Download - Kwalitatief onderzoek
KWALITATIEF ONDERZOEK Inge Pool
Programma
¨ Raamwerk & onderzoeksopzet ¨ Kwalitatief onderzoek ¨ Beoordelen kwalitatief onderzoek
Raamwerk & onderzoeksopzet
1. Keuze onderwerp/thema 2. Lezen van relevante literatuur 3. Doel- en vraagstelling formuleren
4. Uitwerking methode
Doel- en vraagstelling
Probleemstelling ¨ geeft sturing aan onderzoek ¨ bestaat uit
¤ vraagstelling: centrale vraag die je wilt beantwoorden (gericht op kennis)
¤ doelstelling: geeft aan waartoe de kennis dient (wat is het nut)
¨ bronnen (o.a. literatuur) nodig voor formuleren
Soorten vraagstellingen
¨ Beschrijvende vraagstelling wie, wat welke, wanneer, hoe….
¨ Causale vraagstelling waarom, waardoor, hoe komt het dat….
¨ Voorspellingsvraagstelling tot welke….leidt…
¨ Ontwerpvraagstelling wat is het beste, hoe kan, welk middel….
¨ Evaluatievraagstelling tot welke….leidt…
Eisen aan vraagstelling
¨ Is het interessant? ¨ Is het relevant? ¨ Is het te onderzoeken? ¨ Is het duidelijk geformuleerd?
Of : FINER F= feasible I = interesting N = novel E = ethical R = relevant
Bijv. PICO, SMART, SPICE (setting,
perspective, intervention, comparison, outcomes)
Voorbeeld
Term Voorbeeld
Onderwerp/thema Uitval op OK
Probleem/situatie Regelmatig komen patiënten niet opdagen/of zijn niet nuchter. Programma OK komt hierdoor onder druk te staan.
Doelstelling Last-minute uitval op OK door niet-nuchter zijn beperken
Vraagstelling Wat zijn de redenen dat mensen niet-nuchter verschijnen? - Hoe vaak komt uitval door niet-nuchter zijn voor? - Wat zijn kenmerken van patiënten die niet-nuchter verschijnen op OK? - Wat zijn redenen dat zij niet-nuchter verschijnen op OK?
Raamwerk & onderzoeksopzet
1. Keuze onderwerp/thema 2. Lezen van relevante literatuur 3. Doel- en vraagstelling formuleren 4. Uitwerking methode
Het doel en de vraagstelling zijn medebepalend voor keuze type onderzoek
Typen onderzoek
In theorie worden vele typen onderzoek onderscheiden: ¨ Fundamenteel of toegepast (praktijkgericht) ¨ Experimenteel of niet-experimenteel ¨ Observationeel of interveniërend ¨ Primair of secundair ¨ Kwantitatief of kwalitatief ¨ Etc. Vaak sprake van triangulatie
vandaag
Kwalitatief onderzoek
Programma 1. Wat is het?
2. Wanneer?
3. Verschil kwantitatief onderzoek
4. Stromingen
5. Methoden
6. Data-analyse
7. Beoordelen kwalitatief onderzoek
Geheugen opfrissen
¨ Wanneer kies je voor kwalitatief onderzoek?
¨ Wat zijn de kenmerken van kwalitatief onderzoek?
Wat is kwalitatief onderzoek?
Vraagstelling: onderwerpen die te maken hebben met de wijze waarop mensen betekenis geven aan hun sociale omgeving en hoe ze zich op basis daarvan gedragen
Onderzoeksmethoden: onderwerp vanuit perspectief
van de onderzochten Doel: beschrijven en verklaren
(Boeije, H., 2008, p.27)
Kenmerken kwalitatief onderzoek
¨ Directe waarneming in natuurlijke situatie
¨ Onderzoeker aanwezig bij dataverzameling
¨ Meestal inductief
¨ Perspectief van respondent centraal
¨ Resultaten vaak in verhalende vorm
(Boer, F. de & J. Evers, 2007)
Kwalitatief onderzoek
Programma 1. Wat is het?
2. Wanneer?
3. Verschil kwantitatief onderzoek
4. Stromingen
5. Methoden
6. Data-analyse
7. Beoordelen kwalitatief onderzoek
Wanneer kwalitatief onderzoek (1)?
