Download - Kristian Thalai - June, 2013
-
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
1/32
June, 2013 1
www.mizoramsynod.org
KHUALZINMizoram khawpui ber Aizawl la dai ngai lo,
mi sawi leh sawi chhawn ringawt lo hre \hin, zanlama a lan mawi dan te, electric eng mawi zia te,
Aizawla chengte boruak dawn hrisel vang nge, an eiin vang nge, thildang vang, an \halaite lehthangtharte pawh taksa pianphung dawlhkai \ha
zawka hriatna te, he khua a chen ve leh eizawnna \ha nei tura awm lehcham hlen chakna te a awm \hin. Tin, chhun lama kawngpui dunga motornalh tak tak intlar hnem zia te, inchhawng sang tak leh mawi tak tak atam zia te, kawngkama dawr neite inhralh theih zia te, an hralh tam berchu kuhva leh zial leh top up nge damdawi ? Tih tur te, bazar pui, tun
hmaa dawrpui leh tun hnu a dawrpui danglam tak zia te, kaihkulh dawrkha building cement concrete \ha tak takin a thlak ta vek a, Civil Hospitalleh a chhehvelah damdawi dawr intlar tuar mai ropui dan te, chungdamdawi dawr te chuan damlo mamawh damdawi chi hrang hrang leimai theih an kawl \euh mai tih han hriat phei chuan natna zawng
zawng damna dawi hi an kawl kim hial ang chu tih tur ani a, damdawimamawh kan tam lutuk nge mipui mamawh a daih thei thlawt lo, kanmamawh tam ber chu eng na emaw chhawkna/damna nachhawkna alo nisi. Na chhawkna chi hrang hrang tamzia han en hi chuan amak tih loh
rual ani lo, a mum emaw a tui emaw ka a lut chi pawh ni sela kan ban nate a dam ta daih a, a chang lahin kan ke, kan pum, kan beng, hnar lehhnungzang, kutphah te, na chhawkna thawhdan hi amak ngawt mai,chutiang thil chi hrang hrang leh ennawm, inkhel ropui tak tak, nomawi/bel pui /Istiri inchuhna aia pawimawh ta zawk, tangka inchuhna inkhelte, zun ram thiar duh pawha man chawi ngaihna hmun, khawi hmunahpawh chhim lam/hmar lam ani emaw kawngpui dunga mihring ke a kalaiin motor-a chuang tamna khua ani zawk ange tih tur te, chet chhuahnaahchem leh tuthlawh aiin tuialhthei a pawimawh zawk a alanna khua, mi
zinga tangka nei lova awm hrehawmzia chu pawlho thiltihkhawmnaahhan tel ve teh neilo chu inthlahrun loh tur nangmah en pah a an tih palhphei chuan i lung a chhe thei hial ang.
Khawi hmunah pawh awm la, khawvelah hian khualzin mai kan nitih theihnghilh ngai lo la, i cham hlenna tur ani lo tih hre rengin thilmakleh mi tihdan ringawt thlir lovin Pathian rawn chung zelin i nun leh hunhmang \hin ang che. Khualzin hian harsatna tamtak an tawk fo \hin, keinipawh he khawvelah hian khualzin kan nih avangin, engtik niah emawchuan kan tana buatsaih ringtute kan haw lehna tur khua, hlimna lehlawmna laksak theih lohna hmunah kan la cheng dawn, chuta awm theitur chuan inbuatsaih rawh le. Tunah erawh khualzin nih angai si
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
2/32
June, 2013 2
www.mizoramsynod.org
Kan thupui sawi tur hi Ivanglai hian i siamtu
hrereng rawh tih a ni a, Thuhriltu
12:1-a Solomona thupui siam sakha a ni. He thu hi keini K.|.P-techuan kan hmel hriat viauvin karing. Chutih laiin kan vanglai hunngeia Pathian tana nun hi harsakan ti viau bawk. Chuvanginvanglai nun awmzia leh apawimawhnate hi a tlangpuiinkan thlir dawn a ni.
1. Vanglai nun hlutzia : KanBible chuan vanglai nun hi michak kuta thal awm nen a tehkhina (Sam 127:4). Mi chakin a kutahthal a ken chuan tumahin an cholo va, thiltihtheihna nasa tak a nei\hin. Chutiang bawkin vanglai
nun hi a \ha zawng leh a chhezawnga thiltihtheihna nasa tak neia ni. Chhungkuaah pawh hian achhunga \halaite nun dan chuanchu chhungkuaah chuan eng angmite nge lo la cheng zel dawn tiha tar lang a. Mi khuaah kan zinpawhin an khawlaia \halai nundan kan hmuh phat a\angin chu
khua chu pemna tlak a ni nge nilo tih a lang nghal mai a ni.Khawtlang zia pawh hi \halaite
kalkhawm nungchang a\angin alang thei ber a, khawtlang hi\halaite ta a ni tiin kan sawi thei
wm e. John Wesley-a pawhin,|halai za min pe ula, khawvel hika chawk danglam vek thei ang,tiin a lo sawi tawh a. Naktuk \hazawk a chhuah leh chhuah loh turchu \halaite kutah a awm a ni. Atawi zawnga kan sawi chuankhawvel hi \halaite ta a ni a,\halaiten ke kan per rualinkhawvel hi a lm a ni ber mai.
Kohhran pawh hi \halaitenun hian a nghawng nasa ber a.Kohhran chu hlim viau \hin mahila, \halaite nun a inthlahdah tlatchuan kan hma lam a thim a, BiakInah \halaiten tlar li an khahhmur \hin chuan kan hma lam
khawdur a ng \hin. Sap ramKohhran chauhna chhan pakhatpawh \halai an nghei vang a ni anti a. Inkhawm chhunte chu kumsawmruk chin chung lam an ni a,Tar Kohhran an ni ta ringawt maia ni. Kan ram \halaite erawh chusualin nasa takin min chim mahse, \halai sual aiin \halai \ha tak tak
kan la tam daih zawk a. Ram pumhuap K.|.P Conference-ah \halairual sing hnih chuang zetten-
I VANGLAI HIAN I SIAMTU HRE
RENG RAWH
Rev. Vanlalzuata,Senior Executive Secretary
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
3/32
June, 2013 3
www.mizoramsynod.org
Kan vanglai nite hi a rei lo vang,He khawvela kan cham chhung hian;Chuvangin vanglai nite hmang \hain,Lalpa tan i thawk zel ang u,
....tia kan han zai \hup \hup maitehi chu a hlimawmna piah lamah athlamuanthlak ngawt mai. Sapram ang khuan kan Biak In hi aruak ve mai mai dawn lo tih hi\halaite inpekna a\ang hian a langthei a ni. Kan Kohhran hianPathian thu zir tur \halai lak sen
loh kan la nei a, missionary atanarawih sen loh kan nei bawk a,Pathian thu zir chhuak tawhtepawh Pastor atana rawih sen lohkan nei bawk a, Kohhran Upaatana thlan sen loh kan la nei bawka. K.|.P-te rawngbawlna avanghian Kohhran pawhin Pathianhnenah lawmthu sawi kan ba nasa
hle mai.
2. Vanglai nun Lalpa tan : Mitinte hian kan vanglai hun kanhman ral dan a\ang hian kan damchhunga kan kawng zawh tur kanthlang fel \hin a. Vanglai ni a liamtawh hnu chuan mi \ha hi kan sual
thar phut tawh lo va, mi sual pawh\hat phut a har tawh \hin.Chhandamna Camping-ah pawhhian \halaite hi kan piangthar tamber a, vanglai pel tawh, ngaihdannghet nei tawhte hi chu anpiangthar khat phar tawh \hin ani. Chuvangin Solomonan, Ivanglai hian i siamtu hre reng
rawh, a tih hi a dik hle a , vanglaikan pelh tawh chinah hi chuannun hi a hnawk rup tawh avangin
siamtu hriat a har tawh a ni.Hmeichhiate phei chuchhangchhiatin a nang zui a, annulat laia K.|.P-a an inhman vak
loh phei chuan sakhuana lamahan tu leh fate hnenah vanglai sawitur an nei ve dawn lo a ni.
|halai \henkhatte chuan anvanglai nun zawng zawngruihhlo ngaih nan an hmang zova, \henkhatte phei chu an vanglaitawit pawh an hman zawh hmaa
O.D-a thih a \ul a. An thih dawnmeuh chuan an inchhirin bn apl a, Han piang \ha leh ila chuaw, ti vawng vawng chunginthlan khura luh loh theih a ni tawhsi lo va. Thihpui tur natna khirhtak kan tawh hnuah chuan,Pathian tan inhlan mah ila, hmantlak kan ni tawh si lo. Setana tana
vanglai hmang zovin, tar chhia kannih tawh hnuah, Lalpa i duh angangin min hmang rawh, tihnuhnawh leh ila, hman tlak kanni tawh lo vang. Tunlaia \halai\henkhatte phei chu kan thihhunah kan ruang chauh Kohhrankan pe phal a, hei hi a tawk lo va, a
tawk lo tak zet a ni. Kan vanglaihun, Pathian tana hman \angkaitheih kan nih lai ngei hian Pathiantan kan inpe phal tur a ni ang.
3. A tawpah Isua chauh :Pathian tana vanglai nun hmangtehi an inchhir leh kan hre ngai lova, Setana tana an vanglai nun
hmang zote hi inchhir hauh lo kanla hre ngai hek lo. Thuziak pakhatchuan, I la naupan viau laiin,
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
4/32
June, 2013 4
www.mizoramsynod.org
Kan la ngai dawn asin maw khuareiah, tiin zai la. I tleirawl laiin,Ka tleirawl thinlung nei rawh,tiin zai la. I vanglaiin, I huntithianghlim la khawvel a ral mek,i hun hlu zawng zawngte Isua tanhmang rawh, tiin zai la. Nupuipasal i neih hunin, Hetahmikhual chauh ka ni, tiin zai la.Nu leh pa i lo nihin, Khita hmingan lam hun chuanin ka awm ang,tiin zai la. Tar lam i lo hnaih hunin,
Van khi ka in a ni, tiin zai la. I tarthih dawn hunah, Lalpa ka lohawng, tiin zai rawh, a ti a. Hethuziak a\ang hian eng nge zir turkan neih? Khawvel tana kaninhman chul tawh hnuah, Lalpaka lo hawng, tih hi a tawk lo va,kan vanglai hun ngei a\ang hian
Pathian hria ila, a tawpah a kutahkan tlu lut tur a ni ang.Tunlai kan \halaite zingah
hian, Khawvel ka ka la chnduh, tia piangthar ngam lo te,K.|.P-a inhmang duh lote kanawm a. Chunghote chuankhawvel hi an chn ta em tihngaihtuah rawh se. Juda Iskariotachuan khawvel a chen duhavangin a Lalpa chu a hralh a. Ahralhna man chu a nei leh ngamsi lo va, puithiamte hnenah pekleh a tum a, annin an lo dawngduh tawh bawk si lo va. A tawpahchuan belvawtu hmun a lei a, riltla phungin a puak keh ta a ni tih
kan hria a (Tirh. 1:18).Fapa tlan bokhan khawvel chen a duh avangina pa in ata a tlan bo va. A tawpah
chuan vawkchaw bel bulahvawkchaw it reng rengin a \hu tangawih ngawih mai a. Miteendawng leh hmuhsitna chuan apa in lamah a kirtir leh ta a (Lk.15:17ff). Jona khan Pathian tirhnaawih duh lovin tuipui lamah atlan bosan a. A tawpah chuannghapui kaw chhungah a inhmuchhuak hnuhnawh leh a.
Tun thleng hian khawvelchen duh avanga Pathian thu
ngaihthah mite hi khawvela mibeidawng an la ni zel a ni.Chunghote chuan khawvel hi anchen reng reng lo va, khawvelinanmahni a chn zawk a ni. Chutia nih chuan tuten nge khawvel hichn ta ang? Khawvel chentu diktakte chu Pathian thua nungte hi
an ni zawk. An taksa chu Pathianin a nihzia hriain an tibawlhhlawhlo va, an thlarau tan chatuanhlimna an nei bawk si a. An nun azalen a, an thih dawn pawhin,Hlim takin a hming ka puang angka thih mek lai pawhin, tiinkhawvel an chhuahsan \hin a ni.Khawvel hi nuam an ti a, an natpawhin an lungngai chuang lo va,an thih pawhin khawvel aia nuamleh hlimawm an pan dawn tih anhre chiang bawk si. Kraws pu peihlova tlan bote erawh chuan rei loteah kraws aia rit zawk an pu thuaia, lungngai tawpa Lal Krista hmuturin \ap chungin an in leh lo an
chhuahsan a \ul \hin a ni.Chuvangin, i vanglai hian i siamtuhrereng rawhw
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
5/32
June, 2013 5
www.mizoramsynod.org
Tunlai hian tleirawl leh
\halaite zingah Nu leh PaChawimawi chungchang hi sawia \ul ta hlein a lang a. Chuvangina Lungphum leh A innghahnatawi deuh hlekin i lo sawi teh ang.
