Download - Lluís Ramis
www.cluster-development.com www.cluster-development.com
Coimbra,23 octubre de 2012
Lluís Ramis
Socio Director
Factores claves de éxito en una Iniciativa
cluster
Ejemplos en la cadena de valor del turismo
www.cluster-development.com
Agenda
• Conceptos clave: cluster, competitividad, estrategia,…
• Factores clave para el éxito de una iniciativa cluster
• Ejemplos de proyectos en Iniciativas cluster
• Conclusiones / aprendizajes
www.cluster-development.com
Cluster: 3 definiciones
Castellón de la Plana
Villarr
eal Betxi
San Juan de Moro Borriol
Villafamés
Nules
Onda
Alcora
Almazora
0-500 501-1000 1001-1500 1501-2000 2001-3000 3001-4000
4001-5000
>5000
Ribesalbes
Lucena
del Cid
Vall d’Uixó
La Pobla Tornesa Figueroles
Azulejeras Maquinaria
Fritas y esmaltes Especiales y 3er fuego
Atomizadoras
OPCIONES
ESTRATÉGICA
S Y
VISIÓN DE
FUTURO
SITUACIÓN
ACTUAL,
DEL NEGOCIO y
RETOS
1ª Reunión
GRUPOS DE
TRABAJO (CON
EMPRESARIOS Y
INSTITUCIONES DEL
ENTORNO)
ENTREVISTAS (ENTORNO)
ANÁLISIS
ESTRATÉGICO
VIAJE DE REFERENCIA
ENTREVISTAS (ESPECIALMENTE A CLIENTES Y
EXPERTOS)
ANÁLISIS
ESTRATÉGICO
ENTREVISTA
S (EMPRESAS)
ANÁLISIS
ESTRATÉGIC
O
2ª Reunión
5-6 MESES
PLAN DE
ACCIÓN
Entidad jurídica o
asociación cluster
Iniciativa de Mejora del
cluster- (Cluster Initiative)
La realidad
económica del
cluster
Organización
del Cluster
Comité Estratégico
Miembros
Asociados
Cluster Manager
www.cluster-development.com
orientación estadística Vs
por segmentos de negocio
Atractividad del negocio y ventaja
competitiva
Competitividad
Segmento de Negocio
La iniciativa CLUSTER
Estrategia Empresarial
Conceptos clave de la metodología
Instrumento para discutir estrategia en grupo y ejecutar acciones coherentes con la visión
el objetivo último
www.cluster-development.com
Factores clave de éxito en una iniciativa cluster
Estrategias de futuro
para las empresas
Definición del
ámbito del negocio
Governance & Cluster
Management
Plan de acción
Co-
financiación
Núcleo duro empresarial
Involucración y motivación
empresas
Encaje dentro de
estructuras existentes
Estrategia y negocio
Proceso
Factores institucionales
Follow-up y sostenibilidad a largo plazo
tiempo
| | # 8
Clasificación empresarial según
negocios
SECTOR
QUÍMICO
CNAE-24
>150 empresas
>6.000 trab.
Datos estadísticos
Primera extracción BDD CNAE
>60 empresas
>1.600 M €
>5.700 trab.
| | # 9
10 empresas
> 340 M€
> 1.300 trab.
4 empresas
> 150 M€
> 250 trab.
11 empresas
> 145 M€
> 800 trab.
4 empresas
> 600 M€
> 800 trab.
SECTOR
QUÍMICO
CNAE-24
SOTROS
NEGOCIOS
SALUD
Materias primas, ingredientes activos ind. farmacéutica...
Pinturas y barnizo (industriales o gran consumo), textil, papelería...
IND. QUÍMICA
BÁSICA COSMÉTICA,
PERFUMERÍA
ALIMENTACIÓ
N
Ingredientes, Aditivos, Aromas...
“DROGUERÍA
”
Productos limpieza...
Clasificación empresarial según negocios
www.cluster-development.com
Criterios para la definición de una Iniciativa cluster
• Pertenencia a un mismo negocio y cierto grado de especialización
• Concentración geográfica (variable)
• Cierta masa crítica (número de empresas)
• Presencia de distintos eslabones de la cadena de valor y otras industrias o servicios relacionados
• Orientados a servir una demanda que no sea sólo local
www.cluster-development.com
Caracterización de Iniciativas Cluster
TECNOLOGÍAS ESTRATEGIA
MERCADO
PRODUCTO MAT. PRIMAS
PROCES. PRODUCC.
+ -
Prod. infantiles
Deporte
Seniors
Vino, aceite
Salud
Automoción
Mueble
+
Tra
nsvers
alid
ad
multip
roducto
Biotech
TIC
Fotónica
Moda retail
Gourmet
Food Service
…..
Plástico
Metal
…. Química Hábitat
www.cluster-development.com
Aproximación al Mapeo de Clusters
Approach INICIAL
(por producto o por sector industrial
estadístico o CNAE)
Approach NUEVO
(por
negocios)
PLÁSTICO
QUÍMICA
MAQUINARIA
ENERGÍA
MEDIO AMBIENTE
VEGETAL
CÁRNICO TIC
NAVAL
…
HABITAT
ALIMENTACIÓN
AFTER MARKET
… BIOTEC
GOURMET
12
www.cluster-development.com
Baleares- Análisis tejido empresarial por CNAE’s
CNAE – Actividad empresarial – ORDENADO POR FACTURACIÓN Número empresas
Suma última facturación
Actividades de las agencias de viajes 57 5.546.267,67 € Hoteles y alojamientos similares 250 2.838.902,50 € Transporte aéreo de pasajeros 5 1.476.438,43 € Construcción de edificios residenciales 126 874.852,80 € Producción de energía eléctrica de otros tipos 5 791.596,72 € Promoción inmobiliaria 115 737.843,30 € Venta de automóviles y vehículos de motor ligeros 42 374.714,60 € Comercio al por mayor, no especializado, de productos alimenticios, bebidas y tabaco 45 329.285,52 € Actividades hospitalarias 11 277.626,45 € Comercio al por menor en establecimientos no especializados, con predominio en productos alimenticios, bebidas y tabaco 43 277.215,67 € Otras actividades profesionales, científicas y técnicas n.c.o.p. 9 257.065,69 € Actividades anexas al transporte aéreo 6 244.579,85 € Otras actividades de consultoría de gestión empresarial 18 207.048,77 € Comercio al por mayor de productos farmacéuticos 7 205.952,90 € Captación, depuración y distribución de agua 8 203.362,97 € Comercio al por mayor de bebidas 24 199.386,28 € Instalaciones eléctricas 24 197.880,29 € Comercio al por mayor de madera, materiales de construcción y aparatos sanitarios 40 188.006,75 € Comercio al por mayor de prendas de vestir y calzado 7 180.255,05 € Comercio al por mayor no especializado 19 168.739,96 €
Font: Elaboració pròpia a partir BDD SABI Online
13
www.cluster-development.com
Nº emp. Volumen negocio
(Millones de €) Nº trab.
