FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
1
Krijimi i FPR-ve nepermjet zbatimit te Parimeve te Qeverisjes se Mire
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
Kukesi – Dibra – GjirokastraSeminare 2005-2006
Financuar nga BE
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
2
Fondacioni i Biznesit te Vogel (FBV)Rruga Mehmet Brocaj Nr.10/1
KP 1401 Tirana-ShqiperiTel: 04 230983, Fax: 04 234892Cel: 0692103696/ 0692315268
Email: [email protected] i kontaktit
Ida Kostaj - Koordinatore e projektit
Krijimi i FPR-ve nepermjet zbatimit te Parimeve te Qeverisjes se Mire
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
3
Sistemi tatimor per NVM-tePermbajtja
Sistemi tatimor ne ShqiperiPolitikat dhe kuadri ligjor i tatimeve dhe taksave per NVM-teTaksat direkteTaksat indirekteTaksat per bizneset e medhaTaksat per NVM-teProcedurat per pagimin e taksave
TRAINER: Niko Lera
Krijimi i FPR-ve nepermjet zbatimit te Parimeve te Qeverisjes se Mire
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
4
Objektivat e seminarit
Te zhvillohen aftesite per menaxhimin efikas te taksave
Te vleresohen ndryshimet ne sistemin tatimor
Te ndertohen instrumenta te qendrueshem dialogu e
konsultimi midis bashkesise biznesore e organeve tatimore
Te llogariten ngarkesat tatimore per biznese te ndryshme
Te ndertohen pasqyrat vjetore te ngarkesave tatimore
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
5
Sistemi tatimor ne Shqiperi
Ne Republiken e Shqiperise sistemi i taksave u krijua pas viteve ’90.Domosodoshmeria e krijimit te sistemit te taksave
Financimi i funksionimit te shtetitZbatimi i politikave ekonomikeMbeshtetja e sherbimeve sociale
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
6
Sistemi tatimor ne ShqiperiPaketa fiskale ne Shqiperi
Per sistemin e taksave ne Republiken e Shqiperise
Ligji Nr. 8977, date 12.12.2002, i ndryshuar
Per sistemin e taksave vendore Ligji Nr. 8982, Date 12.12.2002
Per tarifat doganore ne Republiken e Shqipersie
Ligji Nr. 8981, date 12.12.2002, i ndryshuar
Per tatimin mbi te ardhurat
Ligji Nr.8438, Date 28.12.1998, i ndryshuar
Per taksen vendore per biznesin e vogel
Ligji Nr.8978, Date 12.12.2002, i ndryshuar
Per tatimin mbi vleren e shtuar-TVSH
Ligji Nr.7928, Date 27.04.1995, i ndryshuar
Per akcizat ne Republiken e Shqiperise
Ligji Nr. 8976, Date 12.12.2002, i ndryshuar
Per procedurat tatimore ne Republiken e Shqiperise
Ligji Nr8560, date 22.12.1999, i ndryshuar
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
7
Administrata tatimore
Drejtoria e Pergjithshme e Tatimeve
www.tatime.gov.alKomisioni i Apelimit te
TatimeveDeget e Tatimeve te Rretheve
Seksionet e Taksave te Pushtetit Vendor
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
8
Sistemi ideal i taksave per NVM-te
Per krijimin e nje sistemi tatimor te pranueshem e te pershtatshem per NVM-te zbatohen parimet universale
THJESHTESIA TRANSPARENCA
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
Sistemi ideal tatimor
Qendrueshmeri
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
9
Sistemi ideal i taksave per NVM-te
Qendrueshmeria
¤ Ndryshimet e herepashershme jane burim ngaterresash dhe
barre e rende per NVM-te
¤ NVM-te nuk kane burime financiare dhe njerezore te
mjaftueshme per tu marre shpesh here me ligjet e reja tatimore
¤ Ndryshime e shpeshta pengojne administraten tatimore per
menaxhimin efektiv te tyre-udhezime, formulare te rinj
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
10
Sistemi ideal i taksave per NVM-te
Thjeshtesia
Me shume vlen te permiresohen ligjet tatimore ekzistuese se sa te hartohen te reja