British lawng sipai hotuNelson-a leh France lal ropuiNepolean-a te chu kum 1798 Au-gust ni 1 khan Aboukir tuipuiah
an inhmachhawn rup mai a. Tlaidar 4-ah chuan an han inkhuainuai ta tak tak mai a. A tawizawngin, Nelson-a lawng sipairualte chu an che fuh zawk a,France lawngpui Orient chu akang ta hluah hluah mai a. Chulawnga awmte chu Nelson-achuan chhanchhuahna lawng
tin ava thiar chhuahtir a. Chulawngah chuan France lawng Cap-tain Casabianca-a chuan thilchinchang hre tura a hruai a fapa kumsawm mi lek hi a chuang ve reuh a.
British lawng sipai,chhanchhuak tura kalte chuanchu naupang chu an va hmu a,Taite, lawng hi a kang chhe meka, rei lo teah ralthuamchhekkhawmna pindan a kangkaidawn a, a puak vek dawn a, min
NU LEH PA
CHAWIMAWI DAN
LUNGPHUM
B. Lalthangliana,Chhinga Veng, Aizawl
zui ve rawh, an ti a. Mahsenaupang t chuan, Ka zui ve duhlo che u, ka pain ka thu hmu lo chuanlawng a\ang hian kal chhuak hauh
suh min ti a ni, tiin a chhang a.British lawng sipai officer-te
chuan chu naupang chu an lainatdeuh deuh a, Lawng hi a puakdarh dawn a, i pa lah chu apindanah engmah hre loin a tluder a, i chungchang thupek dangengmah han sawi thei pawh a nitawh lo, kan zingah lo chhuak vemai rawh Taite, an han ti leh a.Ni lo ve ka pu, engpawh lothleng se ka zui thei lo a che u... kapa thu chu ka zawm tur a ni, tiin,hlauthawng leh thlaphang hmelpu hauh loin a chhang leh ta a.Tichuan naupang rinawm lehpate thu awih tak chu an kalsan ta
a. An chhuahsan hnu reilo tahchuan LOrient lawngpui chu apuak darh ta vek a, pa te thu awiharinawm em em naupang duhawmleh lawng chu tuipuiah chuan apil ta ruai ruai chu an thlir vawngvawng hlawm a ni.
Naupang kum sawm rual lekpawh keini ram kil khawr tak
Mizoram a\ang pawha kan lo hreve hi, a rinawm leh a pa thu a awihvang a ni a, a chhuanawm a, a hlua, entawn tlak a tling takmeuh a ni.
Lalpa i Pathianin thu a pekche angin i nu leh i pa chawimawirawh; tichuan Lalpan ram a pekahche hian i hmuingil ang a, i damrei dawn nia, tiin Bible chuan
min hrilh a (Deut. 5:16), a ropuingei mai. Hmun dangah pawh,Naupangte u, Lalpaah chuan in
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
6/32
June, 2013 6
www.mizoramsynod.org
nu leh pa te thu zawm rawh u;chu chu thil dik a ni si a. I nu leh ipa chawimawi rawh, (chu chuthupek tiam nei hmasa ber a ni).
Chuti chuan i tan a \ha ang a, leiahhian i dam rei bawk ang, tih kanhmu bawk a (Ephesi 6:1-3). Aawmzia hi thuk tak a ni. Hengchangtea kan hmuh theih chiangtak chu, nu leh pa chawimawi daninnghahna lungphumpawimawh tak chu an Thu awihhi a i ngei mai.
Awm dan phung pangngaileh chet velna satliahah chuan nuleh pa thu awih hi a harsa lo hle a.Mahse kan duh dan te, duh lohzawng te leh \ha tih leh tih lohte ainan loh hunah chiah hian nu lehpa te thu awih hi a harsa \hin. Mizoze pakhat mak ang reng tak chu,
mahni chauh emaw, \hian dunnen chauh emaw hi chuan thilsual tih hi a harsa viau a. Mahse\hian panga emaw, paruk emawhan awm ho tawh hi chuan, apawr zual leh a pawhraw biktehian eng eng emaw an han rawt a,a hnial bik nih hi a lo har fu tawha; chaw eiho te, pass lawm te, birth-
day lawm te leh picnic tih vel hineih chakna a lo piang chawp a.Hengte hi amah ngawt chuan suala ni hranpa lo. Mahse sualna chihrang hrang mei zuk ruk te, zu inruk \an te, damdawi \ha lo khawih\anna te a ni duh hle. Hetiang hunanu leh paten kal an phal loh chuanchak hle mah ila kal loh kha nu
leh pa thu awih nihna pawimawhtak, chawimawina duhawm tak atling thung.
Nu leh pa chawimawi danpawimawh tak pakhat chu,ngaihsak leh an mamawh tihsak hia ni a. Ka hriat chian tak nu pakhat
chuan an chhung inkhawmnaa afate hmaah, Khaw danga sikul kakaia in ka haw apiang hian, ka nuleh pa te tin ka hlehsak ziah a, anthawmhnaw leh an mut bute ka sufai zel bawk a. Pasal ka neih hnuahpawh ka nu leh ka pa hnena ka kalapiangin ka la ti ziah zel a.Chuvangin ka unaute zawng zawngaiin in leh loah leh fate zirnaahPathian malsawmna ka dawng ber ani, a ti a. A ngaihnawm em em a ni.
Hetiang kawngah hian tawnhriat (experience) chhete ka neihve han tar lang ila. Mandalay Uni-versity-a ka kai ve laiin, chawlhhmanga in lama ka haw hian
thutiam ka insiam ve \hin a:Kumin chu ka unaute nen kaninhnial thinrim hauh lo ang ti te,Kumin chu ka nu leh pa thuvawikhat mah ka hnial lo ang ti teleh a dang dang te a ni a. Kum 1970kha ni tain ka hria, Chapchar KutTahanah kan hmang dawn a,zaithiam intihsiakna te, inbuan te
leh inchaia inelna te a tel bawk a.Hnam pum huapa tihpuiawmchhun a ni bawk a, mipuiinan hlutin an kal tam thei hle a. Tin,hnam bik thila la loin, Chin hills-a kan Mizo hnahthlakpuite pawhinbuan leh inchaipuiah hian a teltheih vek a, pui ve tak a ni. Chutahchuan keng kawh a, thu puang vel
turin kan hotuten min ruat ve tlatmai a. Mahni tawka intih thengthawng ve laia chutiang chanvo
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
7/32
June, 2013 7
www.mizoramsynod.org
han neih chu nuam ve tak a ni a.Chutih lai vek chuan ka u hoinhna kan thawk \hin a. Ka nuhnenah, Chapchar Kutah nge ka
kal ang kan hnathawhnaah? tiinka zawt a. Ka nu chuan, ChapcharKutah chuan mipui an tam dawn a,in hna thawhnaah kal zawk rawh,min ti a, ka kal ta a. Chumi kum chu,Ka nu leh pa thu vawi khat mah kahnial lo ang, tia ka intiam kum a ni a.Tun thlenga ka ngaihtuah kir vangvang hian, kha mi \uma ka nu thuka lo awih kha ka inchhir lo chauhni lo, ka lawm em em a ni.
Ka hriat chian pa pakhatchuan a fate hnenah, Fate u,lungngai suh u, kei chu ka damrei ang, Bible-in, I nu leh pa thuawih rawh, chutichuan leiah hiani dam rei ang, ti a. Ka nu leh pa
thu, ka hriat theih chinahvawikhat mah ka la hnial lo a nia,tiin a sawi a, a ngaihsan awm a, zirve atan \ha hlein ka hre \hin.
Nula leh tlangval na na nachuan ngaihzawng kan han nei a,nupui pasal atan hial pawh kanduh a. Mahse kan nu leh paten anlo duh hauh lo thei mauh mai a.
Chutah zet chuan rilru a buai map\hin a, l a hai duh hle. Hetianghunah hian a chin fel dan ngaihtuahthiam a har duh hle. Hetiang hianzir chhuah i lo tum teh ang.
Pakhatnaah chuan, nula lehtlangval te hian, naupan deuh laia\anga nu leh pa thu kan lo awih\hat hle \hin chuan, kan thu leh
duh dan awih let ve hi an hreh longe nge \hin a. A tirah an awihnghal mai loh pawhin, dawhthei
taka nghak chunga kan sawi chuankan duh tak chu neih an remti ngenge \hin a. Hei hi nu leh pa thuawih rah chhuah, kan lo
chawimawi tawh \hin avanga minchawimawi let ve theih dan chikhat niin a lang.
Pahnihnaah chuan, Mizoupate pawhin, Nu leh papawisalo ding chhuak an vanghle, ti te, Nu leh pa thu awih lochu eng kawngah mah anhmuingil ngai lo, ti te leh, Nuleh pa te remtihpui loa nupui pasalintlanpui (inru) chu an intarpuingai lo, ti tein thuro an lo inchhiaha. An lo paltlang tawh kum tam taka\anga an duan chhuah a ni a, a finga, a zahawm em em a ni.
A tawp berah chuan entawntur \ha em em kan nei, ...A
\hing\hi a, a \awng\ai a, Ka Pa, remi tih chuan he no hi ka hnen ata lasawn rawh; nimahse keia thu nilovin, nangma thu ni zawk rawhse, tih Bible chang ropui kan hmua (Luka 22:41-42). Lal Isua chuanlungngaihna vawr tawp a thlen a,a thlan thisen lian tak anga a far laimeuh pawhin, ...Rem i tih
chuan...Nangma thu ni rawh se...a tithei tih kan hmu. A tawpthlengin a Pa thu a zawm a, a Pa achawimawi takmeuh a ni.
Nupui pasal neih kawngah,nu leh pa te nen kan thu a inmiltheih ngang loh a, a inkalh rap raphunah meuh pawh nu leh pa thuawih theih a, zawm theih hram
hram hi \halaite hian kan tum tur ani ngei mai a. Chu chu nu leh pateChawimawina \ha leh dik a niw
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
8/32
June, 2013 8
www.mizoramsynod.org
Presbyterian Youth Joint Conference (PYJC), Phai Synod,
Myanmar hruaitute hnen a\angin
PYJC Triennial Conference vawi 9-na Zohmun khuaa an neih turahsawmna duhawm tak lehlawmawm tak mai Central K|P-inkan dawng a. Vanneihthlak takinCentral Committee chuan PuSaizamliana Sailo, CK|P commit-tee member nen kal turin min ruathlauh mai a, kan lawm hle.
|IAU LAM PANIN : April 22, 2013zingah ni chhuahna lam paninkan thawk chhuak ta a. IndiaBoarder la chhuahsan ve ngai lo tachu kan phur dun hle mai. Tluangtakin Zokhawthar kan thleng a.Bialtu Pastor, Rev. H.Malsawmzuala leh Zokhawthar
Branch K|P hruaituten min lodawng sawng a. Zanriah ei nan ala hma deuh avangin remchannaleiin Rih Dil lamah kan va hawikhawthawng a. Zokhawtharbranch hruaituten phal takin anmotor-in min va hruai a, anchungah kan lawm tak zet a ni.|iau lui kan han kan chu sum lehpai lam pawh a hrawm a lo na \alh\alh hle mai a! Lukhum leh hmaituamna kan han lei a, Ks 4,500
Upa Zothangzuala Chhangte,Treasurer, CK|P
PRESBYTERIAN YOUTH JOINT
CONFERENCE REPORT
(Run ralah Kristian |halai Inkhawmpui)
(Ks=Kyat) a ral nghal der mai. Rihdil a\anga haw pahin |iau-a PCMPhai Synod Guest House leh Biak
In tur Mizoram Synod tanpuinapeka an sak mek kan tlawh nghala, hnathawh tur a la tam hle mai a.|anpuina tam zawk pek leh theihatan a duhawm hle. ZokhawtharBial Sunday School Committee zarkan zova, Biak In chokaah zanriahtui tak kan kil ve nghal a. ZanahBranch hruaituten hun min pe a,
Upa Zotean CK|P rawngbawlnareport leh Pathian thuchah a sawia. Inkhawm banah Pastor Quar-ters-ah K|P hruaitute nen hianinkawm hovin zan kan tumtawi a.