Cluster del Turismo 550 11.423 M € 57.344
Cluster Explotación Hotelera (*) 314 4.900 M € 39.627
Cluster Intermediarios Turísticos 53 4.185 M € 7.697
Transporte Turístico / Discrecional 42 406 M € 2.797
Cluster del Ocio >80 473 M € 3.261
Cluster del Ocio Nocturno y la Música en Ibiza(*) >50 272 M € >3.000
Cluster Auxiliar del Turismo 246 1.144 M € 7.946
Cluster producto y distribución FoodService 79 685 M € 2.433
Cluster TIC turismo (*) 39 118 M € 2.089
Cluster Construcción y Equipamiento Hotelero 52 200 M € 1.483
Cluster prod. y/o servicios Residentes Extranjeros 14 153 M € 1.206
Cluster Habitat1 63 78 M € 735
Cluster Construcción y Servicios Relacionados1 199 1.142 M € 7.383
Cluster Materiales de la Construcción1 112 337 M € 2.004
Cluster Náutico 64 300 M € 1.276
Cluster de Prestación Servicios de Salud 43 468 M € 5.925
Cluster Alimentación 150 705 M € 3.486
Cluster de producto Alimentario 113 658 M € 3.090
Cluster de producto Gourmet (*) 80 59 M € 396
Cluster Moda (*) 208 457 M € 2.760
Cluster Aplicaciones biotecnológicas 19 15 M € 149
Cluster de Contenidos(digitales, culturales...) >100 228 M € 1.646
Clusters de las Islas Baleares identificados
| | # 14 *Fuentes y Comentarios en la página siguiente 1 El 70% de su facturación proviene del Turismo
www.cluster-development.com
Cluster del Turismo
Cluster
Intermediarios
turísticos
Cluster
Transporte
turístico
Cluster
del ocio
Cluster del
ocio nocturno
y la música en
Ibiza
Cluster
Explotación
hoteles
Clusters de las Islas Baleares identificados
Cluster Auxiliar del
Turismo Cluster
producto y
distribución
foodservice
Cluster TIC
turismo
Cluster prod. y/o
servicios
residente
extranjero
Cluster Habitat
Cluster
construcción y
equipamiento
hotelero
Cluster Náutico
Cluster
Prestación
Servicios salud
Cluster
Alimentación Cluster de
producto
alimentario
Cluster de
producto
gourmet
Cluster
Aplicacione
s Biotec.
Cluster
Contenidos
Cluster Moda
Cluster
Construcción
Cluster
constructores
Cluster
materiales de la
construcción
| | # 15
www.cluster-development.com Agencias de viaje Mayoristas
Establecim hoteleros
Cámpings
Establimentos rurales
Alquiler viviendas
Atractivos turísticos (naturales, culturales...)
Restaurantes / Bares
Salas ocio / Discotecas
Centros deportivos(Golf, puertos náuticos..) + rutas
Comercio
Compañías autobuses
Alquiler embarcaciones
Alquiler coches
Aerolínias / Charters
Compañías ferries
Compañías cruceros
Cen
tral
res
erva
s
TURISTA
Segmentación según perfil
turista
Segmentación motivacional
TRA
NSP
OR
TE
A D
ESTI
NO
ALO
JAM
IEN
TO
AC
TIV
IDA
DES
/ O
CIO
Des
tin
atio
n
man
agem
ent
com
pan
ies
TRA
NSP
OR
TE
INTE
RN
O
PAQUETES TURÍSTICOS
INTERMEDIARIOS
PRESTADORES SERVICIOS TURÍSTICOS
Tour operadores
Origen (Alemania, UK, Italia. Vs. España-
Locales?)
Poder adquisitivo (Lujo vs low cost)
Tipología (corporate, familia, sénior,
parejas, homosexuales, etc.)
Ocio noches
Cultura
Golf Gastronomía
Wellness Incentivos
...
Sol y playa
Ciclismo Náutico
Cadena de Valor industria turismo
Org
aniz
. ev
ento
s
www.cluster-development.com
Agencias viajes Mayoristas
Establecimientos hoteleros
Cámpings
Establimentos rurales
Alquiler alojamientos
Atractivos turísticos
Restaurantes / Bares
Salas ocio / Discotecas
Centros/rutas deport.
Comercio
Comp. autobuses
Alquiler embarcaciones
Alquiler de coches
Aerolíneas / Charters
Compañías ferries
Compañías cruceros
Cen
tral
res
erva
s
TURISTA
Segmentación según perfil
turista
Segmentación motivacional
TR
AN
SP
OR
T
E
A D
ES
TIN
O
AL
OJ
AM
IEN
TO
AC
TIV
IDA
DE
S /
OC
IO
TR
AN
SP
OR
T
E
INT
ER
NO
Tour operadores
Origen (Alemania, UK, Italia. Vs. España-
Locales?)