Ulja e numurit te taksave sidomos e atyre qe e kane koston e administrimit me te larte se te ardhurat
Perdorimi i tarifave tatimore te arsyeshme
Rregullat e taksimit te jene te thjeshta ne zbatim
Barra totale tatimore te mos jete frenuese per biznesin
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
11
Sistemi ideal i taksave per NVM-te
Transparenca
Te gjitha ligjet dhe udhezuesit tatimore te publikohen
(Cdo akt normativ, perfshire Ligjet dhe Udhezimet ne zbatim te tyre eshte e detyrueshme te botohen ne Fletoren Zyrtare)
Formularet te jene disponibel dhe te shperndahen falas
Te hartohen Udhezues per problemet tatimore per NVM-te ekzistuese e per ato te sapokrijuara
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
12
KLASIFIKIMI I TAKSAVE
Dy grupet e taksave dhe te tatimeve
Taksa dhe tatime direkte
Llogariten dhe paguhen nga personat tatimpagues
Taksa dhe tatime indirekte
Llogariten nga personat tatimpagues dhe mblidhen nga konsumatoret nepermjet shitjes se mallit apo sherbimit.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
13
KLASIFIKIMI I TAKSAVE
Taksat dhe tatimet direkte
Tatimi mbi fitimin
Tatimi i thjeshtuar mbi fitimin
Tatimi mbi te ardhurat personale
Tatimi mbi lojrat e fatit
Taksa mbi pasurine
Taksa vendore per biznesin e vogel
Taksat vendore dhe kombetare
Tatimet Direkte
Tatime mbi te ardhurat (fitimin, fitimin e thjeshtuar,
te ardhurat personale)
Tatimet mbi kapitalin (ndertesat, token)
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
14
KLASIFIKIMI I TAKSAVE
Taksat dhe tatimet indirekte
Tatimi mbi vleren e shtuar (TVSH)
Akcizat
Taksat doganore
Tatimet indirekte
Tatime te pergjithshme (TVSH)
Tatime specifike (akcizat, taksat doganore)
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
15
TATIMI MBI FITIMIN
Tatimin mbi fitimin e paguajne keta persona:
a) Personat juridike te themeluar sipas ligjit “Per shoqerite tregtare” dhe qe jane te regjistruar per TVSH;
b) Personat juridike te themeluar sipas Kodit Civil te cilet ushtrojne veprimtari fitimprurese ne RSH;
c) Personat juridike te themeluar ne baze te nje ligji te huaj dhe qe ushtrojne veprimtari ne RSH;
d) Cdo person tjeter pavarsisht nga forma juridike e regjistrimit kur ky eshte subjekti i TVSH;
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
16
TATIMI MBI FITIMINTatimi mbi fitim eshte nje burim i konsiderueshem i te ardhurave te buxhetit te Shtetit.
Fitimi eshte teprica e te ardhurave mbi shpenzimet e kryera per arritjen e ketyre te ardhurave
Fitimi i tatueshem eshte fitimi vjetor qe llogaritet mbi bazen e fitimit qe pasqyrohet ne Pasqyren e Bilancit.
Fitimit vjetor i shtohen:
Amortizimi i llogaritur mbi normat e lejueshme
Shpenzimet per dhurata dhe pritje percjellje mbi kufirin e lejuar
Gjoba dhe kushte penale te paguara
Shlyerje e interesave te kredise mbi kufirin maksimal te parashikuar ne Ligj.
Kamatvonesat e paguara
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
17
TATIMI MBI FITIMIN
Tatimi mbi fitimin eshte 23%Procedurat per pagesen e tatimit mbi fitimin
Sipermarrjen jane te detyruara te paraqesin ne organet tatimore:
Pasqyra e bilancit paraqitet deri me date 31 mars te vitit pasardhes
Deklaraten per parashikimin e fitimit vjetor
Deklaraten vjetore te fitimit se bashku me Pasqyren e Bilancit
Tatimi mbi fitimin derdhet paradhen deri me date 15 te muajit respektiv
Tatim mbi fitimin paguajne te gjitha bizneset qe paguajne TVSH dmth bizneset qe kane nje xhiro vjetore mbi 8,000,000 ALL.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
18
TATIMI MBI FITIMIN
Procedura e pagimitPercaktimi i kesteve mujore te tatimit fitimit behet nga organet tatimore.