TAHAN LAMTLUANG: PYJChruaitute hian ruahmanna fel takan lo siam thlap mai a. Myanmar
ram kan luh huna min lodawngsawng turin Rih SpecialArea bialtu Pastor, Rev. K.Zoliankhuma an lo ruat a. Anikaihhruainain Tahan lam paninkan chhuak ta a. Engemawventhawn thilah Bike-a kal \haa ahriat avangin Pastor-in SuperSplendor-in min phur a, Rih Spe-cial Area PYF hruaituin ChinaBike-Kenbo (125cc)-in Pu Saitea aphur thung a. Mizo history-a hmun
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
9/32
June, 2013 9
www.mizoramsynod.org
lailum luahtu Len tlang lam paninkan inphur chhuak ta a. Len tlangkan han chuang chhuak chu amtakin Mizoram lam kan thlir vawng
vawng a, a tawp nan kan mobilephone chuan chhungte kan hanbe leh hram a, Khawnglung runte pawh min hriatchhuah tir rumrum mai. Laaitui khuaah chhun-chaw (lunch) puar taka kan eihnuah Zuhrai haw lam ang vangvangin Run lui kan pan thla leh taa. Run lui chu a lo nu phut mai a.Pu Saitea te an rawn lang ve thei tader lo mai a. Engemaw chen kannghah hnuah an Bike lailung(tube) hma lam a lo chhia niin, athar pe turin \henkhat an han letleh lailawk a. Run lui kam a\anghian chho ding etawtin Tidimkhawpui lam kan pan chho leh ta
a. Run lui kan pan thlak lam khanhma lama inbin palh a hlauhawma, Tidim kan pan chho erawh chuhnung lamah kan inbin palh angtih a hlauhawm ve leh thung!Tluang taka kal zelin Tahan tlangkan chuang chhuak a, boruak a lovawt vur mai a. A tlang a rai \hainphul nuam takin a bawh a, Aizawl
hnai vaia awm atan a itawm hle.Thingte pawh thingsamin a bawhluk vek mai a, a mawi danglam emem a ni.
Tluang takin kan tlan zel a,khawthlir hmun Kawl hovinSuhkhinta an tih kan thleng a,hetah hian PYJC hotuten Synodmotor-in min lo hmuak a. Kan han
inhmu chu kan hlim hle mai.Tahan khua leh phaizawlte kanthlir kual hnuah khawchung lam
panin kan chhuak leh ta a, boruakpawh a lo lum ta halh mai.Kawlpui (Kalimyo) lamah kalinRestaurant nuam takah zanriah
puar taka kan kil ho hnuah kanthlen in tur Nl. Sapnunziri(Sentei), Treasurer PYJC te in lamkan pan phei a. Sentei pa PuVanlalchhuanga hi Tahan patlawmngai leh Tlawmngai Pawlahpawh hruaitu hlun a ni a. A fahming koh Tv. Biaka pawh TahanMizo tlangval tlawmngai berchawimawina kum 3/4 chhung azawn a la thei a ni. Kan chunga an\hatna zo zai kha rulh ve theih achakawm ngawt mai. Tichuan a nikhatna chu a liam ta a.
KOHHRAN HMUNHMATLAWH: A tukah chuan kan
hruaitute ruahmanna lo siam lawkangin Kohhran hmun pawimawhtlawh turin kan chhuak a. PhaiSynod Office kan tlawh hmasa bera, Revd. Lalhmangaiha Exe. Secre-tary chu a room-ah hmuin kaninkawm a. Synod office staff-te nenthla kan lak ho hnuah Tahan Theo-logical College (TTC) lam panin
kan chhuak leh ta a. TTC MainGate-ah hian Rev. Lalthanga Gatetih a lo in ziak kalh chuan mintitlangnel sawt a, chona min penghal bawk. TTC hi PresbyterianChurch of Myanmar enkawl a nia, an chawlh lai a nih avangin Li-brary chiah kan lut a. Compoundan nei \ha hle mai a. Cheibawlna
tur sum leh pai han awm deuh sechuan an hmunhma chuduhthusam a ni. Building pakhat
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
10/32
June, 2013 10
www.mizoramsynod.org
an lo sa mek a. Hemi sakna tur hiankan Synod-in Rs. 20lakhs a penghe nghe a ni. An lawm hle maia, an titi a\angin Mizoram Synod
Moderator hawn tir ngei an tumniin a lang.
TTC a\ang hian PCMDamdawi in Agape Clinic kantlawh leh a, he damdawi in hiTahanah chuan damdawi inpawimawh leh lun tak a ni. Hemihnu hian Fahrah enkawlna-Chil-dren Center kan tlawh leh a.Chhun chaw eia kan inhnawhpuar hnuah PYJC President UpaVL. Khuma sangha dil lamahzanriah hmeh tur sangha kan zukman leh a. Puar takin zanriah kankil ho va. A ni hnihna chu kanhmang zo leh ta.
ZOHMUN LAMTLUANG : Zanhnih Tahana kan riah hnuah Con-ference-na hmun tur Zohmun lampanin kan thawk chhuak ta a. AnSecretary Nl. Bethlehemi\hahnemngaihna leh a nau PiMaterini leh Pu Chocho te nupainpekna azarah leilung piantirhata kan vawi khat chuanna turin
Land Cruiser (Foreign Car?) ngatinZohmun lam kan pan phei a.Kalkawnga kan ei leh in zawngzawng min la tum sak leh ta nghala, Isua Krista zarah kan va nuamsatak em! Anni zarah hian kan tlawhhman loh tura kan ngaih Tamu lehMoreh (Manipur) khua te kan vathleng ta nghe nghe. Chumai a ni
lo, kan rawn hawn dawn zanah PiMaterini te nupa hian thilpek hlutak mai min rawn pek bakah kan
chakruk ngawih ngawih an mo-tor changkang chu min khalh tirin,Tahan leh Kawlpui high way-ahkan va leu kual vel a nih kha.
Khatiang motor kha khalh leh niawm tak ang maw? An va hanthilphal nupa tak em!
CONFERENCE CHU : Kan kalchhan leh min rawn sawm chhantak PYJC Triennial Confence vawi9-na chu Dt.25.4.2013 zan dar 7:30-ah Rev. Lalrinmaka, Secy.(Jr) PhaiSynod-in Pathian hnenah hlanina hawng a. Report ngaihthlakbakah Praise & Worship-a hunhman a ni. A tuk zirtawp zingahPu K. Lallawmzuala, Vice Chair-man PYJC kaihhruainain Bethelhun hman a ni a. Chhun dar 11:30-ah Mandat (Pandal)-ah Inkhawm
neih leh a ni a. Rev. K.Zoliankhuma hnen a\anginHmasawnna - Malsawmna ngeanchhia? tih kan ngaithlak chuanngaihtuahna a ti thui hle.Chawhnu lamah group-ahin\henin Discussion neih zui a ni.Zan dar 7:30-ah inkhawm lehinRev. Lalhmangaiha E/S hnen
a\angin Conference Thupui,Lalpa enge ka tih tur? tih sawihawnna thuchah ngaihnawm takkan ngaithla. Inrinni zing dar 7:30inkhawmah Rev. Gospel |anahnen a\angin Hun inher danglamkara PYF \halaite tih thupui pa-per kan zir hova, a hlawk thlak hle.Chhun dar 11:30-ah inkhawm
lehin Rev. Lalzamkima hnena\angin Lalpa enge ka tih tur -Chhungkuaah? tih hmangin
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
11/32
June, 2013 11
www.mizoramsynod.org
\halaiten chhungkuaa kanmawhphurhna chi hrang hrangkan ngaithla a. Chawhnu lamahZohmun Venglai Biak Inah Lead-
ership Training neiin Upa ZoteanCK|P rawngbawlna paper asiam chu kan zir hovin zawhna lehchhanna hun hman a ni bawk. Zandar 7:30 Pathian Biak InkhawmahPu Saitean, Lalpa enge ka tih tur-Khawtlangah? tih thupuihmangin Pathian thuchahngaihnawm tak leh awihawmtakin a sawi a. Pathianni zing dar7:30-ah Bible Exam-TirhkohteThiltih bu a\angin neih a ni.Chhun dar 11:30 Pathian biakinkhawmah Upa Zotean, Lalpaenge ka tih tur-Rawngbawlnaahtih thupui hmangin Pathianthuchah a sawi ve leh a. Chawhnu
lamah Leadeship Training neilehin Hruaitu nihna lehmawhphurhna tih zir ho a ni.Pathianni zan Inkhawmah PYJCPresident Upa VL. Khuma hnena\angin President Speech -Rawngbawl tura koh tihngaihnawm tak leh cho awm takinkan ngaithla leh a. Inkhawm
banah hian kum danga an la tihngai loh Gospel Concert chuPandal-ah hian neih zui a ni a.Palai ten an hlut hle. Tichuan, kum2016 Triennial Conference beiseinanena thlir chungin PYJC TriennialConference vawi 9-na chu khamlo takin kan \iak ta a ni.
Dt.29.4.2013 tuk\huan ei
hmain Zohmun chhuahsaninTahan lam kan pan a. Kal pahinMizo pa Inchaichak Pu
Thuamzalala (Thuamchaka) thlankan tlawh hnuah Khampat bungkan tlawh leh zawk a. Kanankhuaah Nl. Mabiakin buhban fai
\hahnem tak min fun haw sak khaa hlu ngawt mai. Tahan-ah PYFYouth Secretary Pu Lalduatpuia techhungkuain zanriah minbuatsaih puar el-euh a kan eihnuah kan thlen inah PYJChruaitute nen kan inkawm hova.Kan hawna tura motor an hire-in atuk zingah PYJC hruaituten |iauthlengin min thlah a. Krista avangainthlahlel ngawih ngawihchungin kan mang\ha ta a ni.
CONFERENCE THUNAWI: Tun\um Inkhawmpuiah hian Palai1000 vel zet kan ni a. Kum dangahchuan 2000 dawn lai an
pungkhawm \hin a ni awm e.Zohmun hi phaizawla awm a nihavangin chhun lamah boruak alum hle a, zan lamah erawh chuantlemin a zia deuh. Palaite antuarchhel hle a, chhun khawlumhnuaiah pawh zahawm tak lehnalh takin an inchei thlap peihreng mai. Palaiten Conference fee
mipa khatin Ks 1100/- an thawh\heuh a, hei hi thlengtute puihnaa ni ta awm e. Palaite hi ZohmunVenghlun Kohhran leh VenglaiKohhran ten min thleng a. Mahnithlenin lamah chaw ei lovinKohhran hoten Biak In com-pound-ah ei leh in an buatsaih a,Bawng 3 leh vawk 4 ve ve an talh
ni ta in ka hria. Chhungkaw maltan a zangkhai rualin Kohhranerawh a insengso hle.
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
12/32
June, 2013 12
www.mizoramsynod.org
ANNI LEH KEINI: Kan kalhmanginang lo a awm nual a. Kohhranmalah PYF Branch an awm a.Chung branch hrang hrangte chu
Pastor Bialah an in suihkhawm a.Pastor Bial Conference kan tih hianni chuan Meeting an ti a, Meet-ing khaikhawmtu atan Conferencean nei leh a(hei hi Presbytery huapa ni). Chung conference hranghrangte khaikhawmtu chu PYJChi a ni a, keinin Central K|P kantih ang hi a ni. Tichuan PYJC Tri-ennial Conference an neih \hin hikeini K|P Gen.Conference ang hia ni a. Member ten an hlut hle a ni.Kan tihdan in ang lo erawh chuanni chuan PYJC Inkhawmpuiahhian Ro an rel ve ngai lo. Rorelchu Janaury thla lamah AnnualMeeting neiin an rel \hin. Phai
Synod hi PCM hnuaia Synod lianber a ni a, Dan zawhkim 7040awmin Kohhran member zawngzawng 10353 an ni a. Phai Synodhi Myanmar ram chhunga Mizo\awng hmang zawng zawngteinhlawmkhawm an nih avangin anbial pawh a zau hle. Myanmar rampumpui a huap a ni ber mai. PYF
member hi 2459 an awm mek a ni.