Poder adquisitivo (Lujo vs low cost)
Tipología (corporate, familia, sénior,
parejas, homosexuales, etc.)
Ocio noche
Cultura
Golf Gastronom
Wellness Incentivos
...
Sol y playa
Ciclismo Náutica
Oficinas información tur., portales web... Institutos promoción tur., AAPP...
Aeropuertos
Servicios aeroportuarios
Asistencia barcos
Cátering transporte
Talleres reparación
Concesionarios
Distrib. Prod. hosteleria y foodservice
Foodservice
Prod. limpieza
Equip. hotelera Servicios limpieza
Producto local
Alimentación – Do’s, IGP’s...
Moda
Instalaciones/serv mantenimento
TIC turismo
Hábitat/ Contract (arquitectos,mueble...)
Promotores / Construcción
Properties / Agencias inmobiliarias.
Refit / ind. Náutica
Turi
smo
e in
d. A
ux.
Mat. Const
www.cluster-development.com
Nº Empresas Facturación Trabajadores
79 685 M€ 2.433
Cluster del Auxiliar de Turismo
Cluster Servicios
Residentes
Estranjeros
Cluster FoodService Cluster TIC Turismo Cluster Construcción y
Equipamiento Hotelero Cluster Habitat
Ejemplos de Empresas
BODEGAS TUNEL SA
CARMA S XXI SA
ANTONIO NADAL SOCIEDAD ANONIMA
MOYA SAUS E HIJOS SA
AIR CPU SL
MOREY ESTEVA SL
CARNES Y ALIMENTOS MAS CRESPO SA
PALMAFRUIT SA
AVES CHICO SL
HOTELSA ALIMENTACION SL
SANCHEZ ALIMENTACION SA
La orientación ha sido tradicionalmente el
segmento hotelero, pero esto no ha hecho que las
empresas siguieran la internacionalización de
las cadenas hoteleras, ya que se
visualizan obstáculos en el aprovisionamiento de
ingredientes necesarios a los nuevos mercados. En este
sentido algunas empresas muestran interés y
algunas incluso han intentado seguir el cliente en el
Caribe
La mayor parte de las empresas tienen
vinculación con cocineros o asesores
gastronómicos, sea por la definición de producto, o
bien para configurar mejores estrategias de entrada
al canal (como por ejemplo con la definición de
rondas de menús o la definición de modelos de costes )
Los principales retos de las empresas de servicio a
la restauración son:
Desarrollo de nuevos productos específicos para
el segmento foodservice
Vinculación fabricante - distribución
Vinculación más directa con el segmento de la
restauración-hostelería
Apertura de nuevos mercados geográficos
www.cluster-development.com Cluster del Auxiliar de Turismo
TURISTEC
70 miembros asociados (2.500 trabajadores) enfocados
a tecnología paraTurismo (TIC) pero los clientes de las
aplicaciones (demanda sofisticada) no son miembros
Lasaplicaciones principales son las mencionadas anterio
rmente: Hoteles,Touroperadores, agencias de viajes,
Gestión aeropuertos,
gestión compañíasaéreas, y Destination Management.
Existencia de turisLAB (I + D en Turismo, centro Público
al BIT con 9 personas yfoco en software libre)
Centro Microsoft en Turismo (7-8 personas). Único en
el mundo
Creciente Internacionalización de la mano de
los grandes clientes de Baleares(Sol Meliá,
Barceló, Iberostar, ..)
Convenio CUTIS Uruguay para
replicar Modelo; Acuerdo Sinetic de Colombia
ycon Capatec en Panamá
Empresas tienen presencia en Chile, México, Uruguay y
Rep. Dominica
Internacionalización es también para
hacer outsourcing a mejor precio comaUruguay
Proyecto emblemático de I + D
es CAVALT: facilitar conectores entre diferentes
aplicaciones que se venden mundo turístico
Cluster Servicios
Residentes Extranjeros
Cluster
FoodService Cluster TIC Turismo
Cluster Construcción y
Equipamiento Hotelero Cluster Habitat
Nº Empresas Facturación Trabajadores
39 118 M € 2.089
Ejemplos de Empresas (miembros Turistec)
Logitravel
Hotelbeds
Global red
Sistemas de Gestión
Tradiso
Brújula
SM 2
Bizzit
Juniper
Itultec
Binary Menorca
Management Turístic
Iberostar
Sol Melià
www.cluster-development.com
Nº Empresas Facturación Trabajadores
52 200 M € 1.483
Ejemplos de Empresas
HUMICLIMA EST SA
CLIMA INSULAR SL
KLIMA HOTELS TECNOLOGIA SL
A.C.P. EQUIPOS HOTELEROS S.A.
FRIU SA
METALURGICAS TORRENS SA
MUEBLES RIERA PASCUAL SL
MIQUEL CERDO MOBLES SL
INVERSIONES PASCUAL SL
URCOISA OBRAS Y SERVICIOS SL
XICU CASALS SOCIEDAD ANONIMA
Los retos del cluster son:
Expandirse y consolidarse fuera de las Islas Baleares,
y potenciar la internacionalización en Latinoamérica y otros
nuevos destinos turísticos (Oriente Medio)
Vender internacionalmente implica vender a grandes cadenas
hoteleras y saber concursar en grandes licitaciones
y proyectos emblemáticos.
Intrusismo. Con la crisis muchas empresas sin experiencia en el
sector hotelero quieren entrar en este segmento a precios muy
bajos. La capacidad comercial internacional juega un papel muy
importante (filiales).
Consolidación y dimensión. Tener la dimensión suficiente para
competir internacionalmente y por tanto formar parte de
empresas de cierta dimensión(necesario especialmente por la
financiación y comercialización de los proyectos).
Al igual que en TIC Turismo, es importante conocer los
factores críticos de éxito específicos de cada mercado
geográfico (servicios demandados, y forma de comercialización)
Ser percibido por la cadena hotelera como marca de
prestigio / garantía de calidad y por tanto ser prescrito.
