akıllı ve insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen zeki makineler yapmak" şeklinde tarif edilebilir. Bu alanda yapılan çalışmalar henüz istenilen düzeyde değildir.
Bu kuşaktan beklenen hedefler şunlardır:
▪ Üretkenliğin düşük olduğu alanlarda, üretkenliği arttırmakamacıyla pratik metotlar geliştirmek
▪ Kalkınmada ve gelişmede, uluslararası dayanışmaya katkıda bulunmak
▪ Enerji ve kaynak tasarrufunda bulunmak
▪ Toplumun sorunlarına pratik çareler bularak, toplumsal huzur ve güvenin sağlanmasında katkıda bulunmak
27
1990 - ?
![Page 28: KBÜ - elenium.NET · yıllarda, Turing makinasıdenilen algoritma ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır. 13. ... insanlarla tam bir uyum içerisinde olabilen](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022040800/5e34d7453bedc27d4910777f/html5/thumbnails/28.jpg)
Æ
1 Bilgisayar Donanımı Ders Notları, Erman Yükseltürk, Ortadoğu Teknik Üniversitesi (23.09.2018)
2 Bilgisayar Donanımı Ders Notları, Murat Kara, Çukurova Üniversitesi (23.09.2018)
3
4
5
6
7
8
9
10
B u d e r s n o t u h a z ı r l a n ı r k e n a ş a ğ ı d a b e l i r t i l e n k a y n a k l a r d a n y a r a r l a n ı l m ı ş t ı r.
28
Kaynaklar