RILRUA AWM THIL|HENKHATTE:1. Presbyterian Church of
Myanmar hnuaia Phai Synod tekhi Mizoram PresbyterianSynod fa hrinte an ni a.Myanmar ram chhunga Mizo
\awng hmang Synod awmchhun an ni bawk. Chuvangchuan Mizoram Synod hi min
ngai a, nu leh pa en enin min ena, kan lakah pawh beiseina sangtak an nei a ni.
2. |halai rawngbawlna lamah
pawh K|P te hi min zirin kanlakah pawh beiseina an nei sanghle. Synod Choir te nen hantlawh thei ila, a hlawk hle ang.
3. Presbyterian Church ofMyanmar Gen. Assembly chuanSynod malte ram pawn lamkohhran nen thawh hona neihchungchangah zalenna a pe taa. Chuvangin, PCM mitmeiveng lovin Synod huap maibakah |halai leh kohhranhmeichhe lamah pawh nasazawka thawh ho dan kawng zawnzel ni thei se a \ha hle awm e.
4. Mikhual lawm leh an chunga\hat chungchangah Mizoram
lam hian an hnen a\angin zir turkan ngah hle.5. Synod-in motor pakhat an neih
chu kan cham chhung zawnginkan chet velna atan min hmantir tawp mai kha a inthlahrunawm zawk.
6. Thilpek mimal leh PYJC hmingamin pek te kha a lawmawm
rualin a inthlahrunawm.7. Misual \henkhat vanga Zoram
lamin kan lo vaihma mai \hinhi anmahni pawhin awm an tihlaiin Phai Synod hnuaia kanPresbyterian unaute khi Zoramlam a\anga kan pi leh pu, nu lehpa, ei bar zawn \ul avanga khilama chho ta te an ni a. Chanchin
|ha avang hian inpumkhatnanen nasa zawkin rawngbawl hothei ila a duhawm hlew
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
13/32
June, 2013 13
www.mizoramsynod.org
Tap chungin kan pianga, kanthihniah erawh chuan \ap
chungin min la thlah ve thungang. He hringnun hi chhum rei lo
te lo langa ral leh \hin ang chauh ani, kan vanglai hi a rei lo ti chiam\hin mah ila kan damchhung reilo teah hian hrehawmte, nuamte,lungngaihna leh lawmna te kantawng vek si. Chu kan hun reilotechhung chu a \hen tan chuanbuaina khawvel niin "Ral tawh
mai se lei ninawm hi" tihtur a nihlaiin a \hen tan chuan he khawvelpar hi kalsan phal rual loh khawpaduhawm leh mawi a ni thung si.
Nikhat rei zawng inang veksiah hian ni khat rei kan tih dan ainan loh ngaihtuah hian mipui anthuhmun fo thei lo tih chu engtik
lai pawha thu dik a ni tih a chiangfo \hin. Kan pianchhan hre sahauh lovin piang mah ila mipangngai kan niha puitling kannih chinah erawh chuanpianchhan leh damchhan nei vetlatin kan inhre tawh a, kanpianchhan leh kan damchhan chuinang vek lo mahsela pianchhan
leh damchhan nia kan hriat lamahchuan kan tha leh tui zawngzawng kan pe dual dual \heuh
V. Lalmuankima,Champhai Vengsang
DAMCHHAN
zawng a nih hi! Kan pian tirha tumleh ngaihdan nei hauh lo kan nihlai ang kha chu ni zui zel selachuan rualelna leh
inhmuhmawhna te hi a awm lodeuh awm a sin. Mahse nutemalchung a\anga ngaihdan lehduhdan kan neih chin a\ang erawhchuan kan khawvel chu a lodanglam zo ta. Nute kaihna lamapianga kal \hin khan kan duhnalamah hruai kan tum ta tlat a, a tuileh tuilo pawh thliar chuang lo amin pek apiang ei \hin kha tunahchuan kan tui tih zawng te lo chunawrluih loh chuan kan ei \ha duhta hauh lo mai. Chu hriatna avangngei chuan tunge maw ka nih a,enge maw ka damchhan ni ang letih chu keimahni a zawhna tawpthei lo chu a lo ni ta.
Tichuan kan rilrua zawhnaawm chu chhan dik tumin kan beita suau suau a, damchhan lehpianchhan neia in hre si, mahsedamchhan hrechhuak thei mai silovin kan nun chu hun rei takchhung a then kual fo \hin. Chuzawhna tipuilting tur chuan tisa
khawvela a remchang apiang chuhmanrua ah hmangin damchhanneih tum leh tihhlawhtlin tumchuan chhun leh zan pawh sawilovin kan tlan ngar ngar a, mahsekan beiseina chu a hlawhchhamtam zawk emaw tih turindamchhan ber nei tawh leh chenmek ni a inhria te pawh an
lungawi zo tlat lo. Mihringindamchhan ni a a hriat mawl takchu a ei a, a in a, a duh apiang a tih
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
14/32
June, 2013 14
www.mizoramsynod.org
theih hian damchhan hmu in ainhre thin. Mahse chutiang zawngzawnga tih vek hnu pawha a rilruahmunruak leh khawharna reh
thei lo chu a mutan leh a mangana ni fo.
A chk zawng leh a tum ropuitak a tih hnu meuh pawhakhawharna leh kim lo awm tlatchu mihring nun tibuaitu chu ani. Engtin nge a tih tak zel ang le?Born Kristian kan nihna ngawthian damchhan awmzia a hrilhfiahzo lo a, kan thiamna leh kan sumleh pai pawhin fiahna tak tak ahnutchhiah zo bawk si lo. Tichuankan nun chu duh leh mamawhneiin, khat liam zawih zawihangin lang mahse ruak ru huaubawk siin a awm ta tlat mai a, chu
hmun ruak chu tunge hnawt khatang a, engtia hnawh khah tur ngetih chu kan awm khawhar lehbuaina kan tawh chang apianginchhung lamah a in thum rawn tluttlut lawi si. Chu hunah meuhchuan a changin kan nui ang a, achangin kan mittui kan hru ru fapfap ang a, a changin kan hui pap
pap ang a, a changin a damdawini a kan hriat rilru chhawk zangkhai thei(Damdawi, Zu) kan banchung bawk ang. Mahse hengzawng zawngah hian kan duh chutihfamkimin a awm thei tlat silochu kan manganna tizualtu lehrilru tihah zualtu chu a ni.
Chutiang taka beidawng lehkim lo reng renga khawhar takakan thn vel lai chuan "Khawvel
hrut chhuak ila, Lal Isua ang hi."tih hla \halai rual ten uluk taka anlo sak \hap \hap kan han hriatmeuh chuan kan nun chu
engemaw takin a deng dawta,Mawi kan ti vawng vawng a, chuhla tlar hnihkhat lek chuan kanrilru a zawhna chu thawklehkhatah a chhang fel duak theitlat nia! Chu hla chu kan lo sak fotawh leh Kohhran inkhawmpawha kan sak zin pawl a ni si a!Mahse kan sak hunlai kha chuandamchhan nei ve tlatin kan lainhria a, nulat tlangvalna te, hankhulh ve mai theihna te, han inchiu pawp duhna te neiin, sumleh pai leh nawmchennaah kanla lungawi tlat a, a nihna pawhpha lovin kan lo sa liam ve maimai fo a lo ni.
Ni e, kan nun hi damchhanzawngin a phiruai \hin a,damchhan nia kan hriat lamahtheih tawpin kan tlan a, mahse kandamchhan dik tak Isua kan neihhma chuan kan damchhan khanlungawina kim min lo pe hauh siloatin ni. Eden huana Pathianin
Nunna thaw mihringte a a thawkluh thlarau thianghlim kha kannunin a neih let hma chu kan ruakngawih ngawih a, kan kim theilova, kan rilru a mangang \hin ani. Mahse Eden huanbawhchhiatna avanga NUNNAkan hlauh kha a taka kan neih letchiah a\ang chuan enge ka hlim
chhan min zawh chuan Krista kaaia thi kha tiin damchhan zawhnachu lawm takin kan lo chhang thei
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
15/32
June, 2013 15
www.mizoramsynod.org
ta zawk a ni. He hringnuna tisanawmna leh rumna zawng zawngte hi Eden anchhia kan dawn kalzel kha a nih miau avangin he
damchhung ni kan chhiarchhung hi chuan a changin kan\ap ang a, a changin kan nui ang a,a changin kan lungngai fo ang.Chu chu kan nuna famkimnathuruk kan neih hnuah pawh aawm zel dawn, mahse chungzawng zawng nei chung chuanThlipui ruahpuia phen tur LalIsua kan neih tawh miau avanginhah tak chung pawhin chawlhnakan hmu tawh a, chawlhna dik takleh hlimna dik tak chu a takin kantem tawh a ni. Chutih hunah meuhchuan Damchhan nei leh hmabakropui tak Vana Lallukhum neichungin hringnun hi kan zawh
tawh ang a, \ahna ruamah hlimnathuruk ka chhar thiam tawh ang,lawmna phenah malsawmna petuchhandamtu fakin ka zai thei tawhbawk ang.
Kan damchhan chu finnate,thiamnate, sum leh pai leh in lehlo ropui tak tak ni tawh lovin kan
aia thi a tho leh aiawh leh a hnachhunzawm chu kan damchhandik tak a ni tih ka hre chhuak tawhbawk. Vanram ngaiin \ap fo mah
ila van nun kan tem tawhavangin kan eng chu mite mithmuah a eng chhuak tawh a, idamchhan enge ni, kan duh ve a
sin tiin min zawt fo bawk ang.Isua chauh hi Mihringte tanadamchhan dik tak a lehpek awmthei chuang lo chu a ni.
Chuvangin Krista ngei chumidangte pawhin ataka an neih vetheih nan Nang leh Keiadamchhan Isua chu midang tepawh kan hrilh ve dawn lawm ni.Hla siamtu chuan "Thlarau pakhatmah hruai lovin ka chhandamtutawk turin ka kal ang maw?" tia aau chhuak rawi rawi ang khan hedamchhan dik tak kan neih hnuahhian kan hmangaihngailohvi techu kan hmangaih tawh ang a, kan
tisa hmelhuat te chu kan thlaraulam star te an ni tawh ang.Chuvangin ka \halai pui duh takte he nun nei tur leh kandamchhan dik tak hmuchhuakturin i tan ala tlai lova, i tan kawnghawn a la ni reng a sin! I damchhanemaw i lo tih \hin khawvel thil tekhan I nunah lungawina leh
damna kim an thlen zawh tak takloh zia hre tawh la, I damchhandik tak Isua ngei chu tunah pan venghal rawh lew
Thinlungah dikna a awm tlat chuan,Nunchangah mawina duhawm a thlen \hin.
Nungchangah mawina duhawm a awm chuan,In chhungah inngeihna a hring ang.
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
16/32
June, 2013 16
www.mizoramsynod.org
Social Networking hitunlaiin Mizoram hmun
hrang hrangah kan uarin a biktakin \halaite zingah leh pavalai hozingah phei chuan a lar lehzual hlea tih theih awm e. Social Network-ing chu online service, eng siteemaw, platform emaw siama
tuizawng leh duhzawngte in sharetawnna pawl (Community) siamainkawmna hi a ni deuh ber awm e.Internet-ah hian Social Network-ing Website tam tak siam a ni a.Chumi hmang chuan mi tam tak, abik takin \halaite an ni zual a,group-te siamin an tuizawngte aninhrilh a. An lehkhabu duhzawng
te, an sakhua te, an School kaltawhna leh an College kaltawhnate tarlangin chung a\angchuan midang chanchin pawh anhre thei \hin a ni. Internet hman angaih avangin computer neih angai a, a nih loh vek chuan mobilephone a\anga internet online theiha ni ta bawk a. A lar sawt hle.