Ser capaz de ofrecer la solución completa y por lo
tanto formar UTEs condiferentes partners locales o
internacionales.
Personal. Existe una falta de personal formado en
ingeniería, con idiomas y experiencia, y disponibilidad para
viajar internacionalmente a gestionar / dirigir proyectos de obra)
Reformas y Rehabilitación. Saber competir en el segmento de
reformas hoteleras
Cluster del Auxiliar de Turismo
Cluster Servicios
Residentes Extranjeros
Cluster
FoodService Cluster TIC Turismo
Cluster Construcción
y Equipamiento
Hotelero
Cluster Habitat
www.cluster-development.com
| | #
Nº Empresas Facturación Trabajadores
63 78.2 M € 735
Ejemplos de Empresas
HAGS SWELEK SA
CARPINTERIA NORD I SAPI SL
OLIVERA MALLORQUINA S.L.
TORRENS EQUIPAMIENTOS DE COCINAS SA
MAPINI MALLORCA SL
FUSTERIA FONT SA
IBIFOREST SL
CAIRE DISSENY SL
Cluster del Auxiliar de Turismo
La mayoría de empresas suelen tener una parte de
las ventas dedicadas la reforma hotelera, pese a no estar
especializadas.
Una de las concentraciones importantes de empresas en
viviendas, son las empresas de la madera y el mueble
El sector del mueble y la madera en Baleares está formado
por unas 1.083empresas que dan trabajo a
unas 4.852 personas. En Manacor se concentran la mayoría
de las empresas (60%)
La cuota de Baleares dentro del estado es del 2.8% en la
fabricación de muebles, lo que demuestra la
baja importancia relativa del sector del mueble respecto al
conjunto español.
Los fabricantes de muebles de Baleares tienen un 20% de la
cuota de mercado de las Islas Baleares.
Distribución geográfica:
Inca-Carpintería
Manacor-Ebanistería
Palma-Carpintería para construcción
Pollença-Carpintería y tapicería
Sineu-Carpintería y Ebanistería
En cuanto al tamaño de las empresas, en el sector se
observan dos formatos claramente diferenciados.
Pocas empresas de carpintería o mueble de
gran dimensión, con capacidad de inversión y maquinaria de
alta tecnología. Muchas empresas o talleres de carpintería o
mueble de dimensión muy pequeña, baja capacidad de
inversión y un planteamiento casi artesanal de la actividad.
Cluster Servicios
Residentes Extranjeros
Cluster
FoodService Cluster TIC Turismo
Cluster Construcción y
Equipamiento Hotelero Cluster Habitat
www.cluster-development.com
| | # 23
Astilleros
Puertos Náuticos
Lloguer,
charters y
management
Compra /
Venda de
embarcaciones
N
A
V
E
G
A
N
D
O
APB
(Estado
)
PIB
(CCAA)
1. Gestión Directa: APB o
PIB
2. Gestión Indirecta:
Empresa o Club
Proveedor •Mecánica
•Electrónica
•Pintura
•Materiales
•Coberturas
•Motores
•Composites
•Inoxidables
•Carpintería
•Tapicería
•A/ C
•Velas
•Servicios
•...
Servicios y Comercio
Turismo Náutico
Repair & Refit
Cluster Náutico: caracterización
Servicios Marítimos AAPP
<12m
12 –
24m
24-
50m
>50m
Construcción
Associaciones AfterMarket
Formación
www.cluster-development.com
| | # 24
Nº Empreses Facturació Treballadors
64 300 M €* 1.276
Exemples Empreses
ASTILLEROS DE MALLORCA SA
PUERTO PUNTA PORTALS SA
ALCUDIAMAR PUERTO TURISTICO DEPORTIVO, SA
OCIBAR SA
INICIATIVES PORTUARIS MIRALL DE MAR DE MALLORCA SL
MODESTY YACHT CARPENTRY SL
R. S. FINISHING & REFINISHING S.L.
PORTCALL SHIP AGENTS SL
I-ZRI ELECTRONICS SL
SERVICOS TECNICOS PORTUARIOS S.L.
PINMAR SL
ASTILLEROS MENORQUIN YACHTS SL
IBIZA YACHT SERVICE SL
Cluster Náutica: caracterització
El repte principal de la indústria és el de
desestacionalitzar la demanda mitjançant esdeveniments
esportius i regates: convertint-se en “una gran fira” com
pot ser Mònaco. Tota la cadena de valor té una forta
estacionalització de la demanda
Atacar millor i augmentar l’oferta d'amarratges pel
segment de megaiots, segment en el que les Illes
Balears tenen cert avantatge competitiu. I d’on prové una
part important de la facturació del clúster
Créixer en els serveis associats als clubs nàutics
Algunes institucions vinculades com poden ser:
Clúster Marítim de les Illes Balears (CMIB)
Asociación Española de Grandes Yates (AEGY)
Refit Group (Icomia)
FENIB Fed. Empresas Náuticas de Baleares
AENB As. Empresas Náuticas de Baleares
APEAM As. Provincial de Empresarios de Actividades
Marítimas de Baleares
ACNB Asociación de Clubs Náuticos de Baleares
ANADE As. Instal. Náuticas Deportivas de Baleares
Unes 12 empreses de Balears participen a la fira nàutica
de referència per megaiots que es fa a Mònaco.
Algunes iniciatives web sorgides de Mallorca:
www.portbooker.com (Parc Bit. 971439921)
www.hooknautic.com (Hook Sistemas, S.L.)
www.nauticholidays.com (Parc Bit)
*Propera pàgina
www.cluster-development.com
Resumen de criterios y priorización
Masa crítica
(emps,
fact,.)
Potencial
crecimiento
(emps,
ocupación..)
Posición.