Situaties: ¨ waarin bijzondere/eigenaardige van persoon/
situatie/organisatie wordt beschreven ¨ weinig onderzoek is gedaan & men evt.
(meet)instrument wil ontwikkelen ¨ waarnaar veel onderzoek is gedaan, maar
uitkomsten spreken elkaar tegen of vragen om verklaring
(Boeije, H. 2008)
Wanneer kwalitatief onderzoek (2)?
Situaties: ¨ die zo complex/veranderlijk zijn of die men wil
veranderen ¨ waarin kwantitatief onderzoek om praktische/
ethische redenen moeilijk is ¨ waarin men betekeniswereld wil exploreren
(Boeije, H. 2008)
Kwalitatief onderzoek
Programma 1. Wat is het?
2. Wanneer?
3. Verschil kwantitatief onderzoek
4. Stromingen
5. Methoden
6. Data-analyse
7. Beoordelen kwalitatief onderzoek
Kwalitatief vs kwantitatief
? ?
kwalitatief kwantitatief
Stappen in kwalitatief onderzoek
Algemene onderzoeksvragen
Selectie van locatie en participanten
Verzamelen relevante data
Interpretatie van de data
Conceptueel en theoretisch werk
Opschrijven resultaten/conclusies
Verzameling verdere data
Verdere specificatie onderzoeksvragen
(Bryman, A. 2008, p.370)
Kernbegrippen in onderzoek
¨ Betrouwbaarheid ¤ Reproduceerbaarheid ¤ Nauwkeurigheid
¨ Validiteit ¤ Interne validiteit; meet je wat je wilt meten? ¤ Externe validiteit: in hoeverre zijn resultaten
generaliseerbaar?
Betrouwbaarheid en validiteit
betrouwbaar niet valide
niet betrouwbaar niet valide
betrouwbaar valide
Kenmerken kwalitatief onderzoek
¨ Beperkte betrouwbaarheid / reproduceerbaar
¨ Beperkte controle dataverzameling (subjectiviteit)
¨ Beperkt generaliseerbaar
¨ Dichtbij praktijk ¨ Validiteit redelijk hoog ¨ Gebruik van ‘natuurlijke
data’ ¨ Zicht op contextuele
betekenis van verschijnselen
Zwakke kanten Sterke kanten
Kenmerken kwantitatief onderzoek
¨ Onderzoek naar beperkt deel van empirie/praktijk
¨ Lage validiteit ¨ Uitspraken beperkte
geldigheid
¨ Grote aantallen respondenten
¨ Hoge betrouwbaarheid
¨ Generalisatie mogelijk
Zwakke kanten Sterke kanten
Kwalitatief vs kwantitatief
Woorden Perspectief van deelnemers Onderzoeker dichtbij Theorie ontstaat Proces Ongestructureerd Contextueel begrip Rijke, diepe data Micro Betekenis Natuurlijke setting
Nummers Perspectief van onderzoeker Onderzoeker ver weg Testen van theorie Statisch Gestructureerd Generaliseerbaarheid Harde, betrouwbare data Macro Gedrag Onnatuurlijke setting
Kwalitatief Kwantitatief
(Bryman, A., 2008, p.393)
Kwalitatief onderzoek
Programma 1. Wat is het?
2. Wanneer?
3. Verschil kwantitatief onderzoek
4. Stromingen
5. Methoden
6. Data-analyse
7. Beoordelen kwalitatief onderzoek
5 hoofdstromingen in kwalitatief onderzoek
o Biografie o Fenomenologie o Grounded theory o Etnografie o Case studie
(Creswell J.W., 2006)
dimensie biografie fenomenologie grounded theorie
Focus exploreren leven van individu
begrijpen essentie van ervaringen rondom een fenomeen
ontwikkelen theorie op basis van data in het veld
Data- verzameling
m.n. interviews & documenten
m.n. interviews m.n. interviews
Narratieve vorm
gedetailleerd beeld van iemands leven
beschrijving van ‘essentie’ van ervaring
theorie of theoretisch model
Vergelijking stromingen (1)
dimensie etnografie case studie
Focus beschrijven en interpreteren culturele groep
ontwikkelen diepgaande analyse van 1 of meerdere cases
Data- verzameling
m.n. observaties en interviews gedurende langere tijd in veld
meerdere bronnen
Narratieve vorm
beschrijving cultureel gedrag van groep/individu
diepgaande studie van casus/cases
Vergelijking stromingen (2)
Kwalitatief onderzoek
Programma 1. Wat is het?