Khawvela Social Networking sitelar zual leh miten an hman \hintechu hengte hi an ni a. Canada-ah
Rev. R. LalthlenglianaHailakandi, Assam
Social Networking :
MIZO KRISTIANTE
THLIR DAN TUR
Nexopia an hmang lar hle a, Bebo,Vkontakte, Hi5, Hyves-te hiNetherland-ah an hmang nasa hle.Draugiem.lv hi Latvia ramah an
hmang thung a, StudiVZ hi Ger-many-ah chuan an hmang lar berthung. iWiW hi Hungary ramaSocial Networking site lar ber a nive thung a. Spain-ah erawh chuanTuenti a lar hle. Nasza Klasa hi Po-land-a an hman rim leh lar a ni veleh tlat a. Tagged, ZING, Badoo lehShyrock tih ho hi Europekhawmualpuia site lar ho an ni.Orkut leh Hi5 hi South Americaleh Central America-ah a lar hle a,chutih lai erawh chuan Mixi,Orkut, Wrech, renren, Facebookleh Cyworld te hi Asia leh Pacificthliarkar lamah an hmang a.Facebook bik hi India ramah a lar
hle bawk a. Mizoramah pawhfacebook hi a lar tial tial a, Facebookhi a lar hle a ni tih tilang tu chukum 2011 kum chanve vel khanFacebook hian US Dollar 1.6 Bil-lion a hlawh chhuak hman der mai.Mizo \halaite zingah pawh hmandeuha Orkut larna kha Facebookhian a lan ta hle. Twitter, MySpace
tih vel hi USA-ah a lar ang renghle bawk. Survey pakhatin ahmuhchhuah-ah chu Americanpuitling chin 47% - te chuan So-cial Networking hi an bei uar hletih a ni.
Social Networking tihnaahreng reng chuan miin an status an
update a, chumi chu an friend list-a awmte khan an comment a, anthil post a piang an lo hmuh ve
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
17/32
June, 2013 17
www.mizoramsynod.org
vek bawk avangin an duh duhdanin an lo comment thei \hin ani. Social Networking hian \hatnalai sawi tur chu a nei ve mai thei
bawk. |hian hlui te, classmate hluite, chhungte lam hla deuh a awmtehan biak pawh nan te, an chanchinhriat zui zelna atante thil \angkaitak a nih theihna lai a awm a ni. Mitute emaw kan ngainat tak, anawmna chin kan hriat tawh hauhloh han zawn chhuah mai nantepawh thil \ha tak a ni thei. Engmawchanga rilru han tih thawvennante a \ha ve phian bawk.
Tunlaiin Mizoramah SocialNetworking hi a larin High Schoolkal lai te, College zirlaite zingah alar hle a, hei hian nghawng \ha lotak, a khawihtute ngei pawhin
khuareia an inchhir lehna tur thilan tih hnem phah hle niin a langtlat mai. Kawng hrang hrangin anghawng \ha lo sawi tur a awmthei ang a. Khawvel ramchangkang zawkah te pawh heihian thil \ha lo a hring chhuakhnemin an thil buaipui pakhat atling ta hial mai. The Daily Mail in
a report danin Social NetworkingSite \henkhat, Facebook, MySpacete hi a addict theih a, thil \ha lotam tak a nghawng chhuak a ni.Facebook leh MySpace addicttawhte chuan an rilru lamahharsatna tam tak an nei a, \hianteleh mipui vantlang zing a\anga inla hrangin Facebook ringawtte an
atchilh a, an taksa hriselna leh rilruhriselna (Mental Health) pawhinnasa takin a tuar \hin.
Social Networking ti nasa horeng reng chuan khawvel tak (Re-ality) nena inhmachhawnna an neitlem hle a, midangte nena
nunhona kawngah harsatna antawk lian bik \hin. Chhungkawmember dangte nena awm ho te,\hian kawm te an thlahlel lo a,\hian pawh kawmin an \hiantebulah awm reng pawh ni se anhlim lo. An computer nen an inhnaih lo tlat vang a ni a, an com-puter khawih phak lo leh Facebooka lut thei lo a an awm avangin anbuai thei em em \hin. An tan chuaninhremna rapthlak tak a tling a ni.Dr. Aric Sigman-a chuanFacebook addict tawhte chuanharsatna an tawk hnem a,midangte bula nun an thiam lo tialtial a, naupang leh tleirawl-ah an
thiamna (Ability) a ti tla hniam nasahle a, midangte nena inlaichinna\ha neih an harsat tial tial \hin ati. Midangte nen an nung ho tlemhret hret a, a tawpah Khawvel lem(Artificial World) ah an cheng ngenge \hin bawk. Chu chuan an taksahriselna-ah thil pawi tam tak asiam sak leh \hin.
Mi tam tak chu zanah rei taktak Facebook khawihin an menga, zan men rei vak vak chu taksa ina lo ngeih lo si a. Computer hmaahrei tak tak an \hu a, an \hiante sta-tus an comment vak vak a,hlawkna tak tak engmah a awm dersi lo. Chutih a hnekin an thil chin
chuan a hnuah chauh ngawihngawihna te, eng thilah pawh inconcentrate harsatna te, computer
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
18/32
June, 2013 18
www.mizoramsynod.org
hmaah rei tak tak an \hut avangaexercise taksa in a mamawh ang alo hmu loh bawk avanga Thauna(Obesity) te a thlen \hin daih mai
si. Dr. Sigman-a bawk chuan hetihian a ti a, Social Networking hikan khawtlang nun tinuamtu a nitur a ni a, nimahsela chutiang chua ni teuh si lo. Kan nun tihmasawntuni lovin kawng dik lo va min hruaipengtu a ni zawk a ni.
Mi tam takin an hriat loh \hinleh an hriat miah loha ram dan anbawhchhiat fona chu Social Net-working-ah hian a ni. Facebook-ah an ngaih dan emaw an hanpost a, anih loh leh mi status anhan comment a. Chuta an thilsawi chuan mi rilru a lo tina theiinmi pawisawina a lo ni reng thei
\hin. Chumi lo vekah chuan mituemaw thlalak, a neitu phalna lamiah lo in an lo post sak ta a. Athlalak neitu phalna lova intlangzarhsak hi ram danbawhchhiatna lian tak a ni. Infor-mation Technology Act, 2000 Sec-tion 4 in a sawi dan chuanhetianga Facebook post emaw
Blog emaw hi Indian Court-ahchuan thutling leh evidence atanahman theih vek a ni. Mi chanchin\ha lo lai emaw an thlalak emaw aneitu phalna lo in Facebook-ah mitu in emaw lo post ta se la, a thlalakneitu kha Court-ah kalin thubuaithehlut se la, chutiang thil lo posttu chuan hrem a tawk thei a ni.
Tum loh deuhva jail bang zuttheihna leh pawisa chawi \awktheihna a lo ni reng a nih chu.
Hetah tak hian Kohhranrawngbawltute kan fimkhur a \ulhle mai. Mi chanchin Facebook-akan comment emaw, mi thlalak kan
lo post a nih pawh a ni thei. Kantum hauh loh in mi pawi kan losawi reng thei a, A rawng kan bawlsak Pathian hming sawichhiatin aawm phah thei a ni. Kanrawngbawlan hmun Kohhranropui tak pawh hi chutiang thilavang chuan kan timualpho theitih pawh kan hriat a \ha hle mai.
Social Networking-a an thilpost leh comment vel avang hiantun hnaiah pawh India ramah mian intihhlum phah nual tawh a ni.Mizoramah ngei pawh hetiang thilavang hian thil \ha lo tam tak athleng ta mek a nih hi. Mi tam tak
chuan zanah rei tak tak menginFacebook an khawih a, zing an thohma thei lo leh a, an zirlaiah antlakhniam phah \hin hle. Gameste pawh khelin rei tak tak an mengbawk nen. Thil dang an rilruah aawm thei tawh lo a, chu chuan annun kal zel tur tan nghawng pawitak a nei zui \hin. Zahmawh buru
pui pui sawi nan leh post nan\henkhat chuan an hmang mekbawk. Hei hian nun pawlawhna athlen hnem hle ang.
Kristiante tan phei chuan So-cial Networking hi thil \ha lo anihna lai a tam zawk hle awm e.Hman \angkai theihna lai awm
bawk mahse ringtu nun kal zel turatan thlemtu hlauhawm a tlingthei ngei dawnin a lang ta. Mizo
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
19/32
June, 2013 19
www.mizoramsynod.org
Kristian \halai tam takin Facebookan atchilh a, zan rei tak tak menphah nante an hmang a, Pathianpawlna hun \ha pawh nei thei
lovin internet an online rengringawt mai a ni. Bible chhiar leh\awng\aia Pathian pawl ngai lo tanringtu nunah hmasawn theih a nilo va, Pathian pawl tlem ringtureng reng chuan Pathianduhzawng an ti tlem a, sual a lohnai mai \hin. Facebook velringawt buaipui, rawngbawlnathlahthlam bawk si, incheina leh atui \ha \ha duh ve bawk si,Kohhran mi nghet inti tlat bawk sian pung tual tual niin a lang a, apawi hle mai.
He thil hi Kohhranrawngbawltu tam tak pawhin anbuaipui nasa sawt hle a. Kohhrana
mi \hahnemngai leh a kul a taia\ang mi tam tak pawhin anrawngbawlna ngaihthah phahnan an hmang hial mai. Mobilephone hmangin tunah phei chuanFacebook a khawih theih tawhavangin mi tam tak, a bikin \halaitam tak chuan Biak In pawh zahzo lo leh Inkhawm lai pawh
pawisa lovin Biak In chhungah
ngei pawh Facebook-ah lutin ankhawih \hin. Kan Pathian hi alawmin kan ring em? Biak Inchhungah inkhawm laiin kun
ngarin, thutthleng bawhin anawm a, an muthlu emaw tih anawl hle. Nimahsela chutiangaawm mi tam tak chuan Mobilephone hmangin Facebook ankhawih a ni duh hle.
Kohhran rawngbawltuteerawh chu Rawngbawl turachhandam, thisena lei kan ni a,hetiang Social Networking hmankhawlohna laka inthiarfihlim turkan ni tih i hria ang u. Kan lohmang ve zeuh zeuh \hin a nihpawhin nun beidawngchhanchhuah nan te, Pathian thupuanchhuah nan te, thianghlimtaka midangte nena inkawm hlim
nan te, rawngbawlna chanchin inhrilh tawn nan te i hmang ang u.Tirhkoh Paulan Timothea hnenalehkha a thawna kan hmuh Nangerawh chu engkimah fimkhur la,hrehawm tuar la, Chanchin |hahriltu lam hna thawk la. Irawngbawlna kha hlen rawh(ITimothea 4:4,5) tih thu hi i hre reng
\hin ang uw
COUNSELLING MAMAWHTE TAN
Mimal, nupa, fanau, chhungkua, nulat tlangval, ringtu nun etc.-ah harsatna i neih chuan Family Guidance & Counselling Centre pan \hinla, an lo \anpui ang che. Telephone leh internet hmang pawhin biak rawntheih an ni.
Main Centre - Mission Veng, Aizawl - Ph. 0389 2324443Branch Centre - Chanmari, Aizawl, - Ph. 0389 2306693email : [email protected]
http://www.mizoramsynod.org/mailto:[email protected]:[email protected]://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
20/32
June, 2013 20
www.mizoramsynod.org
LALPAN MIN TIDAM
- MUAMBA
Hmingsanga,Chhinga Veng
Tawng\aina chhang \hintuPathian hi rintlak leh fak tlak
a ni. Min venghim tura ka dilnamin ngaihthlak sakin, minthlahthlam lo a, tihian damin kahun ka hmang leh thei ta a ni tituEPL club Bolton Wanderer-a khel\hin Fabrice Muamba chuan hunharsa leh hreawm tak a pal tlanghnuah he thu hi a sawi a. A awmahinches 3 thum vela zauin an zainaser a awm a. Hei hi a lungphu atawp leh a nih hlauh a nih pawhin
helai a\angin tihnun leh tur a niawm e. England U -21 midfielderchuan 'Ka chunga thil thleng hi, thilmak tih pawh hian a sawifiah zo lohial awm e a ti. |awng\ai thiltihtheihzia hrechiangtu ka ni a,minute 78 vel emaw chhung chumitthi tia sawi theih tur ka ni a,tunah erawh ka dinhmun a \ha a,
ka nupui fanau te kiangah hlimtakin ka awm leh thei a, ka vanduaitawh hma zing khan ka tihdanpangngaiin engkim chungathuneitu ka Pathian hnenah kainkawl tir a, min thlahthlam lo a,ka \awng\aina chhanin a awm a.Ka dam khawchhuak leh thei a nia ti. London Chest Hospital-ah ni
40 chhung a awm lai khan ni thumchhung chu nikhaw hre loin a huna hmang a ni.