Diferencial
Ausencia
iniciativas /
Oportunidad
Liderazgo
privado y
Posibilidad
Colaborar
++ ++++ +++++ + +++
++++ ++ ++ ++++ ++
+++ +++ +++ + ++++
+ ++ +++ ++++ ++
+++ ++ +++ + +++
+ +++ +++ ++ +++
- ++ ++ +++ +++
Ocio Ibiza
Moda
Náutica
Aux equipos
Turismo
FoodService
Posibles Iniciativas
Cluster
Tic Turismo
Gourmet
25
www.cluster-development.com
Iniciativas cluster priorizadas • Ocio Ibiza
– Posición diferencial mundial, dificultad coordinar cadena de valor, complejos liderazgos privados, fuente nuevos negocios exportables
• Auxiliar Turismo Foodservice – Peso económico, retos del negocio turístico, espacio no ocupado, apalanque en driver
local, liderazgos privados??, no deslocalización, abre vía exportación con clientes locales
• Náutica – Presencia en todas las islas, gran recorrido futuro, diferentes segmentos de negocio pero
vinculados, posicionamiento diferencial a nivel español y también mundial como base de tripulaciones en temporada baja
• Auxiliar equipos hoteles (turismo) / TiC Turismo – Empresas excelentes poco conocidas, liderazgos, crecimiento fuerte,….
26
www.cluster-development.com
Proyectos de Desarrollo Estratégico de clusters
Tres fases que combinan análisis estratégico y facilitación de procesos
GRUPOS DE TRABAJO (CON EMPRESARIOS e INSTITUCIONES)
FORMULACIÓN DE INICIATIVAS
RESPONSABILIDADES Y SELECCIÓN CLUSTER MANAGER
ENTREVISTAS (ENTORNO)
ANÁLISIS ESTRATÉGICO
VIAJE DE REFERENCIA y BENCHMARK INT’L
ENTREVISTAS (ESPECIALMENTE A CLIENTES Y EXPERTOS)
ANÁLISIS ESTRATÉGICO
ENTREVISTAS (A EMPRESAS)
ANÁLISIS ESTRATÉGICO
5-6 MESES
PLAN DE ACCIÓN
Act
ivid
ades
SITUACIÓN ACTUAL, TENDENCIAS DEL
NEGOCIO, RETOS
OPCIONES ESTRATÉGICAS Y
VISIÓN DE FUTURO
1era Presentación pública 2ª ppt 3ª ppt
www.cluster-development.com
Factores clave de éxito en una iniciativa cluster
Estrategias de futuro
para las empresas
Definición del
ámbito del negocio
Governance & Cluster
Management
Plan de acción
Co-
financiación
Núcleo duro empresarial
Involucración y motivación
empresas
Encaje dentro de
estructuras existentes
Estrategia y negocio
Proceso
Factores institucionales
Follow-up y sostenibilidad a largo plazo
tiempo
www.cluster-development.com
• Acciones colectivas: – Transversales para todo el cluster: Iniciativas que benefician a todas
las empresas por igual (participen o no). Un nuevo centro tecnológico, una nueva norma de calidad, un acuerdo para exportar tercer país, una nueva infraestructura especializada,…Son de baja apropiabilidad
– Colectivas de uso y disfrute individual: Si bien se estructuran como conjuntas, cada empresa que participa gestiona su resultado individualmente (participar en curso de formación estratégica, una promoción conjunta en un mercado,…)
• Colaboraciones con un número limitado de agentes – Típicamente proyectos estratégicos (2-3 empresas) o consorcios de I+D
con empresas y centros tecnológicos
– Acciones que lideran las propias empresas y no el cluster que suele ser mero facilitador
Tipología de acciones en una Iniciativa cluster
www.cluster-development.com
| | # 30
Distribuidor mayorista...
Industria Packaging Envases plásticos, flexibles, cartón, vidrio...
Industria Fabric. Maquinaria para alimentación
Gourmet
Food
Service
Marca Blanca
I+D , Certificación y autorización
Agric. y product.
Servicios avanzados
Genética, Software, Marketing y branding...
Prov. MP
y
Prov. aditivos, aromas ...
Estrategia
Logística especializada
Prov. De RRHH Prov. Conocimiento (Biotech’s,…)
FABRICANTES DE
PRODUCTOS
ALIMENTARIOS
Industria Fabric. Maquinaria Packaging
Vegetales
Cárnicos
Vino
Conservas
…
…
Cluster de Alimentación: definición por estrategias de negocio
www.cluster-development.com
1. Panel consumidores compartido
2. Proyectos desarrollo de producto
1. Soporte proyectos de industrialización de producto
4. Cocinas compartidas (platos pre-cocinados)
5. Sem. y jornadas sensib.y formación sobre posicionamiento producto
6. Organización actividades de networking entre empresas
7. Soporte a contratación conj. agentes comerciales (Esp./internac.)
8. Jornada formación perfiles profesionales para gestión de retail propio
9. Soporte acciones promoción conj. mercados destíno (Esp./internac.)
10. Ayuda en misiones inversas delimitadas de grupos reducidos
11. Soporte en la realización de estudios de mercado de prod. Gourmet
Desarrollo de
producto
Industrialización de
producto
Posicionamiento y MK
Capacidades
comerciales y de
distribución Retail propio
Apertura de nuevos
mercados (España /
internacionales)
EJEMPLOS DE INICIATIVAS ÁMBITO DE
MEJORA
Acciones Internacionalización por estrategia
hacia el mercado (productos gourmet)
www.cluster-development.com
| | # 32
SECTOR ALIMENTACIÓN
IND. CÁRNICA
G G
DULCES, CHOCOLATES...