Per 4 mujorin e pare te periudhes ushtrimore caktohet mbi bazen e rezultatit faktik te bilancit te 2 viteve me pare.
Per 8 muajt e tjere te periudhes ushtrimore caktohet mbi bazen e rezultatit te bilancit te vitit paraardhes.
Shembull: Tatimi mbi fitimin
Viti 2001 1,200,000 leke
Viti 2002 1,560,000 leke
Paradheniet per vitin 2003 Janar-Prill: 1,200,000/12 = 100,000 leke/muaj
100,000X4 = 400,000 leke/4 muaj.
Maj-Dhjetor: 1,560,000/12 = 130,000 leke/muaj
130,000X8 = 1,040,000 leke /8 muaj.
Per tatim paguesit qe fillojne veprimtarine ne vitin vijues tatimor paradhenia e tatim fitimit caktohet duke u bazuar ne deklaraten parashikuese te tatimpaguesit.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
19
Procedura e pagimitAdministrata tatimore rishikon kestet e paradhenieve te tatim fitimit:
Ne ulje kur mbas kerkeses se tatimpaguesit dhe kontrollit e verifikimit ne vend argumentohet ulja e paradhenies Ne rritje te kesteve te llogaritura kur plotesohen njera nga keto kerkesa:
- kur vleresimi i fitimit dhe tatimit te pritshem nga ana e tatim paguesit ne deklaraten e vleresimit qe dorezohet me 31 tetor eshte 10% me emadhe se kestet e parashikuara- kur mbas nje kontrolli te kryer per vitin parardhes rezulton qetatimfitmi ka qene i pasakte
- kur tatimpaguesi nuk ka dorezuar deklaraten e vleresimit me 31 Tetor te vitit vijues tatimor
Rillogaritja perfundimtare Kur dorezohet deklarata vjetore e te ardhurave dhe e bilancit:
Ne rast se tatimfitimi i llogaritur eshte me i madh se tatim fitimi i paguar ne forme paradhenie, subjekti detyrohet te paguaje diferencen.
Ne rast se tatimfitimi i llogaritur eshte me i vogel se parapagimi vjetor atehere administrata tatimore eshte e detyruar ta njohe si parapagim per vitin pasaardhes tatimor ose per shlyerje te ndonjedetyrimi tjeter tatimor
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
20
TATIMI I THJESHTUAR MBI FITIMIN (TTHF)
Ky tatim eshte bere pjese e ligjit 8438 date 28.12.1998
“Per tatimin mbi te ardhurat”.
1. Fusha e zbatimit te TTHF
a) TTHF zbatohet ndaj cdo biznesi qe kryhet ne RSH
b) Nuk eshte i regjistruar per TVSH
2. Perjashtohen nga TTHF
a) Ambulantet ne fushen e tregtise dhe te sherbimeve
b) Veprimtarite e transportit individual
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
21
TATIMI I THJESHTUAR MBI FITIMIN (TTHF)
Regjistrimi dhe Riregjistrimi
1) Tatimpaguesit regjistrohen ne organet tatimore pare se te fillojne biznesin, deri me date 31 mars te vitit ne vijim.
2) Tatimpaguesi regjistrohet ose riregjistrohet ne degen e tatimeve te rrethit ku ndodhet vendi kryesor i veprimtarise
3) Te dhenat e tatimpaguesit gjate regjistrimit:
a) Per regjistrimin
1) Certifikat personale me foto
2) Dokumentin e regjistrimit ne gjykate
3) Llojin e biznesit
4) Adresen e vendndodhjes se biznesit
5) Deklaraten per qarkullimin e parashikuar
b) Per riregjistrimin1) Deklaraten e qarkullimit
2) Dokumentin e pagimit te detyrimit tatimor per vitin e kaluar
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
22
TATIMI I THJESHTUAR MBI FITIMIN (TTHF)
Pagimi i TTHF
Shkalla tatimore eshte 3 % te qarkullimit vjetor nga vlera 0 – 8 MALL
Tatimpaguesi dorezon nje deklarate me shkrim per qarkullimin vjetor te
parashikuar jo me vone se 31 Marsi i vitit ne vazhdim.