March ni 17, 2012 a ni a, Lon-don khawpui a awm TotenhamHotspurs khelmual White HeartLane-ah khawvela football tourna-
ment upa ber FA Cup quater finalan khel a. He inkhelah hianmualneitu Spurs chuan BoltonWanderer an mikhual a, a hmunainkhel entu mi sing 3 chuang sta-dium chhungah an \hu khat \hupa, TV kaltlangin khawvel hmunhrang hrangah mi maktaduaichuangin mahni in lum a\anginan thlir bawk a. Inkhel ahmuhnawm a, goal khat ve ve anthun a, first half a zo tep a minute41 na a kal mek laiin Bolton playerkum 23 a upa Fabrice Muamba chukhelmual chhungah nikhaw hrelovin a tlu a, an team physio te antlan lut a, an han belhchian chuan
inhliam satliah mai a nilo, an bawrdeuh laih laih a, rin aiin a buaipuirei ta a, a dinhmun a \ha lo hle tihan puang a, stadium chhungamipui thawm a reh duk a. Inkhelentu \henkhat an lo \awng\ai a,\henkhat an \ap a, khawvel hmunhrang hrangah chu inkhel a thilthleng chu a darh zau zel a. Bolton
lam ngenna avangin refereeHoward Webb chuan inkheltitawp zuiin inkhel result aiinMuamba chanchinin chanchinthar a luah lian ta zawk a. Minute78 vel chhung chu a marphu lehlungphu an hmu lo a, Muambachu khelmual chhungah mual aliam ta tiin hmun \henkhatah phei
chuan sawi a ni hman hial a.Mahse thi a hriat kha a rawn nungleh ta a ni !
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
21/32
June, 2013 21
www.mizoramsynod.org
Muamba hi ni 6 April 1988khan Kinshasa, Zaire ( DPRCongo) ah a piang a. Kum 1994khan a pain politics thil avangin
Zaire chhuahsanin England-ahinhumhimna zawngin a ral tlan a.Kum 1999 khan a nupui fanau tenEngland-ah hian an zawm zui vebawk a. Kum 2002 khan Arsenalyouth academy a zawm a. Kum 3 aawm hnuah kum 2005 khan Arse-nal senior team-ah ziah luh a ni vea. Arsenal tan vawi khat chiahLeague Cup-ah a khel a, hemi hnuhian loan in Birmingham City azawm a, kum 2007 khan Birming-ham City-ah contract nghet ziakzuiin kum thum chhung atan 4million in contract a ziak a.Muamba khelh dan phung hiPatrick Viera nen a inang tiin sawi
a ni \hin. Birmingham City a con-tract nghet a ziah kum hian fansten Young Player of the Year atanan thlang nghe nghe. BirminghamCity tan vawi 70 khelin, khatihhunlai khan England U -21 team-ah pawh a tel phak ve ta hial a.Kum 2008 khan Bolton Wanderera zawm ta a ni. Premier League
club Bolton Wanderers hian kumli chhung atan 5 million hlawhturin an leichhuak a. Bolton Wan-derer a zawm kum hian Player ofthe Season atan thlan a ni nghal a.Muamba hi a pianna ram DRCongo chuan an ram tana khelturin an sawm \hin a. Mahse En-gland tana engtikah emaw senior
team-ah a khelh ve theih beiseichungin a pianna ram sawmna hia hnawl ta zawk a. England senior
team tana khelh ve a beiseina chua tham ral ta zawk dawn a ni.
Muamba chuan khelmualaharsatna a tawh dan a hriat theih
chin tihian a sawi a. "Kan team invei lam sirah kan nawr phei a, kanpawla mi Martin Petrov-a ball petphei ka um laiin engnge maw diklo deuh keimahah a rawn awm a,ka ni deuh nghulh a, field lai lamaka let leh hmain ka zawi deuhnghulh a, ka mumang hriat deuhruai a, ka khaw hmuh a fiah lo a.Ka taksaah na a awm lo a, ka thilhmuh a phir deuh vek a, ka bulhnaiah tumah an awm lo a, ka tlua, ka thil hriat hnuhnung lam chukan defender Dedryck Boyatakhan defence lam pui turin minrawn auh kha chu ka hria a, ahnuah chuan a thim ta mup mai
a ni a ti. Tichuan, Muamba chu ahmai vaw zawngin khelmualchhungah a tlu a, team physio atlan luh hnuah paramedics laman tlan lut a. Muamba chuan "Kabul hnaiah players ho an rawntlankhawm lai ka hmu a, Spursplayer Scott Parker leh LukaModrics te chu ka han hre thei a"
a ti. Bolton player duhawm chuthih suala khelmual chhungaawm chu a chanchin anngaichang \hup a, a khelhpui tean \ap pur tawh a. Inkhel entuzinga Spurs fan pakhat Dr. Deanerkha awm lo se chuan Muambanunna hi chhan a ni kher lo ang.Muamba pawhin chu chu a hai
bik lo "Dr. Deaner kha awm lo sechuan ka fapa hi ka pawm theikher tawh lo mai thei a ni" a ti.
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
22/32
June, 2013 22
www.mizoramsynod.org
Muamba lungphu rang lutuk khatih hniam tumin khelmualchhungah defibrillator vawi hnihan hmanga, ambulance chhungah
vawi 13 lai an hmang bawk.A pa Marcel chuan khatih lai
boruak kha sawi hreawm ti takchungin tihian a sawi chhuak a"Pathianah chauh lo chuan rinna kannei tawh lo a, kawng tluana kan\awng\aina kha Pathianin a chhangdawn a hriatna ka nei a, ka bula Boltonchairman Phil Gartside lam ka hawiphei a, Fabrice chu a \ha leh mai dawnka ti a. Phil Gartside hian mi a emawpawh min ti hial mai thei a, mahseFabrice hi Pathianin a tidam dawn tihhi ka chiang' a ti. Marcel chuandamdawiin chhunga inthiarnapindanah thinglung leh tihtakzetin a \awng\ai thu sawiin "Lalpa,
engkim hi i ruahmanna loin athleng lo a, ka fapa pawh hi ikaihhruaina hnuaiah i ti dam lehdawn tih ka hria e. Lalpa, thlanthim ata Lazara kai thotu kha kanPathian i ni a, tunah hian i ropuinaleh i thil tihtheih zia rawn puangchhuak leh ang che tiin. Chumihnu chuan thil chu a inthlak
danglam zel a, Pathianin a ropuinaa puang chhuak a, a ni telin FabriceMuamba pawh chuan hma a sawnchho zel a. Pathian thiltihtheih ziaa takin an hmu a. Ni 3 chhungnikhaw hre lo a awm hnuah,tlakhniam lam aiin hmasawnnahmel hmuh tur a awm a. In enkawlchhung a rei deuh na a, ni 40
chhung damdawiin a awm hnuahdam takin damdawiin chu achhuahsan ta a ni.
Muamba dinhmun hi \haviau rih mahse inkhel leh tur taktak chuan harsatna awm thei a nihrih avangin August ni 15 , 2012
khan amah enkawltu damdawilam thiam te thurawn angin pro-fessional football a chawlhsan thua puang ta rih a. Fabrice Muambachuan a vanduaina a tawhnahmun White Heart Lane-ah No-vember ni 8, 2012 khan kir lehinhemi \um hian Spurs in Bolton anmikhual ve leh chiah a.Lungngaihna mittui nena hun ahmanna hmun kha lawmna mittuinen mipui sing tam takin an lolawm a. Half time-ah khelmualchhungah kal kualin Bolton lehSpurs fans te chungah lawmthu asawi a. Fans te pawhin standingovation an lo pe ve bawk. Hemi
\um hian Muamba chuan"Engtikah emaw chuan khelmualchhungah hian inkhel turin ka letleh theih ngei ka beisei \hin a.Beisei phak bakin ka dam chhuakchak a, Pathianin min awmpuiavangin Pathian hnenah lawmthuka sawi a. Hun harsa leh dinhmunkhirh tak hnuaia ka awm laia duat
tak min enkawltu medical team teleh khawvel hmun hrang hrangafootball fans te chungah pawhlawmthu ka sawi a. Footballvangin thil tam tak ka tawng a ni"a ti. Khatia Football khelh achawlhsan hnu khan African Cupof Nation 2013-ah khan ITV-ahcommentator a ni nghal a. Nikum
July thla khan University of Boltonchuan Muamba hi honorary doc-torate degree an hlan nghe nghew
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
23/32
June, 2013 23
www.mizoramsynod.org
Ohio (USA)-a cheng, radio-ah a kahpaha thupuangtu (announcer) hna thawkka ni a. Ka haw kawng a nih avangin University Hospital emaw, Grant Hospital
emaw chu ka tlawh ziah \hin a; chu damdawi ina damlote hnenah Bible chhiarsakin
ka hun tam zawk ka hmang zui \hin a.
Ka thil tih chu damlote ka hmangaih em vang pawh ni chuang lovin, ka buaina
min chhawk zangkhaitu atan leh Pathianin hriselna \ha min pek avanga lawmthusawi nana ka tih a ni ber zawk a; chutianga ka ti \hin chu damloten hlawkna an lo
hmuh phah chu thuhran, ka tan ngei pawh himna a lo nih phah reng mai a ni.
Radio-a thu ka puanah chuan mi pawi a sawi palh hlauh mai a. |um khat chu kan
khuaa ennawm rawn chhuahtute chu an member ziding pangngaiten an chhuahsantawh avangin an ennawm entir chuan tun hma an phak tawh loh thu leh ahmuhnawm tawh loh chu ka lo sawi hlauh mai a. Ka thupuan avang chuan ennawmchhuah hotupa chu a lo thinur nasa mai a lo ni a, ka chungah phuba lak a tum a lo ni a.
Ka hna chu zan rei tak tak thlenga thawh a \ul chang a awm \hin a. Zan khat
chu zing lam dar 2 vel a ni tawh ang, kawnga ka kal lai hi thim tham a\angin mipakhat hian min lo tiding a, min suam tum ngei nia ka hriat avangin ka hlauthawngang reng khawp mai a. Chu pa chuan, Les Brown-a i ni em? tiin min zawt a. Kei
chuan, Ni e, tiin ka lo chhang thuai a. Ani chuan, Thil hrilh tur che ka nei asin.Mi pakhatin sawisa hrep tur chein min tir a ni, a ti ta a. Kei chuan, Eng vangin
maw? Min hai a ni lo maw? tiin ka zawt let a. Ani chuan, Ka hai lo che. Mi pakhat
tihlungawi lo deuh mai i nei a, chu mi chuan min tir a ni, a ti leh a. Kei chuan,Chu, eng anga min sawisak nge i tum tak? ka ti a, ka hlauhthawn luatah ka awpawh a lawi chhe khawlo zo vekin ka hre nghe nghe a. Ani chuan nelawm tak hian,
Engtia han sawisak che mah ka tum hlei nem, a han tih chuan ka lawm khawp maia; mahse eng vanga a rilru thlak leh nge a nih zawng ka zawt ngam ta chuang lo va.
Amah vek chuan I hre kher lo vang a, ka nu hi a damloh avangin Grant Hospital-
ah sawn rei tak chhung a awm tawh a. Pathian Lehkhabu i chhiarsak \hin avanga alawmzia thu hi Ohio (USA) tan ina ka tan laiin min rawn hrilh \hin a. Chuta \angchuan i hming hi ka lo hre tawh \hin a; hmuh che hi ka chak em em \hin a ni.
Tan in a\anga ka lo chhuah hnuin mi pakhatin nangmah sawisa tura rawih
tur a duh tih ka hriat veleh rang takin a hnenah ka va kal nghal a, Keimah ka lo
inhlawh ang e, tiin ka va inpe a; mahse vawi khat mah a tihbuai tawh loh nan che
amah chu ka vau ta hrep zawk a ni, a ti ta a.
Mi dang tan thil \ha ka tih kha a beitham hle emaw ka lo ti \hin a; mahse ka nunchhanhimtu a lo tling reng mai tih ka hre chhuak uar uar a. Les Brown
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
24/32
June, 2013 24
www.mizoramsynod.org
nnnRIMAWI
'Khawvel hrut chhuak ila' (KHB259) tih hla, Mizo \awngaZosapthara (Rev. EdwinRowlands) lehlin Phuahtu- HGSpafford tia hriat lar hi a hmingtak chu Horatio Gates Spaffordniin, October 20, 1828 khan Troy,New York-ah a lo piang a.