G
G
G
G
LÀCTEOS, CONSERVAS, VINO,
OTROS
G G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
EMPRESAS DE
PRODUCTO
GOURMET Auto selección empresas
Grupos reducidos
Definición previa de los mercados de interés y del canal de distribución
Formato de acciones de promoción conjunta:
- En punto de venta
- Con distrib./importadores
- En ferias alimentarias
Acciones Internacionalización por
estrategia hacia el mercado
www.cluster-development.com
Conclusiones /aprendizajes • Objetivo: Competitividad
• Ámbito de trabajo :cluster definido por negocios
• Todos trabajamos ya con el enfoque cluster, todos hemos aprendido a gestionar procesos complejos….las estrategias empresariales serán el factor diferencial futuro
• La estrategia empresarial diferencial que aporte rentabilidad es la clave en mercados crecientemente competitivos
• Ayudar a las empresas de un cluster a sofisticar y mejorar su estrategia individual con análisis estratégico, referencias internacionales y acciones conjuntas orientadas a la estrategia de futuro
• Debemos MOTIVAR (involucración empresarial,..) y ORGANIZAR (governance del cluster) pero teniendo claro PARA QUÉ (ESTRATEGIA EMPRESARIAL)
• Liderazgo empresarial, Rol del cluster manager y financiación público-privada
www.cluster-development.com
Cluster Development
EsadeCreapolis, Avenida de la Torre Blanca, 57
08172 Sant Cugat del Vallès (Barcelona)
Telf. +34 93 587 86 36 Fax: +34 93 587 86 37
email: [email protected]
www.cluster-development.com Lluís Ramis, Socio Fundador [email protected]
Albert Solé
www.cluster-development.com
PLAN DE ACCIÓN
SISTEMA EVALUACIÓN / MONITORIZACIÓN
Reglas de trabajo
Tipología proyectos (conjunto, colaborativos, individuales / estrategia vs. entorno)
INNOVACIÓN
OPERACIONES
BUSINESS DEVELOP.MENT
FORMACIÓN
INTE
RC
LUST
ER
CONOCIMIENTO MERCADO Estructuración y definición proyectos: • Metodologías
Identificación y generación proyectos
• Participantes
Financiación
Gestión proyectos
INSTRUMENTOS DE GESTIÓN DEL CLÚSTER
...
DINAMIZACIÓN / NETWORKING
VISIBILIDAD Y MARKETING
ESTRUCTURA ORGANIZATIVA
Modelos estructura
organizativa
Cluster manager
Grupo impulsor /
Junta directiva
Socios / ámbito
actuación
FINANCIACIÓN
Estructura
Proyectos
Servicios
Cluster Management
www.cluster-development.com
EJEMPLOS DE PROYECTOS
www.cluster-development.com
Asociados a Indescat
Con el apoyo de:
www.cluster-development.com
| | # 38
I+D y
Cmnto. Mercado Formación
Internac. y
Acciones Comerciales
Promoción mercado,
Mejores prácticas
visibilidad
5. Ingeniería y
diseño del deporte
10. Acciones
colaborativas
fabricante -
retail
9. Cooperar
para captar
nuevos
mercados /
proyectos
internac 2. Mapa
Capacidades I+D
públicas y privadas
1. Estudio
SITUACIÓN
ACTUAL y
TENDENCIAS en
el mercado
deportivo
3. Proyectos I+D
específicos
6. Marketing y
retail deportivo
16. Acciones de Networking (web intranet)
15. Marca
cluster/web
4.Homologaciones
/ certificaciones
Plan de Acción Clúster Deporte
13. Mejores prácticas
y recomendaciones
en diseño y gestión
de instalaciones
12. Mejores prácticas
y recomendaciones
en la práctica
deportiva y equipam.
específico
14. Acciones con
prescriptotes (colegio
médicos,fisios,
deportistas,..)+ key
leaders
7. Formación para
gestores de
instalaciones
8. Formación para
personal de
instalaciones
11. Mercado
Brasil
www.cluster-development.com
0 €
200 €
400 €
600 €
800 €
1.000 €
1.200 €
1.400 €
1.600 €
20 25 30 35 40 45 50
35.000 €
20.000 €
35.000 €
Observatori de Prospectiva Industrial
Creafutur
Empresas
0 €
200 €
400 €
600 €
800 €
1.000 €
1.200 €
1.400 €
1.600 €
<20 25 31 37 43 4920 25 30 35 40 45 50 (...) <20
Número mínimo de empresas para realizar el estudio
€/empresa
Número de empresas
(interesadas en
realización y
cofinanciación del estudio)
Precio de partida
29 ADHERIDOS
PRECIO DEFINITIVO / EMPRESA =
689 €
Estudio Tendencias y oportunidades de mercado en sector
infantil
COSTE REALIZACIÓN
DEL ESTUDIO = 90.000 €
www.cluster-development.com
• Actuación priorizada por más de 30 empresas del Cluster de productos infantiles de Cataluña para la mejora del conocimiento de las tendencias de futuro en el mercado
• Objetivo: Investigar el Mercado Infantil (= productos para el mercado de 0 a 12 años) para: 1. Comprender el mercado infantil en la actualidad; entender los procesos de compra, comportamientos...
de prescriptores, influenciadores, decisores de la compra y usuarios
2. Identificar las principales tendencias de consumo que afectan los usuarios y los compradores
3. “Futurizar” las motivaciones y necesidades a 5-10 años vista base a las tendencias identificadas
4. Identificar oportunidades de innovación a 5-10 años vista en productos, servicios y comunicación.
• Contenido / Actividades del proyecto:
1. ABACUS SCCL
2. ARBORA
3. ARCADIE
4. BEBE DUE ESPANA SA
5. BUSQUETS GRUART SA
6. CWF ESPAÑA
7. DANONE SA
8. DAU BRESSOL'S
9. EDITORIAL BARCANOVA S. A.
10. EDITORIAL CRUÏLLA S A
11. EDUCA BORRAS SA
12. ENRI 2000 SA
13. ESSENTIAL MINDS SL
14. GRUP EDEBÉ
1. GRUP INTERCOM (BAOBAB)
16. HOSPITAL SANT JOAN DE DÉU
17. INDUSTRIAS MASATS (ALPINO I DACS)
18. INGO DEVICES
19. KIDS & US
20. MARINVA SERVEIS I PROJECTES S.L
21. MIQUEL RIUS 1839 S.A.
22. NUTREXPA SL
23. NUTRITION ET SANTÉ (SANUTRI)
24. PANRICO S.L.
25. RBA COLECCIONABLES
26. REVISTA PER A NOIS I NOIES CAVALL FORT S. L
27. STAEDTLER ESPANOLA SA
28. TECNITOYS JUGUETES S.A
29. TELEVISIO DE CATALUNYA SA
www.cluster-development.com
Kid’s Cluster Action Plan (2010-11) Examples of collaborative projects between Kid’s Cluster companies
as a result of networking activities
10/26/2012 42
• New children backpacks development, certified by Kid’s Health Centre of Reference
Source: Kid’s Cluster
• Licensing agreement and new product development thanks to a collaboration between a licensing agent and a toys manufacturer
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedd
ed&v=XUvWes9VWyw
www.cluster-development.com
Indukern celebra su 50 aniversario con la creación de KPS Vital
Con sede central en El Prat de Llobregat (Barcelona) y una plantilla
formada por más de 1.700 empleados, el Grupo Indukern facturó 761
millones de euros en 2011
El grupo químico Indukern y la empresa de cosméticos Skeyndor han
creado KPS Vital, una nueva compañía cosmética constituida al 50% por
estas dos empresas.
KPS Vital, que empezó a operar en mayo, comercializa productos
farmacéuticos para uso estético, y cuenta ya con ocho productos en el
mercado. La nueva firma distribuye sus productos solo a través de médicos
especializados en medicina estética, ya que sus productos y tratamientos
solamente pueden adquirirse y seguirse con receta médica.
Skeyndor, cuya sede se encuentra en Terrassa (Barcelona), es una
empresa cosmética con 46 años de experiencia y especializada en
el desarrollo de cosmética científica y cuidado de la piel. Es pionera
en investigación y desarrollo de nuevas fórmulas y ha llegado a
convertirse en una marca líder en cosmética profesional, con
prestigioso éxito a nivel internacional y diversos premios.
Por su parte, Indukern, propiedad de la familia Díaz-Varela, trabaja
en el sector farmacéutico desde 1999 fabricando genéricos con
Kern Pharma, una empresa farmacéutica de gran
www.cluster-development.com
Proyecto“Business Development”. Objetivos
• Facilitar la penetración de las empresas del cluster en los mercados (sean de clientes o geográficos)
• Facilitar la labor comercial y de marketing de las empresas que éstas por si solas no harían
• Realizar acciones orientadas a: – Un mejor conocimiento de los mercados (clientes / geográficos)
– Facilitar la decisión sobre la mejor forma de entrar en ese mercado
– Posicionamiento del cluster en los mercados de destino que no harían las empresas individuales
– Acciones de apoyo facilitadoras de la entrada individual
• identificación de partners locales, consultoras ventas individuales, etc.
– Seguimiento de las actividades
www.cluster-development.com
26/10/2012 45
Países
Brasil (20), Turquía - Argelia (14) México (13), Marruecos (11), EAU-Qatar (10)
14
11
4
14
1 2
10 10
5 4
9
5
8
1
20
9 8 7
13
10
4 2 1 1 1 1
3
0
5
10
15
20
25
Paises preferidos (27 respuestas)
www.cluster-development.com
26/10/2012 46
Temas a trabajar
36
10
9
27
29
12
10
0 5 10 15 20 25 30 35 40
• Búsqueda de partners en el país de destino
• Búsqueda de partners en España para salir fuera
• Búsqueda de distribuidores en el país de destino
• Viaje y agenda de contactos (públicos / privados) en el país de destino
• Estudio previo del mercado en el país de destino
• Conocimiento del marco regulatorio en el país de destino
• Posicionamiento conjunto (Paraguas Railgrup)
Temas a trabajar (encuestados tienen 6 puntos a repartir 3 + 2 +1)
www.cluster-development.com
PLANNED INFRASTRUCTURE TURKEY ALGERIA BRAZIL
Convencional - New 4.707 km of conventional track by 2023 - An additional 956 km of conventional track from 2023 to 2035
- The rail network will stretch 6,000 km by 2014 and 10,600 km by 2016 - Investments of 20 Bln US$ by 2014 are expected
TAV - New 2.622 km of high-speed track by 2013 and further 6,792 km by 2023 - An additional 2.960 km of high-speed track from 2023 to 2035
In March 2011, FCC and Algerian Groupe ETRHB HADDAD, secured a contract to build 66 km of railway line worth 1.232 Bln Euros
First service: 2014 Project cost US$16 billion Planned: 2.500 Km
Metro/Tram/Light Rapid Transit (LRT) systems
In Istanbul, 118 km of new urban rail lines by 2018 and a further 276 km by 2023
- First tram (May 2011): length is 8 km but 23 km extension is planned - First metro (Nov 2011): length is 6,5 km, it cost 1,2 Bn US$, no extensions
Freight New freight hubs that will use the high-speed lines and the Marmary Crossing to carry freight overnight
Two new railway lines that will run from Boughezoul to M’Sila and Tissemsilt are for passengers and freight
New rail line between Maracaju and Paranaguá for agricultural products transportation
www.cluster-development.com
Civil works engineering
Civil works engineering
Certification &Civil works engineering
Rolling stock engineernig
Operator
Cluster Development
Spanish Consultancy firm
leading the execution of the
project
Piri Group
Turkish Consultancy firm
engaged as a local partner
RAILGRUP VISITS TURKEY
BUSINESS DEVELOPMENT PROJECT IN TURKEY
The Spanish Railway Cluster (RAILGRUP) is promoting a project to explore lines of collaboration between Spanish and Turkish companies and institutions
operating in the Railway Sector. With this objective, the Spanish Cluster, together with some leading companies in the railway sector in Spain, will
travel to Istanbul, Ankara and Eskisehir to meet the main decision makers and leading Turkish companies.