Tatimpaguesi detyrohet te mabje librin e shitjeve dhe te blerjeve ditore.
Tatimpaguesi paguan tatimin ne dy keste si vijon:
a) Ne rastin e nje tatimpaguesi te riregjistruar:
i) 25% te detyrimit tatimor deri me date 31 Mars
ii) 50% deri me date 30 Shtator
iii) 0-25% me dorezimin e deklartes se vitit kalendarik tatimpaguesi paguan diferencen pozitive. Ne rastet e diferencave negative kjo sherben per te paguar kestet e vitit te ardhshem.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
23
TATIMI MBI TE ARDHURAT PERSONALE
Elementet e tatimit mbi te ardhurat personale jane
1) Personat e tatueshem
2) Baza e tatimit
Personi fizik/ individi eshte subjekt i tatimit.
Personat fizike rezidente (183 dite) dhe jorezidente
Tatimi mbi te ardhurat personale eshte progresiv ne raport me
rritjen e te ardhuarve.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
24
TATIMI MBI TE ARDHURAT PERSONALE
Kategorite e te ardhurave objekti i TAP
Pagat dhe shperblimet e tjera ne lidhje me punen aktualeTe ardhurat nga fitimi i ortakut, i aksionerit ne shoqeriTe ardhurat nga interesat bankare, ose nga letrat me vlereTe ardhurat nga pagesat per te drejten e autorit dhe pronesine
intelektualeTe ardhurat nga enfiteoza, huaja dhe qerate Te ardhurat nga kalimi i se drejtes se pronesise mbi pasurite e
paluajtshmeTe ardhurat e individeve nga lojrat e fatit dhe kazinoteTe ardhurat nga shitja e kapitalit apo kuotave te sipermarrjesTe ardhura nga burime te tjera.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
25
TATIMI MBI TE ARDHURAT PERSONALE
Mbajtja e tatimit ne burim
Te gjithe personat rezidente mban ne burim tatimin ne pagesat e meposhtme:
• dividentet
• ndarjet e fitimit
• interesat
• pagesat per te drejtat e autorit dhe pronesise intelektuale
• pagesat per ndertim, instalim, montim ose pune mbikqyrese
• pagesat per qerate
• pagesat per sherbime teknike dhe pagesat per menaxhim
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
26
TATIMI MBI TE ARDHURAT PERSONALE
TE ARDHURAT NE MUAJ
TAP
NGA DERI LEKE PERQINDJE
0 14,000 0 Pragu perjashtues
14,000 + 40,000 0 + 5% te shumes mbi 14,000
40,000 + 90,000 1300 + 10% te shumes mbi 40,000
90,000 + 200,000 6300 + 15% te shumes mbi 90,000
200,000 + 500,000 22,800 + 25% te shumes mbi 200,000
500,000 + Me teper 97,800 + 30% te shumes mbi 500,000
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
27
TAKSA VENDORE PER BIZNESIN E VOGEL (TVBV)1) Objekt i takses vendore per biznesin e vogel eshte nje kuote fikse
vjetore e pagueshme2) Subjekt i takses vendore per biznesin e vogel eshte cdo person qe
kryen biznes ne njesite e qeverisjes vendore te RSH dhe qe nuk inenshtrohet TVSH
Nivelet dhe detyrimi per taksat1. Cdo biznes ne cdo vendndodhje taksohet me vete.2. Detyrimi i takses per tu paguar percaktohet sipas kategorise.3. Kur nje person kryen me shume se nje veprimtari ne te njetin vend,
niveli tregues i taskes percaktohet sipas veprimtarise me qarkullim me te madh.