Tlangval senior Spafford chuankum 33 a nihin, Anna Larsen,Stavanger, Norway nupuiah a neia. Spafford hi PresbyterianKohhran niin, Kristian \ha tak ani. Dan lam thiam (lawyer) lar takniin, Chicago khawpuiah chuanpa challang tak a ni a, Thuhrilturopui, DL Moody-te nen pawh
in\hian \ha tak an ni nghe nghe.Spafford-a hi Real Estatesumdawnna lama hlawhtling emem mai a ni a. Fanu 4 an neih hnuleh a nupui nen kum 6 an inneihhnuah fapa duhawm tak an nei vehlawl a, an hlim kher mai. Mahse,vanduaithlak takin an fapaneihchhun chuan kum 4 hmel a
hmu ve hman chauh tihin kum1871 khan khawsik natna (scarletfever) avangin a boral leh ta hlauh
C. LalnuntlingaAsst. Leader
K|P, Salem Veng Branch
mai. A hmachhuan ber a fapain aboralsan chu a tuar hlein arinawm.
Chicago kangmei rapthlak chuOctober 8, 1871 (Pathianni) a
ni a, thuhriltu ropui DL Moodychuan Chicago (USA)-ah Crusadeneiin chhimtu mipui an pungkhawm tam hle a. Chutih laichuan Chicago khawpuiah chuan'kangmei ralkhl dr' a lo ri ruairuai a, zankhuain kangmei chuanzual lam a pan zel a, a tuk chhunleh zan thlengin khawpui chu akang chhunzawm zel a; \helh mihrual a ni lo. Vanneihthlak takinThawhlehni (October 10) zingahchuan 'Malsawm ruah' a lo surhlauh mai. Kang \helh pawltepawhin \helh ngaihna an hriat
loh Chicago khawpui kangrapthlak tak chu chunglamin atitawp ta hlauh mai le!
Mahse, zan hnih leh ni khattehmeuh mai nilenga a kan meuhchuan chhiatna a thlen nasa khermai. Mi 300 chungin an nunna anchan a, Km. 6-a thui, km 1-a zau,
(10 square kms) a zau zet chu amam hneh hle! Maktaduai 222 huzeta hlu a kangral a, khawpuihmun thuma \hena hmun khatkangral ang a ni bawk. Chenna In17,500 chuang a kang a,chhungkua 90,000 chenna in neilovin an awm a, mihring nuai 3(3,00,000) chuang chenna in nei
lovin a siam a ni. He kangmei hikum zabi 19-na chhunga USA-akangmei rapthlak ber a tling a ni.
'Khawvel hrut chhuak ila' tih
phuahtu-
HG SPAFFORD LEH A
HRINGNUN
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
25/32
June, 2013 25
www.mizoramsynod.org
He kangmei rapthlak tak hian RealEstate hmanga Spafford-asumdawnna zawng zawng pawhmeivapah a chantir vek a. An fapa
neih chhun lah thla hnih khat liamtaah khan a lo boral tawh bawk si.
Keimah chauh ka him (SaveAlone)!
Kangmei chhuah hnu kumhnih, 1873 a ni a, Spafford-a nupuileh fanu pali (4) te chu Europelama chawlh hmang tur leh DLMoody rawngbawlna \awiawmturin an inbuatsaih a. Phur takaan inbuatsaih mek lai chuanSpafford chu sumdawnna thilaha \hulh ngei ngei a ngai leh ta si.Chutah a nupui, Anna Spafford-ileh a fanute pali chuan ngai emem chungin New York
chhuahsanin, Paris paninLawngah an chuang a. Anchuanna Lawng hi Metre 128 zetasei niin, Ville du Havre tiin anvuah a. Spafford chuan hunremchang hmasa bera kal leh vattura intiamin an inthlah liam ta a.Hmeichhe naupang heti rual lekpa tel lova zinkawng thui tak an
zawh tur chu an lung a lengin, \aplawm lawm chungin an inthlah tave ang.
November 15, 1873 a ni a, NewYork Lawngchawlhna a\angin Villedu Havre lawng chuan CaptainMarino Surmonte-a hruainahnuaiah passenger 313 leh
thawktute nen an tum ram paninan liam ta ruai ruai mai. Tluangtakin Lawng chuan a zinkawng
zawhin, ni khatna a hmang ral a,ni hnih, ni thum, chutiang zelinan tum ram thlen hln nghakhleltakin Spafford-a nupui leh a fate
pawh thlamuang takin an awm a.
Kar khat zet tuipui chunga anzin hnu, November 22 (Inrinni)chuan an Lawng chu AtlanticTuifinriat dum kuk mai chungah aawm mek a. Passenger-te pawh tuitak leh thlamuang takin an muhilsiai siai hlawm a; an hma lawkahchuan 'Thihnain' zau takin a ka aang mek a nih tih reng an hre lo.Inrinni zing dar 2 a lo ri a, zin mitetui taka an muthilh mek lai chuanthawm rapthlak tak ri rum rumchuan lawng chhung a luah khatvek a. An chuanna Lawng leh ThirLawng chak chi (Iron Clipper),
Loch Earn te chu an insu a lo ni a!Tuipui thim leh fawn hlup hlup,vawt vur leh thla ral lam sen rumkarah chuan chhantu mamawhnunau \e leh \ap nuai nuai thawmchuan Atlantic tuifinriat reh ruihchu nghawr vel a. Ville du HavreLawng chu a phel phawk a, an pilmai a hmabk ta!
Loch Earn Lawng CaptainRobertson chuan Ville du HavreLawnga chuangte chhanchhuakturin theihtawp a chhuah a, hunerawh a nei tlem kher mai. Passen-ger 61 leh thawktu (crew) 26 chauhan chhanchhuak hman tihinminute 12 a ral chauh tihah Ville
du Havre Lawng chu mi chuang226 te nen an pil ta ruai ruai maile! Vanduai tawk zingah chuan
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
26/32
June, 2013 26
www.mizoramsynod.org
Spafford-a te fanu pali, Annie (11),Margaret Lee (9), Elizabeth (5) lehTanetta (2) te pawh ruang hlawmrual lovin tuifinriat mel 3 zeta
thukah chuan an pil ta vek a!Tuifinriat sangha koham pui puitechaw ni turin Spafford-a fate chuchhantu ngaiin au lawm lawmmah se chhantu an awm si lo!
Vanneihthlak takin Spafforda nupui erawh chu Lawng kehthemah Tuipui vawt takah chuannikhaw hre lova lo awmin chhanchhuah a ni a. Loch Earn pawhchu an chhanchhuahte avangchuan pil mai hlauhawmin a awma. Chutih lai chuan Americabungraw phur lawng,Tremountain a lo thleng hlauhmai a. Vanduai tawkte chu hmun
him lamah phurh thlen an ni ta a ni.
Spafford-i chuan a fate anboral vek tih a hriat chuan a rilru ana kher mai, Pastor Weiss, damkhawchhuak zinga tel ve hnenahchuan rilru na tak chungin,"Pathianin fanu duhawm tak takpali min pe a, mahse tunah chuan
ka hnenah an awm ve tawh loEngtik niah emaw zawng a chhanka la hre thiam ve em ang chumaw!!??" tiin hnuk ulh \euhvina sawi chhuak hial a ni.
Ni kaw hnu-ah Anna-i chuCardiff, Wales-ah phurh thlen a nia. Thirhrui hmangin a pasal
hnenah thil awmzia a hrilh vat a,"Keimah chiah ka him! Engtin ngeka tih tak ang? (Saved alone.
What shall I do . . ." tih te mai hi.Spafford-a chuan a nupui thuthawn a hriat veleh rangmangkhengin a nupui awmna a
pan nghal a.
Spafford-a chuanna LawngAtlantic Tuifinriat chunga a awmmek lai chuan Lawng Captainchuan Spafford-a chu a Cabin-ahkovin an awm mekna chu a fatepali leh mi chuang dangte boralnahmun a nih thu a hrilh a. Spaffordthinlung chu chhun angin a na a,hetiang hian a ziak hial a,"Nilaithawh\an kalta khanLawngin chhiat a tawhna hmun,Tuifinriat laili tak leh mel 3 zetathuk chu kan paltlang a. Mahse,'Ka hrai duhlaite chhm ang anzalna hmun a ni tih ka ngaihtuah
pha lo. Tunah chuan Chhandaman ni tawh a, Beramno hmaah anchawl tawh a ni," tih thu lungkuaitak chu a ziak a. Hemi hnu hian aCabin-ah lutin, "A \ha e. Pathianthu chu tihhhlawhtlin ni rawh se(It is well, the will of God be done")a ti a. Hemi hnu hian he \awngkamhmang hian tun thlenga khawvel
hla ril leh ropui, 'It is well withmy Soul' tih hla hi a phuahchhuah phah ta a ni.
He hla hi a ril a, a ropui emem a; sak liam mai mai phal rual ani lo! He hla phuah chhuak turaSpafford-a'n a man a pek erawh anamai lo hle. English-in chang
khatna chauh han tarlang teh ang.When peace, like a river, attendeth myway,
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
27/32
June, 2013 27
www.mizoramsynod.org
When sorrows like sea billows roll;Whatever my lot, thou hast taught meto say,It is well, it is well with my soul.
Spafford hian a nuna thilthleng avanga a tawrhna lehhrehawm a tihna chu chiang takinhla hmangin a puang chhuak a.Thlamuanna chu a nunah Lui tereuh te ang chauhva tel ve a nihlaiin, Lungngaihna erawh chuTuifinriat fawn inzial tup tup angmai a ni thung. Mahse, a chanvotur a chunga lo thlengte chu athlarau tana \ha tur a nih avang lehLalpan zirtir duh a neih avangin'A \ha e, a \ha e' a tih a \ul si!
Chhungkua leh mimal nunkawng hrang hrangah vanduaina
leh kan duh loh thil a lo thleng fo\hin. Mahse, Pathian chuan kannuna thil thleng engkimah hianlawmthu sawi turin min duh a. Achhan chu kan \hatna tura kawngengkima min thawhsak \hin vanga ni (Rom 8:28). Kan duh dan nilova, Ama duh dan leh kan tana
\ha tur zawk min relsaktu, kanchunga thil thlentirtu kan neihavangin, 'A \ha e, Lalpa, ka lawme' tih mai hi kan tihtur a ni.
Khawvelah hian \henkhattenunkawng hi chu a bumboh emem a, lungngaihna leh \ahna hlirinan nun an hmang ni hian a lang\hin. Mahse, chu nun kawngbumboh karah pawh Pathian beltlattute chu mi dangte tana ei turhluisaktu an ni \hin a. Mi dangtetana malsawmna ni turin 'a man'an pe zawk a lo ni reng mai.
Lalpa hruai theih turin inun buatsaih la. I nuna thilthlengah khan 'tihpalh thil' a awmlo tih hria ang che. I chunga thilthleng engkim kha Lalpan a
hriatpui vek che avang leh anenkawl reng che vangin 'Amahahchawl la, nghak fan fan rawh.'Spafford-a angin i chungah engpawh thleng se Pathian remruatvek a ni tih hria a, 'a pawi lo', 'apawi lo' ti thei zel turin Lalpanmin duh a niw
TUARPUINA LEH |AWNG|AIPUITURA INNGENNA
May 10, 2013 zana Laipuitlang lei tawlh avanga chhiatnarapthlak tak thleng kha Central K|P chuan pawi a tiin chhiattawk chhungkua zawng zawngte a tuarpui takzet a. K|Pmember zawng zawngte chu tih takzeta chhiat tawk
chhungkuate tana \awng\ai mawlh mawlh turin kan inngen a ni.
General Secretary, CK|P
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
28/32
June, 2013 28
www.mizoramsynod.org
Mihring taksa hi timur
Cell tam takinzawmkhawm ten an siam a nia, chung timur te chu an \handan leh hnathawh dan turte
bithliah vek a ni a. Taksa pengzawng zawnga timur te hi aninlaichin vek a. An \hangin, anlo inthlah pung ve \hin a.Mihring puitling adult an nihhunah an \han a lo tawp ve \hina. Engemaw avanga timur chhiaa lo awm chuan timur cell thar
an siam chhuak a, a chhe laiahchuan an thawm \ha repair lehmai \hin a ni.