Organization the
Project Consultancy Firms
the
Trip
Railgrup members the Trip
Spanish Railway Cluster
www.cluster-development.com
Administración Pública
• Ministerio de Transportes
• Departamento de Transportes de la Municipalidad de Istanbul
• Departamento de Transportes del la Municipalidad de Ankara
• DLH
Operadores
• TCDD
• Istanbul Ulasim
Rolling Stock OEMs &
Subcontracting
• OEMs
• Tülomsas
• Tüvasas
• Tüdemsas
• Hyundai – Rotem
•Subcontracting
• Esray Makina
• Uzman Büküm
• Rayvag
• …
Ingenierías de Obra Civil y de
Material Rodante
• Aktif Rayli Sistemler
• Askay Insaat
• Aykor (Ime Autolift)
• Desa Temsilcilik ve Müsavirlik (after sales engineering)
• E+M
• Emre Ray Enerji Insaat
• Fikssan Fikstur Sanayi
• …
Construcción
• Yapiray (Yapi Merkezi)
• Garanti-Koza
• Ozgun Insaat Taahhut
• …
Asociaciones
• Rayder
• DTD
• TMB
Empresas e instituciones identificadas de interés
Tabla - Resumen de empresas e instituciones turcas consideradas para ir a visitar según su objeto de negocio
www.cluster-development.com
Fuente: Turkish State Railways Anual Statistics
TCDD es la empresa ferroviaria del estado. Con sede en Ankara. La empresa está integrada hacia adelante y además de ser el operador de las vías ferroviarias, la empresa también realiza el mantenimiento de las vías y la construcción tanto de trenes como de vías.
Presidente del Equipo Directivo y Director General
Equipo Directivo
Süleyman Karaman
Talat Aydin Sükrü Kutlu Ümit Ulvi Veysi Kurt Isa Apaydin
Subdirecciones
Erol Inal Veysi Kurt Isa Apaydin Mustafa Cavusoglu
Ismet Duman
Operador Estatal
Ficha Empresa: TCDD
Sistema de evaluación de iniciativas (impacto): The Cluster Initiative Scorecard 360º
| | # 51
52
CLUSTER TEXTIL MODA
| | # 53
Sistema de valor del negocio
textil vestir
Hiladores Tejedores Confeccionistas
Tintes y acabados
Multimarca
Marcas de canal
Importadores
Distribución- Retail
VESTIR
OTROS MERCADOS
Automoc., Industrial, Protección..
(Prov. de 1r o 2n nivel)
Estrategia de
marca y retail
Estrategia
de gestión de
la producción
| | # 54
Opciones estratégicas textil vestir
Marca y retailing
Conocimiento del mercado
Captar margen de la distribución
Permite posicionar y diferenciar el producto
de la forma que fue diseñado
Permite diferenciarte entre tanta
competencia
Permite un crecimiento más rápido
CLÚSTE
R ANOIA
CLÚSTE
R
VALLÈS
CLÚSTER
MARESME
Ejemplos empresas branding y
retail
ATRACCIÓN
BARCELONA
(Áreas diseño,
comercial, mkt,
compras...) vs.
CLÚSTERS
TRADICIONALE
S
Perfiles profesionales?
Loc. y gestión tiendas?
Compras y logística?
Gestión de la marca?
Internaciona-lización?
Inteligencia mercado?
Financiar crecto.?
-Estudios consumidor
-Fashion Retail Academy
- Programa Marcas de canal -Sistemas de Información)
-Mejora compras globales en Asia -Comprador compartido
-Difusión agentes del entorno -Programa marcas de canal
-Estudios mercado, mercado immobliario, socios locales
- Búsqueda Venture capital especializado
Textil fashion vestir- Retos y
acciones
Retos: Encontrar los perfiles profesionales Perfiles profesionales que trabajan en una sede central
Diseño
Compras y Producción
Marketing Publicidad
Gestión Comercial y ventas
Logística
Tiendas
Estudios de mercado
Directores Comerciales y de Marketing
Managers de la cadena de tiendas (Retail Manager)
Expertos en la gestión de los franquiciados
Expertos en real state (localización y gestión previa de
contratos
Arquitectos y otros técnicos
Expertos en decoración de tiendas & merchandising
Directores de tiendas
Administración Finanzas,...
Compradores - Gestores de la producción, Control de
calidad,...
Gestores de la Logística i almacenes
Personal de almacén
Proyecto managers de software
Personal de soporte administrativo
Personal de fabricación (acabados control de calidad)
Diseñadores
Modelistas y patronistas,..
GERENCIA (Gestión empresarial profesionalizada)
Perfiles profesionales
? Loc. y gestión
tiendas?
Compras y logística?
Gestión de la marca?
Internaciona-lización?
Inteligencia mercado?
Financiar crecto.?
-Estudios consumidor
-Fashion Retail Academy
- Programa Marcas de canal - Sistemas de Información)
-Mejora compras globales en Asia-Comprador compartido
-Difusión agentes del entorno -Programa marcas de canal
-Estudios mercado, socios locales
- Búsqueda Venture capital espec.
Estrategias distintas, acciones distintas
•Lobby Bruselas para redefinir los acuerdos
de liberalización y aplicar nuevos aranceles
•Más fondos para plan de la reconversión del
sector textil
•Conseguir desgravaciones fiscales para las
inversiones en la realización de los típicos
muestrarios
•Más fondos a para acudir a ferias
•Más fondos de I+D para los 3 centros
tecnológicos
•Ayudas para la compra de maquinaria
•Actividades de formación para perfiles de
ingenieros industriales con especialidad
industrias textiles productivas.
•Ayudas para aplicar las nuevas herramientas
TIC a sus negocios y a sus productos.
•Recursos para participar en la Red de
Ciudades Europeas Textiles para proyectos
colaborativos
Estrategia Marca y Retail Peticiones asociaciones industriales
textiles