2. Wanneer?
3. Verschil kwantitatief onderzoek
4. Stromingen
5. Methoden
6. Data-analyse
7. Beoordelen kwalitatief onderzoek
Methoden
¨ Wat mensen doen ¨ Wat mensen zeggen ¨ Wat mensen schrijven
- observeren - interviewen - teksten & audio(visuele)
data
Interviewen
¨ Individuele interviews ¨ Focusgroep interviews
Individuele interviews
? ?
nadelen voordelen
Individuele interviews
¨ Kost veel tijd ¨ Beperkt aantal
deelnemers; niet generaliseerbaar
¨ Sociale wenselijkheid & machtsverhouding kunnen biais veroorzaken
¨ Zeer rijke data ¨ Direct toegang tot
sociale ervaring ¨ Flexibel instrument ¨ Mogelijkheid voor
doorvragen / verifiëren
nadelen voordelen
Mate van structurering
ongestructureerd
diepte interview semi-/half
gestructureerd gestructureerd of
gestandaardiseerd
open interview kwalitatief interview
(Boeije, H. 2008, p.58)
Kwaliteit interview
Kwaliteit van de informatie beïnvloed door: q communicatie q relatie q perceptie
Kwalitatief onderzoek
Programma 1. Wat is het?
2. Wanneer?
3. Verschil kwantitatief onderzoek
4. Stromingen
5. Methoden
6. Data-analyse
7. Beoordelen kwalitatief onderzoek
Data-analyse
¨ Transcriptie audio(-visueel) materiaal ¨ Analyseren en coderen
¤ Verschillende methoden ¤ Eventueel gebruik software
Voorbeeld van codering
Kwalitatief onderzoek
Programma 1. Wat is het?
2. Wanneer?
3. Verschil kwantitatief onderzoek
4. Stromingen
5. Methoden
6. Data-analyse
7. Beoordelen kwalitatief onderzoek
Elementen van goed onderzoeksartikel
¨ Abstract ¨ Introduction/background ¨ Methods ¨ Results/findings ¨ Discussion/conclusions
Wat moet hierin aan de orde
komen?
Elementen van goed onderzoeksartikel
¨ Introduction/background ¤ Belang onderzoeksgebied ¤ Beschrijving bestaand onderzoek ¤ ‘Niche’ (lancune in bestaande kennis die onderzoek
gaat opvullen) ¤ Doel/vorm van onderzoek ¤ Evt. onderzoeksvragen/hypothesen
Elementen van goed onderzoeksartikel
¨ Methods ¤ Onderzoekspopulatie (groep)
n o.a. wijze van selectie
¤ Onderzoektechnieken ¤ Instrumenten ¤ Gekozen variabelen ¤ Wijze van data-analyse ¤ Ethische overwegingen
Elementen van goed onderzoeksartikel
¨ Results/Findings ¤ Kenmerken deelnemers ¤ Feitelijke weergave van resultaten
¨ Discussie/conclusie ¤ Resultaten i.r.t. onderzoeksvraag /hypothese ¤ Resultaten i.r.t. bestaande literatuur ¤ Beperkingen ¤ Aanbevelingen voor praktijk/verder onderzoek
Evaluatie criteria kwalitatieve studies
¨ Goed beschreven probleem ¨ Ingebed in relevante literatuur ¨ Methode, instrumenten datacollectie, en stappen om ‘rigour’ te
bewaken beschreven en ingebed in literatuur ¨ Adequate beschrijving van selectiestrategie en ‘sample’ ¨ Proces data-analyse in detail beschreven en beperkingen
beschreven ¨ Resultaten bevatten categorieën met definities, voldoende data van
voldoende participanten om de categorie te ondersteunen ¨ Betekenisvolle discussie van belang en implicaties van studie ¨ Aandacht voor lay-out, gebruik van kopjes, schrijfstijl, spelling
(Rocco, 2010)
Beoordeel artikel a.h.v. criteria I pag.51
Opdracht
Stuur raamwerk en eindrapportage op
Verzoek