4. Keshilli i bashkise ose i komunes rrit ose ul nivelet e taksave deri ne 30%
5. Bashkia ose komuna njofton organin tatimor brenda dates 15 dhjetor te vitit ne vazhdim per nivelet e taksave qe do te zbatohen.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
28
TAKSA VENDORE MBI BIZNESIN E VOGEL
Kerkesat per regjistrim dhe pagese1. Taksapaguesi do te regjistroje biznesin e tij ne organin tatimor
2. Takspaguesi gjate regjitrimit jep keto te dhena:a) Vendim i gjykatesb) Certifikaten personal me fotoc) Adresen e biznesitd) Llojin e biznesite) Numurin e identifikimit te taksapaguesit te leshuar nga DPTf) Numurin eregjistrimit te ne degen e taksave te pushtetit vendor
3. Taksapaguesi pas regjistrimit filestar riregjistrohet cdo vit deri me date 31 mars.
4. Kur taskapaguesi nuk regjistrohet ose riregjistrohet, ai regjistrohet nga orgain tatimor, por me sanksione
5. Organi tatimor pajis me certifikate regjistrimi cdo taksapagues.
Taksa paguhet ne dy keste te barabarta.Kesti i pare ne monmtin e regjistrimit ose riregjistrimitKesti i dyte deri ne daten 30 shtator te vitit.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
29
TAKSA VENDORE MBI BIZNESIN E VOGEL
Nr TIPI I BIZNESIT KAT. I KAT. II KAT. III
A Shitje me pakice ( 000 ALL ) 60 20 15
B Shitje me shumice 60 20 15
C Prodhim 35 15 10
D Sherbime 20 10 10
E Profesione te lira 45 30 15
F Ambulant 15 10 10
G Transport
1. Transport pasagjeresh Bashkite Kat. 1: Tr, Dr
Automjete deri 5 vende 35 Kat. 2: Sh, Ko, Vl, Sr, Gj, El, Fr, Lu, Pg, Br, Le, Kv.
Automjte 6-9 vende 70 Kat. 3: Qytetet e tjere
Automjete 10-25 vende 80 Komunat 50%
Automjete 26-42 vende 90
Automjte mbi 42 vende 95
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
30
TAKSAT KOMBETARENe RSH sistemi i taksave perbehet nga taksat kombetare dhe vendore.
Taksat kombetare1) Taksat portuale
2) Taksat e sherbimeve konsullore
3) Taksa e tonazhit te automjeteve per aks
4) Taksa e qarkullimit te autojmeteve te huaja
5) Taksa e importit te autojmeteve
6) Taksa e pajisjes me lejedrejtimi per automjet
7) Taksat per perdorimin e aparateve radiotelevizive
8) Taksa per perdorimin te numurit telefonik
9) Taksa per sherbime publike: gjykata,MD, prokuroria,noteria, hipteke
10) Taksa per regjistrimin ne arsimin e larte
11) Taksa per sherbimet e radiokomunikacioneve
12) Taksa vjetore per sherbimet e transmetimeve radio TV
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
31
TAKSAT KOMBETARE
Taksat kombetare13) Taksat per kalim kufiri me avion nga RSH
14) Taksa e pajisjes me pasaporte lundrimi
15) Taksa per ushtrim peshkimi
16) Taksa e akteve dhe pulles
17) Taksa per ulje dhe ngritje e avioneve
18) Taksa e mbikalimeve ajrore mbi territorin e RSH
19) Taksa e rentes minerare
20) Taksa e kalimit te pronesise per pasurine e luajitshme-autojmetet
21) Taksa e karbonit per karburantet
22) Taksa per ambalazhet plastike te lengjeve
23) Taksa e qarkullimit te automjeteve
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
32
SISTEMI I TAKSAVE VENDORE
Objekt i ketij ligji jane taksat e bashkive dhe te komunave
Taksat vendore1) Taksa vendore per biznesin e vogel
2) Taksa mbi pasurine e paluajtshme-ndertesat dhe token bujqesore
3) Taksa e fjetjes ne hotel
4) Taksa e ndikimit ne infrastrukture te ndertimeve te reja
5) Taksa e kalimit e te drejtes se pronesise per pasurite e paluajtshme
6) Taksa e regjistrimit te pervitshem te automjeteve
7) Taksa per zenien e hapsirave publike
8) Taksa e tabeles
9) Taksa te perkohshme
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
33
TATIMI MBI VLEREN E SHTUAR (TVSH)
TVSH eshte zbatuar per here te pare ne France, Gjermani dhe me vone ne
SHBA ne vitet ’20 te shekullit te shkuar.
TVSH eshte tatim indirekt i pergjithshem mbi konsumin i quajtur edhe
tatim mbi shitjet.