Amaherawhchu Cancer cellte hi timur pangngai ang lotakin an \han a tawp ve thei talo \hin a, an \hang lian zel a, an
bul vela timur taksa tana
rinawm taka hnathawk laitepawh chu an va nekchep tathuai a. Hnathawk thei lovin ansiam thuai a, thunun an nih lohchuan thihna an lo thlen ta \hina ni.
Pangpar huan mawi takpawh hi enkawl a nih loh chuan
an bul vela hnimte chuan rei loteah an dip bo vek ang a. Chuhuan mawi tak ni \hin chuan
CANCER
HRISELNA nnn mawina reng a nei leh tawh ngailo vang. Cancer natna kohamleh chimawm tak, taksa penghrang hranga mahni huang lozauh tum tlat mi a ni a. Enkawlvat a nih loh chuan thisen zamleh \halbe hmangin taksa penghrang hrangah hmun a khuarthei a ni.
Cancer chi hrang hrangte :Taksaa an awmna azirin chi
hrang hrangah an \hen a,chungte chu :-1. Carsinoma : Vun, ka
chhung, hrawk, chawkawng,ril leh chhul tuamtu timurcancer a ni a. Cancer 70% tehi carcinoma vang a ni.
2. Sarcomo : Taksa peng hranghrang \huikhawmtuConnective tissue cancerte hi a ni a. Cancer 15% hisarcoma vang a ni.
3. Lymphomas : Natna lakavenghimtu sipai,Lymphocytes a\anga cancerrawn insiam an ni a. |hal be,
la leh thlingah te aninsemdarh \hin.
4. Leukemia : Thisen timurcell leh thisen siamtucancer a ni a. Cancer 4% velhi thisen vancer a ni.Cancer hriat hma hi cancer
tihdamna leh ralthuam \ha ber
chu a ni. Hriat hma a nihtheihna tur chuan hun bi neiainentir \hin hi a pawimawh tak
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
29/32
June, 2013 29
www.mizoramsynod.org
zet a ni. A bik takin, a hnuaiatarlan ang hian i awm a nihchuan doctor pan vat ang che.
1. Thi ne ih hunbi a lodanglamin.
2. Inhliam vang ni lova taksakhawimaw laia thi put rehthei lo a awmin.
3. Taksa khawimaw lai a bawkreh thei lo a lo awmin.
4. Zun leh ek hunbi a lodanglam fovin.
5. Aw chhang reh theilo leh
khuh reh thei lo a lo awmin.6. Thil lem harsa leh chaw helh
\hin a lo nihin.
7. Taksaah ser leh khuavangchhinchhiah a lo danglamin.
8. Serh leh ka chhungah thildurh var dam thei lo a loawmin.
HRIAT ATAN
Group Thisen pek theihna Thisen dawng theituA A,AB A, OB B, AB B, OAB AB A, B, OO A, B, AB, O O
ABO grouping-ah chuan mihringte hian group 4 zingah hianeng emaw ber khi kan piantirh a\anga kan thih ni thlengin kan neia. Thisen group A nei chuan group A leh AB hnenah chauh thisena pe thei a; tin, group A leh O a\ang chauhin a dawng thei bawk.
Source : Hriselna
K|P GENERAL CONFERENCE HLA BU
CHUNGCHANG
K|P General Conference Hla bu 2014 atan siam leh tum
a ni a, hemi atan hianJuly 15, 2013 thlengin K|P Office-ah hla
thehluh theih a ni a, hla thehluh a\angin hla bua mi tur
thlanchhuah leh a ni dawn a ni. Hla thehlut duhte chuan - Hla
phuahtu chanchin tawi, an hla phuah chanchin tawi lehContact No. chiang taka theh luh tel ni se.
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
30/32
June, 2013 30
www.mizoramsynod.org
KANTU
Sihfa North Br.
SIHFANORTHBRANCH
Sihfa North Branch Kristian|halai Pawl hi April ni 5, 1998(Pathianni)-a din a ni a, Sihfa kohhran
a\anga indang a ni. Kumin hian mem-ber 128 (mipa 84, hmeichhia 44) anawm mek a ni.
Branch tihchak nan Group hnihahin\henin Luka leh Johana tih a ni a,Group budget Rs. 15,000/- ve ve annei a, Branch budget hi Rs. 1,30,000an nei bawk. Sub. Committee penghrang hrang paruk - Evangelical Cell,Property, Light & Sound, Reception& Usher, Decoration & Banner lehLiterature an nei a, Branch hmalaknahrang hrangah an \angkai hle. Kum2013 a\ang hian Chanchinbu chhuah\anin, a hmingah Thuhriltu tih a ni.K|P Chanchinbu (Kristian |halai) hicopy 41 an la mek a, Kohhran kal tlangin
Missionary 3 an chawm mek bawk.Kum 2013 February ni 22(Zirtawpni) khan K|P Day ropuitakin an hmang a, zing karah SocialWork, chhunah Synod Hospital,Durtlang-a damlo thisen mamawhtetan Thisen pek niin, zanah fellowship-a hun hman a ni. K|P member BiakIn hawnga innei te Holy Bible leh
Par\hi/Citation an hlan \hin bawk.Thlatin thawhleh zan
hnuhnungber hi Branch Committee
hun nghet atan an nei a, Pathiani tlaileh thawh\an zanah inkhawm anhmang \hin bawk. An hun hman dantlangpui chu Pathianni tlaiah\awng\ai inkhawm, rilru sawi, thu lehhla hmanga hun hman, K|P Hand-book zir leh hla zir nan hun an hmang\hin a, thawh\an zan hi sermon, kumpuan leh special programme-a hunhman \hin a ni. Pathianni tlai lehthawh\an zan inkhawm ban apianginmember hla pualin \awng\aina hun
an hmang \hin. Hun bik leh Specialprogramme-ah zaipawl an zai ziahbawk. Inkhawm hi 28.32% inkhawm\hin ang an ni.
Nikum 2012 chhung khanRs. 1,74,223/- an thawk chhuak a, ansum thawh chhuah a\ang hianKohhranah Rs, 1,43,620 an chhung luta ni. Kum tin deuh thawin lo an nei
\hin a, member-te an inlungrual phahhle a, an sum hmuhna hnar pakhat ani. An sum hmuhna dang chu FaithPromise, Group Budget, Thawhlawm,Chawkidar, Sangha zawrh lehinhlawhna remchang apiang te a ni.
Sihfa North Branch K|P telawmna ber pakhat chu an branch dintirh a\angin member boral an la awm
lo hi a ni a, Pathian hruaina lehawmpuina an chanah hian lawmthuan sawi fo \hin a niw
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
31/32
June, 2013 31
www.mizoramsynod.org
Keimahni
n April 11, 2013 (Ninga) zan khan ITI Branch-ah Leadership Train-ing neih a ni a, training neihpui hian Tv. V.L. Muanchhana, Asst.Secretary leh Tv. R. Lalruatkima, Committee member-te an kal.
n April 13, 2013 (Inrinni) 4:00 pm khan Thenzawl Bial K|P Leader,
Thenzawl Vengthlang Branch Finance Secretary ni mek bawk PuZ.D. Lalmawia (k.39) chuan Aizawl Civil Hospital-ah lung lamnatna leh thawhah avangin chatuan ram min pansan a. TuikualVenga an chhungte inah a ruang hi chawlhpui a ni a. Asst. LeaderT. Upa Samuel Vanlalthlanga leh Pu Lalmuanpuia (Asst. Coordi-nator) ten a ruang thlahna inkhawm hmanpuiin Central K|Phmingin ralna Rs. 500/- an hlan a ni.
n April 13, Inrinni (Inrinni) khan Tuikual Kohhran Hall-ah
Tuikual Bial K|P Leadership Training neihpuiin Upa Zonunmawia,General Secretary leh Pu Lalmuanpuia (Com. member/ Asst. Co-ordinator) te an kal a. Training-ah hian mi 62 an tel thei a, chawhnulamah Group Discussion leh Zawhna & Chhanna hun \ha tak hmanzui a ni.
n April 13, 2013 (Inrinni) khan Bawngkawn East Branch K|PLeadership Training neihpuiin T.Upa Zohmangaiha (Fin. Secy) lehT. Upa Lalhruaizela (Com. member) te an kal a, training-ah hian
member 35 an tel. Zanah Kohhranin hun an lo pe a, T. UpaHruaizelan \anna hun a hmang a, T. Upa Zohmangaihan thuchaha sawi a ni.
n April 17 -18, 2013 chhung khan Aijal Club Auditorium-a NEIndia Regional Workshop on Total Voluntary Blood DonationMizoram State AIDS Control Society (MSACS) leh National AIDSControl Organisation (NACO) ten an buatsaihah Central K|Paiawhin Tv. R. Lalramnghaka (Com. member) a kal.
n April 19, (Zirtawp) zan khan Mission Veng Kohhran Hall-ahMizoram Synod Choir-ten music video album thar tur shooting annei a. Hei hi kum 2012-a lo rel lawk tawh bawhzuina kal zel a ni.
http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/ -
7/28/2019 Kristian Thalai - June, 2013
32/32
June, 2013 32
n April 19-21, 2013 khan Zawlpui Pastor Bial K|P LeadershipTraining neih puiin Kauchhuah Branch Church-ah CK|P hruaituTv. R. Lalramnghaka leh T. Upa Lalhruaizela te an kal a, training-ah hian mi 45 an tel. Inrinni zanah T. Upa Hruaizelan thu a sawi a,
Pathianni zanah Tv. Ramnghakan a sawi ve thung. Home Missionhmun a ni a, kan Synod Missionary-te leh an rawngbawlna te anva hmuhpui thei a, Missionary-te inpekna fakawm an ti hle.
n Association for Voluntary Blood Donation (AVBD) ngennabawhzuiin CK|P chuan May 2013 - March 2014 Blood DonationCalendar a siam a, Aizawl khawpui chhunga Bial 18 (Branch 79awmna) ten Aizawl Civil Hospital-ah thisen an pe ang a, Bial 19(Branch 66 awmna)-in Synod Hospital, Durtlangah an pe ang. Blood
Donation Calendar hi siam chhunzawm zel tura ruahman a ni.n Presbyterian Youth Joint Triennial Conference (PYJC) vawi 9-na Zohmun (Myanmar), April 24 -29 hmanpuiin UpaZothangzuala Chhangte (Treasurer) leh Pu Saizamliana Sailo (com.member) te an kal. April 27 hian CK|P Rawngbawl Dan zirinzawhna leh chhanna hun te an hmang a, April 28-ah LeadershipTraining an nei zui a ni.
n May 3-5, 2013 chhung khan Tuichang Presbytery KTP Meet
chu Khawzawl Vengthar Kohhranah neih a ni a, thupui atan"Kristian Nun nghet" hman a ni. Meet hmanpui hian UpaZonunmawia (Gen. Secretary), Pu Lalmuanpuia Hrahsel (Com. mem-
ber), Synod Choir leh Tv. Lalhmachhuana (Soloist) te an kal. Meetthupui hi Inrinni zan leh Pathianni chawhmaah Pu Muanan a sawia,Pathianni chawhnu leh zanah Pu Mawian a sawi a ni.
n May 4-5 hian Keitum-ah Bial huap Leadership Training neih ani a, training neihpui tur hian T. Upa Dr. Samuel Vanlalthlanga(Asst. Leader) leh T. Upa Lalramdina Ralte (Com. member) te ankal, training-ah hian mi 71 an tel a. Zaithiam Nl. Zoramchhanin a\awiawm a ni. Inrinni leh Pathianni zanah Pu Samua'n thu a sawia, Pathianni chawhma leh chawhnu ah Pu Ramdinan a sawi a ni.
n May 10, 2013 (Zirtawpni) chawhnu dar 1:00 khanLalhmangaihi, Synod Choir member (Soprano) leh Pro. PastorVanlalchhunga s/o Rev. Vanlalzuata te chu Mission Veng KohhranBiak Inah an innei. Tuak tharte kan lawmpui a, duhsakna kan hlan e.
n Presbyterian Youth Fellowship (PYF) Biennial Conference,
District Council Inthlan avanga a hun sawn chu a hmun ruatsaFiangpui Presbyterian Church Halflong ah June 14 16 2013