TVSH paguajne subjektet qe kane nje xhiro vjetore mbi 8 milion
Shkalla tatimore (20 % dhe 0 %)
Shkalla tatimore eshte perqindja % me ane te se ciles llogaritet tatimi.
Shuma e tatimit = vlera e tatueshme x shkalla tatimore.
1) Shkalla tatimore 20% zbatohet per te gjitha furnizimet e tatueshme
2) Shkalla tatimore 0% zbatohet per eksportet ose furn. te perjashtuara
Subjektet e veprimtarite e perjashtuara nga TVSH
⊗ Shitjet nga OJF Pagat dhe shperblimet
⊗ Veprimtarite defryese Sherbimet bankare
⊗ Furnizimet e perjashtuara Pullat e postes
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
34
TATIMI MBI VLEREN E SHTUAR (TVSH)
Regjistrimet dhe mbajtja e TVSH-se
Veprimet e sipermarrjes pas regjistrimit per TVSH
Te mbaje regjistrime te rregullta per shitjet dhe blerjet
Te llogarite TVSH-ne per te gjitha furnizimet e tatueshme
Te plotesoje deklaraten e TVSH-se dhe te beje pagesat
Tu jape personave te tjere te regjistruar fature tatimore
Te njoftoje organet tatimore per cdo ndryshim per TVSH
Periudha tatimore e TVSH-se eshte 1 muaj dhe mbaron ne diten
e fundit te cdo muaji. Deklarata per detyrimet e TVSH behen deri me date 14 te muajit ne vijim.
Pergjegjesite dhe shkeljet
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
35
TATIMI MBI VLEREN E SHTUAR (TVSH)
Llogaritja e TVSH per tu paguar
TVSH e llogaritur eshte TVSH qe ju keni zbatuar ne shitjet qe keni bere gjate nje muaji. Ajo eshte e barabarte me vleren e tatueshme te furnizimeve (shitjeve) te tatueshme te kryera gjate muajit shumezuar me shkallen tatimore.
TVSH e zbritshme eshte shuma:
1) TVSH qe ju eshte zbatuar ne blerjet e mallrave dhe sherbimeve gjate muajit brenda vendit
2) TVSH qe ju eshte zbatuar ne importet e bera gjate te njejtit muaj
3) Teprices se TVSH per tu zbritur te mbartur nga muaji i meparshem
TVSH per tu paguar = TVSH e llogaritur – TVSH e zbritshme
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
36
TATIMI MBI VLEREN E SHTUAR (TVSH)
Shembull per llogaritjen e TVSH
Bora shpk eshte nje shoqeri qe prodhon pluhura lares. Gjate muajit janar ajo kryen kete veprimtari.
• Shet pluhur lares me vlere 400,000 ALL
• Blen tek furnitoret e regjistruar ne TVSH
lende dhe materiale per nevoja te prodhimit 150,000 ALL
• Importon kimikate te ndryshme 40,000 ALL
• Blen pajisje me vlere 110,000 ALL
•Vlera e shtuar eshte: 400,000 –(150,000+40,000+110,000)=100,000
TVSH ne kete rast eshte 100,000 x 20% =20,000 ALLHapi i pare: Shoqeria blen me TVSH 300,000 x 20% = 60,000 ALL
Hapi i dyte: Shoqeria shet me TVSH 400,000 x 20% = 80,000 ALL
TVSH e detyrueshme per tu paguar eshte 80,000 – 60,000 = 20,000
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
37
AKCIZAT
Akcizat jane tatime qe zbatohen grupe te caktuara mallrash.
Vecorite e mallrave qe u nenshtrohen akcizave
Vellim i madh shitjesh
Numur i vogel i prodhuesish
Kerkese konsumatore joelastike
Identifikim dhe percaktim i shpejte
Mungesa e zevendesuesve direkte
Mallrat tradicionale qe u nenshrohen akcizave
Cigaret, pijet alkoolike dhe freskuese, karburantet,
kafeja,kozmetikat, parfumeri.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
38
AKCIZAT Qellimet e zbatimit te akcizat
Kontrolli i konsumit te produkteve te demshme
Taksimi diskriminues per artikujt e luksit
Rikthimi i investimeve te kryera nga shteti per rruget
Kontrolli i ndotjes se mjedisit
Nxitja e perdorimit optimal te kapaciteteve prodhuese
Nxitja e faktoreve intensive te prodhimit
Akcizat zbatohen vetem nje here per mallrat:
E prodhuara ne vend
E importuara
Llogaritja e akcizave
Me tarifa specifike
Ad Valorem
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
39
LLOGARITJA E AKCIZES
1) Per mallrat e prodhuar ne vend apo ato te importuara, akciza e te cilave llogaritet me perqindje mbi vleren e mallit, vlera e akcizes del si produkt i bazes (vleres se mallit te importuar apo prodhuar) me tarifen perkatese.
Kosto plus fitimi i mallit te prodhuar 30 leke/litri
Shtohet akciza 50% ( 50% x 30) 15 leke/litri
Cmimi me akcize 45 leke/litri
Mbi kete baze llogaritet Tatimi mbi Vleren e Shtuar
Per mallrat e importit, si baze per llogaritjen e akcizes merret vlera
e mallit sipas fatures.
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
40
LLOGARITJA E AKCIZES ME TARIFA SPECIFIKE
2) Per mallrat e importuara
Nje shoqeri importon birre 1000 litra x 400 leke/litri = 400.000leke
Akciza eshte 30 leke/litra = 1000 litra x 30 leke/liter = 30.000leke akcize
Po ky parim zbatohet edhe per mallrat e prodhuar ne vend
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
41
NIVELI I AKCIZAVEMallrat Shkalla tatimore
Kafe e papjekur 40leke/kgKafe e pjekur 80 leke/kgLengje frutash 3 leke/litraBirra 30 leke/litraVera 20 leke/litraAlkool etilik 100 leke/litraRaki 80 leke/litraCigare 20 leke/paketePuro 2,240 leke/kgDuhan 1,500 leke/kgBenzine 30 leke/litriGazoil 50%Vajra lubrifikante 40 leke/litraBitum 5 leke/kgParfume 50%
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
42
REKOMANDIME PER POLITIKAT TATIMORE PER NVM-TE
OECD DHE UNIDO KANE PERPUNUAR KETO REKOMANDIME PER QEVERITE NE LIDHJE ME POLITIKAT TATIMORE PER NVM-TE
Krijoni nje mjedis pozitiv dhe nxites per NVM-te dhe kini parasysh qe politikat tatimore luajne nje rol themelor ne kete proces
Zhvilloni politikat tatimore mbi baza partnershipi ndermjet NVM-ve dhe Qeverise, kini parasysh qe Qeveria do te mbledhe me shume taksa nese bizneset lulezojne dhe kane sukses
Siguroni nje klime fiskale e cila nxit NVM-te duke thjeshtuar rregullat per NVM-te, reduktimin e barres fiskale dhe nxitjen e transparences dhe qendrueshmerise se regjimit tatimor
Nxisni pagimin e taksave nga NVM-te nepermjet inkurajimit dhe mbeshtetjes se organizimit te sektorit te NVM-ve per te paraqitur sa me mire pikepamjet dhe duke lehtesuar pjesemarrjen e NVM-ve mbi baza te rregullta ne proceset konsultative mbi legjislacionin tatimor
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
43
REKOMANDIME PER POLITIKAT TATIMORE PER NVM-TE
OECD DHE UNIDO KANE PERPUNUAR KETO REKOMANDIME PER QEVERITE NE LIDHJE ME POLITIKAT TATIMORE PER NVM-TE
Rishikoni stimujt tatimore per te siguruar qe cdo stimul eshte me kosto te pranueshme, e drejte dhe me synim te sakte
Konsideroni perdorimin e taksimit prezumues – vleresimi i tatimit nepermejt disa indikatoreve te matshem
Koordinoni politikat tatimore per NVM-te me politikat e tjera qeveritare per to per te siguruar konsistence dhe per te minimizuar barren fiskale
Zhvilloni nje sistem per te monitoruar zbatimin e rekomandimeve
Rendesia e partneritetit per sistemin tatimor
FONDACIONI I BIZNESIT TE VOGEL
Tel: (04) 230 983
Fax: (04) 234 892
Tirana-ALBANIA
44
JU FALEMINDERIT PER PJESEMARRJEN